Harjit Singh Uppal ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਉੱਪਲ

ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਖਿੱਤੇ ਦੀ ਬੜੀ ਅਮੀਰ ਸਾਹਿੱਤਕ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇ ਵੀ ਸਾਹਿੱਤ ਸਿਰਜਕਾਂ ਕਾਰਨ ਨਿਰੰਤਰ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ. ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਉੱਪਲ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਲੇਖਕ ਹਨ ਜੋ ਕਿੱਤੇ ਵੱਲੋਂ ਭਾਵੇ ਬੈਂਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਹਿੱਤ ਸਿਰਜਣਾ ਕਾਰਨ ਮੁੱਲਵਾਨ ਕਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਉੱਪਲ ਹੈ ਪਰ ਕਲਮੀ ਨਾਮ ਹਰਜੀਤ ਉੱਪਲ ਹੈ।
ਪਿਤਾ ਸ. ਗਿਆਨੀ ਅਤਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾ ਸਰਦਾਰਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 1955 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ।
ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿੰਡ ਤਰੋਟੀ ਪੁੰਛ (ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ) ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ ਪਿੰਡ ਧੁੱਗਾ ਕਲਾਂ (ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ,ਪੰਜਾਬ) ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਸਵੀਂ ਤੀਕ ਹੀ ਕੀਤੀ। ਬਾਦ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਐੱਸ.ਸੀ, ਐਮ. ਏ. (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ) ਸੀ ਏ ਆਈ ਆਈ ਬੀ (ਮੁੰਬਈ) ਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਉਰਦੂ ਸਰਟੀਫੀਕੇਟ ਕੋਰਸ ( ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ) ਤੋਂ ਕੀਤਾ।
ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਸੀਨੀਅਰ ਮੈਨੇਜਰ ,ਇੰਡੀਅਨ ਉਵਰਸੀਜ਼ ਬੈਂਕ (ਰਿਟਾਇਰਡ) ਵਜੋਂ ਰੀਟਾਇਰ ਹੋਏ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਂਕ ਸ਼ਾਇਰੀ, ਸੰਗੀਤ,ਪੜ੍ਹਨਾ ਲਿਖਣਾ,ਗੁਰਬਾਣੀ ਲੈਕਚਰ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਕੀਰਤਨ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਛੇ ਸਾਲ (ਸੇਵਾ ਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਦ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ: 1. ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, "ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸੁਰ ਪੰਛੀ"
2."ਬੰਨਿ੍ ਉਠਾਈ ਪੋਟਲੀ" , ਸ. ਪ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬੇਤਾਬ ਰਚਿਤ ਸਵੈ ਜੀਵਨੀ,"ਮੇਰੇ ਹਿੱਸੇ ਕੀ ਦੁਨੀਆ" ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਪਾਂਤਰ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ (ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ) ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਮੀ ਰਸਾਲੇ ,ਮਹਿਰਮ,ਕਾਵਿ ਲੋਕ,ਏਕਮ, ਸੂਲ ਸੁਰਾਹੀ, ਆਬਰੂ, ਹੀਮਾਲ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਕਲਚਰ ਐਂਡ ਲੈਂਗੂਏਜਜ਼ ਦੇ ਦੋਮਾਸੀ ਰਸਾਲੇ ਸ਼ੀਰਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਛਪਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਤੋਂ ਅਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਲੇਖ ਸ਼ੀਰਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ, ਜੰਮੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਜੰਮੂ ਦੇ ਖੋਜ ਮੈਗਜੀਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਛਪਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਭਾਗ, ਜੰਮੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਰਾਫੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ।
16 ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਨੂੰ ਚਿੰਤਨਸ਼ੀਲ ਸਾਹਿਤਧਾਰਾ ਵਲੋਂ ਡਾ. ਆਤਮ ਹਮਰਾਹੀ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਪੱਤਰ ਦਿੱਤਾ।
ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ,ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕ ਸਭਾ, ਆਰ ਐਸ ਪੁਰਾ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਇੰਦਰਧਨੁਸ਼ ਲਿਟਰੇਰੀ ਫੋਰਮ ਵਜੋਂ ਵੀ ਉਹ ਕਾਰਜ ਸ਼ੀਲ ਹਨ।
-ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ

Shabdan De Sur Panchhi : Harjit Singh Uppal

ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸੁਰ ਪੰਛੀ : ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਉੱਪਲ

  • ਜਿਸਮ ਦੇ ਇਸ ਖੋਲ ਵਿੱਚ
  • ਵੈਰੀ ਲਈ ਵੀ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਜਾਗੇ
  • ਮੇਰੀ ਫਿਤਰਤ ਉਡਾਰੀ ਹੈ
  • ਚੰਨ ਸੀ, ਸ਼ਬਰਾਤ ਸੀ, ਤਾਰੇ ਵੀ ਸਨ
  • ਓਪਰੇ ਹੀ ਸਭ ਮਿਲੇ
  • ਗਰਦ ਮੇਰੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਆਦਮੀ ਹੈ ਪਾ ਗਿਆ
  • ਨਿਰਧਨਾਂ ਦੇ ਵੇਖ ਦੁੱਖ ਕਿਸਮਤ ਦੇ
  • ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਕਾਵੇਂ
  • ਹੈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਚ ਆਇਆ ਕੋਈ ਬਹਾਰ ਵਰਗਾ
  • ਸਾਡਾ ਹੈਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਵਿਹੜੇ ਆਇਆ ਕਰ
  • ਪੰਜ ਸੌ ਪੰਜਾਹ ਵਰ੍ਹੇ ਦਾ ਦਿਨ ਮਨਾਈਏ ਸੰਗਤੇ
  • ਪਿੰਡਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਗਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚ
  • ਢਹਿੰਦੀ ਕਲਾ ਦਾ ਜੀਣਾ ਵੀ
  • ਜਦ ਦਿਲ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ ਹਾਰ ਗਏ
  • ਝੱਖੜਾਂ ਅੱਗੇ ਹਰਦਮ ਅੜਿਆ ਰਹਿਣਾ ਹੈ
  • ਕਠਿਨ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੀ ਸਰਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ
  • ਜਿਓਂਦੇ ਜੀ ਪਲਪਲ ਜੋ ਡਰਦਾ ਰਿਹਾ
  • ਬਿਖੜਾ ਤਾਂ ਪੈਂਡਾ ਹੈ ਮਗ਼ਰ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ ਸਾਹਮਣੇ
  • ਮਹਿਕਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਚਮਨ ਦੇ
  • ਦੋਸਤਾ ਦੀਦਾਰ ਤੇਰਾ ਹੋ ਗਿਆ
  • ਕਾਹਦੀ ਤੰਦ ਤੇ ਕਾਹਦੀ ਤਾਣੀ
  • ਤੇਰੀ ਮੇਰੀ ਮਿੱਟੀ ਇੱਕ ਵੇ
  • ਵਤਨ ਮੇਰੇ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ’ਚੋਂ ਸੁਹਾਨੀ
  • ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
  • ਤੂੰ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾ ਪਿਆਰ ਹੈਂ ਤੈਨੂੰ
  • ਪਹਾੜਾਂ ਨੂੰ ਤਰਾਸ਼ੇ ਇਹ
  • ਬਸੰਤੀ ਰੁੱਤ ਸਦੀਵੀ ਨਾ ਖ਼ਿਜ਼ਾਂ
  • ਝੱਖੜ ਝੁੱਲਣ ਖੜਕਣ ਰਾਤਾਂ
  • ਘਰ ਮੇਰੇ ਆ ਕੇ ਬੜਾ ਹੀ ਰੋ ਗਿਆ ਉਹ
  • ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਲਾਟ ਕਿੱਧਰੋਂ ਆ ਰਹੀ ਹੈ
  • ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਹੋ ਗਿਆ ਸੋ ਹੋਣ ਦੇ
  • ਕਿਸ ਨੇ ਰਾਗ ਅਲਾਇਆ
  • ਮੈਂ ਹਵਾ ਹਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਪਤਾ ਹਾਂ
  • ਜੇ ਕੋਈ ਹੈ ਹੁਸਨ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਗਿਆ
  • ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਖਿਲਣੇ ਨੂੰ ਜੀ ਕਰਦਾ ਹੈ
  • ਰਕਤ ਵਿੱਚ ਲਾਲਗੀ ਬੜੀ ਹੈ ਅਜੇ
  • ਗਲੀਆਂ ਕੱਛਾਂ ਕੂਚੇ ਗਾਹਵਾਂ ਦਿਲਬਰ
  • ਭੀੜ ਬਣੀ ਤਾਂ ਮੂੰਹ ਛੁਪਾਈ ਬੈਠਾ ਹੈ
  • ਲਾਚਾਰਾਂ ਤੇ ਕੁੱਝ ਕੁਰਬਾਨ ਵੀ ਕਰਿਆ ਕਰ
  • ਕੰਜਰੀ ਦਾ ਮੈਂ ਭੇਸ ਵਟਾ ਕੇ
  • ਇਸ ਧਰਤੀ ਤੇ ਜਿਵੇਂ ਸੀ ਆਇਆ
  • ਚੱਲ ਓਏ ਪੁੱਤਰਾ ਚੱਲਿਆ ਚੱਲ
  • ਖੁੱਲ ਜਾ ਗੰਠੜੀਏ
  • ਅਰਬਦ ਨਰਬਦ
  • ਦੁੱਮ ਛੱਲਾ ਨਾ ਅਖਵਾਇਆ ਕਰ
  • ਕੋਵਿਡ-19
  • ਮਾਂ
  • ਦਿਲ ਬਾਗੀ ਹੁੰਦਾ
  • ਜੀਵਨ-ਜੋਤ ਸਰੂਪੀ
  • ਮੈਂ ਹੀ ਕਿਉਂ
  • ਰੂਹਾਂ ਤੇ ਭਾਰ
  • ਕੁਦਰਤਿ ਭਉ ਸੁਖ ਸਾਰੁ
  • ਚੰਨ ਜਿਹਾ ਮੁਖੜਾ
  • ਦੱਸ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ
  • ਨੈਣ ਕਟੋਰੇ
  • ਸਰਵਣ
  • ਰਸਨਾ
  • ਇੱਕ ਪੰਛੀ ਸੁਰਖ਼ਾਬੀ
  • ਵਿਰਲੇ ਹੀ ਸੰਭਾਲਣ ਪੱਗ ਵੇ
  • ਸੁਣ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਮਿੱਠੜੀ ਸਰਸਰ
  • ਬਾਬਾ ਨਾਨਕਾ ਮੁੜ ਆਵੀਂ ਕਸ਼ਮੀਰ
  • ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਬਹਾਨੇ
  • ਤਵਾਰੀਖੀ ਛਾਪ
  • ਬੋਹੜ ਦਾ ਬੂਟਾ
  • ਕੁਦਰਤ
  • ਅੱਖਰ ਮੌਲਾ ਅੱਖਰ ਰਬ ਨੇ
  • ਖਿੜਣ ਫੁੱਲ ਡਾਲੀ ਡਾਲੀ
  • ਯਾਦ ਸੱਜਣ ਦੀ
  • ਦਰਿਆ
  • ਸਾਡੇ ਵਿਹੜੇ ਆਵੇ ਨਾਨਕ
  • ਜਦ ਮੈਂ ਕੁਝ ਨਾ ਸਾਂ
  • ਦਿਲ ਦਰਵੇਸ਼ੀ ਮਿੱਠਾ ਸੁਭਾ
  • ਸੁਰ ਸ਼ਬਦ
  • ਰੱਬਾ ਦਰਿਆ-ਏ-ਦਰਦ ਵਹਾ
  • ਮੈਂ ਸ਼ਰਬਤੀ ਘਾਟ ਦਾ ਮਿੱਠਾ ਪਾਣੀ
  • ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਵੇਖ ਹਨੇਰਾ ਹੈ
  • ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਗੀਤ
  • ਭਾਵੁਕ ਬੰਦਾ
  • ਬਾਬਾ ਮਾਫ਼ ਕਰੀਂ
  • ਆਈ ਹੈ ਬਸੰਤ
  • ਸਭ ਥਾਈਂ ਹੋਇ ਸਹਾਇ
  • ਮਿੱਤਰ ਪਿਆਰੇ ਨੂੰ