Punjabi Kavita
Mian Muhammad Bakhsh

Punjabi Kavita
  

Saif-Ul-Malook Mian Muhammad Bakhsh

صیف-ال-ملوک میاں محمد بخش

50. غزلیات وا دوہرا کہ عاشق ب-اشکِ
مئشوک مے-سرائد
(غزلاں تے دوہڑے جو پریمی اپنی پریمکا دی پریت
وچّ گاؤندا ہے)

تختی دل دی اتے لکھے صورتَ نقش سجن دے
دھوتے دور نہ ہندے ہرگز ڈونگھے اکہرّ من دے

یاد میری تھیں بھلدی ناہیں ہرگز زلف پری دی
سخت کمند گھتے جس وانگر رستم تے بہمن دے

حسن جمال اوہدے دا دل توں مول خیال نہ جاندا
توڑے ظلم ازاب میرے تے آون زمیں زمن دے ۔(4700)

غزل
روز اضل دے زلف پیا دی بنھ لیا دل میرا
آخر تیک نہ چھٹن دیسن سخت زنزیر سجن دے

توڑے لکھ پہاڑ غماں دے سر میرے پر ترٹن
سر جاسی پر بھار نہ سٹساں وانگو کوہ شکن دے

روگی جیؤڑا دارو لوڑے شربت ہک دیداروں
دین طبیباں دے ہتھ باہاں روگ جنہاں نوں تن دے

حرص سجن دی جان میری وچ ایسا ڈیرہ لایا
جند جاسی پر حرص نہ جاسی پکے قول سخن دے

کھڑے گلاب شگوفے اگے ہوئے سبز بغیچے
آئی واؤ فجر دی لے کے خط پیغام وطن دے

باس لئی تاں پاس گئی سی پور پور کنڈی صلی
بلبل نوں کی حاصل ہویا کر کے سیر چمن دے

اڈ اڈ تھکے پئے نہ چھکے بات نہ پچھی یاراں
ویکھ چکوراں کی پھل پایا بن کے عاشق چن دے

اس سورج دی آتش کولوں پانی وچ کملانا
نیلوفر دا عشقَ اجے بھی بے پرواہ نہ مندے

جے کوئی چاہے وانگ محمد سرگردان نہ ہووے
سہنیاں دی اشنائیؤں چھپ کے بیٹھے نال امن دے

غزل
بہتی عمر گزاری ایویں یار نہ نظریں پیندے
تھوڑے روز جوانی جوبن دائم ساتھی کیں دے ۔(4710)

ٹھنڈی واء صفائی والی خوشبودار وفائیؤں
اجے نہ آئی دلبر ولوں جس پر اسیں وکیندے

اوہ دلبر جو ہک ککھّ اتوں گولہ لئے نہ مینوں
دوئیے جہان دیوے کوئی سانوں اسدا وال نہ دیندے

گال موالی چنگا مندا جو چاہے سو بولے
ترش جواب مٹھے منہ وچوں لذت اسیں چکھیندے

اپنا آپ سمبھالاں ناہیں منوں وسار سجن نوں
اپنا حالَ نہ تکدے مڑ کے جو اس طرف تکیندے

جے لکھ گالیں تئنے دیوے نالے منہ پھٹکارے
اس تھیں چنگا کی اسانوں اس سنگ بات کریندے

کیتی قسم بتیری واری دل دے روگ نہ دسساں
جاں لباں پر رہی نہ طاقت تاں ہن ظاہر پیندے

مکھ پیا دا آب-ہیاتی اسیں موئے ترہائے
جل بن مچھلی وانگ محمد کچرک رہے تپیندے

غزل
جے محبوب پیارا ہک دن وسے نال اساڈے
جاناں اج حما پنکھیرو پھاتھا جال اساڈے

مثل حباب سروں سٹّ ٹوپی جل خوشیاں دے ڈوباں
پئے پچھانواں اس دا جے وچ جام-زلال اساڈے

چڑھ چناں تے کر رشنائی کالی رات ہجر دی
شمع جمال کمال سجن دی آ گھر بال اساڈے ۔(4720)

دلبر دے در جا نہ سکدے حوراں ملک اسمانی
کد مجال سلام کرن دی مثل کنگال اساڈے

سوہنی صورتَ ویکھ لباں توں واری جان پیاری
متّ ہک گھٹ لبھے اس جاموں ایہہ خیال اساڈے

کہندا پھیر خیال زلف دا جان نہ جان پیارے
ایسے کئی شکار پھساندے پھاہیاں وال اساڈے

نہ امید سجن دے در تھیں نہ ہوساں نہ مڑساں
کدے تے رحم پویگا اس نوں ویکھ وبال اساڈے

خاک اوہدے در والی والا جس دم میں دم ماراں
مٹھی واؤ جنت دی پھردی مغز دوال اساڈے

ہے واؤ اس عشقَ میرے دی رمز پیا کنّ پائیں
آکھیں ہتھیں مار، تساننوں خون حلال اساڈے

جے اوہ ایہہ گلّ منے ناہیں صاف جواب سناوے
آکھے شالہ ہون نہ ایسے نفر بےحال اساڈے

کہہ اگوں ہے شاہ حسن دے بادشاہاں در منگتے
مڈھ قدیموں کہندے آئے بھائیوال اساڈے

کرن گدا سجن دے کوچے بادشاہی تھیں چنگا
جے اوہ پاوے آپ محمد خیر رومال اساڈے

غزل
موتے نالوں بری جدائی مینوں یار سہائی
لطفَ خدائی لیسی بدلہ ہور نہ میرا کائی ۔(4730)

ڈیرہ یار میرے دا اچا عالیشان جہانوں
کر فریاد اچیری ساری ہے جند درد دکھائی

باجھوں اکھر عشقے والے ہور نہ سبق پڑھائیوسُ
ربّ استاد میرے نوں دیوے نیکی تے وڈیائی

سوہنی صورتَ ویکھن کولوں منع نہ کریو بھائی
جمدیاں ایہہ عادت مینوں پاون والے پائی

ہے خوش واؤ سجن دی جاویں اندر باغ سجن دے
سرو آزاد میرے نوں آکھیں کر کے سیس نوائی

باجھ دیدار تیرے تھیں سجنا! خوشی نہ دسے خابے
مکھ وکھاویں نہ چر لاویں آویں برائے خدائی

ہے واؤ جا آکھ سجن نوں ہے بکّ باغ-ارم دے
کیوں کر سرگردانی مینوں وچ اجاڑاں پائی

آپ سئیاں وچ رل کے کھیڈیں مانیں موج نصیباں
کدے تے پچھ غریباں تائیں جو ہوئے صحرائی

شکر ویچن والا بنیا شالہ جگ جگ جیوے
کیوں نہیں پچھدا صلح نہ کردا طوطے بھکھ سکائی

مان حسن دا ٹھاکے تینوں ہے پھلّ شاخ گلابی
پچھ نہیں گلّ بلبل کولوں جو تدھ-کنِ سدائی

نال سئیاں دے رل کے جس دم مدھ خوشی دا پیویں
کر خاں یاد مینوں بھی جس نے سکدیاں عمر لنگھائی ۔(4740)

خبر نہیں کی رنگ ایہناں دا کس سببوں نسدے
گوہڑے نین سیاح جنہاں دے کردے نہ اشنائی

حسن جمال کمال تیرے وچ ہور تمامی صفتاں
ہکو عیب وفا محبت نہیں اندر زیبائی

ہے واؤ جد باغ-ارم وچ جاسیں پاس پیارے
ہتھ بنھ عرض گزاریں اوتھے ہو کے میری جائی

میں نت درد تیرے دی آتش سینے اندر جالاں
تلیاں وچ کڑاہ غماں دے جیوں مچھی جل جائی

جے جگّ دشمن مارن والا توں ہک سجن ہوویں
موتوں ذرا نہ ڈرساں کرساں دم دم شکر الائی

جاں جاں عاشق پجے ناہیں محبوباں دے در تے
کد خلاصی کردا اس دی ظالم درد جدائی

جلوا روپ تیرے دا لٹدا متکی شاہ گداواں
ایسی صورتَ سوہنی تائیں مت کوئی نظر نہ لائی

توڑے دور پیا پردیسی یاد نہیں تدھ کیتا
میں مدھ پیواں سور تسانوں ہک دم نہیں خطائی

ہے خوش واؤ فجر دی آنیں خاک اوہدے درباروں
اس سرمے تھیں لے محمد اکھیں دی رشنائی

دوہڑے
ہے سلطان حسن دی نگری راج سلامت تیرا
میں پردیسی ہاں فریادی عدل کریں کجھ میرا ۔(4750)
تدھ بن جان لباں پر آئی جھلیا درد بتیرا
دے دیدار اج وقت محمد جگّ پر ہکو پھیرا

عشقَ فراقَ بے ترس سپاہی مگر پئے ہر ویلے
پٹے-بندھ سٹے وچ پیراں وانگر ہاتھی پیلے
صبر تحمل کرن نہ دندے ظالم برے مریلے
تدھ بن ایویں جان محمد جیوں دیوا بن تیلے

بستر نامرادی اتے میں بیمار پئے نوں
دارو درد تساڈا سجنا! لے آزار پئے نوں
ذکر خیال تیرا ہر ویلے درداں مار لئے نوں
ہے غمخار ہکلی جائی بیغمخار پئے نوں

چنتا فکر اندیسے آون بنھ بنھ صفاں قطاراں
وسّ نہیں کجھ چلدا میرا قسمت ہتھ مہاراں
پاسے پاسے چلی جوانی پاس نہ سدیا یاراں
ساتھی کون محمد بخشا درد ونڈے غمخاراں

مان نہ کیجے روپ گھنے دا وارث کون حسن دا
سدا نہ رہسن شاخاں ہریاں سدا نہ پھلّ چمن دا
سدا نہ بھور ہزاراں پھرسن سدا نہ وقت امن دا
مالی حکم نہ دیئ محمد کیوں اج سیر کرن دا

سدا نہ رست بازاریں وکسی سدا نہ رونق شہراں
سدا نہ موج جوانی والی سدا نہ ندیئے لہراں ۔(4760)
سدا نہ تابش سورج والی جیوں کر وقت دپہراں
بے وفائی رسم محمد سدا ایہو وچّ دہراں

سدا نہ لاٹ چراغاں والی سدا نہ سوز پتنگاں
سدا اڈاراں نال قطاراں رہسن کد کلنگاں
سدا نہیں ہتھ مہندی رتے سدا نہ چھنکن ونگاں
سدا نہ چھوپے پا محمد رلمل بہنا سنگاں

حسن مہمان نہیں گھر باری کی اس دا کر ماناں
راتیں لتھا آن ستھوئی فجری کوچ بلاناں
سنگ دے ساتھی لدی جاندے اساں بھی ساتھ لداناں
ہتھ نہ آوے پھیر محمد جاں ایہہ وقت وہاناں

سدا نہیں مرگائیاں بہناں سدا نہیں سر پانی
سدا نہ سئیاں سیس گنداون سدا نہ سرخی لانی
لکھ ہزار بہار حسن دی خاکو وچ سمانی
لا پریت محمد جس تھیں جگّ وچ رہے کہانی

مگر شکاری کرے تیاری بار چریندیا ہرنا
جو چڑھیا اس ڈھہنا اوڑک جو جمیا اس مرنا
کجھ وساہ نہ ساہ آئے دا مان کیہا پھر کرنا
جس جسے نوں چھنڈ چھنڈ رکھیں خاک اندر ونجھ دھرنا
لوئِ لوئِ بھر لے کڑیئے جے تدھ بھانڈا بھرنا
شام پئی بن شام محمد گھر جاندی نے ڈرنا ۔(4770)

صیف-ملوک شاہزادہ ایویں راگ وراگوں گاندا
اڈدے پنکھی ڈھہن اسمانوں سن کے کوئی نہ جاندا

ہر ہر بول اوہدا دکھیارا زہر آلودی کانی
دوجا صدقے ہو ہو جاون حوراں ویکھ جوانی

دردوں آہیں مار شہزادے پور کر سانگاں لائیاں
آہ عشقَ دی کوئی نہ جھلدا جندو جہناں جلائیاں

ماری آہ زلیخا بیبی دردوں بال مواتا
بھڑک لگی اگّ چابک سڑیا تاں یوسف سچ جاتا

سسی نوں اک روز پنوں نے طعنہ بولی لائی
سچے عشقَ تیرے دا بیبی مینوں پتہ نہ کائی

سسی چمک لگی اس گلوں اگّ دی چر بھروائی
نال افسوس اساس چلایا آتش سرد کرائی

ماہی دردوں ونجھلی واہے ہندا شوق مہیں نوں
مجنوں دا سن بول درندے آون چل زمیں نوں

راہ کھلاں دے آہ چلاوے جاں روڈا دکھیارا
جلدی آرن کارن کردا دھندا ویکھ لوہارا

ابراہیم چکھا پر کڈیاں آہیں درد ازاروں
باغ بہار ہوئیاں گلزاراں آتش شوخ انگاروں

پری بدیع-جمال کھلوتی وانگر سرو-آزادے
سر تے چھتر چھانؤں بنائی رکھ گھنے شمشادے ۔(4780)

شہزادے ولّ اکھیں لائیاں تکدی مول نہ جھمکے
سن سن راگ خیال غماں دے واؤ پرم دی رمکے

آن ہوئی تاثیر عشقَ دی لگا تیر کمانوں
دسر نکل گیا بھنّ خدیاں جانوں دلوں ایمانوں

مڑ مڑ حرص کریندی ہلے کوٹ شرم دے ڈھاہاں
ڈھاہیں مار ڈھہاں سر پرنے کوکاں سر دھر باہاں

پھیر شرم نوں لسا تکّ کے عقل حمایت کردا
رکھ تحمل یار ملیگا لاہ نہیں اج پردہ

بے شماری بے قراری دل نوں ٹکن نہ دیندی
ہو لاچار پری کوئی سائت آہی صبر کریندی

مونہوں بول نہ ظاہر کیتا بھیت دلے دا ذرہ
پر دل بے قراری چایا جیوں گڈی دا پھرا

سکی لکڑ تے آ دھریا شوک اندر وچ ارا
پہلے درجے عشقَ محمد رکھدا شرم مقررا

جاں اوہ منزل پری ہندی مونہوں لیہندی لوئی
وتّ نہ کاری آوے توڑے سو متّ دیوے کوئی

شہزادے دے عشقَ پری نوں دتیاں آن دوائیں
بندگی تے تعظیم بیبی جی خالی پرط نہ جائیں

برخرداری دیئ اسانوں ہن آئے گھر تیرے
مساں مساں اج لبھیئیں واندی کر کر بہتے پھیرے ۔(4790)

نکی اتے لڈکی بن کے بہتی عمر لنگھائیا
پیہناں بھا پیا ہن کڑیئے بادشاہاں دا پائیا

مگر تیرے ہن اسیں پیادے مشکل ستریں وڑنا
والی شہر مصر دے اگے بنھ کے تینوں کھڑنا

شاہ-پری فرماندی اگوں برخرداری دے کے
پردے نال اک وار بندی نوں جاون دیویں پیکے

میں بیٹی شاہپال شاہے دی پریاں دی شہزادی
بنھ کھڑن دا آکھیں مینوں نہ کر گلّ زیادی

عشقَ کیہا میں بنھ بنھ کھڑھیاں تدھ تھیں بھلیاں بھلیاں
مائی بابل پٹ پٹ تھکے واہاں مول نہ چلیاں

مغرب دی شاہزادی اگے بیبی نام زلیخا
بنھ کھڑی تاں کس چھڑائی تدھ بھی اوہو لیکھا

سکی نہ ہن جاسیں ایتھوں آ دکھ جھولی پا لے
پالے ربّ پریتاں اگوں نہں سجن دا لا لے

دینا ہے محصول عمر دا جنسوں روک وٹا لے
ترسی کول صراف محمد کھوٹا کھرا وکھا لے

کھوٹے کھڑسیں ترٹی کھاسیں سوٹے پیسن نالے
سونا تراما کرسن جس دن پا کٹھیالی گالے

گھتّ زنزیر کرنگے قیدی شاہ عدالت والے
ڈاہڈھے کول محمد بخشا کون کرے اپرالے ۔(4800)

ٹردی ٹردی گلّ محمد چھوڑ چلی اوہ رستہ
تنگ پیا دل دس کہانی مکدا ہووے فستا

جے سبھ گلاں لکھن لگیں جو جو ہادی گھلدا
ہوروں ہور پون وچ رمزاں قصہ صاف نہ چلدا

عشقَ بدیع-جمال پری نوں آ پایا ہتھ پکا
جس نوں پھڑدا ہے بنھ کھڑدا نہیں کسے دا سقا

مان گمان گئے بھجّ سارے دل ارمان نہ رتی
سڑدی گلّ نہ کردی مونہوں وانگ دیئے دی بتی

وک گیا جی چھک سجن دی ہکّ اندر ہتھ پایا
کنڈی لگی مچھلی والا حالَ پری پر آیا

صبر قرار آرام نہ رہا شام ڈٹھا جس ویلے
شام پلک دل زردہ ناہیں آکھے ہن کوئی میلے

ہاتھی عشقَ مہاوت سوہنا مڑ مڑ کے پھر پیلے
اچنچیت محمد لگے سے برچھے سے سیلے

ظالم عشقَ شہزادے والے بن تلواروں کٹھی
آن پئی ازغیبوں گولی مار نمانی مٹھی

دکھ دی دائی پکڑ منائی پھردی سی جو رٹھی
ویدن جانے کون محمد لگی مرض اپٹھی

اوڑک جاں دل رہِ نہ سکیوسُ کہیوسُ ملکہ تائیں
آ اگیرے چلیئے بھینے تکیئے ایہہ بھی جائیں ۔(4810)

ملکہ نے فرمایا اگوں بسملا بسملا
لگی آس ہوئیاں دل خوشیاں شکر الہمدللا

اہلے اہلے ٹریاں دوئیے آ کھلیاں پھر نیڑے
شہزادے نوں خبر نہ کوئی تار غماں دی چھیڑے

پھر اوہ مورت شاہ-پری دی کڈھ کی باہر ہجابوں
چمّ اکھیں منہ متھے لاوے رووے ودھ حسابوں

مورت دے دو پیر چمیندا پھیر اکھیں تے ملدا
آہیں درد المبے نکلن ہنجھو پانی چلدا

دھواں دھاری دکھ غباری سوز فراقَ قہاری
بھڑکن بھاہیں واہو داہیں نالے دین نہ واری

وانگ کباب بھجے تن سارا سیخ لگایا بیرا
پانی چوندا ہنجھو روندا آتش وچ وسیرا

صیف-ملوک شاہزادہ درداں گھیر کیتا دکھیارا
گن گھن موتی دیئ عشقَ نوں سولاں دا بنجارا

شاہ-پری تے ملکہ-خاتوں چھپ نیڑے ونجھ کھلیاں
پری درست ڈٹھا شاہزادہ رکھ نگاہاں بھلیاں

سوہنی صورتَ نظریں آئی جاں ڈٹھا ولّ نقشاں
ویکھ بے آب ہوون شرمندے مانک لئل بدخشاں

جیوں کاغذ کشمیری اتے خوش خط حرف قرآنی
تویں سی مس ہروی کالی یا سبزہ بستانی ۔(4820)

نویں جوانی حسن ارزانی ہر ہر نقش گمانی
سندر روپ دیئ چمکارے جیوں کر چن اسمانی

بدن شریف اوہدے وچ دسدی جو تعریف انسانی
سرو آزاد بہشتی باغوں نازک قد نورانی ۔

51. در وسفِ جمالِ با کمال شاہزادہ
صیف-ال-ملوک وا عاشق شدنِ بدیع-
جمال بر وے
(شہزادے دے جمال کمال تے بدیع-جمال
دا اوہدے تے عاشق ہونا)

چہرے اتے تاب حسن دا ودھ آہا ماہتابوں
جسے تھیں خشبوئی ہلے وافر عطر گلابوں

کنڈلاں والی سوہنے سر تے جھنڈ مئمبر کالی
ہر ہر وال دلاں دی پھاہی دودھ دہی گھتّ پالی

لاہ لاہ کرے شعاع متھے دا جوبن جوت متابی
مرگ جنگل دے ہار شنگارے گوڑھے نین شرابی

متھا صاف سمند حسن دا جوبن چڑھیاں لہراں
تاب بے تاب کرے جیوں سورج روشن وقت دپہراں

تاک بہشتی دو بھروٹے یا محراب مسیتوں
خونی نین دسن متوارے گوڑھے رنگ پریتوں

ابرو مثل حلال درخشاں یا اوہ سخت کماناں
پلکاں تیر خدنگ نشانی سل جاون دل جاناں

تیز کٹار سوار بہادر ظالم نین سپاہی
نکّ کھنا فولادی ترکھا دھار سنواری آہی

کھنے تیر کمان کٹاراں چمک کڈھی ہتھیاراں
پریاں حوراں ویکھ شاہزادہ جان کرن سرواراں ۔(4830)

یوسف ثانی چن اسمانی لئل مثل رخسارے
روپ اوہدے تھیں باغے اندر نور بھرے رکھ سارے

چہرے تے چمکار حسن دا تابش ودھ انگاروں
سندر بدن پھلاں دا دستا دانہ سرخ اناروں

صورتَ صیف-ملوکے والی اجلی باغ بہاروں
ویکھن سائت کھڑے دل خس کے شاہ جمال ہزاروں

سوہنا ویکھ جوان فرشتے ہوئِ حیران کھلوندے
تکدے رہن اسمانی تارے ساری رات نہ سوندے

ہر ہر نقش شکل دے وچوں لاٹ شمع دی بلدی
جلدی حور پری دی تکّ کے جند نمانی جلدی

نوں نہال حسن دے باغوں گلبدن سی سادہ
بدر منیر چمکدا چہرہ بے نظیر شاہزادہ

سر اتے کستوری بھنی جھنڈ لوی خشخاسی
نین متے بیمار عشقَ دے نرگس مست اداسی

روپ انوپ بھرے رخسارے جیوں گل وقت بہاراں
نوری ناری خاکی بادی تکّ تکّ ڈھہن ہزاراں

دند سفید ہیرے دیاں کنیاں درے-یتیموں لڑیاں
سرخ عقیق اندر دند لہراں خوب کاریگر جڑیاں

سوہے ہوٹھ مٹھی گلّ والے مثل اچے یاکوتوں
عاشق بھکھے لاغر رکھے قوت پان اس کوتوں ۔(4840)

بازو گوہڑے چاندی خاصوں گھڑ کاریگر ڈولے
پیڈے تے زوراور سوہنے شیراں وانگر ڈولے

جیون چاندی دی اہرن ہندی مونڈھے گورے بھارے
چترے وانگو گردن دسدی لنگ زوراور سارے

لکّ مہین اجائب گردا چوڑی چھات جنے دی
دل وچ پری کہے جس جایا دھنّ اوہ مائع جنیندی

کولے پٹّ دو پٹّ سہائے جندر قدرت چڑھ کے
موگریاں استاد بنائیاں چنن رکھوں گھڑ کے

گوڈے شیشے گرد لاہوری کاریگر چمکائے
پنیاں سن روں دار اجائب گلّ نہ کیتی جائے

نازک پیر ابریشم لچھے بہت مہین انگشتاں
سوہنے ویکھ کرن دل چاکر دھو دھو پین انگشتاں

نازک سوہنا بدن گلابوں رنگ رس بھریا بنا
حسن جمال کمال اوہدے دا نہ کوئی حد نہ بنا

جاں منہ طرف زمیں دے کردا ہندی دھرت نورانی
جاں سر اچا کر کے ویکھے لاٹاں چڑھن اسمانی

صورتَ ویکھ ہووے چن داغی غیرت کھا حسن دی
لگے تیر اتارد تائیں چھٹے قلم لکھن دی

زہرا نوں تکّ زہر پرم دا وچ کلیجے دھاوے
ہاروتے ماروتے وانگو لا اسمانوں آوے ۔(4850)

گلناری مکھ تکّ کے سورج آن چھپاوے رسماں
یاری لاوے پگّ وٹاوے دوست بنے کھا قسماں

دھاڑ پوے مریخے تائیں کالے کجل کٹک دی
ہو حیران بہے وچ خانے چوکی چھوڑ فلک دی

مشتری اکھر ویکھ حسن دے شہزادے دے ورکوں
چھوڑ کزائی دیوان عشقَ دا کرے مطالعہ سبکوں

روپ سچے دا عشقَ کماوے این سعادت پاوے
سئدین نال کرے اشنائی اکبر-سئد کہاوے

کالا چور زہل اسمانی گورا ویکھ شاہزادہ
بنے غلام حلالی حبشی ثابت رکھ ارادہ

سوہنی بینی سوہنی صورتَ سوہنا قد رنگیلا
سوہنا خط اتے جھنڈ سوہنی خوش آواز رسیلا

بن بن پئے پشاکی ساری روپ چڑھے ہر ویسوں
خشبوئی کستوری ہلے آون کالے کیسوں

پہن ہتھیار سوار ہووے جاں چڑھدا طرف شکارے
گولی کھائِ بندے دی ڈھہندے مرگ جنگل دے سارے

صورتَ ویکھ شہزادے والی وگدا وہن کھلووے
ڈر سنسار لگے تھرکمبا جاں ہتھیار وہاوے

شاہ-پری دی نظریں آئے نین اننجانے روندے
اہرون دے والوں موتی ہنجھو ہار پروندے ۔(4860)

چہرے تے پرسیوں قطرے جوش بخار علم دے
جیوں کر پھلّ گلاباں اتے سے موتی شبنم دے

سیؤ بہی جیہی ٹھوڈی ہوئی گرد آلودی
دردوں درد رسیلا نکلے آوازا داؤدی

چکڑی سرو جیہا قد بانکا سوہنا ہریا بھریا
چھمک غماں دے مار اڈایا سر دھرتی پر دھریا

جس ویلے کوئی غزل رباعی دوہڑا بینت الائے
اڈدے پنکھی ڈھہن اسمانوں ہوش وجودوں جائے

صیف-ملوک پری دی مورت رکھی آہی اگے
جیوں جیوں تکے تے اگّ بھڑکے نیر اکھیں تھیں وگے

اپنا آپ نہ یاد شہزادے مورت وچ سماناں
سر ورتے تاں ایہہ گلّ جاپے ہے کی سمجھ ایاناں

ہویا 'فنا فل شیخ' ایہہ طالب مرشد وچ سمایا
لا-الاہ دی پھیر بہاری الا-الا گھر آیا

توں کی جانیں رمز فقر دی بیئلما نادانا
قصہ دس شہزادے والا بھیت چھپا ہیوانا

شاہ-پری دی مورت اندر شاہزادہ سی رچیا
حالَ اوہدا تکّ دلبر تائیں اندر بھامبڑ مچیا

صورتَ ویکھ ہوئی دل گھائل شاہ-پری مستانی
دل وچ داغ مونہیں پر لالی جیوں لالا بستانی ۔(4870)

دوزخ بھاہ پرم دی سینے بھڑک لگی بھڑکارے
دھواں دھاری انت غباری پائی عشقَ ہتیارے

سڑ گئے تھم تحمل والے ڈھٹھے صبر چوبارے
سوہنیاں کول محمد بخشا کس نہیں پڑ ہارے

شہزادے ولّ ویکھ نہ سکی مڑ ڈیرے نوں چلی
تابش کھا حسن دی نٹھی جھال نہ گئیوسُ جھلی

جا اگیرے ملکہ تائیں کیہا بدیع-جمالے
مینوں بھی اوہ مورت کویں صیف-ملوک دسالے

جا ملکہ ونجھ آکھ شہزادے جے اوہ مورت دسے
پل جھل تکّ کے موڑ دیانگے قدر نہیں کوئی کھسے

ویکھ اسیں بھی مالم کریئے ہے ایہہ مورت کس دی
ایسی جوبن متی کوئی دھم پئی جگّ جسدی

ملکہ کہندی سن نی بھینے محبوباں وچ اچی
شہزادے دے جسے اندر جان اوہ مورت سچی

جند اوہدی نوں ملیا لوڑیں کیوں نکھیڑیں تن نوں
جندو تن سمیت بلا لے عاشق بے وطن نوں

شاہ-پری نے کیہا ملکہ میں منساں گلّ تیری
پر توں اجے نہیں کر کھہڑا ہووے حرص گھنیری

ویکھ ربے دیاں کماں ولوں کرسی کہڑے کر خاں
اس نوں بھی مت سدّ ملانگی ہور کوئی دن جر خاں ۔(4880)

ملکہ سن کے گلّ خوشی دی جھبدے جھبدے آئی
جو گزری شہزادے اگے ساری کھولھ سنائی

شاہ پری دا آون جاون جو کجھ بولی ہسی
نالے مورت منگن والی خواہش بھاری دسی

شہزادے فرمایا ملکہ مورت تیرے بھانے
اک اک وال اوہدے مل جانے میں بن قدر نہ جانے

جے اکھیں تھیں اہلے ہووے نیر نہ ٹھلن دیدے
وانگ اٹک دے اٹک نہ رہندے ہنجھو درد رسیدے

اوہ ڈاہڈھی میں لسا جیکر مورت موڑ نہ دیوے
گھڑی نہ جرساں تے سڑ مرساں جیوں تیلے بن دیوے
صورتَ تے ہتھ لگے ناہیں مورت کیوں کھڑاواں
جے اک وال اوہدا کوئی تروڑے ویکھدیاں مر جاواں

ہور کسے نوں ہے کی صرفہ دکھیئے جیؤ میرے دا
جے نقصان ہووے اک ذرا کی پھل کھڑے تیرے دا

ملکہ-خاتوں کہندی ویرا خطرہ رکھ نہ بھورا
کون کھسے ایہہ مورت تینتھیں نہیں کسے دا زورا

مطلب تیرے کارن میں بھی مڑ مڑ عرضاں کردی
متّ مورت تکّ شاہ-پری نوں جاگے حرص اندر دی

وال اوہدا کوئی ڈنگا چاہے تاں میں کرساں دنگا
نال ادب دے مورت تائیں تدھ تھیں رکھساں چنگا ۔(4890)

انشا-الا مورت تائیں کجھ ارگاہ نہ لگسی
شاہ-مہرے دی جوڑی تکّ کے کرد پری دل وگسی

دوئیے شکلاں ویکھ برابر حب اوہدے تن رسسی
میں بھی قؤلوں سچی ہوساں متّ تینوں منہ دسسی

الکسا شہزادے تائیں ملکہ گلّ منائی
حرص امید ملن دی اتے مورت ہتھ پھڑائی

کر لاچاری گریازاری کیہا ملکہ تائیں
کویں جلدی اس جانی نوں میرے کول پچائیں

ملکہ-خاتوں نے لے مورت جا پری نوں دسی
ویکھ ہوئی حیران پری بھی تاب شکل دی چسی

کر کر نظر پچھاتی مورت ہر ہر جا سمبھالی
اپنی صورتَ نظریں آئی ہور شہزادے والی

حسن جمال کمال دوہاں تے انت حساب نہ آوے
اویں اکھیں ٹڈیاں رہیاں نہ کجھ آوے جاوے

کمب گیا جی جسا جامہ مغز سرے دا پھریا
ہوش طبیعت تھاں نہ رہیوسُ آن کلیجہ گھریا

عطر گلاب لگے چھنکاون تاں پھر ہوش سمبھالی
ملکہ نوں فرماندی بھینے دیئ گل مورت والی

کس ایہہ نقش نگار سہائے صورتَ رنگ صفائی
کیوں کر لعلاں دی ایہہ جوڑی شہزادے ہتھ آئی ۔(4900)

ملکہ-خاتوں کہندی بھینے مورت دی گلّ ساری
صیف-ملوک شہزادے مینوں دسی سی اک واری

جیوں کر سنی زبانی اس دی تویں آکھ سناواں
اک دن نبی سلیماں ہوراں پچھیا سبھ عمراواں

پریاں دیواں آدمیاں دے حاضر سن سرکردے
جو کجھ حکم پیغمبر کردا سر اکھیں پر دھردے

کہیوس یارو دسو مینوں سچو سچ زباننوں
مہتر یوسف بھائی میرا جو ہے سی کنانوں

اس جیہا کوئی صورتَ والا دنیاں اتے ہوسی
اکھیں ڈٹھیاں کنیں سنیاں دسو پنڈت جوسی

سبھناں عرض گزاری حضرت کوئی نہ ڈٹھا اگے
پر جے ہن کوئی محلت بخشو ہر کوئی لوڑن لگے

کی جاپے متّ ہووے کوئی اس صورتَ دا ثانی
بھلی بھلیری ہے خلق اﷲ کہندے لوک زبانی

چالی روز ہوئی تد محلت ڈھونڈو زمیں زمن نوں
پریاں دیو تکیندے پھردے ہر جنے ہر زن نوں

محبوباں مکبولاں والے ڈٹھے حسن بتیرے
گزر گیاں دے روپ جمالوں قصے سنے گھنیرے

ساری دھرتی فرقے تھکے آبادی ویرانی
مہتر یوسف جیہا نہ لدھا سوہنا مرد زنانی ۔(4910)

جا سلیماں اگے سبھناں چمی زمیں ادب دی
دین دوائیں شاہ پر ہووے دائم رحمت ربّ دی

اسیں تساڈے حکمے اتے پھر آئے سبھ عالم
اس صورتَ دا ثانی کدھرے نہ کوئی جنّ نہ آدم

ہور اجائب سندر سوہنے ڈٹھے سنے گھنیرے
یوسف ثانی مرد زنانی نہ کوئی جگّ چوپھیرے

پر کوئی لکھی ڈٹھی آئت وچ کلام الٰہی
'وئلمناہُ من ال دما المن' ایہہ سنیندی آہی

وچ زبور داؤد نبی دی جو ہے نور لپیٹی
لکھیا ڈٹھا نسل تیری تھیں پیدا ہوسی بیٹی

جوبن حسن ادا صفائی نقش نگار شکل دے
شوخی تے مرغوبی خوبی بسیئر زلف کنڈل دے

مہتر یوسف نال برابر یا اس تھیں کجھ کسے
وچ کلام الٰہی ایہو پتے اسانوں دسے

نبی سلیماں پچھیا اگوں دسو خاں گلّ ساری
بیٹی کس دی کس نگر وچ کی ناواں اس ناری

دانشمند پری پھر بولی پکا پتہ دسالے
نام بدیع-جمال کڑی دا بیٹی شاہ شاہپالے

اوہ اگوں شاہ رخ دا جایا اوہ اولاد تساڈی
اگوں آپ سیانے صاحب حاجت کی اساڈی ۔(4920)

دتا حکم نبی نے اگوں صورتَ نقش بناؤ
تاں میرے دل ہووے تسلی کر تصویر دکھاؤ

پوری اجائز مورت کارن کیتا فکر اندر دا
ترے سے ہور حکیم سیانا ہر اک اہل ہنر دا

ہور کئی تاریخاں والے دین جو غیبوں خبراں
کرن لگے تدبیر شکل دی تکّ تکّ زیراں زبراں

کر تدبیر اجائز اوہناں اک تصویر بنائی
اطلس لے بہتر رنگا اس پر خوب سہائی

زینت زیب ہزاراں کیتے وانگو باغ بہاراں
لے گئے پھر پاس نبی دے مورت نقش نگاراں
دیکھ رہا حیران پیغمبر ستّ دن تے ستّ راتاں
واہ خالق جس بندے کیتے صاحب ایڈ سفاتاں

اٹھویں روز مصور تائیں نالے ہور حکیماں
خلعت تے زر دولت بخشی وافر مال نئیماں

سرفرازی بہتی دتّ رتبے شان ودھائے
گھوڑے جوڑے منصب دیئ کوئی خاص عمرہ بنائے

حکم کیتا جو عاشق اسدا ہوسی مرد زوراور
ناواں شکل اوہدی بی لکھو اس دے کول برابر

اوہ مورت بھی لکھی مصور کر کے بہت تمیزاں
دسیا مصر شہر وچّ ہوسی اوہ سردار عزیزاں ۔(4930)

صیف-ملوک ہوسی اس ناواں عاصم شاہ دا جایا
پیو آصف دا شاہ صفوان ہے جس ہن تخت سہایا

اس صورتَ تے عاشق ہو کے سرگردانی جاسی
اوڑک نال بدیع-جمالے اوہ نکاح پڑھاسی

نبی سلیماں لے کے رکھے ایہہ شاہ مہرے دوئے
نالے اطلس تھان ہریروں رنگ رنگ رنگ ہوئے

توشیخانے پیغمبر دے وچّ مدت رہے بتیری
نکلن دا ڈھو ہویا اتھوں مولٰی سائت پھیری

اک دن شاہ صفوان بہادر نبی سلیماں جی نوں
تحفے ہدیئے بہتے دتے ہوئی خوشی نبی نوں

خوش ہویا سفوانے اتے کہندا اوہ کجھ دیواں
گھر اس دے جو ہووے نہ اگے میں شاہِ-آدم-دیواں

اس ویلے پھر ایہہ شاہ-مہرے صورتَ سندر والے
نالے اطلس اتے ہریروں اوہ سچے پر کالے

اک انگوٹھی ہتھ اپنے دی نالے ایہہ دو نقشے
شہزادے دے دادے تائیں نبی سلیماں بخشے

اس تھیں بعد لئے شاہ عاصم پھیر اس نوں ہتھ لگے
ویکھن سائت ہویا ایہہ عاشق آ پہتا تدھ اگے

جدوں بدیع-جمال پری نے سنی حقیقت ساری
شیشہ لے لگی منہ ویکھن سنگ-مورت کرداری ۔(4940)

اپنا آپ تکے وچ شیشے نالے مورت ویکھے
تل بھر فرق نہ کدھرے آوے ہر جائی ہر لیکھے

شاہ-پری نے مالم کیتا ہے ایہہ مورت میری
پر شہزادے دی تک مورت لگی چھک گھنیری

نال محبت مڑ مڑ ویکھے تکدی مول نہ رجے
چڑھیا لشکر عشقَ نکارے آن اندر وچ وجے

گجھیاں آہیں توپاں دھریاں صبروں ڈار اڈائے
مارے کوٹ تحمل والے فوج پرہیز نسائے

سکھاں دے لٹّ لئے ذخیرے دکھ دی کوٹھی پائی
عشقے دے سلطان محمد پھیری شہر دہائی

درداں زرد کیتے رخسارے دیہی ہویا رنگ پیلا
باہروں چتّ مرتا کوڑا برا اندر دا حیلہ

وچو وچ کلیجہ کٹے ڈائن درد پرم دی
لاوے سیخ پکاوے بیرے بال انگیٹھی غم دی

تروڑے طاقت تران وجودوں دہشت تیغ علم دی
'سمن بکمن' ہوئی محمد صورتَ ویکھ صنم دی

گجھی سانگ اندر وچ رڑکے تانگھ سچے دلبر دی
بھلّ گئے سبھ باغ-ارم دے لگی چھک مصر دی

ماں پیو بھیناں بھائیاں نالوں حرص چڑھی آ دردی
ترٹے زور محمد بخشا نہ جیوے نہ مردی ۔(4950)

منہ بولے تاں ٹرن وچاراں شرم نہ رہندا رتی
عالم سارا کھاون بھاوے کت ولّ جاوے تتی

سڑدی رہندی گلّ نہ کہندی وانگ دیوے دی بتی
درداں ماری چنڈ محمد اگھڑی نیندر متی

بال اننجانی درد رننجانی پکڑی قہر نزولاں
دل نوں طلب سجن دی ساڑے جیوں کر اگّ ببولاں

چہرے گھٹ تے ہول دلے سی پائے سول ڈنڈولاں
کھلے وال بےحال محمد دسے واگ رنجولاں

مونہوں ہسّ ہسّ گلاں کردی اندر گریازاری
باہروں نابر نال سئیاں دے دلوں لگائے یاری

اکھ سجن دی رکھ کلیجے ماری چھری کٹاری
کٹھی مٹھی فوج اپٹھی جیوں کر مرگ شکاری

مٹھی کسّ اندر ہڈّ بھنے تن من اچویں پالا
کھاون پیون نیندر تائیں ملیا دیس نکالا

بھیت نہ دسدی تے جند جھسدی کردی اجے سمبھالا
ظالم عشقَ محمد بخشا پڑدے پاڑن والا

عالی بھولی نوں ازغیبوں چنگ پئی وچ جھولی
گڈیئیں کھیڈ بڑے سکھ سوندی آ دکھاں ہن رولی

کیکر نال سجن دے ملساں کر کر چنتا ڈولے
درد ابال نہ مٹے محمد ایہہ ماری جے بولے ۔(4960)

آپے پھیر تحمل کردی دل نوں دیئ دلیری
کدی تے ربّ ملاسی سانوں رکھ اسے دی ڈھیری

صورتَ ویکھ شہزادے والی کردی صفت ودھیرے
ویکھو بھیناں کیسی صورتَ روشن کرے ہنیرے

اول جس دم باغے اندر شاہزادہ سی ڈٹھا
وکیا جیؤ کیتا دل سودا کھولھ دتا غم چٹھا

مغز اندر سودا عشقَ دا وڑیا سی اس ویلے
مورت ویکھ دوبارہ پائیؤسُ بلدی اپر تیلے

باز عشقَ دے پنجے مارے آزز کیتی پھڑ کے
پکڑن سائت نہ طاقت چھڈی بولے یا مڑ پھڑ کے

شہزادے دے تل دانے تے مرغ دلے دا آیا
کنڈلاں والی جھنڈ شتابی پھاہیاں لائِ پھہایا

سنبل وال پریشاں آہے صیف-ملوک جوانے
ویکھ پری چتّ ہویا پریشاں جیوں قیدی بند خانے

درداں مار نمانی کیتی بھجّ گئے سبھ چارے
چارے طرفاں کھاون ڈھکیاں اگّ لگی جگّ سارے

اندرو اندر جردی آہی گھٹّ لہو دے بھردی
دردی سئیاں ویدن پچھن بھیت نہ دسے ڈردی

وچو وچ افسوس کریندی ہائِ ہائِ میں کی کیتا
مہبوبے دا حسن ڈٹھا سی جیؤ عشقے خس لیتا ۔(4970)

اوہو اس دا رام پیارا لگن جسدی آہی
رام ڈٹھا آرام گوایا وڑھی کلام الٰہی

آخر تیک نہ چھٹن جوگا جو پھاتھا اس پھاہی
دھاڑو عشقَ محمد بخشا لٹے پاندھی راہی

واہ واہ بھاگ نصیب تنھاں دے یار جہناں تے وکیا
سچے عشقَ عاشق دے دل نوں پا مہاراں چھکیا

عاشق اتے عاشق ہووے جو محبوب ہتیارا
اوڑک بدلہ لئے محمد پر جے کرے سہارا

عاشق کہندے عشقَ محبت شیشہ ہے روحانی
حالَ عاشق دیوں دلبر تائیں دسدا کھولھ نشانی

عاشق نوں ازغیبوں دسدا سندر روپ گمانی
کون مجازی محمد بخشا ہر اک سر-ہکانی

جاں جاں توڑی دھرتی امبر کرسی عرش منارے
لوح-قلم تے جنت دوزخ حور فرشتے سارے

تاں تاں تیک نکاح عشقَ دے نہیں ترٹن ہارے
عاشق تے معشوق محمد دائم نویں پیارے

بدرا-خاتوں ملکہ-خاتوں کی ویکھن مڑ سئیاں
کیسر ورگا رنگ پری دا زلفاں گل وچ پئیاں

منہ کملانا حالَ پریشاں شوخیاں سبھ بھجّ گئیاں
محرم بید محمد مرضاں ویکھدیاں لبھّ لئیاں ۔(4980)

شاہد عشقَ شہزادے والا چڑھیا گھٹاں بنا کے
لٹّ لیوسُ دل شاہ-پری دا بدھوسُ سنگل پا کے

ہولی ہولی ملکہ-خاتوں پچھن لگی جا کے
بھینے روگ طبیباں کولوں رکھیئے نہیں چھپاکے

جے مرزوں چھٹکارا چاہیں دے بیداں ہتھ باہاں
ویدن دسّ اندر دی ساری دردوں منگ پناہاں

دارو تلخ سیانا دیوے نہ کر وات پچھاہاں
شالہ پھرے علاج محمد خیر تیری میں چاہاں

پیر طبیب اسیں سبھ روگی غفلت مرض لٹائے
اسے دے ہتھ دیئیے باہاں ویکھ نبض دکھ چائے

نشتر مار محبت والی ہفت اندام چھڈائے
کڈھے لہو غلیظ بدن تھیں شربت صاف پلائے

کام کرودھوں لوبھ ہنکاروں منھیوں رکھ کرائے
پھلکا دال غذا الونی اوہ بھی گھٹّ کھلائے

نہ مرادے دی پھکی پھکی کرنا جو فرمائے
ملیاں کامل بید محمد خیر ہوئے دکھ جائے

ملکہ-خاتوں ایس طرحاں دے جتن کئی کر تھکی
شاہ-پری نے بھیت نہ دسیا مار چھڈی چپّ پکی

عذر بہانے بھیکھ زنانے کر کے گلّ بھلائی
اتنے وچ نماشاں ہوئیاں رات پین تے آئی ۔(4990)

ہر کوئی آپو اپنی جائی جا آرامی ہویا
شاید چن کھلوتا پہرے شاہ سورج کفِ سویا

کرکٹیاں دے ترننجن نکلے جیوں رل گاون کڑیاں
کھڑ کھڑ ہسن تے دل کھسن چلن جڑیاں جڑیاں

ڈولی تری چنے دی بن کے گاؤندیاں سنگ چلیاں
ترنگڑ بنھ قطار کھلوتے دف بجاون ٹلیاں

قطب مئراج کھلوتا قایم دام درم ورتاون
دو کتبین دوارے اتے گن گن خیر دواون

ترٹے تارہ دے چمکارا خوب کرے لشکارا
شابش دیون ہور محمد واہ واہ چست سوارا

داج کھلار دتا اسمانے پیڑھا پلنگھ کناں دا
ایہو جیہے دان ایہناں دے کردا گھاٹا وادھا

آب حیات خضر دا چشمہ چڑھیا چن نورانی
گرد-ب-گردی سبزہ سوہنا نیلا رنگ اسمانی

تر تر تکدے ہسدے روندے اسماناں دے تارے
شبنم دے لا موتی جیوں کر ساوے کھیت سنوارے

نرم ہوا معطر جھلدی ہر اک قان سکھائی
چوکیداراں شب بیداراں نیندر مٹھی آئی

با آرام ستا ہر کوئی آپو اپنے ڈیرے
مست پیالہ لے ہر مجلس نیندر پھری چوپھیرے ۔(5000)

لگن بناں کد جاگے کوئی مستی چڑھی دماغاں
آئی موت پتنگاں والی کڈھی لاٹ چراغاں

گھگیاں تے گلچٹیاں بولن سماں لگا وچ باغاں
رکھ دی چھاویں شیشے لائے چاننیاں دے داغاں

لٹ لٹ کردی لاٹ شمع دی نور بھری کافوری
ڈلہے عطر گلاب کھلارے خوش نافے کستوری

شاہ-پری دے ہیٹھ وچھائی نازک سیج پھلاں دی
سئیاں داعیاں بستر لائے مل پواند سراندی

سر دائی دی جھولی دھرکے شاہپری ہنگلائی
ستی ویکھ تمامی ستیاں نالے ستی دائی

سئیاں سنگ تمامی ستا مرغ جنگل دے ستے
آہلنیاں وچ پنکھی ستے گلیاں اندر کتے

جوڑے نال ستا رل جوڑا انسانی حیوانی
ہر اک سنگ سہاگ سکھایا مانے عیش جوانی

بے آرامی تے غمناکی ہوئی دور جہانوں
جمل جہان ہویا خشوکتی بن عاشق دی جانوں

رات برات خوشی دی آہی بہتر سی شبکدروں
رونق تے رشنائی وافر چودھویں دے چن بدروں

نندر مست پئی ہر زندے خوشبودار ہواؤں
جیون چھجل-ستّ ہووے مستانہ نرم پرے دی واؤں ۔(5010)

سنگ سہیلی کوئی نہ جاگی بے سدھ ہوئیاں خوابوں
شاہ-پری دی اکھ نہ لگدی برہوں برے عذابوں

گجھا سول کلیجے وڑیا ڈنگی ناگ اننجانے
لوں لوں بسّ پرم دی رچی کون اندر دی جانے

خارو خار ہوئیاں دبھّ سولاں ریشم سیج پھلاں دی
کدے سراندی کدے پواندی بے سدھ ہو جھٹلاندی

نیند حرام آرام نہ رتی شام پئی بن شاموں
منکا منکا ہویا شکستہ کد جڑے بن شاموں

عشقَ زوراور تے منہ تانا گھوڑا باجھ لگاموں
راہ کراہ نہ ویکھ محمد بھجدا جا مکاموں

شاہ-پری دل چاہ سجن دی کیتا گھاو بھلیرا
پرتے پاس اساس مریندی چتّ اداس ودھیرا

چھک پیا دی سون نہ دندی پئی کلیجے کنڈی
شہزادے ولّ جایا لوڑے لاہ دلے دی گھنڈی

جیوں کر سسی کیچ نگر ولّ سکدی تھل وچ دھائی
یار ملے بن صبر نہ آوے مشکل سہن جدائی

نرم سراندی سیج پھلاں دی روڑاں وانگر پڑدی
سول نزول اندر وچ چھکاں ہرگز اکھ نہ جڑدی

پلنگھ پلنگ تے سیرو شیر دسن کھاون والے
پاوے راکش کھلے چو گٹھے باہیاں ناگ ڈنگالے ۔(5020)

دانوں تھی غم دھاون بہتے اٹھے ہو اکٹھے
کردے کم اٹھوہیاں والا دکھ آئے سکھ نٹھے

سینے اتے زلف پریشاں ناگنیاں جیوں ڈنگدی
ہار شنگار نہ بھاوے کوئی خوشی نہ رہیوسُ انگ دی

ظالم چھک اندر وچ لگی پلک آرام نہ دیندی
شرم حیا بتیرا ٹھاکے پر حب زور کریندی

کاری سانگ سجن نے ماری گجھی رڑک مریندی
ڈلھ ڈلھ کردے نین محمد سرد اساس بھریندی

اوڑک سیجوں چھک اٹھائی عشقے پکڑ بلاکوں
لے مہار چمن ولّ ٹریا نکل گیا جیو باکوں

ظالم عشقَ بے ترس قصائی رحم نہیں اس آوے
نازک بدناں مار رلاندا سہم نہیں اس آوے

نازک پیر رکابوں دکھدے بادشاہاں دے بیٹے
جنگل باریں پھرن اواہنے مارے عشقَ لپیٹے

یوسف نال کیہی اس کیتی جانے سبھ لوکائی
پھیر زلیخا نام شہزادی تختوں سٹّ رلائی

بارھاں کوہ گھراں تھیں باہر یوسف بندی خانا
پیر پیادے راتو راتیں کھڑدا عشقَ دیوانہ

کیچ نگر دا راج بھلایا لے کے دیس نکالے
کپڑ پنڈ پنوں سر چاندا دھوندے پیندے چھالے ۔(5030)

سسی نازک بدن شہزادی تھل مارو وچ وڑدی
اس ظالم نوں ترس نہ آیا ویکھ پیاسی سڑدی

کام کنور نوں تخت چھڈائیوسُ ہویا جنگل دا واسی
سر پیراں تکّ حالَ شکستہ اجے بھی چتّ اداسی

بے نظیر وطن تھیں کھڑیا قید دیواں دی پایا
نجم-نسا بناکے جوگی جنگل کوہ قاف دکھایا

نونہال حسن دے باغوں خوب جوان پٹوئی
منگدا خیر سجن دے نگروں لاہ شرم دی لوئی

پورن بھگت ملک دا راجا بھورھے اندر پلیا
لنگ کپائے کنّ پڑائے بھیکھ منگیندا چلیا

گوپی چند گیا چھڈّ دولت مایہ مال خزانے
پکڑ رومال گدا کریندا ہر بوہے ہر خانے

خوب شکل فرہاد شاہزادہ والی چین شہر دا
تیشا پکڑ پہاڑ کپیندا دھنّ اوئے اشکا مردا

عزت بیگ سوداگر لاکھی دانشمند وزیروں
مال چگاندا بالن چاندا کرے کباب سریروں

اک اکلی نعر بچاری سوہنی تری جھناواں
رڑھدی ویکھ اس رحم نہ آیا پھڑ کے بنے لاواں

رانجھا تخت ہزارے والا مائی باپ لڈکا
بھائیاں دا سردار پیارا چودھریاں دا ٹکا ۔(5040)

جائ سیالیں چاک سدایا چائ لیا دکھ کھارا
دھپاں پالے کپر جالے کردا سخت سہارا

ہیر سیالی لاڈیں پالی چوچک باپ امیرے
راتیں کالی ماہی بھالے بن جنگل جھلّ چیرے

ریشم پیر سلن دبھّ سولاں جیوں سوئی پٹّ لیرے
رانجھے پاڑے کنّ محمد ناگ لڑایا ہیرے

ہوراں دی کی گنتر کرنی صیف-ملوکے ہوندے
کی کجھ عشقَ سہایا اس نوں پتھر بھی سن روندے

اوہو عشقَ پری ولّ آیا لے ہتھیار تمامی
کیکر سیج اتے انگ لائے چائی بے آرامی

چوری اٹھ ٹری ولّ باغے کیڑ نہ کیتی کسے
عشقے صبر جلایا کہندی کویں دلبر دسے

پیر پیادی دی چپّ چپاتی باغے اندر آئی
چھپ نظارہ کرے حسن دا چوری دی اشنائی

کی تکدی شاہزادہ اگے بیٹھا اک اکلا
بلدی شمع پتنگ جلیندے عشقَ کھڑے کر ہلاّ

پیندا بیٹھ شراب شاہزادہ پھڑیا ہتھ پیالہ
لہو دلے دے وانگر سوہا صاف شراب اجالا

کاسہ مست تلی پر رکھے کر بھرپور شرابوں
گاوے گاون درد فراکوں تار ہلا ربابوں ۔(5050)

لمی رات وچھوڑے والی پل-جھلّ سکھیاں بھانے
جے کوئی قید عشقَ دی اندر قدر اوہو کجھ جانے

کدی کدی ایہہ دوہڑے آکھے درد وچھوڑے چایا
شہزادے دے مونہوں ہو کے چاہیئے سخن سنایا

میں پردیسی نوں اج آئی شالہ رات کرم دی
یار سجن دے کوچے اندر جال ہوئی ہردم دی

دل وچ چاہ نگاہ کر ویکھاں صورتَ اصل صنم دی
دلبر نوں جا کہے محمد کون خبر اس غم دی

زلفاں منہ اوہدے دی ہرسوں ایہہ جیؤڑا بیچارا
کفروں فارغ تے اسلاموں بیٹھا پکڑ کنارہ

دل آرام آرام دلے دا کھڑیا اے لٹّ سارا
شالہ کدے آرام دیویگا مل کے یار پیارا

باغ بہاراں تے گلزاراں بن یاراں کس کاری
یار ملے دکھ جان ہزاراں شکر کہاں لکھ واری

اچی جائی نہں لگایا بنی مصیبت بھاری
یاراں باجھ محمد بخشا کون کرے غمخاری

غم بہتے غمخار نہ کوئی گن گن دساں کیننوں
جسدے پچھے جرم گوایا مکھ نہ دسیوسُ مینوں

جو کجھ باب میرے دکھ کردے ہے کی خبر کسے نوں
سوئیؤ جانے قدر محمد تن من لگدی جسے نوں ۔(5060)

ڈٹھے باجھ پریت لگائی ہو گیا جس ہونا
ہسن کھیڈن یاد نہ مینوں پیا عمر دا رونا

دلبر مکھ وکھاندا ناہیں داغ میرا کس دھونا
ساجن دا در چھوڑ محمد کیں در جائ کھلونا

اپنے آپ لگائی یاری یار کہاں دلبر نوں
بے پرواہ تراماں گندا ایس اساڈے زر نوں

سورج دی اشنائی کولوں کی لدھا نیلوفر نوں
اڈ اڈ موئے چکور محمد سار نہ یار قمر نوں

شاہ-پری دی چاہ میرے دل راہ تکاں ہر ویلے
مت سچا ربّ مہریں آوے آن میرے سنگ میلے

پا شطرنج محبت والا سر سر بازی کھیلے
ویکھ دیدار محمد سر دھڑ وار دئے اس ویلے

اسے طرحاں شاہزادہ کردا دردمنداں دے جھیڑے
کاسہ لے شرابوں بھریا جاں کھڑدا منہ نیڑے

کہندا شاہ-پری اج ہندی ایہہ کاسہ اوہ پیندی
میرے نال کریندی گلاں جاں مستانی تھیندی

ایہہ پیالہ دارو والا پی دکھیارا تھیساں
کر کر یاد بدیع-جمالے پیساں جاں جاں جیساں

اسے طرحاں پیالے پیتے مغز چڑھی آ گرمی
تپ تندور ہویا اندرونا جاگی آتش جرمی ۔(5070)

پھڑ قانون الاپن لگا خوب سرود عراقی
عظمی تانزی اتے ہزازی ہندی رہی نہ باقی

غزلاں دوہڑے ریختیاں دی لذت خوب بنائی
راگاں راگنیاں دے بچے گاوے نال صفائی

سن آواز ملائک نوری لہہ آون اسمانوں
حوراں چتّ اداسی ہوون شہزادے دی تانوں

نیک انیک سراں کر گاوے پیندا حالَ اماماں
سرد دلاں نوں گرمی آوے جاں وچ پئے گراماں

تیز روی چھڈّ نیر ندی دا سن کے اٹک کھلوندا
جگر کباب مچھاں دا سن کے دریاواں وچ ہوندا

ہو حیران پشیماں بیٹھے سبھ پنکھی چپّ کر کے
راگ وراگ ہجر دا سن کے روندے آہیں بھر کے

ہر پتر ہر ڈال چمن دی حالت مستاں والی
سر منہ پرنے ہو ہو ڈھہندے گلبن چمبے ڈالی

بدھیں ہتھیں سرو کھلوتے غیروں پکڑ آزادی
سر تے ہتھ کھجوراں شوکن ربّ اگے فریادی

سبزہ زارو زاری روندا شبنم ہنجھو بھرکے
بیدے نوں تھرکمبا لگا خوف خدا دیوں ڈر کے

حرص ہوا چنار ڈلائے پٹن جاں گل جاتی
منہ پٹاں پر مارن پنجے کدے لگاون چھاتی ۔(5080)

کیلے دوہرے ہو ہو جھولن حالَ پوے جیوں چشتی
دنیاں تھیں دل کھٹا ہویا نمبو گلگل کشتی

نرگس مست دیوانہ ہویا نین گئے وچ خواباں
پاڑ سٹے پیراہن گلّ دے جاگے شوق گلاباں

ست-برگے مکھ زردی آئی داغ لگا گل لالے
کے کجھ آکھاں داکھاں شاخاں سر دھرتی پر ڈالے

صیف-ملوک شرابی ہویا آیا وچ خیالاں
دوہڑے غزلاں بینت محمد آ کجھ لکھ دسالاں

دوہڑے

آ سجنا منہ دس کدائیں جان تیرے توں واری
تونہیں جان ایمان دلے دا تدھّ بن میں کس کاری
حوراں تے گلمان بہشتی چاہے خلقت ساری
تیرے باجھ محمد مینوں نہ کوئی چیز پیاری

سرو برابر کد تیرے دے مول کھلو نہ سکدا
پھل گلاب تے باغ-ارم دا صورتَ تک تکِ جھکدا
یاسمین ہووے شرمندہ بدن-صفائی تکدا
ارغوان ڈبا وچ لہو چہرہ ویکھ چمکدا

کستوری نے زلف تیری تھیں بو اجائب پائی
منہ تیرے تھیں پھلّ گلاباں لدھا رنگ صفائی
مہر تیری دی گرمی کولوں مہرِ تریلی آئی
لسا ہویا چن محمد حسنِ محبت لائی ۔(5090)

دم دم جان لباں پر آوے چھوڑِ حویلی تن دی
کھلی اڈیکے مت ہن آوے کدھروں وا سجن دی
آویں آویں نہ چر لاویں دسیں جھات حسن دی
آئے بھور محمد بخشا کر کے آس چمن دی

طلب تیری تھیں مڑساں ناہیں جب لگ مطلب ہوندا
یا تن نال تساڈے ملسی یا روح ٹرسی روندا
قبر میری پٹِ دیکھیں سجنا جاں مر چکو سو بھوندا
کولے ہوسی کفن محمد عشقَ ہوسی اگ ڈھوندا

لمی رات وچھوڑے والی عاشق دکھیئے بھانے
قیمت جانن نین اساڈے سکھیا قدر نہ جانے
جے ہن دلبر نظریں آوے دھمیں سبہُ دھننانے
وچھڑے یار محمد بخشا ربّ کویں اج آنے

ہے مہبوب میرے متلوبا ! توں سردار کہایا
میں فریادی تیں تے آیا درد فراقَ ستایا
اک دیدار تیرے نوں سکدا روح لباں پر آیا
آ مل یار محمد بخشا جاندا وقت وہایا

اک تگادا عشقَ تیرے دا دوجی بری جدائی
دور وسنیاں سجناں مینوں سخت مصیبت آئی
وس نہیں ہن رہا جیؤڑا درداں ہوش بھلائی
ہتھوں چھٹی ڈور محمد گڈی واؤ اڈائی ۔(5100)

درد فراقَ تیرے دا مینوں تاپ رہے نت چڑھیا
اوہو درد دوا اساڈا ہور نہیں کوئی اڑیا
منجی نامرادی والی جس دن دا میں چڑھیا
شربت تیرا نام محمد پیتا جاں جی سڑیا

گلّ میری ہتھ تیرے سجنا! اچا ساہ نہ بھرناں
جو کجھ چاہیں سوئیؤ چنگا جو آکھیں سو کرنا
نہ مسلاہت اپنی کوئی نہ کوئی تکیہ پرنا
دین عشقَ دے کفر محمد آپے نوں چتّ دھرنا

سدا نہ روپ گلاباں اتے سدا نہ باغ بہاراں
سدا نہ بھجّ بھجّ پھیرے کرسن طوطے بھور ہزاراں
چار دہاڑے حسن جوانی مان کیا دلداراں
سکدے اسیں محمد بخشا کیوں پرواہ نہ یاراں

ربا کس نوں پھول سناواں درد دلے دا سارا
کون ہووے اج ساتھی میرا دکھ ونڈاون ہارا
جسدے نال محبت لائی چا لئیا غم-خارا
سو منہ دسدا نہیں محمد کی میرا ہن چارہ

غزل

دلبر دے وچھوڑے اندر اجے رہا میں زندہ
ایس گناہوں آخر توڑی سدا رہاں شرمندہ

اک واری دیدار نہ ڈٹھا لئے پیار نہ مونہوں
توڑے طلب اسے دی اندر ہو چکا بے-جندا ۔(5110)

گھر تیرے کئی نوکر چاکر در تیرے سے کتے
نفراں دا میں گولہ سجنا! کتیاں دا پھر بندہ

درد فراقَ تیرے دی لذت جس دن دی میں چکھی
خوشیاں کردی ویکھ لوکائی من وچ آوے خندا

زیور زیب پشاکی توڑے ناہیں بادشاہانے
گودڑیاں سروپا اسانوں ایہو لباس پسندا

چاہ میری پئی چاہِ محمد گل میری گلّ گئیا
من لئے میں بول سجن دے جے لکھ آکھے مندا

دوہڑے

کر کرِ یاد سجن نوں روواں مول آرام نہ کوئی
ڈھونڈ تھکا جگ دیس تمامی رہا مقام نہ کوئی
رٹھا یار مناوے میرا کون وسیلہ ہوئی
لائِ سبون محبت والا داغ غماں دے دھوئی

جگّ پر جیون باجھ پیارے ہویا محال اسانوں
بھل گئی سدھ بدھ جاں لگا عشقَ کمال اسانوں
باغ تماشے کھیڈن ہسن ہوئے خواب اسانوں
جاون دخ محمد جس دن ہوئے جمال اسانوں

کی گل آکھِ سناواں سجنا ! درد فراقَ ستم دی
آیا حرف لباں پر جس دم پھٹ گئی جیبھ قلم دی
چٹا کاغذ داغی ہویا پھری سیاہی غم دی
دکھاں کیتا زور محمد لئیں خبر اس دم دی ۔(5120)

پریئے ! خوف خدا توں ڈریئے کریئے مان نہ ماسہ
جوبن حسن نہ توڑ نباہو کی اس دا بھرواسا
ایہناں مونہاں تے مٹی پوسی خاک نمانی واسا
میں مر چکا تیرے بھانے اجے محمد ہاسہ

غزل

کی کجھ گلّ سجن دل بیٹھی چتّ میرے تھیں چایا
کی گستاخی نظری آئی تختوں سٹّ رلایا

حدوں بہت جدائی گزری یار نہ مکھ وکھایا
ربا میرا یار ملن دا وقت نہیں کیوں آیا

اگے اس دے مرن شہادت جے دسے اک واری
نہیں تاں گلیاں وچ مرانگا چاء ایہو دل چایا

کی ہوندا جے دلبر میرا ہسّ کے مکھ وکھاندا
دردی بن کے پچھدا اک دن کی کجھ حالَ وہایا

راہ تکیندیاں اکھیں پکیاں کنّ پیغام سنیندے
توں فارغ تے میں افسوسیں ہر دن رین لنگھایا

رات دہاں تدھ پچھیا ناہیں دردمنداں دا حیلہ
کیکر رات دہاڑ گزاری عشقَ جہناں دکھ لایا

جے کوئی سوہنی ہور زمیں تے ناہیں حب کسے دی
قبلہ جان میری دا توں ہیں تدھ ولّ سیس نوایا

نہ میں لایق وصل تیرے دے نہیں فراقَ جھلیندا
نہ اس راہوں مڑاں پچھاہاں نہ تدھ پاس بلایا ۔(5130)

دکھ قضیے میرے سن کے ہر اک دا دل سڑدا
تدھ نہ لگا سیک محمد میں تنِ عشقَ جلایا

غزل

عشقَ محبت تیرے اندر میں مشہور جہانیں
راتیں جاگاں تے سر ساڑاں وانگ چراغ نورانی

نیندر پلک نہ لاون دندے نین جدوکے لائے
آتش بھریاں ہنجھو برسن روشن شمع نشانی

بن روشن دیدار تیرے تھیں جگّ ہنیرا مینوں
نال کمال محبت تیری ہو چکیوسُ نکسانی

کالی رات ہجر دی اندر نہ کوئی سکھ سنیہا
نہ قاصد نہ کاغذ رقہ نہ کوئی گلّ زبانی

بے قراری تے غمخواری سل فراقَ تیرے دا
رحم کریں منہ دس پیارے ضائع چلی جوانی

دل پر بھار پہاڑ غماں دے سینے داغ ہجر دا
بے وفائی تیری تریجی کردی مینوں فانی

جاندی چلی بہار خوشی دی ورم رہے گا بھوراں
سدا نہ رہسی رنگ گلابی سدا نہ چال دیوانی

حرص ہوا تیری دی آتش تن من پھوک جلایا
بھر مشقاں دو نین بہشتی ڈوہل رہے نت پانی

کالی رات جوانی والی لو ہوون پر آئی
مکھ دسیں تاں مثل چراغاں جان کراں قربانی ۔(5140)

ہوئے موم پہاڑ صبر دے ہتھ غماں جد پایا
اگّ پانی وچ گلدا جیؤڑا شمع جویں مستانی

جے ہن کریں غریب مہمان نوازی عیب نہیں کجھ تینوں
میں ولّ آویں مکھ دکھاویں سیج سہاویں جانی

صادق-صبح مانند میرا بھی رہِ گیا دم باقی
دے دیدار محمد تاں پھر دیئیے جان اسانی

غزل

ہے معشوقہ ! میں مر چکا اگوں دیر نہ لاویں
آیا سخت نزئّ دا ویلا مہر دلے وچ پاویں

بہت جرے دکھ رہی نہ طاقت اگوں ہور جرن دی
آسے آسے عمر گزاری آس میری در لیاویں

آپ رہیں خوش حال ہمیشہ نہ تدھ دکھ نہ جھورا
سانوں بھی بے درد پچھانی اس تھیں چتّ نہ چاویں

قدم تیرے پھڑ سو جند واراں پھر بھی عذر منیساں
خدمت تیری میں تھیں سجنا! ہوئی نہ ماسہ ساویں

تلخ جواب تیرے نے مٹھے نہ ہوساں دل کھٹا
شور عشقَ دے فکی کیتی غیروں جند نتھاویں

من وچ وسیں تے دل کھسیں کیوں منہ دسیں ناہیں
درد رننجانا میں نمانا نہ ہن ہور ستاویں

بھلی میرے سنگ کیتی سجنا! جمدڑیاں دکھ لائے
ہویا انت فراقَ محمد کدے تے پچھن آویں ۔(5150)

غزل

برے نچھتر جرم لیا سی میں دکھیارا جمدا
درد وچھوڑا تے سکھ تھوڑا چوڑا تیرے دم دا

نہ دل وسّ نہ دلبر ملدا ہائِ ربا کی کرساں
کس سنگ پھولاں بیدن دل دی کون بھنجال اس غم دا

پہلے دن دی سجھدی آہی جدوں پریت لگائی
شیریں جان مثل فرہادے صدقہ ہوگ پرم دا

شاہ پری دا نہں لگایا خاکی بندہ ہو کے
کد میرے سنگ الفت کرسی کی میں اسدے کم دا

وطنوں چھوڑ ہوئیوسُ پردیسی پاڑن پاڑِ اولے
دکھ سہے سکھ پایا ناہیں سڑیا میں کرم دا

جسدی یاری تے جند واری نہ کردی دلداری
کس اگے فریادی جائیے کرے نیاں ستم دا

نگری میری حکم سجن دا حاکم آپ انیائیں
بے دوسے نوں سولی دے کے ہسدا ویکھ پلمدا

ہائے افسوس نہ دوس کسے تے کیہے کرم کر آیا
آکھ محمد کون مٹاوے لکھیا لوح-قلم دا

اسیں تسانوں سکدے سجنا! تدھ نہیں دل سکدا
آن کھلے در تیرے اتے کیوں خالی مڑ چکدا

جے تلوار میرے سر ماریں ڈھال نہ رکھساں اگے
متّ تیرے اعمال نامے وچ نام میرا بھی لگے ۔(5160)

جسدے عشقَ لتاڑ گوایا خاکو نال رلایا
قدم چمانگا عذر کراں گا جے اوہ نظریں آیا

میں اوہ عاشق کچا ناہیں ظلم تکاں بھجّ جاواں
جان منگیں تاں حاضر کرساں نہ کجھ عذر لیاواں

خوش-ب-خوش رہاں جے رکھیں کدی بے زار نہ تھیندا
در تیرے دی خاک نمانا پیراں ہیٹھ ملیندا

اس دا بھی نت فکر اندیشہ متّ کوئی برا ولوہنا
چائ ایتھوں کھڑ سٹے کدھرے پھیر اس دا کی کھوہنا

عشقَ نہیں ہو چکا تھوڑا سہیا وچھوڑا لما
دے دیدار تے پال بندے نوں چاکر ہاں بن دماں

ہر کوئی عیش عمر دی کردا آپو اپنی جائی
میں دکھیارا دکھاں جوگا دائم بھا جدائی

جاں ایہہ بول غماں دے بولے صیف-ملوک بتیرے
شاہ-پری نوں رہی نہ طاقت پرط ٹرے ول ڈیرے

پھرنا کریا تے سر پھریا جوش طبیعت چایا
پرط ٹری گھر پہنچاں کویں رکھیں شرم خدایا

کھا گئے اوہ بول کلیجہ ڈولی مول نہ بولی
شہزادے دی صورتَ مٹھی آ دکھاں جند رولی

طاقت تران نہ رہ آ جسے مٹھی مٹھی نٹھی
اوڑک گردی کھا اگیرے باغ اسے وچ ڈھٹھی ۔(5170)

ساس اداس اڈن پر آئے ہوش گئی اڈّ ساری
اکھیں تاڑے لگیاں رہیاں نظر سجن ولّ دھاری

دھوڑو دھوڑ ہوئے رخسارے نین بھرے سنگ مٹی
ساوی پیلی ہوئی دیہی چمبے کلیؤں چٹی

کالی زلف رلی وچ گھٹے ناگ جویں ادھ مویا
لہو پانی رلیا ملیا نیر اکھیں تھیں چویا

کٹھی وانگ کبوتر پئی آ سرت سمبھال نہ کوئی
نازک دیہی تڑف تڑف کے زخمی زخمی ہوئی

بھلّ گئے اوہ شان تکبر جان چلی ہو راہی
وانگ شہید رہے وچ پڑدے تیغ عشقَ تن واہی

آب گئی کجھ تاب نہ رہیوسُ زرد ہویا رنگ پیلا
شہزادے نوں خبر پچاون آیا عشقَ وسیلہ

عاشق کامل مرد اﷲ دے خاصے لوک حضوری
ظاہر آکھ سناندے بھائی ایہہ گلّ پکی پوری

دل مومن دا شیشہ بنیا اک دوئیے دے کارن
پر جے سان عشقَ دی دھرکے خوب زنگار اتارن

نور یکینوں روشن ہووے چمکے نال صفائی
صقل ہوئے تاں سبھ کجھ دسے نظر کرے ہر جائی

گگن پتال نہ چھپن دیندا چیز تکے ہر ولّ دی
دوربین انگریزی لکھاں اس اک نال نہ رلدی ۔(5180)

دلبر نوں کوئی تنگی پہنچے عاشق دا دل کھسدا
توڑے سے کوہاں پر ہووے پتہ نہ آوے اسدا

حضرت مہتر یوسف تائیں جاں کھوہ سٹیا بھائیاں
مصرعے وچ زلیخا بیبی پیڑاں عشقَ ہلائیاں

چیر سریر کباب بنایا مہینوال چنگیرا
سوہنی نے بن دسیاں جاتا ایہہ عاشق دا بیرا

سسی موئی تھلاں وچ تسی بھاہ غماں دی سڑ کے
پنوں موڑ لیاندا عشقے کیچم کولوں پھڑ کے

رانجھے نے جد کنّ پڑائے جھلے دکھ قہاری
رنگ پرے وچ ہیر سیالے لگّ گئی بیماری

لیلیٰ لہو چھڈایا گھر وچ یار نہ ڈٹھا وگدا
وچ پہاڑاں مجنوں تائیں لہو چھٹا اس رگ دا

صیف-ملوک پری دے عشقے کیتا سی مستانہ
اتوں پیتے مدھ پیالے ہویا مثل دیوانہ

گاؤندیاں چتّ ہویا اداسی لگی چھک سجن دی
کاہلا پے کے اٹھ کھلوتا لین ہوا چمن دی

اکھیں بلن چراغاں وانگر پھردا مست دیوانہ
جھلی واء سجن دی پاروں آن دتوس پروانہ

ہر ہر چوک عراق تکیندا پھردا سی شاہزادہ
مغز چڑھی خوشبو پری دی لگی چھک زیادہ ۔(5190)

زلف پری دی مشک ختن دی دھم گئی ہر پاسے
گل پھلّ باغ بغیچے سارے مل لئے اس باسے

وقت بہار چمن وچ رونق ہر بوٹے ہر گل دی
نرم نسیم محبت والی خوب معطر جھلدی

سبزہ تیز زبان تریلوں کردا در افشانی
نئمت کولوں ہریا بھریا کہندا حمد ربانی

رکھ تونگر نال ثمر دے چھتر چڑھے فیروزے
حمد-ثنائ الٰہی آکھن آہلنیاں وچ بوزے

بوٹا ویل تمامی ہریا پھلاں رنگ ہزاراں
گاون بھور سماں لگاون مثل طنبور ستاراں

چنوں چودھویں رات نورانی چن سرے پر آیا
روشن عید دہاڑے نالوں جمل جہان سہایا

ہر جائی کستوری ہلے ہر گوشے پھلّ کھیلی
چاننیوں تے چھائیؤں چمبے دھرتی وانگ چمبیلی

حسن الٰہی چن سہایا سگل جہان نورانی
پاک لقا جنے نوں ہویا واہ رحمت سبحانی

خوشیاں دے دروازے کھلے تاک غماں دے مارے
آدم جنّ جناور وحشی چین کریندے سارے

شیراں ہرناں صلح بنائی بھیڈاں تے بگھیاڑاں
تتر باز بٹیرے باشے رل بیٹھے وچ جھاڑاں ۔(5200)

دند سپاں دے کھنڈھے ہوئے نکلی وسّ زبانوں
دھرتی نگھر گئے اٹھوئیں پولے کھا جہانوں

دور ہویا کل عالم اتوں غم اندوہ حیرانی
شمع نال ملے پروانے ہر جانی نوں جانی

بھیناں دے گھر آندے مولٰی ویر گئے پردیسیں
نوشا-کنتا ملے سن ناریں عطر ملائے کیسیں

بھائیاں نال ملے سن بھائی عمراں پا وچھنے
شکر گزار ہوئے پھر اول گل باہاں گھتّ رنے

یاراں یار ملے اس راتیں بھوراں نوں گلزاراں
کامل مرشد ملے مریداں کر محرم اسراراں

علم یکینوں حاصل ہویا رتبہ این یکینوں
غفلت ہوئی دور محمد عالم زمن زمینوں

جیوں کر مہتر موسیٰ ڈٹھا طور اتے چمکارا
تویں صیف-ملوکے لگا اک پاسوں لشکارا

آتش چمک لگی ازغیبوں ہویا اتے ولّ راہی
کی تکدا اک نعر پئی ہے صورتَ صفت الٰہی

سورج وانگ چمکدا چہرہ چنوں جوت نورانی
گلّ لعلاں دے ہار لٹکدے جیوں تارے اسمانی

درے-یتیمے کناں وچ لڑیاں سونے تار پروتے
واؤ نال پریشاں ہوئے وال مئمبر دھوتے ۔(5210)

زلف سیاح کستوری بھنی گل وچ پئی لٹکدی
زیور زیب پشاکی ساری جھلمل کرے چمکدی

روپ انوپ حسابوں باہر صفت نہ کیتی جاوے
اس دریا حسن دے وچوں قطرہ چن دکھاوے

آب حیات لباں وچ چشمہ گزا سر-ہکانی
خضر الیاس ہوون دل گھائل ویکھ حسن نورانی

ہیرے موتی لئل جواہر ہور سچے فیروزی
گلما دامن کنے پلے جڑت ہوئی زردوزی

صورتَ تاب وڈا مہتابوں جھلک لگی اسماناں
انت حساب نہ آوے کوئی زیور زیب شہانہ

لہہ لہہ کرے شعاع حسن دی ہر پاسے ہر جائی
ہر پتر ہر ڈالی اتے اسے دی رشنائی

ہر مینڈھی سنگ لٹکن سچیاں مرواریدوں لڑیاں
ہتھیں چھاپاں باہیں کڑیاں سبھ زمرد جڑیاں

شہزادے نوں نظریں آئی جاں اوہ صورتَ والی
مورت وانگوں پئی ہکلی ہوش سمبھالوں خالی

ویکھدیاں شہزادے تائیں ہوئی خوشی نہایت
روح بدن وچ میوے ناہیں وافر ویکھ عنایت

موجیں آئی ندی خوشی دی روح لہر وچ تردا
بھلّ گیا جیؤ-جسا اپنا روپ ڈٹھا دلبر دا ۔(5220)

دھرت اسمان نہ دسدا کدھرے جان جہان نہ سجھے
کی کجھ ظاہر کہاں محمد سر عشقَ دے گجھے

دوزخ جنت یاد نہ رہیوسُ دنیاں دین پسارے
بھلے علم کلام کتاباں ورد وظیفے سارے

وہم خیال گمان نہ رہا اس جمال کمالوں
جیوں کر اگے کیہا سیانے چھٹی ہیر جنجالوں

لوں لوں وچوں حمد الٰہی نکلے شکر ہزاراں
گئی خزاں وچھوڑے والی آئیاں وصل بہاراں

بلبل ونجھ گلاں تے بیٹھی بھور لدھے گل لالے
شمع پتنگ اکٹھے ہوئے چن چکوراں نالے

عاشق نوں محبوب پیارا آیا نظر اکلا
ہر زرے نوں سورج کردا اس در نور تجلا

باغ اندر جو پانی آہے نہراں کھوہ پھہارے
ہر ہر بوند محمد بخشا ندیاں دا دم مارے

سکے ککھّ نچیزے جہڑے پیراں ہیٹھ ملیندے
چمبے تے گل لالے وانگر روشن سبھ دسیندے

روشن رات دسے ہر پاسے کی گلّ کہاں زبانی
موسیٰ دے کوہ تورے والی ہویا باغ نشانی

جل-تھل مشرک-مغرب توڑی ہور نہیں کجھ دسدا
جت ولّ ویکھے اوہو صورتَ جلوا سارا تس دا ۔(5230)

شاہزادہ شکرانہ پڑھ کے گیا پری دے کولے
ترے واری چوگردے پھر کے تواف کرے جند گھولے

جلوے روپ گھنے دے کولوں طاقت تران نہ رہا
صورتَ نقش صحیح پچھاتی چور میری ہے اہا

کر سلام طواف چوپھیرے پھر دو پیر پکڑ کے
تلیاں چمّ میلے سر اکھیں قدماں اندر جھڑکے

خوشیاں کردا میوے ناہیں دونا ہو ہو بہندا
تاں اس ویلے اس مزمونوں بینت زبانوں کہندا

واہ واہ وقت ستا جس ویلے یار شرابی ہو کے
عاشق چوری پیر چمیندے ہنجھو پانی دھو کے

ہسّ ہسّ بلبل ویکھے گل نوں لدھا سو رو رو کے
سون شرابی یار محمد عاشق دے گھٹ سوکے

شہزادے نے بیٹھ سرھاندی سر جھولی وچ دھریا
لئے پیار پری دے مونہوں پونجھے جسا بھریا

شہزادے تن چٹی آہی کافوری پشاکی
چندر بدن پری دی چھنڈے دھوڑ غباری خاکی

مڑ مڑ لئے پیار مونہیں توں ہنجھو بھر بھر رووے
خوشی کمالوں ہنجھو وگن بہت ایہی گلّ ہووے

جیوں کر خواجہ حافظ صاحب کیہا وچ دیوانے
اک بلبل میں روندی ڈٹھی پھڑیا پھلّ دہانے ۔(5240)

میں پچھیا کیوں روویں بیبی یار تیرا رل ملیا
درد فراقَ رہا پھر کیکر جس سجن گلّ ملیا

بلبل بولی حافظ صاحب کی گلّ پچھیں مینوں
اس روون دی حالَ حقیقت ہے کجھ مالم تینوں

محبوباں دے جلوے اگے اساں غلامی چائی
روون پٹن کار ہمیشہ اس سانوں فرمائی

جہناں دے دل عشقَ سمانا روون کم انھاہاں
وچھڑے روندے ملدے روندے روندے ٹردے راہاں

وصل فراقَ نہیں چتّ آنن کامل عشقَ شنگارے
محبوباں دا راضی نامہ لوڑن سدا بیچارے

سک سکندیاں عمر گزاری مولٰی یار ملایا
تکدا تکدا رجدا ناہیں صورتَ دا بھرمایا

بوسے لیندا بلِ بلِ پیندا سر پیراں تکّ تکدا
شاہ-پری دے چہرے ولوں اکھیں جھمک نہ سکدا

گل پھل جیسے جسے جامے دوہاں نازک یاراں
کر کر پین پوشاکے اتے ہنجھو مینہہ بہاراں

روندے روندے دا اک قطرہ اتھرواں دا پانی
شاہ-پری دے مکھ پر ڈھٹھا گرم لگا اس رانی

نالے بو شہزادے والی اس دے مغز گئی سی
موئی ہوئی نوں نویں سرے تھیں آ پھر جند پئی سی ۔(5250)

روح نکھٹے قوت پائی آئی ہوش ٹکانے
اکھ اگھاڑ ڈٹھا کی تکدی بیٹھا یار سرہانے

سوہنی صورتَ مثل فرشتہ چنوں روپ زیادہ
سر جھولی وچ دھرکے بیٹھا صیف-ملوک شاہزادہ

لئے پیار پری دے مونہوں سبھ جسے ہتھ پھیرے
منہ اوہدے ولّ تکّ تکّ روندا ہنجھو بھر بھر کیرے

شہزادے ولّ ویکھدیاں ایں شاہ-پری شرمائی
منہ پر پلہ لے شتابی صورتَ پاک چھپائی

سر پیراں تکّ چادر تانی انگل رہی نہ باندی
شرم کنو پس-پردے ہو کے عاشق نوں فرماندی

کون کوئی توں کتھوں آئؤں صورت مند جوانا
شیر دلیر بہادر سوہنا دسیں روپ یغانا

کے اشنائی تیری میری بیٹھوں آن سرھاندی
نہ محرم نوں ہتھ لگاویں انت کیہی تدھ آندی

لئیں پیار پری دے مونہوں ہو کے آدم زادہ
کتھوں شوخی تے گستاخی سکھی آ ایڈ زیادہ

سر میرا تدھ جھولی دھریا لئیں کلاوے دیہی
انگ ملاندا سنگیں ناہیں ایڈ بے شرمی کیہی

نہ تدھ خوف خدا دا آوے نہ کجھ سہم شہاں دا
باپ میرا سلطان دیواں دا شہنشاہ کہاندا ۔(5260)

جے اک ذرا خبر اس گلّ دی دیو پری کوئی پاوے
بوٹی بوٹی کرکے تینوں وانگ کباباں کھاوے

جھڑک پری دی سن شاہزادہ عرض کریندا رو کے
بہت نمانا درد رننجانا ہینا جیہا ہو کے

ہے محبوب میرے دل جانی اکھیں دی رشنائی
دل جانی دا جان دلے دی تدھ بن ہور نہ کائی

امن قرار دلے دا تونہیں عمر ہیاتی میری
تونہیں موج جوانی والی عیش خوشی سبھ تیری

تونہیں دین ایمان بندے دا تونہیں لطفَ الٰہی
تونہیں طاقت نین پراناں تونہیں دنیاں شاہی

ہوش سمبھالا عقل دانائی فہم طبیعت میری
صورتَ پاک تیری ہے بیبی سخن جمیعت میری

گھنڈ اتاریں درسن دسیں مکھ توں پلہ لاہیں
تاں میں نال تیرے دو باتاں کرساں جے اوہ چاہیں

شاہ-پری نے کیہا اگوں نہ کر ایڈ دلیری
میں پری توں آدم زادہ کی گلّ میری تیری

نہ محرم نوں منہ نہ دساں ہوش سمبھالے ہوندے
نال میرے کی مطلب تیرا نین دسالیں روندے

جنس رلی رل گلاں کردی نہ جنساں کی گلاں
میں ناری توں خاکی بندہ نال تیرے کیوں رلاں ۔(5270)

صیف-ملوک کیہا نہیں کیتی میں کوئی مفت دلیری
جس دم جان لباں پر آئی نال محبت تیری

شرم حیا پرہیز نہ رہیئم نہ کوئی خوف رہندا
سرورتے تاں جانیں بیبی کیوں کر میں دکھ سہندا

دوہڑے

آدم پریاں کس بنائے ؟ اکو سرجن-ہاران
حسن عشقَ دو نام رکھائیوسُ نور اکو منڈھ سارا
مہبوباں دی صورتَ اتے اسے دا چمکارا
عاشق دے دل عشقَ محمد اوہو سر-نیارا

جو باطن اسِ نام محبت ظاہر حسن کہاوے
حسن محبت مہرم توڑوں کیوں مہرم شرماوے
مہرم نال ملے جد مہرم انگ نسنگ لگاوے
حسن عشقَ اک ذات محمد توڑے کوئی سداوے

کون کہے نہ جنس ایہناں نوں ؟ اکسے ماں پیو-جائے
اکو ذات ایہناں دی توڑوں اگوں رنگ وٹائے
اک کالے اک سبز کبوتر اک چٹے بنِ آئے
چٹے کالے ملن محمد نہ بنِ بہن پرائے

حسن محبت سبھ ذاتاں تھیں اچی ذات نیاری
نہ ایہہ آبی نہ ایہہ بادی نہ خاکی نہ ناری
حسن محبت ذات الٰہی کیا چبّ کیا چمیاری
عشقَ بے-شرم محمد بخشا پچھِ نہ لاندا یاری ۔(5280)

جنس-کو-جنس محبت میلے نہیں سیانپ کردی
سورج نال لگائے یاری کت گن نیلوفر دی
بلبل نال گلے اشنائی خاروں مول نہ ڈردی
جنس-کو-جنس محمد کتھے عاشق تے دلبر دی

چن چکوراں دی کی یاری تکّ تکّ ہندے دلخش
شمع پتنگاں دی کی نسبت اوہ کیڑے اوہ آتش

حسن عشقَ دا قول پکیرا ہویا روز اول دے
آدم پریاں کی تفاوت اکو جیہے شکل دے

گھنڈ اتار دیدار دکھائیں عشقَ نہ پچھدا ذاتاں
رو-ب-رو سجن دے ہو کے کر لئیے دو باتاں

اوہ فرماندی کیوں منہ دساں توں راہی راہ جاندا
میں شاہزادی سطراں والی تکدیرے پھڑ آندا

صیف-ملوک کیہا میں راہی اس وچ کوڑ نہ ذرہ
پر وچ راہ عشقَ دے ٹریا عاشق ملے مقررا

سطر ہووے نہ محرم کولوں محرم تھیں کی پڑدا
میں محرم اس دن دا جس دن ناہا لہندا چڑھدا

پری کہے میں ڈٹھوں ناہیں محرم بنیوں کتھے
خبر نہیں کس وقت قضیے آن پچائیوں اتھے

صیف-ملوک کہے تدھ اول آپے نہں لگایا
رہسیں نہیں اکلی میرا نقشہ نال لکھایا ۔(5290)

آپے باغ-ارم دا چھڈکے مصر شہر وچ گئی ایں
تاں میں گھر تیرے ولّ ٹریا اس جائی لبھّ لئی ایں

پری کہے میں کنج کوآری دامن پاک گناہوں
کیکر منہ مرداویں لگاں شرم تروڑاں راہوں

شاہ کہے منہ لگن والا ایہو ویلا تیرا
دامن پاک سجن سنگ ملیئے لگے نہں پکیرا

پری کہے نہں لاون اوکھا پریاں نال تسانوں
اڈ جائیے پھر ہتھ نہ آئیے کون ملے مڑ سانوں

شاہ کہے نیوں اچی جائی لاندے نہ شرمائیے
جے ملیا تاں واہ بھلیرا نہیں سکدے مر جائیے

پری کہے چھڈّ کھہڑا میرا اٹھ جا جدھروں آئؤں
پردہ سطر اٹھایا لوڑیں کس شامت نے چائیوں

شامت عشقَ تیرے دی چایا تاں اس جائی آیا
کت ولّ جاواں تیرے پچھے پچھلا جرم گوایا

جو ملکہ دی مائی تینوں مٹھا ددھ پلایا
قسم تینوں اس ددھے بیبی سن میرا فرمایا

گلّ میری سن ساری پوری کنّ دلے دے دھرکے
نہیں رہا ہن زور جرن دا بول پیا تد مر کے

کیہا بدیع-جمال پری نے قسم کیتی تدھ بھاری
دس اسانوں کی گلّ تیری چا سنساں اک واری ۔(5300)

شہزادے پھر حالَ حقیقت مڈھوں پکڑ کہانی
آخر توڑی سبھ سنائی جو اس نال وہانی

سن کیفیئت شاہ-پری نے صاف جواب سنایا
تیرا میرا ملنا مشکل کس روا فرمایا

میں پری توں آدم زادہ کد ایہہ نسبت ہوئی
اگلی مدت وچ ایہناں دے ساک نہ ہویا کوئی

جہڑے ساک نہ ہوئے اگے اج کوئی کد کردا
قوموں باہر نہ ناطہ دیندا خواہ ہوئے کوئی مردا

لنگ لوکاکی سبھی کوئی رکھدا چوہڑا موچی باتل
رہی گئی نوں ہر کوئی جانے سبھ لوڑے ہک باطل

کمیں اتے کنگال کمینے ایہہ گلّ کہی نہ بھاوے
دھی چوہڑے دی سید منگے پھر دیندا شرماوے

نیچاں دے گھر اچ وڈیرے ناطے کیتے نہ لوڑن
وسّ لگدے کد دندے میاں توڑے گھر در چھوڑن

آدمیاں تھیں اچ کہاون پریاں ٹبر ناری
ناری دی اشنائی جا کر چھوڑ پری دی یاری

پریاں تھیں کی حاصل تینوں جو ہتھ آون ناہیں
بے وفا کمینہ آدم چتّ لیاون ناہیں

بے وفائی کم تساڈا پریاں لوک وفائی
بے قدراں دی الفت مندی نیچاں دی اشنائی ۔(5310)

نیچاں دی اشنائی کولوں کسے نہیں پھل پایا
ککر تے انگور چڑھایا ہر گچھا زخمایا

واؤ جھلے تاں پتر پاٹے نالے سولے دانے
چوئے رس زمیں پر ڈھٹھی کتّ کن کٹھے لانے

کالے بھور اشنائی کردے ملن پھلاں دے تائیں
اک ڈھٹھا پھر دوجے تریجے لیندے پھرن ہوائیں

یاری سچ پتنگاں والی شمئّ بلی آ چکے
پھیر نہ کدھرے جاون جوگے لاٹ اندر سڑِ مکے

آدم بے وفا ہمیشہ اول نہں لگاون
زور کماون دلبر پاون جھبدے ہی رجّ جاون

اک چکھن دل نال نہ رکھن پھر اس نوں سٹّ پاندے
دوجا ہور پسندے کر کے مگر اوہدے اٹھ دھاندے

جاں اوہ ملے محبت کر کے لنگھے کوئی دہاڑا
بیہا کر کے منوں اتارن پان ہوری نوں بھاڑا

سے سختی سے رنج مصیبت جھاگ ملن دلبر نوں
وسّ پوے تاں رجن جلدی جانن نہیں قدر نوں

آدمیاں دی یاری ایسی میں ایتھوں کی لینا
کاہنوں لا پریت دھنگانے جال مچھی ونجھ پینا

دوجا مائی بابل میرا کد ایہہ گلّ منیندے
آدم زاد بیدیسی تائیں بیٹی اپنی دیندے ۔(5320)

جے اک ذرا خبر اس گلّ دی پہنچے کنّ اوہناں دے
پل وچ مار گواون مینوں ڈاہڈھے زن اوہناں دے

دوجی جو گلّ تدھ فرمائی عشقَ محبت والی
رنج مصیبت دسیں جہڑے مشکل سخت موہالی

اوہ بھی مینوں خبر نہ کوئی جھوٹھ کہیں یا سچی
کجھ اعتبار یقین نہ آوے پکی یا گلّ کچی

تریجا ایہہ بھی مالم ناہیں بے وفائی کرسیں
یا میں نال ہووینگا چنگا عشقَ کماندا مرسیں

آدمیاں دا عشقَ محبت کل اقرار زبانی
اچرک توڑی نال نباہو جاں جاں نویں جوانی

جاں کوئی روز گزارن کٹھے کرن پریت پرانی
جوش وڈا تے گھاٹا وہلا جیوں کر ہڑ دا پانی

شاہ-پری ایہہ گلاں کر کے عاشق نوں تم چائے
چلدے گھوڑے نوں جڑ چابک تان اوہدا ازمائیں

اندر عشقَ شہزادے والا پیا وگاوے چھریاں
عشقَ اوہدا ازمایا لوڑے کر کر رمزاں بریاں

دل وچ صبر قرار نہ آپوں شہزادے پر مردی
عشقَ چھپائے یار ازمائیں دھن ناری دی مردی

کئیں طرحاں دے بولی تئنے شہزادے نوں مارے
شربت نہں پکایا لوڑے ماری عشقَ ازارے ۔(5330)

چاٹ سلونی عشقَ چٹائی دلوں شاہزادہ مٹھا
تلخ جواب ترش-روش کردی پھکا جاوے ڈٹھا

شاہ-پری ایہہ گلاں کردی صیف-ملوک حیرانی
نموجھان زمیں ول ویکھے فکر پیا دل جانی

دھرت پھرولے مونہوں نہ بولے ہنجھو بھر بھر رووے
اکھ چرا پری ولّ تکے جاں کوئی ویلا ہووے

دیدے گریاں تے دلبریاں منہ پلچھے جیبھ سکی
سائت جہڑی سجھدی آہی آن اوہو گلّ ڈھکی

دلبر مینوں منہ نہ لاندا عشقَ پسند نہ کردا
کھوہ پئی سبھ کیتی کتری سکہ بنیا زر دا

آپ دلوں میں پورے کیتے حق محبت والے
لکھ میرے اک ککھّ نہ لتھے لئل بنے وٹّ کالے

آسے آسے عمر گزاری جھلے خار ہزاراں
مالی باغ نہ ویکھن دیندا آئیاں جدوں بہاراں

روڑا قہر کلور سرے تے سڑدے بیج رلایا
گڑے گوایا کھیت محمد جس دن ساون آیا

ایہہ دلیلاں کر شہزادے اوڑک آ سر چایا
نہ امید جہانوں ہو کے مرن اتے دل لایا

شاہ-پری نوں آکھن لگا رتو بھر بھر رو کے
ہو بے آس اساس چلاکے جیون توں ہتھ دھو کے ۔(5340)

ہے محبوب میرے دل جانی نہ کر ایڈ بے ترسی
اجے محبت میری نندیں ربّ عدالت کرسی

میں آزز نہ طاقت بندہ وانگو حالَ خراباں
ڈاہڈھے نال سلوتر کیہی لایق نہیں جواباں

مورت ویکھ اندر وچ تپیا عشقَ تیرے دا آہرن
چوداں برس ہوئے گھر چھڈے صورتَ ویکھن کارن

دولت مال خزانے چھڈے تاج تخت سلطانی
ماپے لشکر بھیناں بھائی دوست یار جہانی

عشقَ تیرے دے رستے اتے ثابت قدم ٹکایا
دنیاں اتے مافیہا کولوں چتّ چروکا چایا

بن دیدار تیرے تھیں مینوں حرص نہیں کوئی آہی
شمع جمال تیری پر پہتا مثل پتنگ سپاہی

شکر الحمد شماروں باہر پاک خداوند تائیں
صورتَ تیری دسے باجھوں جان نہ کڈھی سائیں

رڑھے جہاز سمندر اندر ڈبا میرا ڈیرہ
اوتھوں بھی ربّ رکھیا مینوں تکنا سی منہ تیرا

پھر زنگیاں دی قیدوں کڈھیا آپ خداوند سچے
سنگساراں دی شامت کولوں صحیح سلامت بچے

پانی وچوں کتنی واری رڑھدا بنے لائیوسُ
بھکھا تسا تے ترہایا رحمت نال بچائیوسُ ۔(5350)

یاراں سنے ٹلے پر بیٹھا جاں آفت چا کھڑیا
اچنچیت ہوائیؤں اڈدا پھیر ندی وچ جھڑیا

پھیر جتھے سن مچھّ نگلدے راتیں باہر نکل کے
اس جائے کجھ سنگی مارے آپوں بچیوسُ چل کے

مارے گئے تمامی اوتھے ہور میرے ہمراہی
اس مصیبت بھاری وچوں رکھیا آپ الٰہی

پھر جو باشک ناگ پہاڑوں پانی اتے آیا
دمب اس دا پھڑ چڑھیا اتے پھر بھی ربّ بچایا

پھر جو اوتھوں کیڑے نکلے وڈے کھاون ہارے
میں بچیا اک ہور جناور اوہ کیڑے چن مارے

جاں اوہ پنکھی اڈن لگا پیر اوہدے میں پکڑے
سے کوہاں دے پینڈے توڑی ہتھ رکھے کر تکڑے

اس تھیں بچیوسُ تاں اک آفت ہور وڈیری آئی
باشک ناگ اجیہا جس نے جنگل جوہ جلائی

اس تھیں بھی ربّ ثابت رکھیا سیک نہ لگا ماسہ
پھیر بلائیں شیراں اندر رہا جنگل دا واسا

ہر درندے تھیں ربّ رکھیا ہر سپوں ہر شیروں
کتنی جائیں مارن والے کتنے ملے پنکھیروں

پھیر ہک جوہے واسا آیا گرم مثل کربلّ دے
پانی چھاں نہ لبھے لوڑی وانگ سسی دے تھل دے ۔(5360)

ظالم بھکھ پیاس ستایا جان لباں پر آئی
نہ جیواں نہ مراں پیاسا تنگ پئیؤسُ اس جائی

نہ کوئی دس نہ بجھ تساڈی نہ سجھے کوئی پاسہ
کھا کٹاری مرن لگا ساں جاں ہویا بیاسا

اوتھوں بھی ربّ رکھ لیاسی آس ملن دی لا کے
ہاتف آن پلایا پانی اعظم اسم پڑھاکے

پھر ملکہ دی قیدے والے کوٹ اندر ونجھ وڑیوسُ
قادر پاک دتی سی قوت نال دیوے دے لڑیوسُ

ظالم دیو مریلے کولوں آپ بچایا سائیں
ملکہ سنے ندی وچ ٹھلیوسُ کانگ پئی دریائیں

نہ رڑھیوسُ نہ ڈبیوسُ اوتھے رہیوسُ وچ امانے
پھر سنسار لگا جد کھاون جڑیا تیر کمانے

ہر ہر جا مرن دی آہی کوئی نہ جیون والی
ہور بغیر ایہناں تھیں کتنے وقت کٹائے والی

جان بندے دی لئیؤسُ ناہیں بن دیدار دسالے
ہن دیدار سجن دا ڈٹھا سخن کیتے کجھ نالے

جے سجنا! توں ہسّ ہسّ ملدوں ہو جاندوں اتفاقی
تاں مینوں بھی چنگا لگدا جگّ پر جیون باقی

توں منہ کج اساں تھیں ستوں نسیں پرے پرے توں
مینوں مرن بھلا اس عمروں شالہ جگ جگ جی توں ۔(5370)

ناکس عشقَ بندے دا تینوں ذرا پسند نہ آیا
بے اتبارا نام دھرایا بے وفا کہایا

اساں جیہیاں دے منہ لگن تھیں تینوں شہرت آوے
ایہو جیہا ربّ بنایا چنگا کون بناوے

مورت ویکھ وفا یارانہ ایہہ کجھ میں تھیں ہویا
صورتَ ویکھ نہ کر ساں اگوں کی تدھ ہٹر ڈھویا

دنیاں اتے جیون میرا ہرگز کسے نہ کاری
توں مطلوب دلے دا ہے سائیں تدھ نہ کیتی یاری

یاری عمر سنواری میری آپ پریت نہ ہاری
جس نیتی سنگ نیتی آہی اوہو نماز گزاری

لے لیا جو لینا آہا لکھیا وچ نصیباں
بے پرواہاں نال محمد زور نہ اساں غریباں

دنیاں اتے آون میرا یاری کارن تیری
جس کم آئیوسُ ہندا ناہیں اس تھیں قبر بھلیری

یاری اندر عمر گزاری ویکھ لئی ایں اک واری
انہیں اکھیں تینوں ڈٹھا ہور نہ ویکھن کاری

درسن لے کے جان وچھنی پنی آس ہماری
تیرے کول محمد بخشا مرساں کھا کٹاری

آخر تیک نہ ٹٹسی تاں بھی عشقَ میرے دا رشتہ
دفتر تیرے وچ لکھیگا گردن خون فرشتہ ۔(5380)

جاں ربّ سچا قاضی ہوسی آپ عدالت کرسی
اس دن اٹھ تیرا لڑ پھڑ ساں عشقَ میرا تد ترسی

جمل جہان سنیگا قصہ عشقَ ہووےگا ثابت
شہنشاہ عدالت والا کرسی آپ عدالت

اس دنیاں پر چار دہاڑے کوئی ہسسی کوئی روسی
اس جہان اساڈی یاری اﷲ بھاوے ہوسی

ایہہ گلاں کر کھچّ کٹاری مارن اتے ہویا
شاہ-پری نے مالم کیتا ایہہ مویا کہ مویا

وال اوہدا نکسانی ہویا جان میری ٹٹّ جاسی
میرے کارن جھاگ قضیے آیا ہوئِ اداسی

ظالم عشقَ میرے تکّ آندا متے کٹاری خاصی
عاشق باجھ محمد بخشا کیکر حسن سہاسی

ایہہ مویا تاں میرے بھانے پیسی جگّ ہنیرا
اس تھیں باجھ اک پلک جگت تے مشکل رہنا میرا

شاہ-پری نے مالم کیتا ہے ایہہ یار موافک
روئے زمیں تے اسدے جیہا نہ کوئی دوجا عاشق

عشقَ محبت میری اندر صادق مرد بھلیرا
ایسا سوہنا یار مویا تاں پیسی جگّ ہنیرا

شاہ-پری نے نال شتابی ہتھوں خنجر پھڑیا
کہن لگی شہزادے تائیں گلّ سنیں اک اڑیا ۔(5390)

جس جھگڑے دا شاہد نہ ہووے قسموں سچا کردا
کر توں قسم یقین لیاواں خون کریں کیوں مردا

سچا کوڑا مالم ہووے قسموں دانشمنداں
مسلمان یقین لیاون کرن جدوں سوگنداں

جے کوئی کوڑی قسم اٹھاوے سو ایمان کھڑھاندا
قسم کراں جو منے ناہیں دین اوہدا بھی جاندا

آدمیاں تے جنا سبھ نوں دین ایمان خزانہ
جو ہارے سو خوار ہمیشہ اندر دوہاں جہاناں

جے تدھ سچ دلے وچ ایہو جو کجھ کہیں زبانوں
کر کے قسم منا من میرا مرنا ہیں کیوں جانوں

جے توں سچا عاشق نکلیں تاں مینوں بھی بھاویں
مویا ہویا مڑ جیویں ناہیں داغ میرے دل لاویں

ایہو کوئی شرط عشقَ دی ناہیں مرنا کھا کٹاری
کر کے ضدّ کرن کم ایسے بیدریاں جڑھ ماری

صیف-ملوکے کیہا بیبی توں ہیں بہت پیاری
تیری قسم اساڈے بھانے سبھ قسماں تھیں بھاری

پر جے ہور کراویں قسماں تاں اوہ بھی میں کرساں
سچ کہساں تے قدم تیرے پر ہتھ دوئیے چا دھرساں

دھوڑ مبارک قدم تیرے دی جو ہے سرمہ میرا
پہلاں قسم اسے دی بیبی عشقَ کماساں تیرا ۔(5400)

نبیاں ولیاں دی جو بیئت قسم اوہدی پھر چاواں
پھیر پیو دا متھا بیبی عاصم شاہ جس نانواں

پھیر کہاں میں قسم ربے دی جس سبھ عالم اپایا
واحد لاشریک ہمیشہ نہ جمیا نہ جایا

دہوں چن جس نے روشن کیتے آ آپنیوں خود نوروں
حسن محبت تینوں مینوں کیتے بخش حضوروں

بے پرواہی لاڈ تکبر محبوباں سنگ لایا
منتداری گریازاری عاشق دے بھا پایا

جو میں حالَ حقیقت اپنی تینوں آکھ سنائی
سچو سچ ایویں ہی گزری نہ وچ ذرا خطائی

سفر قضیے جتنے جھاگے سبھ جھاگے تدھ کارن
درد فراقَ تیرے دا سینے ہردم تپدا آہرن

تیرے ملنے باجھوں دوئی غرض مراد نہ آہی
چایا غم دا بھار سرے تے سٹّ دنیاں دی شاہی

اس گلے وچ جیکر ہووے شکّ شبہ اک ذرہ
حیف مینوں ایہہ پگّ مرداں دی سر پر دھرن مقررا

پاکاں مرداں دا جو قبضہ ہتھ میرے وچ پھڑیا
نہ مردی وچ گنی ایں بیبی جس دن کوئی لڑیا

گاتر گل دا قمر لکے دی جو بدھے دل جاننوں
مرداں اندر لکھن ہووے ہاسی تے نادانوں ۔(5410)

جب لگّ جان جسے وچ میرے ایہہ امیداں آساں
قدم تیرے پر صدقے کرساں پکا عشقَ کماساں

نالے جو دودھ ماؤ مینوں کچھڑ وچ پلایا
اس دی بھی سوگند اٹھاواں چاہساں عشقَ کمایا

جد تکّ ہوگ ہیاتی باقی تدھ ولّ کنڈ نہ پھیراں
چاہ محبت گھٹّ نہ کرساں نویاں نت اسیراں

مفت نیامت جس نوں لبھے اوہ نہ قدر پچھانے
مر مر کے ہتھ آوے جس نوں دائم قیمت جانے

دوزخ تھیں جو جنت جاوے طارق نہیں شکر دا
دوزخ بھاہ وچھوڑے والی یاد کرے نت ڈردا

صیف-ملوکے قسماں چائیاں شاہ-پری دل لائیاں
پکی ہوئی پریت پیاری اس بھی قسماں چائیاں

آکھن لگی اے محبوبہ توں مقصود جہانی
دلبر تے آرام روحِ دا خاصہ دل دا جانی

یار اتے غمخار غماں دا ہیں دلدار پیارا
دارو درد دلے دا تونہیں دکھ ونڈاون ہارا

میں بھی آکھاں قسم اٹھاکے قادر جل-جلالوں
ظاہر باطن دا جو سائیں واقف ہر ہر ہالوں

سبھ خلقت دے مالم اس نوں گلاں کم دلیلاں
سکھیاں تائیں دکھ سہاوے پاوے وخت اسیلاں ۔(5420)

باغ بہار کتابوں پڑھ خاں بادشاہاں دے جائے
لاکے داغ محبت والا چا درویش بنائے

جسدا کم غریب مہمان نوازی نالے بے پرواہی
معشوقاں تھیں عاشق کردا ہیر ڈھونڈیندی ماہی

تن حویلی توں وچ بیلی جان مکان تمھارا
میں مر چکیاں سچ کر منیں صیف-ملوکا یارا

سختی رنج مصیبت جانی دکھ قضیے بھارے
سفر عشقَ دے اندر جھلے بہتے تدھ بیچارے

اگے کسے نہ جھلے ہوسن اتنے ظلم پرم دے
توڑے ہو ہو گئے بتیرے صاحب درد علم دے

شاہ-پری پھر رہِ نہ سکی عشقے صبر تروڑے
صیف-ملوکے دے گل لگی منہ ملے انگ جوڑے

شہزادے دے مونہیں اتوں لے پیار نہ رجدی
مل مل یارے شکر گزارے گھڑی غنیمت اج دی

پھیر پری فرماون لگی قسم مینوں اس ذاتوں
جس وچ غلط نہیں اک ذرا قدرت اسم سفاتوں

جتنی تدھ زہیری کٹی نال محبت میری
اس نالوں بھی بہت اسانوں طلب محبت تیری

لوں لوں اندر تونہیں تونہیں دل بھی تیرا خانا
جس دم دا توں ملیا بیلی کیتا لکھ شکرانہ ۔(5430)

جو دن باجھ تیرے تھیں گزرے یاد جدوں اوہ آون
سے افسوس اوہناں دا مینوں تدھ بن کیوں وہاون

اگلے روز ہیاتی والے مشکل دسدے مینوں
شالہ یار نباہو ہوویں میں ور پاواں تینوں

ایسے طرحاں کریندی باتاں دردوں لاڈ پیاروں
اک دوجے دا سر منہ چمن کرن غماں دا داروں

غم اندوہ جو گزرے آہے کڈھن باہر زمیروں
کسے کسے نوں دین دلاسے دکھ ونڈن دلگیروں

حرص محبت بہت ودھائی ہتھ مارے دل کھچوں
بائزے ہور مہابے بھائی دور ہوئے سن وچوں

صیف-ملوک کریندا رمزاں کسے بول اجائب
جاں اوہ مونہوں کڈھن لگے دل وچ ہندے غائب

شاہ-پری بھی کرے مزاکھاں عاشق دا دل لیندی
کہندی بہہتیاں ناریں وچوں حرص گھنی تدھ کیندی

شہر زناں دی بیبی جہڑی اوہ بھی بیبی تیری
ہور زنگن شاہزادی نالے رکھدی حرص گھنیری

ہور جنہاں توں ڈٹھوں اکھیں نام تیرا لے جیون
سبھو مدھ محبت والا یاد تینوں کر پیون

اک تھیں اک چڑھیندیاں سبھو صورت مند جواناں
حرص اوہناں دی تروڑ کرینگا میں اک نال یراناں ۔(5440)

صیف-ملوکے ہسّ کے کیہا سن بیبی شاہ-پریئے
حسن تیرے دا کوئی نہ ثانی جے جگّ کٹھا کریئے

جے ہر جون ہزار اٹھاراں خوب شکل بن آون
سبھ ہوون محبوباں ناریں حوراں وانگ وکھاون

ہار شنگار پوشاکاں سچیاں بنت بنا بنا کے
سبھو مینوں بخشے سائیں حاضر ہوون آ کے

قسم ربے دی وال تیرے توں سبھو گھول گھماواں
تیرے باجھ نہ ہور کسے ولّ پلک اک اکھ لگاواں

سچ پچھیں تاں دساں تینوں اصلی گلّ اندر دی
حالَ میرے دی جیبھ ہمیشہ ایہہ دوائیں کردی

ربا وعدہ نال اساڈے تدھ دیدار دسن دا
یار میرے دی صورتَ بن کے دسیں تاں من مندا

ایہناں گلاں نال شہزادے ٹھگیا جیؤ پری دا
حب محبت ہوئی زیادہ کد ہن عشقَ جری دا

اس ویلے فرماون لگی اے دلبر شاہزادہ
میں اک گلّ کراں جے بجھیں دل دا رکھ ارادہ

شہزادے فرمایا بیبی کھولھ دسو گلّ کر کے
کون ہوواں جے سنساں ناہیں کنّ دلے دے دھر کے

میرے نال کریں توں گلاں ہور اس تھیں کی لوڑاں
ایس مراد لئی میں مردا جھلاں دکھ کروڑاں ۔(5450)

ایہناں گلاں دا بھکھا تسا وڑھیا اندر نیراں
بادشاہی دی دولت سٹ کے رلیا وچ فقیراں

آب حیات برابر مینوں بات تساڈی مٹھی
تھکن ڈھونڈ سکندر جیہے کد ملے بن چٹھی

کیتا ربّ نصیبہ میرا وانگ الیاس خضر دے
اچنچیت لدھا ایہہ چشمہ بھلے رنج سفر دے

بات کہو اج رات خوشی دی جھات تساں جد پائی
داد دتی فریاد میری دی ربّ مراد پچائی

شاہ-پری فرماندی لالا توں جانی دا جانی
اکھیں دی رشنائی نالے جوبن دی زندگانی

جو تدھ چوداں برساں اندر رنج مصیبت پائی
مینوں اک دیدار تیرے وچ ساری دینی آئی

صورتَ سخن آواز تیری نے نال میرے جو کیتی
چوداں برساں وچ نہ تساں اتنی ہوسی بیتی

'بسملا ول ہمد للا' کیہا صیف-ملوکے
آتش شوق میرے دی تدھ دل بھکھ پئی سنگ پھوکے

عشقَ میرے دا آہرن بھکھیا چنگ اٹھی وچکاروں
اچنچیت تیرے گھر اندر جا پئی وچ داروں

یاری تے لگّ گئی اساڈی پکی کھری پیاری
پر ہن کر کجھ حیلہ سازی ملے سہاگ کوآری ۔(5460)

میں تیرا توں میری ہوویں جان چھٹے اس غم توں
میں آزز پردیسی اتے عاری اسے کم توں

دیواں پریاں نال نہ چلدا میں آدم دا چارہ
جت ولّ جائیے چھپن نہ دندے ڈھونڈ لین جگّ سارا

شاہ-پری نے کیہا میاں کی چارہ میں کرساں
جو کجھ پتہ دیواں نوں لگا بدی تیری لے مرساں

ترے لکھ پری میرے سنگ آئی نہ میں اک اکلی
جے کجھ مالم ہووے اوہناں نوں ایہہ آدم سنگ رلی

تیرا میرا ایہہ رل بہنا جے اک ذرہ جانن
دوہاں تائیں مار گواون رتی رحم نہ آنن

جا ماں باپ میرے نوں دسن تاں اوہ غصہ کھاون
بیبی لیلاں وانگر مینوں گھر وچ قید کراون

آون دین نہ اتھے مینوں وتّ نہ ہووے میلہ
مجنوں ہار اجاڑاں اندر مرسیں اک اکیلا

میتھوں داغ فراقَ تیرے دا دھوتا مول نہ جاسی
میرا تیرا محرم ہو کے کون پیغام پچاسی

صیف-ملوک کیہا سن بیبی اکھیں دی رشنائی
پھر بھی ہتھ تیرے تدبیراں میرے وسّ نہ کائی

آدمیاں دے کم نہ چھپدے ہندے باندے باہر
پریاں جنّ کرن کم جہڑے کوئی نہ تکدا ظاہر ۔(5470)

صیف-ملوکے دا منہ چمّ کے شاہ-پری فرماوے
اک تدبیر میرے دل آئی جے اوہ تینوں بھاوے

شارشتانے-سیمینانے اندر رہندی پھپھی میری
سرو بانو اس نام میرے تے کردی حرص گھنیری

دو راوی فرماندے پھپھی اک کہندا سی دادی
شہر شتان کہن اس جائی لئبت باز اوہ وادی

مہر افروز اوہدا ہے ناواں ایہہ راوی فرماندا
کس دی گلّ تے پہرہ دیئیے دل فقراں وچ جاندا

اوہ دو راوی ایہہ اکلا کس دی کراں حمایت
بھلا اکلے دا اپرالا اس دی لاں روایت

کیہا پری نے پتے پھڑاواں صیف-ملوکا مردا
شارستان ملک نوں کہندے ناواں غول شہر دا

رہندے ہین ہمیشہ اوتھے غول وڈے دو بھارے
پانی وانگو پیون اگیں آدم مارن ہارے

راکش آدم کھاون والے ہور افریت بلائیں
رستہ نعر دوزخ دی وانگر آتش گرم ہوائیں

پینڈا دور دراز مصیبت مشکل راہ اجاڑاں
آتشین پہاڑ راہے وچ کردا ساڑاں ساڑاں

دریا جوشاں نالے اگے شہر گلیم گوشاں دا
ایسا پندھ نہ چلیا جاوے مارے تخم ہوشاں دا ۔(5480)

جے ایہہ رستہ پندھ چلیں تے پہنچیں اس مکانے
جا کر دادی میری اگے عرض اپنی گزرانے

رستم سام سکندر والی جے توں کریں دلیری
زال مثال بےحال نہ ہوویں ویکھ زوال ہنیری

دیوَ سفید سیاح تکّ رتے خوف نہ لگی رتی
آتشین پہاڑوں لنگھیں دیہی غموں کر تتی

صیف-ملوک کیہا ایہہ رستہ مشکل پندھ سنیندا
بن ساتھی ہم راہ بندے تھیں کیوں کر آساں تھیندا

کیہا پھیر بدیع-جمالے نہ کر خطرہ جھورا
نال تیرے افریت دیانگی چاء کھڑسی کر زورا

اﷲ بھاوے ونجھ پچاسی صحیح سلامت تینوں
دادی میری خاتر کرسی ہے توقع مینوں

اگے دانشمند اکابر عاقل سگھڑ سیانی
آدم بچیاں نال محبت بہت کرے اوہ رانی

آپوں بھی اوہ آدم زادی بھاوسُ آدم زادہ
تیرے نال ہتھوں کجھ کرسی حب احسان زیادہ

تدھ جے ایڈ قضیے جھاگے سفر مصیبت تکے
عشقَ میرے دے مارے ہوئے در در کھادھے دھکے

صورتَ سیرت تیری تکسی سنسی ذات سفاتاں
بجھ کشالے مہریں آوے جاں تدھ کہیاں باتاں ۔(5490)

ایہہ مشکل ربّ اس دے پیروں متے آسان کریسی
ماں پیو میرا منن اس دی جو فرمان کریسی

شاہ شاہپال اوہدی گلّ مندا نالے میری مائی
متّ تیرے پر راضی ہو کے چا کرے کڑمائی

پھیر بدیع-جمالے کیہا سن توں پیارے میتا
کتنے تھاں ڈٹھے تدھ اگے سیر اجائب کیتا

پر جے سارے عالم لوڑیں تکّ مڑیں سبھ جائیں
شارستان جیہیاں کد لبھسن تھاں مکان ہوائیں

لیکن رستہ خطرے والا سختوں سخت مہماں
کی کجھ حد سناواں مونہوں مشکل پندھ ازیماں

دریا جوشاں ٹھاٹھاں مارے حالَ اوہدا کی آکھاں
کالے پربت روئے زمیں دے اس وچ پین جے لاکھاں

موج طوفان اوہدے وچ ڈبن کدھرے نظر نہ آون
سارے گلّ کے مٹی ہوون ریت مثل رڑھ جاون

آتشین پہاڑ جو اگے اس دی حد نہ کائی
جے سیمرغ اڈے ہو اچا نال اسماناں جائی

تابش سخت اوہدی تھیں سڑ کے ہندا مثل کباباں
اچے ہو لنگھن اس راہوں نہیں مجال عقاباں

کی گلّ کراں گلیم گوشاں دی اوہ ولایت بھاری
زولکرنین سکندر نے بھی کر کر زور نہ ماری ۔(5500)

جو کوئی اس ولایت وسدے سبھ ڈراون والے
وڈے قد حسابوں باہر بہت زوراور نالے

سو کلاچ اچے قد بائزے دو دو سے کلاچاں
بہتا چھوٹا قد اوہناں دا چالی گز میں جاچاں

نہ کوئی کپڑا لیڑا اتے نہ کوئی پلنگ چٹائی
اک کنّ ہیٹھ گھتن اک اتے سوندے نیندر آئی

اوہ اوہناں دا شہر ولایت چالی دن دا رستہ
کون کوئی لنگھ سکدا اوتھوں مارن کرن شکستہ

آتسین پہاڑ اگیرے پینڈا اک مہینہ
جت ولّ تکیئے اوہو دسدا نظر نہ پون زمیناں

ترے ماہاں دا پینڈا اگے جو دریا جوشندا
جو حیوان اوہدے وچ آوے کوئی نہ رہندا زندہ

غول اجاڑی دیو مریلے راکس بشیئر کالے
ویکھن ساتھ نہ رہندی باقی دہشت جند نکالے

جے سو مرد زوراور ہووے بہت دلیر بہادر
ہیبت کھا رہے مڑ ثابت نہیں کسے دا بادر

صیف-ملوک ہویا سن ہیراں بہت اندیشہ کردا
سپّ دا ڈنگیا آکھ محمد سیلھی کولوں ڈردا

اگے بھی میں ڈھیر بلائیں گاہ ایتھے تک آیا
پر اگوں دس پائیوئی جہڑی اس نے بہت ڈرایا ۔(5510)

کی علاج ہووے اس کم دا بری مہم ایہہ آئی
آخر منزل سخت محمد بچ کے نکلے کائی

سادھن کام پہاڑ اگے دا غصہ دریا جوشاں
حرص ہوا ہمیشہ ننگے وانگ گلیمو-گوشاں

بھکھ نیندر دو غول وڈیرے آتش پیون ہارے
ہور بلائیں شر نفسانی سمجھو رمز پیارے

جے سبھناں دے سر توں لنگھے چڑھ دیوے دے کاندھے
دیوَ متیء ہووے جس ویلے کھل وننجن سبھ باندھے

دستاویز سجن دی لے کے پہنچے کول وسیلے
واصل کرے محمد بخشا تاں اوہ کر کر حیلے

پھیر پری نے کیہا اگوں چنتا نہ کر شاہا
جو افریت تیرے سنگ لاساں اس اگے کی راہا

اوہ بھی اکس پری پر عاشق دیساں اس دا لارا
چائیں چائیں کھڑسی تینوں پندھ سکھالا سارا

دادی بھی نہیں ایسی اگے کوڑی فکی کھٹی
مٹھی اتے سلونی ہوسی جاں دسسیں رنج کٹی

میں بھی چٹھی اپنی تینوں لکھّ بنھاساں پلے
کول اسے دے جائ پیارے متّ واہ کوئی چلے

صیف-ملوک کیہا سن بیبی جے جگّ دشمن ہووے
توں سجن تاں خوف نہ کوئی عاشق اٹھ کھلووے ۔(5520)

آکھے باجھ سمندر گاہے جنگل پربت کالے
ہن تدھ آپ زبانوں کیہا ٹرسن یار سکھالے

اک اک قدم اتے جے ہووے سو سو بشیئر-کالار
جت ولّ یار کہے میں ٹرساں مول نہ کرساں ٹالا

عاشق موتوں ڈردے ناہیں پتہ اوہناں نوں لگا
موت نہیں اکوار مویاں نوں جھلّ آفت دا اگا

کیہا پھیر پری نے شاہا کراں زروراں تینوں
چیتا چیتا بھیت اساڈا دسیں نہیں کسے نوں

ملکہ بدرا ماؤ اوہناں دی اگے کتنی ویری
میرے اگے کر کر تھکیاں بہت سفارش تیری

خوبی صفت ثنائ تیری تے نالے عشقَ تیرے دی
درد کہانی دس دس رہیاں کامل صدق تیرے دی

پان سوال عرضوئی ایہو کر کر منتداری
صیف-ملوکے نوں شاہ پریئے دے دیدار اک واری

گلّ اوہناں دی اجے نہ منی مونہوں نہ کیتی آرے
نہ نہ کردی ہاں اج توڑی بھار گھتاں نت بھارے

توں بھی پھیر اوہناں نوں آکھیں کویں پری دسالو
جانی نال ملاؤ جانی قول زبانی پالو

جیوں جیوں توں کریسیں تنگی تؤں تؤں منتاں کرسن
چاڑھ احسان اوہناں تے دسساں ظاہر ہو کے درشن ۔(5530)

متّ کوئی بھیت اوہناں نوں دسیں میرا بھار نہ رہندا
میں شرمندہ ہوساں توں بھی پچھو تاسیں کہندا

ہلا ہلا شہزادے کیہا بھیت نہ کڈھاں ذرہ
جو تساں فرمایا اس تے کرساں عمل مقررا

قول قرار کیتے پھڑ پنجے قسماں عہد پکائے
شاہ-پری تے صیف-ملوکے پکے نہں لگائے

ڈیرے نالوں وکھرا تنبو شہزادے سی لایا
ہو الگّ اوتھے سی بہندا درد فراقَ ستایا

اس تنبو وچ دوہاں جیاں کٹھیاں رات گزاری
غم دی تھاں ملے سکھ صواداں رحم ہویا سرکاری

کلّ قرار یرانے والے کیتی خاص تسلی
صادق صبح دھمن پر آئی شاہ-پری اٹھ چلی

گلّ باہاں گھتّ ملے پیارے مڑ مڑ وداع کریندے
منہ متھے ہتھ چمن دوئیے دل وٹے دھر دیندے

جھبدے جھبدے پھیر ملن دی آس دوہاں دل آہی
تاں کجھ رہا لفافہ اوتھے صبر نہ ہویا راہی

شاہ-پری مڑ چوری چوری سیج اتے آ سوئی
دل وچ یار مونہیں پر پلہ نیند کی جانے کوئی

وچو وچّ کلیجہ کھائے اچا ساہ نہ بھردی
اکھیں میٹ دراز ہوئی سی ایہہ مردی کہ مردی ۔(5540)

پلہ تان ہنجھو بھر روئے نظر کریندی سارے
جاں اوہ دلبر نظر نہ آوے بھڑکے بھاہ دبارے

لوکاں بھانے نیندر مٹھی ہوئی بے ہوش اوہ تتی
غیراں تھیں منہ کجیا ہویا دلوں آرام نہ رتی

طاقت تران نہ رہیوسُ ماسہ جے چکّ پرتے پاسہ
جان لباں پر بھجّ بھجّ آوے موڑ کھڑے مڑ آسا

بکل اندر کرے نگاہاں تکے گرد چوپھیرے
یار رتوکا نظر نہ آوے چھپ گئے نین لٹیرے

اکھیں میٹ سویں متّ میرا میت دسے وچ خابے
نینیں نیند نہ آوے مولے پکڑی جند ازابے

نہ اوہ دسے نہ دل وسے خبر نہ دوجے کسے
ہنجھو مینہہ وسن پر دل دا بھامبڑ مول نہ حصے

قہر کلور نزول اندر وچ سول ڈنڈول وچھوڑا
نویں محبت ہڑ دا پانی زور نہ کردا تھوڑا

ثابت نیت پریت لگائی موج گھڑی دی مانی
چھپیا مکھ لگے دکھ بھارے نازک بال ایانی

منہ پر پلہ محرم اﷲ اندر درد اولاّ
ایہہ تن نال سجن دے آہا ہن کیوں پیا اکلا

ساری رین پیا سنگ گزری کردی چین نہ سوئی
میٹے نین ہن وین کریندی ایہہ کی غرقی ہوئی ۔(5550)

ربا یار ملائیوئی مینوں صورتَ چن اسمانی
صدق وفا محبت والا عاشق مرد ہکانی

سوہنا متھا رجّ نہ ڈٹھا پیا فراقَ شتابی
خبر نہیں پھر کد ملاسیں رہسی جند ازابی

سائت سال برابر ہوئی لنگھسی کد دہاڑی
جند نمانی درد وچھوڑے سولی اتے چاڑھی

روشن روز جگت دے بھانے مینوں مول نہ بھاوے
کویں رات پوے اس روزوں شہہ ولّ تتی جاوے

کدی حیا کھلن پر آوے کدی کرے ستاری
صیف-ملوک ملے جند چھٹے جاوے درد قہاری

مونہوں چپّ اکھیں پر پردہ بیتاکت تن سارا
لوں لوں اگّ پرم دی بھڑکے دل وچ یار پیارا

کھلے وال بےحال پئی سی سخت غماں دی ماری
بے دل دا کس ویدن پایا بریؤں بری بیماری

سئیاں بھانے سیج خوشی دی ستی سکھ کوآری
باہروں ب-آرام محمد اندر چڑھی غباری

عاشق نیند بھرے کد سوئِ نہں جنہاں دے پکے
میٹے نین مونہیں پر پلہ کی ہویا جگّ تکے

فجرے نین خمار آلودے ڈورے بھورے ہوئے
کھولھ ڈٹھے تاں یار نہ ڈٹھا اندرُ اندر روئے ۔(5560)

ہنجھو ٹھلّ کے اکھیں مل کے بیٹھی کر ہشیاری
مونہوں ہاسہ خوشی نہ ماسہ دل دی دل وچ ساری

مونہوں ہسے بھیت نہ دسے پون کلیجے چھریاں
نال سئیاں دے کرے زبانوں جو کجھ گلاں ٹریاں

ادھر صیف-ملوک شاہزادہ رو رو آہیں بھردا
اکثر آس ربے دی اتے پھیر تحمل کردا

کیتا وضو شہزادے اٹھ کے لگا پڑھن دوگانا
آکھے بانگ نماز گزارے پھیر پڑھے شکرانہ

تائت ربّ دی زور سرے دے خوب بجا لیاندی
جتھے ورد وظیفے کردا دھرتی پئی سہاندی

ورداں تھیں جاں فارغ ہویا دھپّ لگی نورانی
مشرک دا شاہزادہ چڑھیا تخت اپر سلطانی

صیف-ملوک تخت تے بیٹھا شاید کول بہایا
جسے تاب تران زیادہ چہرہ روپ سوایا

اچراں توڑی باہر باغوں لتھی آن سواری
دھومو دھام مچی نر گجے چمکی فیل عماری

ہر دروازے کرن آوازے کوتل ترکی تازی
پوشو پوش نقیب کریندے ساز وجاون سازی

سراندیپ شہر دا والی ملکہ دا پیو راجا
شہزادے دے ڈیرے آیا نال وجے ہر واجا ۔(5570)

چھتر نشان سرے پر جھلدے نال اکابر خاصے
شاطر ٹوپ جڑاؤ سر پر ہتھ سنہری آسے

میر وزیر کبیر شہزادے را عمرہ تمامی
آئے نال شاہزادہ ویکھن کیا خاصی کیا عامی

صیف-ملوک شہزادے اگے سارے حاضر ہوئے
جس جس جائی بہنا آہا بیٹھے کجھ کھلوئی

شہزادے فرمایا جلدی حاضر ہوون کھانے
لے کے حکم باورچی سارے اٹھ لنگر ولّ دھانے

آن رکاب ٹکائے اگے قسم قسم دا کھانا
جو جو طلب کسے نوں آہی کھا لیا من بھانا

شاہزادہ تے شاہ نگر دا تخت اکے پر آہے
رل کی کھانا کھادھا دوہاں نال دلے دی چاہے

کھانا کھائِ ہوئے جد وہلے حکم ہویا درگاہوں
بھر بھر دیون ساقی سوہنے پین پیالے چاہوں

سائت گھڑی گزار خوشی دی اٹھیا شاہ نگر دا
صیف-ملوک اگیرے آیا رخصت کردا کردا

رخصت کر کے پھیر شاہزادہ ڈیرے اپنے آیا
ملکہ بدرا ماں اوہناں دی آ مڑ پھیرا پایا

شاہزادہ تازیماں کر کے نیوں نیوں ہویا سلامی
منہ بکل وچ لے کے بیٹھا جیوں غم ناک تمامی ۔(5580)

ملکہ نے فرمایا شاہا جا نہیں ایہہ غم دی
گئی حضر دی رات ہنے تکّ صبح وصل دی دھمّ دی

ایہہ جاگھا خوش حالی والی چھڈّ اندیشہ بھارا
تھوڑا جیسا صبر کریں تاں ملسی یار پیارا

چوداں برساں اندر جو تدھ پیتے زہر پیالے
صبر کریں تاں وٹن ہوسن شربت شہدے والے

آہو راہ عشقَ دے اندر ناہیں نہ امیدی
کالی راتے وچوں نکلے اوڑک روز سفیدی

شہزادے نے بے دل ہو کے کر کے منہ کڑمانا
ملکہ نوں فرمایا بیبی قول تیرے کی جاناں

کی تکرار میرے سنگ کر کے دیوَ تساں مروایا
دن دن صبر دسالو اگوں جاں اوہ ویلا آیا

کچرک توڑی جھوٹھ مدارا کچرک ٹرسی ٹھگی
اوڑک تسیں جواب دیوگے پری نہ آکھے لگی

اج کل پری تساڈے گھر وچ پھر بھی قول نہ پالو
جاں اڈّ باغ-ارم وچ جاسی کیکر مینوں دسالو

پھیر تسیں ہوئِ بحثو سچیاں صبر کراسو مینوں
مڑ آون دے شاہ-پری نوں درشن دیسی تینوں

بسّ میرا کجھ وسّ نہ چلدا کی تساڈا کھوہنا
لسے دا کی زور محمد نسّ جانا یا رونا ۔(5590)

اٹھ کھلیاں اوہ سبھو جنیاں کر کے گرم تیاری
جا بدیع-جمال پری نوں آکھن وارو واری

ملکہ بدرا منت زاری ترلے بیشمارے
کر کر تھکیاں شاہ-پری نے مول نہ کیتی آرے

ماں اوہناں دی سڑ کے بولی ہے دھیے شاہ پریئے
ایڈا مان گمان نہ کریئے ڈاڈھے کولوں ڈریئے

ربّ تکبر بھاوے ناہیں چور کرے مغروراں
جادوگر اسمان چروکا لاہ چکا کئی اورانھ

جس ولّ نال حقارت تکیئے کر کے کبر اندر دا
چاہے تاں وسّ پاوے اسدے لاڈ کی زوراور دا

اوڑک دودھ میرا تدھ پیتا حد ددھاں دی بھاری
میری بھی اک گلّ نہ منیں لوک کہسن ہتیاری

سانوں ایہہ جوان شاہزادہ بہتا ہے دل پڑیا
شالہ تیرا اس دا ہووے لیکھ دھراؤں جڑیا

پری کیہا کی ہویا مائی جے چتّ تیرے لگا
پر میرے ایہہ لایق ناہیں نہ کوئی پچھا اگا

راہیاں راہ چلیندیاں تائیں مفت دیدار نہ دیساں
ہور کوئی فرمائش کرسو سر پر چشم منیساں

سبھناں کیہا ساڈے پچھے دے دیدار اک واری
رکھ امید اتے پتّ ساڈی کریں مروت بھاری ۔(5600)

ملکہ-خاتوں منت کردی مڑ ٹھوڈی ہتھ لائے
منّ سوال اساڈا بھینے فکر دلے دا جائے

قسم تینوں اس دودھ دی جہڑا پیتو ماں میری دا
دے دیدار اوہنوں اوہ پکا عاشق شکل تیری دا

سختی سفر مصیبت بھاری محض جھلی تدھ کارن
نہ امید ہویا مر جاسی بھلا نہ آزز مارن

شاہ-پری منہ پکا کر کے متھے نوں وٹّ پایا
نہ محرم نوں منہ نہ دساں کیوں تدھ جی اکایا

ملکہ-خاتوں روون لگی میں ہن جھوٹھی ہوئی
اتھے اوتھے ہاں شرمندی کسے جہان نہ ڈھوئی

اس گھر آون نالوں مینوں قید آہی اوہ چنگی
یا دریا اندر ڈبّ مردی موت لبھے اج منگی

گلّ اساڈی تدھ نہ منی قیمت قدر نہ پایا
ٹر ٹر کرو تسیں ہم سن تے اوہو لیکھا آیا

شان تیرے دا کی گھٹ جاندا صورتَ دا کی گھسدا
جوبن حسن تیرے نوں بیبی کوئی نہ آہا کھسدا

کی ہویا اک واری توں بھی ساڈی گلّ منیندی
مائی بھی تدھ راضی ہندی جے اک درسن دیندی

غصے ہو پری بھی کہندی لوک تسیں ہتیارے
مرد بیگانہ دیہو کوآری ایہو بھائیچارے ۔(5610)

اسے کارن مائی مینوں بن کے ماں دھرم دی
گھر اپنے سدواندی رہندی خبر نہ ایس بھرم دی

مائی بھلی اساڈی مائی بدرا بھلی سہیلی
گھر وچ سدّ کرو ایہہ ولّ چھلّ خوب تساں گل میلی

جے کر ماں پیو میرے جانن ایہہ منصوبہ بازی
پھیر ضرور تساں ولّ ٹورن نال محبت تازی

جے اک واری پردے کجے باغ-ارم وچ جاواں
اس تساڈی نیتی پچھے کاہنوں مڑ کے آواں

لاجواب ہوئیاں اس سخنوں ماواں دھیاں ترائے
مدت دی گلّ رکھی جاگی تروڑ نہ ربّ کرائے

ملکہ روندی ویکھ مائی نوں بہت لگا دل مندا
غصہ گچّ اندر وچ آیا ہو چکا ہن دھندا

اکھیں لال رتو بھر آئیاں مارے نیر اچھلے
غضب المبے تن من کمبے رس گھرے ولّ چلے

دل وچ کیہا بدیع-جمالے اتّ نہیں ایہہ چنگی
ماں کیہا دودھ پیتا اس دا رسّ چلی کر تنگی

راتیں اوہ دنے ایہہ کارن ویکھو مکر زناں دے
مائیاں داعیاں سنگ سئیاں نوں دین نہ بھیت منا دے

خوب کیہا دانا کسے نے سچ اکھان پرانا
دوجے بحر وچوں الٹاکے آیا بینت سنانا ۔(5620)

رناں چنچل ہار ہمیشہ چنچل کم کریہن
دہیں ڈرن پچھاویں کولوں راتیں ندی تریہن

وچ قرآن کہے ربّ سچے مکر زناں دے بھارے
گن گن کے لکھ دسے ناہیں میں بھی ڈردے مارے

متّ کوئی نعر سنے کھا غصہ کرے چلتر کائی
گھمن گھیر کسے وچ پاوے ڈوب دیئ دانائی

ہور نہیں کوئی زور ایہناں سنگ ہادی دئے پناہاں
چھڈّ مکراں دی گلّ محمد جھبدے چل اگاہاں

ویکھ بدیع-جمال اوہناں ولّ آکھن لگی ہسّ کے
مائی بھینوں خفا نہ ہووو چا جاساں منہ دسّ کے

کی کراں میں کت ولّ جاواں تساں واڑ-جھگائی
جو گلّ تساں نکالی مونہوں سرپر مننی آئی

الٹی سدھی تساں منائی میں راضی ہو منیں
پر جے میں بھی پکڑی کوئی ہون نہ دیساں کنیں

خاتر بہت تساڈی آہی وڈی زمیں اسمانوں
خواہ مخواہ منی گلّ تاہیں جانوں دلوں زبانوں

مائی نے فرمایا دھیے جیوں توں راضی رہسیں
کون تیرے تھیں چنگا سانوں کرساں جو کجھ کہسیں

ایہہ گل شاہ-پری دی سن کے سبھناں ہوئی شادی
جھبدے جا شہزادے تائیں دین مبارک بادی ۔(5630)

خوشی خشائیں چائیں چائیں ملکہ آئی بھنی
صیف-ملوکا ہووے مبارک شاہ-پری گلّ منی

درشن تینوں دینا کیتوسُ کر احسان اساں تے
دکھ گئے سکھ بخسے مولٰی کیتے کرم تساں تے

اس گلے وچ بلِ بلِ پوندا پچھلی خبر نہ کائی
ساری راتیں رہے اکٹھے یاری پریت پکائی

اس ویلے پھر ملکہ-خاتوں بہت دلوں خوش ہو کے
شہزادے نوں جوڑا آندا لایا سر منہ دھوکے

خوب لباس نفیس پشاکی مشک معطر رنگی
جے لکھ کراں بیان صفت دا پھر بھی اس تھیں چنگی

لال جڑاؤ تاج سرے دے گوہر قیمت داراں
دل دے دیدے بھی تکّ ساہواں جھلن نہ چمکاراں

موتی مروارید زمرد لعلاں نال لپیٹی
شہزادے دے لکّ بنھائی خوب جڑاؤ پیٹی

کیتا زیور زیب شہانہ جو کجھ ہندا سارا
زینت حسن اوہنوں بسّ آہی نہ کر بہت ککارا

عقل علم ادراک صفائی صفتاں سبھ کمالاں
خوب پوشاک نورانی صورتَ ہویا شاہ جمالاں

بیٹھی پری اکلی جائی کر کے تھاں آمادا
ملکہ بدرا ماں اوہناں دی نال لیا شاہزادہ ۔(5640)

جہڑے رنگ-محلّ اندر سی دلبر پلنگھ وچھایا
صیف-ملوکے نوں اس جائی ونجھ حضور پچایا

کر تسلیماں تے تازیماں جو کجھ حد ادب دی
عاشق جائ سلامی ہویا آس لگی مطلب دی

جھلیا اٹھ سلام پری نے کر عزت تے پایا
بسملا بسملا کہندی جیؤ آیا جیؤ آیا

میں صدقے میں صدقے کیتی نال توازء بولی
جس رستے توں ٹرکے آئؤں اس راہے توں گھولی

نہ ملیئے تاں ملیئے ناہیں جے ملیئے تاں ہس کے
مٹھا بول اندر ونجھ وڑیئے عاشق دا دل خس کے

پچھوں جو کجھ کرنا ہووے کریئے اپنا کر کے
اول نال محبت رہیئے اگے اس دے مر کے

نال توازء کر اشنائی جیؤ جدوں وسّ کریئے
لاڈ مخول تکبر جھلے جو اس دے سر دھریئے

جاں اس روز شہزادے ڈٹھی سندر شکل پری دی
چودھویں دا چن پھلّ گلابی اصلوں نقل پری دی

خوبی حسن شماروں باہر گلّ نہ کیتی جاوے
جوبن روپ ادائیؤں بھریا ہر ہر نقش سہاوے

کڑی کوآری نظریں آئی نازک پھلّ گلابوں
عمر اوایٔل شکل شمائل وافر انت حسابوں ۔(5650)

چہرہ سورج ہار نورانی ابرو مثل ہلالاں
دو رخسارے ربّ سنوارے چمکن وانگر لعلاں

آب حیات مونہیں دا چشمہ ظلمت زلفوں سایہ
خال مثال خضر دے سوبھے سبز پیراہن لایا

دند سفید چمبے دیاں کلیاں سچے موتی لڑیاں
ندی سمند حقانی وچوں جوبن کانگاں چڑھیاں

ظالم نین کٹاراں والے مار گواون جانوں
نکّ کھنا سی سان چڑھایا دھریا باہر میانوں

پلکاں تیر کماناں ابرو غمزاں وانگ بندوکے
گولی وانگر خال محمد لگدا صیف-ملوکے

شہزادے جد نین پری دے ڈٹھے نین لگا کے
بے دل کیتا جوش حسن دے ڈھہن لگا غش کھا کے

پھیر دلیری ہمت کر کے ہوش رکھی وچ جائی
نال عشقَ دی برکت بچیا ہور مجال نہ کائی

جاں اوہ شکل شہزادے ڈٹھی حسن بھری متوالی
بہت پسندی آئی کہندا بخسی آپ دیوالی

جوبن دی اک پتلی سوہنی وانگر پھلّ بہاری
کالیوال مئمبر سوہنے جیوں کر مشک تتاری

سرو آزاد سفیدا نازک نال لگے امب پکے
صورتَ گر کوئی چین-چنگل دا نقش نہیں کر سکے ۔(5660)

صورتَ تکّ کے دونا ترینا مائل ہویا شاہزادہ
دس حصے اس راتی نالوں آہا حسن زیادہ

ملکہ بدرا ماں اوہناں دی بہت ہوئی دلشادی
قؤلوں پاک کیتا ربّ سچے مشکل ہوئی کشادی

اس ویلے پھر مجلس تازی کیتی خاص شرابوں
پین پیالے تھین سکھالے چھیڑن تار ربابوں

پر شہزادے نوں حیرانی ویکھ جمال سجن دا
صورتَ حسن اندر گمّ ہویا نہ چتّ چیتا تن دا

ہنجھو رووے گھرے دلیلاں اوہو میں نماناں
نال پری دے ہاں رل بیٹھا عیش وصل دی ماناں

متّ ایہہ خواب خیالوں ہووے یا مر جنت آیا
میں دکھیارے نے سکھ ایسا جیوندیاں کد پایا

دس حصے شہزادے نالوں ودھیا عشقَ پری نوں
چوری چوری تکدی آہی اس دی شکل کھری نوں

مشکل مشکل گلاں پچھے عقل اوہدا ازمائیں
شاہزادہ سی مستی اندر پھر بھی دسدا جائے

دس دس طرحاں جواب سناوے اکس سوال اوہدے دا
کیتا انت حساب نہ جاوے عقل کمال اوہدے دا

شاہ-پری نے کیہا بھینوں صیف-ملوک شاہزادہ
اج مہمان میرا میں کرساں خدمت حب زیادہ ۔(5670)

خدمت اس دی لازم مینوں ہتھیں دیاں پیالے
گھر آئے دی کرن توازء ایہہ بھلیاں دے چالے

جے سو نوکر چاکر ہووے خدمت والا اگے
ہتھیں خدمت کریئے آپوں جاں ساجن ہتھ لگے

اپنی خدمت بے شکّ کہیئے خدمتگاراں تائیں
خدمتگار رہیئے بن آپوں پاس پیارے سائیں

زائز ہووے دوئیے دی ہتھیں جے خدمت دلبر دی
بادشاہاں دے موہرے سبھو خلق نمازاں کردی

توڑے سینکڑیاں دے سر تے حاکم صاحب ہوئیے
آپ سجن دی خدمت اندر بدھے لکّ کھلوئیئے

دلبر دے گھر بے پرواہی کرے غریب مہمان نوازی
جس پر پاوے نظر محمد جت جاوے اوہ بازی

پور کر کاسہ ہتھ وچ پھڑیا تختوں اٹھ کھلوئی
اول آپ اوہدا گھٹّ بھریا پھر عاشق ولّ ہوئی

شاہزادہ بھی اٹھ کھلوتا کیتی شرط ادب دی
نیڑے آ دو-زانوں بیٹھا خاتر حرص طلب دی

بسملا کر پھڑیا ہتھوں صاف بلوری کاسہ
جاں پیتا جند پئی نویں سر سستی رہی نہ ماسہ

خالی کر کے ترت پیالہ خدمتیاں ہتھ پایا
دلبر نے پھر ہور شتابی اوویں وتّ پلایا ۔(5680)

دوجا تیجا کاسہ دتا ہتھیں آپ پیارے
عاشق تے معشوق محمد پی ہوئے متوارے

پچھوں اس تھیں شاید تائیں پور کر دتے کاسے
نالے مجلسیاں نوں دتے جو جو آہے خاصے

صیف-ملوک پری رل بیٹھے نال محبت دل دی
جس چیزے نوں لوڑن چڑھیئے اوڑک اک دن ملدی

لوڑن والا رہا نہ خالی لوڑ کیتی جس سچی
لوڑ کریندا جو مڑ آیا لوڑ اوہدی گن کچی

صیف-ملوک جہیا بن لوڑے لوڑ اوہدی تد پکے
اﷲ چاہے مڑے نہ خالی مطلب دا منہ تکے

شاہ-پری نے شارت کیتی بدرا-خاتوں تائیں
بدرا اٹھی نال گماناں کی گلّ آکھ سنائیں

جیوں کر مور کریندا پائل سوہنے پر ہلائے
گردن کلغی راس بنا کے گن گن پبّ اٹھائے

جلوا حسن گھنے دا دسدا ہر وچ ہر دا پھیرا
ایویں نہیں محمد بخشا دل دا حسن لٹیرا

جے کر صورتَ وچ نہ ہندا مالک آپ دلاں دا
غیبوں چھک مہار دلاں دی کہڑا جیؤ ملاندا

ہر ہر وچ نہ ہوون جیکر ہر دے روپ سمانے
دانشمنداں دا دل ٹھگن کد معشوق اننجانے ۔(5690)

کر تازیماں بدرا-خاتوں لٹک لٹکدی آئی
کاسہ ہور پری دے ہتھوں شہزادے ولّ لیائی

اوہ بھی صیف-ملوکے پیتا منہ تھیں آکھ سنایا
شکر الحمد خداوند تائیں جس ایہہ کرم کمایا

مدت ویہہ ورس میں گزری مدھ عشقَ دا پیواں
آئی اج نشے دی مستی شکر کراں جے جیواں

سکے سر ہوئے مڑ تارو مینہہ کرم دا وٹھا
پنی آس مراد دلے دی میں پر ربّ ترٹھا

پی شراب ہوئے جد تازے پائی خوشی تماماں
نال اشارت شاہ-پری نے کیتا حکم غلاماں

ہن قانون لیاؤ بنیا جو لکڑ شمشادوں
صیف-ملوک وجاوے گاوے سنیئے عیش مرادوں

قانون دھریا آن غلاماں چکڑی دا سی بنیا
شہزادے نے حکم سجن دا سر اکھیں پر منیا

لے قانون کیتا سر تاروں جھولی اندر دھریا
لگن نال وجاون لگا تار سراں دا بھریا

کر تحریر ہزین وجایا لہن کیتا خرگاہی
اس مزمونوں غزل محمد عاشق گائی آہی

غزل

اول شکر خدا دا کریئے دلبر مکھ وکھایا
مٹھے منہ تیرے تھیں سجنا! کوت میری جند پایا ۔(5700)

کر کے پندھ سفر دا آیا دھوڑ پئی متّ ہوئی
چاکر ہوئِ وہیندا چشمہ چاہے منہ دھوایا

پیچ-ب-پیچ کمند زلف دے جے گلِ ڈالیں ایویں
ہر اک گردن-کشدن ملک دا ہوسی قید کرایا

ڈیرے تیرے دے چوپھیرے کی کم چوکیداراں
آہ میری دے بلن المبے رکھن چانن لایا

توڑے سورج وانگر مینوں اندر جا نہ لبھے
در دیوار تیرے دی پیریں ڈھہساں جیوں کر سایہ

شکر ہزار خداوند تائیں پھری بہار چمن دی
حاصل ہوئی مراد محمد دلبر کولِ بہایا

خیر الکسا اس دہاڑے شام تلک مدھ پیتا
گاون گائے ساز وجائے جشن خوشی دا کیتا

سورج ہار کیتی زر بخشی جاں پئیاں ترکالاں
بل اٹھیاں کافوری شماں نالے ہور مشالاں

صیف-ملوکے خوشی خشائیں سارا دن مدھ پیتا
نالے راگ خیال الاپے مول نہ سی چپّ کیتا

خوب آواز ہویا سی سوہنا ستاں سراں صفائی
تین گرام محمد بخشا رسے جا-ب-جائی

حدوں بہت اگے بھی آہی چہرے تے رشنائی
نال تراوت مدھ دی ہوئی اگلیوں ہور سوائی ۔(5710)

ہور کوئی مدھ پیوے جیوں جیوں کھڑدا ہوش دماغوں
عاشق دا بھی ہووے زیادہ روشن عقل چراگوں

دلبر کول تے مہریں آیا نالے نشہ شرابوں
ساقی سجن دے پیالے ہتھیں نکل کبابوں

مجلس خالی نہ محرم تھیں نغمے چنگ ربابوں
سچی سیج محمد بخشا رنگی عطر گلابوں

شاید بدرا بھی سن اوتھے عشقَ کماندے چوری
نیویں نظر تکن اک دوجے سانوریا تے گوری

شاید بدرا دے ولّ تکّ کے جھکھڑ آہیں بھردا
پتر رخ صبر دے والے زیر زبر سی کردا

کہندا سی شاہزادہ اس نوں نہ کر بے قراری
رکھ تحمل شاید بھائی پکن دے خاں یاری

اگّ سلگی نوں مار نہ پھوکاں متّ دیوے بھڑکارے
لگی اگے مینہہ نہ ورھدے پیش نہ جاون چارے

عشقَ بپار سکھلا ناہیں ہن سکھیوں بنجارا
اس سودے وچ عمر وننجادا جس نوں سود پیارا

سودا کر کے سودا کریئے سو دا ہے کی لیکھا
لکھ سودا لئیے دیئیے ہوش مردی کر-ریکھا

سجن کول نہ دور کوہاں تے کی ایسی بے صبری
حرص تیری دا اثر اوہنوں بھی نہ بدرا بے خبری ۔(5720)

شاید کہندا سن شاہزادہ توں ایہہ کم ازمائیں
ترہائے نوں پانی تکّ کے صبر نہ کیتا جائے

پھیر جواب شہزادے دتا نال حلیمی نرمی
ستا جاگے تردا آوے جسے ہووس گرمی

جل دی جاں ندی تکّ چلدی جلدی پیوے نھاوے
مغز زکام اندامیں سستی تندرستی جاوے

بھارا مغز اتے سردردی نکّ اکھیں جل وگدا
چردا سنگھ آواز نہ پھردا اچمی پالا لگدا

نچھاں کھنگھ ہلاوے چھاتی چیرے جیوں کر عاری
پوری وانگ کھنگھار نکلدے رنگ کیتے نسواری

سینڈھ کھنگھار چوپھیرے کردے ہر جائی تکریرا
منہ کھرچ الے کٹھارے وانگر رلیوں ہمارے ویرا

منہ پر ہتھ مریندے تھکن مکھیاں دے بھنکاروں
گوشت پوست دا ایہہ دشمن ایہو اس دا داروں

شربت مٹھے دین نہ لذت نہیں سواد تواموں
عطراں دی خوشبو نہ آوے رکھے ربّ زکاموں

رحمت تھیں نہ-امید نہ ہوئیے تتے تاء نہ کریئے
عشقَ خزانہ دوہاں جہاناں جے لبھے تاں ذریعے

شہزادے دے نال دلاسے شاید ہویا آرامی
مجلس خاص رہی کجھ تھوڑی اٹھ گئیاں سبھ عامی ۔(5730)

صیف-ملوکے دے دل آیا ویکھاں حب پری دی
ہے اس سہل جدائی میری یا کہ نہیں جری دی

ملکہ ولّ اشارت کیتی رخصت لے دیئ مینوں
گستاخی دی طاقت ناہیں قدر اس گلّ دا تینوں

ملکہ ماں اپنی نوں کیہا عرض پری ولّ کر خاں
ماں اوہناں دی کیہا پریئے دھیے توں کنّ دھر خاں

صیف-ملوک منگیندا رخصت جا کر تخت سہاوے
کی کجھ حکم اوہنوں فرمانا کول رہے کہ جاوے

پری پیاری کڑی کوآری عشقَ کٹاری کٹھی
سمجھ گئی اس رمز گجھی نوں کہندی ہائے میں مٹھی

اج مہمان میرا شاہزادہ کولوں ہلن نہ دیساں
خبر نہیں پھر کدوں محمد نال نصیب ملیساں

شاہزادہ اس گلوں ہویا ایسا خوش نہایت
گوئیا لبھّ گئی سبھ اس نوں شاہی ستّ ولایت

مسند ملی فریدوں والی جھنڈا چھتر تمامی
حکم لدھا جمشیدے والا عیش لدھی بہرامی

مہر انگوٹھی حاصل ہوئی تخت لدھا سلیمانی
زولکرنین سکندر والی لبھّ گئی سلطانی

جام لبھا کے خسرو والا سرّ عالم دا پایا
رستم بہمن سام جیہیاں دا زور تمام ہتھ آیا ۔(5740)

پھر اک روز رہے رل بیٹھے سچی سیج وچھائی
شاہ-پری نوں نال لذت دے نیندر مٹھی آئی

سئیاں سنگ سبھو جا ستے آپو اپنے ڈیرے
شاید تے شاہزادہ نالے بدرا رہے پچھیرے

شہزادے نے بدرا تائیں سدّ نیڑے فرمایا
شاید نوں اج رات تسیں بھی رکھو کول سوایا

بدرا کہندی سر تے منیا جو تیرا فرمانا
خواہ مخاہ کرانگی اوہو ذرہ عذر نہ آناں

بدرا-خاتوں شاید تائیں ڈیرے اپنے کھڑیا
اوہ بھی جا اک بھورھے اندر سیج سجن دی چڑھیا

عاشق تے معشوق اکلے بیٹھے نال پیاراں
پین شراب کریندے موجاں یار ملے گل یاراں

شاید بدرا دا منہ تکے بدرا اس ولّ ویکھے
لین پیار کرن جو باتاں کد آون وچ لیکھے

سوہنی صورتَ حسن نرالا جوبن دے متوارے
دونا روپ دیئے دی لوئے کجلا لہراں مارے

چودھویں دا چن رہا کھلوتا بدرا دا منہ تکّ کے
دھرتی ہیٹھ گیا چھپ سورج شاید توں شرمک کے

راتیں لو دیئے دی اندر روپ زیادہ دسدا
دہیں نالوں ودھ صفائی ویکھو سوہنے جس دا ۔(5750)

ناگ ڈنگالے زلفاں والے بہت دسن کٹّ کالے
بن پیتے متوارے دیدے ہوٹھیں سرخی نالے

نہ گورا نہ کالا چہرہ دسدا رنگ گلابی
راتیں دا رل بہنا یاراں نئمت بے حسابی

وانگ کبوتر چوگ وٹاون پھر پھر صدقے ہوندے
مٹھیآں گلاں سمبھن ناہیں کردے خوشی نہ سوندے

لاڈ پیار محبت کر کے پاون ٹھنڈ جگر نوں
کرن دوائیں جے اج سائیں رکھے دفعہ فجر نوں

صیف-ملوک اکلا رہا مجلس اٹھ کھلوئی
سر عاشق دی جھولی دھر کے شاہ-پری بھی سوئی

عاشق وہلا کرے نظارہ تکدا حسن پری دا
نال ادب دے لئے نہ بوسا ناجوں لاڈ کریدا

باغ بہار حسن دی اندر ہرن نیناں دے چردے
رجن کد محمد بخشا بھکھے سن عمر دے

اچنچیت بدیع-جمالے نین متے نندرائے
نیند مٹھی تھیں باہر آندے عاشق نال بھڑائے

ڈٹھا یار سرھاندی بیٹھا کردا روپ نظارہ
حسن اندر حیران پشیماں روندا زار بیچارا

ناز نیاز رلے اس ویلے رنگ اجائب بنیا
جیوں کر وقت بہار چمن تے بدل نکا کنیا ۔(5760)

مثل گلاب پری دا چہرہ بھنے وال پھلیلوں
آنسوآں نال شہزادے کیتا جیوں کر پھلّ تریلوں

جدوں بدیع-جمال پری نے حالَ ڈٹھا دکھیارا
عاشق تائیں دے دلاسے ہے جانی دلدارا

سینے ٹھنڈ مینوں تدھ ڈٹھیاں سکدی جیوں ملیدا
توں میرا تعویز گلے دا منکا ہولدلی دا

قسم کراں میں روح نبی دی نام سلیماں جسدا
پھر سوگند پیو دی چاواں جے توں گھڑی نہ دسدا

جان-کندن دی تلخی وانگر روح رہے وچ تنگی
دو جگّ اندر چیز تیرے تھیں کوئی نہ دسدی چنگی

دل اندر وسواس نہ رکھیں نہ کجھ خفگی تنگی
جے میں پریاں دے وسّ آئی کار ہوسی کد چنگی

نہ کر غم اندیشہ کوئی جے چاہیا ربّ والی
ہوگ مہم آسان ملانگے کر عشرت خوش حالی

خواہش طلب مراد دلے دی مقصد ہوسی حاصل
جاسی فکر وچھوڑے والا جاں ربّ کرسی واصل

کرو وسواس ہراس نہ کائی آس سائیں ور لیاسی
لنگھی عمر وچھوڑے والی جھب ہن ربّ ملاسی

پور کر پھیر شراب پیالہ کجھ پری نے پیتا
کجھ شہزادے دے منہ لایا کہندی پی لے میتا ۔(5770)

عاشق تے معشوق دوہاں نے نال پیار اتفاکے
ساری رات لنگھائی خشیئیں چڑھیا روز-فراکے

عاشق ہو کے خوشیاں کردے مانن موج وصل دی
سخت سزا تسانوں دیساں کرک مینوں اس گلّ دی

دھمیں صبح ہویا خوش ویلا جھلی واؤ صبا دی
نیندر مست جواناں لذت پیراں ذکر دعا دی

باغیں پنکھی محلیں ککڑ کردے کوکاں چانگاں
گجی نوبت بادشہانی مسجد ملیاں بانگاں

کمراں کس پندھاؤ اٹھے راہ نپے کرواناں
کالی رات گئی لو لگی سوہیا جگت زمانہ

زاہد صوفی پاک نمازی خوش ہو ڈاہن مصلے
شکر عبادت پورے کر کے مسیں گھراں ولّ چلے

عاشق دا دل کھسدا جاندا رو رو کرن نمازاں
پل چھل گزری رات وصل دی اگے سان درازاں

کویں رات گھڑی کوئی ودھے دن ہو جائے تھوڑا
لوکاں لو لگی تے ایہناں پیا ہنیر وچھوڑا

خبر نہیں پھر کد ملیگی رات اجوکی بیتی
ہائے ہائے ربا صبح نکاری کاہنوں پیدا کیتی

اس صادق تھیں کازب ہندی ہور ہندا رل بہنا
جس سچوں دل جانی وچھڑن بھٹھّ پیا اوہ کہنا ۔(5780)

سک سکندیاں یاراں تائیں دیئ وچھوڑ ملاکے
صبح نہیں ایہہ ظالم آیا لاء سفید پوشاکے

چھوٹی رات نہ پھولن دتے لمے بھیت دلاں دے
عاشق وداع ہوئے محمد صبح ہوئی جد باندے

شاہ-پری نے وداع کیتا صیف-ملوک شاہزادہ
گلّ لگے تے سر منہ چمے لاہیا بھرم زیادہ

لین پیار سجن دے مونہوں اس ویلے کی لاہا
ملدا ہی چا رخصت کیتا بھرم نہ لتھا آہا

ڈیرے آئِ ڈٹھا شہزادے شاید بیٹھا اگے
آہ چلاوے تے دکھ گاوے ہنجھو بھر بھر وگے

طاقت تاب تے آب نہ دیہی ہویا بیترانا
صیف-ملوکے پچھیا بھائی کی تدھ حالَ وہانا

دس مینوں کی ہویا تینوں کس تھیں گریازاری
راتیں خیریں مہریں گھلیوں ہن دسیں آزاری

شاید نے فرمایا اگوں اے صاحب شاہزادہ
ساری رات پیا سنگ گزری الفت نال زیادہ

یار سنگوں ایہہ ہن دا گریا وچھڑن دی حیرانی
صبح نہیں کوئی ظالم آیا کیتو سو شہر ویرانی

شاید درد رننجانے تائیں شاہ دتیاں دلبریاں
رکھ دھیان میرے ولّ بھائی جس سودا سنگ پریاں ۔(5790)

اوہ جے ناری لوک نیارے آدم نال نہ ملدے
آس ربے دی سفر سدھاواں رکھ تحمل دل دے

یاری تیری نال انسانے جنس جنس نوں چاہے
نالے گھر سجن دے بیٹھوں مل رہسی ہر راہے

میں جس بھاری مشکل سر تے اوہ بھی جھٹّ گزاراں
اج بھلکے اڈ جاسن پریاں جا لہسن گھر باراں

کیوں کر میرا پہنچن اوتھے کیکر پھیر ملیساں
باجھ دلیری سادھن اوکھا دیو پریاں دے دیساں

شاید نوں پکڑائی دلیری کر کے خوب تسلی
کیتا وضو شہزادے سوہنے جائ نماز اٹھ ملی

آکھی بانگ نماز گزاری دوہاں یاراں رل کے
ورد وظیفے پورے کیتے مسند تسبیح مل کے

ملکہ-خاتوں بدرا-خاتوں نالے ماں اوہناں دی
اوہ بھی بہت حدوں خوش ہوئیاں لجّ پتّ رہی اساں دی

سرخرو کیتا ربّ سانوں صیف-ملوکے ولوں
قول قرار ہن پورا ہویا سچیاں اپنی گلوں

شہزادے دے شرموں چھٹیاں تاں دنیاں پر آئیاں
واصل ہویا روح محمد دل نے خوشیاں پائیاں

جانوں دلوں بہں خوش ہویا شاہ-پری دے ملنوں
دم دم حمد ثنائ گزارے دیئ ولاہیاں دل نوں ۔(5800)

ستّ دن گزر رہے جد پورے کیتی پری تیاری
باغ-ارم ولّ ترنا آیا بنی مصیبت بھاری

ہوئے تغیر خوشی دے تھانے کوٹ دوالے دا سٹ کے
مارے دھونسے ڈھول وچھوڑے چڑھ آیا لے کٹکے

پری شاہزادہ کول بلایا خبر نہ ہووے پریاں
غور دلاسہ کرے مدارا دین لگی دلبریاں

ملکہ بدرا ماں اوہناں دی اوہ بھی سدّ بہائیاں
نہ محرم کوئی رہا نہ اوتھے سنگ سئیاں تے داعیاں

چارے رل مسلاہت بیٹھے پری پچھے ہے ماتاں
اے ملکہ اے بدرا-خاتوں تساں سنا کے باتاں

صیف-ملوک شہزادے تائیں میرے نال ملایا
صورتَ سیرت ذات صفاتوں بہت پسندے آیا

عقلوں علموں ہور ہر ہنروں خوب طرحاں ازمایا
عشقَ وفا شرافت تکّ کے نہں ایہدا میں لایا

رات دہاڑ اکٹھیاں گزری جی ایسا ہن رلیا
موتوں برا وچھوڑا سجھدا کیکر جاسی جھلیا

میرے آن ہوئے دن پورے کوچ کریساں اتھوں
چھاتی داغ سجن دا لگسی پوسن لمیاں وتھوں

عشقے جوڑ دوئیے دل سیتے لے قدرت دی سوئی
اکو جند اکو دل بنیا دور ہوئی سبھ دوئی ۔(5810)

اک پل صیف-ملوکے باجھوں جیون مشکل ہویا
اودھروں دھونسے مار وچھوڑا سر پر آن کھلویا

میرے نال نہ جاون اس دا نہیں چھپایا پچدا
کویں میل اساڈے ہندے جیؤ عذابوں بچدا

سکھاں نال لگائی یاری کر کے پریت پیاری
فوج دکھاں دی بن تن آئی ماری جان بچاری

ستّ دہاڑے اتھے گزرے اوہ بھی موج نہ مانی
درداں آن وکھالی دتی وچھڑن لگا ہانی

اتنے دن اک گھر وچ بیٹھے سینے لائِ نہ ستے
یار نکھیڑ پیا ہن جانا کاہنوں آئِ بگتے

لاون سوکھی پالن اوکھی آ فقراں جند گھیری
ملنے ساتھ وچھڑنا آیا ہوئی تیاری میری

عقل فکر دے لشکر نٹھے مارے ڈھول وچھوڑے
پورا ہویا قرار رہن دا کون چھڈے دن تھوڑے

صیف-ملوکے باجھوں مینوں دوزخ باغ-ارم دا
اتھے بھی کوئی رہن نہ دیندا مشکل بنی محمدا

کیوں کر پیر اگیرے رکھاں چھوڑ وچھوڑ پیارا
مڑ آون وچ وتھّ مہینہ ایڈا نہیں سہارا

توں مائی ایہہ بھیناں دوئیے سجن کون اجیہا
بن طبیب کرو کوئی کاری روگ اپنا میں کیہا ۔(5820)

صیف-ملوکے باجھ نہ لنگھدی سائت اک سکھلی
پیا وچھوڑا دل دا چوڑا میں ہن گھر نوں چلی

کرو کوئی تدبیر اجیہی ملے اساڈا جوڑا
ساری عمر اکٹھے رہیئے مول نہ پوے وچھوڑا

سبھناں ہتھ کناں پر رکھے کی مقدور اساڈا
اس تدبیروں عقل بیچارا ہیگا دور اساڈا

تیری کجھ صلاحَ ٹریگی توں واقف اسراروں
دیوَ پریاں دی مرزے اتے تدھ مالم کوئی داروں

جو مجازی طریقہ چالا بھاکھا تدھ اوہناں دا
عقل ہنر کجھ آدمیاں دا اتھے پیش نہ جاندا

جو کجھ عقل تیری وچ آوے کھولھ دسال اسانوں
جو کم ساڈے وسا ہوسی کرساں دین ایماننوں

توڑے کم تساڈے لگن جانیں سر گھر ساڈے
والے جتنا عذر نہ کردے مطلب ہون تساڈے

ایہہ صلاحَ میرے دل آئی شاہ-پری فرماندی
کرساں عمل اسے پر جیکر تساں پسند لیاندی

سیمیں-شرستانے اندر رہندی دادی میری
شفقت اتے محبت میں پر کردی بہت ودھیری

پاس اوہدے شاہزادہ جائے کر ہمت ہشیاری
میں دادی ولّ عرضی لکھساں کر کر منت زاری ۔(5830)

عرضی پڑھ کے مالم کرسی خواہش میری ساری
نالے صورتَ سیرت اس دی لگسی ویکھ پیاری

ہے امید مینوں ربّ سچا مہر اوہدے دل پائے
باپ میرا گلّ مندا اس دی جو مونہوں فرمائے

دادی ولّ فریادی گھلاں داد مراد پچائے
عاشق تے معشوق دوہاں دی جوڑی راس بنائے

ہے توقع بہتی ساری آکھ نہیں کجھ سکدی
اﷲ بھاوے آہر کریگی عرضی میری تکدی

ایت سببّ ہووےگا مطلب ہور صلاحَ نہ پھبدی
صیف-ملوک روانہ کریئے آس پکی کر ربّ دی

اک افریت اعتباری اپنا نیت جسدی بھلی
حکم اوہدے دی تابء کرساں لے کے قسم تسلی

ایتھوں چائ اوتھے کھڑیسی امن امان سکھالا
اگوں بھی اوہ مولٰی حافظ پچھوں آنن والا

رکھ توکل آس ربے دی بھیج دیئیے شاہزادہ
اگوں قسمت ونجھ ملیگی جو کجھ ربّ ارادہ

ایہہ صلاحَ پسندی آئی سبھناں جیاں تائیں
ایسے اتے ختم کیتو نے کہہ کے خیر دوائیں

پھیر پری فرماون لگی صیف-ملوک صنم نوں
لے سجنا! میں وداع منگدی چلی باغ-ارم نوں ۔(5840)

تینوں ربّ سکھالا رکھے روگ میرے تن لائیو
اچنچیت پرم دا بھامبڑ سینے بال جلائیو

گھڑی آرام نہ تیرے باجھوں روندی دھوندی رہساں
وانگ زلیخا طلب یوسف دی ہو سودائن بحثاں

پل پل دے وچ سے برساں دے لنگھسن آہیں ڈھاہیں
توں بھی یاد اسانوں رکھیں منوں وساریں ناہیں

دم دم نام تیرا میں لیساں صورتَ حاضر کر کے
کرکے سانگ ہجر دی سینے تری نمانی مر کے

اچے چڑھ کر ودیا مینوں رہیں میدان کھلویا
پچھوں مڑ مڑ تکدی جاساں جے دم باقی ہویا

اے جانی روحانی میرے اکھیں دی رشنائی
نال ضرورت اساں تساں وچ لگی پون جدائی

تیرا میرا اﷲ بیلی سونپ دتوں اس تائیں
صحیح سلامت مینوں تینوں پھیر ملاوے سائیں

رکھ دلیری کریں نہ جھورا متّ قوت گھٹّ جائے
مرداں دے سر بنن قضیے اوڑک پہنچن جائے

جھورا فکر گھٹاندا قوت نالے نور عقل دا
تدھ پر کم اجے کئی بھارے ہار نہ جاویں چلدا

باز ہوائے اڈن والا جدوں پٹی وچ اڑدا
سے کوہاں دی تاری کردا آن منجی تے چڑھدا ۔(5850)

باہاں جنگھاں بھنن نالے شاہپر سارے سیڑن
سیڑ اکھیں گل ٹان چگلی بھکھاں نال نپیڑن

دیئ جگراتے نوں دس ساتے پلک نہ لاون دیندے
کڈھن طراح نگاہ نہ آون ہاکا سخت مریندے

رہے دلیر نہ ہمت ہارے نابر نہیں شکاروں
بادشاہاں دے ہتھ پر بہندا بعد رنجوں بسیاروں

پیریں گھنگرو گل ہمائل سر پر تاج شہانہ
گوشت کھاوے پٹّ ہنڈھاوے بیٹھ کرے شکرانہ

مرداں دا کر جگرا دائیا حسڑ مول نہ جائیں
عشقوں لکھ بلائیں پیارے ہرگز خوف نہ کھائیں

شہزادے فرمایا رو کے اول تورو مینوں
پچھوں آپ ترو نہیں ویکھاں میں تر جاندی تینوں

ہور بلائیں سر پر سہیاں خطرہ نہیں کسے دا
اک وچھوڑا جھلن اوکھا دائم خوف اسے دا

جسدا خوف میرے دل آہا اوہو دشمن آیا
کرم کریں تے پھیر ملاویں رکھیں شرم خدایا

ملکہ بدرا ماں اوہناں دی بابل شاہ نگر دا
شہزادے نوں ٹورن لگے کر سامان سفر دا

شاید دی پھڑ بانہہ شہزادے ہتھ اوہناں دے پائی
کیتی بہت سپرد تسانوں ہے ایہہ میری جائی ۔(5860)

اکھیں دی رشنائی وانگر رکھنا بہت پیارا
خسخس جتنی خار نہ پہنچے تاں احسان تمھارا

ایہہ وزیر میرا دل جانی دوست بھائی چارا
کسے گلوں دلگیر نہ ہووے کرنا بہت مدارا

بہت اصیل شریف سیانا صاحب علم دانائی
اول ربّ کر اس ناہیں اس تھیں عیب خطائی

پر ویکھو بے عیب خدا ہے بندہ اوگنہارا
جے کوئی عیب تکو تاں پھر بھی کرنا لطفَ سہارا

میرے تھیں کجھ گھٹّ نہ جانو ہے ایہہ میرا بھائی
خاطرداری خدمت اس دی کرنی میری جائی

مال اسباب ملازم سارے نقد جنس جو آہی
شاید دے حوالے کیتی آپ ہویا اٹھ راہی

اک دوجے گلّ لا وچھنے شاید تے شاہزادہ
آہیں ڈھاہیں روون نالے ہویا شور زیادہ

روندا وداع ہویا جانی لے کے دیس نکالے
گریازاری بیشماری چھٹے آہیں نالے

سیتے مول نہ سیتے جاون گھاہ وچھوڑے والے
سجناں باجھوں پینے آئے بھر بھر زہر پیالے

اک وچھوڑا ماں پیو والا ہور افسوس وطن دا
پندھ برا اس دیس پرائے خطرہ راہ چلن دا ۔(5870)

دوجا پری وچھنی مل کے ملنوں بعد جدائی
جس سر ورتے سوئیو جانے سبھ درداں دی مائی

وچ کلیجے رڑکے سمبا جڑی وچھوڑے کانی
پھیر وچھنا توڑوں ساتھی شاید دل دا جانی

ملکہ بدرا سبھ وچھنیاں تریا اک اکلا
ستھّ بیگانی کوئی نہ محرم نہ کجھ خرچ نہ پلہ

لنگھنے پئے پہاڑ اگے دے چائیاں سخت مہماں
آزز بندہ وسّ پیا سی راکس دیوَ غنیماں

سبھ دکھاں دی سر پر چائی عاشق نے بھر کھاری
یار ملے بن بہن نچلے کی اوہناں دی یاری

اتنے روگ مٹائے جتنے نہ مٹدے وچ تباں
لوں لوں چھلن تیر محمد دھن سریر مہباں

آس ملاپ سجن دی اتے ذرا ہراس نہ کردے
سپاں شیراں دے منہ اندر پیر دھننانے دھردے

شاید بھائی نوں فرماندا پھیر شاہزادہ رو کے
ہک میرے وچ کریں دوائیں پنجے وقت کھلو کے

پریاں دیواں دے وسّ پئیؤسُ خبر نہیں کی کرسن
جینودیاں مڑ آون دیون یا کدھرے کھڑ دھرسن

آدمیاں دے دشمن دائم پریاں دیو مریلے
یا ہن جان گئی اس منزل یا جانی ربّ میلے ۔(5880)

اک دوجے نوں رو پٹ بیٹھے آکھ درد دوائیں
جینؤندڑے ساں آن ملے ساں پھیر میلے اوہ سائیں

شاید نالوں رخصت ہویا جاں سردار مصر دا
اوہ دن دوہاں دلاں دے سر تے آیا روز حشر دا

شاید ڈھاہیں دے دے رنا لاہ شرم دا پلہ
ہائے ہائے ایہہ کی کیتو شاہا ٹریوں چھوڑ اکلا

اس پردیس وطن وچ میرا تدھ بن کی کم آہا
اوکھی گھاٹی منزل اندر پیوں اکلا شاہا

میں ہاں تیری خدمت والا نال نہیں کیوں کھڑدا
اگّ فراقَ تیری دے اندر کچرک جالاں سڑدا

جمے پلے اکٹھے آہے مصروں ٹرے اکٹھے
کویں موت اکٹھیاں ہندی چھوڑ تسی کیوں نٹھے

میں ہن مجلس کس دی بحثاں سنگ کسدے مدھ پیساں
تدھ بن صیف-ملوک پیارے کس نوں تکّ تکّ جیساں

کون میری دلداری کرسی کون لئیگا خبراں
کس نوں دکھڑے پھول سناساں پڑھ پڑھ زیراں زبراں

کس دی انگل پھڑ کے ٹرساں کون سناسی باتاں
روز قیامت نالوں مینوں آیاں لمیاں راتاں

کس اگے احوال کہانگا کون کرے غمخاری
کون کریسی صرفے میرے شفقت خدمتگاری ۔(5890)

جوڑی ساڈی ربّ تروڑی دوش دیاں سر کس دے
ٹریا گھتّ فراقَ عمر دا جس بن گھڑی نہ وسدے

اکھیں وچ بمبول ہجر دے سوئیاں وانگر پڑسن
چتّ اداس تیرے ولّ رہسی پلکاں پلک نہ جڑسن

کی احوال بندے دا ہوسی باجھ تیرے دلدارا
رکھیں یاد محمد بخشا چلیوں چھوڑ بیچارا

سنگ بناں دل تنگ ہووےگا وانگ کلنگ اکلے
صیف-ملوک نہ کوک سنیگا پھاتھی جان کولے

کس پیغام اساڈے کھڑنے کون لیاسی تیرے
صیف-ملوک پیارا ٹریا بھاگ ڈبے اج میرے

شاید دے سن ہاڑے ترلے شہزادے دل سڑیا
دوہاں دلاں تھیں مشکل ڈھکی جیؤ غضب نوں پھڑیا

ٹرنا خواہ مخاہ سفر نوں ہرگز رہن نہ ہوندا
لوں لوں لمب غماں دی لگی ویکھ پیارا روندا

شاید نوں فرماندا بھائی جلیاں نوں کیوں جالیں
چھریئیں چھلیں گھا اندر دے لون پھٹاں پر ڈالیں

اک مینوں بھا پیا وچھوڑا دوجا سفر اولاّ
تریجا رو رو تسیں ستاؤ کرن لگے کیوں جھلا

مشکل سخت میرے سر آئی سفر پیا جس بھارا
نہ ہم راہ نہ محرم اگے ٹریا اک اکارا ۔(5900)

ہر کوئی جان میری دا ویری کوئی نہ چاہن ہارا
دوکھی لکھ محمد بخشا ساجن اک پیارا

اک سجنوت اسے دی اتے ٹریوسُ رکھ دلیری
نہیں تاں اس مکان پجن دی کی ہے قدرت میری

ملکہ بدرا رو رو دیون رونق چلی اساڈی
شہزادے بن سنجی دسسی کوچا گلی اساڈی

کون رہن اساڈی ہوسی کس سنگ جیو بہلاساں
کس آسے تے باغے اندر خوشی خشائیں جاساں

خارو خار تساں بن ہوئی اج گلزار اساڈی
دل وچ لکھ افسوس ہزاراں چلی بہار اساڈی

نال تساڈے دہیں عیداں راتیں سن شبکدراں
لا افسوس چلے لدّ سوہنے مول نہ لتھیاں سدھراں

شاہ-پری شاہزادہ چلے سانوں چھوڑ اکلیاں
ہائے ہائے عیش خوشی دیاں جائیں آن غماں ہن ملیاں

ملکہ بدرا ماؤ اوہناں دی نالے شاہ نگر دا
رکھ رومال اکھیں پر روون بھانڈا بھنّ صبر دا

جاں توں آئؤں صیف-ملوکا خوشی کیتوئی آ کے
اج اساں تھیں کوئی نہ پچھدا ٹریوں ورم لگا کے

سراندیپ ہویا تدھ آیاں سارا گہماں گہماں
تیرے باجھ اجاڑ دسیگا سٹ چلیوں بیرہما ۔(5910)

عاصم شاہ مصر دے تائیں آئؤں تخت چھڈا کے
سانوں بھی ہن اوہو جیہا ٹریوں داغ لگا کے

اہلے بیٹھ بدیع-جمالے رو رو نین سجائے
کانگ لہو دی اندر ڈبے اوہ معصوم سجائے

ٹریا شاہ سجن دے آکھے سنگ وسار تمامی
خاص سجن دے خانے اندر نال نہ جاندے عامی

سنگ وسیلے رہن اریرے جاں نزدیک بلاندا
شاید جیسا محرم جانی سو بھی نال نہ جاندا

صیف-ملوک بدیع-جمالے بار دوئی گل لایا
لئے پیار مونہوں اک دوجے الوداع بلایا

شاہ-پری نے سر اپنے دے وال پٹے کجھ کالے
نالے جیبوں منکے کڈھے دوہاں رنگاں والے

اوہناں والاں وچ پروتے پونہچی وانگر کر کے
شہزادے دے ڈولے بدھے اپنی ہتھیں دھر کے

جنّ افریت تے غول کسے دے شرّ مکر نوں ٹالے
اے شاہا ایہہ پوہچی میری رکھیں نال سمبھالے

پھر اک قسم دیواں دی وچوں سدّ افریت وڈیرا
دیئ انعام اس نوں فرمایا کم کریں اک میرا

بہتی دولت دنیاں دتی خلعت تے وڈیائی
نالے اگوں ہور دیون دی آس اوہدے دل لائی ۔(5920)

افریتے ہتھ بدھے کردا بندگیاں تازیماں
عرض کرے فرماؤ خدمت کرساں سر مہیماں

جے کر حکم خدا دا ہویا نبیاں مدد پچائی
مشرک مغرب توڑی پجساں آکھو جہڑی جائی

شاہ-پری نے کیہا اس نوں سن فرمان اساڈا
بہت مٹھا ایہہ آدم-زادہ ہے مہمان اساڈا

ہر ہر وال ایہدے وچ میری ہے جند جان پروئی
درسن اس دے جیہی میرے دل ہور مراد نہ کوئی

خیر خواہی دا جن تیرے تے توں جاتوں اعتباری
تاں ایہہ کم تیرے پر سٹیا چھوڑ لوکائی ساری

نبی سلیماں جی دی تینوں قسم گھتاں سو واری
دغا فریب نہ کرنا کوئی کرنی خدمتداری

والے جتنا فرق نہ کرنا میں جو کجھ فرماواں
شہزادے نوں پیارا جانیں سکیاں وانگ بھراواں

اٹھے پہر حکم وچ رہنا وانگ غلام حلالی
آپوں اوکھا ہو کے رکھیں اس دی جان سکھالی

سیمیں-شارستانے اندر چا اس نوں لے جانا
دادی میری کول شتابی امن ایمان پچانا

جاں جاں پھیر میرے تکّ پجدا ایہہ آدم دا جایا
خدمت اس دی حاضر رہنا بن کی گولہ دایا ۔(5930)

بدھے لکّ حکم وچ رہنا درد اس دا بہں کرنا
دیؤ پریاں دے شراں کولوں راکھی کرنی ڈرنا

جاں ایہہ پھیر میرے سنگ ملیا صحیح سلامت خیریں
اس خدمت دا بدلہ تیرے دور کریساں ویری

جس پری پر توں ہیں عاشق نہیں تینوں ہتھ لگدی
اوہ حوالے تیرے کرساں جلدی وہندی وگدی

ایہو شرط اساڈی تیری ایہو عہد مسلم
آنیں کھڑیں سکھلا رکھیں ایہہ اساڈا آدم

افریتے ایہہ گلاں سن کے لگی آس مرادوں
دھرتی اتے ول ول پوندا خوشیوں تے دلشادوں

شاہ-پری ولّ سیس نماوے آکھے حکم قبولے
شہزادے دی خدمت اندر فرق نہ کرساں مولے

ساہ وساہ نہ بھناں بیبی کیتے قول نہ ہاراں
اک اک وال اوہدے دی جائی توڑے سر دھڑ واراں

جاں جاں ساس بدن وچ ہوسن خاص غلام رہانگا
جے ایہہ کھلا سکائے سکساں حکمے نال بہانگا

دیوے قسم تسلی دے کی کیتی دل جمائی
اس ویلے پھر شاہ-پری نے کاغذ قلم منگائی

عاماں وچوں بیٹھ کنارے خط دادی ولّ کیتا
صیف-ملوکے دے ہتھ دتا دیویں جا چپیتا ۔(5940)

آہو خاتف نام دیوے دا نال کیتا ہمراہی
افریتاں پر کرے سواری عشقَ دلیر سپاہی

دیوے شاہ کندھاڑے چایا کہیوس میٹ دو اکھیں
سر میرے دے وال ہتھاں وچ محکم کر پھڑ رکھیں

پکّ توکل ربّ دی رکھیں سوریں نام الٰہی
شہزادے نے اوہو کیتی جو اس دسی آہی

اڈ پیا دیو آہو خاتف شہزادے نوں چاکے
نظروں اہلے ہویا شتابی زور پراں دا لاکے

جاں جاں پہنچ نظر دا آہا نین رہے سن لٹکے
شاہ-پری دے ات ولّ اٹکے مول نہ رہندے ہٹکے

کوکن کونجاں وانگ کھلوتے پچھے سبھ پیارے
گردن اچی کر کر ویکھن درد وچھوڑے مارے

ہائے ہائے باز قضاع قدر دے اجلی کونج اڈاروں
اچنچیت محمد بخشا پکڑ کھڑی وچکاروں

جدوں شاہزادہ اہلے ہویا پری گئی مڑ ڈیرے
جت ولّ ویکھے یار نہ دسے پیا غبار چوپھیرے

محلّ چوبارے دوزخ دسن گہنے ڈنگن والے
سپّ اٹھونئیں ہار ہمیلاں کن-کرلاں جیوں والے

باغ ہوئے سبھ داغ برابر چشم چراغ نہ دسدا
جس باغوں دلدار سدھاون چتّ لگے پھر کس دا ۔(5950)

داروں اپر پیندے جھوٹے تکّ تکّ تھاں ٹکانے
سیجاں سیخاں ہون محمد دردمنداں دے بھانے

بلبل بھور اداسی ہوئے پھل گئے جد باغوں
کد پتنگ رہے پھر جتھوں بجھی لاٹ چراگوں

کوئی دن موجاں وچ گزارے کر خوشیاں جس جائی
اوہ جائیں ہن دلبر باجھوں کھاون آون بھائی

جہناں گھراں وچ عیش کیتے سن رل کے نال پیارے
اوہ گھر خالی کیوں کر بھاون کھاون طرفاں چارے

جتھوں کوچ کریندے سوہنے لگیاں چھوڑ سرائیں
عاشق تائیں نظریں آون بھریاں نال بلائیں

شاہ-پری شاہ پیا وچھوڑا زیر کیتی رل دکھاں
اپنے آپ پیارے تائیں سونپ دتے پندھ مکھاں

جہنیں جائیں دسدا آہا پھردا سیر کریندا
جاں اوہ جائیں سنجیاں دسن غم ابال مریندا

تخت تکے غم سخت مریندا الٹی رخت صبر دی
ڈیرہ ویکھ ہنیرا اکھیں تاب نہ رہسُ نظر دی

جت ولّ ویکھے نظر نہ آوے محرم یار یغانا
سراندیپ پری دے بھانے ہویا بندی خانا

سنگ سئیاں دی گلّ نہ بھاوے تنگ پئی گھبرائے
خفا ہووے جس ویلے کوئی لوڑے گلّ کرائے ۔(5960)

چتّ دھیان آرام خوشی نوں گھلیا مگر سجن دے
لے کے داغ محمد بخشا آئی وچ وطن دے

باغ-ارم وچ آ کے لتھی بہہ کے سیج سہائی
باہروں مل مل گلاں کردی اندر دے دہائی

اکھیں مٹّ شراباں والے جگرا مثل کباباں
دل آزز پردیسی پچھے بیٹھی وانگ نواباں

مائی ویکھ لگی فرماون ہائے لوکا میں پٹی
رنگ پتنگ ہویا دسّ دھیے کی کر آئییں کھٹی

لاٹ حسن دی مات ہوئی ہے چاٹ لگی کی تینوں
ڈلھ ڈلھ نین کرن دل ڈبے دل دی کہو خاں مینوں

پھلّ گلاب گھلی سیں ایتھوں آئیے کیسر ہو کے
ریشم بدن کیتا جیوں پونی کس دھوبی نے دھو کے

کھلے وال سمبھال نہ رکھیں چال تیری کوئی وٹی
چڑھیا چرخ دماغ دسیوے ہوئی طبیعت کھٹی

نہ ہتھ تیرے مہندی رنگے نہ سرمہ وچ نیناں
سجرا سیس نہیں گند گھلیا ملکہ بدرا بھیناں

مائی نہ کر کھہڑا میرا کیہا بدیع-جمالے
میں تاں آپ پئیاں سر بھارے یاد رہے کس چالے

مہندی لاون سرمہ پاون سجرے سیس گنداون
سکھاں اندر ہندے مائی دکھاں وچ نہ بھاون ۔(5970)

حالَ میرا اج پچھ نہ مائی ہون دیو گلّ بیہی
پاج اساڈے کجیں ناہیں تاں توں ماں کویہی

جو ہونا سو ہویا مائی جو ہوسی سو دسسی
تونہیں درد میرے دی زامن تدھ بن صرفہ کس سی

بیٹی دی سن گلّ نمانی چپّ رہی کر مائی
جائ گھراں وچ داخل ہوئیاں بھید نہ لبھا کائی

چتّ اداس پری دا رہندا نین حیران ڈولانے
اٹھے پہر دھیان سجن ولّ ہوسی کس ٹکانے

سنگ سئیاں دے ہسن کھیڈن چین گئے بھلّ سارے
گھڑیاں گندی دا دن گزرے رات گنیندیاں تارے

کھاون تھیں ہتھ چاون لگی چھٹّ گیا سکھ سونا
سونا چاندی چاہندی ناہیں چاہندی چھپ کے رونا

نیلی پیلی تیلی ہوئی دن دن سکدی جاندی
پایا عشقَ پچھاواں ڈاڈھا رہن لگی نت ماندی

چپّ چپاتی وانگر باتی راتیں سڑدی رہندی
دہیں گھتّ بھلاوا کوڑا وچ سئیاں رل بہندی

نیند حرام اکھیں نوں ہوئی چتّ آرام نہ اکا
وچوں وچ سڑن ہڈّ بھجن جیوں کر بالن سکا

دھکھن دھوں نہ دسن باندے اندر بھامبڑ سلکے
خوشیاں سکھ سواد وچھوڑے ساڑے پہلے جھلکے ۔(5980)

زیور گہنہ کجھ نہ بھاوے رہندی صاد مرادی
بیٹھ اکلی فالاں پاوے دن دن چھک زیادی

جاں دل غم دے غوطے جاوے عشقَ اچھلے مارے
کسے بہانے رخصت لے کے ڈھہندی جا کنارے

ایویں گھتّ مونہیں پر پلہ سیج اتے چڑھ سوندی
ستی ویکھ وننجن سبھ سئیاں تاں رتو بھر روندی

نہ اوہ رنگ نہ روپ رہا سی نہ اوہ سوہا بانا
جھلی خزاں وچھوڑے والی باغ حسن کملانا

والیں تیل پھلیل نہ لایا وٹنا انگ نہ ملیا
سکی رتّ محمد بخشا زور وجودوں چلیا

دھرے بہانہ ماندگیاں دا اندر مرض پرم دی
لیکن بھیت چھپائی رکھدی گلّ نہ دسے غم دی

توڑے ہے غم ناک پری بھی نال دکھاں دے ماندی
ماندی نوں چھڈّ جان نہ چنگا بہتر رہن سرھاندی

نالے صیف-ملوک بیچارا ادھر گیا اکلا
خبر ضرور اوہدی بھی لینی بیٹھن کدوں سکھلا

اٹھ شتاب محمد بخشا شہزادے ولّ چلیئے
توڑوں نالو نال لیائے ہن کیوں پچھا ملیئے

اوکھی منزل ایہو بھاری نہیں بھلا ہٹ رہنا
ہوسی گرم اڈیک شہزادے لازم کجھ نہ بہنا ۔(5990)

نالے ایسے دارو کنوں مرض پری دی جاندی
پھیر لیا شہزادے تائیں ولّ ہووے ایہہ ماندی

صیف-ملوک وچھنا سنگوں چا لیا افریتے
دیوے کار بیگار نہ جاتی ٹریا نال پریتے

ہویا بہت زمینوں اچا پہتا کول اسماناں
شہزادے نوں دسنو رہا ایہہ سنسار زمانہ

گرمی سورج دی سر ساڑے جیوں نیزے پر ہوندا
آہو-خاتف دے پر سڑدے جے اک پلک کھلوندا

اپر گرمی سورج والی ہیٹھ پہاڑ اگی دا
دوئیے جھلدے جان محمد صدقہ چٹک لگی دا

آہو-خاتف اس دہاڑے زور تمامی لایا
یار ملن دی آسے اتے کیتا قصد سوایا

آتشیں پہاڑوں اچا دور گیا سی بہتا
نازک بدن شاہزادہ مرسی سیک ذرا جے پہتا

نہ کوہ قاف سمندر دسدے نہ کوئی دھرت نشانی
کنّ آواز پئے جیوں پڑھدی خلق اﷲ اسمانی

تسبیحاں تہلیلاں سندے جو کجھ کہن فرشتے
کتھوں چا پچاوے کتھے عشقے عجب سرشتے

ملکاں کول پچایا کھڑ کے خاکی آدم زادہ
عاشق اجے نہ سرچے لوڑے رتبہ ہور زیادہ ۔(6000)

ملک عبادت خاصی اندر دائم رہن کھلوتے
پر عشقے دی لہرے اندر مار نہ سکدے غوطے

بھار عشقَ دا کسے نہ چایا ہر ہر عذر بہانے
آکھ بلائی بلا سہیڑی انسانے نادانے

شان انسان جوان بھلے دا ملکاں نالوں اگے
کھولھ نہیں ایہہ گل محمد متّ کوئی جھگڑا لگے

جدوں پیارا مہریں آوے آپ آپے ولّ چھکے
ویری بھی تد گولے بندے ہر اک دا دل وکے

نفس افریت کندھاڑے چائے بن بیؤزرا گھوڑا
فرماں-بردار چلے ہو دردی پندھ نہ کردا تھوڑا

آتشیں پہاڑ غصے دا شہوت دریا جوشاں
حرص ہوا گلیم گوشاں تھیں لنگھے کر کے ہوشاں

مارو غول شہر دے در تے استریاں تے مائیاں
بازوبند اے چاہ سجن دی ہون نہ دندی ازائیاں

سمجھن والے سمجھ لینگے سر گجھا وچ پتلی
پھول نہ رمز محمد بخشا دس حقیقت اتلی

آتسین پہاڑوں لنگھے شہر گلیم گوشاں توں
برکت نال عشقَ دی گزرے بھی دریا جوشاں توں

سیمیں-شارستانے اندر جا پہتا جس ویلے
مہر-افروز دے شہر بغیچے لتھا دیو سویلے ۔(6010)

شہزادے نوں کہیوس شاہا اکھیں ککھول شتابی
لئبت-بازت جگہ وچ پہتے ویکھ زمین جوش آبی

اکھیں کھولھ ڈٹھا شہزادے شہر زمین دیواراں
چاندی خالص دا سبھ بنیا باغ تلإ کناراں

مرجان تے یاقوت زمردی گھر کوٹھے ہٹّ سارے
چکڑی چندن عود صندل سن سبھو رکھ شنگارے

ہریاں شاخاں رنگ برنگی میوے مشک معطر
ہر ڈالی تے پنکھی سوہنے بہت اجائب شاہپر

بولن خوش آواز تمامی اک تھیں اک نیارا
ویکھ ہویا حیران شاہزادہ واہ واہ سرجن ہارا

ٹھنڈھیاں چھاواں ہیٹھ درختاں پانی وگن تالوں
ددھوں چٹے شہدوں مٹھے دسن صاف زلالوں

اس گردے دی ساری جوہے نہراں باغ کنارے
خوشبودار چنگے تھیں چنگے گھاہ اجائب سارے

کیسر تے گلبرگ بنفشہ ریہاں نسریں سنبل
ایہہ سبھ گھاہ محمد بخشا ہور ہزاراں گل پھل

تنبو وچ کماش نفیسوں ریشم سچا رسے
چوباں قلعے سبھ سنہری تھاں عجب سبھ دسے

تنبو نالے خوب قناتاں تھاں بنے سلطانی
ایڈ تجمل ویکھ شہزادے لگی بہت حیرانی ۔(6020)

دل وچ فکر دلیلاں کردا ایہہ بہشت پسارا
موئے باجھ نہ حاصل ہندا سرگ مکان نیارا

متّ دنیاں توں مویا ہوواں تاں اس جائی آیا
خبر نہیں کس سر الٰہی جنت وچ پچایا

پھیر دلیل کرے اج راتیں سراندیپ اندر ساں
میں تے پری اکٹھے آہے خبر ہوسی جد مرساں

حکم پری دے نال افریتے اس جائیؤں چا آندا
نہ ایہہ خواب خیال نہ موئیوسُ سرگ نہ نام اس تھاں دا

پرط ڈٹھا افریتے ولوں پر اس دے کجھ بھجے
سے کوہاں دے پینڈے اتے آن لتھا ایہہ اجے

کجھ ثابت کجھ پھٹیا ہویا تھکا تے کملایا
شہزادے نوں آکھن لگا ہے آدم دے جایا

شاہ-پری دے حکمے اتے کیتی تیز اڈاری
شہر کئی کوہ قاف سمندر لنگھ آئیوسُ اک واری

شاہ پر بہت میرے سڑ ترٹے کھا سورج دی گرمی
بہتے زخم ہوئے وچ جسے آ گئی ہن نرمی

مطلب اپنے پچھے جھلی جو گزری سو چنگی
پر ہن مڑکے پہنچن اوکھا بہت ایہو دل تنگی

لیکن آ اگیرے چلیئے ملیئے جس ولّ آئے
مطلب اپنے دی گلّ کریئے جے اس ربّ کرائے ۔(6030)

جاں باغے وچ گئے اگیرے بنگلا نظریں آیا
بنگلے اندر بنگلا سوہنا انت نہ جاندا پایا

لاجوردوں تے یاکوتوں اٹّ وٹے سبھ لگے
رنگارنگ جڑاؤ ایسا نظر نہ آیا اگے

اندر اس دے ویکھ لیو نے سندر تخت شہانہ
آتشین لالوں گھڑیا گوہر سی یک دانا

ہور جواہر نال لٹکدے شب چراغ نورانی
تخت اتے اک پری پر اتم شان رکھے سلطانی

صیف-ملوک کھلوتا باہر دیوَ اندر ونجھ وڑیا
جائ پری ولّ ہویا سلامی سجدے اندر جھڑیا

شاہ-پری جو دتے آہے سکھ سنیہے سارے
مہر-افروز اگے افریتے سبھے ونجھ گزارے

شہزادے دی لائکداری قوت سپاہ سالاری
اشرفائی تے وڈیائی دانش بیشماری

حسن جوانی عقل نورانی خوئیں نیک انسانی
عالی ہمت بھلیاں صفتاں پچھلے گھر سلطانی

علم اداب جواب سچاویں خوب آواز صفائی
صفت سنا سپاہگری دی رستم نال پچائی

ہتھ سخاوت مغز تراوت شیری زور دلیری
مہر-افروز اگے اس دسی کر کے صفت بتیری ۔(6040)

ایڈ سپورن مرد جگت تے لوڑن گیاں نہ لبھدا
ایسا کتے نہ ڈٹھا جیسا کرم اوہدے پر ربّ دا

صیف-ملوک تے شاہ-پری دی کھری محبت یاری
آہو-خاتف نے سبھ دسی سن بیبی گلّ ساری

ایویں حکم پری نے کیتا نہیں خطا اساں تھیں
آدم زادہ ہے اک آیا لین مراد تساں تھیں

نال بدیع-جمال پری دے اس نے نہں لگایا
گھلیا اس دا تدھ ولّ آیا چاہے مطلب پایا

مینوں بھی فرمایا اس نے تاں میں چاء لیاندا
ایلچی کون مریندا بیبی کیوں رسوائی پاندا

بیبی غصے ہو کے بولی اے بدمعاش پلیتا
ایسے سخن اولے کرنوں ڈردا نہیں افریتا

آدمیاں دی قدرت ناہیں پیر اس پاسے پاون
دم پیواں تے مار گماواں جس دم نظریں آون

مہر-افروز گئی تد مہروں غضب المبا بلیا
پٹاں تے ہتھ مارن لگی ہائے نصیبہ جلیا

نہ جنساں دی پریت لگائی ہائے بدیع-جمالے
ایہہ کی کیتوئی تتّ پلتیئے نام اساڈے گالے

بیباکی بے شرمی شوخی ایسی بیہیائی
ماں بابل دا شرم نہ آئیوسُ کلّ نوں لیک لگائی ۔(6050)

نہ جنساں سنگ آپ مہاری لاندی پھرے یرانے
کنج کوآری کیوں اوہ ڈاری ویکھے مرد بیگانے

جے اس ایڈ قیامت چائی باجھ وروں نہیں رہندی
جنس اپنی وچ لوہیئے جلدی چا اسانوں کہندی

آدمیاں دے کرے یرانے ویکھ جوان توانے
ننگ ناموس نہ تکدی تتی نجّ جمی اس خانے

باپ اوہدا شاہپال بہادر افسر بادشاہاں دا
اج سلیماں نبی دی جائی شہنشاہ کہاندا

نہ ڈٹھوسُ پگّ داڑھی اس دی ایسی ان-ارتھی چائی
پریاں چھوڑ کریندی پھردی آدم دی اشنائی

ہرگز کوئی نہ پچھدا اس نوں آپ پھرے خود توری
خیر نہ منگدی مول نہ سنگدی نہں لگاندی چوری

دور گئے جے نیڑے ہندے اوہ لونڈا ایہہ لٹی
ایسی کراں جیہی جگّ جانے کھان عشقَ دی کھٹی

عشقے دا کوئی ناؤں گھنے نہ کوئی نہں لگائے
دور گئی ہن وسّ نہ چلدا کی سر دوش پرائے

پتّ بیگانہ کاہنوں ماراں بیٹی اپنی بگڑی
چور کسے نوں کہیئے ناہیں سامبھی رکھیئے تھگڑی

کر کے ادب سلام تمامی دیوے عرض گزاری
ہووے معاف بے ادبی میری سچ کہاں اک واری ۔(6060)

ڈٹھے باجھ کریں چترائی سن توں بیبی رانی
اچھل اچھل پؤُ نہ اتنی بن کی بیٹھ سیانی

نہ اوہ آدم ایسا ویسا جھبدے مار گواسیں
جس ویلے تدھ اکھیں ڈٹھا صدقے صدقے جاسیں

خاتر خدمت لکھ لکھ واری اپنے آپ کریسیں
پھیر بدیع-جمالے تائیں طعنہ مول نہ دیسیں

گلوں بند زبان ہوئےگی ٹرسی نہ چترائی
ویکھن سائت میٹیگا غصہ بھلسی عیب خطائی

لاڈ گمان جھلینگی اس دے کرسیں آپ لڈکا
ترت تساڈے اندر وڑ سی جیوں کر بیٹا اکا

جیکر بیٹھ لتاڑے اکھیں مول نہ لگسی مندا
جیؤ جیؤ کردی رجسیں ناہیں فرزندا فرزندا

مہر-افروزے نوں سن گلاں حب محبت اٹھی
کویں نظر پوے اوہ بندہ شاہ-پری جس کٹھی

بیبی کیہا ہے اوہ کیسا ایڈ کرامت والا
حاضر کر خاں ویکھ لوانگی ایہہ دلیری چالا

آہو-خاتف نے آئِ کیہا صیف-ملوکے تائیں
حاضر ہو بلائیوں بیبی تکڑا ہو کے جائیں

صیف-ملوک دلیری کرکے کول بیبی دے آیا
کیتے ادب سلام تمامی دیکھ قدرتی پایا ۔(6070)

باجھ بلائے بولن ناہیں مجلس وچ سیانے
ناہیں قرب اوہناں نوں جہڑے سخن کرن من بھانے

کر تعظیم چپیتا بیٹھا نہ کوئی گلّ زبانی
مہر-افروز شاہزادہ ڈٹھا صورتَ چن اسمانی

سر پیراں تکّ تکدی جاندی ویکھ تئجب ہوئی
سوہنی بھنے نقش شکل دے جوبن انت نہ کوئی

چہرے اتے اکبالاں دا نور دیوے چمکارے
مجلس اتے سایہ پھریا کوئی نہیں دم مارے

نیویں نظر سبھس دی ہوئی کوئی نہ ساہواں ویکھے
عجب سرشتے مثل فرشتے سچا سی ہر لیکھے

ویکھدیاں ہی مہر-افروزے مہر پئی وچ سینے
ایسا آدم زادہ ہوسی گھٹ گھٹ وچ زمینے

جھلّ سلام لگی فرماون نال زبان رسیلی
کون کوئی سچ کہو خاں میاں جائیوں کس اسیلی

پریاں دا ایہہ ملک تمامی سے کوہاں دے توڑے
آدم زاد نہیں اس دھرتی ہرگز لبھدا لوڑے

نبی سلیماں جی تھیں پچھوں اندر ایہناں مکاناں
آدم زاد نہ آیا کوئی تیرے باجھ جواناں

کتھوں ہیں توں مرد سپاہی کس مطلب نوں آئؤں
کس آفت نے چاء لیاندوں ایس مکان پچائیوں ۔(6080)

صیف-ملوک رہا چپّ کیتا پوند نہ ہویا جوابی
مہر-افروز اگے چا دھریا رکائ کھولھ شتابی

کر کے بند لفافے اتے لکھیا نام پری دا
دادی دے ولّ پوتی لکھیا جو جو ادب کریدا

منشی کول رکائ ہتھ پھڑیا پڑھ بیان سناوے
میں گھٹّ جاناں کم خطاں دا مولٰی راس لیاوے

52. نامہ-اِ-بدیع-جمال
(بدیع-جمال دا خط))

سرنامے دا نام اسے دا جو دیندا انعاماں
روز بروز پچاوے روزی کیا خاصاں کیا عاماں

جو کجھ رزق خلق دا کیتوسُ انوں ماسوں کاہوں
ہر ہر جائی آپ پچاندا بند نہ ہندا راہوں

قسمت جوڑ بناندا آپوں جو جوڑی اس جوڑی
توڑے لکھ کرے چترائی ہرگز کسے نہ توڑی

نور ظہور گلاں دا کر کے رونق دے بہاراں
مست محبت نال کریندا طوطے بھور ہزاراں

دیوے تائیں دیوے راتیں اگی دی رشنائی
سوز پتنگاں دے دل پاندا ملدے کر کر دھائی

چوہاں تبآں دی تون گنھائی وکھ کیتے پھر پیڑے
مڈھوں اک جنس محمد اگوں کیتے فرق نکھیڑے

اکناں ناری نام دھرایا اک سدے کر خاکی
آل سمیت درود اوہناں تے شرف جنہاں لولاکی ۔(6090)

جس دی خاتر پیدا کیتے آدم تے سبھ پریاں
عاشق تے معشوق بنائے دکھ پنڈاں سر دھریاں

خوب حسن محبوباں تائیں دتوسُ اپنے نوروں
عاشق دے دل چھک لگائیؤسُ بھجّ بھجّ آون دوروں

سچے عشقَ اوہناں دے اندر پا دتیاں تاسیراں
معشوقاں دے پتھر دل نوں چور کرن سنگ تیراں

جس نے قدرت دی پھڑ کانی لیکھ لکھے ہر ہک دے
ہور کسے تھیں ہور نہ ہندے اکثر اوہو پکدے

بادشاہاں نوں تختوں سٹے دیندا تاج غلاماں
معشوقاں تھیں عاشق کردا لکھن ہار کلاماں

بعد اس دے ہن عرض گزاراں دادی دی درگاہے
دانشمند اکبالاں والی روشن وانگر ماہے

پردہ دار عفیفہ دائم دامن پاک آلودوں
شرف اقبال اسانوں لدھا ایس شریف وجودوں

اے دادی فریادی جوگی جائ نہیں کوئی مینوں
سر میرے تے جو دکھ ورتے تدھ بن آکھاں کینوں

تدھے میرا صرفہ دادی توں دکھ ٹالن والی
سر میرے تے ہے ہتھ تیرا تدھ لڈکی پالی

طوبیٰ رکھ تیرے دی چھاویں رہیوسُ میں بہشتی
ہن بھی ندی غماں دی اندر توں ہیں میری کشتی ۔(6100)

جس دن دی میں پیدا ہوئی تتی واء نہ لگی
ہن ازغیبوں بھامبڑ بلیا ساڑ سٹی اس اگی

ایہہ جوان شاہزادہ سچا مصر شہر دا والی
صورتَ میری دی تک مورت چائیوسُ خستہ ہالی

کئی قضیے سر پر سہِ کے آن میرے تکّ پہتا
مینوں بھی تک صورتَ اس دی عشقَ لگا دل بہتا

متّ اس گلوں غیرت آوے گھسا چڑھے تسانوں
کرنی ربّ سچے دی ہوئی دوش نہیں کجھ سانوں

بھاری مرض محبت والی لگیئم نال قضائے
اتوں ضرباں مار وچھوڑا دم دم حرج پچائے

لوں لوں گھاؤ تتی نوں ہویا بنی مصیبت ڈاڈھی
مرہم ہے ہتھ تیرے دادی توں میری چھلیاڈھی

جے کر حالَ اندر دا ویکھیں جو میرے پر ہوندا
ہووے محبت اگلی میں تے پتیئیں کھولھ پروندا

جو کجھ جال بیچارا تکدا جال اندر وچ جاندا
جال سٹے غم ماچھی تائیں جے اوہ تکے واندا

شہزادے دے درد وچھوڑے کیتی جان ازائیں
نکّ وچ آئے ساس محمد جھبدے پھیر ملائیں

کٹھی وانگ کبوتر پھٹکاں طاقت تاب نہ رہا
تدھ ہندے میں کیوں دکھ روندی حالَ خراب اجیہا ۔(6110)

توں بلائیں لیندی آہیں جدوں بلا نہ آہی
ہن بلا لگی بن دردی کر میری ہمراہی

اک اک وال میرے دا صرفہ کردی سیں توں اگے
اج نہیں آ تکدی مینوں اگّ بلی وچ جھگے

ماواں والی مہر محبت جے توں اج نہ کرسیں
میں مر جاساں نال افسوساں رورو آہیں بھرسیں

اج علاج کریں کجھ میرا دیساں سدا دوائیں
ہور نہیں کوئی دارو چلدا صیف-ملوک ملائیں

درد دھیاں ماں ماسی ونڈے یا پھر نانی دادی
تاں میں درد ہجر دی ماری تدھ ولّ ہاں فریادی

چیتا چیتا بھلّ نہ جائیں کریں ملاپ اساڈا
نہیں تاں کھا کٹاری مرساں لہسی لنگ تساڈا

چٹی چادر داغ لگیگا شہرت تے بد نائیں
گھر گھر اندر قصہ پوسی ملکیں شہر گرائیں

پیو دادے دا نام گمیگا دشمن خوشیاں کرسن
ساک شریک مریسن تاڑی خوفوں مول نہ ڈرسن

وکیا چتّ رہاں نت ماندی وسّ نہیں کجھ میرا
رکھ امید توقع بہتی پھڑیا پلہ تیرا

جنس نہ جنس نکھیڑیں ناہیں کفو-ن-کفو نہ جانی
مذہب پاک عشقَ دے اندر کیا چوہڑا کیا رانی ۔(6120)

نہ محرم اغیار نہ جانیں صیف-ملوکے تائیں
نال حقارت ویکھیں ناہیں ڈاڈھا ہے ربّ سائیں

مینوں نکّ نکیل اجیہی عشقَ اوہدے نے پائی
سے برساں دی قیدے وانگر دسدی پلک جدائی

ایہو عرض سوال بندی دا ایہو خواہش شادی
آس مراد نہ تروڑیں میری دیئیں ایہو ور دادی

نہیں تاں بہت افسوس کریسیں روسیں تلیاں ملسیں
ایہہ ویلا پھر لبھسی ناہیں پچھوتاندی چلسیں

مہر-افروزے رکے وچوں جاں سنیا ایہہ قصہ
دل وچ کہندی نال عشقَ دے پیش نہ جاندا غصہ

حیدر عشقَ زوراور سبھ تھیں قتل کریندا اڑیاں
جے کوئی صلح کرے سو چھٹے کوئی نہ بچدا لڑیاں

چھپن نسن جان نہ دیندا ہرگز اگے چڑھیاں
منّ رضا محمد بخشا بچیئے قدمیں جھڑیاں

عذر بہانہ تردا ناہیں جو آکھے سو کریئے
ڈیگر نوں جے ڈھہنا ہووے کاہنوں گھل گھل مریئے

جے اوہ جان منگے تاں جلدی سر اگے چا دھریئے
سو سیانا تے متّ اکو ڈاڈھے کولوں ڈریئے

عشقَ بہادر کسے نہ ولیا نہ بچیا کوئی لڑ کے
شاہ منصور ان-ال-ہک کہنوں رہا نہ سولی چڑھ کے ۔(6130)

عشقے دا پیوند نہ ٹٹدا جے جگّ چھمکے پھڑ کے
ڈاڈھے نال محمد بخشا کیں پھل پایا لڑ کے

کریئے چھیڑ کھہیڑ کریندا عشقے چامل چڑھدا
پڑدا پائیے یار ملائیے متّ رہِ آوے پڑدا

مہر-افروزے سدّ شاہزادہ اپنے پاس بہایا
خلعت تے وڈیائی بخشی قرب عزت تے پایا

نرمی نال پچھی گلّ ساری دس بچہ کی ورتی
کس حیلے سنگ پہتوں اتھے کتھے تیری دھرتی

شہزادے نے حالَ حقیقت اول آخر توڑی
بیبی اگے آکھ سنائی پڑدے وچ نہ چھوڑی

بیبی پچھیا ہے اوہ مورت پاس تیرے اس جائی
کہیوسُ کول رکھاں ہر ویلے اک دم نہیں جدائی

بیبی کیہا دسّ اسانوں اکھیں ویکھ سننجاپے
جھوٹھا سچا مالم ہووے عشقَ تیرا تد جاپے

صیف-ملوک ہمائل وچوں مورت باہر نکالی
مہر-افروزے اگے رکھی ظاہر کھولھ دسالی

ویکھ ہوئی حیران پریشان بہت شعاع حسن دا
دل وچ کہندی نقش اجیہا ایویں کدے نہ بندا

مئجزات نبی دے وچوں ایہہ بھی ہے کوئی کارا
مورت اتے کد اجیہا قدرت دا چمکارا ۔(6140)

سر پیراں تکّ تکدی جاندی ویکھ لگی حیرانی
کی تکدی اک پاسے لکھے خوش خط حرف نورانی

شہزادے نوں کہندی بیٹا دانشمند سیانے
علم کلام ہووےگا پڑھیا ایہہ اکھر پڑھ جانے

صیف-ملوک کیہا پڑھ دسساں جے کجھ لکھیا ہووے
ہر بولی ہر خط دا اکھر میں تھیں اٹھ کھلووے

بیبی نے فرمایا بیٹا آ پڑھ خاں ایہہ ناویں
شاہزادہ ونجھ بیٹھا اگے پڑھدا حرف سچاویں

کہیوسُ ایہو لکھیا اتھے جسدی ہے ایہہ مورت
نام بدیع-جمال پری دا ہوسی سندر صورتَ

شاہ پالے دی بیٹی ہوسی اوہ شاہ رخ دا جایا
شاہ رخ دا پیو نبی سلیماں ایہو لکھیا آیا

تخت بدیع-جمال پری دا باغ-ارم وچ ہوسی
اک شاہزادہ عاشق ہو کے لوڑے چڑھ کھلوسی

دوجی مورت جو مرداویں اس دے حرف سناواں
عاصم شاہ دا بیٹا ہوسی صیف-ملوک اس ناواں

عاصم بن صفوان ہووےگا والی تخت مصر دا
چار اک سے شاہزادہ ہوسی اگے اس دے بردا

جاں ایہہ گلّ سنی اس بیبی کیتوسُ ہتھ اتیرے
سر اتے کوئی جا بنی سی اس اندر ہتھ پھیرے ۔(6150)

اوتھوں اک کتاب مزخم کڈھ بیبی نے پھولی
صیف-ملوکے دے ہتھ دتی پڑھ سمجھائیں بولی

صیف-ملوکے سی اوہ اگے یاد صحیح زبانی
پھولدیاں ہی نقلی اگوں صفت-سنات نورانی

احمد مرسل ختم نبیاں دو جگّ دی جس شاہی
سلے اﷲ علیہ وسلم ہوگ حبیب الٰہی

مکی مدنی کرشی جبلی باعث خلق تماماں
آل اولاد سمیت اوہناں تے ہون درود سلاماں

نبیاں دا سرتاج ہووےگا آخر وچ زمانے
نام محمد عربی ہمسا عبداللہ دے خانے

جاں دنیاں تے پیدا ہوسی بھجسی کفر کفاراں
کسرا دے گھر قصر پویگی کمبسن کوہ دیواراں

عالم تے رشنائی ہوسی نور ہدایت کولوں
جمل جہان ہووےگا تازہ عدل رعایت کولوں

غفلت جہل ہنیرے جاسن شمس شریعت چڑھسی
کھلسن راہ طریقت والے ہر کوئی اندر وڑسی

وسسی شہر حقیقت والا جاسی ظلم مجازی
مئرفتی بازار محمد رونق لاسی تازی

دو جہاناں وچ دھروئی اس نبی دی پھرسی
جو کوئی اس دا کلمہ پڑھسی دوزخیاں تھیں کرسی ۔(6160)

مائی جی دے شکمے اندر ہوگ اجے پس پردہ
دین اپنے نوں ظاہر کرسی زور تروڑ کفر دا

اجے وجود شریف اوہناں دا پیٹوں ہوگ نہ ظاہر
مائی دائی نام اوہدے دا پڑھسن کلمہ طاہر

اوہ محبوب الٰہی خاصہ سر افسر لوکاکی
قدم مبارک اس دے چمسن نوری ناری خاکی

سائے اس دے ہیٹھ ہوونگے دھرت امبر جگّ سارے
سائء نال شریک نہ ہوسی نوری بدن پیارے

لکھ یوسف اس وال نہ جیہا ہوگ جوان اجیہا
دن دن روپ زیادہ چڑھسی کدے نہ تھیسی بیہا

حور فرشتے عاشق ہوسن صورتَ ویکھ پیاری
سبھ تھیں بے پرواہ ہووےگا نال ربے دی یاری

سورج ساہواں مول نہ تکسی سیس نیوا کے چلسی
بدلی وچ رہے گا چھپیا ہرگز جھال نہ جھلسی

اﷲ اس نوں کول بلاسی عرشوں چاڑھ اگیرے
یاراں ہار کلام کریگا تم میرے ہم تیرے

متھے داغ غلامی والا چودیں دا چن لاسی
آئِ ملسی دو ٹکڑے لہہ کے خدمتگار کہاسی

دوہیں جہانیں خوشیاں ہوسن حوراں منگل گاسن
کرسن ملک مبارک بادی صدقے ہو ہو جاسن ۔(6170)

باغ بہار ہوسی کل عالم وسسی رحمت باراں
سبھ پیدائش اس نئمت دا کرسن شکر ہزاراں

جو کوئی تابع داری کرسی سو مقبول ہووےگا
جو منکر اس پاک جنابوں سو مختول ہووےگا

دوہیں جہانیں نامی کرسی چارے یار پیارے
پنج جسے اک جندو ہوسن رحمت نال شنگارے

اک صدیق اک عادل ہوسی اک سخی لکھ داتا
چوتھا شاہ مرداں دا ہوسی نال عشقَ مدھ ماتا

غالب-شیر-اﷲ دا ہوسی بھائی پاک نبی دا
گنتر وچ نہ آوے ہرگز رتبہ شاہ علی دا

نام اوہدا سن زور گھٹیگا دیوتیاں افریتاں
نعرہ سن کے کوٹ گرنگے پوسی بھانج پلیتاں

دلدل دا اسوار ہووےگا خیبر دلدل کرسی
دل دل سٹسی لکھ کفاراں جت پاسے منہ دھرسی

چوٹ اوہدی کوئی کوٹ نہ جھلسی دشمن ملسن منجا
سے رستم لکھ بہمن ثانی جھلّ نہ سکن پنجہ

زور اوہدا کوئی ہور نہ جھلسی فتح ہر میدانوں
دین اسلام کریگا پکا کڈھسی کفر جہانوں

حیدر صفدر شیر بہادر شاہ دلیر سپاہی
سے سورج تھیں روشن ہوسی کرسی دور سیاہی ۔(6180)

زمیاں تے اسماناں اتے نوبت اس دی گھرسی
حوراں ملک نقیب ہوونگے جس پاسے اٹھ ٹرسی

نوکر جسدے ایسے ہوسن واہ سلطان اوہناں دا
نوری بدن مبارک ہوسی سرور شاہ شاہاں دا

آدم جنّ ملائک حوراں سبھ طفیل اوہناں دے
اوہ سلطان نبیاں سندا ہور پٹیل اوہناں دے

آدم اجے نہ ہویا آہا جاں اس نبی کہایا
امبر دھرتی دوزخ جنت خاتر اس دی پایا

مہتر نوح سلیماں موسیٰ جھنڈا اسدا چاندے
اس عزیز اگے ہو بردے یوسف جیہے وکاندے

کرسی عرش نہ لوح-قلم سی نہ سورج چن تارے
تاں بھی نور محمد والا دیندا سی چمکارے

کلّ نبی محتاج اوہناں دے اوہ سرتاج تماماں
آل سمیت محمد بخشا ہون درود سلاماں

آفرینش حضرت جی دا کھلا ذکر کتابوں
خوش آوازے نال شاہزادہ پڑھدا جگر کبابوں

خوب اوازا تن من صافی عشقوں روشن چھاتی
نالے دکھیا پڑھنے والا ہور عنایت ذاتی

سبھ صفتاں تھیں صفت وڈیری ہویا فضل حضوروں
کھلی عالی صفت مبارک پاک نبی دے نوروں ۔(6190)

جیوں جیوں پڑھے شاہزادہ اچا نال ادا صفائی
یمن نبی دا اثر کریندا ہر سینے ہر جائی

ہر پتر ہر ڈالی کمبے ہر ہر محل چوبارے
ہر زرے نوں رقص عشقَ دا چمکن وانگ ستارے

شہزادے دے سر تے کیتا لکھ پریاں آ سایہ
جتھے تیک اوازا پہتا جیو-جنت ٹر آیا

مرگاں مرگاں دا غم چھڈیا شیراں زوراوریاں
تتر باز سبھو رل آئے کٹھیاں ہوئیاں پریاں

سن کلام کڈھے سر باہر مچھّ سنسار ندی دا
مجلس اندر ظاہر ہویا معجزہ پاک نبی دا

شور شہر وچ ظاہر ہویا اٹھیا شعلہ نوروں
تڑفڑاٹ پیا وچ خلقاں کیا نیڑے کیا دوروں

حالت وچ بے ہوش ہوئے سن پیر جوان اننجانے
اک دوجے پر ڈھہندے اٹھدے جیوں بھٹھی وچ دانے

حوراں دوڑ بہشتوں آئیاں جیوں ڈولی ولّ سئیاں
صفت نبی دی سن سن روون آکھن صدقے گئیاں

چھوڑ اسمان فرشتے آئے سن سن ہوئے دیوانے
شہزادے پر ڈھہندے جیوں کر شمع اتے پروانے

کوہ قافاں دے پنکھی آئے ہور حیوان چرندے
سنن کلام زمیں تھیں باہر نکلے سبھ خزندے ۔(6200)

روون تے کرلاون سارے شوق کنوں دل تپے
پڑھن درود شاہزادہ جس دم نام نبی دا جپے

جن دیواں افریتاں ملی کئی کوہاں تکّ دھرتی
ہوئے ہجوم اجیہے گوئیا روز قیامت ورتی

وچ ہوا نہ مٹدے پنکھی تڑف تڑف کئی مردے
جنت دے دروازے کھلے دوزخ ہوئے سردے

گول پیا اسماناں توڑی دھر دھر کجھ نہ رہا
حضرت دی سن صفت مبارک ہر کوئی آکھے اہا

اول آخر تیک جنہاں دا شان نہ تھیندا بیہا
سلے اﷲ علیہ وسلم دھن حبیب اجیہا

جیوں جیوں پڑھدا نام نبی دا صیف-ملوک شاہزادہ
تؤں تؤں ہووے آواز صفائی جوش-او-خروش زیادہ

جیوں جیوں کرے آواز اچیرا تؤں تؤں سنگھ صفائی
دم دم نال نبی دی برکت ہووے کلام سوائی

صفت نبی دی پڑھے شاہزادہ دھر کے خاص ارادہ
ہندے جاون بول رسیلے روشن صاف زیادہ

پریاں جنّ پنکھیرو وحشی سبھ اکٹھے ہوئے
کیتا اثر کلام تماماں ہنجھو بھر بھر روئے

چھجیں کھاریں رنی بیبی ہنجھو جھولی بھریاں
ہائے ہائے کر کے رنیاں اوتھے ہور تمامی پریاں ۔(6210)

جاں پھر صیف-ملوک شہزادے کیتی چپّ کلاموں
ہر اک دا جیؤ جائی آیا کیا خاصوں کیا آموں

بیبی نے فرمایا بیٹا غرض تیری ہن ایہا
شاہ-پری ہتھ لگے کویں بنے سببّ اجیہا

ایہہ مہم نہیں سر ہندی ہے کم مشکل بھارا
توں آدم اوہ پری شہزادی وڈی بلند ستارہ

پریاں ناری لوک نیارے پورے قول قراروں
بے وفا تسانوں گندے بھجّ ونجھن اقراروں

مکر فریب بہانے کر کے پری کسے نوں ٹھگو
ہتھ لگے تاں ایویں کویں چھوڑ کسے ولّ وگو

صاف جواب شہزادے سنیا لگّ گیا غم کاری
دند کنّ وٹّ ڈھٹھا کھا گردی ہوش گئی بھلّ ساری

راوی کہندا مہر-افروزے عشقَ اوہدا ازمایا
اگے ہی پیغام اس گلّ دا بیبی ولّ سی آیا

ہور افریت بدیع-جمالے گھلیا آہا اگیرے
سبھ حقیقت لکھ پچائیوسُ کم دادی ہتھ تیرے

حالَ احوال شہزادے والا نالے اپنا سارا
دادی اگے ظاہر کیتا کریں اساڈا چارہ

ایس میرے پر عاشق ہو کے جھلے قہر نزولاں
مینوں بھی ہن عشقَ اس دے نے کیتا وانگ رنجولاں ۔(6220)

جوڑی ساڈی جھب رلائیں میں مردی وچ سولاں
جے ایہہ ور نہ دیہو مینوں ہتھوں موت قبولاں

چیتا دیئیں جواب نہ اس نوں جے توں دادی میری
جے اک وار جواب دتوئی مر کے ہوسی ڈھیری

اگے ہی ایہہ ہے دکھیارا پور پور سلیا درداں
اندر اس دا پرزے پرزے باہر دائیا مرداں

اتوں توں نہ بلدی اتے پائیں تیل جوابوں
سائت ڈھلّ نہ لگسی اویں مرسی ایس عذابوں

ایہہ مویا تاں میں بھی مرساں گھڑی نہ پچھے رہساں
جے تدھ ایہہ احسان نہ کیتا مہر تیری کی کہساں

کر کے آس تیرے در گھلیا موڑیں نہیں نراسا
بے دل نوں دلبری بنھائیں دے کے غور دلاسہ

جاں جاں جان میرے تن ایہو خاصہ دل دا جانی
جے جھڑکیں مر جاسی عاشق میں بھی ہوساں فانی

اکھیں ڈٹھے باجھوں اس نے کیتی ایڈ اشنائی
دنیاں اتے کوئی نہ ہوسی ایسا مرد وفائی

آدم جنّ پری وچ کہڑا اتنی ہمت والا
جو اس سفر قضیے کٹے پین پرنگت شالہ

نام نشان مقام زریئت صورتَ رنگ روانی
گھلیاں لکھ بدیع-جمالے صفتاں نیک انسانی ۔(6230)

بیبی سبھ حقیقت سمجھی گلّ نہیں ایہہ کچی
شاہ-پری دے سخن آزمائیوسُ کوڑ لکھے یا سچی

جیوں جیوں شاہ-پری نے لکھی تویں ڈٹھی ساری
فکر پئیؤسُ ہن جے مر جائے ہوسی وڈی قہاری

جے اس غش بے ہوشی وچوں بچ کی باہر آوے
دیاں دلاسہ لاواں آسا ساک کراں ربّ بھاوے

امبر اشہب آن شتابی مغز اوہدے تے ملیا
صیف-ملوکے ہوش سمبھالی اٹھیا خاکو رلیا

شکر گزار ہوئی اوہ بیبی کرن لگی دلداری
غور دلاسہ بیوسواسا خاتر بیشماری

آکھن لگی اے شاہزادہ نہ کر غم نہ جھورا
کم تیرے وچ ہمت کرساں قسمت نال نہ زورا

نال عنایت ربّ سچے دی مشکل حلّ کراساں
مطلب تیرے کارن ہنیں باغ-ارم وچ جاساں

جو کجھ زور میرے وچ ہوسی لاساں جاں جاں سرساں
اﷲ بھاوے ناطہ تیرا شاہ پالے گھر کرساں

صیف-ملوک ایہہ گلاں سن کے ہتھ بنھ اٹھ کھلویا
جھک کے ستّ سلام کریندا جیؤ پیا سی مویا

بیبی تائیں دیئ دوائیں دیوے ربّ جزائیں
جے توں بھلا میرے سنگ کرسیں اجر دئیگا سائیں ۔(6240)

بیبی نے فرمایا لیاؤ جھبّ باورچی کھانے
پور رکاب ٹکاندے جاندے خدمتگار سیانے

کھادھا کجھ طعام شہزادے لایق قدر طلب دے
رکھ امید پیالے پیتے فضل نیارے ربّ دے

جاں کجھ ہویا آسودہ راہی پچھدی بیبی رانی
دس زبانی اپنی سانوں ساری سفر کہانی

صیف-ملوکے مجلس اندر پھول دتی سبھ ورتی
دریاواں وچ جو کجھ ورتی جو گزری وچ دھرتی

بہرامے دے مارن والا ملکہ دا چھٹکارا
واست سراندیپ ٹکن دا حالَ سنایا سارا

شاید یار ملن دا قصہ ہور مصیبت اس دی
سبھو راس-ہراس سنائے مجلس سن سن خوس دی

زارو زار رنا سبھ کوئی نالے بیبی روئی
تتیاں دی سن گلّ محمد مجلس تتی ہوئی

خدمتیاں نوں کیہا بیبی جھبّ جھبّ کرو تیاری
باغ-ارم ولّ ٹرے شاہزادہ خرچ دیؤ جو کاری

ہویا تیار اسباب تمامی پھیر افریت بلایا
اوہو آہو-خاتف جہڑا اگے چائ لیایا

بیبی حکم کیتا افریتے شہزادے دے تائیں
صحیح سلامت باغ-ارم وچ اگے چل پچائیں ۔(6250)

میں بھی ایہہ تکّ آئی جانوں ڈھلّ نہ لاساں مولے
افریتے شاہ کاندھے چایا سر پر حکم قبولے

اڈیا دیو محبت چایا اک پل کتے نہ اڑیا
صیف-ملوک اک پہرے اندر باغ-ارم تکّ کھڑیا

باغوں باہر سی اک چشمہ آ لتھا اس اتے
سائت گھڑی آرام کیتو نے بیٹھ رہے یا ستے

تاہیں جے پھر آیا پچھوں اس بیبی دا ڈیرہ
لشکر فوج نشان نکارے شوکت شان وڈیرا

باغ-ارم دے گرد چوپھیرے ہو گئے ڈیرے ڈیرے
شرستان سنہری اندر فوجاں پائے گھیرے

پریاں زیور گہنے بھریاں جیوں کر ہریاں شاخاں
صیف-ملوکے نال محمد ہسّ ہسّ کرن مزاکھاں

آون سائت لگائے تنبو باغ-ارم وچ لتھے
ملن چلے شاہپال شاہے نوں دھو کپڑے منہ متھے

سچا سائبان شتابی شہزادے پر لایا
بستر لائِ دتے گاؤ تکیئے عزت نال بہایا

شاہ پالے دے میلے کارن ہور گئے اٹھ سارے
آوے جدوں قضاع محمد داناواں متّ مارے

خاتر جمع تسلی کر کے آہو-خاتف آیا
دیواں خبر پری نوں خیریں صیف-ملوک پچایا ۔(6260)

اس جائی کجھ پریاں آہیاں ہور کئی ترفینی
گئے شاہزادہ سونپ اوہناں نوں سبھو واقف عینی

کہہ کے گئے اوہناں نوں چیتا ویکھ آدم دا جایا
شرّ مکر کجھ کریؤ ناہیں ایہہ گھر ساڈے آیا

اوہناں نوں کی صرفہ آہا گئیاں جت ولّ جانا
خوف خطر دی جائی رہا ستا بال ایانا

صیف-ملوک اکلا رہا پاس نہ رہیوسُ کائی
بستر توں اٹھ سیر کریندا باغ اندر ہر جائی

گل پھل رنگارنگ دے تکدا پنکھی خوب ہزاراں
بھلے بھلیرے رکھ نورانی انت نہ میوے داراں

دم دم شکر ربانا آکھے حمد ثنائ کروڑاں
جیوندیاں وچ جنت آندوسُ پگ گئیاں سبھ لوڑاں

پر ماں باپ میرے دکھیارے چھم چھم ہوسن روندے
لوں لوں ٹھنڈ اوہناں نوں پوندی جے اج تکدے ہوندے

پر میری کی خبر اوہناں نوں جا پہتا کس جائی
کردا سیر بہشتاں اندر مولٰی آس پچائی

اوہناں ہکھی لاہی ہوسی ہوگ کتے مر رہا
اتنی مدت پئی نہ آیا نہ کوئی خیر سنیہا

بابل میرا روندا ہوسی وانگ نبی کنانی
نہ مالم اس یوسف والی پتّ لدھی سلطانی ۔(6270)

میں اج باغ-ارم وچ پھردا بن پریاں دا لاڑا
ناری لوک میرا تن خاکی چاون رکھ کندھاڑا

ماپے غم میرے وچ ہوسن کردے نت سیاپے
خاکو اندر سوندے ہوسن جیوں کر ہالی تاپے

رو رو کے ہن ہویا ہوسی پیو میرا نابینہ
آتش غم میرے دی اس دا ہوگ جلایا سینہ

اس دے ونڈے دا میں ہوساں مر کے خاکو رلیا
یا وچ وخت قضیے بھارے پا کڑاہی تلیا

مینوں ربّ دتی وڈیائی موج بہشتیں ماناں
پیو بہار میری ہن ویکھے سبز ہووے کملاناں

ایہناں خوشیاں اندر آہا خوشی نہ پچدی کسے
توڑے کول سجن دے پہتا توڑ چڑھے تاں دسے

بہتے سالک راہ چلیندے خوشیاں مانن لگے
ہوئے بند نہ پہتے کدھرے نہ پچھے نہ اگے

خوشی خشائیں سیر کریندا نظر چوطرفے پھیرے
دریا تے کوہ قاف اس تھائیؤں دسدے آہے نیڑے

لکھ ہزار درخت پہاڑی بہت بلند شماروں
نال اسمان جنہاں دی چوٹی دسن قاف کناروں

سبز شعاع اوہناں دی کیتا امبر دا رنگ نیلا
رنگ برنگی میوے دسن کوئی سوہا کوئی پیلا ۔(6280)

بنگلے محل چوبارے دھولر باغ اندر خوش جائیں
روضے مدرس مجلس خانے مسجد ہٹ سرائیں

نقش نگار اجائب سوہنے ہر ہر طرحاں نیارے
ویکھ نقاش خیال اوہدے دے ہوش گئے بھلّ سارے

تکّ مئمار ادراکے والا کند ہویا تدبیروں
حکمت کاریگر دی دسے چترکار منیروں

ہر حیوان انسان پری دی صورتَ نقش بنائی
بہت کمال نہایت سوہنی زیور لائِ سہائی

ہر پاسے خوشبو پھلاں دی مغز معطر کردی
ہر میوے تھیں باس بہشتی قوت دہ جگر دی

شاہزادہ تکّ باغ-ارم دا ہو تئجب رہا
دل وچ کہے بہشت اسلیا ہوسی کد اجیہا

بندر تے کوہ قافاں اندر باغیں تے سہرائیں
ایہہ اجائب رکھ نہ ڈٹھے نہ خوش آب ہوائیں

جنت اعلیٰ کہندے جس نوں ہوگ متے اوہ ایہا
دنیاں اتے کتھوں ہووے سندر باغ اجیہا

کر کے سیر بہار چمن دا پھر چشمے پر آیا
جس پر آہو-خاتف آہا اول آن بہایا

خوش ہوا نہایت مٹھی بہت سکھاون والی
سے برساں دا ماندا ماڑا کرے نرویا ہالی ۔(6290)

وگن نہراں لہروں بحراں سچے تھاں کنارے
ٹھنڈھیاں چھاواں کولے کولے سبزے فرش کھلارے

نارونی دا رکھ گھنیرا چشمے اتے ہیسی
دریائی دی چھتری ساوی ہوگ نہ سوہنی ایسی

جھلے وا ہلن وچ شاخاں کرن اشارت راہیاں
آہو ہن تساڈے کارن خوب وچھائیاں ڈاہیاں

چشمے وچوں آ پیاسے ٹھنڈا پانی پیو
چھام گھنی آرام کرو تے گھڑی آسودے تھیؤ

نارونی دی چھانویں جا کے ہویا دراز شاہزادہ
باغ-ارم دی واؤ سکھائی مستی چڑھی زیادہ

مدت دا نندرایا آہا نیندر گھل مل آئی
ستا ہو بے ہوش شاہزادہ دشمن وار چلائی

سے برساں دی زہدی کر کے جاں روح منزل پہتا
اک گھڑی دی غفلت خوشیوں دور ہٹے مڑ بہتا

نفس موئے دا سنگی شیطاں آن کرے اپرالے
باغ حقیقی وچوں پھڑکے قید مجازی ڈالے

سٹوں سخت ہوون پھر سٹاں کہن حکیم سیانے
اس قیدوں چھٹکارا اوکھا کڈھے یار دھننانے

ویری دشمن موئے گئے دا ساہ وساہ نہ کریئے
سپّ موئے دا کنڈا چبھے پھر بھی دردیں مریئے ۔(6300)

کر کر زہد ریاضت بھائی جاں میلے پر آیا
خوشی غرورت غفلت کیتی روح بندی مڑ پایا

تنگ پیا دل آ ہن ساقی بھر کے دے پیالہ
دشمن دے وسّ پئیؤسُ اکلا ہے تیرا اپرالا

قیدے اندر رہاں امیدی پی کے جام صبر دا
منّ رضا محمد ڈاڈھا جو چاہے سو کردا

اگے پڑھو
پچھے پڑھو