Surjit Sakhi
ਸੁਰਜੀਤ ਸਖੀ

ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ‘ਚ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਗੁਜ਼ਾਰ ਕੇ ਸੈਨ ਹੌਜ਼ੇ (ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ) ਅਮਰੀਕੀ ਚ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਸਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿੱਤਰੀ ਸੁਰਜੀਤ ਸਖੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਵਡੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਰਾਵੀ ਪਾਰੋਂ ਉੱਜੜ ਕੇ ਆਏ ਸਨ। ਅੰਬਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨਾਗਲ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਸ:,ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਹਰਨਾਲ ਦੇ ਘਰ 28 ਸਤੰਬਰ 1948 ਨੂੰ ਸੁਰਜੀਤ ਸਖੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ। ਗਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੀਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।

ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਕਿਰਨਾਂ(1979)ਅੰਗੂਠੇ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ(1985) ਜਵਾਬੀ ਖ਼ਤ (1989)ਮੈਂ ਸਿਕੰਦਰ ਨਹੀਂ(2001) ਤੇ ਧੁੰਦ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਿੰਦੀ ਚ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ ਯੇ ਉਨ ਦਿਨੋਂ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਛਪ ਚੁਕੀਆਂ ਹਨ। ਸੁਰਜੀਤ ਸਖੀ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਆਂ ਬਾਰੇ ਰਚਨਾ ਆਧਾਰਿਤ ਰੇਖਾ ਚਿਤਰ ਲਿਖਣ ਚ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ, ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ, ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਕੰਬੋਜ਼, ਕੁਲਵਿੰਦਰ ਤੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸੀਰਤ ਬਾਰੇ ਉਹ ਲਿਖ ਰਹੀ ਹੈ । ਸੁਜਿੰਦ ਵਾਰਤਕ ਦੀ ਸਿਰਜਣਹਾਰੀ ਸੁਰਜੀਤ ਸਖੀ ਨਿਵੇਕਲੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਾਲੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਦੀ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸੁਰਜੀਤ ਸਖੀ

  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਪੈਣ ਭੁਲੇਖੇ ਸਰਘੀ ਦੇ ਪਰ ਦੂਰ ਅਜੇ ਪ੍ਰਭਾਤ ਕਿਤੇ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਇਹ ਪੱਤਝੜ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ, ਇਹ ਮੌਸਮ ਬੇਇਤਬਾਰੀ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਸੱਯਾਦ ਜਦ ਵੀ ਗੁਜ਼ਰੇ, ਉੱਜੜੇ ਮਕਾਨ ਕੋਲੋਂ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਬੱਸ, ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਤਾਂ ਨਿਜ਼ਾਮ ਬਦਲੇ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਦਿਨ ਰਾਤ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਜਦੇ ਵਿਚ,ਇਹ ਕੱਚੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਨੇ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਉਸਾਰੀ ਤਾਜ ਦੀ ਕਿਧਰੇ, ਕਿਤੇ ਕਿੱਸਾ ਤਬਾਹੀ ਦਾ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਹਸਰਤ ਹੈ ਘਟਾ ਬਣ ਕੇ, ਧਰਤੀ ਦਾ ਬਦਨ ਧੋਆਂ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਸਮੁੰਦਰ ਕੀ ਪਤਾ ਕਦ ਆਸ ਦਾ ਸੂਰਜ ਨਿਗਲ ਜਾਵੇ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਭਿਆਨਕ ਰਾਤ ਬੇਸ਼ਕ ਸ਼ੂਕਦੀ ਕਾਲੀ ਨਜ਼ਰ ਆਏ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਸਿਤਾਰੇ ਬਣ ਕੇ ਚਮਕਾਂਗੇ, ਘਟਾਵਾਂ ਬਣ ਕੇ ਛਾਵਾਂਗੇ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਪਹਿਲੀ ਕਿਰਨ ਦਾ ਨੂਰ ਤਾਂ, ਸੋਨਾ ਜਿਵੇਂ ਬਿਖਰਾ ਗਿਆ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਨਹੀਂ ਜਾਰੀ ਸਫ਼ਰ ਦੀਵੇ ਦਾ ਇਸ ਵਕਤੀ ਉਜਾਲੇ ਤੱਕ
  • ਗ਼ਜ਼ਲ-ਚੰਚਲ ਨਦੀ ਹੈ ਸ਼ਾਂਤ ਹੁਣ, ਵੇਲਾ ਇਕਾਗਰ ਹੋਣ ਦਾ
  • ਗਰਦਿਸ਼
  • ਆਪਣੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਤਲਾਸ਼