Punjabi Poetry : Ritu Vasudev

ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ : ਰਿਤੂ ਵਾਸੂਦੇਵ



ਤੌਬਾ ਕਰਕੇ ਕ਼ਤਲ ਕਰੇਂਦਾ

ਤੌਬਾ ਕਰਕੇ ਕ਼ਤਲ ਕਰੇਂਦਾ ਮੁੱਲਾਂ ! ਤੂੰ ਅਰਮਾਨਾਂ ਦੇ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਵਿੱਚ ਮਦਰੱਸੇ ਬਹਿ ਤਫ਼ਸੀਰ ਕੁਰਾਨਾਂ ਦੇ ਤੈਥੋਂ ਮਿਲ਼ੀ ਨਸੀਹਤ ਸਾਨੂੰ ਕੌਡੀ ਦੇ ਭਾਅ ਲਗ਼ਦੀ ਏ ਸਾਡੀ ਠੋਕਰ ਉੱਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਰੁੱਤਬੇ ਸੁਲਤਾਨਾਂ ਦੇ ਕਿਬਲੇ ਤੇ ਮਦਰੱਸੇ ਅੰਦਰ ਮਰਜ਼ੀ ਤੇਰੀ ਚਲਦੀ ਹੋਊ ਉਹਦੀ ਮਰਜੀ ਤੇ ਘਰ ਚਲਦੇ ਅਲੀ, ਕੁਰੈਸ਼ਾਂ, ਖ਼ਾਨਾਂ ਦੇ ਹੁਣ ਤੇਰੀ ਇਹ ਹਿਟਲਰਸ਼ਾਹੀ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕਦੀ ਤੇਰੇ ਫ਼ਤਵੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨੇ ਮੁੱਲ ਸਾਡੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਦੇ ਆਖ! ਆਪਣੇ ਮੌਲੇ ਨੂੰ ਕਿ ਸਾਂਝਾ ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਕਰ ਲਏ ਹੁਣ ਕਾਹਨੂੰ ਬੁਰਕ ਸ਼ਰਾ ਦਾ ਪਾ ਕੇ ਚੋਜ ਕਰੇਂ ਭਗਵਾਨਾਂ ਦੇ ਰੂਹਦਾਰੀ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਲਈ ਤੂੰ ਕਸਰ ਕੋਈ ਨਾ ਛੱਡੀ ਪਰ ਚਿਲਮ ਤੇਰੀ ਦੇ ਹਾਣੀ ਹੋ ਗਏ ਪੱਤ ਅਸਾਡੇ ਪਾਨਾਂ ਦੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਲਹਿੰਦੇ ਇੱਕੋ ਹੀ ਸੀ ਇੱਕੋ ਹੀ ਨੇ ਰਹਿਣੇ ਇਹ ਵੱਖ-ਵਾਦ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਕੱਦ ਸਾਡੀਆਂ ਸ਼ਾਨਾਂ ਦੇ ਮੇਰੇ ਕਾਇਦੇ ਅੰਦਰ ਲਿਖਿਆ ਊੜਾ ਤੇਰੇ ਅਲਿਫ਼ ਕਿਉਂ? ਪੈਸੇ ਲਈ ਮੰਡੀ ਪਏ ਵਿਕਦੇ ਇਲਮ ਮੇਰੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ ਵੇਖੀਂ! ਇੱਕ ਦਿਨ ਰਾਜ ਕਰਨਗੇ ਗਲ਼ 'ਚੋਂ ਤੌਕ਼ ਉੱਤਰਿਆ ਜੇ ਅੰਦਰ ਸੋਚ ਗ਼ੁਲਾਮਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਉੱਤੇ ਸਿਰ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੇ ਲੈ ਕੇ ਛੱਜ ਇਲਮ ਦਾ ਆਉੰਦੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਖ਼ਾਲੀ ਹੋ ਕੇ ਅਕਸਰ ਜੋੜੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤਾਈਂ ਸਬਕ ਸਿਖਾ ਤੂੰ ਸਾਂਝੀਵਾਲ਼ ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਰੱਟੇ ਲਾ ਲਾ ਯਾਦ ਕਰਾਉਂਦਾ ਫ਼ਿਕਰੇ ਰੋਜ ਆਜ਼ਾਨਾਂ ਦੇ 'ਵਾਸੂ' ਵਰਗੇ ਮਾਣ ਕਲਮ ਦਾ ਕਰਦੇ ਨੇ ਜੋ ਲਿਫ਼ - ਲਿਫ਼ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਨੰਗੇ, ਕੱਲਮਕੱਲੇ ਰਾਹ ਪੈਣੇ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਾਂ ਦੇ

ਰੱਬ ਹੋਣ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਲੈ ਕੇ

ਰੱਬ ਹੋਣ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਲੈ ਕੇ ਕਰਦਾ ਏਂ ਮਨਮਾਨੀ ਏਦਾਂ ਕਿਹੜਾ ਬਚ ਜਾਣਾਂ ਏਂ ਚੜ੍ਹਕੇ ਤੂੰ ਅਸਮਾਨੀ ਲਾਰੇ ਤੇਰੇ ਝੰਬ ਦੇਣੇ ਨੇ ਤਿੱਖੇ ਮੇਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਤੇਰੇ ਕੰਮ ਆਉਣੀਆਂ ਇਹ ਚੁੱਪੀ ਦੀਆਂ ਢਾਲਾਂ ਸਾਡੀ ਧਰਤ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਵੈਣ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਧੁੱਪਾਂ ਸਾਡੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਹਿੱਸੇ ਆਈਆਂ ਕਬਰਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁੱਪਾਂ ਗੁਰਬਤ ਵਾਲ਼ੇ ਘਾਹ ਉੱਗੇ ਨੇ ਸਾਡੇ ਚੌਂਕੇ - ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਸਾਡੇ 'ਜਣੇ' ਕਰੰਗ ਹੋ ਗਏ ਤੇਰੇ ਨੈਣ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸਾਡੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਪੜ੍ਹੇ ਮਰਸੀਏ ਹੋਣੀ ਲਾ - ਲਾ ਹੇਕਾਂ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਸਾਡੇ ਵਿਹੜੇ ਉੱਗੀਆਂ ਉੱਧਲ਼ ਜਾਣ ਧਰੇਕਾਂ ਰੋਜ਼ ਮੇਰੀ ਵੱਖੀ ਨਾਲ਼ ਲੱਗਾ ਢਿੱਡੋਂ ਜਾਇਆ ਰੋਵੇ ਦੱਸ! ਤੇਰੇ ਵਿਸਮਾਦੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਪੀੜ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ? ਸਾਨੂੰ ਖ਼ੌਫ਼ ਨਸ਼ੱਤਰੀ ਦੇ ਕੇ ਪੰਡਿਤ ਭਰਦਾ ਈ ਗੱਲੇ ਸਾਡੀ ਕ਼ਿਸਮਤ ਕੀ ਬਦਲਣਗੇ? ਇਹ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਛੱਲੇ ਤੇਰੇ ਏਸ ਪਖੰਡ ਦੇ ਉੱਤੇ ਸੋਚ ਨਾ ਸਾਡੀ ਟਿਕਦੀ ਇਕ ਵਾਰੀਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦੇ ਵੇਖੀਂ ਕਿਸ ਭਾਅ ਵਿਕਦੀ!

ਅਸਾਂ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ

ਅਸਾਂ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਸਭ ਰੋਜੇ ਲਏ ਲੰਘਾ ਸਾਡੇ ਪੁਰਖੇ ਦੇਣ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਈਦਾਂ ਦੇ ਚਾਅ ਸਾਡੇ ਹੱਥੀਂ ਅੱਟਣ ਪਾ ਗਏ ਕਿਰਪਾਨਾਂ ਦੇ ਦਰਿਆ ਤੇਰੀ ਤਸਬੀ ਫਿਰੀ ਤੋਂ ਸੌ ਗੁਣੇ ਅਸੀਂ ਗਾਟੇ ਲਏ ਲੁਹਾ ਤੂੰ ਗ਼ੈਰਤ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖ ਲਈ ਸਾਡਾ ਅਣਖਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਹ ਸਾਡਾ ਮੱਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਹੰਦ ਦੇ ਸਾਡੇ ਮੁਕਸਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਰਾਹ ਸਾਡੇ ਸੀਨੇ ਸੱਲ੍ਹ ਅਵੱਲੜੇ ਸਾਨੂੰ ਫਿਰ ਵੀ ਗੂੜ੍ਹੇ ਚਾਅ ਸਾਡੇ ਵਿਰਸੇ ਸਾਂਭੇ ਬੁੱਕਲੀਂ ਇਤਿਹਾਸਾਂ ਦੇ ਉਲਥਾਅ ਤੂੰ ਗਿਣਦੇ ਨੇ ਮੁੱਕ ਜਾਵਣਾ ਵੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦਰਿਆ

ਜੇ ਸਾਂਭਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸਾਂਭ ਲੈ

ਜੇ ਸਾਂਭਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸਾਂਭ ਲੈ ਦਿੱਲੀਏ ! ਵੇਲ਼ੇ ਸਿਰ ਤਾਜ ਤੇਰੇ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਉੱਤੇ ਕਮਲ਼ੀਏ! ਕੋਈ ਜਬਰੀ ਕਰਦਾ ਈ ਰਾਜ ਸਾਡੀ ਵੁੱਕਤ ਜਾਂਦੀ ਮੁੱਕਦੀ ਕੁਝ ਲਿਆ ਮਾਮਲੇ ਖਾ ਸਾਡਾ ਹਾਕਮ ਅੱਖਾਂ ਮੀਟ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਦੇਂਦਾ ਹੁਕਮ ਸੁਣਾ ਤੇਰਾ ਲਹੂ ਸਫ਼ੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਹੋਈਆਂ ਲਾਲ ਦਿੱਲੀਏ! ਤੂੰ ਕਰਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ਾਂ ਸਾਡੇ ਮੁੱਢੋਂ ਆਈ ਨਾਲ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁੱਤ ਅਸਾਡੇ ਨਿਗਲ਼ ਗਈ ਹੁਣ ਰਿਜਕ ਤੇ ਰੱਖੀ ਅੱਖ ਤੂੰ ਕੀ - ਕੀ ਕਰਨਾ ਲੋਚਦੀ? ਨੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਵੱਖ ਅਸੀਂ ਲਈ ਆਜਾਦੀ ਤਰਸ ਕੇ ਤੇਰੇ ਢਿੱਡੀਂ ਪੀੜਾਂ ਹੋਣ ਨੀ ਦਿੱਲੀਏ! ਸਾਡੇ ਹੱਕ ਦੀ ਦੱਸੀਂ ਤੂੰ ਲਗਦੀ ਕੌਣ? ਤੇਰਾ ਪਰਦਾ ਆਏ ਕੱਜਦੇ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਤੇ ਕਰ ਕੇ ਛੰਨ ਸਾਡੀ ਬੱਝੀ ਹੋਈ ਕੇਸਰੀ ਤੇਰੇ ਤਖ਼ਤ ਨੂੰ ਲਾਉਂਦੀ ਚੰਨ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਫ਼ੈਸਲੇ 'ਤੇ ਮੁੜ ਤੋਂ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰ ਤੂੰ ਆਪੇ ਲਾ ਕੇ ਬਾਜੀਆਂ ਫਿਰ ਆਪੇ ਹੀ ਜਾਣਾ ਹਾਰ ਤੂੰ ਮੂਧੇ ਮੂੰਹ ਹੈ ਡਿੱਗਣਾ ਤੇ ਰੁਲ਼ ਕੇ ਹੋਣਾ ਖ਼ਾਕ ਹੁਣ ਸਾਡੀ ਕੰਨਾਂ ਤੇਰਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਨਾ ਜੇ ਹਾਕ ਕੁਝ ਤੇਗਾਂ, ਟਕੂਏ, ਬਰਛੀਆਂ ਇੱਕ' ਬਾਣੀ' ਆਪਣੀ ਢਾਲ਼ ਅਸੀਂ ਭੁੱਲੇ ਨਹੀਂ ਚਲਾਉਣੀਆਂ ਰੱਖੀਆਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸੰਭਾਲ਼ ਆਪਣੇ ਜੁਲਮਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲੈ ਤੇ ਕਰ ਨਾ ਸਾਨੂੰ ਤੰਗ ਕਿਤੇ ਛੱਡ ਕੇ ਵਿਹੜਾ ਅਮਨ ਦਾ ਅਸੀਂ ਚੁਣ ਨਾ ਲਈਏ ਜੰਗ

ਤੈਨੂੰ ਕਾਜ਼ੀ ਨੇ ਕੁਰਾਹੇ ਪਾਇਆ

ਤੈਨੂੰ ਕਾਜ਼ੀ ਨੇ ਕੁਰਾਹੇ ਪਾਇਆ ਹਾਜੀਆ ਮੱਕੇ ਦੇ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਉਹ ਤਾਂ ਅਜ਼ਲਾਂ ਤੋਂ ਤੇਰੇ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਵੇਖੀਂ ਤੂੰ ਸੀਨੇ ਹੱਥ ਧਰ ਕੇ ਖ਼ੈਰ ਜਾਨ ਦੀ ਤੂੰ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਮੰਗਦਾ ਵੇ ਜਿਹਨੂੰ ਹੈ ਤੂੰ ਰੱਬ ਮੰਨਿਆ ਅਸਾਂ ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਭੱਠ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਦਾ ਵੇ ਚਾਅ ਪੱਲੇ ਮੁੱਢੋਂ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਸੂਲ਼ੀ ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਉੱਤੇ ਮਨਸੂਰ ਵੀ ਤਾਂ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਸੱਚ ਬੋਲ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਟਿੱਲੇ ਵਾਲ਼ੇ ਨਾਥ ਦੀਆਂ ਥਾਪੀਆਂ ਵੇ ਜੋਗ ਦਿੰਦਾ ਕੱਖ ਰੋਲ਼ ਕੇ ਤਾਬ ਸੱਸੀ ਦਿਆਂ ਸਬਰਾਂ ਦੀ ਲਾਉਣ ਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਬਣ ਰੋਗ ਪੈ ਗਿਆ ਚੇਤੇ ਕਰਕੇ ਹਸ਼ਰ ਦੀਆਂ ਰੌਣਕਾਂ ਬਹਿਸ਼ਤਾਂ 'ਚ ਸੋਗ਼ ਪੈ ਗਿਆ ਤੈਨੂੰ ਡਾਹਢਿਆਂ ਦੀ ਮਾਰ ਦਾ ਵੀ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਤੇ ਤਸਬੀ ਦੇ ਨਗ਼ ਗਿਣਦਾ ਅਸੀਂ ਮੰਗ ਕੇ ਮੌਤ ਲਈ ਯਾਰ ਤੋਂ ਇਸ਼ਕ ਸਾਡੇ ਸਾਹ ਮਿਣਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾੜ੍ਹਦਾ ਈ! ਫੇਰ ਰੰਗ ਚਾੜ੍ਹਦਾ ਤੇ ਮਿੰਨਤਾਂ ਫ਼ਜ਼ੂਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰੰਗ ਤੇਰੀਆਂ ਨਮਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਈ ਫਿੱਕੜਾ ਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਕਬੂਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਵੇ ਤੂੰ ਪੰਜ ਵੇਲ਼ੇ "ਅੱਲ੍ਹਾ ਹੂ" ਪੁਕਾਰਦਾ ਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਤੇਰਾ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ ਤੈਨੂੰ ਪੈਂਦੇ ਖ਼ੜਕਾਉਣੇ ਦਰ ਆਖ਼ ਕੇ ਤੇ ਸਾਡੀ ਵਾਰੀ ਆਪ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਤਹਿ ਮਾਰ ਕੇ ਮੁਸੱਲਾ ਖੀਸੇ ਰੱਖਲਾ ਤੇ ਬਹਿਜਾ ਪਰਾਂ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਤੈਥੋਂ ਹੋਣੀ ਨਹੀਂਓਂ ਰੀਸ ਇਹਨਾਂ ਆਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਟੋਪੀ ਧਰ ਕੇ ਚੁੱਕ ਚਰਖਾ ਸਮੇਟ ਲਈਆਂ ਪੂਣੀਆਂ ਤੇ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਕ਼ਲਾਮ ਪੈ ਗਈ ਮੁੱਕੀ ਵਾਟ ਨਹੀਂਓ ਓਸ ਜਾਦੂਗਰ ਦੀ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਪੈ ਗਈ ਸਾਨੂੰ ਖੱਫਣ ਨਸੀਬ ਨਹੀਂਓਂ ਹੋਂਵਦੇ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਾਡੇ ਹੱਡ ਲੱਭਦੇ ਅਸੀਂ ਹੰਝੂਆਂ ਦੇ ਲੂਣ ਵਿਚ ਡੋਬ ਕੇ ਵੇ ਹਿਜਰਾਂ ਦਾ ਟੁੱਕ ਚੱਬਦੇ

ਸੁਣ ਰੱਬਾ! ਮੰਡੀ ਵਿਕਦਿਆ

ਸੁਣ ਰੱਬਾ! ਮੰਡੀ ਵਿਕਦਿਆ ਕੁਝ ਕੀਮਤ ਆਪਣੀ ਦੱਸ? ਤੇਰੇ ਸਾਰੇ ਮੁੱਲ ਉਤਾਰ ਦਊ ਸਾਡੇ ਰਗ਼ਾਂ 'ਚ ਵਹਿੰਦੀ ਰੱਤ ਸਾਡੇ ਸੁਖਨ ਸੁਨਹਿਰੀ ਹੋ ਗਏ ਸਭ ਗੋਦੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਸਾਨੂੰ ਪੀੜਾਂ ਮਰਹਮ ਲਾਉਂਦੀਆਂ ਸਾਡੇ ਰੋਗੀ ਹੋ ਗਏ ਵੈਦ ਸਾਡੀ ਰੋਜ਼ਮਰਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪਾਉੰਦਾ ਝਾਤ ਸਾਡੇ ਦਿਨ ਪੈਰਾਂ ਤੋਂ ਨੰਗੜੇ ਸਾਡੀ ਸਿਰ ਤੋਂ ਨੰਗੀ ਰਾਤ ਸਾਡਾ ਚਾਨਣ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੂਰਜ ਦੀ ਬਾਰੀ ਭੰਨ ਸਾਨੂੰ ਨਿੱਤ ਹੀ ਮਿਹਣੇ ਮਾਰਦਾ ਇੱਕ ਫਾੜੀ ਹੋਇਆ ਚੰਨ ਸਾਡੀ ਚੁੱਪੀ ਪੁਖ਼ਤਾ ਕਰ ਗਈ ਸਾਡੀ ਟੁੱਟੀ ਵਾਲ਼ੇ ਭੇਤ ਸਾਡੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਉੱਡੀ ਪੈ ਗਈ ਸਾਡੇ ਦੀਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰੇਤ ਹੁਣ ਕਿੱਥੇ ਜਾ ਕੇ ਪਾ ਲਈ? ਤੂੰ ਨਾਨਕ ਵਾਲ਼ੀ ਹੱਟ ਸਾਡੇ ਰਿਜਕ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਖਾ ਲਿਆ ਅਸੀਂ ਲਈਆਂ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਚੱਟ ਸਾਡੇ ਸਾਵਣ, ਭਾਦੋਂ ਖੁਰ ਗਏ ਸਾਡਾ ਗੁੰਮਿਆ ਹਾੜ੍ਹ-ਸਿਆਲ਼ ਸਾਨੂੰ ਮੌਤ ਤਰੀਕਾਂ ਦੱਸਦਾ ਸਾਡੇ ਪਾਵੇ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਕਾਲ਼ ਹੁਣ ਸਾਥੋਂ ਨਹੀਂਓਂ ਝੱਲਦੇ ਤੇਰੇ ਖੇਖਣ ਬੇ-ਬੁਨਿਆਦ ਸਾਡਾ ਢਿੱਡ ਨਾ ਭਰਦੀ ਜਾਲਮਾ ਤੇਰੀ ਪੋਥੀਆਂ ਵਿਚਲੀ ਯਾਦ ਸਾਡੀ ਸਦੀ ਨੂੰ ਲਕਵਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸਾਡੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੁੱਜੀ ਅੱਖ ਸਾਡਾ ਜੋਬਨ ਚਿੱਟੇ ਚੱਟਿਆ ਸਾਡਾ ਬਚਪਨ ਹੋਇਆ ਕੱਖ ਹੁਣ ਸੰਭਲ਼ਦਾ ਤੇ ਸਾਂਭ ਲੈ ਨਾ ਵੇਲ਼ਾ ਲਵੀਂ ਗੰਵਾ ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਆਪਾਂ ਅੱਕਿਆਂ ਲੈਣਾ ਈ ਰੱਬ ਵਟਾ

"ਹਜ਼ਰਤ ਸੱਲਿ-ਆਅਲਾ"

"ਹਜ਼ਰਤ ਸੱਲਿ-ਆਅਲਾ" ਅਸੀਂ ਮਰਦ-ਏ-ਮੁਜ਼ਾਹਿਦ ਹਾਂ ਤੇਰੇ ਢਹਿੰਦੇ ਨਹੀਂ ਛੇਤੀ ਕਿਤੇ ਤਲਖ਼ੀ ਤੋਂ ਕਾਇਨਾਤ ਦੀ ਮਰਹੂਮ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਮੈਂ ਉਸ ਵਲ਼ੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤ ਲਿਖਾਂ ਜੋ ਮੁਰਸ਼ਦ-ਏ-ਬਗ਼ਦਾਦ ਹੈ ਤੇ ਖ਼ਾਨ ਰੱਬੀ ਦਾਤ ਦੀ ਮੈਂ ਇਸ਼ਕ ਨੂੰ ਹੈ ਬੀਜਣਾ ਟਿੱਲੇ ਦੇ ਜਾਕੇ ਸਿਖ਼ਰ 'ਤੇ ਭੇਜੀ ਹੈ ਮੈਨੂੰ ਨੀਲ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਕਣੀ ਬਰਸਾਤ ਦੀ ਬਲ਼ਦੇ ਚਰਾਗ਼ਾਂ ਆਖਿਆ ਦਰਗ਼ਾਹ ਤੇ ਸਜਦਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਚਾਨਣ ਦੀ ਬੁੱਕਲ਼ ਮਾਰ ਕੇ ਚੱਲੀ ਹੈ ਕ਼ਿਸਮਤ ਰਾਤ ਦੀ ਵਿੱਚ ਚੂਰਮੇ ਦੇ ਮਸਲ ਕੇ ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਵੰਡੀ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਭਰਕੇ ਅਰਬ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟੋਕਰੀ ਸੌਗ਼ਾਤ ਦੀ ਐਂਵੇਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੀ ਗਿਆ ਉਹ ਜਾਮ-ਏ-ਜ਼ਮਜ਼ਮ ਜਾਣ ਕੇ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਪਾਣੀ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਇੱਕ ਘੁੱਟ ਵਿਚ ਸੁਕਰਾਤ ਦੀ

ਗ਼ੈਰਤ-ਸ਼ੁਦਾ ਖ਼ੈਰਾਤ ਤੋਂ

ਗ਼ੈਰਤ-ਸ਼ੁਦਾ ਖ਼ੈਰਾਤ ਤੋਂ ਮੈਂ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਾਲਾਤ ਤੋਂ ਮੈਨੂੰ ਇਲਮ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਹੈ ਜਾਹਿਲ਼ ਮੈਂ ਕਾਇਨਾਤ ਤੋਂ ਉਹ ਖ਼ਾਨਸਾਮਾ ਖ਼ਾਕ ਹੈ ਉਸਦਾ ਨਿਵਾਲਾ ਜ਼ਹਿਰ ਹੈ ਮੈਂ ਇਸ਼ਕ ਪੀ ਕੇ ਮਰਨ ਦੀ ਖਾਧੀ ਹੈ ਸੌਂਹ ਅਜ਼ਲਾਤ ਤੋਂ ਮੈਂ ਹਸ਼ਰ ਤੋਂ ਹੀ ਹਿਜਰ ਦੀ ਹਿਜਰਤ ਨਾ ਕੀਤੀ ਵਸਲ ਲਈ ਪਰ ਫ਼ੇਰ ਵੀ ਡਰਦਾ ਰਿਹਾ ਮੇਰਾ ਜ਼ਹਿਨ ਹਜ਼ਰਾਤ ਤੋਂ ਆਸ਼ਕ ਕੋਈ ਨਾ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਆਵਾਮ ਨੇ ਮੇਰੀ ਕਦੇ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਦਿਲ ਕੁਰਬਾਨ ਹੈ ਇਸ ਮੁਲਕ ਤੋਂ ਇਸ ਜਾਤ ਤੋਂ ਤੂੰ ਮੁਸਕੁਰਾ! ਤੂੰ ਰਸ਼ਕ ਕਰ! ਆਪਣੇ ਅਜੀਜੀ ਹੁਕਮ ਤੇ ਲੱਭਾਂ ਕਿਵੇਂ ਮੈਂ ਜਿੰਦਗੀ? ਪਰ ਬਸਤੀ-ਏ-ਜੰਗਲ਼ਾਤ ਤੋਂ ਤੂੰ ਗ਼ਮ ਨਾ ਕਰ ਇੰਝ ਵੇਖ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਜੇ ਕਾਸਾ ਹੈ ਮੇਰਾ ਰਾਜੀ ਹਾਂ ਮੈਂ ਦਿੱਤੀ ਤੇਰੀ ਇਸ ਹਰਫ਼ - ਏ-ਸੌਗਾਤ ਤੋਂ ਹੁਣ ਇੰਤਜ਼ਾਰ - ਏ-ਸਬਰ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਬਾਕੀ ਇਲਤਜ਼ਾ? ਦਿੱਤਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਤੈਂ ਨਹੀਂ ਅਜ਼ਲਾਂ ਦੀ ਪਾਈ ਬਾਤ ਤੋਂ ਉਹ ਕਬੂਲ ਵੀ, ਮਕਬੂਲ ਵੀ ਹੈ ਅਸੂਲ ਵੀ ਤੇ ਇਸ਼ਕ ਵੀ ਪਰ ਲਾਪਤਾ, ਉਹ ਬੇਪਤਾ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ ਤੋਂ, ਇੱਕ ਰਾਤ ਤੋਂ

ਮੇਰੇ ਜ਼ੁਲਫ਼ਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਮੁਰਸ਼ਦ ਦੇ

ਮੇਰੇ ਜ਼ੁਲਫ਼ਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਮੁਰਸ਼ਦ ਦੇ ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਖ਼ੜਾਵਾਂ ਮਾਹੀ ਦੇ ਜੀਹਦੇ ਦੈਰ' ਚ ਕੁਦਰਤ ਝੁਕ ਜਾਂਦੀ ਮਿੰਬਰ ਰੁਸ਼ਨਾਵਾਂ ਮਾਹੀ ਦੇ ਮਿਅਰਾਜ਼ ਦੇ ਕ਼ੌਤਕ ਕਰਦਾ ਜੋ ਉਹ ਮੇਰਾ ਹਜ਼ਰਤ ਪਿਆਰਾ ਏ ਉਹਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਕਲਮਾ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਬੁੱਕਲ਼ ਵਿੱਚ ਆਲਮ ਸਾਰਾ ਏ ਜਦੋਂ ਤੂਰ ਹਿਰਾ 'ਤੇ ਝੁਕਦਾ ਏ ਪੈਂਦਾ ਪਰਛਾਂਵਾਂ ਮਾਹੀ ਦੇ - ਜਿਹਦੇ ਦਰ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੀ ਜੋੜੇ ਝਾੜੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਇਕ ਸਜਦੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੁਫ਼ਰਾਂ ਦੇ ਸਭ ਪੰਨੇ ਪਾੜੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਕਾਅਬੇ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਉਂ ਨਾ ਝੁਕ ਜਾਂਵਾਂ ਮਾਹੀ ਦੇ - ਉਹ ਦਾਤਾ ਉਂਝ ਤੇ ਖ਼ੈਰਾਂ ਦਾ ਵੇਲ਼ੇ ਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਿਦ ਕਰਦਾ ਏ ਉਹਦਾ ਸਾਰ ਮਜੀਦੇ ਲਿਖਿਆ ਏ ਗੱਲ ਡੂੰਘੀ ਵਾਹਿਦ ਕਰਦਾ ਏ ਇਬਲੀਸ ਤੇਰੇ ਰਾਹ ਛੱਡ ਦੇਵੇ ਤੈਨੂੰ ਬੋਲ ਸੁਣਾਵਾਂ ਮਾਹੀ ਦੇ - ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਪੀਰ ਮਦੀਨੇ ਦਾ ਹਰ ਹਾਜੀ ਦੇ ਮਨ ਵੜਿਆ ਏ ਉਹ ਬਣਕੇ ਸੂਰਜ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਅਰਬਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਏ ਜੀ ਕਰਦਾ ਛੱਡ ਕੇ ਜੱਗ ਸਾਰਾ ਚਾਕਰ ਹੋ ਜਾਵਾਂ ਮਾਹੀ ਦੇ -

ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ

ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਏਨੀ ਗੁੱਝੀ ਰਮਜ ਅਸਾਂ ਉਸ ਆਸ਼ਕ ਦੀ ਨਾ ਜਾਣੀ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਘੜਿਆਲ 'ਚ ਅਨਹਦ ਵਿੱਚ ਬੰਸਰੀ ਝਰਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਰਾ ਤੈਂ ਕਿਉਂ ਸੰਸਾ ਕਰਨਾ ਉਹ ਰੂਹਾਂ ਦੇ ਚਾਨਣ ਤੇ ਜਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉੰਦਾ ਜੀਕਣ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੁੰਤੀਸੁਤ ਨੂੰ ਸਾਂਖ-ਯੋਗ ਸਮਝਾਉੰਦਾ ਚਾਰ-ਚੁਫ਼ੇਰੇ ਜੰਗਲ਼ ਬੇਲੇ ਸੱਭੇ ਤੇਰੇ ਰਾਖੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਬੁੱਧੀ ਤਲ ਉੱਤੇ ਜਾਹਿਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਆਖੇ ਉਹ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਖ਼ਾਰਿਜ਼ ਕਰਦਾ ਵੀ ਦੱਸਦਾ ਵੀ ਪਰ ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਏਸ ਚਲਨ ਤੇ ਰੋਂਦਾ ਵੀ, ਹੱਸਦਾ ਵੀ ਉਹ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਬੋਲ ਤੋਂ ਪਰਖੇ ਮੇਰਾ ਹਰ ਵਰਤਾਰਾ ਮੈਨੂੰ ਆਖੇ ਚੁੱਪ ਸਾਧ ਲੈ! ਸੁਣਦਾ ਅੰਬਰ ਸਾਰਾ ਉਹ ਮੇਰੀ ਪਤਵਾਰ ਦਾ ਰਾਖਾ ਮੈਨੂੰ ਸਫ਼ਰ ਕਰਾਉਂਦਾ ਅਜ਼ਬ ਮਲਾਹ ਮੇਰੀ ਕਸ਼ਤੀ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤੋ-ਮੁਫ਼ਤ ਚਲਾਉੰਦਾ ਆਪੇ ਮੈਨੂੰ ਦੂਰ ਲਿਜਾਵੇ ਮੋੜ ਲਿਆਵੇ ਆਪੇ ਇਹ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਬੁੱਧਾਂ ਦੀ ਨਗਰੀ ਦਾ ਕੌਤਕ ਜਾਪੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਉਲ਼ਝੇ ਮਸਤਕ ਦੇ ਕਰਦਾ ਦੂਰ ਭੁਲੇਖੇ ਜੀਕਣ ਅਰਜਨ ਤੀਰ ਸੇਧ ਕੇ ਮੱਛਲੀ ਦੀ ਅੱਖ ਵੇਖੇ ਵੇਦ, ਪੁਰਾਣਾਂ ਦੇ ਸਭ ਅਰਥ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੇ ਸਮਝਾਉੰਦਾ ਧਰਮ, ਭਰਮ ਤੇ ਸ਼ਰਮ ਵਿਰੋਧੀ ਬਾਤ ਕਰਮ ਦੀ ਪਾਉੰਦਾ

ਕੀ ਤੂੰ ਕੰਨੀਂ ਮੁੰਦਰਾਂ ਪਾਈਆਂ

ਕੀ ਤੂੰ ਕੰਨੀਂ ਮੁੰਦਰਾਂ ਪਾਈਆਂ ਕੀ ਤੂੰ ਵਾਲ਼ ਵਧਾਏ ਭੇਖ ਤੇਰੇ ਨੇ ਵੇਖ ਜੋਗੀਆ ਗੂੰਗੇ ਬੋਲਣ ਲਾਏ ਮੱਝੀਆਂ ਦੇ ਪਿੰਡੇ ਦੀ ਲੂਈ ਹੋਰ ਮਖ਼ਮਲੀ ਹੋਈ ਇਸ਼ਕ ਤੇਰੇ ਦੀ ਸੰਦਲ ਬੂਟੀ ਬੇਲੇ ਮਹਿਕਣ ਲਾਏ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਗੂੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਹਰਿਆਲੀ ਕਾਸ਼ਨੀਆਂ ਰੁੱਤਾਂ ਨੇ ਚਰਖੇ ਝੰਗ ਸਿਆਲੀਂ ਡਾਹੇ ਕੇਹਾ ਤੂੰ ਨਿਰਮੋਹੇ ਜਿਗਰੇ ਵਾਲ਼ਾ ਰੱਬ ਹੈਂ ਸਾਡਾ ਤੇਰੀ ਖ਼ਾਤਰ ਵਾਲ਼ ਰੇਸ਼ਮੀ ਥੋਹਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਸਜਾਏ ਅਲ਼ਸੀ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ 'ਚ ਜਾਦੂ ਲਗਦਾ ਮੈਨੂੰ ਜਿਸਨੇ ਸਿੱਟੇ ਹਰੀ ਕਣਕ ਦੇ ਤਾਜ਼ੇ ਸੁੱਕਣੇ ਪਾਏ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੰਨਿਆਸ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਸਦੀਆਂ ਤੀਕਰ ਚੱਲੇ ਹਿਜਰ ਤੇਰੇ ਸਾਡੇ ਲੇਖਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੇ ਧੁਰਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਉਮਰਾਂ ਦੇ ਕਾਸੇ ਵਿਚ ਪਾ ਦੇ ਖ਼ੈਰ ਦੀਦ ਦੀ ਅੜਿਆ ਸਾਡੇ ਵੀ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਪੰਛੀ ਫਿਰਦੇ ਨੇ ਤਿਰਹਾਏ ਓਸ ਜਹਾਨੇ ਚੁੱਪ ਵਸੇਂਦੀ ਕ਼ਤਲ ਰੂਹਾਨੀ ਹੁੰਦੇ ਛੱਡ ਦੇ ਇਸ਼ਕ ਅਵੱਲਾ ਗੋਰਖ਼ ਰਾਂਝਣ ਨੂੰ ਸਮਝਾਏ

ਮੈਂਨੂੰ ਸਬਰ ਵੀ ਤੇ ਪੀੜ ਵੀ

ਮੈਂਨੂੰ ਸਬਰ ਵੀ ਤੇ ਪੀੜ ਵੀ ਹੈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਈ ਅਣਲਿਖੀ ਕਵਿਤਾ ਛਪੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖਿਆਲ ਹੈ ਉਸ ਖਿਆਲ ਦਾ ਉਹ ਖਿਆਲ ਜੋ ਜਾਣੂ ਹੈ ਮੇਰੇ ਹਾਲ ਦਾ ਰੋਕੋ ਜਰਾ ! ਉਸਨੂੰ ਉਹ ਵੇਲ਼ੇ ਰੋਕਦਾ ਰੁਕਦਾ ਨਹੀਂ, ਵੇਲ਼ਾ ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਟੋਕਦਾ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਬੇਲੀ ਰੁੱਖ ਅੱਮਲਤਾਸ ਦੇ ਪਰਤੇ ਨਹੀਂ ਜਦ ਰਾਹ ਪਏ ਸੰਨਿਆਸ ਦੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਹੈ ਉਸ ਬੇ-ਤਕੱਲੁਫ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਜੋ ਕਲਮ ਨੂੰ ਬਿਰਹੇ ਦੇ ਮੋਤੀ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਜੋ ਨਾਮ ਤਰਕਾਂ ਦੀ ਜੁਬਾਨੀ ਆਮ ਹੈ ਉਸ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਹੈ, ਪ੍ਰਣਾਮ ਹੈ ਵਿਹੜੇ ਮੇਰੇ ਉਸ ਦੀ ਅਖੀਰੀ ਰਾਤ ਹੈ ਇਸ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਜਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੈ ਉੰਝ ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਰੌਸ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿਲ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਹੈ ਮੇਰੀ ਕਬਰ 'ਤੇ ਬਸ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਦਾ ਭਾਰ ਹੈ

ਸਾਂਝ ਦੇ ਦੁਮੇਲ਼ ਵਿੱਚੋਂ

ਸਾਂਝ ਦੇ ਦੁਮੇਲ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਉੱਡੀਏ ਹਵਾਏ ਕੋਈ ਸੱਜਣਾਂ ਦਾ ਗੀਤ ਤੇ ਸੁਣਾ ਨੀ, ਚੰਨ ਦਿਆਂ ਟੋਟਿਆਂ ਦੀ ਲੈ ਕੇ ਫੁਲਕਾਰੀ ਉਹਨੂੰ ਆਖੀਂ ਵਿਹੜੇ ਸੂਰਜਾਂ ਦੇ ਆ ਨੀ ਆਣ ਬੈਠੀ ਚੁੱਪ ਸਾਡੇ ਨੈਣਾਂ ਦਿਆਂ ਝਿਮਣਾਂ 'ਚ ਹੋਏ ਜੋ ਮੁਹੱਬਤਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ, ਪੁੱਛੀਂ ਉਹਨੂੰ ਬਹਿ ਕੇ ਸਾਡੇ ਤਰਲੇ ਦੀ ਵਾਟ ਉੱਤੇ ਕਦੋਂ ਸਾਡੀ ਗਲ਼ੀ ਪੈਰ ਰੱਖਣੇ? ਖੌਰੇ ਕਿਹੜੀ ਘੜੀ ਨੂੰ ਉਡੀਕਦਾ ਏ ਅਜੇ ਬੈਠਾ ਮੇਲ ਦੇ ਮੁਨਾਰਿਆਂ ਤੇ ਰੱਬ ਵੇ, ਆਣ ਕੇ ਤੂੰ ਵੇਖ ਸਾਡੇ ਮੇਲ ਦੇ ਬਰੂਹਾਂ ਵਿਚ ਉਗ ਪਈ ਉਡੀਕਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਦੱਬ ਵੇ ਮੱਠੇ ਪੈ ਗਏ ਸਾਹ ਉੱਤੋਂ ਵੇਲ਼ਿਆਂ ਦੀ ਧੁੰਦ ਸਾਡੀ ਮੁੱਕ ਚੱਲੀ ਉਮਰਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਨ ਵੇ, ਤਾਂ ਵੀ ਸਾਡੇ ਖੀਸਿਆਂ ਚੋਂ ਯਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਠੀਕਰਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭੀ ਹੋਈ ਮੁੱਕਦੀ ਨਾ ਭਾਨ ਵੇ ਹੁੱਬ-ਹੁੱਬ ਨੱਚਦੀ ਏ ਅੰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਟਹਿਣੀਆਂ ਤੇ ਮੇਲ ਦੇ ਅਲਾਪਦੀ ਏ ਗੀਤ ਵੇ, ਮਲ਼ਿਆਂ ਦੇ ਪੱਕਣੇ ਤੇ ਕੂਕਦੀ ਨਾ ਕੋਲ ਕਦੇ ਬਿਰਹੇ ਦੀ ਰੁਤ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਵੇ ਸੋਹਣੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਨੂੰ ਕਰਦੀ ਬਿਆਨ ਪਰ ਇਸ਼ਕ ਮੇਰੇ ਨੂੰ ਝੱਲਾ ਆਖਦੀ, ਸਮਝ ਨਾ ਆਵੇ ਪਰ ਕਿਹੜਾ ਸਮਝਾਵੇ ਇਹਨੂੰ ਵਾਟ ਲੰਮੀ ਚੌਧਰੀ ਤੋਂ ਚਾਕ ਦੀ

ਸ਼ਰਾ ਆਖਦੀ ਵਿੱਚ ਮਸੀਤੀਂ

ਸ਼ਰਾ ਆਖਦੀ ਵਿੱਚ ਮਸੀਤੀਂ ਆਣ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਹਿੰਦਾ? ਕਿਸ ਨੂੰ ਰੱਬ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਖ਼ਾਤਿਰ ਕਾਫ਼ਿਰ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸ਼ਾਲਾ! ਜੇ ਉਹ ਰਾਜੀ ਹੁੰਦਾ ਦਿਲ ਮੇਰਾ ਟੁੱਟਣ 'ਤੇ ਜੀ ਸਦਕੇ ਮੈਂ! ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਦੇ ਸੌ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਆਪਣੇ ਦੀਨ ਇਮਾਨ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਰੋਜ਼ ਮਸੀਤੀਂ ਖੱਪਦਾ ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਇਸ ਮੁੱਲਾਂ 'ਚੋਂ ਮਜਨੂੰ ਦਾ ਝੌਲ਼ਾ ਪੈਂਦਾ ਸੁਣ ਓਏ ਕਾਜੀ! ਆਪਣਾ ਮੌਲਾ ਰੱਖ ਜਰਾ ਸਮਝਾ ਕੇ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲੋਂ ਅੱਲ੍ਹਾ ਤੇਰਾ ਨਾਲ਼ ਅਸਾਡੇ ਖਹਿੰਦਾ ਤੇਰੇ ਦਸਤਰਖ਼ਾਨ 'ਚੋਂ ਸਾਨੂੰ ਮਹਿਕ ਸ਼ੱਰਾ ਦੀ ਆਵੇ ਹੁਣ ਨਾ ਸਾਥੋਂ ਪਲ਼ੰਘ ਯਕੀਨੀ ਤੇਰੇ ਹੁਜਰੇ ਡਹਿੰਦਾ ਇਸ਼ਕ ਹੀ ਸਾਡਾ ਤਖ਼ਤ ਹਜਾਰਾ ਇਸ਼ਕ ਹੀ ਸਾਡਾ ਬੇਲਾ ਜਿਸਦੀ ਰੋਜ ਇਬਾਦਤ ਕਰਦਾ ਕੀ ਚੜ੍ਹਦਾ ਕੀ ਲਹਿੰਦਾ ਦੇਵੇ ਸੂਤ ਇਲਮ ਦੀਆਂ ਨਾੜਾਂ ਚੁੱਪ ਦੇ ਜੰਦੇ ਲਾਵੇ ਹੌਕਾ ਤੀਕ ਭਰਨ ਦੀ ਨਾ ਇਹ ਇਸ਼ਕ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਂਦਾ ਉਹ ਮੇਰੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਬੇਸ਼ੱਕ ਦੋਜ਼ਖ ਤੀਕ ਲਿਜਾਵੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਉਸਦੀ ਬੁੱਤਪ੍ਰਸਤੀ ਦੇ ਮੁਹਰੇ ਹੁਣ ਢਹਿੰਦਾ

ਕੱਚੜੇ ਵਣਜ ਕੀਤੇ

ਕੱਚੜੇ ਵਣਜ ਕੀਤੇ ਮੰਹਿਗੜੇ ਸੀ ਚਾਅ ਰਹੀ ਕੌਡੀ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚਦੀ, ਸ਼ਗਨਾਂ ਦੇ ਥਾਲ਼ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣੀ ਤੂੰ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਛਾਪ ਸਾਡੀ ਉੰਗਲ਼ੀ ਦੇ ਮੇਚ ਦੀ ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਲੰਘ ਜਾਨੈਂ ਕੋਲ਼ ਦੀ ਤੂੰ ਜੀਹਦੇ ਵੇ ਉਸਾਰੀ ਬੈਠਾ ਰੋਸਿਆਂ ਦੀ ਕੰਧ ਵੇ, ਦੇ ਕੇ ਉਲਾਹਮਾ ਸਾਡੇ ਗਲ਼ ਲੱਗ ਰੋਈ ਇੱਕ ਮਰੂਏ ਦੇ ਫੁੱਲ ਦੀ ਸੁਗੰਧ ਵੇ ਮੇਟ ਕੇ ਵਜੂਦ ਸਾਡਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਣੇ ਦਾ ਖੜ੍ਹਾ ਦਸਤੂਰ ਵੇ, ਵੇਖ ਲੈ ਜ਼ਮਾਨਾ ਹੁਣ ਬੁੱਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਦਾ ਕਸੂਰ ਵੇ ਕਰਦੀ ਉਡੀਕਾਂ ਐਵੇਂ ਹੋ ਨਾ ਮੈਂ ਜਾਵਾਂ ਕਿਤੇ ਰਾਂਝਣੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮੁੱਠ ਖ਼ਾਕ ਦੀ, ਲੱਭ ਕੇ ਲਿਆ ਦੇ ਮੇਰੇ ਬੇਲਿਆਂ ਦਾ ਰਾਖਾ ਮੇਰੇ ਗਜਰੇ ਨੂੰ ਵੰਗ ਮੇਰੀ ਆਖਦੀ ਅੱਤ ਦਿਆਂ ਸੋਫ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦੇ ਹੀ ਆਏ ਸਦਾ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਠੇਕਿਓਂ ਖ਼ਰਾਬ ਵੇ, ਚੜ੍ਹੇ ਨਾ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਵੇ ਆਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਕਾਸਿਆਂ 'ਚੋਂ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਿੱਠੜੀ ਸ਼ਰਾਬ ਵੇ ਕਿਹੜਾ ਸੀਗਾ ਯੁੱਗ? ਤੇ ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਸੀਗੇ ਲੋਕ ਜਿਹੜੇ ਦਾਦੀ ਦੀਆਂ ਦੱਸਣ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਹੱਸਦੀਆਂ ਖੇਡਦੀਆਂ ਮਾਹੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਖੌਰੇ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਣੀਆਂ ਹੋਇਆਂ ਏਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਾਹਦਾ ਲੈ ਕੇ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਤੂੰ ਰੋਲ਼ ਦਿੱਤਾ ਮੇਰਾ ਕਿਰਦਾਰ ਵੇ, ਲੈਣੀ ਹੈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮੈਂ ਵੀ ਜੰਗ ਸੰਤਾਲ਼ੀ ਵਾਲ਼ੀ ਹੋਣੀ ਅਜੇ ਫੇਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੇ

ਜਰਾ ਵੇਖ! ਤੂੰ ਜੱਗ ਦੇ ਵਾਲੀਆ

ਜਰਾ ਵੇਖ! ਤੂੰ ਜੱਗ ਦੇ ਵਾਲੀਆ ਕੀ ਬਣੀ ਅਸਾਂ ਤੇ ਭੀੜ ਮੇਰੇ ਅੱਖਰ ਸੁਬਕੀਂ ਰੋਂਵਦੇ ਮੇਰੀ ਕਲਮ ਨੂੰ ਹੁੰਦੀ ਪੀੜ ਤੱਕ ਲਟ-ਲਟ ਅੱਗਾਂ ਬਲ਼ਦੀਆਂ ਕੋਈ ਮਾਰ ਹਯਾਤੀ ਛੱਲ ਮੇਰੀ ਮੱਚਦੀ ਦਿੱਲੀ ਵਾਸਤੇ ਕੋਈ ਖ਼ਿਜ਼ਰ ਖ਼ਵਾਜਾ ਘੱਲ ਸਾਡਾ ਧਰਮ ਜਹਾਲਤ ਬਣ ਗਿਆ ਸਾਡੇ ਮਸਲੇ ਬਣੇ ਵਿਵਾਦ ਸਾਡਾ ਹਾਕਮ ਗਰਜਾਂ ਵਾਲੜਾ ਅਸੀਂ ਹੋ ਚੱਲੇ ਬਰਬਾਦ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬਾਂ ਸਰਕੜਾ ਕੋਈ ਬੀਜ ਗਿਆ ਹੈਵਾਨ ਸਭ ਕਲੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹੇ ਲੁੱਟੀਆਂ ਫੁੱਲ ਕੀਤੇ ਲਹੂ ਲੁਹਾਨ ਕਦੇ ਲੜੇ ਨਾ ਈਸਾ, ਔਲੀਆ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅੱਲ੍ਹਾ, ਰਾਮ ਲੈ ਪਰਚਮ ਖੂਨੀ ਜੰਗ ਦੇ ਸਾਡੀ ਕਿੱਧਰ ਤੁਰੀ ਆਵਾਮ? ਅੱਜ ਖੁੱਲ੍ਹ ਮਦਰੱਸੇ ਢਾਹੁਣ ਦੀ ਸਾਡੀ ਹੋਂਦ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਸਵਾਲ ਜੇ ਤੂੰ ਨਾ ਕੀਤੀ ਪੈਰਵੀ ਸਾਡਾ ਰੱਖੂ ਕੌਣ ਖਿਆਲ? ਸਾਡੇ ਹਾਲ ਬੜੇ ਹੀ ਮੰਦੜੇ ਸਾਈਆਂ! ਕੁਝ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰ ਜੇ ਹੁਣ ਨਾ ਆਇਓਂ ਦਿਲਬਰਾ ਦੱਸ! ਫਿਰ ਕਦ ਆਉਣਾ? ਯਾਰ ਅਸੀਂ ਲਈਆਂ ਮਸਾਂ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਤੇ ਹੋ ਗਏ ਫੇਰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਹੁਣ ਘਰਦੇ ਸਾਥੋਂ ਪੁੱਛਦੇ ਸਾਡੇ ਪਤੇ ਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਮ ਵੇ ਕਾਹਦੀਆਂ ਚੜ੍ਹੀਆਂ? ਹੋਲੀਆਂ ਸਾਡੇ ਖੂਨੀ ਹੋਏ ਵੇਸ਼ ਅੱਜ ਦੋਜ਼ਖ ਦੇ ਵਿੱਚ ਝੁਲ਼ਸਦੇ ਤੇਰੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦਰਵੇਸ਼

ਇਸ਼ਕ ਸੁੱਕੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ

ਇਸ਼ਕ ਸੁੱਕੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਗਲ਼ ਲਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਭਟਕਿਆਂ ਨੂੰ ਜੰਨਤ ਦੇ ਰਾਹ ਪਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਕਦੇ ਮੀਰਾਂ ਬਾਈ ਦੀ ਚੂੜੀ ਦਾ ਖਣਕਾ ਕਦੇ ਰਾਬੀਆ ਦੇ ਉਹ ਸਾਹਾਂ ਦਾ ਮਣਕਾ ਲਿਖੀ ਜਿਸ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਜਿਕਰ ਉਸਦਾ ਕਾਅਬੇ ਦੇ ਰਾਹਵਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਉਹ ਤਰਕਾਂ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਦੀ ਮਸਤੀ ਉਹਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਤਾਂ ਖੁਦਾਈ ਵੀ ਸਸਤੀ ਉਹ ਆਸ਼ਕ ਦਾ ਹਾਮੀ ਖੁਦੀ ਦਾ ਰਚੇਤਾ ਉਹ ਸੱਸੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਦਾ ਰੇਤਾ ਉਹਦੀ ਚਾਕਰੀ ਹੇਠ ਆਲਮ ਤੇ ਉਲਮਾ ਉਹ ਬਿਰਹੇ ਦਾ ਮੱਕਾ ਤੇ ਸੂਫ਼ੀ ਦਾ ਕਲਮਾ ਉਹ ਸੋਹਜੀ ਸੁਰਾਂ ਦੀ ਤੇ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਅੰਬਰ ਉਹਨੂੰ ਸਜਦਾ ਕਰਦੇ ਵਲੀ ਤੇ ਪੈਗੰਬਰ ਤੂੰ ਅਜ਼ਲਾਂ ਤੋਂ ਜਾਨੈ ਜੀਹਦੀ ਬਾਤ ਪਾਈ ਉਹਦੇ ਮਗ਼ਰ ਲੱਗੀ ਹੈ ਫ਼ਿਰਦੀ ਖ਼ੁਦਾਈ

ਸੁਣ ਮੁੱਲਾਂ ! ਤੂੰ ਸ਼ੱਰਾ ਪਗਾਉਣੀ

ਸੁਣ ਮੁੱਲਾਂ ! ਤੂੰ ਸ਼ੱਰਾ ਪਗਾਉਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਨਮਾਜਾਂ ਜਾਣਾ ਆਸ਼ਕ ਨੇ ਬਸ ਇਸ਼ਕ ਕਮਾਉਣਾ ਟੁੱਕ ਹਿਜਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਤੂੰ ਤਾਂ ਰੋਜ ਦੁਆਵਾਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਦੇਂਦਾ ਬਾਂਗ ਮਸੀਤੇ ਆਸ਼ਕ ਦੀ ਤਾਂ ਰੋਜ ਕਬੂਲੀ ਜਾਂਦੀ ਏ ਚੁੱਪ ਕੀਤੇ ਤੇਰਾ ਤਾਂ ਇਸਲਾਮੀ ਰੌਲ਼ਾ ਅੱਗ ਧਰਮ ਦੀ ਮੱਘਦੀ ਆਸ਼ਕ ਨੂੰ ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕੀਦਤ ਨਿੰਮ ਵੀ ਮਿੱਠੀ ਲਗਦੀ ਛੱਡ ਦੇ ਅੜਿਆ! ਦੇ ਨਾ ਸਾਨੂੰ ਨਿੱਤ ਇਲਮ ਦਾ ਹੋਕਾ ਕਿੱਥੋਂ ਪਊ ਅਸਾਡੇ ਪੱਲੇ ਤੇਰਾ ਲੇਖਾ - ਜੋਖਾ ਪੰਜੇ ਵੇਲ਼ੇ ਵੁਜੂ ਕਰਦਾ ਅੰਦਰੋਂ ਕਰਮ ਪਲੀਤੇ ਅੱਥਰੂਆਂ ਦੇ ਆਬਾਂ ਅੰਦਰ ਆਪਾਂ ਵੁਜੂ ਕੀਤੇ ਦਰ ਕਾਅਬੇ ਦੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅੜਿਆ ਰਾਹ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਭੀੜੇ ਸਾਡੀ ਰੱਬ ਪਕਾਉੰਦਾ ਰੋਟੀ ਨਾਲ਼ੇ ਧੋਂਦਾ ਈ ਲੀੜੇ ਪਕੜ ਤੇਰੀ ਯਾਰੀ ਦੀ ਢਿੱਲੀ ਹੱਥੋਂ ਜਾਂਦਾ ਈ ਕਿਰਦਾ ਤੇਰਾ ਖੁਦਾ ਅਸਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਛੰਨ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਫਿਰਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਏ ਮਿਲ਼ ਜਾਵੇ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਕਿੱਧਰੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਬਹਿ ਜਾ ਵੇ ਤੂੰ ! ਵਿੱਚ ਆਸ਼ਕਾਂ ਕਰ ਕੇ ਸੂਤ ਮੁਸੱਲਾ

ਸ਼ੱਰਾ ਤੇਰੀ ਨੇ ਇਸ਼ਕ 'ਤੇ

ਸ਼ੱਰਾ ਤੇਰੀ ਨੇ ਇਸ਼ਕ 'ਤੇ ਜਦ ਫ਼ਤਵਾ ਲਾਇਆ ਸੂਲੀ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਇਸ਼ਕ ਨੂੰ ਮਨਸੂਰ ਬਚਾਇਆ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਰਾਂਝਣ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਘੱਲ ਖੜਾਂਵਾਂ ਵਾਹ! ਵਾਹ! ਹੀਰ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ ਦੇ ਸਦਕੇ ਜਾਂਵਾਂ ਉਹ ਤਾਂ ਤੇਰੀ ਦਮ-ਦਮ ਅੰਦਰ ਹਾਮੀ ਭਰਦਾ ਤੂੰ ਮੱਕੇ ਦੀਆਂ ਗਲ਼ੀਆਂ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਸਜਦੇ ਕਰਦਾ? ਕੀ ਹੋਇਆ ਜੇ ਅਲਿਫ਼ ਦੇ ਲੁਕ ਅੰਦਰ ਰਹਿੰਦਾ ਤਾਂ ਵੀ ਉਸਦਾ ਹਰ ਨੁਕ਼ਤੇ ਚੋਂ ਝੌਲ਼ਾ ਪੈਂਦਾ ਮੁੱਲ ਨੀ ਸਕਦਾ ਤਾਰ ਵੇ ਜਿਸਦਾ ਤਖ਼ਤ ਹਜਾਰਾ ਚੂਰੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗੁੰਨ ਖਵਾਇਆ ਆਲਮ ਸਾਰਾ ਇਸ਼ਕ 'ਚ ਜੰਮਣਾ, ਜੀਵਣਾ ਤੇ ਇਸ਼ਕ' ਚ ਮਰਨਾ ਟਿੱਬੇ ਨੇ ਦੱਸ ਕੀ ਖ਼ੈਬਰ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਕਰਨਾ ਇਸ਼ਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲ ਨਾ ਕੋਈ ਰਹਿਮ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਆਸ਼ਕ ਨੂੰ ਪਾਕੀਜ਼ਗੀ ਦੇ ਛਿੱਟੇ ਮਾਰੇ ਨਾ ਉਹ ਆਸ਼ਕ ਧੁੱਪ ਦਾ ਨਾ ਛਾਂਵੇਂ ਖੜ੍ਹਦਾ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਬੁੱਕਲ਼ ਮਾਰ ਕੇ ਰੂਹਾਂ ਵਿਚ ਵੱੜਦਾ

ਹੰਝੂਆਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਿੰਨ੍ਹੀਆਂ

ਹੰਝੂਆਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਿੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹਿਜਰ ਦੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਧਰ ਕੇ ਵੇਖ ਦੁਬਾਰਾ ਲੈ ਆਈ ਮੈਂ ਹੱਡੀਆਂ ਸੁੱਚੀਆਂ ਕਰ ਕੇ ਸਮਝ ਸਰੋਪੇ ਗਲ਼ ਵਿਚ ਪਾਏ ਜੁਲਮ ਤੇਰੇ ਦੇ ਅੱਟੇ ਵੇਖ ਅਜੇ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਲਾਉੰਦੀ ਇਸ਼ਕ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਸੱਟੇ ਇਸ਼ਕ ਤੇਰੇ ਨੇ ਸੂਤਕ ਰੁੱਤੇ ਆਣ ਚੜ੍ਹਾਈਆਂ ਵੰਗਾਂ ਆਖਿਰ ਤੇਰਾ ਹਿਜਰ ਹੰਢਾ ਕੇ ਕਰਨਾ ਕੂਚ ਮਲੰਗਾਂ ਗਈ ਗਵਾਚ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਾਜੀ ਲੱਭਦੇ ਰਹਿ ਗਏ ਝੱਲੇ ਲੰਘੀ ਉਮਰ ਉਜੜਿਆ ਮੇਲਾ ਮੁੱਕ ਸਿਆਪੇ ਚੱਲੇ ਬਾਬਲ ਸਾਨੂੰ ਡੋਲ਼ੀ ਪਾ ਕੇ ਦਿੱਤਾ ਤੋਰ ਕੁਥਾਂਵੇਂ ਡੁੱਬ ਮਰੇ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਖੂਹ ਵਿਚ ਰੀਝਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਛਾਵੇਂ ਓਹੀ ਸਾਡੀ ਰੂਹ ਦਾ ਹਾਣੀ ਓਹੀ ਬੇਲੀ ਪਿਆਰਾ ਬਾਕੀ ਸਾਡੇ ਹਾਲ ਤੋਂ ਦੱਸੀਂ ਤੈਂ ਕੀ ਲੈਣਾ ਯਾਰਾ? ਲੰਘੇ ਪਾਣੀ ਕਦੇ ਨਾ ਮੁੜਦੇ ਕਹਿੰਦੇ ਲੋਕ ਸੁਣੀਂਦੇ ਐਂਵੇ ਸਾਡੇ ਨੈਣਾਂ ਝਾਕੇ ਉਮਰਾਂ ਤੀਕ ਉਣੀਂਦੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਕੋਠੇ ਵਿੱਚ ਤਿੜਕਣ ਲੱਗੀ ਹੋਣ ਪਿਆਰੇ ਵੱਗ ਸਮੇਂ ਦਾ ਚਰ ਚੱਲਿਆ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਜੰਗਲ਼ ਸਾਰੇ ਪੀੜ ਅਸਾਂ ਦੀ ਮਿਣਦਾ ਝੱਲਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਅਲੀ ਫੀਤਾ ਜਿਸਦੇ ਇਸ਼ਕ ਹਕੀਕੀ ਸਾਨੂੰ ਕੱਖੋਂ ਹੌਲ਼ੇ ਕੀਤਾ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਕੁਝ ਅਣਲਿਖੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਹੇਠ ਸਿਰ੍ਹਾਣੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਆਪੇ ਮੌਲਾ ਜਾਣੇ

ਇੱਕ ਤਾਰਾ ਲੈ ਦੇ ਅੰਮੀਏ

ਇੱਕ ਤਾਰਾ ਲੈ ਦੇ ਅੰਮੀਏ ਮੈਨੂੰ ਹੱਟੀ ਤੋਂ ਅਸਮਾਨ ਦੀ ਮੈਂ ਵੱਡੀ ਹੋ ਕੇ ਦੇ ਦਊਂ ਕੀਮਤ ਤੇਰੇ ਅਹਿਸਾਨ ਦੀ ਮੈਨੂੰ ਅਲਬਰਟ,ਨਿਊਟਨ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਵੀਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਜਾ ਮੋੜ ਕੇ ਅਜੇ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਡਿੱਗਿਆ ਮੈਂ ਸੇਬ ਲਿਆਉਣਾ ਦੌੜ ਕੇ ਬਾਪੂ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਅੜੀਏ ਨੀ ਮੈਂ ਮਾਡਲ ਬਣੂ ਜਹਾਨ ਦੀ ਅਜੇ ਥਾਹ ਪਾਉਣੀ ਮੈਂ ਅੰਮੀਏ ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੰਦਰਯਾਨ ਦੀ ਫਿਰ ਕਿਹੜੇ ਮੁਗ਼ਲ ਖਲੋਵਣਾ ਨੀ ਨੇੜੇ ਮੇਰੇ ਖ਼ੁਆਬ ਦੇ ਜਦ ਤਾਜਮਹੱਲ ਉਖਾੜ ਕੇ ਮੈਂ ਲਾਂਊਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੈਂ ਸੇਬ ਕ਼ਨੌਰੀ ਬੀਜਣੇ ਆਪਣੇ ਖ਼ੇਤਾਂ ਦੀ ਵਾੜ ਨੂੰ ਫਿਰ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗੀ ਲੱਗਦੀ ਵੇਖੀਂ ਤੂੰ ਮੁੰਜਰ ਝਾੜ ਨੂੰ ਬਲ਼ਦਾਂ ਦੀਆਂ ਟੱਲੀਆਂ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਪਾਉਣੇ ਨੇ ਰਾਣੀ ਹਾਰ ਨੀ ਖ਼ੇਤਾਂ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਹਊ ਰੱਬ ਵਾਂਗਰਾਂ ਸਤਿਕਾਰ ਨੀ ਲੰਘਦਾ ਈ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੇੜਿਓਂ ਮੈਨੂੰ ਖਚਰਾ ਹਾਸਾ ਹੱਸ ਕੇ ਵੇਚੀ ਜਾਂਦਾ ਈ ਫ਼ਟਕੜੀ ਮਿਸਰੀ ਦਾ ਨਾਂਓਂ ਦੱਸ ਕੇ ਬੜੇ ਹੀਲੇ ਕਰ ਕੇ ਵੇਖ ਲਏ ਨਹੀਂ ਗਲ਼ਦੀ ਏਦਾਂ ਦਾਲ਼ ਨੀ ਯੁਗਤਾਂ ਦੀ ਮੈਂ ਤਲਵਾਰ 'ਤੇ ਹੁਣ ਚੱਲਣੀ ਟੇਢੀ ਚਾਲ ਨੀ

ਕਾਜੀ! ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ, ਮਸੀਤਾਂ ਸੱਠ!!

ਕਾਜੀ! ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ, ਮਸੀਤਾਂ ਸੱਠ!! ਤੇ ਤੂੰ ਵਿਚਕਾਰੇ ਸਾਡਾ ਤਾਂ ਬਸ ਇੱਕੋ ਮੱਕਾ, ਉਹ ਵੀ ਤਖ਼ਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਜੇ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਆੜੀ ਹੋਣਾ ਕਰ ਲੈ ਧੰਦਾ ਸਾਝਾ ਮੈਥੋਂ ਪੰਜ ਨਮਾਜਾਂ ਲੈ ਲੈ ਮੈਨੂੰ ਦੇਦੇ ਰਾਂਝਾ ਇੱਕ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਇੱਕੀ ਮੰਗਣ ਉਹ ਵੀ ਕਰ-ਕਰ ਦੂਣੇ ਕਾਹਦੀਆਂ ਦੇਣ ਜਕਾਤਾਂ? ਅੜਿਆ! ਅਕਲਾਂ ਕੋਲੋਂ ਊਣੇ ਸਾਨੂੰ ਉਮਰੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖਾ ਗਏ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਡਾਹਢੇ ਹੱਲੇ ਹਿਜਰਾਂ ਦੀ ਦੇਹਰੀ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਬੀਤ ਜਮਾਨੇ ਚੱਲੇ ਸਾਡਾ ਬੱਸ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਮਸਲਾ ਤੈਨੂੰ ਫ਼ਿਕਰ ਸ਼ੱਰਾ ਦਾ ਜਿਸ ਦਿਨ ਦੇ ਅਸੀਂ ਕਾਫ਼ਿਰ ਹੋਏ ਮੁੱਕਾ ਖ਼ੌਫ਼ ਖ਼ੁਦਾ ਦਾ ਸਾਡੀ ਵਿੱਚ ਇਬਾਦਤ ਮੁੱਲਾਂ ਫ਼ਰਕ ਬੜਾ ਹੀ ਅੜਿਆ ਤੂੰ ਬਸ ਪੰਜੇ ਵੇਲ਼ੇ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਆਪਾਂ ਦਮ-ਦਮ ਪੜ੍ਹਿਆ ਨਾ ਦੇ ਸਾਨੂੰ ਸਬਕ ਕੁਰਾਨੀ ਇਹ ਤਾਂ ਮਸਲਾ ਭਾਰਾ ਯੁੱਗਾਂ-ਯੁੱਗਾਂ ਤੋਂ ਰੂਹ ਸਾਡੀ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦਾ ਹਜ਼ਰਤ ਪਿਆਰਾ ਸਾਂਭ ਲੈ ਆਪਣੇ ਇਲਮ ਤੇ ਰੁਤਬੇ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਆਪਾ ਹਰਨਾ ਸ਼ਾਹ ਇਨਾਇਤ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਾਂ ਰੁਲ਼ ਕੇ ਮਰਨਾ

ਸਾਨੂੰ ਕੰਡਿਆਂ ਦੀ ਪੀੜ ਦਾ

ਸਾਨੂੰ ਕੰਡਿਆਂ ਦੀ ਪੀੜ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁੱਭ ਗਏ ਗੁਲਾਬ ਜੋਗੀਆ ਵੇ ਸਾਨੂੰ ਪੁਨੂੰ ਨਾ ਥਿਆਇਆ ਏਸ ਭੋਂ ਜੋਗੀਆ ਤੈਨੂੰ ਡਾਚੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਲੱਗੂ ਸੌਂਹ ਜੋਗੀਆ ਕੀਹਨੇ ਚਾੜ੍ਹਿਆ ? ਫ਼ਕੀਰੀ ਵਾਲ਼ਾ ਰੰਗ ਜੋਗੀਆ ਦੱਸ ਤੈਨੂੰ ਕਿੱਦਾਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ? ਝੰਗ ਜੋਗੀਆ ਤੇਰਾ ਵੇਖ ਕੇ ਫ਼ਕੀਰੀ ਵਾਲ਼ਾ ਰਾਹ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਲਹਿ ਗਏ ਨੇ ਚਾਅ ਜੋਗੀਆ ਅਸੀਂ ਸੱਸੀਆਂ ਦੇ ਪੂਰਨੇ ਨੇ ਖੁਆਬ ਜੋਗੀਆ ਅਸੀਂ ਚੂਚਕਾਂ ਤੋਂ ਲੈਣਾਂ ਏਂ ਹਿਸਾਬ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਦੇ ਰਾਗ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਲਿਖੇ ਐਸੇ ਭਾਗ ਜੋਗੀਆ ਤੇਰਾ ਕਹਿਣਗੇ ਭਵਿੱਖ ਤੇ ਅਤੀਤ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਪਾਣੀਆਂ ਤੇ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਗੀਤ ਜੋਗੀਆ ਜਿਹੜੀ ਰਾਂਝੇ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲਵੇ ਅੱਖ ਜੋਗੀਆ ਦੇਦੇ ਮੜ੍ਹ ਕੇ ਤਵੀਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਜੋਗੀਆ ਅਸੀਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਖੇੜਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਟਿੱਲਿਆਂ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪਏ ਨੇ ਪੈਰ ਜੋਗੀਆ

ਬੁੱਲਿਆ ! ਆਪਣੀ ਕਬਰ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ

ਬੁੱਲਿਆ ! ਆਪਣੀ ਕਬਰ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਉੱਠ ਪੈ ਲੋਏ - ਲੋਏ ਹੁਣ ਨਾ ਧਾਹੀਂ ਮਾਰ ਕੇ ਰੋਵਣ ਸੁੰਮਣ, ਬੁਕਮਣ ਹੋਏ ਅਲਫ਼ 'ਤੇ ਊੜਾ ਝਗੜ ਪਏ ਨੇ ਵਿੱਚ ਚੌਰਾਹੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਬੁੱਲਿਆ! ਤੇਰੇ ਇੱਕ ਨੁਕਤੇ ਦੇ ਕੁੱਲ ਫ਼ਲਸਫੇ ਮੋਏ ਬੁੱਲਿਆ! ਹੁਣ ਤਾਂ ਕੁਰਸੀ ਵੱਡੀ ਸ਼ਾਹ ਇਨਾਇਤ ਨਾਲੋਂ ਸ਼ੇਰ ਵਿਚਾਰਾ ਕੁਰਸੀ ਬੈਠੇ ਬਾਂਦਰ ਦਾ ਮੂੰਹ ਧੋਏ ਬੁੱਲਿਆ! ਹੁਣ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਬੇਗਾਨੇ ਲੋਕ ਬਣੇ ਪਟਵਾਰੀ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਗਲ਼ੀ, ਮੁਹੱਲੇ ਫਿਰਦੇ ਖੋਏ - ਖੋਏ ਬੁੱਲਿਆ! ਹੁਣ ਕੋਈ ਓਟ ਰਹੀ ਨਾ ਕੰਜਕਾਂ ਤੇਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਬਾਬਲ ਤੋਂ ਵੀ ਧੀ ਵਿਚਾਰੀ ਆਪਾ ਪਈ ਲਕੋਏ ਬੁੱਲਿਆ! ਹੁਣ ਤੇ ਸੌ ਹੱਥ ਰੱਸਾ ਸਿਰ 'ਤੇ ਗੰਢ ਨਾ ਕੋਈ ਕਮਲ਼ੇ ਲੋਕੀਂ ਕੱਢ ਰਹੇ ਨੇ ਖੂਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਟੋਏ ਬੁੱਲਿਆ! ਹੁਣ' ਤੇ ਤੁਰ ਜਾਣਾ ਏਂ ਮੌਤ ਦੇ ਚਾਨਣ ਵੱਲ ਨੂੰ ਐਵੇਂ ਆਪਾਂ ਜਿਉਂਦੀ ਜਾਨੇ ਕਈ ਹਨੇਰੇ ਢੋਏ ਬੁੱਲਿਆ! ਤੇਰੇ ਘੁੰਗਰੂ ਰੋਂਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਸੂਰ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਬੁੱਲਿਆ! ਤੇਰੀ ਕਬਰੇ ਬੈਠਾ ਸ਼ਾਹ ਇਨਾਇਤ ਰੋਏ

ਸਾਡੀ ਅਰਜ਼ ਸੁਣੀ ਵੇ ਜੋਗੀਆ

ਸਾਡੀ ਅਰਜ਼ ਸੁਣੀ ਵੇ ਜੋਗੀਆ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਚੰਦ ਕੁਝ ਜਿਸਮਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਕਰ ਗਏ ਸਾਡੀ ਰੂਹ ਕਿਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ - ਕੋਈ ਸੁੱਚਾ ਆਸ਼ਕ ਲੰਘਿਆ ਸਾਡੇ ਦਿਲ 'ਤੇ ਲਾ ਕੇ ਠੇਸ ਪਏ ਫਿਰਨ ਜਟਾਵਾਂ ਹੋਣ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਲੰਮੇ ਕਾਲ਼ੇ ਕੇਸ - ਸਾਨੂੰ ਬਿਰਹੇ ਡਾਹਢਾ ਮਾਂਜਿਆ ਸਾਡੇ ਲੀਰਾਂ ਹੋਏ ਵੇਸ਼ ਸਾਡੀ ਠੋਕਰ ਉੱਤੇ ਜੰਨਤਾਂ ਅਸੀਂ ਰੂਹਾਂ ਤੋਂ ਦਰਵੇਸ਼ - ਅੱਜ ਹਿਜਰਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਡੇ ਫਿਰਦੇ ਰੰਗ ਸੂਲੀ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਪਦਾ ਕੋਈ ਰੱਬੀ ਆਸ਼ਕ ਟੰਗ - ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਇਬਾਰਤ ਲਿਖ ਦਿਓ ਛੱਡ ਕੇ ਮਜ਼ਹਬੀ ਤਕਰਾਰ ਕੋਈ ਬੋਧੀ ਭਿਕਸ਼ੂ ਪਰਤਿਆ ਘਰ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ - ਸਾਨੂੰ ਖ਼ੈਰਾਂ ਪਾਈਆਂ ਇਸ਼ਕ ਨੇ ਸਾਡੇ ਰਹਿਬਰ ਨੇ ਫਰਜ਼ੰਦ ਸਾਡੇ ਹੱਥੀਂ ਠੂਠੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਸਾਡਾ ਮੰਗ ਖਾਵਣਾ ਧੰਦ - ਕਿਸੇ ਰਾਣੀ ਸੁੰਦਰਾਂ ਪੱਟਿਆ ਤੇਰੇ ਪੂਰਨ ਵਰਗਾ ਸਾਧ ਤੇਰੇ ਜੋਗ ਦੇ ਸਦਕੇ ਹੋ ਗਏ ਘਰ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਆਬਾਦ - ਪਾਓਨਾ ਏਂ ਝੋਲ਼ੀ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਤੂੰ ਮੁੰਦਰਾਂ ਵਰਗੀ ਖ਼ੈਰ ਤੇਰਾ ਰੇਤ ਦਾ ਟਿੱਲਾ ਜੋਗੀਆ ਸਾਡੇ ਜਾਣ ਖ਼ਿਸਕਦੇ ਪੈਰ -

ਚੁੱਪ ਮੇਰੀ ਬੋਲਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੀ

ਚੁੱਪ ਮੇਰੀ ਬੋਲਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੀ ਚੁੱਪ ਮੇਰੀ ਤਿਰਹਾਈ ਚੁੱਪ ਮੇਰੀ ਦੀ ਛਾਂਵੇਂ ਬੈਠੀ ਸਦੀਆਂ ਦੀ ਤਨਹਾਈ - ਬਣਕੇ ਭੌਰ ਕਬੀਰ ਜੁਲਾਹਾ ਇਤਰ ਦੀ ਖੱਡੀ ਬੁਣਦਾ ਤਿੱਤਲੀ ਨੂੰ ਬੈਜੂ ਦਾ ਨਗ਼ਮਾਂ ਫੁੱਲ ਦੇ ਕੰਨੀ ਸੁਣਦਾ - ਆਪਣੇ ਵਿਹਲਪੁਣੇ ਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤੂੰ ਵੀ ਕੁਝ ਪਲ ਚੋਰੀ ਹਰਫ਼ ਮੇਰੇ ਕੁਝ ਮਿੱਠੇ ਕਰਦੇ ਬਣਕੇ ਸੇਬ ਕ਼ਨੌਰੀ - ਮੈਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਥਲਾਂ ਦਾ ਲੱਗਾ ਮੈਂ ਸੱਸੀ ਦੀ ਜਾਈ ਪੁੰਨੂੰ ਬਾਬਲ ਦੀ ਡਾਚੀ ਦੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਲੱਭਣ ਆਈ - ਤੇਰਿਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੱਜਦਾ ਹੁਸਨਾਂ ਦਾ ਇਕਤਾਰਾ ਜਾਤ ਤੇਰੀ ਕਿਤੇ ਕਰ ਨਾ ਦੇਵੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਸਾਗਰ ਖਾਰਾ - ਸੱਜਣ ਤਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਸੰਗ ਥੀਵੇ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਖੌਰੇ ਕਿਹੜੀ ਘਾਟੇ? ਜਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਵੇ - ਚੁੰਝ ਕਲਮ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਕਰ ਲੈ ਚਾੜ੍ਹ ਸਿਦਕ ਦਾ ਪਾਣੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰ ਲੈ ਅਗਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਹਾਣੀ - ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਮੈਂ ਸਾਂਭ ਦਵਾਂ ਹੁਣ ਕੰਘੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰਾਂਦੇ ਦਿਨ ਦਿਨ ਕਰਕੇ ਉਮਰ ਮੇਰੀ ਦੇ ਢਲ਼ਦੇ ਸੂਰਜ ਜਾਂਦੇ -

ਉਹਦੀ ਵਿੱਚ ਇਬਾਦਤ ਗੁੰਮਿਆ

"ਉਹਦੀ ਵਿੱਚ ਇਬਾਦਤ ਗੁੰਮਿਆ, ਸਾਡਾ ਜਨਮਾਂ ਦਾ ਇਖਲਾਕ ਅਸੀਂ ਖੀਵੇ ਹੋ-ਹੋ ਚੁੰਮੀਏ, ਉਹਦੇ ਪੈਰੀਂ ਲੱਗੀ ਖ਼ਾਕ ਸਾਡੇ ਨੈਣੀਂ ਖੂਹੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ, ਅਸੀਂ ਨੀਤਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਪਾਕ ਉਹਨੂੰ ਕੀਹਨੇ ਨੌਕਰ ਰੱਖਣਾ, ਜੋ ਰੱਬ ਦਾ ਘੜਿਆ ਚਾਕ ਸਾਨੂੰ ਭਾਵਣ ਕਿੱਥੋਂ ਕੌਡੀਆਂ, ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੀਰਿਆਂ ਸਾਕ"

ਸਾਡੇ ਏਸ ਹਕੀਕੀ ਇਸ਼ਕ ਤੇ

ਸਾਡੇ ਏਸ ਹਕੀਕੀ ਇਸ਼ਕ ਤੇ ਤੂੰ ਲਾ ਨਾ ਲੀਕਾਂ ਸਾਡੀ ਅੱਜ ਵੀ ਹਾਮੀ ਭਰਦੀਆਂ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਤਰੀਕਾਂ ਸਾਡੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਪੂੰਝੇ ਅੱਥਰੂ ਅਸੀਂ ਪੀਤੇ ਡੀਕਾਂ ਸਾਡੇ ਰਾਂਝੇ ਹੁਣ ਵੀ ਬੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਉਡੀਕਾਂ ਸਾਡੇ ਵਿਰਸੇ ਨੀਹੀਂ ਦੱਬੀਆਂ ਹੀਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ

ਸਾਨੂੰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ 'ਚ ਰੱਖਦੀ

ਸਾਨੂੰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ 'ਚ ਰੱਖਦੀ ਤੇਰੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਸਕਾਨ ਅਸੀਂ ਦੇਈਏ ਥੱਲ ਪਤਾਲ਼ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਗੁੱਟਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਸਾਨੂੰ ਵਿੱਚ ਜਵਾਨੀ ਢਾਹ ਲਊ ਹੁਣ ਕਿਹੜਾ ਖੱਬੀ ਖ਼ਾਨ? ਅਸੀਂ ਦੋ ਦਿਨ ਏਥੇ ਵੱਸਣਾ ਫਿਰ ਤੇਰੇ ਹੱਥ ਜਹਾਨ ਸਾਨੂੰ ਚਸਕਾ ਮਿੱਠੀ ਖੀਰ ਦਾ ਪਰ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਨ ਜਦ ਮੌਜ ਆਈ ਤੁਰ ਜਾਵਣਾ ਤੇਰੇ ਮਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮਹਿਮਾਨ ਸਾਡੀ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਸਾਡੇ ਪੂਰੇ ਕਰ ਅਰਮਾਨ ਫਿਰ ਸੱਭੇ ਮਿਲਖਾਂ ਤੇਰੀਆਂ ਅਸੀਂ ਢਾਈ ਦਿਨ ਦੇ ਸੁਲਤਾਨ

ਹੋਈਆਂ ਈਦਾਂ ਨਾ ਸਾਡਿਆਂ ਦੀਦਿਆਂ ਨੂੰ

ਹੋਈਆਂ ਈਦਾਂ ਨਾ ਸਾਡਿਆਂ ਦੀਦਿਆਂ ਨੂੰ ਤੇਰੀ ਦੀਦ ਦੇ ਰੋਜ਼ੜੇ ਖਾ ਚੱਲੇ ਕੀਤਾ ਅਮਲ ਨਾ ਆਪਾਂ ਨਸੀਹਤਾਂ ਤੇ ਐਵੇਂ ਹੀ ਰੋਲ਼ ਅਨਮੋਲੜੇ ਸਾਹ ਚੱਲੇ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜ ਨਾ ਬਹੁਤੀਆਂ ਦੌਲਤਾਂ ਦੀ ਤੇਰੀ ਚਾਕਰੀ, ਕਿਹੜੇ ਵੀ! ਭਾਅ ਚੱਲੇ ਸਾਥੋਂ ਖੋਹ ਨਾ ਸੱਜਣ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਸਾਡਾ ਮੂਹਰੇ ਤੇਰੇ ਨਾ ਸਾਡੜੀ ਵਾਹ ਚੱਲੇ ਤੇਰੇ ਵੱਸਦੇ ਏਸ ਜਹਾਨ ਅੰਦਰ ਅਸੀਂ ਹੋ ਕੇ ਮੁਕੰਮਲ ਤਬਾਹ ਚੱਲੇ ਯਾਰ ਪਿਆਰਿਓ! ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਖ਼ੈਰ ਮੰਗੋ ਜਿਹੜੇ ਇਸ਼ਕ ਹਕੀਕੀ ਦੇ ਰਾਹ ਚੱਲੇ

ਜੇ ਨਹੀਂ ਕਤੀਂਦਾ ਸੂਤੜਾ

ਜੇ ਨਹੀਂ ਕਤੀਂਦਾ ਸੂਤੜਾ ਫਿਰ ਚਰਖਾ ਮਾਰ ਵਗਾਹ ਤੂੰ ਮਾਹਲ ਦਾ ਡੋਰਾ ਵੱਟ ਕੇ ਗਲ਼ ਕੱਟੜੂਆਂ ਦੇ ਪਾ ਤੇਰਾ ਦੁੱਖ ਕਿਸੇ ਨੀ ਵੰਡਣਾ ਨਾ ਸਾਧਾਂ ਡੇਰੇ ਜਾਹ ਨੀ ਛੱਡ ਗੁੱਗੇ ਦੀਆਂ ਮਾੜੀਆਂ ਤੂੰ ਰਾਂਝਣ ਯਾਰ ਮਨਾ ਭਾਵੇਂ ਸੜ-ਸੜ ਕੋਲ਼ਾ ਹੋ ਜਵੇ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਫਿਰੇ ਤਬਾਹ ਤੂੰ ਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਖੱਟਣਾ ਤੈਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਯਾਰੜੇ ਭਾਅ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਤੱਕਲ਼ੇ ਕੱਤ ਕੇ ਪੀੜਾਂ ਦਾ ਸੂਤ ਬਣਾ ਮਹਿੰਦੀ ਤੋਂ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਾਂਗਲਾ ਮਾਹੀ ਦਾ ਹਿਜਰ ਹੰਢਾ ਕੋਈ ਲੱਭ ਪੈਗੰਬਰ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਜੋ ਕਰੇ ਕਬੂਲ ਦੁਆ ਸਾਡੇ ਪੰਜ-ਆਬ ਵਿੱਚ ਵੱਜੀਆਂ ਜੋ ਲੀਕਾਂ ਦਵੇ ਮਿਟਾ

ਬੜਾ ਮਹਿੰਗਾ ਰੰਗ ਪਿਆਰ ਦਾ

ਬੜਾ ਮਹਿੰਗਾ ਰੰਗ ਪਿਆਰ ਦਾ ਤੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਲਿਆ ਲਵਾ? ਨੀ ਤੇਰੀ ਹੋਂਦ 'ਤੇ ਫ਼ਿਕਰੇ ਕੱਸਦਾ ਤੇਰੀ ਜੁੱਤੀ ਵਿਚਲਾ ਤਾਅ ਤੇਰੇ ਪੈਣੇ ਸੁਰਖ਼ ਹਕ਼ੀਕਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਨੀ ਅੜੀਏ ਵਾਹ ਨੀ ਤੂੰ ਨਾਲ਼ ਭੁਲੇਖੇ ਪੀਰ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਵੇਹੜੇ ਲਿਆ ਬਿਠਾ? ਬੇਲੇ ਦੀ ਰਾਖੀ ਬਹਿ ਗਿਆ ਨੀ ਆਣ ਕੇ ਧੁਰੋਂ ਖ਼ੁਦਾ ਨੀ ਸੁਣ! ਸਿਆਲਾਂ ਦੀਏ ਕ਼ਿਸਮਤੇ ਕਿਤੇ ਲਵੀਂ ਨਾ ਰੱਬ ਗੰਵਾ ਟਿੱਲਿਆਂ ਦਾ ਚਸਕਾ ਜਾਪਦਾ ਪੁੱਛਦਾ ਮੁੰਦਰਾਂ ਦੇ ਭਾਅ ਜਦ ਭਗਵਾਂ ਪਹਿਨ ਖਲੋ ਗਿਆ ਤੇਰੇ ਦੀਦਿਆਂ ਮੋਹਰੇ ਆ ਤੇਰੀ ਕੰਮ ਨਾ ਆਉਣੀ ਜਿੰਦੜੀ ਜੋਗੀ ਦੀ ਲੱਗੂ ਹਾਅ ਤੈਨੂੰ ਅੰਤ ਨੂੰ ਪੈਣੇ ਡੋਲ੍ਹਣੇ ਕਾਸੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਹ

ਤੇਰੇ ਸੱਦੇ ਉੱਠ ਜਾਵਾਂਗੇ

ਤੇਰੇ ਸੱਦੇ ਉੱਠ ਜਾਵਾਂਗੇ ਆਏ ਤੇਰੇ ਘੱਲੇ ਤੇਰਾ ਇਲਮ ਰੂਹਾਨੀ ਬਾਬਾ ਸਾਡੇ ਖ਼ਾਲੀ ਗੱਲੇ ਮੱਕੇ ਦੇ ਹੱਜ ਕਰ-ਕਰ ਥੱਕੇ ਅੱਖ ਤੇਰੀ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਕਾਅਬੇ ਵਿੱਚੋਂ ਉੱਠ! ਤੇ ਝਾਤੀ ਮਾਰ ਅਸਾਡੇ ਵੱਲੇ ਵਿੱਚ ਚਰਾਗ਼ਾਂ ਬਲ਼ ਬਲ਼ ਸਾਡੇ ਤਨ ਦੀ ਬੱਤੀ ਠੱਰਗੀ ਮੰਹਿਗੀ ਤੇਰੀ ਦੀਦ ਸੋਹਣਿਆਂ ਸਾਡੇ ਹੰਝ ਸਵੱਲੇ ਬੇਵਾ ਹੋਈ ਜਿੰਦ ਨਿਮਾਣੀ ਲਾਹ-ਲਾਹ ਸੁੱਟਦੀ ਵੰਗਾਂ ਮੌਤ ਸੁਹਾਗਣ ਨੇ ਜਦ ਸਾਡੇ ਆਣ ਬਰੂਹੇ ਮੱਲੇ ਵੈਦ ਨਿਮਾਣਾ ਦੁਖ਼ਦੀ ਰਗ਼ ਨੂੰ ਲੱਭਦਾ ਕਮਲ਼ਾ ਹੋਇਆ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਧੁਖ਼ਦਾ ਬਿਰਹਾ ਕੇਹੇ ਰੋਗ ਅਵੱਲੇ ਕੀਕਣ ਨਾ ਰੱਬ ਰਾਜ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਕਿੱਦਾਂ ਜੰਝ ਨਾ ਚੜ੍ਹਦੀ ਮੇਚ ਤੇਰੀ ਉਂਗਲ਼ੀ ਦੇ ਆਏ ਧੁਰੋਂ ਅਸਾਡੇ ਛੱਲੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਸਨੇ ਚੱਕ ਚਾੜ੍ਹ ਕੇ ਆਵੇ ਵਿੱਚ ਪਕਾਏ ਟੁੱਟ ਜਾਣਗੇ ਠਣਕ ਪਏ ਜੇ ਅੱਲੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਅੱਲੇ ਅਣਖੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹਾਨਾ ਆਦਤ ਲੈ-ਲੈ ਬਹਿੰਦੀ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡਾ ਨਾ ਕੋਈ ਸੰਗੀ ਸਾਥੀ ਯੁੱਗੋ-ਯੁੱਗ ਇਕੱਲੇ

ਸੂਤਕਾਂ ਦੀ ਰੁੱਤ ਵਿਚ

ਸੂਤਕਾਂ ਦੀ ਰੁੱਤ ਵਿਚ ਨਿੱਕੀ ਜਿਹੀ ਵੀਣੀ ਸਾਡੀ ਪੀੜਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਵੰਗ ਗਿਓਂ ਪਾ ਵਣਜਾਰਿਆ ਕਾਹਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਜੰਮਣਾ ਸੀ ਸੂਲ਼ਾਂ ਦੀ ਤੂੰ ਸੇਜ਼ ਉੱਤੇ ਅੰਮੜੀ ਦੀ ਕੁੱਖ ਨੂੰ ਗਿਲਾ ਵਣਜਾਰਿਆ ਲਾਲ ਸੂਹਾ ਚੂੜਾ ਸਾਡੇ ਨਾਪ ਦਾ ਬਣਾਇਆ ਨਾ ਤੂੰ ਫਿਰੇਂ ਭਾਂਵੇ ! ਲੱਗਿਆ ਖ਼ੁਦਾ ਵਣਜਾਰਿਆ ਅੱਜ ਵੀਣੀ ਭਾਲ਼ਦੀ ਏ ਵੰਗਾਂ ਕਾਲ਼ੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਲੱਥ ਗਏ ਨੇ ਰੰਗਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਚਾਅ ਵਣਜਾਰਿਆ ਤੇਰੀਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਨੇ ਪੱਟੇ ਘਰ ਬਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਲਾਹਿਆ ਸੁਨਿਆਰਿਆਂ ਦਾ ਤਾਅ ਵਣਜਾਰਿਆਂ ਐਵੇਂ ਕਾਹਨੂੰ ਬੀਹੀ ਸਾਡੀ ਜਾਣ-ਜਾਣ ਹੋਕਾ ਦੇਵੇਂ ਅਸਾਂ ਕਦੋਂ ਪੁੱਛੇ ਤੈਥੋਂ ਭਾਅ ਵਣਜਾਰਿਆ ਦੇਦੇ ਸਾਨੂੰ ਦੇਣਾ ਹੈ ਜੇ ਕੰਗਣ ਮਿਲਾਪ ਵਾਲ਼ਾ ਹਿਜਰਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਨਾ ਵਿਖਾ ਵਣਜਾਰਿਆ ਪਿੱਛੇ - ਪਿੱਛੇ ਆਈ ਤੇਰੇ ਬਿਰਹੇ ਦੀ ਜਾਈ ਕੋਈ ਪੁੱਛੇ ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਪਤਾ ਵਣਜਾਰਿਆ ਝਿਮਣਾਂ ਦੀ ਵਾੜ ਸਾਡੇ ਹੰਝੂਆਂ ਨੇ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀ ਬੰਨ੍ਹ ਤੂੰ ਮੁਹੱਬਤਾਂ ਦੇ ਲਾ ਵਣਜਾਰਿਆ

ਕੁੜਤੇ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਂ ਲਿਆ

ਕੁੜਤੇ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਂ ਲਿਆ ਮੇਰੇ ਜੀਅ ਦਾ ਮੋਤੀ ਏਦਾਂ ਉਸ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਨੇ ਮੇਰੀ ਕਾਲ਼ਖ ਧੋਤੀ ਵਾਅ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਦਿਨ ਢਲ਼ੇ ਇੱਕ ਖ਼ਬਰ ਲਿਆਂਦੀ ਉਹ ਕੱਲਮਕੱਲਾ ਲੰਮੀਆਂ ਵਾਟਾਂ ਦਾ ਪਾਂਧੀ ਨਾ ਮੈਂ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਲਵਾਂ ਨਾ ਗੱਲ ਸੁਣਾਂਵਾਂ ਰੂਹ ਮੇਰੀ 'ਤੇ ਪੈ ਗਿਆ ਜਿਸਦਾ ਪਰਛਾਂਵਾਂ ਸੁੱਟੀਆਂ ਹੀਰਾਂ ਸੋਹਣੀਆਂ ਸਭ ਕਰ-ਕਰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਠੋਕਰ ਉੱਤੇ ਰੱਖਦਾ ਜੰਨਤ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਕੰਗਣ ਮੇਰੇ ਗੁੱਟ ਦਾ ਮੇਰੀ ਦੌਣ ਦਾ ਟਿੱਕਾ ਉਸਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਕਿਉਂ ਪਵੇ ਮੇਰਾ ਚਾਨਣ ਫਿੱਕਾ ਉਹ ਤਾਂ ਚੰਨ ਹੈ ਤੀਜ ਦਾ ਚੌਦੇਂ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੱਤੇ ਰੰਗ ਸਮੇਟ ਕੇ ਘਰ ਮਾਹੀ ਵੜਿਆ ਜਿਸਦੇ ਇੱਕੋ ਬੋਲ' ਤੇ ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਾਰੀ ਤਲ਼ੀ' ਤੇ ਉਸਦੀ ਧਰ ਦਿਆਂ ਮੈਂ ਜੰਨਤ ਸਾਰੀ

ਮਾਣ ਕਿੱਡਾ ਛੋਹਰ ਨੂੰ

ਮਾਣ ਕਿੱਡਾ ਛੋਹਰ ਨੂੰ ਸਰੂ ਜਹੇ ਕੱਦ ਦਾ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ਼ ਅੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਵੇ ਟਾਕੀਆਂ ਗਲ਼ੀਆਂ 'ਚ ਫਿਰੇ ਮੌਲਾ ਜੱਟ ਬਣਿਆ ਜੱਟੀਆਂ ਨੂੰ ਆਖੇ! ਕੱਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਕਾਕੀਆਂ ਚੌਧਰੀ ਦਾ ਪੁੱਤ ! ਰੰਨਾਂ ਕੋਲ਼ੋਂ ਅੱਕਿਆ ਆਖੇ! ਨਹੀਂਓਂ ਰਾਸ ਤ੍ਰੀਹਮਤਾਂ ਲੜਾਕੀਆਂ ਲੱਸੀ ਦਿਆਂ ਛੰਨਿੱਆਂ ਦੀ ਭੁੱਖ ਲਾਹੁਣ ਨੂੰ ਆਉੰਦੀ ਜਾਂਦੀ ਨਾਲ਼ ਖੇਡਦਾ ਚਲਾਕੀਆਂ ਉਹ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਸੱਸੀ ਦਾ ਬਲੋਚ ਚੰਦਰਾ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਬੰਦ ! ਉਹਨੂੰ ਵੇਖ ਤਾਕੀਆਂ

ਰੁੱਤ ਸਿਆਲ਼ੀ ਬੰਨੇ ਉੱਤੇ

ਰੁੱਤ ਸਿਆਲ਼ੀ ਬੰਨੇ ਉੱਤੇ ਬਹਿ ਕੇ ਕੱਟੀ ਨਾ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਵਾਦੇ ਸਰਕਾਰੇ ਕਿੱਦਾਂ ਪੁੱਗਣਗੇ ਦੁੱਖ ਸਾਡੇ ਮਤਵੰਨੇ ਮੁੱਢੋਂ ਸੀਰੀ ਜੰਮੇ ਨੇ ਹੋਈ ਕਿਸਮਤ ਚੰਗੀ ਤਾਂ ਭੁੱਜੇ ਵੀ ਉੱਗਣਗੇ ਕਿੱਥੋਂ ਮਾਝੇ ਪੀਵੇਂਗੀ? ਨੀ ਚੁਸਕੀ ਲੈ-ਲੈ ਕੇ ਤੇਰੇ ਮਿੱਠੇ ਅੰਬਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੁੱਕੇ ਲੱਗਣਗੇ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਗਲ਼ੀ 'ਚੋਂ ਪਰਦਾ ਕਰਕੇ ਲੰਘੇਂਗੀ ਤੈਥੋਂ ਠੱਗੇ ਜਾਵਣ ਵਾਲ਼ੇ ਤੈਨੂੰ ਠੱਗਣਗੇ ਸਾਡੇ ਪੰਜ ਦਰਿਆ ਡੀਕ ਗਈ ਹਾਸੇ ਭਾਣੇ ਤੂੰ ਵੇਖੀਂ ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਹੜ੍ਹ ਪੱਗਾਂ ਦੇ ਵੱਗਣਗੇ

ਮਾਹੀ ਮੇਰਾ ਦੇ ਗਿਆ ਲੈ ਕੇ

ਮਾਹੀ ਮੇਰਾ ਦੇ ਗਿਆ ਲੈ ਕੇ ਕੁੜਤੀ ਇੱਕ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਾ ਕੇ ਵਿਚ ਬਾਰ ਦੇ ਖੜ੍ਹ ਗਈ ਮੱਚੀ ਫਿਰੇ ਸ਼ਕੀਰੀ ਜਾਂ ਮੇਰਾ ਹੱਥ ਛੱਡ ਕੇ ਤੁਰ ਜਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭੁੱਲ ਜਾ ਪੀਰੀ ਭੁਗਤਣ ਦੇ ਲਈ ਰਾਜੀ ਹੋ ਜਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਦਿਲਗੀਰੀ ਚੜ੍ਹਦੇ ਵਰ੍ਹੇ ਅਸਾਂ ਨਹੀਂ ਲੱਭਣਾ ਸਾਡਾ ਮੇਲ਼ ਅਖੀਰੀ

ਜਦੋਂ ਕੱਟੀ ਰਸੀਦ ਤੇਰੀ ਜਾਵਣੀ ਏਂ

ਜਦੋਂ ਕੱਟੀ ਰਸੀਦ ਤੇਰੀ ਜਾਵਣੀ ਏਂ ਉਹਨੇ ਜੁੱਤੀ ਵੀ ਦੇਣੀ ਨਹੀਂਓਂ ਪਾਉਣ ਤੈਨੂੰ ਛੱਤ ਪਾੜ ਕੇ ਮੌਤ ਨੇ ਆਣ ਵੜਨਾ ਦੇਣੀ ਕੰਧ ਵੀ ਨਹੀਂ ਉਹਨੇ ਢਾਹੁਣ ਤੈਨੂੰ ਮਾਣ ਕਰਦਾ ਤੂੰ ਜਿਹੜਿਆਂ ਰਕਬਿਆਂ ਦਾ ਉਹਨੇ ਇੱਟ ਵੀ ਦੇਣੀ ਨਹੀਂਓਂ ਲਾਹੁਣ ਤੈਨੂੰ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਖਦੇੜਨਾ ਦੇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹਨੇ ਦੇਣੀ ਸਵੇਰ ਨਾ ਹੋਣ ਤੈਨੂੰ ਐਸੀ ਛਮਕ ਵਗਾਟੜੀ ਮਾਰਨੀ ਏਂ ਭੁੱਲ ਜਾਵਣਾ ਹੱਸਣਾ ਰੋਣ ਤੈਨੂੰ ਪੈਰ ਥਿੜਕਦੇ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਝੌਲ਼ ਪੈਂਦਾ ਲੱਗੇ ਉਮਰ ਦੇ ਝੂਟੜੇ ਆਉਣ ਤੈਨੂੰ ਲੰਘੇ ਹਾੜ੍ਹ ਤੇ ਚੇਤੇ ਨਾ ਮੌਤ ਆਈ ਭੁੱਲ ਚੱਲਿਆ ਜੇਠੜਾ ਸਾਉਣ ਤੈਨੂੰ ਕਬਰ ਆਪਣੀ ਉੱਤੇ ਵੇ ਰੱਖ ਦੀਵਾ ਜਾਣਾ ਪੈਣਾ ਏਂ ਮਰਸੀਆ ਗਾਉਣ ਤੈਨੂੰ ਏਥੇ ਫਿਰਦਾ ਮੁਲਾਹਜੇ ਤੂੰ ਪਾਲ਼ਦਾ ਏਂ ਓਥੇ ਵੇਖੀਂ ਤੂੰ ਜਾਣਦਾ ਕੌਣ ਤੈਨੂੰ?

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਹਾਸੇ ਦੀ ਹੁਣ ਖ਼ਾਸ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਏ

ਹਾਸੇ ਦੀ ਹੁਣ ਖ਼ਾਸ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਗ਼ਮ ਤੇਰੇ ਦੀ ਰੋਜ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਹਰ ਪੱਥਰ ਮੈਂ ਨਾਲ਼ ਸਲੀਕੇ ਧਰਿਆ ਏ ਹੁਣ ਦਰਿਆਵਾਂ ਅੰਦਰ ਹਰਕਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਜੀਕਣ ਪਰਲਾ ਪਾਰ ਨ ਦਿੱਸੇ ਉਰਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਰ ਅੰਦਰ ਏਨੀ ਬਰਕਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਮੇਰਾ ਸੱਚ ਤਾਂ ਕੌਡੀ ਵਰਗਾ ਲਗਦਾ ਏ ਝੂਠ ਉਹਦੇ ਦੀ ਏਨੀ ਕੀਮਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਭੱਜਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵਾਹਣ ਹੁੰਦੇ ਇੱਕ ਜਿਹੇ ਸਾਡੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਕਹਾਵਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਇਸ਼ਕ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਿਰ ਫਿਰਿਆਂ ਦਾ ਹਾਮੀ ਏਂ ਸਮਝਾਂ ਤਾਂਈਂ ਜੁਰਮ ਮੁਹੱਬਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਏ ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੁਕੰਮਲ ਮਕਤੇ ਤੱਕ ਮਤਲੇ ਅੰਦਰ ਏਨੀ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੀ ਏ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਉੰਝ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਬੋਲ ਬਥੇਰੇ ਸਾਊ ਨੇ

ਉੰਝ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਬੋਲ ਬਥੇਰੇ ਸਾਊ ਨੇ ਮਿੱਠੇ, ਸ਼ੀਲ, ਸੁਰੀਲੇ ਤੇ ਸ਼ਰਮਾਊ ਨੇ ਬਸ ਇੱਕ ਮੈਨੂੰ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਕੱਬੇ ਟੱਬਰ ਦੀ ਕੁਝ ਇਕ ਮੇਰੇ ਗੀਤ ਨ੍ਹਿਰੇ ਅੱਗ ਲਾਊ ਨੇ ਪੈਸੇ ਖ਼ੂਬ ਕਮਾ ਕੇ ਘਰ ਤੋਂ ਤੁਰਿਆ ਕਰ ਵਿਹਲੜ, ਐਸ਼ੀ ਯਾਰ ਬਣੇ ਸਭ ਖਾਊ ਨੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਕਿਰਤੀ ਦੀ ਬੋਲੀ ਬੋਲਾਂਗੀ ਇਸ਼ਕ, ਵਫ਼ਾ ਦੇ ਸਭ ਮਸਲੇ ਭੜਕਾਊ ਨੇ ਨਾ ਡਰਿਆ ਨਾ ਘਰ ਮੁੜਿਆ ਪਰਦੇਸਾਂ ਚੋਂ ਇਸ ਵਾਰੀ ਉਸ ਰੱਖੇ ਪੈਰ ਟਿਕਾਊ ਨੇ ਤੂੰ ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਚਰਚਾ ਕਰਕੇ ਭੰਡੇਂਗਾ? ਮੇਰੀ ਮਿੱਟੀ ਤਰਕ ਬੜੇ ਉਪਜਾਊ ਨੇ ਤੂੰ ਦੱਸੀਂ ਕੀ ਲੈਣਾ ਡੂੰਘੇ ਅਰਥਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਬਦ ਤਿਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੰਮ ਚਲਾਊ ਨੇ ਲਗਦਾ ਹੁਣ ਤੂੰ ਲੀਡਰ ਚੁਣਿਆਂ ਜਾਵੇਂਗਾ ਕਾਰੇ ਤੇਰੇ ਸਾਰੇ ਢੋਲ ਵਜਾਊ ਨੇ ਲੋੜ ਪਈ ਤੋਂ ਲਿਖ ਨਾ ਸਕੀਆਂ ਅੱਖਰ ਦੋ ਨਾਮੀ ਕਲਮਾਂ ਜਾਪਣ ਅੱਜ ਵਿਕਾਊ ਨੇ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਅਪਣੀ ਬਾਤ ਸੁਣਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ

ਅਪਣੀ ਬਾਤ ਸੁਣਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਰਾਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁਸ਼ਨਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਮੰਦਰ ਦੀ ਪਰਕਰਮਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਭਟਕੇ ਲੋਕੀਂ ਲਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਰਹੂ ਦੀਵਾਲ਼ੀ ਕਾਲ਼ੀ ਤਾਂ ਵੀ ਲੋਕ ਜਗਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਮੇਰੇ ਘਰਦੇ ਕਰਨ ਸਲਾਹਾਂ ਮੇਰੇ ਘਰ ਵੀ ਆਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਵਿਚ ਚੌਰਾਹਿਆਂ ਦੇ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਫਰਜੀ ਲੋਕ ਸਜਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਜਾਮ ਇਕੱਲੇ ਪੀਣਾ ਲੋਕ ਪਏ ਟਕਰਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਭੇਜਾਂਗੀ ਲੋਕੀਂ ਖ਼ਤ ਵਿਚ ਪਾਉਣਗੇ ਦੀਵੇ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਤਾਂ ਕੀ ਹੈ ? ਜੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ

ਤਾਂ ਕੀ ਹੈ ? ਜੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਆਪਾਂ ਸਭ ਦੇ ਕਰਜ਼ ਉਤਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਇਹ ਜੋ ਜਖ਼ਮ ਮਿਲ਼ੇ ਸਾਨੂੰ ਦਰਵੇਸ਼ੀ ਵਿਚ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ ਪੱਥਰ ਮਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ? ਅਪਮਾਨ ਕਿਸੇ ਜਿਹੜੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਨੇ ਸਤਿਕਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਰੋਜ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦਾ ਮੇਰੀ ਭਟਕਣ ਦੀ ਅੱਜਕਲ ਉਸਦੇ ਉਲ਼ਟੇ ਕਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਬਨਵਾਸ ਲਿਖਾ ਕੇ ਤੁਰਿਆ ਜੋ ਮਹਿਲਾਂ ਅੰਦਰ ਕਦੋਂ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਵੇਖ ਅਕਾਸ਼ਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ-ਦਿਲੀ ਵਰਤਾਈ ਏ ਤਾਰੇ ਜੜ ਕੇ ਥਾਣ ਖਿਲਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਸ਼ਾਮ ਢਲ਼ੀ ਤੱਕ ਵਰ੍ਹਦੇ ਨੇ ਜਾਂ ਉਡਦੇ ਨੇ ਗ਼ਮ ਤੇਰੇ ਦੇ ਬੱਦਲ਼ ਭਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ ਧਰਮ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਇੱਕੋ ਰੌਲ਼ਾ ਏ ਐਂਵੇਂ ਹੀ ਬਦਨਾਮ ਚੁਬਾਰੇ ਹੋਏ ਨੇ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਸੱਚਮੁੱਚ ਤੈਨੂੰ ਯਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ

ਸੱਚਮੁੱਚ ਤੈਨੂੰ ਯਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਇਹ ਦੁਹਰਾ ਕਿਰਦਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਖਿੜਦਾ ਕੇਸੂ ਵੇਖ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਹਾਲੇ ਤੂੰ ਫਿਰ ਝੜਦਾ ਕਚਨਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਜਿਸਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਛੱਲਾ ਉੰਗਲ਼ੀ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਤੈਨੂੰ ਉਹ ਸੁਨਿਆਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਆਕੜ ਦਾ ਸੱਪ ਵਿਚ ਪਟਾਰੀ ਰੱਖ ਭਾਵੇਂ ਜੇ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਮਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਗਹਿਣੇ ਵਰਗਾ ਲੱਭਿਆ ਯਾਰ ਗਵਾ ਬੈਠੀ ਹੁਣ ਨੌਂ ਲੱਖਾ ਹਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਧੌਲ਼ਗਿਰੀ ਦੇ ਪਰਛਾਂਵੇਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਚਾਰਾਗਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਨਾਗ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਸੌ-ਮਣ ਦੁੱਧ ਚੜ੍ਹਾ ਭਾਵੇਂ ਬੈਠਾ ਕੁੰਡਲ਼ੀ ਮਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ ਸੁੰਨਮਸੁੰਨਾਂ ਵੱਸੀਆਂ ਮੇਰੇ ਸੀਨੇ ਵਿਚ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਬਾਜਾਰ ਬੜਾ ਹੀ ਡੰਗੇਗਾ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਕਦੇ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲੱਗੇ

ਕਦੇ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲੱਗੇ, ਕਦੇ ਉਹ ਬੰਦਗੀ ਲੱਗੇ ਮਗਰ ਇਹ ਦੋਸਤੀ ਉਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਦਿਲਲਗੀ ਲੱਗੇ ਅਤੀਤਾਂ ਨੇ ਬੜੇ ਜੰਗਲ਼ ਉਗਾਏ ਨੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਮਾਨੇ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਕਲਮ ਮੇਰੀ ਰਾਜ ਹੀ ਲੱਗੇ ਪਤਾ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਚਰਾਗ਼ਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਵਜੂਦਾਂ ਨੂੰ ਜਲਾ ਜਦ ਲੈਣ ਸਾਨੂੰ ਰੌਸ਼ਨੀ ਲੱਗੇ ਨਜ਼ਰ ਟਿੱਕਾ ਲਗਾਵਣ ਦੀ ਪਵੇ ਜੇ ਲੋੜ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਚਾਨਣ 'ਚ ਉੱਗਣਾ ਲਾਜਮੀ ਲੱਗੇ ਧਰਮ ਤੇਰਾ, ਖ਼ੁਦਾ ਤੇਰਾ, ਮਜ਼ਹਬੀ ਪੈਂਤੜੇ ਤੇਰੇ ਦਿਲੋਂ ਮੈਂਨੂੰ ਮੇਰਾ ਹੋਣਾ ਅਨੋਖ਼ੀ ਬੇਬਸੀ ਲੱਗੇ ਉਦਾਸੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਲੁਕਾ ਲੈਂਦੇ ਤੁਸੀਂ ਹੋ ਕੀ? ਤੁਹਾਡੇ ਬੋਲ ਵਿਚ ਸਾਨੂੰ ਬੜੀ ਜ਼ਿੰਦਾਦਿਲੀ ਲੱਗੇ ਬਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਥੇਰਾ ਜਕੜਿਆ ਹੈ ਪਤਝੜਾਂ ਫਿਰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਖੂੰਝੇ ਪਈ ਸੰਦਲ ਪੁਰਾਣੀ ਮਹਿਕਦੀ ਲੱਗੇ ਘੁਮਾਵੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੱਕਰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੌਜ ਵਿਚ ਆਵੇ ਕਿਵੇਂ ਜਾਦੂਮਈ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲ਼ੇ ਬੰਸਰੀ ਲੱਗੇ ਤੁਹਾਡੀ ਅੱਖ ਨੇ ਮੈਥੋਂ ਚੁਰਾਈ ਨਜ਼ਰ ਏਦਾਂ ਕਿਉਂ? ਪਈ ਖ਼ਤਰੇ 'ਚ ਕਿਉਂ ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਰਹਿਬਰੀ ਲੱਗੇ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੇ ਮਹਿਲ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ

ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੇ ਮਹਿਲ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਜੰਗਲ਼ ਗਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਪੜਿਆ ਲਿਖਿਆ ਧਰਨੇ ਉੱਤੇ ਬੈਠਾ ਹੈ ਮੀਣੇ ਬੰਦੇ ਦੇਸ਼ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਧੰਦਾ ਏ ਡੀਸੀ ਜੀ ਐਂਵੇਂ ਸ਼ਰਮਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਗਲ਼ ਘੁੱਟ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਘੁੱਟਾਂਗਾ ਏਦਾਂ ਦੇ ਵੀ ਪੱਗ ਵਟਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਲਗਦਾ ਅਜਕਲ੍ਹ ਮਾੜੀ ਬਹਿਣੀ ਬੈਠਾ ਏ ਮਾਪੇ ਤਾਂਹੀ ਜਾਨ ਖਪਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਮਸ਼ੂਕਾਂ ਬਦਲਣ ਪਾਣੀ ਘਾਟਾਂ ਦਾ ਆਸ਼ਕ ਐਂਵੇਂ ਝੋਰਾ ਲਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਕੀ ਦੱਸਾਂ ਮੈਂ ਫ਼ਿਤਰਤ ਅਪਣੇ ਯਾਰਾਂ ਦੀ ਅਪਣਾ ਕਹਿ-ਕਹਿ ਮੈਨੂੰ ਖਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਭਗਤ ਜਨਾਂ ਦਾ ਕੀ ਏ ਦੀਨ ਇਮਾਨ ਭਲਾ ਮੁੜ-ਮੁੜ ਇੱਕੋ ਗੱਲ ਸੁਣਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਧਰਤੀ ਨੇ ਕਦ ਗੀਤ ਸੁਣੇ ਨੇ ਅੰਬਰ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰ ਐਂਵੇਂ ਡੰਗ ਟਪਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਅਸਲੋਂ ਇਲਮ ਵਿਹੂਣੇ ਕੋਈ ਇਲਮ ਨਹੀਂ ਇੱਕੋ ਨੁਕ਼ਤੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਸਾਰਾ ਸੂਰਜ ਅਪਣੇ ਕੋਠੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਲਈ ਸਾਡੇ ਕੰਧਾਂ ਕੋਠੇ ਢਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ 'ਵਾਸੂ' ਅਪਣੀ ਚਾਲੇ ਦੁਨੀਆਂ ਚੱਲਣ ਦੇ ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ਆਈ ਜਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹਾਰ ਗਿਆ ਏ

ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹਾਰ ਗਿਆ ਏ ਤਾਂਹੀ ਡੁੱਬ ਵਿਚਕਾਰ ਗਿਆ ਏ ਕੱਢਾਂਗੀ ਤੇ ਮਰ ਜਾਵੇਗਾ ਨੇਜਾ ਦਿਲ ਦੇ ਪਾਰ ਗਿਆ ਏ ਲੰਘ ਗਿਆ ਗਲ਼ਵੱਕੜੀ ਪਾ ਕੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਗਿਆ ਏ ਬਸਤੀ ਵਿੱਚ ਦੁਹਾਈ ਮੱਚੀ ਕਿਹੜੀ ਚੋਗ਼ ਖਿਲਾਰ ਗਿਆ ਏ? ਕੁੱਤਿਆਂ ਰਲ਼ ਕੇ ਦਾਵਤ ਕੀਤੀ ਜੰਗਲ਼ ਦਾ ਸਰਦਾਰ ਗਿਆ ਏ ਅੱਵਲ ਦਰਜੇ ਦਾ ਬੇਫ਼ਿਕਰਾ ਦੇ ਕੇ ਫ਼ਿਕਰ ਹਜਾਰ ਗਿਆ ਏ ਤੇਰੇ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਆਦੀ ਸਾਂ ਤੇਰਾ ਮਰਨਾ ਮਾਰ ਗਿਆ ਏ ਮੈਂ ਕੀ ਵਕਤ ਗੁਜਾਰਾਂ ਹੁਣ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਵਕਤ ਗੁਜਾਰ ਗਿਆ ਏ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਉਹ ਖ਼ੇਤਾਂ ਦੇ ਜਾਏ

ਉਹ ਖ਼ੇਤਾਂ ਦੇ ਜਾਏ, ਉਹ ਪਿਪਲ਼ਾਂ ਦੇ ਹਾਣੀ ਹੈ ਮੇਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਕਹਾਣੀ ਉਹ ਮੋਰਾਂ ਦੇ ਖੰਭਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ ਲਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਸੁੱਦਾਮੇ ਦਾ ਬੇਲੀ ਤੇ ਜਮਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਉਹ ਹੀਰੀ ਦਾ ਆਸ਼ਿਕ ਤੇ ਗ਼ੋਰਖ ਦਾ ਚੇਲਾ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ ਜਿਸਨੇ ਬੜੀ ਖ਼ਾਕ ਛਾਣੀ ਉਹ ਮੁਰਦਾ ਸ਼ਰੀਰਾਂ 'ਚ ਜਿੰਦ ਪਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਸੁਣਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਸਾਨੂੰ ਅਜਲਾਂ 'ਤੋਂ ਬਾਣੀ ਕਿਹੜੀਆਂ ਨੇ ਰਾਹਵਾਂ ਇਹ ਕਿਹੜੇ ਨੇ ਰਸਤੇ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਦੀ ਲੋਈ ਉਹ ਫਿਰਦਾ ਏ ਤਾਣੀ ਉਹ ਪਰਦਾ ਜਿਹਾ ਕਰ ਬਰੁਹਾਂ 'ਚੋਂ ਲੰਘਿਆ ਜੋ ਲੰਘਦਾ ਸੀ ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਅੱਖ ਥਾਣੀ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਪਗਡੰਡੀਆਂ 'ਤੇ ਪੰਛੀ ਚੁਗ਼ਦੇ ਨੇ

ਪਗਡੰਡੀਆਂ 'ਤੇ ਪੰਛੀ ਚੁਗ਼ਦੇ ਨੇ ਚੋਗ ਕਿਥੇ? ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਰਾਖੇ ਇਸਦਾ ਕਰਦੇ ਨੇ ਸੋਗ ਕਿਥੇ? ਹਰ ਤਰਫ਼ ਜ਼ਹਿਰ ਉੱਗਿਆ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਮਿਸ਼ਰੀਆਂ ਦਾ ਜਾ ਕੇ ਲਾਉਂਦੇ ਨੇ ਭੋਗ ਕਿਥੇ? ਹੁਣ ਹੀਰੀਆਂ ਵੀ ਮੰਗਣ ਰਾਂਝਣ ਤੋਂ ਜਾ ਕੇ ਚੂਰੀ ਮੌਜੂ ਦੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਲੈਂਦੇ ਨੇ ਜੋਗ ਕਿਥੇ? ਜੁੱਟਦਾ ਹੈ ਕੁੱਲ ਜਮਾਨਾ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਢਾਹੁਣ ਖ਼ਾਤਿਰ ਕਿੱਸਾ ਖ਼ਤਮ ਇਕੱਲੇ ਕਰਦੇ ਨੇ ਰੋਗ ਕਿਥੇ? ਕਾਫ਼ੀ ਨੇ ਚਾਹੁਣ ਵਾਲ਼ੇ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਤੇਰੇ ਮੈਨੂੰ ਭੁੱਲਣ ਦਾ ਤੇਰੇ ਮੈਨੂੰ ਹੋਇਆ ਵਿੱਯੋਗ ਕਿਥੇ? ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਾ ਵੇਲ਼ਾ ਮੁਗ਼ਲਾਂ ਦੀ ਖੂਨੀ ਚੌਖਟ ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਉਹ ਹਕ਼ੀਕਤ ਭੁੱਲੇ ਨੇ ਲੋਗ ਕਿਥੇ?

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਪਾਣੀ ਉੱਤੇ ਮੀਨਾਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ

ਪਾਣੀ ਉੱਤੇ ਮੀਨਾਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਅਪਣੀ ਵੱਲੋਂ ਤਾਂ ਹੁਸ਼ਿਆਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਦਿਲ ਵਿਚ ਉੱਗੇ ਹਰਫ਼ ਸਜਾਉਂਦਾ ਕਾਗ਼ਜ 'ਤੇ ਕਿੰਨੀ ਸੋਹਣੀ ਖੇਡ ਲਿਖਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਵਿੱਚ ਜਵਾਨੀ ਪਾਲ਼ੇ ਭਰਮ ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਮੇਰੀ ਯਾਰੀ, ਮੇਰੀ ਯਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਬੇਸ਼ੱਕ ਰਹਿ ਕੇ ਵੱਖਰਾ ਮੇਥੋਂ ਰਾਜੀ ਏ ਮੇਰੇ ਗੀਤਾਂ' ਤੇ ਸਰਦਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਦੀ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਜਾਚ ਬੜੀ ਤਾਂ ਹੀ ਮੁੜ-ਮੁੜ ਗ਼ਲਤੀ ਭਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਭੁੱਲ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤੇ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦਿਲ ਵਾਲ਼ੇ ਅੱਜਕਲ ਉਹ ਵੀ ਲੋਕਾਂਚਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਰੁੱਖ ਵਫ਼ਾ ਮੇਰੀ ਦਾ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵੱਢਣ ਲਈ ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਉਹ ਤਿੱਖੀ ਆਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਸ਼ਾਤਿਰ ਚੀਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਛਾਂਵੇਂ ਫੜਨ ਲਈ ਪੰਖੂ ਅਪਣੀ ਤੇਜ ਉਡਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ ਅਪਣੇ ਮਰਦਪੁਣੇ ਦੀ ਹਿੰਡ ਪਗਾਉਣ ਲਈ ਮੇਰੀਆਂ ਰੀਝਾਂ ਦੀ ਦੁਸ਼ਵਾਰੀ ਕਰਦਾ ਏ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਬਿਨਾਂ ਮੰਨੇ ਅਧੂਰੇ ਮਨ ਜਦੋਂ ਮੈਂ

ਬਿਨਾਂ ਮੰਨੇ ਅਧੂਰੇ ਮਨ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਘਰ ਗਯਾ ਸੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਖ਼ਬਰ ਕਿ ਹੁਣ ਮਰ ਗਯਾ ਸੀ ਗਈ ਕਿੱਧਰ ਚਹਿਕ ਮੇਰੇ ਗਵਾਂਢੋਂ ਹਾਸਿਆਂ ਦੀ ਜਵਾਕਾਂ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ ਵੇਖ ਕੇ ਹੀ ਡਰ ਗਯਾ ਸੀ ਨਿਭੌਂਦਾ ਹੀ ਰਿਹਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਜਿਗਰ ਵਿਚ ਪੀੜ ਲੈ ਕੇ ਅਖੀਰੀ ਪੀੜ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਚਸਕ ਵੀ ਜਰ ਗਯਾ ਸੀ ਕਰੋ ਕੋਈ ਤੁਸੀਂ ਹੀਲਾ ਵਸੀਲਾ ਗ਼ਮ ਮਿਰੇ ਦਾ ਬੜਾ ਹੀ ਸਬਰ ਮੈਂ ਹੁਣ ਤੀਕ ਯਾਰੋ ਕਰ ਗਯਾ ਸੀ ਕੋਈ ਕੋਸੀ ਕਿਰਨ ਰੋਈ ਜਦੋਂ ਕਦਮਾਂ 'ਚ ਬਹਿ ਕੇ ਇਵੇਂ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਯਾ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਂ ਠਰ ਗਯਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭੁੱਖੇ ਪਸ਼ੂ ਵੇਖੇ ਵਿਲ਼ਕਦੇ ਇੰਝ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਬੇਜੁਬਾਨਾਂ ਦੀ ਗਰਾਹੀ ਚਰ ਗਯਾ ਸੀ ਕਿਤੇ ਘੋੜੇ, ਕਿਤੇ ਹਾਥੀ, ਕਿਤੇ ਨਿੱਕੇ ਪਿਆਦੇ ਇਕੱਲਾ ਮੈਂ, ਜੁਆਰੀ ਤਬਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹਰ ਗਯਾ ਸੀ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਸਭ ਤੇਰੇ ਅੱਗੇ

ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਸਭ ਤੇਰੇ ਅੱਗੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਰੰਗ ਲਹਿ ਗਿਆ ਵਿਦਵਾਨੀ ਦਾ ਚੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਕਿਸਦੀ ਹੱਥ ਲਿਖਤ 'ਚੋਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ? ਮੈਨੂੰ ਦੱਸੀਂ ਫਿਕਰਾ ਤੈਂ ਹੈ ਘੜਿਆ ਜੋ ਨੈਣਾਂ ਤੇ ਹੁਣ ਹਰਦਮ ਪਹਿਰਾ ਦੇਂਦਾ ਏ ਸੁਪਨੇ ਅੰਦਰ ਚੁੱਪ ਚੁਪੀਤਾ ਵੜਿਆ ਜੋ ਘੁੱਪ ਹਨੇਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਲਗਦੇ ਹੁਣ ਚਾਨਣ ਦੀ ਕਾਤਰ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਸੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਭੁਗ਼ਤਾਂਗਾ ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾਲ਼ ਸਲੀਕੇ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਤੁਸਾਂ ਨੇ ਮੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਕੱਲ੍ਹ ਮੇਰੇ ਸ਼ੌਦਾਈਆਂ ਦੇ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਜ ਮੇਰੇ ਕਾਤਲ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਖੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਮੇਰੇ ਸ਼ਾਇਰ, ਯਾਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਲਗਦਾ ਏ ਨਾਂਵੇਂ ਨਾਲ਼ ਤਖ਼ੱਲਸ ਤੂੰ ਹੈ ਜੜ੍ਹਿਆ ਜੋ ਬੇਸ਼ਕ ! ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਕਟੌਣਾ ਪੈ ਜਾਵੇ ਹੁਣ ਨਾ ਛੱਡੀ ! ਰਸਤਾ ਤੂੰ ਹੈ ਫੜ੍ਹਿਆ ਜੋ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਬੜੀ ਹੀ ਬੇ - ਕਰਾਰੀ ਹੈ

ਬੜੀ ਹੀ ਬੇ - ਕਰਾਰੀ ਹੈ ਅਸਾਡੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਅੰਦਰ ਫਿਕਰ ਦੀ ਆਰਜੂ ਘਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਅੰਦਰ ਜਦੋਂ ਮਹਿਬੂਬ ਦੀ ਸੱਜੀ ਤਲ਼ੀ 'ਤੇ ਹੱਥ ਧਰਿਆ ਸੀ ਜਮਾਨੇ ਨੇ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਦੋ ਪਲਾਂ ਅੰਦਰ ਭਰੇਗੀ ਚਾਨਣੀ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਅਸਾਡਾ ਘਰ ਤੁਸੀਂ ਆਇਓ ਬੜਾ ਹੀ ਮੈਂ ਹਨੇਰਾ ਝਾਕਿਆ ਇਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ ਜਰੂਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਉਹ ਸ਼ਰਬਤੀ ਨੈਣੋਂ ਪਿਆਵੇਗਾ ਕਸੂਤਾ ਉਲ਼ਝਿਆ ਫਿਰਦਾ ਵਿਚਾਰਾ ਸ਼ੀਸ਼ਿਆਂ ਅੰਦਰ ਸਬਰ ਰੱਖੀਂ ! ਸਬਰ ਰੱਖੀਂ ! ਤਸੱਲੀ ਰੋਜ ਦੇਂਦਾ ਸੀ ਅਜਾਈਂ ਮੌਤ ਝੱਲਾ ਮਰ ਗਿਆ ਕੁਝ ਖ਼ਦਸ਼ਿਆਂ ਅੰਦਰ ਪਏ ਰੌਲ਼ੇ ਜਰਾ ਵੇਖੀਂ ਕਿਤੇ ਤੂੰ ਚੜ੍ਹ ਚੁਬਾਰੇ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਰਕੀਬਾਂ ਦੀ ਵਿਦਾਈ ਕੁਨਬਿਆਂ ਅੰਦਰ

ਸਾਹਿਬ - ਏ - ਕਮਾਲ ਦੇ ਨਾਂ

ਦੇਵੇ ਖਾਂ ਮਿਸਾਲ ਕੋਈ ਹਿੰਦ ਨਾਲ਼ ਦੀ ਕਿਹੜਾ ਕਰੂ ਆਸ਼ਕੀ ਗੋਬਿੰਦ ਨਾਲ਼ ਦੀ ਤੇਗਾਂ ਦੀ ਜੋ ਰੱਖਦਾ ਸੀ ਧਾਰ ਮਿਣ ਕੇ ਨੋਟਾਂ ਵਾਂਗੂ ਵਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੁੱਤ ਗਿਣ ਕੇ ਖੌਫ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈਂਡਿਆਂ ਦੇ ਵਲ਼ ਵਿੰਗਾਂ ਦਾ ਡਾਹਢਾ ਸੀ ਨਿਰਾਲਾ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਠਹਿਰਦੇ ਨਾ ਸਾਹਮਣੇ ਜਨੌਰ ਫ਼ਸਲੇ ਖੰਡੇ ਨਾਲ਼ ਕਰਦਾ ਸੀ ਹੱਲ ਮਸਲੇ ਹੋਣੀ ਖਾਂਦੀ ਖ਼ੌਫ਼ ਓਹਦੀ ਅੱਖ ਲਾਲ ਦਾ ਬਾਜਾਂ ਦਾ ਸੀ ਸ਼ੌਂਕੀ ਤੇ ਕਵੀ ਕਮਾਲ ਦਾ ਫੌਜ ਕਦੇ ਸਕਦੀ ਨਾ ਹਾਰ ਚੰਡੀ ਦੀ ਐਂਵੇ ਤਾਂ ਨੀ ਲਿੱਖ ਗਿਆ ਵਾਰ ਚੰਡੀ ਦੀ ਚੇਤਿਆਂ 'ਚ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਵਸਾ ਲੈਣਗੇ ਜਿਹੜੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਰਾਹ ਪੈਣਗੇ ਤੇਗ ਨਾਲ ਖਿੱਚ ਕੇ ਲਕੀਰ ਯੋਧੇ ਨੇ ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਲਿੱਖੀ ਤਕਦੀਰ ਯੋਧੇ ਨੇ ਆਇਆ ਜਿਹੜਾ ਧੁਰੋਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਸਿੱਖ ਕੇ ਭੇਜਦਾ ਸੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਖ਼ਤ ਲਿਖ ਕੇ ਭੁੱਲਣੀ ਨੀ ਕਦੇ ਉਹ ਘੜੀ ਅਖੀਰ ਦੀ ਕੌਮ ਕਰਜਾਈ ਏ ਗੋਬਿੰਦ ਪੀਰ ਦੀ ਲੱਖ ਵਾਰ ਸਜਦਾ ਗੁਰੂ ਦੇ ਘਰ ਨੂੰ ਢਾਬ ਖਿਦਰਾਣੇ ਦੀ ਮੁਕਤਸਰ ਨੂੰ

ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੂਹੇ ਭੰਨ ਨਾ

ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੂਹੇ ਭੰਨ ਨਾ ਆਪਣਾ ਹੀ ਦਰ ਖੜਕਾ ਖਾਵੰਦ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਲੱਭਣਾ ਮੁੜ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਆ ਉਹ ਬੇਸ਼ੱਕ ਸਖਤ ਮਿਜਾਜ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਹੈ ਤੇਰਾ ਕੰਤ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਮੁਹੱਬਤਾਂ ਗੂੜ੍ਹੀਆਂ ਦਿਲ ਕਮਲ਼ੇ ਨੂੰ ਸਮਝਾ ਪਰਦੇ ਜਹੇ ਪਾ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਉਹ ਚੁੱਪ - ਚਪੀਤਾ ਸਾਧ ਜਦ ਸਿਰ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਦਾ ਫਿਰ ਦਿੰਦਾ ਰੌਲ਼ੇ ਪਾ ਚੇਤੇ ਕਰ ਲੈ ਮਨਸੂਰ ਨੂੰ ਅਜੇ ਜਾਪੇ ਕੱਲ੍ਹ ਦੀ ਗੱਲ ਅੱਨਲਹੱਕ ਜਾਹਰ ਹੋਣ ਤੇ ਸੂਲ਼ੀ ਦਿੱਤਾ ਲਟਕਾ ਦਰਗਾਹੀਂ ਸੁੱਖਣਾ ਸੁੱਖ ਕੇ ਇੱਛਰਾਂ ਮੰਗਿਆ ਸੀ ਪੁੱਤ ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਦਰਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਲ਼ ਬਾਣਾ ਦਿੱਤਾ ਪਾ ਸਾਨੂੰ ਦੇਣ ਸਵਾਦ ਫਕੀਰੀਆਂ ਅਸੀਂ ਫੱਕਰ ਹੀ ਸੁਲਤਾਨ ਆਹ ਚੱਕ ਲੈ ਰੁਤਬੇ ਆਪਣੇ ਅਸਾਂ ਦਿੱਤੀ ਠੋਕਰ ਲਾ

ਕਦੇ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਨਾ ਇਹ ਪੜ੍ਹ ਹੋਣਾ

ਕਦੇ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਨਾ ਇਹ ਪੜ੍ਹ ਹੋਣਾ ਇਸ਼ਕ ਮੇਰਾ ਕਿਤਾਬ ਵਰਗਾ ਏ ਕੁਝ ਕੁ ਹਿੱਸਾ ਲਾਹੌਰ ਵਰਗਾ ਏ ਬਾਕੀ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਰਗਾ ਏ - ਕੁਝ ਕੁ ਫ਼ਿਕਰੇ ਹਦੀਸ ਵਰਗੇ ਨੇ ਕੁਝ ਕੁ ਸਤਰਾਂ ਨੇ ਗੀਤਾ ਨਾਲ਼ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕੁ ਵਾਰਾਂ, ਸ਼ਲੋਕ, ਕਿੱਸੇ ਨੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਬਾਬ ਵਰਗਾ ਏ - ਕੁਝ ਕੁ ਅਰਦਾਸ ਵੀ ਹੈ ਅਨਹਦ ਦੀ ਕੁਝ ਕੁ ਅਹਿਸਾਸ ਨੇ ਆਜਾਨਾਂ ਦੇ ਰਲ਼ੀਆ ਮਹਿਕਾਂ ਕਪੂਰੀ, ਸੰਦਲੀ ਮਗਰ ਸ਼ਕਲੋਂ ਗੁਲਾਬ ਵਰਗਾ ਏ - ਕਿਤੇ ਹਾਸ਼ਮ ਤੇ ਪੀਲੂ ਮਿਲਦੇ ਨੇ ਕਿਤੇ ਵਾਰਸ ਦੀ ਮਹਿਕ ਆਉਂਦੀ ਏ ਕਿਤੇ ਮਰਦਾਨੇ ਦੇ ਜਿਕਰ ਵਰਗਾ ਕਿਤੇ ਉਸਦੀ ਰਬਾਬ ਵਰਗਾ ਏ - ਕਿਤੇ ਜੰਨਤ ਦੇ ਖੁਆਬ ਸੱਜਦੇ ਨੇ ਕਿਤੇ ਸਵਰਗਾਂ ਦੀ ਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਏ ਕਦੇ ਬੈਕੁੰਠ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਏ ਕਦੇ ਈਸਾ ਦੇ ਖੁਆਬ ਵਰਗਾ ਏ - ਕਿਤੇ ਚੂਰੀ ਤੇ ਕਿਧਰੇ ਬੇਲੇ ਨੇ ਕਿਤੇ ਮਾਰੂਥਲਾਂ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਏ ਤੈਨੂੰ ਸੋਹਣੀ ਦੀ ਦੀਦ ਹੋ ਜਾਊ ਇਹ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਝਨਾਬ ਵਰਗਾ ਏ - ਕੁਝ ਸਮਾਇਆ ਹੈ ਪਾਣੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚ ਕਿਤੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਏ ਕਦੇ ਅੰਬਰੀਂ ਉਡਾਰੀ ਲਾ ਲੈਂਦਾ ਇਹ ਉਡਾਰੂ ਉਕਾਬ ਵਰਗਾ ਏ -

ਸੌਣ ਦੇ ਛਰਾਟੇ ਮੇਰਾ

ਸੌਣ ਦੇ ਛਰਾਟੇ ਮੇਰਾ ਪਿੰਡਾ ਪਏ ਸਾੜਦੇ ਨੇ ਸਾੜਦਾ ਇਸ਼ਕ ਤੇਰਾ ਰੂਹ ਵੇ ਕੱਤਣਾ ਵੀ ਛੱਡਿਆ ਅਟੇਰਨਾ ਵੀ ਛੱਡਿਆ ਮੈਂ ਛੱਡਿਆ ਤ੍ਰਿੰਝਣ ਤੇ ਖੂਹ ਵੇ - ਕੀ ਤੈਨੂੰ ਦੱਸੀਏ ਵੇ ਤੇਰੇ ਛੱਡ ਜਾਣ ਪਿੱਛੋਂ ਕੀ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਉੱਤੇ ਬਣੀਆਂ, ਪੈਲਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀਂ ਸਾਡੇ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਦੀਆਂ ਤਲ਼ੀਆ 'ਚ ਖੁੱਭ ਗਈਆਂ ਕਣੀਆਂ - ਕੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਗਲ਼ੀਆਂ 'ਚ ਵੱਸ ਗਈ ਮਹਿਕ ਤੇਰੀ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਨੇਰਿਆਂ ਤੇ ਚੁੱਪ ਵੇ, ਗੂੜ੍ਹੀਆਂ ਛਾਂਵਾਂ ਨੂੰ ਤੇਰਾ ਨਾਂਓ ਲੈ ਕੇ ਮੇਹਣੇ ਮਾਰੇ ਬਣ ਗਈ ਸ਼ਰੀਕ ਜਾਪੇ ਧੁੱਪ ਵੇ - ਪਾੜ ਕੇ ਨਿਕਾਹਨਾਮਾ ਸੁੱਟ ਦੇਵਾਂ ਰਾਂਝਿਆ ਮੈਂ ਕਾਜੀ ਦਾ ਵੀ ਟੁੱਟ ਜੇ ਘਮੰਡ ਵੇ, ਰਾਹ 'ਚ ਫ਼ਕੀਰੀਆਂ ਦੇ ਡੋਲੇ ਨਾ ਸਿਦਕ ਮੇਰਾ ਹੋਰ ਮੈਨੂੰ ਜੋਗੀਆ ਤੂੰ ਚੰਡ ਵੇ - ਕਾਹਤੋਂ ਰੱਖੀ ਫਿਰੇਂ ਤੂੰ ਘੜਾ ਕੇ ਦੱਸ ਅੰਮੀਏ ਨੀ ਮੇਰੇ ਲਈ ਝਾਂਜਰਾਂ ਨੀ ਸੋਹਣੀਆਂ, ਆਵੇ ਵਣਜਾਰਾ ਭਾਵੇਂ ਗਲ਼ੀ ਵਿਚ ਲੱਖ ਵਾਰੀਂ ਮੈਂ ਨਹੀਂਓਂ ਚੂੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹਾਉਣੀਆਂ - ਦੱਸ ਮੇਰੇ ਹਾਣੀਆਂ ਤੂੰ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲੋਂ ਮਾਣਿਆਂ ਨਾ ਸਿਖ਼ਰ ਦੁਪਹਿਰੇ ਠੰਡੀ ਛਾਂ ਨੂੰ, ਵਸਲਾਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋਗ ਲਈ ਫਿਰੇ ਲੋਕ ਦੇਂਦੇ ਨੇ ਉਲਾਂਭੇ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ -

ਤੂੰ ਅਬਲਾ ਬਣਨਾ ਛੱਡ ਦੇ

ਤੂੰ ਅਬਲਾ ਬਣਨਾ ਛੱਡ ਦੇ ਤੇ ਤਕੜੀ ਹੋ ਕੇ ਜੀ ਹੁਣ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਵੇਖ ਨਾ ਤੈਨੂੰ ਲੋਕ ਕਹਿਣਗੇ ਕੀ ? ਜਦ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਤੋੜ ਕੇ ਤੂੰ ਗਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀਂ ਲੰਘ ਫੁਲਕਾਰੀ ਵਿਚ ਲੁਕਾਉਣ ਨੂੰ ਕੀ ਬਾਕੀ ਬਚਿਆ ਈ ? ਸੁਣ ਵੱਡੇ ਜਿਗਰੇ ਵਾਲ਼ੀਏ ਲੈ ਇਸ ਜਿਗਰੇ ਤੋਂ ਕੰਮ ਜਦ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਂਵਦੀ ਬੁੱਲ ਕਿਉਂ ਲੈਨੀ ਏ ਸੀ ? ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਅੱਥਰੂ ਪੂੰਝ ਦੇ ਸਭ ਰੋਣੇ ਧੋਣੇ ਚੱਕ ਏਦਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਕਮਲੀਏ ਤੂੰ ਜਨਮਾਂ ਤੀਕ ਬਰੀ - ਜਿਹੜੇ ਬਹੁਤੇ ਅੱਖੀਂ ਰੜਕਦੇ ਸੁਰਮੇਂ ਦੇ ਵਾਂਗੂੰ ਜਾਣ ਜੇਕਰ ਰੜਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਸਭ ਕੋਸੇ ਕਰ ਕੇ ਪੀਹ - ਢੀਮਾਂ ਨਾਲ ਢੀਮਾਂ ਜੋੜ ਕੇ ਕੋਈ ਨਾ ਬਣੇ ਅਮੀਰ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ਼ ਮਹਿਲ ਉਸਾਰਦੇ ਤੈਨੂੰ ਰੋਜ ਮਿਲਣਗੇ ਵੀਹ - ਤੱਰ ਕਰਕੇ ਕਲਮਾਂ ਰੱਖ ਲੈ ਕੁਝ ਵਰਕੇ ਸੁੱਕਣੇ ਪਾ ਚੌਂਕੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਭੁੱਲ ਨਾ ਤੂੰ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਧੀ -

ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹੈ ਇਸ਼ਕ ਦਾ

ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹੈ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਖੂਹ ਗਿੜਦਾ ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹੈ ਬੋਲਦਾ ਇਲਮ ਕਾਜੀ ਖ਼ਾਕ ਹੋਣ ਤੀਕਰ ਵੇ ਮੈਂ ਜਾਗਣਾ ਏ ਅਜੇ ਸੁਲ਼ਗਦੀ ਯਾਰ ਦੀ ਚਿਲਮ ਕਾਜੀ ਐਵੇਂ ਲਾ ਨਾ ਪੋਟੇ ਤੂੰ ਸਾੜ ਲਏਂਗਾ ਫੱਟ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਉੱਤੇ ਵੇ ਮਲਮ ਕਾਜੀ ਦੋਵੇਂ ਚੋਟੀ ਦੇ ਆਸ਼ਕ ਰਸੂਲ ਦੇ ਨੇ ਤੇਰਾ ਕਲਮਾ ਤੇ ਮੇਰੀ ਇਹ ਕਲਮ ਕਾਜੀ

ਪੱਕੇ ਪੇਚੇ ਪਾ ਕੇ ਬੈਠਾ

ਪੱਕੇ ਪੇਚੇ ਪਾ ਕੇ ਬੈਠਾ ਸਾਡਾ ਸੱਜਣ ਨੂਰੀ ਓਸੇ ਦੇ ਵੱਲ ਤੁਰਦੇ ਜਾਣਾ ਸਾਡੀ ਏ ਮਜਬੂਰੀ ਦੋਵੇਂ ਵੇਲ਼ੇ ਆਉਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਕਰ ਦਿਆ ਕਰ ਤੂੰ ਸਜਦਾ ਭਾਵੇਂ ਤੈਨੂੰ ਸੀਨੇ ਲਾਵੇ ਭਾਵੇਂ ਵੱਟੇ ਘੂਰੀ ਦੇਵਣ ਵਾਲ਼ੇ ਨੂੰ ਕੀ ਦੇਣਾ ? ਮੰਗਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਨੇ ਸਿਰਫ ਨਿਮਾਣੇ ਦੋ ਪਲ ਜੀ - ਹਜੂਰੀ ਗਿਆਨੀ ਧਿਆਨੀ ਪਰਖਣ ਲਈ ਤੂੰ ਠੇਕੇ ਅੰਦਰ ਵੜ ਜਾ ਇੱਕੋ ਹੱਟੀ ਤੇ ਮਿਲ਼ ਜਾਣੇ ਹਿੰਗ ਅਤੇ ਕਸਤੂਰੀ ਚੁੱਕ ਲਓ ਸਖੀਓ ਚਰਖਾ ਮੇਰਾ ਸਾਂਭ ਲੋ ਕਿਧਰੇ ਛੱਲੀਆਂ ਲੌਢੇ ਵੇਲ਼ੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਮੈਂ ਰਾਂਝੇ ਦੀ ਚੂਰੀ

ਮੈਂ ਗੁਜਰ ਚੁੱਕਾ

ਮੈਂ ਗੁਜਰ ਚੁੱਕਾ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ! ਪਰ ਤੈਨੂੰ, ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ! ਤੇ ਪਿਆਰ, ਵਜੂਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਕੇ ਹੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ !! ਤੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਵਿੱਚ, ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਹਉਮੈ ਦੇ ਕਿਣਕੇ, ਤਾਅਨੇ, ਮਿਹਣਿਆਂ ਦੀ ਹਨੇਰੀ ਵਿੱਚ, ਉਡਾ ਦਿੱਤੇ ਸਨ !!! ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਕਿ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਨੇ ?"

ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਆਸ਼ਕੀ ਕੀਤੀ

ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਆਸ਼ਕੀ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜੰਮ - ਪਲ਼ ਨੇ ਉੱਚੇ ਘਰਾਣਿਆਂ ਦੇ ਹੋ ਕੇ ਪਾਰ ਤੇ ਬੇੜੀ ਨੂੰ ਡੋਬ ਲੈਣਾ ਕੰਮ ਜਮਾ ਹੀ ਨਿੱਕੇ ਨਿਆਣਿਆਂ ਦੇ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਖ਼ੁਦਾ ਹਾਫਿਜ਼ ਜਿਹੜੇ ਆਗੂ ਨੇ ਤੇਰਿਆਂ ਠਾਣਿਆਂ ਦੇ ਰੰਗ ਕੇਸਰੀ ਭੁੱਲੇ ਨਾ ਕੇਸਕੀ ਦਾ ਖੂਬ ਚੇਤੇ ਨੇ ਨੀਲਿਆਂ ਬਾਣਿਆਂ ਦੇ ਜਦੋਂ ਹੱਕ ਮਜਲੂਮਾਂ ਦੇ ਭੁਗਤਦਾ ਏ ਲਿਖੇ ਪਲ਼ਟ ਦੇਂਦਾ ਜਰ - ਵਾਣਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੇਲ਼ੇ ਦਾ ਟੁੱਕ ਹੀ ਦਈ ਜਾਵੇ ਅਸੀਂ ਆਦੀ ਨਹੀਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਦਾਣਿਆਂ ਦੇ ਵੇ ਤੂੰ ਕਰੀਂ ਲਿਹਾਜ ਨਾ ਨਾਲ਼ ਸਾਡੇ ਅਸੀਂ ਗਿੱਝੇ ਹਾਂ ਤੇਰਿਆਂ ਭਾਣਿਆਂ ਦੇ

ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੇ ਬਟਵਾਰੇ ਦਾ

ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੇ ਬਟਵਾਰੇ ਦਾ ਸੇਕ ਹੰਢਾਇਆ ਏ ਸੱਤ ਦਹਾਕਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਮੇਰਾ ਚੇਤਾ ਆਇਆ ਏ - ਮੇਰੀਆਂ ਬਾਹਵਾਂ 'ਚੋਂ ਸਰਹੱਦੀ ਰੇਖਾ ਲੰਘਦੀ ਰਹੀ ਰਾਵੀ, ਸਤਲੁਜ ਤੇ ਜੇਹਲਮ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮੰਗਦੀ ਰਹੀ - ਸੰਨ ਸੰਤਾਲ਼ੀ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ ਝੁਲਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਮੇਰੇ ਬਾਬੇ ਦੀ ਅੱਖੋਂ ਅੱਥਰੂ ਡੁੱਲ੍ਹਦੇ ਰਹੇ - ਸ਼ਾਹ ਹੁਸੈਨ ਤੇ ਵਾਰਸ ਜਦ ਵੀ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੇ ਸੀ ਹਾਸ਼ਮ ਵਰਗੇ ਹੀ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਗਲ਼ ਨਾਲ਼ ਲਾਉਂਦੇ ਸੀ - ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦਾ ਉਹ ਖਾਲੀਪਨ ਭਰ ਨਾ ਸਕਿਆ ਮੈਂ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਉਪਰਲਾ ਵੀ ਕੋਈ ਕਰ ਨਾ ਸਕਿਆ ਮੈਂ - ਲਾ ਲਓ ਸੀਨੇ ਉੱਠ ਉਸਨੇ ਕੁੰਡਾ ਖੜਕਾਇਆ ਏ ਸੁਭਾ ਦਾ ਭੁੱਲਾ ਆਥਣ ਵੇਲੇ ਘਰ ਨੂੰ ਆਇਆ ਏ -

ਕਿੰਨਾ ਸਕੂਨ ਇਹਨਾਂ

ਕਿੰਨਾ ਸਕੂਨ ਇਹਨਾਂ ਗਲ਼ੀਆਂ ਤੇ ਰਾਹਵਾਂ ਅੰਦਰ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਬੀਜ ਲਾਇਆ ਕਿਸਨੇ ਖਿਜਾਵਾਂ ਅੰਦਰ - ਕਿਸ ਆਹ ਭਰੀ ਡੂੰਘੀ? ਸੀਨੇ ਤੇ ਹੱਥ ਧਰ ਕੇ ਕੋਈ ਲਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ਜਜਬਾ ਮੇਰੇ ਜੋ ਸਾਹਵਾਂ ਅੰਦਰ - ਕੁਝ ਸੰਦਲੀ ਨੇ ਸੁਪਨੇ ਕੁਝ ਕੱਚੀਆਂ ਨੇ ਨੀਂਦਾਂ ਕੁਝ ਰੜਕਦਾ ਏ ਸੁਲਫ਼ਾ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਚਾਅਵਾਂ ਅੰਦਰ - ਮੈਨੂੰ ਲਾ ਕੇ ਕੱਲ ਦਾ ਲਾਰਾ ਤੇ ਦੇ ਕੇ ਚਾਰ ਕਿਰਨਾਂ ਕੋਈ ਡੁੱਬਿਆ ਹੈ ਸੂਰਜ ਜਾ ਕੇ ਝਨਾਂਵਾਂ ਅੰਦਰ - ਸਾਨੂੰ ਪਾਲ਼ਿਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੇਗਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਜਿਗਰਾ ਹੈ ਵੇਖ ਕਿੱਡਾ ਤੂੰ ਸਾਡੀਆਂ ਮਾਂਵਾਂ ਅੰਦਰ - ਕਿਸੇ ਕੇਤਕੀ ਨੇ ਤਰਲਾ ਥੋਹਰਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਕੀਤਾ ਮੈਨੂੰ ਚੋਭਿਓ ਨਾ ਕੰਡੇ ਆਵਾਂ ਜੇ ਬਾਹਵਾਂ ਅੰਦਰ - ਪੈਗੰਬਰੀ ਤਬੀਅਤ ਤੇ ਸਿਦਕ ਦਾ ਧਨੀ ਹੈ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਨਾਮ ਜਿਸਦਾ ਮੇਰੀਆਂ ਦੁਆਵਾਂ ਅੰਦਰ -

ਤੂੰ ਦਰ ਦਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟੋਲ ਰਿਹਾ

ਤੂੰ ਦਰ ਦਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟੋਲ ਰਿਹਾ ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਬੈਠਾ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਤੇਰੇ ਸਾਹੀਂ ਬਿਰਹਾ ਘੋਲ ਰਿਹਾ ਤੂੰ ਹਰ ਹੀਲੇ ਅਣਭੋਲ ਰਿਹਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੇ ਪਿਆਰ ਉਮੰਗਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਰੀਝਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਸੰਗਾਂ ਦੇ ਤੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਵੰਗਾਂ ਦੇ ਅਸੀਂ ਆਸ਼ਕ ਤੇਰੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਧਰਤ ਤਲਾਸ਼ੀ ਏ ਸਾਡੀ ਖਿੱਚ ਅਜੇ ਇੱਕ ਪਾਸੀ ਏ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਬੜੀ ਉਦਾਸੀ ਏ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜ ਵੀ ਉਸਦੀ ਖ਼ਾਸੀ ਏ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਪੰਛੀ ਵੱਸਦਾ ਏ ਤੇ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਨੱਸਦਾ ਏ ਨਾ ਰੋਗ ਅਸਾਡੇ ਵੱਸ ਦਾ ਏ ਨਾ ਮਾਲਕ ਰਮਜਾਂ ਦੱਸਦਾ ਏ ਸਾਡੀ ਅੱਧ ਵਿਚਾਲੇ ਪੂਣੀ ਏਂ ਹਿਜਰਾਂ ਦੀ ਧੁਖ਼ਦੀ ਧੂਣੀ ਏਂ ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਅਜੇ ਕੁਝ ਊਣੀ ਏਂ ਪਰ ਤੇਰੀ ਨਿਸਬਤ ਦੂਣੀ ਏਂ ਜੇ ਧਰਿਆ ਈ ਪੱਬ ਪੌੜੀ ਤੇ ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਧਰਤੀ ਚੌੜੀ ਤੇ ਮਿੱਠੀਆਂ ਗੋਲ੍ਹਾਂ ਨਿੰਮ ਕੌੜੀ ਤੇ ਤਾਂ ਡੰਗ ਟਪਾ ਲੈ ਥੋੜ੍ਹੀ ਤੇ ਘਰ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਵੜਦਾ ਏ ਮੇਰੇ ਸਾਹੀਂ ਕਲਮਾ ਪੜ੍ਹਦਾ ਏ ਕਦੇ ਆ ਰਾਹਾਂ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਦਾ ਏ ਬਸ ਗੱਲੀਂ ਬਾਤੀਂ ਲੜਦਾ ਏ

ਜਾਣ ਜਾਣ ਕੰਨਾਂ ਦਿਆਂ

ਜਾਣ ਜਾਣ ਕੰਨਾਂ ਦਿਆਂ ਕੁੰਡਲਾਂ ਨੂੰ ਛੇੜੇਂ ਤੈਨੂੰ ਲਗਦੀ ਨਾ ਸੰਗ ? ਨਾਲ਼ ਖਹਿੰਦਿਆਂ, ਲਾਹ ਕੇ ਨਕਾਬ ਸਾਰੇ ਧਰਤੀ ਤੇ ਆਜਾ ਯੁੱਗ ਬੀਤ ਗਏ ਹਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ - ਪੈਰਾਂ ਉੱਤੇ ਮਹਿੰਦੀਆਂ ਤੇ ਹੱਥਾਂ ਉੱਤੇ ਵੱਟਣਾ ਇਹ ਝਾਂਗਣਾਂ ਸਲੂਕ ਦੀਆਂ ਖਰੀਆਂ, ਐਵੇਂ ਨਹੀਂ ਵਾਰਸਾਂ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖ ਦਿੰਦਾ ਲੱਭ ਕੇ ਇਸ਼ਕ ਭਾਗਭਰੀਆਂ - ਵੰਝਲ਼ੀ ਬਣਾ ਦੇ ਭਾਵੇਂ ਛੇਕ ਕਰਵਾ ਦੇ ਮੈਨੂੰ ਠੱਗ ਲੈ ਖਰਾਦਾ ਜਿੰਨਾ ਠੱਗਣਾ, ਪਾਕ ਜਹੇ ਖਿਆਲ ਲੈ ਕੇ ਸਰਘੀ ਦੇ ਵੇਲ਼ੇ ਵੇ ਮੈਂ ਮੂੰਹ ਹੈ ਰੰਝੇਟੜੇ ਦੇ ਲੱਗਣਾ - ਕਿੰਜ ਨੀ ਮੈਂ ਬਾਬਲੇ ਨੂੰ ਚਾਕ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂ ਭੋਰਾ ਪੈਂਦੀ ਨਾ ਕੋਈ ਸਮਝ ਸ਼ੁਦੈਣ ਨੂੰ, ਲੱਭੇ ਜਿਹੜੀ ਰਾਹ ਦੇਵੇ ਆਣ ਕੇ ਸਲਾਹ ਕੋਈ ਭੇਜਿਓ ਸੁਨੇਹਾਂ ਮਿੱਠੀ ਨੈਣ ਨੂੰ - ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਹੱਦ ਸਾਥੋਂ ਟੱਪ ਨਹੀਂਓਂ ਹੁੰਦੀ ਸਾਨੂੰ ਜਿੱਦ ਤੇਰੀ ਵਿੱਚੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰਦੀ, ਤੋੜ ਕੇ ਭੁਲੇਖਿਆਂ ਦੀ ਬਣੀ ਸਰਹੱਦ ਗੱਲ ਦੱਸ ਕੋਈ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਦੀ -

ਪੀਸੀ , ਗੁੱਝੀ, ਸਿਕੀ ਤੇ ਪੱਕੀ

ਪੀਸੀ , ਗੁੱਝੀ, ਸਿਕੀ ਤੇ ਪੱਕੀ ਮੈਂ ਸਾਂ ਰੋਟੀ ਪੂਰੀ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤੀ ਮੁੜ ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਚੂਰੀ - ਕੁਝ ਤੇਰੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਕੁਝ ਕਾਂ - ਕੁੱਤਿਆਂ ਖਾਧੀ ਅੱਖਾਂ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਲੜਾ ਮੈਂ ਅੰਦਰ ਵੜ ਕੇ ਝੂਰੀ - ਹਿਜਰ ਤੇਰੇ ਦੀ ਭੁੱਖ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਬੁਰਕੀ ਬੁਰਕੀ ਕੀਤਾ ਮਹਿਕ ਮੇਰੀ ਤੇਰੇ ਸਾਹੀਂ ਰਲ਼ ਕੇ ਹੁੰਦੀ ਗਈ ਕਪੂਰੀ - ਤੇਰੇ ਅੜਬ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਕਦੇ ਨਾ ਲੱਗੀ ਕਦੇ ਤੂੰ ਹੱਸ ਕੇ ਸੀਨੇ ਲਾਇਆ ਕਦੇ ਤੂੰ ਵੱਟੀ ਘੂਰੀ - ਖੂਨ ਤੇਰੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਚ ਗਈ ਹੋ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪਾਣੀ ਵਾਹ ਦਿਲਦਾਰਾ ! ਸਦਕੇ ਤੇਰੇ ਤਾਂ ਵੀ ਰੱਖੇਂ ਦੂਰੀ -

ਰੱਕਾਸਾ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਏ

ਰੱਕਾਸਾ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਏ ਕਿ ਉਹ ਸੋਨੇ ਦੇ ਘੁੰਗਰੂ ਵੀ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੀ ਏ ! ਤੇ ਸਾਡੀ ਮੰਦਬੁੱਧੀ, ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਪਾਏ ਘੁੰਗਰੂਆਂ ਬਦਲੇ, ਔਰਤ ਦੇ ਸਿਰ ਦਾ ਤਾਜ ਵੇਚ ਦੇਂਦੇ ਹਾਂ !!

ਚੁੱਪ ਮੇਰੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕ ਕੇ

ਚੁੱਪ ਮੇਰੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕ ਕੇ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਵੀਂ ਨਾ ਰੋਜ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਬਰਬਾਦੀ ਦਾ ਕਲਮਾ ਪੜ੍ਹਦੀ ਹਾਂ ਕਾਹਨੂੰ ਪਿੱਠ ਤੇ ਛੁਰੀ ਚਲਾ ਕੇ? ਮਾਣ ਫਿਰੇਂ ਕਰਦਾ ਮੈਂ ਵੀ ਤੇਰੇ ਸੀਨੇ ਦੇ ਲਈ ਖੰਜਰ ਘੜਦੀ ਹਾਂ

ਦਿੱਖ ਸ਼ੇਖ ਵਾਲੀ

ਦਿੱਖ ਸ਼ੇਖ ਵਾਲੀ ਕੰਮ ਕਾਫ਼ਰਾਂ ਦੇ, ਤੇਰਾ ਸ਼ੇਖ ਕਹਾਉਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ? ਆਸ਼ਕ, ਕੁੱਤੇ, ਫ਼ਕੀਰ ਦੀ ਜਾਤ ਇੱਕੋ, ਰੌਲ਼ੇ ਇਲਮ ਦੇ ਪਾਉਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ? ਗੱਲ ਇੱਕੋ ਦੇ ਉੱਤੇ ਜੇ ਮੁੱਕਣੀ ਏ, ਫਿਰ ਅਡੰਬਰ ਰਚਾਉਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ? ਜੀਹਨੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਹੁਜਰਿਆਂ ਉਮਰ ਗਾਲ਼ੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਤੌਬਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ? ਸੱਚੋ - ਸੱਚ ਮੈਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਬੋਲ ਦਿੰਦਾ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਮਸਜਿਦ 'ਚ ਆਉਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ? ਮੇਰਾ ਇਸ਼ਕ ਜੇ ਸ਼ਰਾ 'ਚ ਗਰਕ ਜਾਵੇ, ਮੇਰਾ ਆਸ਼ਕ ਕਹਾਉਣ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ?

ਸੁਣ ਜੱਗ ਦੇ ਵਾਲੀਆ !

ਸੁਣ ਜੱਗ ਦੇ ਵਾਲੀਆ ! ਜੱਗ ਉੱਤੇ ਵੇ ਅੰਜਾਮਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਆਗ਼ਾਜ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਏਥੇ ਜਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਲੋਕੀਂ ਜਾਣਦੇ ਨੇ ਰੂਹਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਪੈਂਦਾ ਰਿਵਾਜ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਨਹੀਓਂ ਰਾਈਆਂ ਦੇ ਕਦੇ ਪਹਾੜ ਬਣਦੇ ਤੈਨੂੰ ਸੰਗ ਕਿਉਂ ਨਾ ਤੈਨੂੰ ਲਾਜ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਸਾਡੇ ਮੂੰਹਾਂ ਤੇ ਤਾਲੇ ਹਕੂਮਤਾਂ ਦੇ ਸਾਡੇ ਰਾਜ ਅੰਦਰ ਸਾਡਾ ਰਾਜ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਮੇਰੀ ਤੜਪ ਦੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਸ਼ੋਰ ਅੰਦਰ ਮੇਰੇ ਹੌਕੇ ਦੀ ਸੁਣਦਾ ਆਵਾਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਅਸਾਂ ਝਾਕੇ ਉਨੀਂਦਰੇ ਗੁਰਬਤਾਂ ਦੇ ਸਾਡੇ ਚਾੜ੍ਹਦਾ ਨੇਪਰੇ ਕਾਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਮਾਰ ਰੋਵੇ ਦੁਹੱਥੜਾ ਵੈਦ ਮੇਰਾ ਦੁੱਖ ਲੱਭੇ ਤੇ ਕਰਾਂ ਇਲਾਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਾ? ਲੀਰਾਂ ਹੋਏ ਦੁਪੱਟੇ ਸਭ ਬਿਰਹਣਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਕ ਬਦਲਦਾ ਤਾਂ ਵੀ ਮਿਜਾਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਾ?

ਮਾਂਏਂ ਮੇਰੀਏ ਦੇਸ਼ ਬੇਗਾਨੜੇ 'ਚ

ਮਾਂਏਂ ਮੇਰੀਏ ਦੇਸ਼ ਬੇਗਾਨੜੇ 'ਚ ਜੀਣਾ ਹੋਰ ਮੈਂ ਕਿੰਨੜੇ ਰੋਜ਼ ਦੱਸੀਂ ਨੀ ਮੈਂ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਦੇਰ ਅਜੇ ਭਟਕਣਾ ਏ ਮੇਰੀ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਰਹਿੰਦੀ ਏ ਖੋਜ ਦੱਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਹਿਜਰ ਦੀ ਭੱਠੀ ਨੇ ਸੇਕਣਾ ਏਂ ਕਦੋਂ ਤੀਕ ਹੈ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਮੌਜ ਦੱਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਪਰਖਣਾ ਖ਼ਸਮ ਨੇ ਹੋਰ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਸਿਦਕ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਹੈ ਸੋਹਜ ਦੱਸੀਂ ਅੱਖਾਂ ਰੱਤੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਰੋਣ ਕਰਕੇ ਮੇਰੇ ਮਾਹੀ ਨੂੰ ਮੇਰਾ ਨਾ ਕੋਹਜ ਦੱਸੀਂ ਮੇਰੇ ਜਿਸਮ ਦੇ ਮਹਿਲ 'ਚੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪੁੱਛੇ ਕਿੱਥੇ ਤੁਰ ਗਈ ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਦੱਸੀਂ

ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਪਰਵਾਜ਼ ਭਰ ਕੇ

ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਪਰਵਾਜ਼ ਭਰ ਕੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਦਿਸ਼ਾਹੀਣ ਉੱਡਿਆ ਹੋਇਆ ਮੈਂ ਇੱਕ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼, ਪਰਿੰਦਾ ਜਰੂਰ ਹਾਂ ! ਪਰ ਮੈਂ ਕਦੇ ਮੰਗਵੀਆਂ ਛਾਂਵਾਂ ਹੇਠ ਨਹੀਂ ਬੈਠਦਾ !! ਏਨਾ ਵੀ ਹਲਕਾ, ਵਜੂਦ ਨਹੀਂ ਮੇਰਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਨਾਂ ਪੱਥਰ ਦੇ ਬਣੇ ਮਕਾਨਾਂ ਦੇ, ਭੀੜੇ ਦਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਉੱਕਰਿਆ ਜਾਵੇ!! ਰੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਛਾਂਵਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸਜਦੇ ਕਰਦੀਆਂ ਤੇ ਸ਼ਾਖਾਂ ਝੁਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਮੈਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ! ਪਰ ਕਾਇਨਾਤ ਰਸ਼ਕ ਕਰਦੀ ਮੇਰੀ ਬੇਹਤਰੀਨ ਪਰਵਾਜ਼ ਤੇ !! ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸੰਗਾਊਪੁਣੇ ਵਿਚਲੇ ਅਹਿਸਾਸ ਟਟੋਲਣਾ ਮੇਰੇ ਹਿੱਸੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ! ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਕਾਹਲ਼ ਹੈ ਕੋਈ ਦਿਲ ਦੇ ਹੁਜਰੇ ਅੰਦਰ ਵੰਗਾਂ ਤੇ ਪੰਜੇਬਾਂ ਦਾ, ਖੜਾਕ ਸੁਣਨ ਦੀ !! ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮਰਜੀਆਂ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤ ਵਿੱਚ ਅਮੀਰਾਂ ਤੇ ਵਜੀਰਾਂ ਦੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ! ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਲਤਨਤ ਦਾ ਇਕੱਲਾ ਹੀ ਕਾਰਸਾਜ਼ ਹਾਂ !! ਮੇਰੇ ਪਰਛਾਂਵਿਆਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਫੰਧੇ ਲਾਉਣਾ, ਤੁਹਾਡੇ ਨਪੁੰਸਕ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਹਨ ! ਬੇਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਾਰਾ ਹੋਛਾਪਣ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਿਦਵਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਭਰਮ ਪਾਲ਼ੀ ਰੱਖੋ !!

ਕਿ ਬਣਕੇ ਆਦਮੀ ਉਕਤਾ ਗਯਾ ਹਾਂ

ਕਿ ਬਣਕੇ ਆਦਮੀ ਉਕਤਾ ਗਯਾ ਹਾਂ ਗਲ਼ੀ ਅਪਣੀ 'ਚ ਮੁੜਕੇ ਆ ਗਯਾ ਹਾਂ ਠਿਕਾਣਾ ਨਾ ਰਿਹਾ ਮੇਰੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਗ਼ਮਾਂ ਦੀ ਪੀੜ ਸਾਰੀ ਖਾ ਗਯਾ ਹਾਂ ਬਰੂਹੇ ਰੋਜ ਮੇਰੇ ਬੈਠਦੀ ਹੈ ਬੜਾ ਹੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਮੈਂ ਭਾ ਗਯਾ ਹਾਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਹੋਣ ਦੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਪੇਟੇ ਵਿੱਚ ਐਂਵੇ ਆ ਗਯਾ ਹਾਂ ਵਿਚਾਰੇ ਕਿੰਝ ਰੱਖਣ ਸਬਰ ਦੱਸੀਂ? ਘਰੋਂਦੇ ਬੇ-ਪਰਾਂ ਦੇ ਢਾਹ ਗਯਾ ਹਾਂ ਬੜਾ ਮਕਬੂਲ ਹੋਯਾ ਸ਼ਿਅਰ ਉਸਦਾ ਤਰੱਨੁੰਮ ਵਿਚ ਜਿਹੜਾ ਗਾ ਗਯਾ ਹਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਰੱਬ ਮੈਨੂੰ ਆਖਦੀ ਏ ਮਿਲਾਕੇ ਖ਼ਾਕ ਜਿਸਦੇ ਚਾ ਗਯਾ ਹਾਂ ਕਬੂਲੀ ਹੈ ਸਜਾ ਸੂਲੀ ਮਗਰ ਕਿਉਂ? ਸਿਰਫ ਇਕ ਸੂਲ਼ ਤੋਂ ਘਬਰਾ ਗਯਾ ਹਾਂ

ਪਹਿਲਾਂ ਤੇ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਗਲਣਾ

ਪਹਿਲਾਂ ਤੇ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਗਲਣਾ ਫੇਰ ਖ਼ਾਕ ਵਿਚ ਢਲਣਾ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਖਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਵੱਧਣਾ, ਫੁੱਲਣਾ, ਫਲਣਾ ਫੇਰ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਅੱਗ 'ਚ ਬਲਣਾ ਕਤਰਾ - ਕਤਰਾ ਜਲਣਾ ਉਮਰ ਦੀ ਸਾਰੀ ਖ਼ਾਕ ਛਾਣ ਕੇ ਫਿਰ ਜਾ ਮਿੱਟੀ ਰਲਣਾ ਨਾਲ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਖਹਿੰਦੇ ਫਿਰਨਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਾਸੇ ਥੱਲਣਾ ਫਿਰ ਕਾਲਖ਼ ਦੀ ਚੂਲ਼ੀ ਪੀਣੀ ਪਿੰਡੇ ਸੂਰਜ ਮਲਣਾ ਜਦੋਂ ਮੌਤ ਨੇ ਲੈ ਫੁਲਕਾਰੀ ਸਾਹਵੇਂ ਬਹਿ ਕੇ ਛੱਲਣਾ ਘਰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਹਰ ਬੰਦੇ ਵਾਰੋ ਵਾਰੀ ਚੱਲਣਾ

ਫੜ੍ਹ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਾਨੀ

ਫੜ੍ਹ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਾਨੀ ਇੱਕ ਓਮ ਕਾਰ ਫੱਟੀ ਉੱਤੇ ਵਾਹਿਆ ਬਾਬੇ ਨੇ, ਲੈਣ ਲੱਗਿਆਂ ਤਾਲੀਮ ਰੰਗ ਪਾਂਧੇ ਦੀ ਵੀ ਰੂਹ ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਰੁੱਖ ਦੇਣ ਪਏ ਦੁਆਵਾਂ ਕੌਣ ਆਣ ਹਰਿਆਲੀ ਵਾਲਾ ਰੰਗ ਭਰ ਗਿਆ, ਪੱਤੇ ਗਾਉਣ ਲੱਗੇ ਗੀਤ ਜਦੋਂ ਸੁੱਕੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਬਾਨੀ ਬਾਬਾ ਪੁੱਤ ਪਟਵਾਰੀ ਕਲਿਆਣ ਚੰਦ ਦਾ, ਮਾਤਾ ਤ੍ਰਿਪਤਾ ਦੇ ਜਾਏ ਪਿਆਰ ਨਾਨਕੀ ਦਾ ਦਿਲੋਂ ਨਾ ਭੁਲਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਬਾਬੇ ਪਹਿਲੀ ਹੀ ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਹਰੀਦੁਆਰ, ਸੋਮਨਾਥ, ਗਯਾ ਘੁੰਮਿਆ, ਕੱਢ ਪਾਂਡਿਆਂ ਦੇ ਵਹਿਮ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਆਣ ਕੇ ਵਸਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ, ਬਾਬੇ ਦੂਸਰੀ ਉਦਾਸੀ ਲਈ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵੱਲ ਮੁੱਖ ਮੋੜਿਆ, ਜਾ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੁਮੇਰ ਕਰ ਗੋਸ਼ਟੀਆਂ ਸਿੱਧਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਜਦੋਂ ਤੀਸਰੀ ਉਦਾਸੀ ਬਾਬਾ ਰਾਹ ਮੁਲਤਾਨ ਦੇ ਮਦੀਨੇ ਨੂੰ ਗਿਆ, ਨਿਰਭਓ ਨਿਰਵੈਰ ਮੱਕਾ ਹਾਜੀਆਂ ਦੇ ਮਨ ਦਾ ਘੁਮਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਨਾਲ਼ ਲੈ ਕੇ ਮਰਦਾਨਾ ਚੌਥੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਦਾਸੀ ਬਾਬੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ, ਲਾ 'ਤੁਲੰਬੇ' ਵਿੱਚ ਡੇਰੇ ਸ਼ਾਹ ਸੱਜਣ ਤੇ ਕੱਜਣ ਜਗਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਸਾਂਝੀਵਾਲਤਾ ਦਾ ਚੰਨ ਗੁਰੂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੇ ਮੋਮਨਾਂ ਨੇ ਪੀਰ ਸੱਦਿਆ, ਸਦਾਚਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਪਾ ਕੇ ਸਾਦਗੀ ਦਾ ਗਹਿਣਾ ਹੈ ਸਿਖਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ - ਲਿਖੇ ਜਪੁ, ਬਾਰਾਂਮਾਹ, ਮਾਝ, ਆਸਾ ਤੇ ਮਲਹਾਰ ਨਾਲ਼ੇ ਸੋਹਿਲਾ, ਸਲੋਕ, ਬਾਣੀ ਸਾਰੀ ਅਨਮੋਲ ਪਰ ਭੇਦ ਸਾਰਾ ਮੂਲ਼ 'ਚ ਲੁਕਾਇਆ ਬਾਬੇ ਨੇ -

ਬੜੀ ਹੀ ਬੇ - ਕਰਾਰੀ ਹੈ

ਬੜੀ ਹੀ ਬੇ - ਕਰਾਰੀ ਹੈ ਅਸਾਡੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਅੰਦਰ ਫਿਕਰ ਦੀ ਆਰਜੂ ਘਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਅੰਦਰ ਜਦੋਂ ਮਹਿਬੂਬ ਦੀ ਸੱਜੀ ਤਲ਼ੀ 'ਤੇ ਹੱਥ ਧਰਿਆ ਸੀ ਜਮਾਨੇ ਨੇ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਦੋ ਪਲਾਂ ਅੰਦਰ ਭਰੇਗੀ ਚਾਨਣੀ ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਅਸਾਡਾ ਘਰ ਤੁਸੀਂ ਆਇਓ ਬੜਾ ਹੀ ਮੈਂ ਹਨੇਰਾ ਝਾਕਿਆ ਇਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ ਜਰੂਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਉਹ ਸ਼ਰਬਤੀ ਨੈਣੋਂ ਪਿਆਵੇਗਾ ਕਸੂਤਾ ਉਲ਼ਝਿਆ ਫਿਰਦਾ ਵਿਚਾਰਾ ਸ਼ੀਸ਼ਿਆਂ ਅੰਦਰ ਸਬਰ ਰੱਖੀਂ ! ਸਬਰ ਰੱਖੀਂ ! ਤਸੱਲੀ ਰੋਜ ਦੇਂਦਾ ਸੀ ਅਜਾਈਂ ਮੌਤ ਝੱਲਾ ਮਰ ਗਿਆ ਕੁਝ ਖ਼ਦਸ਼ਿਆਂ ਅੰਦਰ ਪਏ ਰੌਲ਼ੇ ਜਰਾ ਵੇਖੀਂ ਕਿਤੇ ਤੂੰ ਚੜ੍ਹ ਚੁਬਾਰੇ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਰਕੀਬਾਂ ਦੀ ਵਿਦਾਈ ਕੁਨਬਿਆਂ ਅੰਦਰ

ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਜਹਾਨ ਦੇ

ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਜਹਾਨ ਦੇ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕੱਟ ਕੂੜ , ਕਬਾੜਾ ਰਹਿਣ ਦੇ ਖ਼ਰੇ ਲਤੀਫੇ ਖੱਟ ਅੰਤ ਗਧੇਲੇ ਮਖ਼ਮਲੀ ਰਹਿਣੇ ਨਹੀਓਂ ਹੇਠ ਚੰਮ ਸਣੇ ਸੜ ਜਾਵਣਾ ਮਖਮਲ, ਰੇਸ਼ਮ, ਪੱਟ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਜੋ ਗੋਦੜੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਲਾਲ ਘੜੀ ਦੀ ਸੂਈ ਜਾਵਣੇ ਟਿਕ - ਟਿਕ ਕਰਕੇ ਚੱਟ ਦੂਰ ਵਸੇਂਦੇ ਲੈਣਗੇ ਦੱਸ ਕੀ ਭਲਾ ਵਿਗਾੜ ਬਹੁਤੇ ਨੇੜੇ ਵਾਲਿਆਂ ਬਹੁਤੇ ਲਾਉਣੇ ਫੱਟ ਓਸ ਘੜੀ ਸਭ ਵੇਖਦਾ ਵਹੀਆਂ ਖ਼ਾਤੇ ਮੇਲ਼ ਜੇ ਤੂੰ ਕਰੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਸਾਂਈਂ ਕਿਹੜਾ ਘੱਟ

ਚੱਲ ਸੂਰਜ ਦੀ ਹੱਟੀ ਚੱਲੀਏ

ਚੱਲ ਸੂਰਜ ਦੀ ਹੱਟੀ ਚੱਲੀਏ ਧੁੱਪ ਖਰੀਦਣ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਘਰ ਕੁਝ ਪਾਲ਼ੇ ਠਰਦੇ ਬੱਚੇ ਆਏ ਨੇ, ਪੈਰੋਂ ਨੰਗੇ, ਢਿੱਡੋਂ ਭੁੱਖੇ ਵੇਖੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ ਤਨ ਦੇ ਉੱਤੇ, ਅੱਧੋਰਾਣੇ ਲੀੜੇ ਪਾਏ ਨੇ - ਸੱਪਾਂ ਵਾਂਗਰ ਵਿੱਸ ਘੋਲ਼ਦੇ ਗੋਕੇ ਪੀ ਕੇ ਵੀ ਰੱਜੇ - ਪੁੱਜੇ, ਉੰਝ ਤਾਂ ਬਾਹਲੇ ਝਗੜੇ ਕਰਦੇ ਨੇ, ਤਗੜੇ ਤਾਈਂ ਚੋਪੜੀਆਂ ਤੇ ਮਾੜੇ ਨੂੰ ਝਿੜਕਾਂ ਵਿਹਲੇ ਢੱਗੇ, ਕਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਖੁਰਲੀ ਜਰਦੇ ਨੇ - ਧਰਾਂ ਲਫੇੜੇ ਜੀ ਕਰਦਾ ਮੈਂ ਧੌਣਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਜਿਹੜੇ ਇਹਨਾਂ ਮਜਲੂਮਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹੱਸਦੇ ਨੇ, ਵੈਲੀ ਬਣ ਕੇ ਚਮਚਾਗਿਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਫੇਰ ਕਬੂਤਰ, ਬਾਜਾਂ ਨੂੰ ਝਗੜਾਲੂ ਦੱਸਦੇ ਨੇ - ਆਥਣ ਵੇਲ਼ੇ ਭੱਠੀ ਵਾਲ਼ੀ ਦੇ ਕੋਲ਼ੇ ਬੈਠਾ ਰੋਜ ਭੁਨਾ ਕੇ ਛੋਲ਼ੇ ਆਪਣੇ ਖ਼ੀਸੇ ਭਰਦਾ ਮੈਂ, ਜਦੋਂ ਗੁਜਰਦਾ, ਪੱਤੀ ਵਿਚਲੇ ਟੋਭੇ ਥਾਣੀ ਹੋ ਟੱਪਰੀਵਾਸਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤਲ਼ੀ ਤੇ ਧਰਦਾ ਮੈਂ - ਏਨੀ ਭਲਾ ਸਿਆਣਪ ਕਿੱਥੇ? ਵਿਹਲੜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਨੇ ਚੰਗੇ ਭਲਿਆਂ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਮਾਰੀ ਏ, ਆਈ ਉੱਤੇ ਆਏ ਜਿਸ ਦਿਨ ਰੀਝਾਂ ਲਾਹਵਾਂਗੇ ਅਜੇ ਤਾਂ ਆਪਾਂ ਪੋਟਾ - ਪੋਟਾ ਖੱਲ ਉਤਾਰੀ ਏ - ਰੋਜ ਲੜਾਂਗਾ, ਰੋਜ ਮਰਾਂਗਾ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਸਾਹਾਂ ਤੀਕਰ ਮੈਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਰੱਖਾਂਗਾ, ਮਾਣ ਹੈ ਮੈਨੂੰ, ਸਿਰੜ ਮੇਰੇ ਦੇ ਮਾਰੂ ਹੱਲਿਆਂ ਤੇ ਮੈਂ ਵੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸ਼ੱਮਲਾ ਚੱਕਾਂਗਾ -

ਨਿਰਭਓ ਦਾ ਆਸ਼ਿਕ ਉਹ

ਨਿਰਭਓ ਦਾ ਆਸ਼ਿਕ ਉਹ ਨਾਨਕ ਦਾ ਚੇਲਾ ਉਹ ਆਥਣ ਦੀ ਰਹਿਰਾਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ਵੇਲਾ ਉਹ ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਸਰਗਮ 'ਚ ਬਾਣੀ ਅਲਾਪੇ ਇਲਾਹੀ ਜਿਵੇਂ ਉਸਦਾ ਹਰ ਬੋਲ ਜਾਪੇ ਨੇ ਮੱਥੇ 'ਚ ਉਹਦੇ ਜੋ ਰੁੱਗ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਭਰੇ ਉਸਦੀ ਤੱਕਣੀ ਜਖ਼ਮ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸਦਾ ਹੀ ਸਰਘੀਆਂ ਦੇ ਘੁੱਟ ਪੀ ਕੇ ਉੱਠਦਾ ਉਹ ਮਰਜੀਵੜਾ ਤਾਂ ਸਦਾ ਜੀ ਕੇ ਉੱਠਦਾ ਮਸਤੀਆਂ 'ਚ ਰਹਿੰਦਾ ਏ ਹੋਸ਼ਾਂ ਭੁਲਾ ਕੇ ਉਹ ਬੁੱਕਲ਼ ' ਚ ਫਿਰਦਾ ਏ ਜਪੁਜੀ ਲੁਕਾ ਕੇ ਹੈ ਆਦਿ, ਜੁਗਾਦਿ, ਅਜੂਨੀ, ਸਿਆਣਾ ਪਵਾਇਆ ਜਿਨ੍ਹੇ ਉਸਨੂੰ ਸਿਦਕਾਂ ਦਾ ਬਾਣਾ ਜੋ ਰਹਿੰਦਾ ਏ ਹੁਕਮੀ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਹਨੂੰ ਸਜਦਾ ਕਰਦੇ ਨੇ ਅਕਬਰ, ਸਿਕੰਦਰ ਉਹ ਕੋਈ ਪੈਗੰਬਰ ਜਾਂ ਹੈ ਆਪ ਅੱਲ੍ਹਾ ਉਹ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਪੇ ਇਕੱਲਾ - ਇਕੱਲਾ

ਏਥੇ ਕੋਈ ਦਰ ਨਹੀਂ ਖੋਲ੍ਹਦਾ

ਏਥੇ ਕੋਈ ਦਰ ਨਹੀਂ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਵੇਖੇ ਕੁੰਡੇ ਖੜਕਾ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਪਿਆਰਿਆ ਤੂੰ ਲੈ ਚੱਲ ਉੰਗਲ਼ੀ ਲਾ - ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸੁੱਚੀ ਪੀੜ ਨੂੰ ਮਿਲ਼ਦੀ ਤੈਥੋਂ ਧਰਵਾਸ ਗੱਲ ਸੱਚੀ ਤੇਰਾ ਬਿਰਹੜਾ ਮੇਰੇ ਸਾਹੀਂ ਗਿਆ ਸਮਾ - ਤੇਰੀ ਅੰਬਰ ਨਾਲ਼ ਬਰਾਬਰੀ ਮੈਂ ਜੀਵਾਂ ਧਰਤੀ ਹੇਠ ਪਰ ਚਾਰੇ ਕੂਟਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਮੈਨੂੰ ਹੱਥੀਂ ਚੂੜਾ ਪਾ - ਮੇਰੀ ਸਮਝ ਨਿਮਾਣੀ ਤੜਪਦੀ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਕੈਦ ਹਿਜਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਲੋਹਾ ਲੈਣ ਦਾ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਿਆ ਚਾਅ - ਲਹਿ ਗਿਆ ਮਨ ਦੀ ਦੀਵਾਰ ਤੋਂ ਹਉਮੇ ਦਾ ਚੜ੍ਹਿਆ ਲੇਪ ਬਸ ਇੱਕੋ ਵਾਰ ਸਮੇਟ ਲੈ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਢੇਰੀ ਚਾਹ - ਮੇਰੇ ਮਨ ਦਾ ਬਾਲ ਉਦਾਸੜਾ ਘਬਰਾਵੇ ਹੋ ਭੈਭੀਤ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਲਾ ਕੇ ਮਹਿਰਮਾ ਲੈ ਬੁੱਕਲ਼ ਵਿੱਚ ਲੁਕਾ - ਮੇਰੀ ਤੀਖਣ ਲਗਨ ਹੈ ਕੂਚ ਦੀ ਮੈਂ ਤੂਰਿਆ ਡਾਹਢੀ ਵਾਟ ਲਾ ਸਾਣ ਤੇ ਖੰਜਰ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਮੇਰੇ ਰਾਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆ - ਡੂੰਘੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਠਿਲ ਪਏ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਮੇਰੇ ਜਹਾਜ਼ ਮੇਰਾ ਵਹਿਣਾ ਨਾਲ਼ ਮੁਕਾਬਲਾ ਮੈਨੂੰ ਆਪੇ ਲਵੀਂ ਬਚਾਅ -

ਆ ਸੱਜਣਾਂ ਮੈਂ ਰੱਖਲਾਂ ਤੈਨੂੰ

ਆ ਸੱਜਣਾਂ ਮੈਂ ਰੱਖਲਾਂ ਤੈਨੂੰ ਸੁਰਮੇਦਾਨੀ ਪਾ ਕੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਤੋਂ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਬਚਾਵਾਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸਜਾ ਕੇ ਬਣਜਾ ਵੇ ਮੇਰੀ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦਾ ਤੂੰ ਗੱਭਲ਼ਾ ਸ਼ੀਸਾ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲ਼ਿਆ ਰੱਖਾਂ ਤੈਨੂੰ ਸਿਰ ਤੇ ਨਿੱਤ ਬਿਠਾਕੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਬਣਜਾ ਮੇਰੇ ਚੂੜੇ ਦਾ ਤੂੰ ਅਗਲਾ ਕੰਙਣ ਮੈਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸੀਨੇ ਅੱਗਾਂ ਲਾਵਾਂਗੀ ਛਣਕਾ ਕੇ ਬਣਜਾ ਵੇ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਗਲ਼ ਦਾ ਹਾਰ ਬੁਘਤੀਆਂ ਵਾਲਾ ਸਣੇ ਹਮੇਲ, ਤਵੀਤੜੀਆਂ ਮੈਂ ਮਾਰਾਂ ਕਿਤੇ ਵਗਾਹ ਕੇ ਜੇ ਤੂੰ ਆਖੇਂ ਅੜਿਆ ਤੇਰੀ ਨਿੱਤ ਕਰਾਂ ਮੈਂ ਰਾਖੀ ਸੱਗੀ ਫੁੱਲ ਵਰਗਿਆ ਰੱਖਾਂ ਮੀਢੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੁੰਦਾ ਕੇ ਜਿੰਦ ਵੇਚ ਕੇ ਮੁੱਲ ਲੈ ਲਵਾਂ ਮਹਿੰਦੀ ਰੰਗਿਆ ਯਾਰਾ ਮਰ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ ਬੇਸ਼ੱਕ ਤੈਨੂੰ ਤਲ਼ੀਆਂ ਉੱਤੇ ਲਾ ਕੇ

ਹਜਰਤ ਮੁਹੰਮਦੀ ਮੇਰੀ ਸਰਕਾਰ

ਹਜਰਤ ਮੁਹੰਮਦੀ ਮੇਰੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਪੈਗੰਬਰ - ਏ - ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਸਰਦਾਰ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਸਜਦਾ ਹੈ ਮੇਰਾ ਹਰ ਘੜੀ ਬੰਦਾ ਨਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਰੱਬੀ ਰਸੂਲ ਦੇ ਹਕੀਕੀ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਪੰਜ ਵੇਲਿਆਂ ਦੇ ਹਰ ਤੇਰੇ ਇਮਾਮ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਆਇਤਾਂ, ਆਜਾਨਾਂ, ਕਲਮਿਆਂ, ਕੁਰਆਨ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਲਿਖਦੀ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਹਰ ਉਸ ਕਲਮ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੇਰਾ ਨੂਰ ਉਸ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਕਰਦਾ ਏ ਤੈਨੂੰ ਤਾਂ ਖੁਦਾ - ਏ - ਪਾਕਿ ਵੀ ਸਜਦਾ ਇਲਹਾਮ ਵੀ ਸਜਦਾ ਕਰੇ ਇਖਲਾਕ ਵੀ ਸਜਦਾ ਤੇਰੇ ਕਰਮ ਨਾਲ਼ ਸਜਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨ ਹੋ ਜਾਵਾਂ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਕਰੇ ਇਹ ਖ਼ਾਕ ਵੀ ਸਜਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਤੇ ਵਿਚਲੇ ਮੂਲ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਚਹੇਤੇ ਨਬੀ ਰਸੂਲ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਤੇਰੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਫੁਰਮਾਨ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਤੇ ਹਰ ਅਸੂਲ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਤੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਤੇਰੇ ਈਮਾਨ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਫ਼ਿਰਦੌਸ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਨਬੀ ਸੁਲਤਾਨ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਖ਼ਾਕਾ - ਏ - ਮੁਸਲਮਾਨ 'ਚੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਕਸ਼ੀਦ ਲੈ ਫਿਰ ਮੈਂ ਕਰਾਂ ਤੇਰੇ ਹਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਸਜਦਾ

ਨਾ ਮੁੱਕਦੇ ਰੋਜੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ

ਨਾ ਮੁੱਕਦੇ ਰੋਜੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਨਾ ਆਉਂਦੀ ਸਾਡੀ ਈਦ ਅਸੀਂ ਹਿਜਰ ਦੀ ਭੱਠੀ ਪੈ ਗਏ ਨਾ ਉਸਦੀ ਹੁੰਦੀ ਦੀਦ - ਅਸੀਂ ਭੁੱਲੇ ਹੋਏ ਜੁਗਰਾਫੀਏ ਸਾਡੀ ਬੀਤੀ ਹੋਈ ਗੱਲ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬੰਜਰ ਧਰਤ ਨੂੰ ਕੋਈ ਲੈਂਦਾ ਕਿਵੇਂ ਖਰੀਦ - ਅਸੀਂ ਫਿਸਲੇ ਹੋਏ ਢਲਾਣ ਤੋਂ ਸਾਡੇ ਚੇਤਿਆਂ ਅੰਦਰ ਯਾਰ ਸਾਡੇ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਬਿਰਹੜਾ ਸਾਡੇ ਸਾਹਾਂ ਵਿਚ ਮਜੀਦ - ਸਾਡਾ ਖੂਨ ਅਰਕ ਹੈ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਹੱਡੀਂ ਹਿਜਰਾਂ ਦੀ ਪੀੜ ਸਾਡੇ ਸਾਹੀਂ ਚਲਦੀ ਵੇਦਨਾ ਸਾਡੇ ਹੌਕੇ ਲੈਣ ਕਸ਼ੀਦ - ਉਹਨੇ ਕੋਰੇ ਵਰਕੇ ਉੱਕਰਿਆ ਆਪਣੀ ਹਾਮੀ ਦਾ ਹਰਫ਼ ਤੇ ਭੁੱਲਦਾ ਨਹੀਂ ਕਦੇ ਭੇਜਣਾ ਮੈਨੂੰ ਹੰਝੂਆਂ ਭਰੀ ਰਸੀਦ - ਅਸੀਂ ਬਿਰਹਾ ਮਾਰੇ ਰੁੱਖ ਹਾਂ ਤੈਨੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਪਾਈਏ ਠੰਡ? ਜਾ ਤੁਰ ਜਾ ਰਸਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾ ਸਾਥੋਂ ਰੱਖ ਉਮੀਦ -

ਹੈ ਕੋਈ ਚਮਕਦਾ ਚਾਨਣ

ਹੈ ਕੋਈ ਚਮਕਦਾ ਚਾਨਣ ਕਿਸੇ ਨੂਰੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਦਾ ਤੇ ਹੈ ਪੈਗੰਬਰ - ਏ - ਬਗ਼ਦਾਦ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਜਮਾਨੇ ਦਾ - ਉਹ ਸਜਦੇ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇ ਲਕਬ ਸਾਰੇ ਤੋੜ ਦਿੰਦਾ ਏ ਤੇ ਮੱਕੇ ਕਾਬਿਆਂ ਦੇ ਰੁਖ਼ ਕਦੇ ਵੀ ਮੋੜ ਦਿੰਦਾ ਏ - ਸਿਫ਼ਤ ਓਸੇ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਏ ਤੇਗ ਹੇਠਾਂ, ਚੱਰਖ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਤਮਾਸ਼ੇ ਵੇਖਦਾ ਖੁਦ ਆਪ ਭੀੜਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹ - ਖੜ੍ਹ ਕੇ - ਤਖ਼ੱਲਸ ਹੈ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਹੈ ਆਕੀ ਕਿਤੇ ਪਿਆਸਾਂ, ਕਿਤੇ ਝਰਨੇ ਅਨੋਖੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਾਕੀ - ਮੈਨੂੰ ਗ਼ਮ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੀ ਮੇਰੇ ਦੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ਫ਼ਾ ਹੋਇਆ ਕਦੇ ਉਹ ਯਾਰ ਬਣ ਬੈਠਾ ਕਦੇ ਆਪੇ ਖੁਦਾ ਹੋਇਆ - ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਸੋਗ਼ਵਾਰੀ ਦੇ ਤਲਖ਼ ਅੰਦਾਜ ਕਰਦਾ ਏ ਸਿਰ ਮੇਰਾ ਕਲਮ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਮੇਰੇ ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਦਾ ਏ -

ਰਸੂਲ - ਏ - ਯਾਰ ਤਾਂ

ਰਸੂਲ - ਏ - ਯਾਰ ਤਾਂ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਉਹ ਸਜਦਾ ਹੀਰ ਦਾ ਤੇ ਗ਼ਮ ਜੁਲੇਖਾਂ ਦਾ - ਜਮੀਨ - ਏ - ਮਿਸਰ ਵਿਚ ਯੂਸਫ਼ ਹੈ ਬਣ ਰਹਿੰਦਾ ਉਹ ਗਲ਼ੀ ਕਸੂਰ ਦੀ ਵਿੱਚ ਢੂੰਢਣਾ ਪੈਂਦਾ - ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਬੁੱਤ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਏ ਤੇ ਮੇਰੀ " ਮੈਂ " ਮੇਰੇ ਅੱਗੇ ਝੁਕਾਉਂਦਾ ਏ - ਉਹ ਪੀੜਾਂ ਦੇ ਕਲੇਜੇ ਹੂੰਝ ਦੇਂਦਾ ਏ ਤੇ ਹਿਜਰਾਂ ਦੇ ਪਸੀਨੇ ਪੂੰਝ ਦੇਂਦਾ ਏ - ਤਜਕਰਾ ਕੀ ਕਰਾਂ? ਲਿਖੀਆਂ ਰੁਬਾਈਆਂ ਦਾ ਤਰਾਨਾ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਤੇ ਸੁਰ ਖੁਦਾਈਆਂ ਦਾ - ਉਹ ਰੇਤਾਂ, ਮਿੱਟੀਆਂ ਦੇ ਭਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਤੇ ਲੱਗੇ ਝਾੜ ਕੇ ਹੌਕਾ ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ - ਉਹ ਮੇਰੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ ਤੇ ਮੇਰੀ ਪਿੱਠ ਲੱਗਣ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ - ਉਹ ਅਰਬੀ, ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੀ ਸੋਹਜ ਵਰਗਾ ਏ ਸੁਨਾਮੀ ਦੀ ਕੁੰਵਾਰੀ ਮੌਜ ਵਰਗਾ ਏ - ਉਹ ਬਣਕੇ ਧਿਆਨ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਚੱਲਦਾ ਏ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਜੰਨਤਾਂ ਦੇ ਗੀਤ ਘੱਲਦਾ ਏ - ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੋਲ ਉਸ ਤੋਂ ਵਾਰ ਦਿੱਤੇ ਨੇ ਤੇ ਸਭ ਤਰਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਦੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤੇ ਨੇ ਨਾ ਮੁੜ - ਮੁੜ ਝੁਲਸਣਾ ਨਾ ਖ਼ਾਕ ਹੋਣਾ ਏ ਮੈਂ ਇੱਕੋ ਵਾਰ ਸੜ੍ਹ ਕੇ ਰਾਖ ਹੋਣਾ ਏ -

ਜੁਗਤਾਂ ਵੇਖ ਜਰਾ !

ਜੁਗਤਾਂ ਵੇਖ ਜਰਾ ! ਮੇਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰੱਤੀਆਂ ਲਾਉੰਦਾ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਰ ਦੀਆਂ - ਪਵਣ ਗੁਰੂ ਬਣ ਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ਾਂਤਰ ਚਲਦਾ ਏ ਬਣ ਸੂਰਜ ਹਰ ਅੱਖ ਸਾਹਮਣੇ ਢਲ਼ਦਾ ਏ - ਮੱਥੇ ਇਸਦੇ ਸੱਚ ਦੇ ਦੀਵੇ ਜਗ਼ਦੇ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਏਸੇ ਲਈ ਦਿਨ ਚੰਗੇ ਲਗਦੇ ਨੇ - ਨਿੱਤ ਮੈਨੂੰ ਜਪੁਜੀ ਦੀ ਚੇਟਕ ਲਾਉੰਦਾ ਏ ਮੇਰੇ ਬਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰਹਿਰਾਸ ਸੁਣਾਉੰਦਾ ਏ - ਲੱਜਤਾਂ ਲਾ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਪਹਿਰ ਦੀਆਂ ਧੁੱਪਾਂ ਦੇਵੇ ਠਾਰ ਉਹ ਸਿਖ਼ਰ ਦੁਪਹਿਰ ਦੀਆਂ - ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਕੀਰਤਨ ਸੋਹਿਲੇ ਦਾ ਜਾਪ ਕਿਤੇ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਲ਼ਿਆ ਫਿਰਦਾ ਆਪ ਕਿਤੇ - ਮੇਰੇ ਸਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਸਰਨਾਂਵੇਂ ਖੁਣਦਾ ਏ ਆਪੇ ਪਿਆ ਧੜਕਦਾ ਆਪੇ ਸੁਣਦਾ ਏ -

ਅੱਥਰੂ ਭਰ - ਭਰ ਕੇ ਮੈਂ

ਅੱਥਰੂ ਭਰ - ਭਰ ਕੇ ਮੈਂ ਨੈਣਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਦੀਵੇ ਬਾਲ਼ੇ ਨੇ ਪੂਰੀ ਉਮਰ ਗਾਲ਼ ਕੇ ਬਸ ਮੈਂ ਚੰਦ ਕੁ ਸਾਥੀ ਭਾਲ਼ੇ ਨੇ - ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ 'ਸ਼ਿਵ' ਬੈਠਾ ਸਿਗ਼ਰਟ ਦੇ ਕੱਸ਼ ਪਿਆ ਲੈਂਦਾ ਏ ਉਸਨੂੰ ਤੱਕ ਕੇ ਗੀਤ ਮੇਰੇ ਨੂੰ ਡੋਬ ਹਿਜਰ ਦਾ ਪੈਂਦਾ ਏ - ਦੂਜੇ ਕੋਨੇ ਬੈਠ 'ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ' ਖ਼ਤ ਮਹਿਰਮ ਦੇ ਪੜ੍ਹਦੀ ਏ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੱਕ ਕੇ ਕਲਮ ਮੇਰੀ ਨੂੰ ਲੋਰ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਏ - ਸਰਘੀ ਵੇਲ਼ੇ 'ਵਾਰਸ' ਮੈਨੂੰ ਦੇ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਏ ਆਪਣੀ ਹੀਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਿਸਰਾ ਕੰਨੀਂ ਮੇਰੇ ਪਾਉੰਦਾ ਏ - ਸ਼ਾਹ ਵੇਲੇ 'ਗ਼ਾਲਿਬ' ਦੀ ਕੋਈ ਤੁੱਕ ਦੁਹਰਾਈ ਜਾਂਦੀ ਏ ਵਿੱਚ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੱਕਰ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਏ - 'ਪਾਤਰ' ਵਰਗੇ ਸੰਘਣੇ ਰੁੱਖ ਦੀ ਛਾਂਵੇਂ ਸੁਪਨੇ ਪਲਦੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ 'ਬਾਬੇ ਨਜਮੀ' ਵਰਗੇ ਰੋਜ ਦੁਆਵਾਂ ਘੱਲਦੇ ਨੇ - ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਨਾਲ ਜਦੋਂ 'ਸਰਤਾਜ' ਹੇਕ ਜਹੀ ਲਾਉੰਦਾ ਏ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਫੱੜ੍ਹ ਕੇ ਕੰਨੀ ਪੱਗ ਦਾ ਪੇਚ ਮਿਲਾਉੰਦਾ ਏ - ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਮੇਰੇ ਕਮਰੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਸਾਹਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਏ ਕੋਈ ਤਖ਼ਤ, ਕੋਈ ਭੁੰਜੇ ਤੇ ਕੋਈ ਲਾਣੇ ਮੰਜੇ ਪੈਂਦਾ ਏ -

ਕੀਤਾ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਸੱਜਰਾ ਆਗ਼ਾਜ਼

ਕੀਤਾ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਸੱਜਰਾ ਆਗ਼ਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਏ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ - ਮੇਰੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣ ਲੱਗੇ ਰਾਹ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹੋਏ ਜੰਗਲ਼ ਤੇ ਬੇਲੇ ਵੀ ਗਵਾਹ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਮੇਥੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਲਕੋਇਆ ਨਹੀਂ ਰਾਜ ਮਾਹੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਏ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ - ਨੀ ਉਹ ਕੌਲ ਦਾ ਹੈ ਪੂਰਾ ਤੇ ਹਜਾਰੇ ਦਾ ਅਨਾੜੀ ਮੇਰਾ ਮੱਝੀਆਂ ਚਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਵੰਝਲ਼ੀ ਦਾ ਆੜੀ ਲਾ ਕੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਾਇਆ ਜਦੋਂ ਸਾਜ ਮਾਹੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਏ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ - ਰੁੱਖ ਵਜਦ 'ਚ ਆਣ ਕੇ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਮੈਨੂੰ ਪੀਰ ਤੇ ਫ਼ਕੀਰ ਵੀ ਦੁਆਵਾਂ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਵੇਲੇ ਫ਼ਜਰ ਦੇ ਪੜ੍ਹੀ ਏ ਨਮਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਏ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ - ਮਿੱਠਾ ਪਾਣੀ ਹੋਇਆ ਸੁਣ ਕੇ ਆਜਾਨ ਖੂਹਾਂ ਦਾ ਹੋਇਆ ਮੌਲਾ ਦੇ ਕਰਮ ਨਾਲ ਮੇਲ ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਕੇਹਾ ਤੋਰਿਆ ਮੁਬਾਰਕੀ ਰਿਵਾਜ ਮਾਹੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਏ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਹੀ ਨੇ -

ਕਿਉਂ ਮਾੜਾ ਆਖੇਂ ਇਸ਼ਕ ਨੂੰ

ਕਿਉਂ ਮਾੜਾ ਆਖੇਂ ਇਸ਼ਕ ਨੂੰ ਤੂੰ ਦੱਸ ਮੌਲਾਨਾ ਉਹਦੀ ਥਾਹ ਪਾਉੰਦਿਆਂ ਜਾਵਣਾ ਤੇਰਾ ਬੀਤ ਜ਼ਮਾਨਾ - ਤੂੰ ਖ਼ਾਲਿਕ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਨ ਛੁਡਾਉਂਦਾ ਉਹ ਇਕ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੇ ਖ਼ੁਦੀ ਨੂੰ ਗਹਿਣੇ ਪਾਉੰਦਾ - ਤੂੰ ਅਲਫ਼ੀ ਗਲ਼ ਵਿਚ ਪਾਈ ਤੇ ਬਣ ਗਿਆ ਅਲਾਮਾ ਉਹ ਆਸਿਮ ਸ਼ਾਹ ਹੈ ਮਿਸਰ ਦਾ ਤੇ ਵੱਡਾ ਨਾਮਾ - ਤੂੰ ਖ਼ੈਬਰ ਅਤੇ ਬੌਲਾਨ ਦੇ ਕੱਦਾਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਉਹ ਗ਼ਜਨੀ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੁਲਤਾਨੀ ਕਰਦਾ - ਜਦ ਅੱਖ ਤੇਰੀ ਨੀਂਦਰ ਲਈ ਪਲ ਬੂਹਾ ਢੋਵੇ ਉਹ ਬਾਲ ਨਾਥ ਦੇ ਟਿੱਲਿਆਂ ਤੇ ਬੈਠਾ ਰੋਵੇ - ਤੂੰ ਫਿਰੇਂ ਤਸਬੀਓਂ ਲੱਭਦਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਨਾਂਵੇਂ ਉਹਦੀ ਇੱਕ ਝਲਕ ਦੇ ਪੈਂਦਿਆਂ ਢਲ਼ਦੇ ਪਰਛਾਂਵੇਂ - ਤੈਥੋਂ ਨਹੀਂ ਉਤਾਰੇ ਜਾਵਣੇ ਇਸ਼ਕੇ ਦੇ ਪਰਦੇ ਉਹਨੇ ਧੋ ਮਾਂਜਕੇ ਰੱਖਤੇ ਕਈ ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ -

ਇਹ ਇਸ਼ਕ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਓਣ ਦੇ

ਇਹ ਇਸ਼ਕ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਓਣ ਦੇ ਮੀਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰ੍ਹਦਾ ਤੇ ਨਾਲ਼ ਆਸ਼ਕਾਂ ਰਾਤ ਦਿਨੇ ਗੁਫ਼ਤਾਰਾਂ ਕਰਦਾ - ਇਹਨੇ ਲੁੱਟੇ ਝੰਗ ਸਿਆਲੜੇ ਨਾ ਵੱਸਦਾ ਖੇੜੇ ਛੱਡ ਤਖ਼ਤ ਹਜਾਰਾ ਬਹਿ ਗਿਆ ਚੂਚਕ ਦੇ ਵਿਹੜੇ - ਇਹਨੇ ਕੀਤੇ ਚਿਲੇ ਸ਼ਦੀਦੜੇ ਤੇ ਹਿੰਮਤ ਭਾਰੀ ਹੁਣ ਚੌਦਾਂ ਤਬਕਾਂ ਦੀ ਫਿਰੇ ਪਿਆ ਬੁੱਕਲ਼ ਮਾਰੀ - ਇਹ ਜਰਦੇ ਰੰਗ ਖਿਲਾਰਦਾ ਮੁੱਠਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਕੇ ਤੇ ਚੋਗ਼ਾ ਚੁਗ਼ਦੇ ਵੇਖਦਾ ਫਿਰ ਓਹਲਾ ਕਰਕੇ - ਇਹ ਹੈ ਜ਼ਿਬਰਾਇਲੀ ਗੋਤ ਦਾ ਤੇ ਆਇਤਾਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਇਹਦੀ ਹੂਕ ਆਜਾਨੀ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਦਾ - ਇਹ ਤੇਗਾਂ ਨਾਲ਼ ਸੰਭਾਲ਼ਦਾ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਤੇ ਜੁਲਫਿੱਕਾਰ ਕਮਾਲ ਦਾ ਨਾ ਖੁੰਝੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ - ਇਹ ਸੂਖ਼ਮ ਤੇਰੇ ਖਿਆਲ ਤੋਂ ਤੇ ਨਜ਼ਰੋਂ ਓਹਲੇ ਤੇਰੇ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਰਾਹ ਲੰਘਦਾ ਪੱਬ ਧਰਕੇ ਪੋਲੇ - ਇਹ ਫਿਰਦਾ ਵੀਣੀ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਸਿਦਕਾਂ ਦਾ ਗਾਨਾਂ ਇਹਦਾ ਸ਼ੌਂਕ ਬੜਾ ਹੈ ਕੀਮਤੀ ਵਾਰਨ ਦਾ ਜਾਨਾਂ -

ਤੈਨੂੰ ਮੱਤ ਮੌਲਾਣਿਆਂ ਦਿਆਂ ਕਿੱਦਾਂ

ਤੈਨੂੰ ਮੱਤ ਮੌਲਾਣਿਆਂ ਦਿਆਂ ਕਿੱਦਾਂ ਤੇਰੀ ਅਕਲ ਤੇ ਸ਼ਰਾੱ ਨੇ ਲੇਪ ਚਾੜ੍ਹੇ ਤੈਥੋਂ ਨਹੀਂਓਂ ਬਰਾਬਰੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਆਸ਼ਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡਾਹਢੇ ਅਸੂਲ ਭਾਰੇ ਨਾਲ਼ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਪੰਗਾ ਨਾ ਲੈ ਬੈਠੀਂ ਪਾਗਲ ਕਹਿਣਗੇ ਤੈਨੂੰ ਵੇ ਲੋਕ ਸਾਰੇ ਤੇਰੇ ਚੇਤੇ ਨਾ ਫੇਰ ਖ਼ੁਦਾ ਆਉਣਾ ਜਦੋਂ ਤੈਨੂੰ ਮੁਸੱਲੇ ਨੇ ਡੰਗ ਮਾਰੇ ਤੂੰ ਵੀ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਦੇਹਰੀ ਤੇ ਟੇਕ ਮੱਥਾ ਜੀਹਦੇ ਅੱਗੇ ਪੈਗੰਬਰ ਤੇ ਵਲੀ ਹਾਰੇ ਜਦੋਂ ਆਣ ਬਰੂਹੇ ਤੇ ਇਸ਼ਕ ਬੈਠਾ ਤਸਬੀ ਭੁੱਲ ਕੇ ਗਿਣੇਗਾ ਰੋਜ ਤਾਰੇ ਕਾਜ਼ੀ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੱਗਦੀ ਉਮਰ ਇੱਕੋ ਆਸ਼ਕ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੱਗਦੇ ਯੁੱਗ ਚਾਰੇ

ਬੂਹੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠਿਆਂ

ਬੂਹੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠਿਆਂ ਗੁਜਾਰਾ ਨਹੀਂਓਂ ਹੋਣਾ ਉਹਨੂੰ ਵੇਖ ਲੈ ਅੰਦਰ ਝਾਤੀ ਮਾਰ ਕੇ, ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਲੈ ਭੁਲੇਖਿਆਂ ਦਾ ਰੂੰ ਵੇ ਉਹ ਲੰਘਦਾ ਏ ਝਾਂਜਰਾਂ ਉਤਾਰ ਕੇ - ਭਾਲ਼ਦੀ ਏ ਦੀਵਾ ਜਿਂਓਂ ਸ਼ੂਦੈਣ ਨੱਢੀ ਕੋਈ ਵੇ ਹਨੇਰਿਆਂ 'ਚ ਖੋਲ੍ਹਕੇ ਪਰਾਂਦੀਆਂ, ਏਦਾਂ ਤੇਰੇ ਦੀਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਏ ਭਰਮ ਜਿਵੇਂ ਸੋਨਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਤ ਪਾਈ ਚਾਂਦੀਆਂ - ਆਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜਿਆਂ' ਚ ਘਾਹ ਬਣ ਉੱਗਦਾ ਏ ਟਿੱਬਿਆਂ 'ਚ ਰੇਤੇ ਨੂੰ ਖਿਲਾਰਦਾ, ਏਡਾ ਕਾਰੀਗਰ ਫੇਰ ਸੁੰਨਿਆਂ ਥਲਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਸੱਸੀਆਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰਦਾ - ਸੁਣਿਆਂ ਸਿਆਣੇ ਕਈ ਟੂਣਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਏਸ ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਹੋਂਦ ਰਹੇ ਠੱਪਦੇ, ਮੌਲਵੀ, ਮੌਲਾਣੇ ਇਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਸਭ ਹਾਰੇ ਇਹਦੀ ਸੁਪਨੇ 'ਚ ਵੀ ਨਾ ਜੂਹ ਟੱਪਦੇ - ਐਸਾ ਹੈ ਬੱਦਲ਼ ਜਿਹੜਾ ਆਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ਉੱਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਿਨਾਂ ਨਾ ਕਦੇ ਛੱਟਿਆ, ਆਖਦੇ ਨੇ ਲੋਕੀਂ ਤਾਂਹੀਓਂ ਚੰਦਰਾ ਹਜਾਰੇ ਵਾਲ਼ਾ ਹੀਰ ਦੀਆਂ ਚੂਰੀਆਂ ਨੇ ਪੱਟਿਆ - ਵੱਡੇ ਵੇਲ਼ੇ ਤੱਕ ਉਹਦਾ ਰਾਹ ਰਹੀ ਤੱਕਦੀ ਮੈਂ ਦੁਖ਼ਣ ਤੇ ਆਏ ਮੇਰੇ ਦੀਦੜੇ, ਸੌਂਹ ਲੱਗੇ ਤੇਰੀ ਮੈਨੂੰ ਹੁਣ ਨਹੀਂਓਂ ਕੱਢ ਹੁੰਦੇ ਮੈਥੋਂ ਮਾਂਏਂ ਮੇਰੀਏ ਕਸੀਦੜੇ - ਥੱਕੀਆਂ ਨੇ ਪੂਣੀਆਂ ਤੇ ਕਾਹਲ਼ੇ ਨੇ ਗਲੋਟੜੇ ਤੂੰ ਕਰਦੇ ਪਿਟਾਰੀ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਨੀ, ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਕਸੂਰ ਕੋਈ ਚਰਖਾ ਪੁਰਾਣਾ ਮੇਰਾ ਖ਼ੌਰੇ ਕਦੋਂ ਟੁੱਟ ਜਾਵੇ ਤੰਦ ਨੀ -

ਵੇ ਮੈਂ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਸੂਫ਼

ਵੇ ਮੈਂ ਇਸ਼ਕੇ ਦਾ ਸੂਫ਼ ਗਲ਼ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਏ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣੀ ਵੇ ਮੈਂ ਤਸਬੀ 'ਤੇ ਰਾਂਝਣ ਲਿਖਾਇਆ ਹੋਇਆ ਏ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣੀ- ਵੇ ਮੈਂ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਮੇਰਾ ਘਰ ਕੋਈ ਨਾ ਮੈਨੂੰ ਕਾਜੀਆਂ ਦੇ ਫ਼ਤਵੇ ਦਾ ਡਰ ਕੋਈ ਨਾ ਵੇ ਮੈਂ ਮੱਕਾ ਉਹਦੇ ਦਰ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਏ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣੀ- ਵੇ ਮੈਂ ਤਖ਼ਤ ਹਜਾਰੇ ਦੀ ਹਾਂ ਮੰਗ ਇੱਕੋ - ਇੱਕੋ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਮੇਰੇ ਰਾਂਝਣੇ ਦਾ ਰੰਗ ਇੱਕੋ - ਇੱਕੋ ਉਹਨੂੰ ਚੂਰੀਆਂ 'ਤੇ ਰੋਜਾ ਰਖਵਾਇਆ ਹੋਇਆ ਏ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣੀ- ਮੇਰੇ ਰਾਂਝਣੇ ਦਾ ਮੰਗਦਾ ਦੀਦਾਰ ਰੱਬ ਆ ਕੇ ਮੇਰੇ ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਚੌਂਕੀ ਉਹ ਭਰੇਂਦਾ ਮਨ ਲਾ ਕੇ ਵੇ ਮੈਂ ਹਾਜਣੀ ਨੇ ਰੱਬ ਭੁੰਜੇ ਲਾਹਿਆ ਹੋਇਆ ਏ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣੀ- ਵੇ ਮੈਂ ਚਿਲੇ ਨਾ ਪੁਗਾਏ ਨਾ ਹੀ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਨਮਾਜਾਂ ਨਾ ਹੀ ਚੂਰਮੇਂ ਬਣਾਏ ਨਾ ਹੀ ਵੰਡੀਆਂ ਨਿਆਜਾਂ ਟੁੱਕ ਦਿਲ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਕੇ ਖਵਾਇਆ ਹੋਇਆ ਏ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣੀ -

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ

ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ, ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਮੇਰੇ ਕੋਰੇ ਕੰਨੀ ਲਗਨ ਦੀ ਮਿਸ਼ਰੀ ਘੋਲੀ ਸੀ - ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੇ ਹੱਥੀਂ ਕੰਗਣ ਰਹਿਣ ਖਣਕਦੇ ਚਾਵਾਂ ਦੇ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੀ ਗੁੜਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸਦਕੇ ਮਾਂਵਾਂ ਦੇ - ਬੁੱਲਾ, ਬਾਹੂ, ਵਾਰਸ ਸਾਰੇ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੇ ਜਾਏ ਨੇ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾ ਵੱਡੇ ਨਾਮ ਕਮਾਏ ਨੇ- ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੇ ਹੀ ਅੱਖਰ ਮੈਂ ਨਜਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਜਾਉਂਦੀ ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਮੁਤਾਬਿਕ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਾ ਕਰਜਾ ਲਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ - ਗੁਰੂਆਂ, ਪੀਰਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਸਨਮਾਨ ਕਦੇ ਮੇਰਿਓ ਵੀਰੋ !! ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਾ ਭੁੱਲਿਓ ਨਾ ਅਹਿਸਾਨ ਕਦੇ -

ਜਿਵੇਂ ਅਲਕਨੰਦਾ ਦਿਨੇ ਰਾਤ ਲੰਘਦੀ

ਜਿਵੇਂ ਅਲਕਨੰਦਾ ਦਿਨੇ ਰਾਤ ਲੰਘਦੀ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਸੀਨੇ ਮਸਲ ਕੇ ਦਿਲੋਂ ਬਹੁਤ ਕੂਲ਼ਾ ਪਹਾੜੀ ਅਣਖ ਦਾ ਤੇ ਰੱਖ ਦੇਂਦਾ ਸੱਧਰਾਂ ਕੁਚਲ ਕੇ - ਉਹਨੇ ਰਾਗ ਗੁੰਨ੍ਹੇ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੇ ਵੇਲ਼ੇ ਸਨੇਹਾਂ ਦਾ ਕੇਸਰ ਰਲ਼ਾ ਕੇ ਕਰਾਉਂਦਾ ਏ ਚੇਤਾ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਘਰ ਦਾ ਮੇਰੇ ਰੋਜ ਸੁਪਨੇ 'ਚ ਆ ਕੇ - ਉਹ ਭੁੱਖਾਂ ਮਿਟਾਵੇ ਤੇ ਤੇਹਾਂ ਜਗਾਵੇ ਪੜ੍ਹਾਵੇ ਮੈਨੂੰ ਰੋਜ ਬਾਣੀ ਅਕਾਸ਼ਾਂ - ਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਜੁਗ਼ਰਾਫੀਏ' 'ਤੇ ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਬਾਬੇ ਦਾ ਹਾਣੀ - ਉਹ ਦੂਹਰਾ ਪਹਾੜਾ ਹੈ ਮੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਤੇ ਮੇਰੇ ਹਿਜਰ ਦਾ ਹੈ ਬਾਕੀ ਗਣਿਤ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਗਲਾਸੀ ਉਲ਼ਝਿਆ ਫਿਰੇ ਮੇਰਾ ਸਾਕੀ - ਪਲਕ ਮੇਰੀ ਅੱਖੋਂ ਜੁਦਾ ਹੋਈ ਏਦਾਂ ਕਿ ਮੇਰੀ ਹੀ ਅੱਖੀ 'ਚ ਪੈ ਗਈ ਬੜੀ ਪੀੜ ਦਿੰਦੇ ਜੋ ਹੁੰਦੇ ਸਕੇਰੇ ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਵਿਚ ਜਾਂਦੀ ਕਹਿ ਗਈ - ਕਸੀਦਾ ਕਢੇਂਦੀ ਦੇ ਪੋਟੇ 'ਚ ਖੁੱਭਿਆ ਜੋ ਬਣ ਮੋਟੀ ਸੂਈ ਦਾ ਨੱਕਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਹਰਫ਼ ਨਾਲ਼ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਟਿੱਲਾ ਹੀ ਆਸ਼ਕ ਦਾ ਮੱਕਾ -

ਕਿਹੜੇ ਮਦਰੱਸੇ ਵਿੱਚ ?

ਕਿਹੜੇ ਮਦਰੱਸੇ ਵਿੱਚ ? ਫ਼ਾਜਲੀ ਕਰਾਉਂਦਾ ਵੇ ਤੂੰ ਬਣ ਕੇ ਮੌਲਾਣਾ ਕੀ ਏਂ ਟੋਲਦਾ ? ਪੰਜ ਵੇਲ਼ੇ ਕਰਦਾ ਖ਼ੁਦਾ ਨੂੰ ਤੂੰ ਯਾਦ ਤੇਰੇ ਸਾਹੀਂ ਬੈਠਾ ਰੱਬ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗੌਲ਼ਦਾ ? ਇਸ਼ਕ ਰੰਝੇਟੜੇ ਦਾ ਸੁੱਚਾ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਮੇਰੀ ਦੇਹੀ ਵਿਚ ਖ਼ੂਨ ਬਣ ਖ਼ੌਲਦਾ ਪੁੱਟ ਕੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਤੋਂ ਵਸਾਉੰਦਾ ਨਹੀਂ ਸਿਆਲ ਵਿਚ ਖੇੜਿਆਂ ਦੇ ਵਿਹੜਿਆਂ 'ਚ ਰੋਲਦਾ ਜਾ ਵੇ ਨਲੈਕਾ ! ਮੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਹਕੀਕੀ ਨੂੰ ਤੂੰ ਕੌਡੀ ਦੇ ਇਲਮ ਨਾਲ਼ ਤੋਲਦਾ ਆਖਦੇ ! ਇਸ਼ਕ ਤੇਰੀ ਸ਼ਰਾੱ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚਾ ਵੇ ਤੂੰ ਕਾਜੀ ਹੋ ਕੇ ਸੱਚ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ ?

ਸਾਡੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨੇ ਘਰ

ਸਾਡੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨੇ ਘਰ ਵੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ ਵੇ ਤੈਨੂੰ ਕੱਲਰਾਂ ਦੇ ਡਰ ਨੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ - ਸਾਡੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਗਲ਼ੀਆਂ 'ਚੋਂ ਰਾਤ ਲੰਘਦੀ ਮਰਜਾਣੀ ਸਾਡੇ ਸੂਰਜਾਂ ਦੀ ਸੁੱਖ ਮੰਗਦੀ ਤਾਂ ਵੀ ਰੋਜ ਜਾਂਦੇ ਮਰ ਨੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ - ਸਾਡੇ ਹੌਕਿਆਂ' ਚ ਆਥਣ ਲਕੋਂਦੀ ਅੱਖੀਆਂ ਲੋਰੀ ਹਿਜ਼ਰ ਸਣਾਉਂਦਾ ਪੀੜ ਝੱਲੇ ਪੱਖੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਇਸ਼ਕੇ ਦੇ ਵਰ ਨੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ - ਸਾਨੂੰ ਜੋਗੀਆਂ ਨੇ ਸੱਪ ਉਪਹਾਰ ਦਿੱਤੇ ਨੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਸਾਡੀਆਂ ਜੀਭਾਂ 'ਤੇ ਡੰਗ ਮਾਰ ਦਿੱਤੇ ਨੇ ਸਾਡੇ ਮੱਲੇ ਉਹਨਾਂ ਦਰ ਨੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ - ਸਾਡੇ ਚੇਤਿਆਂ ਦਾ ਚੰਨ ਕਿਸੇ ਰੀਤ ਵਰਗਾ ਜੀਹਦਾ ਮੁੱਖੜਾ ਉਦਾਸ ਜਹੇ ਗੀਤ ਵਰਗਾ ਤਾਂ ਵੀ ਨੈਣ ਲੈਂਦੇ ਜਰ ਨੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ - ਅਸੀਂ ਰੋਜ ਘਬਰਾ ਕੇ ਹੰਝੂ ਡੀਕ ਲੈਨੇ ਆ ਅੱਖਾਂ ਮੀਟੀਆਂ ਤੋਂ ਸੱਜਣ ਉਲੀਕ ਲੈਨੇ ਆ ਸਾਡੇ ਸਾਹ ਤਿੱਲ ਭਰ ਨੇ ਜਿਉਣ ਜੋਗਿਆ -

ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਬੰਨਾ ਰੁਸ਼ਨਾਉਣ ਲਈ

ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਬੰਨਾ ਰੁਸ਼ਨਾਉਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਅੰਦਰ ਝਾਤੀ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ ਮੈਂ ਉਸਤੋਂ ਮੰਗਦਾ ਸੀ ਲਾਟ ਦੀਵੇ ਵਾਸਤੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜੋਤ ਜਗ਼ਾਉਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ ਮੈਂ ਤਾਂ ਬਦਲਾਅ ਰਿਹਾ ਸੀ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਜਿੰਦਗੀ ਬਦਲਾਉਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ ਮੈਂ ਮੁੜ - ਮੁੜ ਲਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿੰਦਰੇ ਨੂੰ ਚਾਬੀਆਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਬੇੜੀਆਂ ਖੁਲਵਾਉਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ ਮੈਂ ਐਵੇਂ ਆਂਢ - ਗੁਆਂਢੇ ਝਾਕਦਾ ਸੀ ਖਿੜਕੀਆਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਦਸਵੇਂ ਦੁਆਰ ਖਲੋਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ ਮੈਂ ਤਾਂ ਧਰਮਾਤਮਾ ਬਣਨੇ ਦੇ ਰਾਹ ਸੀ ਭਾਲ਼ਦਾ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਬੰਦਾ ਹੋਣ ਲਈ ਸੀ ਆਖਦਾ

ਦਿੱਲੀ 'ਤੇ ਲਹੌਰ ਜਿਹਾ

ਦਿੱਲੀ 'ਤੇ ਲਹੌਰ ਜਿਹਾ ਗੜ੍ਹੀ ਚਮਕੌਰ ਜਿਹਾ ਲੱਭਦੇ ਨੀ ਮਾਂਏਂ ਕੋਈ ਥਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਮਾਂਏਂ ਪਈ ਸੀ ਨੀ ਪਿਰਤ ਸ਼ਹੀਦੀਆਂ ਦੀ ਦੱਸਦੀ ਸੀ ਤੈਨੂੰ ਦਾਦੀ ਮਾਂ - ਲੱਗਾ ਦੱਸ ਕਿੱਦਾਂ ਨੀ? ਇਸ਼ਕ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਾ ਯੋਧਿਆਂ ਨੇ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਮੁੱਲ ਸੀ ਜਵਾਨੀਆਂ ਦਾ, ਢੁੱਕਦੇ ਸੀ ਹੋਣੀਆਂ ਦੇ ਦਰਾਂ ਉੱਤੇ ਖੜ੍ਹ - ਖੜ੍ਹ ਤੇਗਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਕਰ-ਕਰ ਛਾਂ - ਗੁਰੂ ਸੀ ਜੋ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਹਾਜੀਆਂ ਦਾ ਪੀਰ ਸੀ ਨੀ ਕੀਹਦਿਆਂ ਹੱਥਾਂ 'ਚ? ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਲਕੀਰ ਸੀ ਨੀ, ਗਾਥਾ ਬੜੀ ਲੰਮੀ ਏ ਨੀ ਸਿੱਖੀ ਦਿਆਂ ਆਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਕੀਹਦਾ-ਕੀਹਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਾਂ - ਕੀਹਨੇ ਤੱਤੀ ਤਵੀ' ਤੇ ਵੀ? ਰੱਬ ਨੂੰ ਧਿਆਇਆ ਕਹਿੰਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਸ਼ਹੀਦੀਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲਾ ਪੈਰ ਪਾਇਆ ਕਹਿੰਦੇ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਪੁੰਜ ਸੀ ਕਹਾਉਂਦਾ ਇਹ ਵੀ ਸੁਣਿਆ ਮੈਂ ! ਕਿੱਥੇ ਉਹਦਾ ਨਗਰ ਗਰਾਂ - ਮੁਗ਼ਲਾਂ ਦੀ ਇੱਟ ਨਾਲ਼ ਇੱਟ ਨੂੰ ਵਜਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਕੌਣ ਸੀ? ਬਹਾਦਰ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ, ਜਿਹਨੂੰ ਸੀ ਨਿਵਾਜਿਆ ਨੀ ਪਟਨੇ ਦੇ ਪੀਰ ਕਹਿੰਦੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ਨਾਂਹ - ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕੌਮ ਲੇਖੇ ਲਾਉਣ ਵਾਲ਼ਾ ਕੌਣ ਸੀ ਜੋ ਖੰਡੇ ਨਾਲ਼ ਕਰਦਾ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਸੀ ਜੋ, ਲੈ ਦੇ ਮੈਨੂੰ ਕੁੰਜੀਆਂ ਨੀ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਹੋਕੇ ਨੀ ਪਰਾਂ - ਦਿੱਲੀ 'ਤੇ ਲਹੌਰ ਜਿਹਾ ਗੜ੍ਹੀ ਚਮਕੌਰ ਜਿਹਾ ਲੱਭਦੇ ਨੀ ਮਾਂਏਂ ਕੋਈ ਥਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਮਾਂਏਂ ਪੀ ਸੀ ਨੀ ਪਿਰਤ ਸ਼ਹੀਦੀਆਂ ਦੀ ਦੱਸਦੀ ਸੀ ਤੈਨੂੰ ਦਾਦੀ ਮਾਂ -

ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ

ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਨੂੰ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਕੜੀਆਂ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਨੂੜ ਜਾਹਰ ਹੋਇਆ ਅੰਦਰ ਬਾਹਰ ਚਮਕਣ ਲਗ ਪਈ ਧੂੜ - ਲਾਹ ਕੇ ਸੰਗਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਹਰ ਵੇਲੇ ਫਿਰੇਂ ਨਿਸੰਗ ਤੈਨੂੰ ਗੋਡੇ - ਗੋਡੇ ਚਾੜ੍ਹਿਆ ਅੱਜ ਵੇਖ ਖ਼ਸਮ ਨੇ ਰੰਗ - ਮੈਨੂੰ ਸ਼ਬਦੀ ਪੱਥਰ ਜਾਪਦੇ ਸਭ ਡੂੰਘੇ ਲਿਖੇ ਵਿਚਾਰ ਤੈਨੂੰ ਪਰਲੇ ਬੈਠ ਉਡੀਕਦਾ ਬਸ ਡੁੱਬ ਕੇ ਹੋਜਾ ਪਾਰ - ਕੁਝ ਮਸਨਵੀਆਂ ਦੇ ਤਰਜਮੇਂ ਕਰ ਗਏ ਵੱਡੇ ਦਰਵੇਸ਼ ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਅਮਲਾਂ ਰੱਖ ਲੈ ਹੋਣਾ ਹਾਕਮ ਦੇ ਪੇਸ਼ - ਮੇਰੇ ਸਾਹਵਾਂ ਅੰਦਰ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਇੱਕ ਰੀਝਾਂ ਦਾ ਦਰਿਆ ਸੱਧਰਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਿਆ ਚਾਅ - ਏਸੇ ਵਿਸਮਾਦੀ ਤੜਪ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੀਤਾ ਨੂਰੋ ਨੂਰ ਮੈਂ ਰਾਹ ਟਿੱਲੇ ਦੇ ਪੈ ਗਈ ਹੁਣ ਰਾਂਝਾ ਕਿੱਥੇ ਦੂਰ ? ਜਾ ਕਹੋ ! ਸ਼ਰੀਕਾਂ ਮੇਰਿਆਂ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖਰੀ ਕਹਿਣ ਮਾਂ ਹੁਣ ਵੀ ਫਿਕਰਾਂ ਰੱਖਦੀ ਤੂੰ ਵਹਿ ਗਈ ਕਿਹੜੇ ਵਹਿਣ ?

ਬਾਬਲ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਉੱਗ ਪਈ

ਬਾਬਲ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਉੱਗ ਪਈ ਮੈਂ ਸੰਚਲ ਬੂਟੀ ਵਾਂਗ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦਾ ਜੋਬਨ ਢਲ਼ ਗਿਆ ਮੈਂ ਪੁੱਟੀ ਜਦੋਂ ਪੁਲਾਂਘ - ਅੰਮੀ ਨੇ ਕਰਕੇ ਮੀਢੀਆਂ ਮੇਰੇ ਸੱਜਰੇ ਗੂੰਦੇ ਕੇਸ ਬਸ ਕੁਝ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਰਹਿ ਗਏ ਹੁਣ ਬਾਬਲ ਤੇਰੇ ਦੇਸ - ਮੈਨੂੰ ਆਈਆਂ ਮਿਲਣ ਸਹੇਲੀਆਂ ਤੇ ਰੋਈਆਂ ਸੀਨੇ ਲੱਗ ਜਦ ਰੰਗ ਗੁਲਾਬੀ ਚਾੜਿਆ ਮਾਂ ਚੁੰਨੀ, ਬਾਬਲ ਪੱਗ - ਮੇਰੇ ਰੱਤੇ ਨੈਣ ਉਦਾਸੜੇ ਡੁੱਬੇ ਅੱਜ ਕਿਹੜੇ ਸੋਗ ਵੈਦਾਂ ਤੋਂ ਫੜਿਆ ਨਾ ਗਿਆ ਮੇਰਾ ਲਾ - ਇਲਾਜੀ ਰੋਗ - ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਵੇਦਨਾ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਸਮਿਆਂ ਦਾ ਭਾਰ ਮੇਰੇ ਮੋਢੇ ਪੰਡਾਂ ਭਾਰੀਆਂ ਮੈਂ ਜਾਣਾ ਪਰਲੇ ਪਾਰ - ਮੇਰੇ ਪੈਰੀਂ ਮੁਲਕਾ ਬੇੜੀਆਂ ਮੇਰੇ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਧਰੰਗ ਗਲ਼ ਘੋਟੂ ਰਸਮਾਂ ਤੇਰੀਆਂ ਮੇਰੇ ਨੀਲੇ ਕਰਤੇ ਅੰਗ - ਮੈਂ ਲੂਣੀ ਡਲ਼ੀ ਨੀ ਅੰਮੀਏ ਮੇਰਾ ਖੁਰਦਾ ਜਾਵੇ ਸਰੀਰ ਤੂੰ ਕਾਹਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਸਿੰਜਿਆ ਮੈਂ ਜਾਣਾ ਮੁੱਕ ਅਖੀਰ -

ਏਡਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰੰਗ ਦੱਸ

ਏਡਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰੰਗ ਦੱਸ ਕਿੱਥੋਂ ਤੂੰ ਲਵਾਇਆ? ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਦਾ ਏ ਕਾਜੀ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਕਾਲ਼ੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਵੀ ਤੇਰੇ ਕੇਸਾਂ ਕੋਲੋਂ ਸੰਗਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਕੋਲੋਂ ਵੇਲੜਾ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਥਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭੁੱਜ ਕੇ ਵੀ ਸੱਸੀਏ ਤੂੰ ਸੀਤ ਰਹਿੰਦੀ ਡਰ ਨਾ ਕੋਈ ਧੁੱਪ ਵਾਲੇ ਕਹਿਰ ਦਾ ਕਿਹੜੀਆਂ ਨਮਾਜਾਂ ਤੇਰੇ ਸਾਹ ਪਏ ਅਲਾਪਦੇ ਨੇ? ਨਗ਼ਮਾ ਹੈ ਦੱਸ ਕਿਹੜੀ ਬਹਿਰ ਦਾ? ਸੂਤ ਕੀਹਦੇ ਹਿਜਰਾਂ ਦਾ ਚਰਖੇ ਤੇ ਕੱਤਦੀ ਏਂ? ਕੌਣ ਹੈ ਖਿਆਲਾਂ ਵਿਚ ਠਹਿਰਦਾ? ਸੱਜਰੀ ਵਿਛਾਈ ਤੇਰੇ ਹੌਕਿਆਂ ਦੀ ਸੇਜ ਉੱਤੇ ਦੱਸ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਕੀਹਦੇ ਪੈਰ ਦਾ?

ਸਜਦੇ ਅੰਦਰ ਸਿਰ ਤਾਂ ਝੁਕਿਆ

ਸਜਦੇ ਅੰਦਰ ਸਿਰ ਤਾਂ ਝੁਕਿਆ ਝੁਕਿਆ ਨਾ ਕਿਰਦਾਰ ਤੇਰਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ਹੈ ਸਜਦੇ ਦਾ ਰਾਜੀ ਨਾ ਹੋਇਆ ਯਾਰ ਤੇਰਾ ਰੋਜ ਮੇਰੇ ਸਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਸਰ ਘੋਲ਼ ਕੇ ਜਾਂਦੀ ਸ਼ਾਮ ਜਦੋਂ ਹਾਜੀ ਮੈਨੂੰ ਦੇਣ ਸੁਨੇਹੇ ਯਾਦ ਕਰੇ ਇਲਹਾਮ ਜਦੋਂ ਆਥਣ ਵੇਲੇ ਮਸਜਿਦ ਅੰਦਰ ਸੁਣੇ ਪਈ ਆਜਾਨ ਕੋਈ ਕਿਤੇ ਕੋਈ ਰੂਹ ਵਿਹੜਾ ਭਾਲ਼ੇ ਖਾਲੀ ਕਰੇ ਮਕਾਨ ਕੋਈ ਨਿੱਤ ਰੇਸ਼ਮੀ ਤੰਦਾਂ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੁਣਦਾ ਮੈਂ ਚੁੱਪ ਦੇ ਕੁੰਡੇ ਲਾ ਕੇ ਬੈਠਾ ਗੀਤ ਇਲਾਹੀ ਸੁਣਦਾ ਮੈਂ ਆਇਤਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਫਿਕਰੇ ਲੈ ਕੇ ਓਹਲੇ ਬੈਠਾ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਪੈਰ ਟਿਕਾ ਹੁਣ ਘਰ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਹਾਂ ਕਰੇ ਬਿਆਨ ਜਮਾਨਾ ਬੇਸ਼ੱਕ ਵੇਖੀਆਂ ਤੇਗਾਂ ਲਿਸ਼ਕਦੀਆਂ ਕਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਖਾਨੇ ਪਈਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਜਦੋਂ ਨਬੀ ਦੀ ਹੋਈ ਤਲਾਵਤ ਪਰਖੇ ਲੋਕ ਮਹਾਨ ਗਏ ਜਦੋਂ ਹਦੀਸ ਮੰਗਿਆ ਲੇਖਾ ਜਿਉਂਦੇ ਜੀਅ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਗਏ

ਸਿੱਕ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਹੈ

ਸਿੱਕ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਹੈ ਲਾਲਸਾ ਦੀ ਹੱਥ ਪਾਉਂਦੇ ਨੀ ਮੂਲ਼ ਉਹ ਪੀਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈਣ ਤਖ਼ਤ ਰਜਵਾੜੇ ਖਰੀਦ ਭਾਵੇਂ ਮੁੱਲ ਲੈਣਗੇ ਕਿੱਥੋਂ ਫ਼ਕੀਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਪੂਜ ਕੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੰਦੇ ਲੱਖ ਲਾਹਣਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਅਮੀਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਣਾ ਸਾਰਾ ਨਸ਼ੇੜੀ ਦੇ ਹੱਥ ਆਇਆ ਕੌਣ ਸਾਂਭੂਗਾ ਮੀਰੀਆਂ ਪੀਰੀਆਂ ਨੂੰ ਟੁੱਕ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਦੇਊਗਾ ਸਬਰ ਰੱਖੀਂ ਦਾਣੇ ਬਖਸ਼ਦਾ ਤੇਰਿਆਂ ਸੀਰੀਆਂ ਨੂੰ

ਹੀਰ ਆਖਦੀ ਰਾਂਝਿਆ

ਹੀਰ ਆਖਦੀ ਰਾਂਝਿਆ ਜੋਗੀਆ ਵੇ ਦਿਨ ਇਸ਼ਕ ਮਜਾਜੀ ਤੇ ਅੱਤ ਦੇ ਨੇ ਵਿਹੜੇ ਚੂਚਕ ਦੇ ਢੁੱਕਿਆ ਰੱਬ ਆ ਕੇ ਲੋਕੀਂ ਆਖਦੇ ਮਾਮਲੇ ਪੱਤ ਦੇ ਨੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਜਨਮ ਜਨਮਾਂਤਰੋਂ ਮੰਗ ਤੇਰੀ ਬੋਲ ਪੀਰ ਖਵਾਜੇ ਦੇ ਸੱਤ ਦੇ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਰੂਹ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕਲਬੂਤ ਲੀਤਾ ਇਹ ਤਾਂ ਮਾਮਲੇ ਪੰਜਵੇਂ ਤੱਤ ਦੇ ਨੇ ਇਸ਼ਕ ਹੋਏ ਕਬੂਲ ਦਰਗਾਹ ਵਿੱਚੋਂ ਹੱਥ ਸਾਡੇ ਤੇ ਨੀਲੜੀ ਛੱਤ ਦੇ ਨੇ ਧਰਤ ਪੂਜ ਕੇ ਮੱਥੇ ਤੇ ਲਾ ਟਿੱਕਾ ਭਲੇ ਮੰਗਣੇ ਅਸਾਂ ਸਰਬੱਤ ਦੇ ਨੇ ਖ਼ਸਮ ਵਾਲ਼ੀ ਲਈ ਭਾਲ਼ਦੇ ਖ਼ਸਮ ਫਿਰਦੇ ਮੇਰੇ ਮਾਪੇ ਵੀ ਪੁੱਠੜੀ ਮੱਤ ਦੇ ਨੇ

ਸੇਲੀ ਹੀਰ ਦੀ ਵਿੱਚੋਂ

ਸੇਲੀ ਹੀਰ ਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਰੱਤ ਡਿੱਗੀ ਪਤਾ ਕਰੋ ਨੀ ਰਾਂਝੇ ਦੀ ਸੁੱਖ ਕੋਈ ਕੋਇਲ ਕੂਕਦੀ ਨਹੀਂ ਅੱਜ ਚੀਕਦੀ ਏ ਲੱਗਾ ਹੀਰ ਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਦੁੱਖ ਕੋਈ ਆਸ਼ਕ ਕੌਲ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹੀ ਸਾਧ ਹੋਇਆ ਰਹੀ ਸ਼ੌਹਰਤਾਂ ਵਾਲੀ ਨਾ ਭੁੱਖ ਕੋਈ ਲੰਮੇ ਰਾਹਾਂ ਦੇ ਰਾਹੀ ਨਾ ਫੇਰ ਪਰਤੇ ਤੇ ਉਡੀਕਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਰੁੱਖ ਕੋਈ ਟਿੱਲੇ ਵਾਲ਼ਿਆ ਪੁੱਤਾਂ ਤੇ ਮਿਹਰ ਰੱਖੀਂ ਸੁੰਨੀ ਹੋਵੇ ਨਾ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਕੋਈ

ਕੋਈ ਲੈਨਿਨ, ਕੋਈ ਕਾਰਲ

ਕੋਈ ਲੈਨਿਨ, ਕੋਈ ਕਾਰਲ ਕੋਈ ਸੁਕਰਾਤ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਮੇਰੇ ਦੇ ਲਈ ਸੌਗਾਤ ਬਣ ਜਾਂਦਾ - ਮਗਰ ਹਰ ਤਰਫ ਹੀ ਏਥੇ ਪਏ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਰੌਲ਼ੇ ਨੇ ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਵੀਰ ਬਣਨਾ ਸੀ ਉਹ ਹੋਏ ਗੂੰਗੇ ਬੋਲ਼ੇ ਨੇ - ਉਮਰ ਵੀਹਾਂ ਦੀ ਵਿੱਚ ਬੰਦੇ ਬਹਾਦਰ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਮਸਾਂ ਕੋਹ ਵਾਟ ਤੁਰ ਕੇ ਹੀ ਸੂਰਮੇਂ ਅੱਕ ਜਾਂਦੇ ਨੇ - ਨਾ ਇਹਨਾਂ ਸਾਖੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਨਾ ਰੂਹ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਏ ਨੇ ਮੇਰੇ ਬਾਬੇ ਦੇ ਵਾਰਸ ਕੀਤੀਆਂ ਭੁਗਤਣ ਹੀ ਆਏ ਨੇ - ਕੋਈ ਓਸ਼ੋ, ਕੋਈ ਹਮਤਾਜ ਵਰਗੀ ਰੀਸ ਤਾਂ ਕਰਦਾ ਮਨੁੱਖੀ ਹਿਰਦਿਆਂ ਵਿਚ ਪੈਂਦੀ ਮੱਠੀ ਚੀਸ ਤਾਂ ਕਰਦਾ - ਕੋਈ ਤਾਂ ਕੁੱਖ ਮਾਂ ਦੀ ਨਲੂਏ ਵਰਗਾ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਦਿੰਦੀ ਮੇਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੂਰਮਾਂ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਦੇ ਦਿੰਦੀ - ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ ਕਿ ਮਾਲੀ ਖਾ ਗਿਆ ਫੁੱਲ ਬਾਗ ਆਪਣੇ ਦਾ ਜਿਕਰ ਗੈਰਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਕਿੰਝ ਕਰਾਂ ਪੰਜਾਬ ਆਪਣੇ ਦਾ - ਮਗਰ ਅਫ਼ਸੋਸ! ਮੇਰੀ ਧਰਤ ਹਾਲੇ ਤੀਕ ਸੱਖਣੀ ਏਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਰ ਕਿੰਨੀ? ਬਾਂਝਤਾ ਦੀ ਰਾਖ ਚੱਖਣੀ ਏਂ -

ਜਨੂੰਨੀ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ

ਜਨੂੰਨੀ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਪਰਿੰਦਾ ਪਰ ਜਦੋਂ ਮਾਰੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਧੌਣ ਉੱਤੇ ਫੇਰ ਦਿੰਦੇ ਲੋਕ ਨੇ ਆਰੇ - ਕਿਵੇਂ ਸਜਦਾ ਕਰੇ ਨਾ? ਇਸ਼ਕ ਉਸਦੇ ਨੂੰ ਜਮਾਨਾ ਇਹ ਉਹ ਆਸ਼ਕ ਵਾਰ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਵੀ ਚਾਰੇ - ਅਸਾਂ ਲਈ ਗ੍ਰੰਥ, ਗੀਤਾ, ਤਾਲਮਤ ਦੇ ਅਰਥ ਵੱਖਰੇ ਨਹੀਂ ਮਗਰ ਕੀਤੇ ਅਸਾਡੀ ਹਉਮੇਂ ਸਾਡੇ ਸਿਰ ਬੜੇ ਭਾਰੇ - ਇਹਨੇ ਮਨਸੂਰ ਸੂਲ਼ੀ ਚਾੜਿਆ ਨਾ ਬਖਸ਼ਿਆ ਈਸਾ ਕਿਤੇ ਪੁੱਛੀਂ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਤੋਂ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਕਾਰੇ - ਕਦੇ ਤੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਝਾਤੀ ਫਰੋਲੀਂ ਕਾਗਜਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਭਖ਼ਦੇ ਜਿਸਮ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਾਰੇ - ਸਿਰਫ ਨਾਨਕ ਤੋਂ ਗੋਬਿੰਦ ਤੀਕ ਉਸਨੇ ਕੁੰਜ ਬਦਲੀ ਹੈ ਉਹਨੇ ਤੇਗਾਂ ਵੀ ਫੜੀਆਂ ਨੇ ਇਕੱਲੇ ਵੱਗ ਨਹੀਂ ਚਾਰੇ - ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਆਸ਼ਕੀ ਆਪਾਂ ਅਮੀਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੁਹਾਡੇ ਮਹਿਲ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਅਸਾਡੇ ਕੀਮਤੀ ਢਾਰੇ -

ਮੇਰੇ ਚੇਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ

ਮੇਰੇ ਚੇਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਬੀ ਸੁਲਤਾਨ ਵਰਗਾ ਜਿਵੇਂ ਚੰਨ ਚੌਥ ਦੀ ਰਾਤ ਲੱਗੇ ਮਹਿਮਾਨ ਵਰਗਾ ਮੇਰੇ ਚੜ੍ਹੀ ਜਵਾਨੀ ਪੈਰ ਫ਼ਕੀਰੀ ਭਾਲ਼ਦੇ ਨੇ ਪਰ ਹੁਜਤਾਂ ਕਰ ਕਰ ਰੋਜ ਹੀ ਜਜ਼ਬੇ ਟਾਲ਼ਦੇ ਨੇ ਉਹਦੇ ਕੌਤਕ ਵੇਖ ਜਮਾਨੇ ਮੈਨੂੰ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਉਹ ਭਰਦਾ, ਮੈਥੋਂ ਰੋਜ਼ ਖਜ਼ਾਨੇ ਡੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਕਿਸੇ ਲਾਜਵੰਤੜੀ ਪਾਈ ਜਦੋਂ ਸੁਹਾਗ ਚੂੜੀ ਉਹਦਾ ਕੱਲਾ ਕੱਲਾ ਅੰਗ ਸੌਂ ਗਿਆ ਨੀਂਦ ਗੂੜ੍ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਰੋਜ਼ ਦੁਆਵਾਂ ਦੇਣ ਅਕਾਸ਼ੋਂ ਆਉਣ ਪਰੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗੁੰਦੀਆਂ ਗੋਟੇ ਤੇ ਜਰੀਆਂ ਮੈਨੂੰ ਹਰਗਿਜ਼ ਨਹੀਂ ਮਲੂਮ ਇਹ ਦਿਨ ਕਿਸ ਰੰਗ ਦੇ ਨੇ ਮੇਥੋਂ ਪਲ ਪਲ ਉਸਦੇ ਨੈਣ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗਦੇ ਨੇ ਮੇਰਾ ਅੱਲ੍ਹਾ ਜਾਪੇ ਰਹਿਮ ਕੋਈ ਫਰਮਾ ਰਿਹਾ ਏ ਮੈਨੂੰ ਬਾਂਹੋਂ ਫੜਕੇ ਰਾਹ ਜੰਨਤ ਦੇ ਪਾ ਰਿਹਾ ਏ

ਸੂਰਜ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਲਾਈਆਂ

ਸੂਰਜ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਲਾਈਆਂ ਛਾਲਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਗਲ਼ ਲੱਗ ਰੋਈਆਂ ਤਰਕਾਲਾਂ ਚੰਨ ਮੱਥੇ ਲਾ ਰਾਤ ਸੁਹਾਗਣ ਹੋਈ ਪਰ ਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਚੁੰਨੀ ਲੈ ਕੇ ਰੋਈ ਦਿਨ, ਮਹੀਨੇ, ਸਾਲ, ਸਦੀ, ਯੁੱਗ ਬੀਤੇ ਬੁੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਖਲਕਤ ਨੇ ਹੀ ਸੀਤੇ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਸਮਿਆਂ ਦੇ ਪਾਸੇ ਥੱਲਦਾ? ਕਿਸ ਦੇ ਇਕ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੇ ਸਭ ਚਲਦਾ? ਸੁਲ਼ਗ ਰਿਹਾ ਰੂਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੱੜਕੇ ਬੰਦ ਬਰੂਹੇ ਬੈਠਾ ਕਰਦਾ ਖੜਕੇ ਉਂਝ ਤਾਂ ਚਾਰ-ਚੁਫੇਰੇ, ਸੱਜੇ-ਖੱਬੇ ਸੌ ਹੱਥ ਰੱਸਾ ਗੰਢ, ਸਿਰਾ ਨਾ ਲੱਭੇ

ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਕੁ ਦਿਨ ਹੈ ਢੋਣਾ

ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਕੁ ਦਿਨ ਹੈ ਢੋਣਾ ਲਗਦਾ ਹਨੇਰ ਹਾਲੇ ਸਾਨੂੰ ਵੇਖਦੀ ਹੈ ਬੱਦਲਾਂ ਓਹਲੇ ਸਵੇਰ ਹਾਲੇ - ਅਸੀਂ ਉੱਗਣਾ ਹੈ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪੱਥਰਾਂ ਦਾ ਪਾੜ ਸੀਨਾ ਪਰ ਵਕਤ ਆਉਣ ਦੇ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੈ ਦੇਰ ਹਾਲੇ - ਭਰ ਕੇ ਤੂੰ ਝੋਲ਼ੀ ਦੇ ਵਿਚ ਕਲੀਆਂ ਹੀ ਚਾਰ ਲੈ ਜਾ ਮੈਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ ਵਿਹੜੇ ਸੂਹਾ ਕਨੇਰ ਹਾਲੇ - ਜਿਉਂਦੀ ਹਾਂ ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਛੂਹ ਕੇ ਪਰਖ ਲੈ ਤੂੰ ਐਵੇਂ ਵਿਦਾਈ ਵਾਲੇ ਹੰਝੂ ਨਾ ਕੇਰ ਹਾਲੇ - ਮੈਂ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਟੱਪਿਆ ਅਜੇ ਉਮਰ ਦੇ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਹਿਸ਼ੀ ਜਜਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਘੇਰ ਹਾਲੇ - ਮੈਨੂੰ ਦੇ ਹਲੂਣਾ ਯਾਰਾ ਸਮਿਆਂ ਨਾਲ ਝੂਜਣੇ ਦਾ ਮੇਰੀ ਉਮੀਦ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾ ਫੇਰ ਹਾਲੇ - ਮੈਂ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਮਿਟਾ ਕੇ ਹੈ ਸਿਰਜਣੀ ਹਯਾਤੀ ਕੁਝ ਰੂੜੀਆਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਕਰਨੇ ਨੇ ਢੇਰ ਹਾਲੇ -

ਮੇਰਾ ਘਰ ਲੈ ਲਾ

ਮੇਰਾ ਘਰ ਲੈ ਲਾ, ਮੇਰਾ ਬਾਰ ਲੈ ਲਾ ਮੇਰਾ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਾਲਾ ਸੰਸਾਰ ਲੈ ਲਾ ਮੈਨੂੰ ਮੋੜ ਦੇ ਜੋਗੀਆ ਚਾਕ ਮੇਰਾ ਭਾਵੇਂ ਮੈਥੋਂ ਤੂੰ ਸਿੱਕੇ ਹਜਾਰ ਲੈ ਲਾ ਮੇਰੇ ਬਾਬੇ ਦੀ ਲੈ ਲਾ ਜਾਗੀਰ ਸਾਰੀ ਸੌ ਘੋੜਾ ਤੇ ਘੋੜ ਅਸਵਾਰ ਲੈ ਲਾ ਨਾਵੇਂ ਲਿਖ ਸਿਆਲਾਂ ਦੀ ਭੋਇਂ ਸਾਰੀ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਅਨਾਰ ਲੈ ਲਾ ਤੇਰੀ ਹੋਵੇ ਨਾ ਫੇਰ ਵੀ ਪੂਰਤੀ ਜੇ ਵੇ ਤੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਕੁਤੁੱਬ ਮੀਨਾਰ ਲੈ ਲਾ ਮੇਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੈ ਲਾ ਦਹਾਕੇ ਢਾਈ ਅੰਤ ਵੇਲ਼ੇ ਦੇ ਮੋਢੇ ਵੀ ਚਾਰ ਲੈ ਲਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜੋਗੀਆ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਜੋਗ ਦੇਦੇ ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਹਾਰ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਲੈ ਲਾ

ਜਿਸ ਹੀਰੇ ਮਿੱਟੀ ਰੋਲ਼ ਕੇ

ਜਿਸ ਹੀਰੇ ਮਿੱਟੀ ਰੋਲ਼ ਕੇ ਤੇ ਕਈ ਬਚਾਏ ਲਾਲ ਜੋ ਕਵਿਤਾ ਆਪਣੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਲਿਖਦਾ ਸੀ ਤੇਗਾਂ ਨਾਲ - ਸੀ ਸੂਰਜ ਕਾਲ਼ੀ ਰਾਤ ਦਾ ਦਿਨ ਚੜ੍ਹਦੇ ਹੋਇਆ ਅਲੋਪ ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਬਾਣੀ ਸਿਮਰ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਰੀ ਕਮਾਲ - ਮਾਛੀਵਾੜੇ ਦੀ ਧਰਤ 'ਤੇ ਕੁਝ ਬੀਜ , ਕਰੁੱਤੇ ਬੀਜ ਪੀਲ਼ੇ ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਪੈ ਗਿਆ ਜੋ ਹੋ ਕੇ ਬੜਾ ਨਿਢਾਲ਼ - ਕਿਹੜਾ ਸੀ ਸੱਚਾ ਸੂਰਮਾ? ਜਿਹਦੇ ਹੱਥ ਕੜਾ, ਕਿਰਪਾਨ ਜਿਹਨੂੰ ਹੋਣੀ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੀ ਤੇ ਸਜਦਾ ਕਰਦਾ ਕਾਲ - ਜੋ ਕਰੇ ਮਖੌਲਾਂ ਮੌਤ ਨੂੰ ਔਕੜ ਨੂੰ ਜਾਣੇ ਟਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਸਮਕਾਲੀ ਯੁੱਗ ਦਾ ਕੋਈ ਐਸਾ ਸਿੰਘ ਵਿਖਾਲ - ਜਿਹਦੇ ਲਫ਼ਜ਼ ਅਕਾਸ਼ੀਂ ਉੱਡਦੇ ਪੰਛੀ ਦੇ ਫੜਕਣ ਵਾਂਗ ਓਸੇ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਾ ਕੋਈ ਤਬਲੇ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਤਾਲ - ਜੋ ਖ਼ਾਲਸ ਹੈ ਧੁਰ ਅੰਦਰੋਂ ਤੇ ਖ਼ਲਕਤ ਦਾ ਫ਼ਰਜ਼ੰਦ ਸੋਧਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਓਸੇ ਦੀ ਹੈ ਭਾਲ਼ -

ਅਸੀਂ ਵਾਸੀ ਓਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ

ਅਸੀਂ ਵਾਸੀ ਓਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਜਿੱਥੇ ਰਾਂਝੇ ਲੈਂਦੇ ਜੋਗ ਜਿੱਥੇ ਹੀਰਾਂ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਖਾਂਦੀਆਂ ਤੇ ਚੂਚਕ ਕਰਦੇ ਸੋਗ ਸਾਡੇ ਵੈਦ ਹਤਾਸ਼ੇ ਪਰਤਦੇ ਅਸੀਂ ਧੁਰੋਂ ਲਵਾਏ ਰੋਗ ਸਾਡੇ ਪੋਤੜਿਆਂ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਦਾਈਆਂ ਨੇ ਖ਼ਾਸ ਵਿਜੋਗ ਤੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਖੂਹੇ ਡੁੱਬ ਕੇ ਅਸੀਂ ਲਈਆਂ ਜੂਨਾਂ ਭੋਗ

ਮੈਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ

ਮੈਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਹਰ ਇਕ ਫੁੱਲ ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਕੰਡਿਆਂ ਦੀ ਸੰਹੁ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸਖਸ਼ ਹਾਂ !

ਉਸਦਾ ਉਂਗਲੀ ਉਠਾ ਕੇ

ਉਸਦਾ ਉਂਗਲੀ ਉਠਾ ਕੇ ਨੀਲੱਤਣ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਨਾ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਉੱਠ ਗਿਆ ਹੈ - ਉਸ ਲਈ ਧਰਤੀ ਦਾ ਵਜੂਦ ਇੱਕ ਸੰਗਤਰੇ ਦੀ ਫਾੜੀ ਨਾ ਹੋ ਕੇ, ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗੀ ਲੂਣ ਦੀ ਡਲ਼ੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ - ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੰਕਾਰ ਦੇ ਖੰਭ ਝਾੜ ਕੇ, ਨਿਮਰਤਾ ਦਾ ਤਵੀਤ ਪਾ ਕੇ ਕਿਣਕਿਆਂ ਵਿਚਲੀ ਨਮੀ ਹੋਇਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ - ਉਸਦੀ ਹਰ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਲੋਕ ਆਪ ਚੁਣਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਹੀ ਉਸਦਾ ਅਸਤਿਤਵ, ਇੱਕ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬੰਦ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ !

ਮੈਂ ਕਵਿਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੀ ਹਾਂ

ਮੈਂ ਕਵਿਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਸਿਗਰਟ ਦਾ ਕਸ਼ ਲਏ ਬਗੈਰ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਤਾਂ ਵੀ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ - ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਰੂਹ ਫੂਕਣ ਲਈ ਮੈਂ ਨਿੱਕੂ ਜਿਹਾ ਪੈੱਗ ਨਹੀਂ ਮਾਰਦੀ - ਮੈਂ ਤਾਂ ਭੱਜਦੀ ਹੋਈ ਸਾਹੋ ਸਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਤੇ ਥੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ - ਕਿਉਂਕਿ ਕਵਿਤਾ ਤਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵੱਗ ਲੈ ਕੇ ਮੇਰਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦੀ ਹੈ - ਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀਆਂ ਚਾਰੇ ਕੰਨੀਆਂ ਸਮੇਟ ਕੇ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹਾਂ - ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਮੁੱਖਬੰਦ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੋਵੇਂ ਲਿਖਦੇ ਹਨ - ਏਸੇ ਲਈ ਹਰ ਕਵਿਤਾ ਮੇਰੇ ਹਾਣ ਪਰਵਾਣ ਦੀ ਹੋ ਨਿਬੜਦੀ ਹੈ !

ਕਿਹੜੀ ਦੱਸ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੇਂਗਾ

ਕਿਹੜੀ ਦੱਸ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੇਂਗਾ ਪਰਸੋਂ ਦੀ ਜਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਦੀ ਤੂੰ ਤਾਂ ਪੰਜੇ ਵੇਲ਼ੇ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸਾਡੇ ਦਮ ਦਮ ਚੱਲਦੀ - ਮੱਕੇ ਦੇ ਵੱਲ ਤਾਂ ਜਾਵਾਂ ਜੇ ਖੋਟ ਯਾਰ ਵਿਚ ਹੋਵੇ ਓਹੀ ਮੱਕਾ, ਓਹੀ ਕਾਅਬਾ ਚਿੰਤਾ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ਦੀ - ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤੂੰ ਹਾਜੀ ਬਣਿਆ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼ੰਕਾ ? ਨੀਝ ਓਸਦੀ ਤੀਰੋਂ ਤਿੱਖੀ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਥੱਲਦੀ - ਬਿਰਹੋਂ ਵਾਲੀ ਅਗਨੀ ਦਾ ਜੇ ਸੇਕ ਜਰਾ ਤੂੰ ਲੈਣਾ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਦੋ ਚਿਣਗਾਂ ਲੈ ਜਾ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਬਲ਼ਦੀ - ਆਈ ਨੇ ਜਦ ਆ ਹੀ ਜਾਣਾ ਕਾਹਦੀ ਫੇਰ ਲੜਾਈ ਕਾਹਦੇ ਦਾਅਵੇ ਕਾਹਦੀਆਂ ਅਣਖਾਂ ਕਾਹਦੀ ਏ ਫਿਰ ਜਲਦੀ - ਦਿਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੋਗ ਪਿਆ ਏ ਸਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਘੜੀ ਮੌਤ ਦੀ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਤੇ ਚੌਵੀ ਘੰਟੇ ਚੱਲਦੀ -

ਕੋਈ ਸੰਗਤਰੇ ਰੰਗੀ ਕਣੀ

ਕੋਈ ਸੰਗਤਰੇ ਰੰਗੀ ਕਣੀ ਦੇਂਦੀ ਸਬਕ ਇਲਹਾਮ ਦਾ ਕੋਈ ਚਾਨਣੀ ਘੁੰਡ ਕੱਢ ਕੇ ਰਾਹ ਵੇਖਦੀ ਹੈ ਸ਼ਾਮ ਦਾ - ਪਿਆ ਵਿੱਚ ਖਲਾਵਾਂ ਭਟਕਦਾ ਮੇਰੇ ਮਨ ਦਾ ਪੰਛੀ ਬੇ-ਸਬਬ ਬੇ-ਅਰਥ ਹੋਇਆ ਜਾਪਦਾ ਹਰ ਅਰਥ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਦਾ - ਦੱਸੋ ਕਰੇ ਕਿੱਦਾਂ ਯਕੀਂ ? ਹੋਇਆ ਦਗ਼ਾ ਉਸ ਨਾਲ ਜੋ ਉੱਚਾ ਓਹਦੀ ਪਦਵੀ ਤੋਂ ਹੈ ਰੁਤਬਾ ਮੇਰੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਦਾ - ਸਦੀਆਂ ਗੁਜਰੀਆਂ ਗੌਰ ਅੰਦਰ ਫਿਰ ਵੀ ਸੀਨਾ ਧੜਕਦਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲ਼ ਗਿਆ ਖ਼ਤ ਮੇਰੇ ਕਤਲ-ਏ-ਆਮ ਦਾ ਕਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੇ ਰਹਿਮਤਾਂ ਮੇਰੇ ਤੇ ਬੜੀਆਂ ਡੂੰਘੀਆ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਉਹ ਮੇਰੇ ਇਸ ਸੂਫੀਆਨਾ ਕਲਾਮ ਦਾ - ਬਸ ਕਰ ਦਵੇ ਅਹਿਸਾਨ ਇੱਕ ਲਾਂਬੂ ਲਗਾ ਕੇ ਪਰਤ ਜਾਏ ਇੱਕ ਭੇਜਿਓ ਖ਼ਤ ਆਖਰੀ ਓਹਦੇ ਘਰ ਮੇਰੇ ਸਲਾਮ ਦਾ ਬਣਖੰਡੀਆਂ ਵਿਚ ਫੁੱਲ ਖਿੜੇ ਮਹਿਕਾਂ ਚੁਫੇਰੇ ਪਸਰੀਆਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਟੁਕੜਾ ਰੇਸ਼ਮੀ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਪੈਗਾਮ ਦਾ - ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਆਸ਼ਕ ਰਿਹਾ ਪੈਰਾਂ ਤੋਂ ਸਿਰ ਦੇ ਵਾਲ ਤੱਕ ਛੱਡਿਆ ਨਹੀਂ ਪੱਲਾ ਕਦੇ ਇੱਕ ਇਸ਼ਕ ਦਾ, ਇਕ ਜਾਮ ਦਾ -

ਕੁਰਾਨ - ਏ - ਪਾਕ ਦਾ ਟੁਕੜਾ

ਕੁਰਾਨ - ਏ - ਪਾਕ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਲਹਾਮ ਕੋਈ ਹਕੀਕਤ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕੋਈ - ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਰਕੀਬ - ਏ - ਯਾਰ ਲਿਖਿਆ ਹਸ਼ਰ ਦੇ ਵੇਲਿਓਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖ਼ਾਸ ਪੈਗਾਮ ਕੋਈ - ਬਸ਼ਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਫਿਰਦੌਸ ਦਾ ਲੇਕਿਨ ਫਰੇਬੀ। ਨਾ ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਘਰ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਆਵਾਮ ਕੋਈ - ਬੜੀ ਨੂਰੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਹਰ ਸਖਸ਼ ਮੈਨੂੰ ਹਯਾਤੀ ਨੇ ਹੀ ਲਗਦਾ ਪੀ ਲਿਆ ਹੈ ਜਾਮ ਕੋਈ - ਬਜਾਰਾਂ ਦੇ ਅਕੀਦੇ ਹੋਰ ਨੇ ਮੈਂ ਵਿਕ ਨੀ ਸਕਦਾ ਨਾ ਮੇਰਾ ਧਰਮ ਹਿੰਦੂ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਇਸਲਾਮ ਕੋਈ - ਮੇਰਾ ਹਰ ਨਫ਼ਸ ਹੈ ਆਜਾਦ ਝੂਠੇ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਨਾ ਕੋਈ ਇਮਤਿਹਾਨ - ਏ - ਦੌਰ ਨਾ ਅੰਜਾਮ ਕੋਈ - ਮੈਂ ਆਸ਼ਿਕ ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਬੇਨਾਮ ਦਾ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣਾ ਨਵਾਂ ਰੱਖੋ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਨਾਮ ਕੋਈ - ਬੜੀ ਮਹਿਮਾਨ - ਨਵਾਜੀ ਖਾਸ ਕਰਦਾ ਆਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਉਹ ਸਭ ਨੂੰ ਕਤਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਆਉਂਦਾ ਜਾਮ ਕੋਈ -

ਘਾਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਲਗਰ ਲਪੇਟੀ

ਘਾਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਲਗਰ ਲਪੇਟੀ ਘਾਹਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਾਏ ਉਸਦੀਆਂ ਬੇਪਰਵਾਹੀਆਂ ਮੇਰੇ ਸਿਦਕ ਦੇ ਬੰਨੇ ਢਾਹੇ - ਸੋਨੇ ਦੀ ਇੱਕ ਝਾਲਰ ਲਾ ਦੇ ਪੱਖੀ ਉੱਤੇ ਅੰਮੀਏ ਮੇਰੇ ਘਰ ਕੁਝ ਥਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਤਪਦੇ ਜੋਗੀ ਆਏ - ਤਾਣ ਚੰਦੋਏ ਰੌਸ਼ਨੀਆਂ ਦੇ ਫਿਰਨ ਕਮਲੀਆਂ ਧੁੱਪਾਂ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਕੂਲ਼ੇ ਪਿੰਡੇ ਸੁੱਕਣੇ ਇਹਨਾਂ ਪਾਏ - ਜਲ ਚਸ਼ਮੇ ਦਾ ਉਬਲਣ ਲੱਗਾ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਲਗਾਇਆਂ ਲਗਦਾ ਉਸਦੇ ਬੁੱਲ੍ਹ ਹੋਣਗੇ ਜਨਮਾਂ ਦੇ ਤਿਰਹਾਏ - ਵੇਖ ਹਨੇਰਾ ਬੁੱਕਲ ਵਿੱਚ ਸਮੇਟ ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਬੈਠਾ ਲਟ ਲਟ ਕਰਦੇ ਸੂਰਜ ਆ ਕੇ ਉਸਦੇ ਪਰਦੇ ਲਾਹੇ - ਚੰਨ ਦੀ ਫਾੜੀ ਵਿੱਚ ਤਾਰਿਆਂ ਪਈ ਕੁਝ ਏਦਾਂ ਜਾਪੇ ਜੀਕਣ ਕੋਈ ਸੁਹਾਗਣ ਮੱਥੇ ਕੱਟ ਕੇ ਬਿੰਦੀ ਲਾਏ - ਸੋਨੇ ਦੀ ਜਿਉਂ ਝਾਲ ਫਿਰੀ ਹੈ ਪਿੱਪਲ ਪੱਤਿਆਂ ਉੱਤੇ ਵਿੱਚ ਅਕਾਸ਼ੋਂ ਡੁੱਲ੍ਹ ਡੁੱਲ੍ਹ ਪੈਂਦੇ ਰੌਸ਼ਨੀਆਂ ਦੇ ਸਾਏ -

ਨੱਤੀਆਂ ਪਾਵਣ ਵਾਲਾ ਅੱਜਕਲ

ਨੱਤੀਆਂ ਪਾਵਣ ਵਾਲਾ ਅੱਜਕਲ ਮੁੰਦਰਾਂ ਪਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਕਿਸ ਲਈ ? ਸੰਨਿਆਸੀ ਹੋ ਜਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ - ਕਰੇ ਕਬੂਲ ਸਜਾਵਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਤਰਕ ਬਾਜੀਆਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਹੈਂਕੜ - ਬਾਜ਼ੀ ਵਾਲਾ ਰੋਟੀ ਮੰਗ ਕੇ ਖਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ - ਖਾਲੀ ਭਾਂਡਾ ਖਬਰੇ ਕਿਸ ਨੇ ਨਾਲ ਮੁਹੱਬਤ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਤੋੜਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਵੀ ਸਦਕੇ ਜਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ - ਆਪਣਾ ਆਪਾ ਘੋਖ ਰਿਹਾ ਏ ਚੁੱਪ ਦੇ ਜੰਦੇ ਲਾਏ ਨੇ ਅੱਖ ਮਿਲਾ ਕੇ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਨਜ਼ਰ ਚੁਰਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ - ਬੀਆਬਾਨਾਂ ਅੰਦਰ ਸੁਣਦੀ ਤਾਨ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੰਝਲ਼ੀ ਦੀ ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਨੂੰ ਫੇਰ ਨਵਾਂ ਕੋਈ ਰੰਗ ਚੜ੍ਹਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ - ਅੱਜਕਲ ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ ਉੱਤੇ ਦੇਂਦਾ ਮੈਨੂੰ ਦਾਦ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗੂੰ ਦਿਲ ਨੂੰ ਬਿਰਹਾ ਲਾਵਣ ਲੱਗਾ ਏ - ਲਗਦਾ ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਹਰਗ ਤੋਂ ਵੀ ਨੇੜੇ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾ ਲਈ ਏ ਹਰ ਇੱਕ ਸਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਚੇਤੇ ਆਵਣ ਲੱਗਾ ਏ -

ਮੈਂ ਮਾਣਕ ਦੀ ਕਲੀ ਵੀ ਮਾਣੀ

ਮੈਂ ਮਾਣਕ ਦੀ ਕਲੀ ਵੀ ਮਾਣੀ, ਮੈਂ ਵਾਰਿਸ ਦੀ ਹੀਰ ਪੜ੍ਹੀ । ਢਲ਼ਦੇ ਸੂਰਜ ਮਿਰਜਾ ਗਾਇਆ, ਪੀਲੂ ਦੀ ਤਕਦੀਰ ਪੜ੍ਹੀ। ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਦੇ ਮਾਰੂਥਲ ਵਿਚ, ਇੱਕ ਇੱਕ ਸੱਸੀ ਰੋਜ ਸੜ੍ਹੀ । ਸੋਹਣੀ ਜਹੀ ਕੰਵਾਰੀ ਸੱਧਰ, ਇਸ਼ਕ ਝਨਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਚੜ੍ਹੀ । ਲਿਖ ਲਿਖ ਕਾਗਜ ਸੋਗੀ ਹੋਏ, ਕਲਮ ਮੇਰੀ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਖੜ੍ਹੀ।

ਨਿੱਤ ਰਮਜਾਨ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਵੇਹੜੇ

ਨਿੱਤ ਰਮਜਾਨ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਵੇਹੜੇ ਘੁੱਟ ਲਹੂ ਜਿੰਦ ਭਰਦੀ ਛੱਡ ਸੰਸਾਰ ਨਮਾਜ਼ੀ ਹੋਏ ਰੂਹ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਕਰਦੀ - ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਗੇ ਸੀਨੇ ਬਿਰਹਾ ਰੜਕੇ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਹੰਝੂ ਲੈ ਕੇ ਪੜ੍ਹੀ ਨਮਾਜ਼ ਫ਼ਜ਼ਰ ਦੀ - ਢਲ਼ਦੇ ਸੂਰਜ ਨੇ ਪਰਛਾਂਵੇਂ ਲੰਮੇ ਸਲੰਮੇ ਕੀਤੇ ਸਿਖਰ ਦੁਪਹਿਰਾ ਪਿੰਡੇ ਢਲ਼ਿਆ ਕਰੀ ਨਮਾਜ਼ ਜ਼ੁਹਰ ਦੀ - ਪੜ੍ਹਾਂ ਹਦੀਸ ਸਦਾਵਾਂ ਕਾਫ਼ਰ ਖਾਵਾਂ ਅੰਨ ਨਾ ਪਾਣੀ ਆਥਣ ਵੇਲੇ ਰੋਜ ਕਰਾਂ ਮੈਂ ਅਦਾ ਨਮਾਜ਼ ਅਸਰ ਦੀ - ਮਗਰਿਬ ਵੇਲ਼ਾ ਨੇੜੇ ਆਇਆ ਹਿਜਰ ਸੂਤੀਆਂ ਨਾੜਾਂ ਧਰਤੀ ਛੱਡ ਅਕਾਸ਼ੀਂ ਚੜ੍ਹ ਗਈ ਲਾਲੀ ਇਸ਼ਕ ਕਹਿਰ ਦੀ - ਰੋਜ ਇਸ਼ਾ ਮੇਰੇ ਸਾਹ ਪੀ ਜਾਵੇ ਰਹਿਮ ਯਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਇਸ਼ਕ ਨੇ ਪਕੜ ਨਮਾਜ਼ੀ ਕੀਤੇ ਕੌਣ ਬਣੇ ਹੁਣ ਦਰਦੀ - ਦੋਜਖ਼ ਦੇ ਵਿਚ ਪਈਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਤਨ ਹੋਇਆ ਸੁੱਕ ਪਿੰਜਰ ਹਰ ਆਸ਼ਕ ਰਮਜਾਨ ਮੁਬਾਰਕ ਬਾਤ ਖੁਦਾ ਦੇ ਘਰ ਦੀ - ਰੋਜੇ ਰੱਖ ਕਰਾਂ ਸ਼ੁਕਰਾਨੇ ਕੱਢੀ ਕੁੱਲ ਅਲਾਮਤ ਓਸ ਰੱਬ ਨੂੰ ਲੱਖਾਂ ਸਜਦੇ ਜਿੰਦ ਜੀਹਦੇ ਤੇ ਮਰਦੀ -

ਆਜਾ ! ਬੈਠ ਨੀ ਸਖੀਏ ਪਲੰਘ ਉੱਤੇ

ਆਜਾ ! ਬੈਠ ਨੀ ਸਖੀਏ ਪਲੰਘ ਉੱਤੇ, ਤਹਿਆਂ ਆਪਣੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਫੋਲੀਏ ਨੀ। ਹੋਵੇ ਦਿਲ ਦੇ ਤਖ਼ਤ ਜੇ ਯਾਰ ਬੈਠਾ, ਸਾਹਵੇਂ ਬਾਪ ਦੇ ਉੱਚੀ ਨਾ ਬੋਲੀਏ ਨੀ। ਉਹਦੀ ਦੀਦ ਦੇ ਵਸਲ ਨਾਲ਼ ਸਾਰ ਲਈਏ, ਗੰਢਾਂ ਕਦੇ ਨਾ ਪੀਡੀਆਂ ਖੋਹਲੀਏ ਨੀ। ਦਮ - ਦਮ ਓਹ ਕੂਕਦਾ ਪਿਆ ਅੰਦਰ, ਭੁੱਲ ਭਟਕ ਕੇ ਬਾਹਰ ਨਾ ਟੋਲੀਏ ਨੀ। ਭਾਵੇਂ ਪੀਵੇ ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਰੋੜ੍ਹ ਦੇਵੇ, ਜ਼ਮਜ਼ਮ ਹੁਸਨ ਦਾ ਇੱਕੋ ਤੇ ਡੋਹਲੀਏ ਨੀ। ਜਦੋਂ ਰੁਲਣਾ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਲੇਖ ਅੰਦਰ, ਜਿੰਦ ਨਾਲ਼ ਸਲੀਕੇ ਦੇ ਰੋਲੀਏ ਨੀ।

ਮੈਨੂੰ ਥੋਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਣ ਸੋਹਣੀਆਂ

ਮੈਨੂੰ ਥੋਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਣ ਸੋਹਣੀਆਂ ਤੇ ਕੋਝੇ ਲੱਗਣ ਗੁਲਾਬ ਦਮ ਮਹਿਲਾਂ ਅੰਦਰ ਤੋੜ ਗਏ ਮੇਰੇ ਝੁੱਗੀਆਂ ਵਾਲੇ ਖੁਆਬ - ਮੈਂ ਸੱਤੇ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਲੱਭ ਕੇ ਕੁਝ ਸ਼ਰਬਤ ਲਏ ਬਣਾ ਤਾਂਹੀਓਂ ਹੁਣ ਮਿੱਠੀ ਲੱਗਦੀ ਮੈਨੂੰ ਪਿਛਲੀ ਪਈ ਸ਼ਰਾਬ - ਮੈਨੂੰ ਡੁੱਬ ਮਰਨ ਦੀਆਂ ਕਾਹਲੀਆਂ ਸੋਹਣੀ ਦੇ ਜਜਬੇ ਵਾਂਗ ਇੱਕ ਕੱਚਾ ਘੜਾ ਬਣਾ ਦਵੋ ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਕਰੋ ਝਨਾਬ - ਮੈਂ ਕਿੰਨੀ ਹੋਰ ਗੁਜਾਰਨੀ ? ਤੇ ਕਿੰਨੀ ਗਈ ਏ ਲੰਘ ? ਮੇਰੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਜਿਸ ਕਲਮ ਨੇ ਉਹ ਪੂਰਾ ਦਵੇ ਹਸਾਬ - ਮੈਂ ਫੁੱਲ ਬਰਸਾਤੀ ਲਾ ਲਏ ਬੱਦਲਾਂ ਤੇ ਰੱਖ ਕੇ ਆਸ ਪਰ ਜਾਂਦੀ ਬੱਦਲੀ ਦੇ ਗਈ ਮੈਨੂੰ ਕੋਰਾ ਜਿਹਾ ਜਵਾਬ -

ਮੌਲਾ ਦੀ ਮਰਜੀ ਤੇ ਮਨ ਦਾ

ਮੌਲਾ ਦੀ ਮਰਜੀ ਤੇ ਮਨ ਦਾ ਵਜਨ ਟਿਕਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਰ ਕਰ ਹੀਲੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਦਕ ਪਕਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪੀੜ ਹਿਜਰ ਦੀ ਸਹਿੰਦਾ ਸਹਿੰਦਾ ਪੀੜਾਂ ਵਰਗਾ ਹੋ ਚੱਲਿਆ ਦਿਲ ਦੇ ਐਨ ਵਿਚਾਲੇ ਉਸਨੇ ਨੇਜਾ ਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਦੀ ਦੱਬੇ ਪੈਰੀਂ ਚੰਨ ਪਰਕਰਮਾਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਖਬਰੇ ਉਸ ਦੀ ਰੂਹ ਵਿਚ ਕਿਹੜਾ ਨੂਰ ਸਮਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪਿਆਸਾ ਪਰ ਅੱਗ ਹਿਜਰ ਦੀ ਪੀਂਦਾ ਸੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਸ ਬੂੰਦ ਸਵਾਤੀ ਦਾ ਤਿਰਹਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕੰਧੀਂ ਕੌਲ਼ੀਂ ਲੱਗਾ ਲੱਗਾ ਚੁੱਪ ਜਿਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਾਰ ਵਸੇਂਦੇ ਹਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੇਚਾ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਰ ਬਿਸਮਿੱਲਾ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਹੋਣਾ ਡੂੰਘੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਹਿੰਦੇ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਫੜਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ

ਦੱਸ ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ

ਦੱਸ ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਦਿਲਬਰਾ ਲੱਗਦਾ ਹਰ ਸਖ਼ਸ਼ ਹੀ ਪੱਥਰ ਜਿਹਾ ਨਾ ਹਵਾਵਾਂ ਵਗਦੀਆਂ ਨਾ ਛਾਂ ਕਿਤੇ ਵੇਖਿਆ ਹਰ ਰੁੱਖ ਹੀ ਮੈਂ ਝੁਲਸਦਾ ਰੋਜ ਕਰਦੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੂਲ਼ੇ ਜਿਸਮ ਰੋਜ ਹੀ ਹਾਕਮ ਕੋਈ ਹੈ ਜਨਮਦਾ ਆਪਣੀ ਪਹਿਚਾਣ ਮੈਂ ਏਦਾਂ ਕਰੀ ਲਿਖ ਲਿਆ ਬੂਹੇ ਦੇ ਉੱਤੇ ਬੇਵਫ਼ਾ ਜਿਸ ਤਰਫ਼ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਨਜ਼ਰੀਂ ਪਿਆ ਹਰ ਤਰਫ਼ ਸੈਲਾਬ ਟੁੱਟੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਸੁਣਦੀਆਂ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਸਿਸਕੀਆਂ ਦੱਸ ! ਕਿਹੜਾ ਸਖ਼ਸ਼ ਏਥੇ ਗ਼ਮਜ਼ਦਾ? ਘਿਰਦੀਆਂ ਮੇਰੇ ਜਿਹਨ ਵਿਚ ਬਦਲੀਆ ਬੋਲ ਹੈ ਕਿਸਦਾ ਮੇਰੇ ਮਹਿਰਮ ਜਿਹਾ? ਫਿਰ ਕਿਤੇ ਮੈਨੂੰ ਭੁਲੇਖਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ? ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੁਣ ਵੀ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਿਸਕਦਾ

ਲੱਭੋ ! ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਲਾਇਆ

ਲੱਭੋ ! ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਲਾਇਆ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਕੋਈ ਲੱਗਾ ਹੈ ਮੇਰੇ ਸੀਨੇ ਬਿਰਹੇ ਦਾ ਬਾਣ ਕੋਈ - ਖੋਹ ਲਏ ਨੇ ਉਸ ਜਦੋਂ ਦੇ ਮੈਥੋਂ ਉਜਾਲੇ ਮੇਰੇ ਮੈਨੂੰ ਹਨੇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਖਾਣ ਕੋਈ - ਫਿਰ ਵੀ ਹਾਂ ਮੈਂ ਸੁਭਾਗਾ ਕਿ ਛੱਡ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਚੇਤੇ 'ਚ ਮੇਰੇ ਆ ਕੇ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ਮਾਣ ਕੋਈ - ਨਹੀਂ ਲੋੜ ਰਾਬਤੇ ਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਾਂਗ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੀੜਾਂ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਛਾਣ ਕੋਈ - ਰੌਸ਼ਨ ਦਿਮਾਗ ਵਾਲਾ ਮਨ ਮਰਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਆਇਆ ਨਾ ਉਸਦੇ ਮਗਰੋਂ ਮੈਨੂੰ ਮਨਾਣ ਕੋਈ - ਵੀਰਾਨ ਬਾਗ਼ ਹੋ ਗਏ ਦਿਲ ਦੇ ਬਹਾਰ ਅੰਦਰ ਬਣ ਕੇ ਪਰਿੰਦਾ ਉੱਡਿਆ ਭਰਕੇ ਉਡਾਣ ਕੋਈ - ਜਿਸਦੀ ਸਾਂ ਮੈਂ ਅਮਾਨਤ ਓਹ ਲੈ ਗਿਆ ਚੁਰਾ ਕੇ ਫੋਲ੍ਹੋ ਨਾ ਮੇਰੇ ਮਗਰੋਂ ਮੇਰਾ ਮਸਾਣ ਕੋਈ -

ਮੇਲ਼ ਦੀ ਚਿੱਠੀ

ਇੱਕ ਚਾਨਣ ਸਾਡੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਨਗਰ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਏ ਜੋ ਪਲਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੱਖੀਆਂ ਦੀ ਝਾਲਰ ਦੱਸਦਾ ਏ ਉਹਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਜਦ ਮੋੜਾਂ ਉੱਤੇ ਬਹਿਨੇ ਆਂ ਉਹਨਾਂ ਰਾਹਵਾਂ ਵਿਚਲੇ ਰੋੜਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਮਰੂਏ ਦੇ ਫੁੱਲ ਕਹਿਨੇ ਆਂ ਜਿਹਦੀ ਲਾਲੀ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਜਹੀ ਮੁੱਖ ਜਗ਼ਦੇ ਤਾਰੇ ਵਰਗਾ ਏ ਉਹਦੇ ਘਰੋਂ ਮਦੀਨਾ ਨੇੜੇ ਹੈ ਉਹਦਾ ਤਖ਼ਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਵਰਗਾ ਏ ਇੱਕ ਉਲ਼ਝਣ ਉਹਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਵੀ ਉਹਦੀ ਯਾਦ ਸਤਾਉੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਏ ਸਾਡੇ ਸਬਰ, ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਗਲ਼ੀਆਂ ਦੇ ਉਹ ਚੱਕਰ ਲਾਉੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਏ ਉਹਨੇ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰੰਗ ਹਕ਼ੀਕੀ ਦਾ ਸਾਡੇ ਖ਼ੁਆਬਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਭਰਿਆ ਏ ਅਸੀਂ ਏਨੇ ਵਿਚ ਹੀ ਰਾਜੀ ਹਾਂ ਉਹਨੇ ਭਰ ਕੇ ਊਣੇ ਕਰਿਆ ਏ ਉਹਦੇ ਸਾਰੇ ਮੌਸਮ ਅੱਗੇ ਨੇ ਹਰ ਰੁੱਤ ਅਗੇਤੀ ਚਲਦੀ ਏ ਇਸ ਚਾਅ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਧੜਕਣ ਵੀ ਸਾਹਾਂ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਚਲਦੀ ਏ ਮੈਂ ਲੈ ਕੇ ਕੰਘੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਉਹਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਕੁੰਡਲ਼ ਵਾਹੁਣੇ ਨੇ ਕੁਝ ਚੁਣ ਕੇ ਫੁੱਲ ਗ਼ੁਲਾਬਾਂ ਦੇ ਉਹਨੂੰ ਮਿਸ਼ਰੀ ਨਾਲ਼ ਖਵਾਉਣੇ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜਾਣ-ਜਾਣ ਦੀ ਕਾਹਲ਼ੀ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਹਵਾਂ ਵਿਚ ਭਟਕਾਇਆ ਏ ਅਸਾਂ ਤੜ੍ਹਕੇ ਉੱਠ ਦੁਪਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਤਰਕਾਲ਼ਾਂ ਦਾ ਖ਼ਤ ਪਾਇਆ ਏ ਉਹਦੇ ਲਈ ਜੋੜੀ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੀ ਅੰਬਰਸਰ ਤੋਂ ਮੰਗਵਾਉਣੀ ਏ ਅਸਾਂ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀਂ ਜਾਣਾਂ ਏਂ ਅਰਦਾਸ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਆਉਣੀ ਏ ਜਦ ਬੰਦ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਕੋਈ ਮੇਲ਼ ਦੀ ਚਿੱਠੀ ਆਵੇਗੀ ਬੱਦਲ਼ਾਂ ਦੀ ਕਾਤਰ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਕਣੀਆਂ ਦਾ ਗੀਤ ਸੁਣਾਵੇਗੀ

ਸਮ੍ਰਿਤੀ

ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਖੋਜੀ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ 'ਚ ਪਿਆ ਹੋਇਆ.. ਉਸਦਾ ਵਿਵੇਕ ਹਾਂ! ਮੇਰਾ ਅਜੇ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਿਆ! ਅਰਥ ਨਿਕਲਣ ਤੇ ਹੀ ਮੈਂ ਭਾਵ ਵਿਚ ਢਲਣਾ ਹੈ! ਫੇਰ ਕਿਤੇ ਮੇਰੇ ਵਜੂਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਣੀ ਹੈ! ਮੈਂ ਸ਼ਬਦ-ਸ਼ਬਦ ਹੋ! ਕੋਈ ਵਿਸਮਾਦ ਬਣ ਕੇ!! ਕਿਸੇ ਕਾਵਿਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ, ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੀ ਬੁੱਕਲ਼ ਮਾਰ,, ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਹੋਏ,,, ਕਈ ਬੋਧੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਰਮਾ ਕਰਕੇ,,,, ਲੰਮੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਮਗਰੋਂ.... ਤੇਰੇ ਤੀਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੈ! ਫੇਰ ਤੇਰੇ ਕੰਨਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਸੁਣਨਾ ਹੈ! ਫਿਰ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਚੇਤਨਾ ਵਿੱਚ ਜਾਗਣਾ ਹੈ! ਫੇਰ ਕਿਤੇ ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਭਾਲ਼ ਵਿਚ ਨਿਕਲਣਾ ਹੈ! ਕਈ ਵਾਰ ਲੱਭਣਾ ਅਤੇ ਗਵਾਚਣਾ ਹੈ! ਇਹ ਖੇਡ ਕਈ ਜਨਮ ਚੱਲਣੀ ਹੈ! ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਰੂਰ ਵਿਚ ਦੀ ਵਿਚਰਨਾ ਹੈ! ਤੈਨੂੰ ਇਕਲਾਪੇ ਵਿਚ ਝੰਜੋੜਨਾ ਹੈ! ਤੇਰੇ ਉਨੀੰਦਰੇ ਵਿਚ ਰੜਕਣਾ ਹੈ! ਤੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਹੀ ਮਗਰ ਲਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ! ਤੈਨੂੰ ਕਾਹਦੀ ਫ਼ਿਕਰ? ਤੈਨੂੰ ਕਾਹਦਾ ਰੋਸ? ਤੈਨੂੰ ਕਾਹਦਾ ਗਿਲਾ? ਤੈਨੂੰ ਕਾਹਦੀ ਕਾਹਲ਼? ਅਜੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਈਆਂ ਯੁੱਗਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੈਅ ਕਰਨੀ ਹੈ! ਅਦਿੱਖ ਤੋਂ ਇਕ ਰੂਪ ਹੋਣ ਲਈ! ਓਦੋਂ ਤਕ ਤੇਰਾ ਕੰਮ ਖਲਾਅ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਭਟਕਣਾਂ ਹੀ ਤਾਂ ਹੈ! ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਸਰੂਪ ਤੱਕ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿਚ, ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਵਸਲ ਜਾਂ ਮੁਕਾਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ! ਮੈਂ ਤਾਂ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਭਾਣੇ ਵਿੱਚ ਬੱਝੀ ਹੋਈ ਕੁਦਰਤੀ ਕਾਰ-ਵਿਹਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਰਸਮ ਹੀ ਹਾਂ!

ਵਣ-ਪ੍ਰਸਤ

ਕੋਈ ਲੈ ਗਿਆ ਹੈ ਜਬਰੀਂ ਮੇਰੇ ਮਨ ਨੂੰ ਲਾ ਕੇ ਫੰਧਾ ਫਿਰਦਾ ਹਾਂ ਮੈਂ ਵਿਚਾਰਾ ਖ਼ਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਬੰਦਾ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਸੁਪਨੇ ਕਰ ਕੇ ਕਮਾਲ ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਬੁੱਤ ਦਾ ਕਰ ਗਿਆ ਏ ਜੀਣਾ ਮੁਹਾਲ ਕੋਈ ਮੁਹੱਰਮ ਦੇ ਗ਼ਮ ਨੇ ਵੱਡੇ ਤੇ ਤਾਜ਼ੀਆ ਅਧੂਰਾ ਹੈ ਰੁਖ਼ਸਤੀ ਨੂੰ ਕਾਹਲ਼ਾ ਮੇਰੇ ਮਨ ਦਾ ਵੇਗ ਪੂਰਾ ਰੋਹੀਆਂ 'ਚ ਮਹਿਕਦੇ ਨੇ ਚੰਦਨ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਕਿੱਥੇ? ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਮਣਕਿਆਂ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹਿਸਾਬ ਕਿੱਥੇ? ਝੱਖੜ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੁਦਰਤ ਧਰਤੀ ਸਜਾ ਰਹੀ ਏ ਕੁਝ ਮੇਟ ਕੇ ਰਚਣ ਦੀ ਬਣਤਰ ਬਣਾ ਰਹੀ ਏ ਨਦੀਆਂ ਵੀ ਯਤਨ ਵਿਚ ਨੇ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਪਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਹੀ ਮੀਲਾਂ ਦਾ ਰਾਹ ਮੁਕਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਸੁਹਜ ਏਨਾ ਤਿੱਖਾ ਜੰਗਲ਼ ਦੀ ਰਾਤ ਵਰਗਾ ਜੀਭਾ 'ਚ ਸੁਰ ਪਿਆ ਐ ਹਜ਼ਰਤ ਦੀ ਨਾਤ ਵਰਗਾ ਉਹ "ਮੈਂ' ਮੇਰੀ ਝੁਕਾ ਕੇ ਸਜਦੇ ਕਰਾ ਰਿਹਾ ਏ ਜੀਕਣ ਚੁਰਾਸੀਆਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਮੁਕਾ ਰਿਹਾ ਏ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਖੁਭਣ ਲੱਗੀ ਤਰਕਸ਼ ਦੀ ਜਦੋਂ ਡੋਰੀ ਤੁਰਨਾ ਖੜਾਵਾਂ ਪਾ ਕੇ ਸਿਖਦਾ ਏ ਚੋਰੀ - ਚੋਰੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਵਿਆਂ ਦੇ ਸਦਕੇ ਜੋ ਬਲ਼ੇ ਨੇ ਰਾਤ ਸਾਰੀ ਬੋਧੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੀਤੀ ਵਣ-ਪ੍ਰਸਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ

ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ

ਮੇਰਾ ਸ਼ਰੀਰ! ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਦੇ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਰੱਖੀ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਖ਼ਪ-ਖ਼ਪ ਕੇ ਗ਼ਰਕ ਹੋਣ ਲਈ ਹੀ ਸੀ, ਸੋ ਇਸ ਦਾ ਫ਼ਨਾਹ ਹੋ ਜਾਣਾ ਦੁਨਿਆਵੀ ਫਿਕਰਾਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨਹੀਂ ਲਿਆਉਂਦਾ! ਦਰ-ਬ-ਦਰ ਭਟਕਣਾ ਕਿਸੇ ਦਾ ਕੋਈ ਸ਼ੌਂਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ! ਇਹ ਤਾਂ ਕਣਕ ਦੀ ਤਾਸੀਰ ਦਾ ਸਰਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਸਾਡੇ ਬਾਪ ਦਾਦੇ ਨੇ ਖਾਧੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ! ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ? ਮੇਰਾ ਮਨ ਬੜੀ ਲੰਮੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਨਿਕਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ! ਤੇ ਪਿੱਛੋਂ ਚੋਰੀ - ਚੋਰੀ.. ਮੈਂ ਉਮੀਦਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਸਾਰਾ ਸਾਮਾਨ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਬੁੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ! ਮੇਰੀ ਮਾਂ! ਅੱਜ ਵੀ ਸ਼ਤੀਰ' ਤੇ ਬੱਝੀ ਤੀਹ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਕਾਤਰ ਨੂੰ! ਮੇਰੀ ਫ਼ਰਾਕ ਸਮਝਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ, ਮੈਂ ਏਨੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਯੁੱਗਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਜੀ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ....

ਮੋਹ ਦੀ ਚੁਟਕੀ

ਸੱਜਣਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲ਼ੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਕਿੱਧਰੇ ਨਾ ਗਈਆਂ ਨੇ ਚੂਹੇ ਰੰਗੀ ਖ਼ੇਸੀ ਦੀ ਤਹਿ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਈਆਂ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਹੁਣ ਲੱਕ ਦੇ ਮੇਚ ਨਹੀਂ ਗੜਵਾ ਓਹ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਸਾਂਭੀ ਫਿਰਦਾ ਐ ਤਾਂ ਵੀ ਇੱਕ ਤੰਦ ਪਰਾਂਦੀ ਦਾ ਚਾਦਰ' ਤੋਂ ਕੋਲਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਉੱਡਣੇ ਦੀ ਕਾਹਲ਼ੀ ਨੇ ਤੇਰੀ ਛੋਹ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਕਰਿਆ ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਦੀ ਵਾਲ਼ੀ ਨੇ ਸਾਥੋਂ ਨਾ ਫੜ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਟਿਕੀਆਂ ਅਸਮਾਨੀ ਵੇ ਡਿੱਗੀਆਂ ਉਹ ਜਾ ਕੇ ਸੁਣਿਆ ਘਰ ਤੇਰੇ ਜਾਨੀ ਵੇ ਕਿੱਕਰਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲ ਸੀ ਖਾਧੇ ਚੁਣ ਕੇ ਜੋ ਰਾਹਵਾਂ ਦੇ ਅੱਜ ਵੀ ਉਹ ਮਹਿਕ ਰਹੇ ਨੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਾਹਵਾਂ ਦੇ ਸਾਰਾ ਹੀ ਇਸ਼ਕ ਹੋ ਗਿਆ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਰਲ਼ ਕੇ ਵੇ ਮੁੱਕ ਚੱਲਿਆ ਚਰਖਾ ਤੇਰੇ ਹਿਜਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲ਼ ਕੇ ਵੇ ਵਿੱਚ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦੇ ਪਾਈ ਤਿੱਤਲੀ ਇੱਕ ਉੜ ਗਈ ਵੇ ਪੋਟੇ 'ਚੋਂ ਤੁਰ ਕੇ ਸੂਈ ਚੇਤੇ ਵਿੱਚ ਪੁੜ ਗਈ ਵੇ ਨਾ ਕੋਠੇ ਚੂਕਣ ਚਿੜੀਆਂ ਨਾ ਕਾਵਾਂ ਰੌਲ਼ੀ ਵੇ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਪਈ ਉਦਾਸੀ ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਨਾ ਗੌਲ਼ੀ ਵੇ ਕੱਲਰ ਬਣ ਮੋਰ ਕਿਰ ਗਿਆ ਕੰਧ' ਤੇ ਸੀ ਪਾਇਆ ਵੇ ਕਾਹਨੂੰ ਤੂੰ ਚਿਰ ਤੋਂ ਸਾਡਾ ਦਰ ਨਾ ਖੜ੍ਹਕਾਇਆ ਵੇ ਬਿਟ-ਬਿਟ ਉਹ ਝਾਕਣ ਦਰੀਆਂ ਤੇਰੇ ਲਈ ਬੁਣੀਆਂ ਵੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਪੈੜ ਤੇਰੀ ਦੀਆਂ ਚਾਪਾਂ ਨਾ ਸੁਣੀਆਂ ਵੇ ਉਮਰਾਂ ਦੇ ਜਾਵਣ ਸਾਡੇ ਢਲ਼ਦੇ ਪ੍ਰਛਾਵੇਂ ਵੇ ਇੱਕ ਮੋਹ ਦੀ ਚੁਟਕੀ ਭਰ ਕੇ ਘੱਲੀਂ ਸਿਰਨਾਵੇਂ ਵੇ

ਮਹਾਂ-ਸਲੋਕ

ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਜਿਸਮਾਨੀ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਦੇ ਮੁੱਖ 'ਤੇ ਉੱਕਰਿਆ ਮਹਾਂ-ਸਲੋਕ! ਕੋਈ ਤੈਨੂੰ ਸਲਾਹਵੇ ਕੋਈ ਤੈਨੂੰ ਭੰਡੇ ਮੈਨੂੰ ਕੀ ? ਤਾਰੇ ਉਪਮਾ ਕਰਦੇ ਤੇਰੇ ਰਹੱਸ ਦੀ ਸੰਵਾਦ ਰਚਾਉੰਦੇ ਅਕਾਸ਼-ਗੰਗਾ ਨਾਲ਼, ਰਹਿਰਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਹਿਲਾ ਉਚਾਰਦੇ। ਚੰਨ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਚੁਪਹਿਰੇ ਕੱਟਦਾ, ਵਧਦਾ - ਘਟਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਲਹਿਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਲੁਕਣ-ਮੀਟੀ ਖੇਡਦਾ, ਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਰੱਬ ਬਣਦਾ। ਰਾਤ ਦੇ ਇਬਾਦਤਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਬਹਿ ਹਾਜ਼ਰੀ ਭਰਦਾ ਸੂਰਜ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨਬੱਧ, ਯੁੱਗਾਂ-ਯੁਗਾਂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਵਕਤ ਦਾ ਪਾਬੰਦ। ਆਣ ਖੜ੍ਹਦਾ ਮੇਰੇ ਉੱਠਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੇਰੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ। ਮੇਰਾ ਹਰ ਦਿਨ ਜ਼ਿੱਦੀ ਅਤੇ ਅਮੋੜ, ਸੂਰਜ ਦੇ ਘੋੜੇ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਵਕਤ ਨੂੰ ਲਗਾਮ ਦੇਈ ਭੱਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਮਹਾਂ-ਪਰਲੋ ਵੱਲ। ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੇਜ ਅਨੰਤ ਕਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜਿਸਮਾਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਸਾਂਭੀ, ਮੰਗਦੀ ਹੈ ਮੈਥੋਂ ਦਾਨ ਤਨ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦਾ। ਮੇਰੇ ਸਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਚਣ-ਮਿਚਣ ਦੀ ਖੇਡ ਖੇਡਦਾ ਤੂੰ, ਅਣਥੱਕ, ਅਣਭੇਦ, ਅਣਵਾਕ, ਅਣਪਕੜ ਮਹਾਂ-ਸਲੋਕ!

ਭੁੱਲ ਗਏ ਸਵਾਦ ਮੈਂਨੂੰ

ਭੁੱਲ ਗਏ ਸਵਾਦ ਮੈਂਨੂੰ ਹੁਣ ਸ਼ੈਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਦੇ ਟੁੱਕਰ ਫ਼ਕੀਰੀ ਵਾਲ਼ਾ ਖਾ ਕੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫ਼ਰੋਜ਼ੀ ਖ਼ਤ ਘੱਲੇ ਸੀ ਜੋ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਨੇ ਰੱਖੇ ਤੈਥੋਂ ਅੰਮੀਏ ਲੁਕਾ ਕੇ! ਵੱਖਰਾ ਵਜੂਦ ਮੇਰਾ ਦੱਸ ਕਿੱਦਾਂ ਉਹਦੇ ਕੋਲ਼ੋਂ ਰੂਹ ਦਾ ਜੇ ਓਹੀ ਹੱਕਦਾਰ ਨੀ, ਲੰਮੀਆਂ ਤਲਾਸ਼ਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਹੋਇਆ ਏ ਨਸੀਬ ਮੈਂਨੂੰ ਮਸਾਂ ਮੇਰੇ ਮੇਚ ਦਾ ਮਜ਼ਾਰ ਨੀ! ਕੂਲ਼ੀਆ ਸੁਗੰਧਾਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ਼ੋਂ ਹੋ-ਹੋ ਲੰਘ ਗਈਆਂ ਥੱਕੀਆਂ ਤੇ ਹਾਰੀਆਂ ਵਿਚਾਰੀਆਂ, ਖਾ ਗਿਆ ਵਿਜੋਗ ਸਾਨੂੰ ਮੁੜ-ਮੁੜ ਜੰਮਣੇ ਦਾ ਲੱਥੀਆਂ ਨਾ ਫੇਰ ਵੀ ਉਧਾਰੀਆਂ! ਰੂਹ ਨਾਲ਼ੋਂ ਸੱਖਣੇ ਸਰੀਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਮੋਹ ਕਾਹਦਾ ਖੌਰ੍ਹੇ ਕਦੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇ ਗੰਢ ਨੀ, ਜੱਗ ਦੇ ਬਣਾਏ ਏਡੇ ਕੀਮਤੀ ਰਿਵਾਜ ਵਾਲ਼ੀ ਸਾਥੋਂ ਤਾਂ ਨੀ ਚੁੱਕੀ ਜਾਂਦੀ ਪੰਡ ਨੀ! ਪਾਵੀਂ ਨਾ ਸੁਹਾਗ ਵਾਲ਼ਾ ਜੋੜਾ ਮੈਂਨੂੰ ਅੰਮੀਏਂ ਨੀ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਕੱਚੀਆਂ ਨੇ ਮਹਿੰਦੀਆਂ, ਕਿੰਝ ਤੈਨੂੰ ਦੱਸਾਂ ਨੀ ਮੈਂ? ਕਿਹੜਿਆਂ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ? ਅੱਖੀਆਂ ਗੁਲਾਬੀ ਹੋਈਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ! ਝਿੜਕ ਦਵੀਂ ਨਾ ਐਵੇਂ ਬੂਹੇ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਕੋਈ ਮੁੰਦਰਾਂ ਪਵਾ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਲੈਣ ਨੀ, ਸਾਡਿਆਂ ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਤੌਰ ਦੇਈਂ ਖੜ੍ਹਾਵਾਂ ਤੇਰੇ ਵੱਸਦੇ ਚੁਬਾਰੇ ਸਦਾ ਰਹਿਣ ਨੀ! ਤੇਰਿਆਂ ਹੀ ਵਿਹੜਿਆਂ 'ਚ ਖੇਡ ਮੈਂ ਜਵਾਨ ਹੋਈ ਕੁੱਖ 'ਚ ਹੰਢਾਇਆ ਤੇਰੀ ਸੋਗ ਨੀ, ਜਿਗਰਾ ਵਡੇਰਾ ਰੱਖ ਕਰ ਦੇ ਵਿਦਾ ਮੈਂਨੂੰ ਤੋੜਦੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਇਹ ਰੋਗ ਨੀ! ਕਾਹਨੂੰ ਐਵੇਂ ਰੱਖਦੀ ਏਂ ਮੰਦਰਾਂ 'ਚ ਪਈਆਂ ਇਹਨਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤਾਂ 'ਤੇ ਆਸ ਨੀ, ਇਹਨਾਂ ਵੀ ਤਾਂ ਕੱਟਿਆ ਏ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅੱਧ ਜਿੰਨਾ ਲੇਖਾਂ 'ਚ ਲਿਖਾਇਆ ਬਣਵਾਸ ਨੀ! ਚੰਗਿਆਂ ਮੁਕੱਦਰਾਂ ਨਾ ਕਾਸਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੀ ਰੱਤ ਸਾਡੀ ਵੇਦਨਾ ਦੀ ਡੁੱਲ੍ਹ ਕੇ, ਹੱਥਾਂ ਉੱਤੇ ਨਹੀਂਓਂ ਨੀ ਲਕੀਰ ਸਾਡੇ ਵੱਸਣੇ ਦੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਅੱਜ ਤੈਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ! ਏਨੀ ਭੱਜ ਟੁੱਟ ਨਾਲ਼ੋਂ ਟੁੱਟ ਜਾਏ ਵਜੂਦ ਮੇਰਾ ਮੁੱਕ ਜਾਵੇ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਖ ਨੀ, ਖੌਰੇ ਕਿੰਨੇ ਯੁੱਗਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਮੇਲ਼ ਹੋਵੇ ਫੇਰ ਸਾਡਾ ਮਿਲ਼ੇ ਮੈਂਨੂੰ ਫੇਰ ਤੇਰੀ ਕੁੱਖ ਨੀ!

ਜੇਠ

ਅਮਲਤਾਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ ਮੁੜ੍ਹਕੇ ਭਿੱਜਾ ਜੇਠ ਦਊਗਾ ਕਾੱਈ ਦੀ ਦੁੰਬੀ ਨੂੰ ਲੱਗਾ ਅੱਕ ਦਾ ਫ਼ੰਬਾ ਯਾਦ ਰਹੂਗਾ! ਕਿਉਂ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ? ਗੇਰੀ ਘੁਲ਼ਿਆ ਰੰਗ ਹਥੇਲੀ ਲਾਉਣ ਨੀ ਦਿੰਦਾ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲੋਂ? ਲੰਘੀ ਰੁੱਤ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਸੋਗ ਮਨਾਉਣ ਨੀ ਦਿੰਦਾ! ਜੇਠ ਮੇਰੇ ਤਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਰਮਾਂ ਨੱਕ ਦਾ ਜ਼ੇਵਰ, ਅੱਖ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਹ ਮਨ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਛਪੀ ਅਕੱਥ ਕਹਾਣੀ! ਸ਼ਗਨਾਂ ਵਾਲਾ ਪਾ ਕੇ ਚੂੜਾ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਉਦਾਸੀ ਬੈਠੀ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸੁਣੇ ਕਸੀਦੇ ਮਾਰੂਥਲ ਵਿਚ ਪਿਆਸੀ ਬੈਠੀ! ਜੇਠ 'ਚ ਮੇਰੇ ਹਾਵਾਂ ਅੰਦਰ ਬਲ਼ਦੀ ਕੋਈ ਰੁੱਤ ਗੁਲਾਬੀ ਜਿਸਨੇ ਕੰਜਕ ਉਮਰੇ ਮੈਂਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਕਿਤਾਬੀ! ਗ਼ਰਮ ਜਲੋਅ ਦਾ ਜੇਠ ਵੇਖ ਕੇ ਧੁੱਪਾਂ ਉੱਠ ਕੇ ਕਰੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੈਰਾਗ਼ ਖਾ ਗਿਆ ਛਾਵਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸੁਣੀ ਦੁਹਾਈ! ਜੇਠ' ਚ ਕੋਈ ਟੁੱਟਿਆ ਤਾਰਾ ਮੇਰੇ ਕੱਚੇ ਕੋਠੇ ਆਇਆ ਚਾਰ ਕੁ ਲੱਪਾਂ ਚਾਨਣ ਲੈ ਕੇ ਮੈਂ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲੇਪ ਚੜ੍ਹਾਇਆ! ਜੇਠ ਨੇ ਮੇਰੀ ਨਰਮ ਹਥੇਲੀ ਫੁੱਲ ਆਖ ਕੇ ਕੋਲ਼ਾ ਧਰਿਆ ਰੋਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਛੁੱਟੀ ਕੀਤੀ ਧੁੱਪਾਂ ਨੇ ਨਾ ਨਾਗ਼ਾ ਕਰਿਆ! ਜੇਠ 'ਚ ਸਾਡਾ ਤਨ ਕੁਮਲ਼ਾਇਆ ਮਨ ਕੁਮਲ਼ਾਇਆ, ਰੂਹ ਕੁਮਲ਼ਾਈ ਬਿਰਹੇ ਸਾਨੂੰ ਫਾਹੇ ਲਾਇਆ ਹਾਸਿਆਂ ਸਾਥੋਂ ਜਿੰਦ ਛੁਡਾਈ! ਸਾਡੀ ਧੁਖ਼ਦੀ ਦੇਹੀ ਉੱਤੇ ਵਾਛੜ ਤੇਜ ਮਾਰਿਆ ਛੱਟਾ ਪੀੜਾਂ ਭਰਿਆ ਕਾਂਬਾ ਛਿੜਿਆ ਹਿਜਰ ਬਹਿ ਗਿਆ ਪਾ ਕੇ ਰੱਟਾ! ਨਾਲ਼ ਸਰਕੜੇ ਸਾਕ ਫੁੱਲ ਦਾ ਹਾਇ ਵੇ ਰੱਬਾ! ਆਹ ਕੀ ਕੀਤਾ? ਰੂਹ ਸਾਡੀ ਦੀ ਸ਼ਿੱਦਤ ਮਾਪੇਂ ਖ਼ੁਦਗਰਜ਼ੀ ਦਾ ਲਾ ਕੇ ਫ਼ੀਤਾ!

ਨਾਨਕ ਜੀ

ਮੈਂਨੂੰ ਸੁਪਨੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਾਬਰ ਆਣ ਡਰਾਉੰਦਾ ਏ ਨਾਨਕ ਜੀ ਮੈਂਨੂੰ ਕਿਉਂ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਆਉਂਦਾ ਏ? ਤੂੰ ਅਗਮ ਨਿਗਮ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਪਾਉਂਦਾ ਸੀ ਤੈਨੂੰ ਪਾਂਧਾ ਪੁੱਛੇ ਫੱਟੀ 'ਤੇ ਕੀ ਵਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ? ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਕਾਲ਼ੂ ਨੂੰ ਗੱਲ ਰਮਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਥਾ ਸੁਣਾਈ ਉੱਚੀਆਂ ਸਮਝਾਂ ਦੀ ਤੂੰ ਕੈਸੀ ਵਿਓਂਤ ਬਣਾ ਕੇ ਕੁਦਰਤ ਗੁੰਦੀ ਸੀ? ਦੱਸ ਕਿਹੜੀ ਘੜੀ ਮਹੂਰਤ ਵਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ? ਦੱਸ ਉੱਤੇ ਕਿਹੜੇ ਮਾਹੀ ਦੇ ਹੱਥ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ? ਜੋ ਪੱਥਰ ਹੇਠ ਪਏ ਨੂੰ ਅੰਨਜਲ ਦੇਂਦੇ ਸੀ ? ਦੱਸ ਭਵਜਲ ਕਿਹੜੇ ਪਾਰ ਕਰੇਂਦੇ ਤਾਰੂ ਸੀ ਜੋ ਅਵਰ ਜਨਾਂ ਦੇ ਹੌਂਸਲਿਆਂ 'ਤੇ ਭਾਰੂ ਸੀ ਤੂੰ ਡੀਠੇ ਨੂੰ ਕਿੰਝ ਡੀਠਾ ਗੱਲ ਸਮਝਾਈਂ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਅਲਪ ਸਮਝ ਦੇ ਅੰਦਰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਪਾਈਂ ਤਾਂ ਤੂੰ ਗੁਰਮੁੱਖ ਹੋਣ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਪ੍ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ੇ ਹਵਾ ਨੂੰ ਆਖਿਆ ਗੁਰੂ ਤੇ ਅੱਬਾ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰੇਂ ਉਦਾਸੀ ਲੰਮੀ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ? ਤੈਨੂੰ ਖਿੱਚਾਂ ਪਾਈਆਂ ਸੀ ਕਿਸ ਨੇ ਨਿਰਵਾਣ ਦੀਆਂ? ਤੂੰ ਰੱਖੇਂ ਆਪਣੀ ਪੀਰੀ ਸਦਾ ਲਕੋ ਕਿੱਦਾਂ? ਦੱਸ ਤਕੜੇ ਦਾ ਹੈ ਸੱਤੀਂ ਵੀਹੀਂ ਸੌ ਕਿੱਦਾਂ? ਸਾਡੇ ਵੇਖ ਖ਼ੇਤ ਖ਼ਲਿਹਾਣ ਉਜਾੜੇ ਹੋਏ ਨੇ ਘਰ ਭਾਈਆਂ ਨੇ ਭਾਈਆਂ ਦੇ ਪਾੜੇ ਹੋਏ ਨੇ ਸਾਡੇ ਮਿੱਠੇ ਜਲ ਨੂੰ ਘੜਨ ਸਕੀਮਾਂ ਖੋਹਣ ਦੀਆਂ ਤੇ ਹੋਵਣ ਗੱਲਾਂ ਲੂਣੇ ਰੋਟ ਪਕਾਉਣ ਦੀਆਂ ਅਸਾਂ ਝੁੱਗੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਲ਼ਦੀ ਅੱਗ ਮਚਾ ਲਈ ਏ ਤੇ ਬਾਲੇ ਵਾਲ਼ੀ ਸਾਖੀ ਕਿਤੇ ਗੰਵਾ ਲਈ ਏ

ਪਰਦਾ

ਇਹ ਪਰਦਾ ਪਿਆ ਹੈ ਜੋ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਓਹਲੇ ਹੈ ਕਿਹੜਾ? ਜੋ ਸੁੱਤਿਆਂ ਵੀ ਧੜਕਣ 'ਚ ਬੋਲੇ! ਅਨਾਰਾਂ ਤੇ ਵਾਂਸਾਂ ਨੂੰ ਫੁੱਲ ਕੌਣ ਦੇਂਦਾ? ਹੈ ਅੱਕਾਂ ਨੂੰ ਖਿੜਨੇ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੌਣ ਦੇਂਦਾ? ਬਨਫ਼ਸ਼ੇ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨੇ ਗੁੰਦੇ ਕਲ੍ਹੀਰੇ ਪਲਾਹੀ ਨੇ ਸਿਹਰੇ ਗੁਲਾਬਾਂ ਨੇ ਚੀਰੇ! ਜੋ ਖਿੜ੍ਹੀਆਂ ਦੁਪਹਿਰੇ ਨਾ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਰਹੀਆਂ ਜੋ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਖਿੜ੍ਹੀਆਂ ਮਹਿਕੀਆਂ ਤੇ ਗਈਆਂ! ਅਨਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਤੇ ਬੇਰੀ ਨੂੰ ਛਾਪੇ ਹੈ ਕਿਹੜਾ? ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਨੂੰ ਮਾਪੇ! ਸ਼ਰੀਹਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਖਿੰਡਣਾ ਤੇ ਹੱਫਣਾ ਇਹ ਅੰਬਾਂ ਲੁਕਾਠਾਂ ਦਾ ਰਸਣਾ ਤੇ ਪੱਕਣਾ! ਇਹ ਵੇਲਾਂ ਸ਼ਰੀਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲ਼ ਲਾਉਣ ਕਿਉਂਕਰ? ਹਵਾਵਾਂ ਜੋ ਰੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹ ਪਾਉਣ ਕਿਉੰਕਰ? ਹੈ ਬੱਦਲ਼ ਨੂੰ ਕਣੀਆਂ ਦੀ ਰੈਅ ਕੌਣ ਦੇਂਦਾ? ਗਟਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁਟਕਣ ਦੀ ਸ਼ੈਹ ਕੌਣ ਦੇਂਦਾ? ਮੇਰੇ ਤਨ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਜੋ ਲਿੱਪੀ ਸਮੇਟੀ ਹੈ ਕਿਹੜੀ ਜੋ ਸ਼ੈਅ? ਇਹਦੇ ਅੰਦਰ ਲਪੇਟੀ! ਨਾ ਵੇਖਾਂ, ਨਾ ਸਮਝਾਂ, ਨਾ ਬੁੱਝਾਂ, ਨਾ ਜਾਣਾਂ ਪਰੇ ਔਰਿਆਂ ਤੋਂ ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਪਛਾਣਾਂ! ਹੈ ਘਰ ਦੀ ਨਾ ਬਣਤਰ, ਬਰੂਹਾ, ਨਾ ਬਾਰੀ ਹੈ ਜੀਹਦੇ 'ਚ ਬੈਠਾ ਇਕੱਲਾ ਮਦਾਰੀ! ਤੂੰ ਨਰਕਾਂ, ਤੇ ਸੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਏਥੇ ਹੀ ਜਾਣੀ ਹੈ ਦੂਜੇ ਜਹਾਨਾਂ ਦੀ ਝੂਠੀ ਕਹਾਣੀ!

ਇਸ਼ਕ

ਇਸ਼ਕ ਆਪਣਾ ਆਪ ਗੰਵਾਵਣਾ ਏ ਸਿਦਕ ਧੋਵਣਾ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਨੀਰ ਲੈ ਕੇ! ਜਿੰਨ੍ਹੇਂ ਮੋੜ-ਮੋੜਾਈਆਂ ਦੇ ਖ਼ਤ ਘੱਲੇ ਉਹਨੂੰ ਭਾਲਣਾ ਉਹਦੀ ਤਸਵੀਰ ਲੈ ਕੇ! ਵਿੱਚ ਜੋਸ਼ ਦੇ ਰੰਨਾਂ ਉਧਾਲ਼ ਲੈਣਾ ਪਿੱਛੋਂ ਜੀਵਣਾ ਮੋਈ ਜਮੀਰ ਲੈ ਕੇ! ਜੰਡ ਆਖੇ ਪ੍ਰਾਹੁਣੇ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਉੱਤੋਂ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸ਼ਮੀਰ ਵਹੀਰ ਲੈ ਕੇ! ਤੈਨੂੰ ਡੇਗਿਆ ਮਿਰਜਿਆ ਫੰਨ ਤੇਰੀ ਕਿਹੜਾ ਤੀਰ ਹੁਣ ਮਾਰੇੰਗਾ? ਤੀਰ ਲੈ ਕੇ! ਐਵੇਂ ਢੱਕ-ਢਕੌਂਸਲੇ ਆਦਮੀ ਦੇ ਮੌਤ ਜਿੱਤੁਗੀ ਬਾਜੀ ਅਖੀਰ ਲੈ ਕੇ!

ਚਾਹ

ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਆਜਾ! ਤੈਨੂੰ ਚਾਹ ਪਿਆਵਾਂ! ਕਹਿੰਦਾ ਕਾਹਦੀ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੀ! ਕਹਿੰਦਾ ਅੱਛਾ! ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੀ? ਉਹ ਕਿਵੇਂ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਦੇਖ! ਓਹ ਜਿਹੜੇ ਸਫ਼ੈਦਿਆਂ ਨੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਫੁੱਲ ਸੁੱਟੇ ਨੇ ਨਾ.... ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਉਹਨੇ ਵੀ ਚਾਹ ਧਰੀ ਏ, ਨਵੀਂ ਰੁੱਤ ਲਈ! ਕਹਿੰਦਾ ਅੱਛਾ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹਾਂ! ਕਹਿੰਦਾ ਗੱਲ ਸੁਣ! ਚੱਲ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਇੱਕ ਚਿੱਟਾ ਲੀੜਾ ਖਰੀਦ ਕੇ ਦੇਵਾਂ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹਾਏ! ਹਾਏ! ਸ਼ੁਭ-ਸ਼ੁਭ ਬੋਲ! ਕਹਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਕਮਲ਼ੀਏ! ਜਿਹੜੇ ਆਹ ਲੰਘੇ ਚੇਤਰ, ਧਰੇਕਾਂ ਨੇ ਫੁੱਲ ਸੁੱਟੇ ਸੀ ਨਾ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹਾਂ! ਕਹਿੰਦਾ ਮੈਂ ਉਹ ਸਾਰੇ ਸਾਂਭੇ ਨੇ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿਉਂ? ਕਹਿੰਦਾ ਤੇਰੀ ਚੁੰਨੀ ਲਈ! ਮੈਂਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ ਜਾਣ ਕੇ, ਕਿ ਚਲੋ! ਇਹ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਤਾਂ ਕਰਦਾ ਏ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੁਣ! ਇੱਕ ਪਰਦੇ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਦੱਸਾਂ? ਕੰਨ ਦੇ ਕੋਲ਼ ਆ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਦੱਸ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੁਣ! ਆਹ ਜੋ ਧਰਤੀ ਮਾਣ ਕਰਦੀ ਏ ਨਾ, ਆਪਣੇ ਵਜੂਦ ਉੱਤੇ... ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ਇਹਨੂੰ ਸਭ ਪਤਾ ਏ... ਕਿ ਏਥੇ ਮੇਰੇ ਜਿੱਡਾ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਏ। ਤੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਹੌਕਾ ਭਰਿਆ.. ਜਿਵੇਂ ਮੇਰੇ ਦਿਲ 'ਤੇ ਸਦੀਆਂ ਦਾ ਬੋਝ ਹੋਵੇ! ਕਹਿੰਦਾ ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਏ, ਅਮਲਤਾਸ ਇਹਨੀਂ ਦਿਨੀਂ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਸ਼ਿੰਗਾਰਦਾ ਏ! ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹਾਂ! ਕਹਿੰਦਾ ਕਿਉਂ ਸ਼ਿੰਗਾਰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਉਹ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਹਿੰਦਾ ਕਾਹਦੀ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਅਗਲੀ ਸੰਗਰਾਂਦ ਤੀਕ ਨਿੱਖਰ ਜਾਣ ਦੀ ਤਾਂ ਕਿ ਆਣ ਵਿਛੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਹਿੱਕ 'ਤੇ! ਕਹਿੰਦਾ ਫੇਰ? ਤੇਰੇ ਚਿੱਤ ਨੂੰ ਚਾਅ ਨੀ ਚੜ੍ਹਦਾ ਸੋਚ ਕੇ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਨਾ... ਕਹਿੰਦਾ ਕਿਉਂ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ..... ਪੱਤਝੜ ਨੇ ਰੋਲ਼ਿਆ ਬਹੁਤ ਏ ਨਾ! ਏਸੇ ਲਈ.... ਕਹਿੰਦਾ ਕਿਵੇਂ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ! ਮੈਂ ਬੰਜਰ ਜਮੀਨ 'ਤੇ ਬੀਜ ਲਿਆ ਸੀ ਜੀਵਨ, ਜੋ ਉੱਗ ਤੇ ਪਿਆ, ਪਰ ਫਲ਼ਿਆ ਫੁੱਲਿਆ ਨਹੀਂ, ਮਹਿਕਿਆ ਨਹੀਂ, ਟਹਿਕਿਆ ਨਹੀਂ, ਬਸ ਉੱਗਦਾ ਹੀ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਿਆ!! ਕਹਿੰਦਾ ਫੇਰ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਫੇਰ ਅਚਾਨਕ ਪੱਤਝੜ ਆ ਗਈ.... ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਜਾ ਉੱਗਣਾ ਏਂ... ਕਹਿੰਦਾ ਫੇਰ ਕੀ ਏ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕੀ ਪਤਾ.... ਓਥੇ ਅਮਲਤਾਸ ਖਿੜ੍ਹੇ ਕਿ ਨਾ... ਧਰੇਕਾਂ ਨੂੰ ਫੁੱਲ ਲੱਗਣ ਕਿ ਨਾ.... ਸਫ਼ੈਦੇ ਫੁੱਲ ਸੁੱਟਣ ਕਿ ਨਾ.... ਧਰਤੀ ਚਾਹ ਬਣਾਵੇ ਕਿ ਨਾ.... ਕੋਈ ਰੁੱਤ ਪ੍ਰਾਹੁਣੀ ਆਵੇ ਕਿ ਨਾ... ਕੋਈ ਮੇਰੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬੇਤੁਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰੇ ਕਿ ਨਾ.... ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਸਦਾ ਲਈ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਏ!

ਵੈਸਾਖ

ਚੜ੍ਹੀ ਵੈਸਾਖੀ ਸਿੱਟੜੇ ਝੂਮਣ, ਨੱਚਣ, ਗਾਉਣ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਰਖਵਾਲੜੇ ਲਈ ਦਾਤੀਆਂ ਆਉਣ ਤੂਤ-ਸ਼ਹਿਤੂਤਾਂ ਦਾਅਵਤਾਂ ਗਾਲੜ੍ਹ, ਤੋਤੇ ਖਾਣ ਭੰਗਾਂ ਪੀ ਪੀ ਸੌਂਚਲ਼ਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜਾਣ ਹਾੜ੍ਹੀ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਂਵਦੇ ਸਾਧੂ, ਸੰਤ, ਫ਼ਕੀਰ ਹਾੜ੍ਹੀ ਬੀਜਣ ਵਾਲੜਾ ਡੋਲ੍ਹੇ ਕਿਉਂ ਫਿਰ ਨੀਰ? ਆ ਨੀ ਮਾਏਂ ਮੇਰੀਏ ਪੜ੍ਹ ਨੀ ਮੇਰੇ ਲੇਖ ਨਿੱਘੀ ਰੁੱਤੇ ਚਿੱਤ ਨੂੰ ਕਾਂਬਾ ਛਿੜਿਆ ਵੇਖ ਮੇਰੀ ਕ਼ਲਮ ਦੀ ਚੁੰਝ 'ਤੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਈ ਵਰਕ ਇੱਕੋ ਰੰਗੀ ਰੱਤ ਸੀ ਕਿਵੇਂ ਪੈ ਗਿਆ ਫ਼ਰਕ? ਸਬਰ ਅਸਾਡਾ ਪਰਖਦੇ ਗਰਜ਼ਾਂ ਮਾਰੇ ਲੋਕ ਕਰ ਕੋਈ ਹੀਲਾ ਰਾਣੀਏ ਤੂੰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਚਿੜੀਆਂ ਦਾ ਨੀ ਚਹਿਕਣਾ ਕਾਗਾਂ ਲਿਆ ਈ ਖੋਹ ਦੱਸ ਉਹ ਰੁੱਤਾਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਪੁੰਗਰਦਾ ਜਦ ਮੋਹ ਨਾ ਕੋਈ ਪੰਧ ਸੁਹੇਲੜਾ ਨਾ ਕੋਈ ਭਲੀ ਸਵੇਰ ਲੈ ਕੇ ਲੰਮੀ ਭਟਕਣਾ ਖੜ੍ਹੀ ਚੌਰਾਸੀ ਫ਼ੇਰ! ਦਾਮਨ ਵਿਚ ਖਿਆਲ ਦੇ ਮਹਿਰਮ ਕਰਦਾ ਸ਼ੱਕ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਸਾਡਾ ਕਿੱਥੇ ਹੱਕ? ਇਤਰਾਂ ਜੜੀ ਤਵੀਤੜੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਤੂੰ ਪਾ ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਲਈ ਉ ਗਲ਼ 'ਚੋਂ ਲਾਹ ਯਾਦਾਂ ਦਾਜ ਸੁਹੰਢਣਾ ਦੇ ਸਮਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਸੰਦਲ਼ੀ ਬੂਹੇ ਬਾਰੀਆਂ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਸਾਡੇ ਮੇਚ ਚੜ੍ਹੀ ਵੈਸਾਖੀ ਹਿਜਰ ਦੀ ਆਪਾਂ ਭਏ ਕਰੰਗ ਮਾਹੀ ਬਾਝੋਂ ਢਿਲਕ ਕੇ ਗੁੱਟ 'ਚੋਂ ਲਹਿੰਦੀ ਵੰਗ

ਬੇਮੁਰੱਵਤ ਇਸ਼ਕ

ਓਸ ਨੂੰ ਸਦਕੇ ਨਾਲ ਸਦਕਾ ਮੇਲਣਾ ਆਇਆ ਨਹੀਂ ਮੇਰਿਆਂ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਸੱਟਾ ਖੇਲਣਾ ਆਇਆ ਨਹੀਂ ਬੇਮੁਰੱਵਤ ਇਸ਼ਕ ਮੈਂਨੂੰ ਹਿਜਰ ਤੀਕਰ ਲੈ ਗਿਆ ਮਰਨ ਦਾ ਵੀ ਖ਼ੌਫ਼ ਸੀ ਤੇ ਝੇਲਣਾ ਆਇਆ ਨਹੀਂ

ਬਾਬਾ ਪੜ੍ਹੇ ਨਮਾਜ਼

ਵੇਖ ਹੋਇਆ ਸੁਲਤਾਨ ਵੀ ਹੱਕਾ-ਬੱਕਾ ਬਾਬਾ ਪੜ੍ਹੇ ਨਮਾਜ਼ ਘੁਮਾਵੇ ਮੱਕਾ ਮੁਗ਼ਲ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਦੇ ਘਰ ਜੋਧਾ ਬਾਈ ਹਾਏ ਓ ਰੱਬਾ! ਜਾਵੇ ਨਾ ਸਮਝਾਈ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਾਂ! ਗ਼ਮ ਪੀਵਾਂ ਗ਼ਮ ਚੱਖਾਂ ਮੈਂ ਇਫ਼ਤਾਰੀ ਤੀਕ ਸਬਰ ਨਾ ਰੱਖਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਸੇ ਸੌਦਾਗਰ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਲਾਇਆ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਮੁਲਤਾਨ ਤੋਂ ਚੱਲ ਕੇ ਆਇਆ ਤਾਨਸੈਨ ਅਖ਼ਵਾਵੇ ਮੋੜੇ ਢੱਗੇ ਜੇ ਉਹਦੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੁਰ ਨਾ ਲੱਗੇ ਬੰਦ ਪਿਆ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਜੇ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਮਾਰ ਵਗਾਹ ਕੇ ਤਾਲਾ ਮੰਹਿਗੇ ਮੁੱਲ ਦਾ ਵਾਂਗ ਜੁਗਨੂੰਆਂ ਰਹਿੰਦੇ ਬੁਝਦੇ ਜਗ਼ਦੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੀਵਾਨੇ ਚੰਗੇ ਲਗਦੇ ਸਦੀਆਂ ਸਾਡੇ ਹੱਡ ਰਹੇ ਨੇ ਬਲ਼ਦੇ ਯੁੱਗਾਂ ਤੋਂ ਨੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਆਰੇ ਚੱਲਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਕਿੱਦਾਂ ਤੈਨੂੰ ਸਮਝਾਈਏ ਕੀਕਣ ਤੇਰਾ ਭੂਤ ਧਰਮ ਦਾ ਲਾਹੀਏ ਜਿਹੜੇ ਠਾਕਰ ਨੂੰ ਤੂੰ ਤਿਲਕ ਲਗਾਉਂਦਾ ਸਾਡੇ ਮਿਰਚਾਂ ਪੀਸਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉੰਦਾ ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਪਿੰਜਰੇ 'ਚੋਂ ਨਿੱਕਲ਼ ਜਾਵੇ ਜੇ ਕੋਈ ਮੈਂਨੂੰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸੌਂਹ ਪਾਵੇ ਯਾਰ ਮੇਰੇ ਦਾ ਘਰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਓਹਲੇ ਜਿੱਥੇ ਅੰਨ੍ਹਾ ਵੇਖੇ ਗੂੰਗਾ ਬੋਲੇ

ਕਮਲ ਝੀਲ

ਕਮਲ ਝੀਲ 'ਚੋਂ ਕੱਢ ਲਿਆਈ ਫੁੱਲ ਗੁਲਾਬੀ ਜਾ ਕੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਧੁੱਪ ਕੋਸੀ ਨੂੰ ਗਲਵਕੜੀ ਪਾ ਕੇ ਕੰਤ ਅਸਾਡਾ ਮੌਜੀ ਮਨ ਦਾ ਬੋਲੇ ਜਾਂ ਨਾ ਬੋਲੇ ਸਾਡੇ ਹੀ ਅੰਦਰ ਤਾਣੇ ਤਣਦਾ ਸਾਥੋਂ ਹੀ ਰੱਖਦਾ ਓਹਲੇ ਪਾ ਕੇ ਨੀਲ ਸਫ਼ੈਦੀ ਕੀਤੀ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਲਿਸ਼ਕਾਇਆ ਮਸਤ ਮਲੰਗੀ, ਆਕੜਖੋਰਾ ਅੰਦਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਆਇਆ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਰਸਤੇ ਟੇਢੇ-ਮੇਢੇ ਲੱਖਾਂ ਪਏ ਕੁਰਾਹੇ ਐਪਰ ਪੁੱਟਿਆ ਪੈਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੜਕੇ ਘਰ ਨਾ ਆਏ ਲੱਭ ਕੋਈ ਬਾਹਲੀਕ! ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦਾ ਵੱਡ-ਵਡੇਰਾ ਜੋ ਭੀਸ਼ਮ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਬੰਨ੍ਹੇ ਜਾਂਦੀ ਵਾਰੀ ਸਿਹਰਾ ਬ੍ਰਹਮ ਮਹੂਰਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਕਰਮਯੋਗ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਚੰਨ ਚੜ੍ਹੇ ਨੂੰ ਸਜਦਾ ਕੀਤਾ ਸਾਗਰ 'ਚੋਂ ਉੱਠ ਛੱਲਾਂ ਲੋਹਾ ਲੱਗੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰੇਸ਼ਮ ਛੂੰਹਦਾ ਜਾਪੇ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਤਾਂ ਦੁਰਵਾਸਾ ਮੇਰੇ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਕੱਦ ਮਾਪੇ ਰਾਤ ਦੀ ਰਾਣੀ ਚੰਨ ਚੜ੍ਹੇ ਨੂੰ ਆਈ ਪਾਉਣ ਤੜਾਗੀ ਵੇਖ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਪਾਗਲ ਤਾਰੇ ਹੋ ਗਏ ਸਾਰੇ ਬਾਗੀ ਵੱਜੀ ਉੜਕ ਕਲ਼ੇਜੇ ਉੱਤੇ ਜੀਹਦੇ ਤੋਂ ਸੀ ਡਰਦਾ ਹੁਣ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਪਨੇ 'ਚੋਂ ਵੀ ਉੱਠ-ਉੱਠ ਤੌਬਾ ਕਰਦਾ ਉਸਦਾ ਹਿਜਰ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗਾ ਹੋ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਚੜ੍ਹਿਆ ਤਾਂਹੀਓ ਅਲਿਫ਼ ਤੋਂ ਅਗਲਾ ਅੱਖਰ ਸਾਥੋਂ ਗਿਆ ਨਾ ਪੜ੍ਹਿਆ

ਪੰਜ ਕੋਸ਼

ਉਹ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਪੰਜ ਕੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ! ਤੇ ਮੈਂ ਸੂਖਮ , ਸਥੂਲਤਾ ਦੇ ਕਾਰਣ ਲੱਭਦੀ ਰਹੀ! ਉਸਦੇ ਤਰਕ ਤੇ ਦਲੀਲਾਂ ਮੇਰੇ ਵਿਵੇਕ ਨੂੰ ਹਰਾ ਨਾ ਸਕੇ! ਮੇਰੀ ਆਜਾਦ ਆਤਮਾ! ਉਸਦੇ ਦੋ ਟਕਿਆਂ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਦੀ ਮੌਹਤਾਜ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ! ਮੈਂ ਪੜ੍ਹਦੀ ਰਹੀ ਮਿਥਿਹਾਸਿਕ ਤੱਥ ਤੇ ਉਹ ਸੜੇ ਹੋਏ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਢੋਂਦਾ ਰਿਹਾ! ਮੇਰੀ ਹੋਂਦ ਨੇ ਏਥੇ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਲਿਆ ! ਤੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਵੇਦਾਂਤ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ! ਹੁਣ ਮੈਂਨੂੰ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੌਣ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਗੱਲ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਵੈਤ-ਅਦਵੈਤ ਦੇ ਭਰਮ ਤੋਂ ਪਰੇ ਇੱਕ ਮੂਲ਼ ਤੱਤ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ! ਜਿਸਦੇ ਮੂਲ਼ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਕੋਈ ਸ਼ਾਖ..... ਤੇਰੇ ਤੱਕ ਆ ਗਈ ਹੋਵੇਗੀ! ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਮੈਂ ਕਿੱਥੇ ਹਾਂ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਏਥੇ ਹੀ ਕਿਤੇ! ਮੇਰੇ ਮੱਥੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਸਰੇ ਆਭਾ-ਮੰਡਲ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿਚ ਕਿਧਰੇ! ਏਧਰ ਓਧਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇਂਗਾ ! ਜਿਵੇਂ ਗੰਗਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੋ ਕੇ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ ਸ਼ਾਂਤਨੂੰ ਦੇ ਪਾਂਡਵ ਦੀ ਹਾਰ! ਪਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੇਸ਼ਵ ਸਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਖੜ੍ਹੇ ਨੇ!

ਮੁੜਕੇ ਕਰੀਂ ਨਾ ਵੱਖ

ਮਨ ਨੂੰ ਰਸਤੇ ਪਾ ਮਨਾ! ਤਨ ਜਾਣਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਕਾਹਨੂੰ ਸੁਰਤ ਵਿਸਾਰਦਾ ਪੈ ਮਾਇਆ ਦੀ ਖ਼ਾਨ ਸਮਝ-ਬੁੱਝ ਕੇ ਗਾ ਦਿਲਾ! ਇੱਕੋ ਮੱਤ ਦਾ ਗੀਤ ਬੈਠਾ ਰਾਹਾਂ ਵੇਖਦਾ ਹੁਣ ਵੀ ਤੇਰਾ ਮੀਤ ਗੱਲਾਂ - ਗੱਲਾਂ ਜੋੜ ਕੇ ਦਿੱਤੀ ਉਮਰ ਵਿਹਾਅ ਤਾਂ ਵੀ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਨਾ ਮਨ ਮੌਜੀ ਦੇ ਚਾਅ ਜੀਅ ਤਾਂ ਕਰਦਾ ਹਰਫ਼ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਕਹਵਾਂ ਪਰ ਕਿੰਝ? 'ਮੈਂ' ਨੂੰ ਨਿਕਲਣ ਨਾ ਦਵੇ ਪੰਜ ਚੋਰਾਂ ਦੀ ਛਿੰਝ ਕੋਈ ਤਾਂ ਕਰੀਏ ਹੀਲੜਾ ਚੇਤੇ ਆਵੇ ਰੱਬ ਜਨਮ, ਜਵਾਨੀ, ਬਿਰਧਤਾ ਟਾਕੀ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਲੱਭ ਤਨ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਰਲ਼ੀ ਧਰਤੀ, ਅਗਨ, ਤ੍ਰੇਹ ਜਿੰਨਾ ਮਰਜ਼ੀ ਉੱਡ ਲਏ ਖੇਹ ਤਾਂ ਆਖਿਰ ਖੇਹ ਮਨ ਲੂਣਾਂ ਦੀ ਵਾਸ਼ਨਾ ਹਿਰਦਾ ਕਰੇ ਪਲੀਤ ਕਾਂਬਾ ਛਿੜਦਾ ਚਿੱਤ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਕਰਾਂ ਅਤੀਤ ਕਾਲ਼ੀ ਕਮਲੀ ਵਾਲ਼ਿਆ ਮੇਰੇ ਬਦਲ ਵਿਚਾਰ ਬਲ਼ਦੀ ਬਿਰਹਾ ਅਗਨ 'ਤੇ ਇੱਕ-ਦੋ ਛਿੱਟੇ ਮਾਰ ਕਿਹੜੇ ਨੇ ? ਜੋ ਆਖ ਕੇ ਤਲ਼ੀਏ ਸਰ੍ਹੋਂ ਜਮਾਣ ਮੈਨੂੰ ਆਪੇ ਵਿਚਲੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਵੱਢ-ਵੱਢ ਖਾਣ ਦੁਖ਼ਦੀ ਰਗ਼ 'ਤੇ ਆਣ ਕੇ ਕੋਸਾ ਲੋਗੜ ਰੱਖ! ਹੁਣ ਤਾਂ ਆਪਾਂ ਕੱਟ ਲਈ ਮੁੜਕੇ ਕਰੀਂ ਨਾ ਵੱਖ!!

ਚੇਤਰ

ਗੱਲ ਸੁਣੀਂ! ਵੇ ਚੇਤਰ ਚੜ੍ਹਦਿਆ ਪਏ ਫੁੱਲ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਖ਼ੇਤ ਮੈਂ ਪਹਿਨ ਦੁਪੱਟਾ ਰੱਤੜਾ ਲੁਕ ਜਾਵਾਂ ਬੱਦਲ਼ਾਂ ਹੇਠ! ਦਾਤੀ ਦੇ ਕੰਨੀ ਪੈ ਗਏ ਕਣਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸਰੇ ਬੋਲ ਤੇ ਸਿੱਟੇ ਰੰਗ ਵਟਾਉਣ ਨੂੰ ਆ ਖੜ੍ਹੇ ਲਲਾਰੀ ਕੋਲ਼! ਅਲ਼ਸੀ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਥੱਕ ਕੇ ਲਈ ਧੌਣ ਧਰਤ ਨੂੰ ਲਾ ਤੇ ਸਾਵੇਂ ਘਾਹ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਇੱਕ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਚਾਅ! ਸੂਰਜ ਵੀ ਜਾਪੇ ਸੁਧਰਿਆ ਹੁਣ ਤੜਕੇ ਲੱਗਾ ਆਉਣ ਕਿਰਤੀ ਦੀ ਨਿੱਘੀ ਕੰਡ ਨੂੰ ਹੁਣ ਠੰਡੀ ਲਗਦੀ ਪੌਣ! ਸਭ ਬੱਦਲ਼ ਬਣੇ ਹਨੇਰੀਆਂ ਮੀਹਾਂ ਤੋਂ ਟੁੱਟੀ ਆਸ ਹੁਣ ਕੌਣ ਬੁਝਾਵੇ ਆਣ ਕੇ ਇਸ ਮਾਰੂਥਲ ਦੀ ਪਿਆਸ! ਪਾਲ਼ੇ ਨੇ ਠੰਡ ਸਮੇਟ ਕੇ ਕੋਈ ਜਿੰਦਾ ਦਿੱਤਾ ਮਾਰ ਜਿਵੇਂ ਖ਼ੇਡ ਕਬੱਡੀ ਖੇਡਦਾ ਕੋਈ ਰੇਡਰ ਜਾਵੇ ਹਾਰ! ਕੁਝ ਨਵੇਂ-ਨਰੋਏ ਪੱਤੜੇ ਰੁੱਖਾਂ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਆਣ ਕੁਝ ਕਿਰਦੇ ਹੋਏ ਧਰਤ ਨੂੰ ਬਸ ਚੁੰਮਣ ਤੇ ਮਰ ਜਾਣ! ਕੁਝ ਪੰਛੀ ਝੁਰਮਟ ਪਾਂਵਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਮੱਚਿਆ ਸ਼ੋਰ ਗੰਦਲ਼ਾਂ ਦੀ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਵੀ ਬਸ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਹੋਰ! ਕੁਝ ਪੱਥਰ ਜੂਹਾਂ ਟੱਪ ਕੇ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਡਿੱਗੇ ਆਣ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰੁੱਖੀ ਧਰਤ ਨੂੰ ਲਹੂਆਂ ਦੇ ਗੀਤ ਸੁਨਾਣ! ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਟੱਬਰ ਰੁਲ਼ ਗਿਆ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪ ਸਾਡੇ ਮੱਥੇ ਕੋਈ ਧਰ ਗਿਆ ਕੋਠੇ ਜਿੱਡਾ ਸੰਤਾਪ! ਹੋ ਗਈ ਵਿਸਾਖੀ ਦੋਗਲੀ ਇਹ ਕਿੱਦਾਂ ਦਾ ਹੈ ਰਾਜ? ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਧਰਨੇ ਦੇਂਦਿਆ! ਤੂੰ ਹੋਵੇਂ ਉਮਰ ਦਰਾਜ਼! ਸਾਨੂੰ ਜਿੱਤੇ ਹੋਏ ਕਰਾਰ ਦੇਹ! ਤੇ ਅਮਨ ਦੇ ਮੈਡਲ ਵੰਡ ਕੇਸਰ ਦੀ ਤੱਕਣੀ ਵਾਲ਼ਿਆ! ਸਾਡੇ ਸੀਨੇ ਪਾ ਦੇ ਠੰਡ!!

ਖੋਜ ਦਾ ਆਧਾਰ

ਮੇਰੀ ਖੋਜ ਦਾ ਆਧਾਰ ਜੋ ਰਹਿੰਦਾ ਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਜੋ ਸਭ ਅੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚੜਾ ਸਭ ਧਰਤੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁੱਚੜਾ ਸੱਤੀਂ ਆਕਾਸ਼ੀਂ ਝਾਕਿਆ ਸਾਗਰ ਦਾ ਥੱਲਾ ਨਾਪਿਆ ਮਿਲ਼ਿਆ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਪਤਾ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਦਿਲਬਰ ਲਾਪਤਾ ਜਿਸ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਹੈ ਵਿਸਮਾਦ ਵਿਚ ਹਰ ਖੰਡ ਹੈ ਸਭ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਤੋਲਦਾ ਜੋ ਕਿਰਤੀਆਂ ਵਿਚ ਬੋਲਦਾ ਮੇਰਾ ਉਸ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਪੈਰ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਦੀਵਾਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜੋ ਚਿਰ ਤੋਂ ਮੈਂਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਦੇ ਹਾਣ ਦਾ ਹੀਲਾ ਕਿਸੇ ਮਸ਼ਕੂਰ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਰੂਹਾਨੀ ਨੂਰ ਦਾ ਉਹ ਚਿਲਮਨਾਂ 'ਚੋਂ ਵੇਖਦਾ ਮੈਂ ਜਦ ਵੀ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦਾ ਉਹ ਝੂਮਦਾ ਉਹ ਮੌਲ਼ਦਾ ਆਖੀ ਮੇਰੀ ਨੂੰ ਗੌਲ਼ਦਾ ਉਹ ਮਿਸ਼ਰੀਆਂ ਦਾ ਸਵਾਦ ਹੈ ਅਨਹਦ ਦੇ ਵਿਚਲਾ ਨਾਦ ਹੈ ਉਸ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਉਸ ਗੀਤ ਦਾ ਖੋਜੀ ਮੈਂ ਬੇ-ਪ੍ਰਤੀਤ ਦਾ ਸਾਗਰ ਮੇਰੇ ਅਹਿਸਾਸ ਦਾ ਕਤਰਾ ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਪਿਆਸ ਦਾ ਲੱਖ ਪਰਦਿਆਂ ਵਿਚ ਕ਼ੈਦ ਜੋ ਮੇਰੀ ਵੇਦਨਾ ਦਾ ਵੈਦ ਜੋ ਜਿਸਦੀ ਯਕੀਨਨ ਗੁਫ਼ਤਗੂ ਹੋਵੇਗਾ ਇਕ ਦਿਨ ਰੁ-ਬਰੂ ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਮੂਰਤ ਨਹੀਂ ਆਕਾਰ ਤੇ ਸੂਰਤ ਨਹੀਂ ਸਾਹਾਂ ਦਾ ਮਸਲਾ ਅਹਿਮ ਹੈ ਹਸਤੀ ਤਾਂ ਫਿਰ ਇਕ ਵਹਿਮ ਹੈ ਕੰਦਰਾਂ ਤੇ ਖਾਣਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਪਰਬਤ ਨਿਵਾਣਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਤਲਖ਼ੀ ਦਾ ਖ਼ਾਰਿਜ ਢੰਗ ਹੈ ਮਨਮਾਨਿਆਂ ਇੱਕ ਰੰਗ ਹੈ ਉਹ ਵਕਤ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਿਚ ਹੈ ਕੁਦਰਤੀ ਇਕਸਾਰ ਵਿਚ ਬੇਸੁਰਤੀਆਂ ਦਾ ਜਾਲ ਵੀ ਸੁਰਤਾਂ ਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਲ ਵੀ ਅਜ਼ਲਾਂ ਤੋਂ ਮਿੱਥੀ ਮਿੱਥ ਜੋ ਸਮਿਆਂ 'ਚ ਪੈ ਗਈ ਵਿੱਥ ਜੋ ਓਸੇ ਦਾ ਸਾਰਾ ਜਾਪ ਜੀ ਹਰ ਥਾਂ ਵਿਚਰਦਾ ਆਪ ਜੀ ਜੋ ਸਿਰਜਿਆ ਸੰਸਾਰ ਹੈ ਕੋਈ ਸਿਰਜਣਾ ਦੇ ਪਾਰ ਹੈ ਬੇਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਨਾਮ ਹੈ ਬਸ ਚੁੱਪ ਹੈ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਹੈ ਸਫ਼ਿਆਂ 'ਤੋਂ ਝਾੜੀ ਖ਼ਾਕ ਨੂੰ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਰਾਖ਼ ਨੂੰ ਤੂੰ ਫਿਰ ਮਚਾ ਲੈ ਬਾਲ਼ ਲੈ ਜੋ ਗੁੰਮ ਗਿਆ ਹੈ ਭਾਲ਼ ਲੈ

ਹਰਫ਼

ਹਰਫ਼ਾਂ ਮੇਰੀ ਉਮਰ ਦੀ ਚਰਖੀ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਗੇੜੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਮੂੰਹ ਕੀ ਲਾਇਆ ਆਪਣੀ ਬਿਪਤਾ ਆਪ ਸਹੇੜੀ ਨਾ ਹਰਫ਼ਾਂ ਨੇ ਅੱਥਰੂ ਪੂੰਝੇ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਧਰਵਾਸ ਨੀ ਦਿੱਤਾ ਇਹਨਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇ ਬਿਨ ਕੁਝ ਵੀ ਖ਼ਾਸ ਨੀ ਦਿੱਤਾ ਨਾ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਰੋਟੀ ਦਿੱਤੀ ਨਾ ਮੈਂਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਵਾਇਆ ਇਹਨਾਂ ਪਿੱਛੇ ਯਾਰ ਗੰਵਾਏ ਇਹਨਾਂ ਪਿੱਛੇ ਪਿਆਰ ਗੰਵਾਇਆ ਇਹਨਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਬਾਹੋਂ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਲਿਆ ਇਹਨਾਂ ਪਿੱਛੇ ਕਲਮਕੱਲਾ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਸੰਸਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਇਹਨਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਸਾਧ ਬਣਾਇਆ ਸੰਤ ਬਣਾਇਆ, ਰੱਬ ਬਣਾਇਆ ਇਹਨਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਕਵੀ ਬਣਾਇਆ ਬੰਦੇ ਬਾਝੋਂ ਸਭ ਬਣਾਇਆ ਇਹਨਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਸਾਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਰਗਾ ਹੋਣ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਹੱਸਦਿਆਂ ਨਾਲ ਹੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਮੈਂ ਰੋਂਦਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰੋਣ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਇਹਨਾਂ ਮੇਰੀ ਭੁੱਖ ਨਾ ਵੇਖੀ ਇਹਨਾਂ ਮੇਰਾ ਤਨ ਨਾ ਕੱਜਿਆ ਇਹਨਾਂ ਮੇਰੀ ਨੀਂਦ ਉਡਾਈ ਵੇਖ ਕੇ ਮੇਰਾ ਬੂਹਾ ਵੱਜਿਆ ਸੋਚ ਮੇਰੀ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਅੰਦਰ ਹਰ ਪਲ ਝੁਰਮਟ ਪਾਈ ਰੱਖਦੇ ਰੋਜ ਕਿਸੇ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਝਾਂਜਰ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਛਣਕਾਈ ਰੱਖਦੇ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦਰ ਪੈਂਦੀ ਰੋਜ ਕੁਵੇਲ਼ੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਅੱਖਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਸਾਰਾ ਮੈਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਰੱਖਾਂ ਕਵੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸਜਾ ਕਟੇਂਦਾ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ, ਬਹੁਤਾ ਸਿਆਣਾ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਜਾਹਿਲ ਹੋ ਜਾਵਾਂ ਬੌਧਿਕਤਾ ਦਾ ਲਾਹ ਕੇ ਬਾਣਾ

ਘੜੀ ਇਸ਼ਕ ਦੀ

ਉਸ ਨੂੰ ਆਉਣ ਦੀ ਕਾਹਲ਼ ਬੜੀ ਸੀ ਜਾਵਣ ਦੀ ਵੀ ਜਲਦੀ ਸੀ ਮੇਰੇ ਗੁੱਟ 'ਤੇ ਘੜੀ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਰੁਕਦੀ ਸੀ ਨਾ ਚਲਦੀ ਸੀ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੀ ਆਕੜ ਦੇ ਸਿਰ ਚੁਣ ਕੇ ਤਾਜ ਟਿਕਾਉਂਦਾ ਸੀ ਮੈਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਰਮ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਰੋਜ਼ ਗੁਲਾਮੀ ਝੱਲਦੀ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸੀਸ ਝੁਕਾਉਣਾ ਸਦਾ ਇਬਾਦਤ ਲਗਦਾ ਸੀ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸ਼ਾਤਿਰਤਾ ਦੀ ਤੇਜ ਹਨੇਰੀ ਚੱਲਦੀ ਸੀ ਉਸਨੂੰ ਹਾਸੇ ਰੌਸ਼ਨੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਟਿਕਾਣਾ ਦਿੰਦੇ ਸੀ ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੀਵੇ ਦੀ ਵੱਟੀ ਇੱਕੋ ਹੀ ਆਥਣ ਬਲ਼ਦੀ ਸੀ! ਉਹ ਤਾਂ ਜੁਗਨੂੰ ਜੇਬ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਵਿੱਚ ਕਲੱਬਾਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਮੇਰੀ ਸ਼ਾਮ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਕੌਫ਼ੀ, ਚਸ਼ਮੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਢਲਦੀ ਸੀ ਮੈਂ ਤਾਂ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਸਾਹਵਾਂ ਲਈ ਖੌਰੇ ਕਿਹੜੇ ਦਿਲ' ਚੋਂ ਨਿਕਲੀ? ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਪਲਦੀ ਸੀ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਨਜ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰ ਹਟਾ ਕੇ ਤੱਕਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸਦੀ ਹਰ ਸੋਚ ਪਰਤ ਕੇ ਓਹੀ ਵਰਕਾ ਥੱਲਦੀ ਸੀ ਸੋਨੇ ਰੰਗੇ ਵਾਲ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਚਾਂਦੀ ਕੌਣ ਗੁੰਦਾਉੰਦਾ ਸੀ? ਹਿਜਰ ਦੇ ਬੂਹੇ ਬੈਠੀ ਕਿਹੜੀ ਹੀਰ ਦੰਦਾਸਾ ਮਲਦੀ ਸੀ?

ਵੇਲ ਝੁਮਕਾ

ਜਿਵੇਂ ਦਿਸਹੱਦਿਆਂ ਵਿਚ ਗੂੰਜਦੀ ਹੈ ਗੱਲ ਕੋਈ ਜਿਵੇਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੋ ਰਹੀ ਏ ਹੱਲ ਕੋਈ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਸੈਰਗਾਹ 'ਤੇ "ਵੇਲ ਝੁਮਕਾ" ਬੀਜਦੀ ਹਾਂ ਤੇ ਉਹਦੀ ਚੇਤਿਆਂ ਵਿਚ ਨਿੱਸਰੀ ਹੈ ਵੱਲ ਕੋਈ ਉਹ ਜਾਹਿਲ ਇਸ਼ਕ ਤੋਂ ਜਿਸਮਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਦਾ ਏ ਕਰੇ ਕੋਈ ਕਿਵੇਂ ? ਇਸ ਮਸਖ਼ਰੇ ਦਾ ਹੱਲ ਕੋਈ ਮੈਂ ਬੇ-ਤਰਤੀਬ ਹੀ ਹਾਂ ਰਹਿਣ ਦੇ ਮੈਂਨੂੰ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਤੂੰ ਜਾਹ ! ਤਰਤੀਬ ਵਾਲ਼ਾ ਹੋਰ ਬੂਹਾ ਮੱਲ ਕੋਈ ਬੜੇ ਹੀ ਬੇ-ਸਲੀਕੇ ਨਾਲ਼ ਮੈਂਨੂੰ ਸਿਰਜਿਆ ਏ ਹੈ ਮੈਂਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਉਹਦੀ ਅਕਲ ਦਾ ਝੱਲ ਕੋਈ ਪਰ੍ਹਾਂ! ਦੋ ਪੈਲ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਖਿੱਤਾ ਦਿਲ ਤੇਰੇ ਦਾ ਉਹਦੇ ਵਿਸਵੇ-ਵਿਘੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਘੱਲ ਕੋਈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਟਹਿਣੀਆਂ ਨੂੰ ਬੋਹੜ ਬੁੱਢਾ ਜਾਪਣਾ ਏਂ ਤੇ ਮੈਂਨੂੰ ਚਿੱਟੀ ਬੁੱਕਲ਼ ਮਾਰ ਆਖੇ ਚੱਲ ! ਕੋਈ ਪੇਚ ਤਾਂ ਚਾਰ ਹੀ ਨੇ ! ਸਿੱਖ ਲਏ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਹੋਏ ਸਿਖਾਉੰਦਾ ਕੌਣ ਹੈ ? ਪੱਗਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਵੱਲ ਕੋਈ

ਦੁੱਖਦਾਈ ਸਫ਼ਰ

ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਵਹਿਣ ਨੂੰ ਸਮੇਟੀ, ਕਈਆਂ ਯੁੱਗਾਂ ਤੋਂ ਏਥੇ ਹੀ ਹਾਂ! ਕਈਆਂ ਮਿੱਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਲ਼ੀ ਹੈ ਮੇਰੀ ਮਹਿਕ! ਤਾਣੇ-ਪੇਟੇ ਦਾ ਦੋ-ਪਲਾਈ ਸੂਤਰ ਬਣ, ਗੁਜ਼ਰੀ ਹਾਂ ਕਬੀਰ ਦੇ ਪੋਟਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ! ਸਤਨਾਜਾ ਛੱਟਦੀ ਲੋਈ ਦਾ ਸਬਰ ਹੈ ਮੇਰੀ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ! ਸਤਯੁੱਗ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਅੱਖਰ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਮੇਰੇ ਨਾਂ ਦਾ! ਤ੍ਰੇਤਾ ਦੀ ਭੀਲਣੀ ਦੇ ਟੁੱਕੇ ਹੋਏ ਬੇਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਗੀ ਹੋਈ ਬੇਰੀ ਹਾਂ ਮੈਂ! ਮੇਰੇ ਹੀ ਕੰਡਿਆਂ 'ਤੇ ਪੱਕਿਆ ਹੈ ਭੀਲਣੀ ਦਾ ਸਿਦਕ! ਪਰ ਕੋਈ ਸ਼ਦੀਦ ਮੋਹ ਭਿੱਜਾ ਰਾਮ,, ਨਹੀਂ ਗੁਜ਼ਰਿਆ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ! ਦਵਾਪਰ ਵਿਚ ਅਰਜਨ ਨੂੰ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਬਣਾਉਂਦੀ ਸੱਜੇ ਅੰਗੂਠੇ ਦੀ, ਪਤਲੀ ਜਹੀ ਰੇਖਾ ਹਾਂ ਮੈਂ! ਤੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਦੇ ਵਸਤਰ ਦਾ ਆਖਰੀ ਸਿਰਾ! ਜੋ ਨਹੀਂ ਵੇਖ ਸਕੀਆਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਤੇ ਲਾਲਚੀ ਅੱਖਾਂ! ਉਹ ਵਾਰੀ ਦੇ ਵੱਟੇ ਲਾਹੁਣ ਵਾਲ਼ਾ ਕੇਸ਼ਵ! ਵੇਖਦਾ ਰਿਹਾ ਲਾਚਾਰੀ ਦੀ ਚਰਮਸੀਮਾ! ਨਾਨਕ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਦੇ ਪਲਾਂ ਵਿਚ ਹਵਾ ਬਣ ਗੂੰਜੀ ਹਾਂ! ਮਰਦਾਨੇ ਦੀ ਰਬਾਬ ਵਿੱਚੋਂ! ਵੇਈਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਦਾ ਉਹ ਆਖਰੀ ਛੋਰ ਹਾਂ! ਜਿੱਥੇ ਠਹਿਰਿਆ ਸੀ ਪੀਰ! ਮੈਨੂੰ ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਭੇਤ ਦੱਸਣ! ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰ-ਨਾਜ਼ਰ ਚੁੱਪ ਹਾਂ ਮੈਂ! ਮਾਨਵ ਜਾਤੀ ਲਈ ਸਿਰਜਿਆ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਪਨਿਸ਼ਦ ਹਾਂ ਮੈਂ! ਜਿਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨੇ ਚਾਰੇ ਵੇਦ! ਵੇਦਾਂ ਵਿਚ ਪੁਰਾਣ! ਬੜੇ ਹੀ ਰਹੱਸਮਈ ਅਤੇ ਦੁਖਦਾਈ ਸਫ਼ਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ , ਯੁੱਗਾਂ ਤੀਕ ਬਿਨਾਂ ਥੱਕੇ ਜੀਵੀ ਜਾਣ ਦੇ !

ਮਾਧੋ /ਨਾਨਕ

ਮਾਧੋ ਨਾਨਕ ਬੈਠ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਜਗਤ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾ ਕੁਝ ਮੇਰੀ ਮੁਰਲੀ ਕੀਤਾ ਨਾ ਕੁਝ ਤੇਰੇ ਹੱਲਾਂ! ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਾਤਰ ਸ਼ਹਿਰ ਗਰਾਂ ਤੂੰ ਭੁੱਖੇ ਭਾਣੇ ਗਾਹੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਤਰਕ ਤੇਰੇ ਦੇ ਭੋਰਾ ਮੁੱਲ ਨਾ ਪਾਏ ਕਿਉਂ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲਿਆ? ਪੀਰਾ! ਚੜ੍ਹੀ ਜਵਾਨੀ ਇਹ ਵਹਿਮੀ ਤਾਂ ਸੱਚ ਤੇਰੇ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਦੇਣ ਝਕਾਨੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਸੀ ਦੋ ਸੂਤਰ ਦਾ ਗਲ਼ੇ ਜਨੇਊ ਪਾਉਂਦੇ ਹੁਣ ਤਾਂ ਗਲ਼ 'ਚੋਂ ਕੱਟੜਤਾ ਦਾ ਚੋਲ਼ਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲਾਹੁੰਦੇ ਮਾਤਾ ਕਹਿ ਕੇ ਬਾਬਾ ਸੀ ਤੂੰ ਜੱਗ ਜਨਣੀ ਸਤਿਕਾਰੀ ਇਹਨਾਂ ਦੁਸ਼ਟਾਂ ਮਾਂ ਵੇਚੀ ਤੇ ਕੰਜਕ ਕੁੱਖੇ ਮਾਰੀ ਤੇਰੀਓ ਗ਼ਲਤੀ! ਐਂਵੇਂ ਮਨ ਦੇ ਮੱਕੇ ਰਿਹਾ ਘੁਮਾਉਂਦਾ ਇਹਨਾਂ ਬਾਣੀ ਰਟ ਲਈ ਵਿੱਚੋਂ ਊੜਾ ਵੀ ਨਾ ਆਉਂਦਾ ਤੇਰਾਂ-ਤੇਰਾਂ ਆਖ ਤੋਲਿਆ ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾ! ਕਾਹਨੂੰ ? ਸਾਥੋਂ ਦਾਤਾਂ ਮੰਗਣ ਵਾਲ਼ੇ ਟਿੱਚ ਜਾਣਦੇ ਸਾਨੂੰ! ਗੁਰੂ ਪੀਰ ਬਣ ਸਭ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਬਦਲੀਆਂ ਸੀ ਤਕਦੀਰਾਂ ਵੇਖ ! ਮੂਰਖਾਂ ਧਰਤੀ ਵੰਡੀ ਬੈਠੇ ਮਾਰ ਲਕੀਰਾਂ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਹੱਥ ਧਰ ਕੇ ਬਾਬਾ ਬੋਲ ਪਿਆ ਸੀ ਸਹਿੰਦਾ ਸੋਚੇ ਅੱਜ ਤੇ ਇਹ ਵੀ ਚਾਤਰ ਖ਼ਰੀਆਂ-ਖ਼ਰੀਆਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਿੰਮਤ ਜਰਾ ਬਟੋਰ ਕੇ ਬਾਬੇ ਮਾਧੋ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਤੂੰ ਵੀ ਦੱਸ! ਦਵਾਪਰ ਯੁੱਗੇ ਕਿਹੜਾ ਰੰਗ ਸੀ ਲਾਇਆ? ਨਾਲ਼ ਗੋਪੀਆਂ ਮਸਤੀ ਕੀਤੀ ਨਾਲ਼ੇ ਚੋਰ - ਚਕਾਰੀ ਉਲਟੀਆਂ ਸਿੱਧੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਚੱਲ ਕੇ ਹਰ ਥਾਂ ਬਾਜੀ ਮਾਰੀ ਵੱਡਾ ਤੂੰ ਗਊਆਂ ਦਾ ਹੇਜੀ ਗੋਰਖ ਤੇਰਾ ਧੰਦਾ ਰਿਹਾ ਏਂ ਗੁਰੂਆ ਤੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਦੌਰ ਦਾ ਸ਼ਾਤਰ ਬੰਦਾ ਤੈਨੂੰ ਧਰਮ ਦੀ ਆੜ 'ਚ ਬੈਠੇ ਗਿੱਦੜ ਨਹੀਂ ਸੀ ਭਾਉੰਦੇ ਵੇਖ! ਤੇਰੇ ਮਾਮੇ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਜੰਗਲ਼ ਰਾਜ ਚਲਾਉਂਦੇ ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਕਾਲ਼ੂ ਤੋਂ ਖ਼ਾਸੀ ਝਾੜ - ਝੰਬ ਕਰਵਾਈ ਤੂੰ ਤਾਂ ਫਿਰਦਾ ਰਿਹਾ ਚਲਾਕਾ ਹਰ ਥਾਂ ਰਾਸ ਰਚਾਈ ਮੌਜੀ ਬਣ ਕੇ ਵਰਿੰਦਾਵਣ ਨੂੰ ਮੁਰਲੀ ਰਿਹਾ ਸੁਣਾਂਦਾ ਯਾਰਾਂ ਦਾ ਤੂੰ ਨਾਢੂ ਖਾਂ ਸੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਧੌਲਾਂ ਖਾਂਦਾ ਦੋਵੇਂ ਖਚਰਾ ਹਾਸਾ ਹੱਸੇ ਬੀਤੀਆਂ ਚੇਤੇ ਕਰਕੇ ਬਣ ਗਈ ਹੋਰ, ਬਣਾਈ ਬਣਤਰ ਵੇਖਣ ਹੌਕਾ ਭਰ ਕੇ!

ਮਾਧੋ

ਅਸੀਂ ਮਾਧੋ ਤੇਰੀ ਦੀਦ ਬਿਨ ਇਕ ਸਦੀ ਲੰਘਾਈ ਵੇਖ ਸਾਡੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਭਟਕਣਾ ਸਾਡੇ ਲੇਖਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੇਖ ਅਸੀਂ ਬਾਹਰੋਂ ਸਾਬਤ ਜਾਪਦੇ ਤੇ ਅੰਦਰੋਂ ਹੋਏ ਚੂਰ ਹੋ ਕਤਰਾ-ਕਤਰਾ ਵਹਿ ਗਿਆ ਸਾਡੀ ਅੱਖੀ ਵਿਚਲਾ ਨੂਰ ਸਾਨੂੰ ਆਖਣ ਲੋਕ ਦੀਵਾਲੀਏ ਸਾਨੂੰ ਖੜ੍ਹ-ਖੜ੍ਹ ਵੇਖੇ ਜੱਗ ਸਾਡੇ ਬੋਲ ਧੁਆਂਖੇ ਕਰ ਗਈ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਬਲ਼ਦੀ ਅੱਗ ਸਾਡੀ ਬੌਂਦਲ਼ਿਆਂ ਦੀ ਰਹਿ ਗਈ ਵੇ ਪੱਤਣਾ 'ਤੇ ਪਤਵਾਰ ਹੁਣ ਹੌਲ਼ਾ-ਹੌਲ਼ਾ ਜਾਪਦਾ ਬੇੜੀ ਨੂੰ ਸਾਡਾ ਭਾਰ ਸਾਡੀ ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਮਿਹਣੇ ਦੇੰਵਦੇ ਕੁਝ ਬੇਕਦਰਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਸਾਡੇ ਹੋਸ਼ ਗੁਆਚੇ ਜਾਣ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਕਮਲ਼ੇ ਕਰਨ ਕਲੋਲ ਸਾਡੇ ਕੋਰੇ ਮਨ ਦੇ ਵਰਕ 'ਤੇ ਤੂੰ ਭਰਿਆ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰੰਗ ਸਾਨੂੰ ਬਿਰਹਾ ਮਾਰੇ ਬਰਛੀਆਂ ਸਾਡੀ ਇਕ ਤਰਫ਼ਾ ਇਹ ਜੰਗ ਸਾਨੂੰ ਜੰਗਲ਼ ਵਾਜਾਂ ਮਾਰਦੇ ਸਾਨੂੰ ਭੀੜਾਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਖਾਣ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿਚ ਵਸਤਰ ਗੇਰੂਏ ਸਾਨੂੰ ਸਾਧੂ ਦੇ ਦੇ ਜਾਣ ਅਸੀਂ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਝੱਲਦੇ ਆਪੇ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਕਹਿਰ ਸਾਨੂੰ ਗੁੜ੍ਹ ਤੋਂ ਮਿੱਠਾ ਜਾਪਦਾ ਤੇਰੇ ਏਸ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਉੱਗ ਪਏ ਕੁਝ ਪੀੜਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਝਾੜ ਸਾਨੂੰ ਕੋਹ-ਕੋਹ ਜਾਵੇ ਮਾਰਦੀ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਪਈ ਉਜਾੜ ਸਾਡੇ ਹੰਝ ਸੁਕਾਵਣ ਆਣ ਕੇ ਕੁਝ ਕੂੰਜਾਂ ਫ਼ੂਕਾਂ ਮਾਰ ਸਾਡੇ ਆਸਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਕਲਸ਼ ਦੇ ਜਮਨਾ ਵਿਚ ਫੁੱਲ ਉਤਾਰ ਅਸੀਂ ਵਿੱਤੋਂ ਬਹੁਤੀ ਕੱਟ ਲਈ ਹੁਣ ਸਾਡੀ ਲੋੜ ਪਛਾਣ ਧਰਤੀ ਦੀ ਨਿੱਘੀ ਹਿੱਕ 'ਤੇ ਸਾਡੇ ਜਜ਼ਬੇ ਵਿਛਦੇ ਜਾਣ ਕੋਈ ਜੋਗੀ ਲੱਭ ਉਤਾਵਲਾ ਤੇ ਭਾਲ਼ ਕੋਈ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਅਸੀਂ ਪੀੜਾਂ ਜਾਈਏ ਮਣਸ ਕੇ ਤੇ ਬਿਰਹਾ ਕਰਕੇ ਦਾਨ ਸਾਨੂੰ ਗ਼ਮ ਦੇ ਨਾਗ਼ ਡਰਾਂਵਦੇ ਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਧੋਂਦਾ ਨੀਰ ਸਾਡੀ ਹਰ ਲੈ ! ਸਾਰੀ ਵੇਦਨਾ ਸਾਡਾ ਇਹ ਮਸਲਾ ਗੰਭੀਰ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਲੰਘਾ ਲਈ ਸਾਡੇ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਅਸੀਂ ਠਾਕੁਰ ਪੂਜਣ ਨਾ ਗਏ ਸਾਨੂੰ ਮਿਲ਼ਿਆ ਨਾ ਕੋਈ ਰਾਮ

ਤੇਗ਼ ਇਸ਼ਕ ਦੀ

ਤੇਗ਼ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਮੱਥੇ ਲਾ ਕੇ ਕਿੱਦਾਂ ਲਿਸ਼ਕ ਲੁਕਾਵਾਂ ਰੋਹ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਭੁੱਲ ਬੈਠੀ ਹਾਂ ਸਿਦਕਾਂ ਦਾ ਸਿਰਨਾਵਾਂ ਕਰ ਬਿਸਮਿਲਹਾ ਗਲ਼ ਵਿਚ ਪਾ ਲਈ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਪੰਜਾਲ਼ੀ ਬਾਗੀਂ ਅੰਬੀਆਂ ਪੱਕ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕੂਕੇ ਨਾ ਫਿਰ ਕਾਲ਼ੀ ਰੋਜ ਪਤੰਗੇ ਜਾਣ ਸੁਰਗ ਨੂੰ ਹਿਜਰ ਬਸੰਤਰ ਸੜਕੇ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਦੇ ਗਏ ਕਾਸਾ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕਲਮਾ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਆਖੋ ਉਸਨੂੰ ਸੱਚਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਪਣਾ ਹੁਕਮ ਪੁਗਾਵੇ ਵਿੱਚ ਚੌਰਾਹੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਸੂਲ਼ੀ 'ਤੇ ਲਟਕਾਵੇ ਇੱਕ ਆਸ਼ਿਕ ਤੋਂ ਜੋਗੀ ਤੀਕਰ ਕਿੱਦਾਂ ਬਣੀ ਕਹਾਣੀ ਬੁੱਝਣ ਦੇ ਲਈ ਮੌਜੂ ਜੱਟ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਪੀਵੇ ਪਾਣੀ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਅੰਬਰ ਓਹਲੇ ਲੁਕ ਤਰਕਾਲਾਂ ਪਾਈਆਂ ਚੁਗ਼ਣੇ ਗਈਆਂ ਤੋਕੜ ਮਹੀਆਂ ਦਿਨ ਢਲ਼ਦੇ ਮੁੜ ਆਈਆਂ ਹੋਇਆ ਇਸ਼ਕ ਦਿਆਲ ਅਸਾਂ 'ਤੇ ਗਈ ਉਦਾਸੀ ਚੀਰੀ ਮਾਰ ਸੁਹਾਗਾ ਨੜਾ ਬੀਜਦੀ ਸਾਡੇ ਖ਼ੇਤ ਫ਼ਕੀਰੀ ਮੁੱਢ-ਕਦੀਮ ਈਮਾਨ ਅਸਾਡਾ ਨਾਲ਼ੇ ਤੌਰ ਤਰੀਕਾ ਸਾਡੇ ਦਿਲ 'ਚੋਂ ਉੱਠੀ ਹਾਅ ਨੂੰ ਤੈਥੋਂ ਵੱਧ ਸਲੀਕਾ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਬਬੂਲ ਬੀਜ ਕੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਪੁੜਵਾਏ ਅੱਖਾਂ ਸਣੇ ਅਕਲ ਦੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਪਰਤ ਗਰਾਂ ਨੂੰ ਆਏ ਤੇਰਾ ਜੁੱਸਾ ਜੀਕਣ ਦੁੱਧ ਦੁਧਾਣੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕੜ੍ਹਿਆ ਆਪਾਂ ਤੱਤੇ ਰੇਤੇ ਉੱਗੀਆਂ ਸਾਡਾ ਪਿੰਡਾ ਸੜਿਆ ਸਾਡੀ ਨੀਵੀਂ ਝੁੱਗੀ ਓਹਲੇ ਦੱਭ, ਸਰਕੜੇ, ਕਾਨੇ ਐਵੇਂ ਸੱਪ ਲੜਾ ਨਾ ਬੈਠੀਂ ਝਾਕਾ ਲੈਣ ਬਹਾਨੇ ਸਾਡੇ ਜੰਮਣ ਤੇ ਨਾ ਵੰਡਣ ਤਿਲ਼, ਗੁੜ, ਸ਼ੱਕਰ ਮਾਈਆਂ ਬਿਨਾਂ ਦਹੇਜੋਂ ਉੱਧਲ਼ ਜਾਵਣ ਏਸ ਗਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਈਆਂ

ਸਿੱਖਾਂਗੇ

ਸਿੱਖਾਂਗੇ ਜੀ ਰੀਝ ਰਚਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ ਉਹਦੇ ਵਰਗੀਆਂ ਓਥੇ ਜਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ ਘੱਲਾਂਗੇ ਕੁਝ ਤੋਹਫ਼ੇ ਪੁੱਛ ਬਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਰਬੀ ਨਸਲੇ ਉਰਦੂ ਵਰਗੇ ਯਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੇਰ, ਜ਼ਬਰ, ਤਸ਼ਦੀਦ ਲਗਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ..... ਪੁੱਗੀ ਕਿੱਦਾਂ ਖੇਡ ਸੀ ਉਹ ਖਿਦਰਾਣੇ ਦੀ? ਚਾਬੀ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਰਹੀ ਮੁਹਾਣੇ ਦੀ ਸ੍ਰੀ ਸਾਹਬ ਸੀਨੇ ਨਾਲ ਲਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ.... ਕੀਕਣ ਕਾਠੀ ਪਾਉਂਦਾ ਨਲ਼ੂਆ ਸ਼ੇਰਾਂ ਦੇ ਜੰਗਲ਼ ਖਾਲੀ ਕਰਦਾ ਵਾਂਗ ਦਲੇਰਾਂ ਦੇ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲੇ ਵੱਲ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ... ਸੀਸ ਤਲ਼ੀ 'ਤੇ ਧਰ ਕੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਜਾਵਾਂਗੇ ਕੋਹ-ਅਲਬਰਜ਼ ਦੇ ਉੱਤੇ ਝੰਡਾ ਲਾਵਾਂਗੇ ਪੌੜੀ - ਪੌੜੀ ਪੈਰ ਟਿਕਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ.... ਤੂੰ ਗਿਣ-ਗਿਣ ਮੌਲ਼ੀ ਦੇ ਧਾਗੇ ਪਾਈ ਜਾਹ ਆਪੇ ਆਪਣਾ ਰੁੱਸਿਆ ਪੀਰ ਮਨਾਈ ਜਾਹ ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਕੁਝ ਯੁਗਤ ਲੜਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂਗੇ....

ਜਨਮਾਂ ਦਾ ਵੈਰਾਗ਼

ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਨੇ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ ਸੋਗੀ ਸਾਰਾ ਬਾਗ਼ ਗਿਆ ਵਿਸਾਰ ਚੇਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਲਾ ਕੇ ਲਾਗ ਬਿਰਹੋਂ ਬਣਕੇ ਡੱਸਦਾ ਮੈਂਨੂੰ ਤਨਹਾਈਆਂ ਦਾ ਨਾਗ਼ ਪਿੰਜਰ ਸਾਰਾ ਗ਼ਮ ਨੇ ਖਾਧਾ ਚੰਮ ਖਾਂਵਦੇ ਕਾਗ਼ ਕੰਨੀਂ ਪਿਆ ਖੜ੍ਹਾਕ ਜਾਪਦਾ ਤਾਨਸੈਨ ਦਾ ਰਾਗ਼ ਲਿਖ ਕੇ ਮੇਰੀ ਸੌਂ ਗਿਆ ਅੱਧੀ ਹੁਣ ਤੇ ਮੌਲਾ ਜਾਗ ਲੱਖਾਂ ਹਾਜੀ ਹੱਜ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਕਰਦੇ ਸੁੱਚੇ ਭਾਗ ਇੱਕ ਹੱਜ ਨਾਲ਼ ਨਿਵਾਰ ਨੀ ਹੋਣਾ ਜਨਮਾਂ ਦਾ ਵੈਰਾਗ਼

ਮੌਲਾ

ਤੇਰਾ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਨਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਦਰਕਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਬਗਲੇ ਭਗਤ ਤੇ ਬਗ਼ਲ ਕੁਰਾਨਾਂ ਅੰਦਰ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਬੇਗ਼ਾਨਾ ਮੰਡੀ ਵਿਚ ਇਬਾਦਤਖ਼ਾਨਾ ਏਸੇ 'ਤੇ ਇਸਰਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਗੱਲੜੀਆਂ ਨੇ, ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਏ ਕੋਰੇ ਇਲਮੋਂ ਝੱਲ ਨਹੀਂ ਏ ਏਹੋ ਈ ਸਾਨੂੰ ਵੱਲ ਨਹੀਂ ਏ ਬੇ-ਗੁਰਿਆਂ ਦੇ ਯਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਉਹਦਾ ਉਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਗਿਆ ਈ ਕਹਿੰਦਾ-ਕਹਿੰਦਾ ਟਾਲ਼ ਗਿਆ ਈ ਆਹ ਲੈ ਚੱਕ! ਵਿਸਾਲ ਗਿਆ ਈ ਹੁਣ ਸਾਡਾ ਇਨਕਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਤਕੜੀ ਸੀਨਾਂਜ਼ੋਰੀ ਕੀਤੀ ਤੈਂ ਸਾਡੇ ਘਰ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਨਾਂਹ ਵੀ ਉੱਤੋਂ ਕੋਰੀ ਕੀਤੀ ਕੁਝ ਤਾਂ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਆਪਾਂ ਛਾਣ ਵਿਰੋਲ ਲਿਆ ਈ ਅੰਦਰ ਤੀਕ ਫਰੋਲ ਲਿਆ ਈ ਨਾਪ ਲਿਆ ਈ ਤੋਲ ਲਿਆ ਈ ਲਾਹ ਦਿੱਤਾ ਹੁਣ ਭਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵੇ ਮੌਲਾ ਮੁਆਫ਼ ਨੇ ਕੀਤੇ ਖ਼ੂਨ ਵੇ ਮੌਲਾ ਬਾਹਮਣਵਾਦ ਜਨੂੰਨ ਵੇ ਮੌਲਾ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਬੈਠੇ ਹਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਤੇਰਾ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ ਨਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਦਰਕਾਰ ਵੇ ਮੌਲਾ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਫੇਰ ਉਦਾਸੀ ਡੰਗ ਗਈ ਏ

ਫੇਰ ਉਦਾਸੀ ਡੰਗ ਗਈ ਏ ਖਹਿ ਕੇ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਗਈ ਏ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਿਚ ਨੀਲਮ ਘੁਲ਼ਿਆ ਝੀਲ ਵਿਚਾਰੀ ਸੰਗ ਗਈ ਏ ਹਿੱਜਰ ਤੇਰੇ ਦੀ ਠੰਡ ਵੇ ਢੋਲਾ ਨੀਲੇ ਕਰ ਕੇ ਅੰਗ ਗਈ ਏ ਮੀਂਹ ਦੀ ਵਾਛੜ ਸਬਰ ਮੇਰੇ ਦੇ ਰੰਗ 'ਚ ਪਾ ਕੇ ਭੰਗ ਗਈ ਏ ਚੁੱਪ-ਚੁਪੀਤੇ ਲੜਦੇ-ਲੜਦੇ ਛੇੜ ਖਮੋਸ਼ੀ ਜੰਗ ਗਈ ਏ ਮੌਤ ਅਸਾਂ 'ਤੇ ਹਾਸਾ ਹਸਦੀ ਸੂਲ਼ੀ ਉੱਤੇ ਟੰਗ ਗਈ ਏ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਯਾਰੀ ਸਾਨੂੰ ਕਰ ਕੇ ਬਾਹਲ਼ਾ ਤੰਗ ਗਈ ਏ ਸੈਦੇ ਦੇ ਮਰਕਜ਼ ਤੋਂ ਉਠ ਕੇ ਅੰਤ ਸਲੇਟੀ ਝੰਗ ਗਈ ਏ ਬਣੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਘਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ ਬਿਨ ਇਮਰੋਜ਼ ਵੀ ਲੰਘ ਗਈ ਏ

ਹਿਜਰ ਦੀ ਪੰਜਾਲ਼ੀ

ਉਹ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਲੂਣਾਂ ਦੇ ਵਾਂਗੂੰ ਮੈਂ ਘੁਲ਼ਿਆ ਹੈ ਜਾਤਾ ਉਹ ਚੌਥੀ ਉਦਾਸੀ ਤੋਂ ਮੁੜਿਆ ਨਾ ਘਰ ਦੇ ਬਰੂਹੇ ਪਛਾਤਾ ਉਹ ਮੁੱਢਾਂ-ਕਦੀਮਾ ਤੋਂ ਮੰਦਰ, ਮਸੀਤਾਂ ਦੇ ਜਾਲ਼ੇ ਉਤਾਰੇ ਉਹ ਰੰਗਾਂ 'ਚ ਰੁੱਝਾ ਵੀ ਕੀਟਾਂ ਪਤੰਗਿਆ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸੰਵਾਰੇ ਲਿਖੇ 'ਮਾਝ' , 'ਆਸਾ' ਤੇ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਹਿਲਾਵੇ ਹਲੂਣੇ ਉਹ ਜਣਨੀ ਨੂੰ ਪੂਜੇ ਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਰੁਤਬੇ ਕਰੀ ਜਾਵੇ ਊਣੇ ਉਹ ਸੰਨਿਆਸੀ, ਜੋਗੀ ਨੇ ਕਾਗਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਹੰਸੇ ਟਟੋਲੇ ਉਹ ਪੈ ਕੇ ਫ਼ਕੀਰੀ ਦੇ ਰਾਹਾਂ 'ਤੇ ਮੁੜ-ਮੁੜ ਕੇ ਤੇਰਾਂ ਹੀ ਤੋਲੇ ਉਹਨੇ ਲਾਡਲੇ ਨੂੰ ਸੀ ਲਹਿਣੇ ਤੋਂ ਅੰਗਦ ਬਣਾਇਆ ਸਜਾਇਆ ਸੀ ਆਪੇ ਨੇ ਆਪੇ ਨੂੰ ਰਚਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਦੂਜਾ ਨਾਨਕ ਕਹਾਇਆ ਗੁਰੂ 'ਗੂਜਰੀ' ਦਾ ਉਹ ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਰਚੇਤੇ ਨੂੰ ਦੇਵੇ ਵਧਾਈਆਂ ਉਹ ਝੱਲੇ ਵਿਛੋੜਾ ਤੇ ਸਿਮਰੇ ਗੁਰੂ ਨਾਲ਼ ਕਰਦਾ ਕਮਾਈਆਂ 'ਸਿਰੀਰਾਗ' ਸਵਾਮੀ ਉਹ ਵੇਦਾਂ ਤੇ ਅਸ਼ਟਾਂ ਪੁਰਾਣਾਂ ਦਾ ਜਾਣੂ ਉਹ ਨੌਂ ਧਰਤੀਆਂ ਦਾ ਇਕੱਲਾ ਹੈ ਸਾਗਰ ਜੋ ਡੁੱਬੂ ਪਛਾਣੂ ਉਹ ਲਾਲਾਂ ਗੁਲਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੋਹਣਾ ਤੇ ਖੀਵਾ ਉਹ ਨਪਿਆ ਤੇ ਤੁਲਿਆ ਫਿਰੇ ਰਾਮਸਰ ਦੇ ਸੁਨਿਹਰੀ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਘੁਲ਼ਿਆ ਉਹ ਰਚਦਾ ਏ 'ਗਾਉੜੀ' ਤੇ 'ਆਸਾ' ਤਵੀ ਬੈਠਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰੇਂਦਾ ਉਹ ਧਰਤਾਂ ਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਜੀਅ ਜੰਤਰੇ ਨੂੰ ਸਬਰ ਸਿਦਕ ਦੇਂਦਾ ਜਦੋਂ ਦਾ ਤਸੱਵਰ 'ਚ ਤਪਦੀ ਤਵੀ ਨੂੰ ਹੈ ਭੱਖਦੀ ਨੂੰ ਡਿੱਠਾ ਉਦੋਂ ਦਾ ਛਬੀਲਾਂ ''ਚ ਭਰ-ਭਰ ਕੇ ਡੁੱਲ੍ਹਦਾ ਵੀ ਲੱਗਿਆ ਨਾ ਮਿੱਠਾ ਤੂੰ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਰੂਹਪੋਸ਼ ਜੀਵਨ ਹੰਢਾਇਆ ਸਰੀਰਾਂ 'ਚ ਪੈ ਕੇ ਜੋ ਕੰਦਰੀਂ ਪਹਾੜੀਂ ਰਹੇ ਭਾਲ਼ਦੇ ਸਭ ਮੁੜੇ ਖ਼ਾਬ ਲੈ ਕੇ ਜੋ ਇਸ਼ਕੇ ਦੀ ਭੱਠੀ ਸੀ ਨਜ਼ਰਾਂ ਬਚਾ ਕੇ ਤੇ ਨੈਣਾਂ 'ਚ ਬਾਲ਼ੀ ਤੂੰ ਕਰ ਕੇ ਚਲਾਕੀ ਹੈ ਗਲ਼ ਸਾਡੇ ਪਾਈ ਹਿਜਰ ਦੀ ਪੰਜਾਲ਼ੀ

ਇਲਮਾਂ ਦੀ ਤਸਬੀ

ਜੱਗ ਫ਼ਿਰੇ ਇਲਮਾਂ ਦੀ ਤਸਬੀ ਸਾਡੇ ਗਲ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਾ ਲਾ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲ-ਲੱਲਾਹ ਸਾਨੂੰ ਅਲਿਫ਼ ਕ਼ਾਫ਼ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹਰ ਮਰਿਆਦਾ ਠੋਕਰ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਪੈਰ ਦੇ ਥੱਲੇ ਚੰਗੇ ਭਾਗ ਫ਼ਕੀਰੀ ਪੈ ਗਈ ਧੁਰੋਂ ਅਸਾਂ ਦੇ ਪੱਲੇ ਕੀ ਲੈਣਾ? ਦਰਵੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ਼ੋਂ ਐਂਵੇਂ ਤੌਹਮਤ ਲਾ ਕੇ ਇਹ ਕਮਲ਼ੇ ਤਾਂ ਮੁੜ ਆਏ ਨੇ ਜੰਨਤ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਕੇ ਲਾਹ ਲੈ ਹਾਰ! ਗਲ਼ਾਂ 'ਚੋਂ ਸਾਡੇ ਸਨਮਾਨਾਂ ਦੇ ਪਾਏ ਅਸੀਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਕਰਨ ਚਾਕਰੀ ਛੱਡ ਹਜ਼ਾਰਾ ਆਏ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਇਨਾਇਤ ਹੁੰਦੀ ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ ਸਾਡੀ ਖ਼ਾਤਰ ਕਦੇ ਨਾ ਜੋਗੀ ਗੂੜ੍ਹੀ ਨੀਂਦਰ ਸੁੱਤੇ ਮੱਕੇ ਤੀਕਰ ਜਾਣ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਰਸਮ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਕਾਜੀ ਸਾਨੂੰ ਬਾਹਰ ਖਲੋ ਕੇ ਦਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਅਸੀਂ ਹੀਰ ਦੇ ਸੁੱਚੇ ਅੱਖਰ ਵਾਰਿਸ ਤੋਂ ਲਿਖਵਾਏ ਭਾਗਭਰੀ ਜਹੇ ਤੌਬਾ ਕਰਦੇ ਸ਼ੱਰੀਅਤ ਦੇ ਭਟਕਾਏ ਵੇਖ ਅਸਾਡੇ ਨੈਣਾਂ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਜਾਦੂ ਭਾਰਾ ਡੀਕ ਲਗਾ ਕੇ ਘੋਲ਼ ਪੀ ਲਿਆ ਅਸੀਂ ਹਿਜਰ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕਿਹੜਾ ਜੋਤਿਸ਼ ਸਾਡੇ ਸਾਹੀਂ ਰਚਿਆ ਮੰਤਰ ਜਾਣੇ ਕੌਣ ਵਲ਼ੀ ਦੇਹੀ 'ਚੋਂ ਸਾਡੀ ਉੱਡਦੀ ਮਹਿਕ ਪਛਾਣੇ ਆ ਵੇ ਰਾਹੀਆ! ਤੇਰੀ ਤਲ਼ੀਏ ਲਾ ਦਈਏ ਕੁਝ ਮਹਿੰਦੀ ਰੋਜ਼ਾ ਨਫ਼ਲ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਮਗਰੋਂ ਸੁਰਤ ਨਾ ਸਾਨੂੰ ਰਹਿੰਦੀ

ਛਣਕੰਗਣਾਂ

ਕੋਈ ਛਣਕੰਗਣਾਂ ਛਣਕਾਂਵਦੀ ਗਈ ਬੈਠ ਰਿੜਕਣਾ ਪਾ ਕੋਈ ਘੁਟ-ਘੁਟ ਗੁੰਦੇ ਮੀਢੀਆਂ ਕੋਈ ਰਹੀ ਦੰਦਾਸਾ ਲਾ ਮੈਂ ਪੀਂਘ ਝੂਟਦੀ ਡਿੱਗ ਪਈ ਗਿਆ ਹੱਥ ਕਾਲ਼ਜਾ ਆ ਇਕ ਸੁੱਤੇ ਬਿਰਖ ਨੂੰ ਖਾ ਗਿਆ ਕੁਝ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਖੜਕਾਅ ਉਹਦੇ ਬਦਲ ਜਾਣ ਦੇ ਗੀਤ ਨੂੰ ਕੋਈ ਰੁੱਤ ਰਹੀ ਸੀ ਗਾ ਮੇਰੇ ਹੁਸਨਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਜਿਸ ਦਿੱਤਾ ਰੰਗ ਉਡਾ

ਇੱਕ ਕਾਅਬਾ ਤੇਰਾ

ਦਿਲ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਾਅਬੇ ਵਿਚ ਇਕ ਕਾਅਬਾ ਤੇਰਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾਵੇ ਸ਼ਾਮ ਢਲ਼ੀ ਤੋਂ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਝੱਲ ਘਨੇਰਾ ਖ਼ਲਕਤ ਵੱਲੋਂ ਅੰਨ੍ਹੇ ਬੋਲ਼ੇ ਸਿਰ ਬਿਰਹੇ ਦੀ ਆਰੀ ਦੀਵੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਦੀਵਾ ਲੱਭਾਂ ਮੱਤ ਗਈ ਏ ਮਾਰੀ ਉਹ ਦਿਲਬਰ ਉਰਵਾਰ ਨਾ ਪਾਰਾ ਨਾ ਹੀ ਬਲਖ਼-ਬੁਖ਼ਾਰੇ ਉਸਦੀ ਛੋਹ ਨੂੰ ਤਰਸਣ ਟਿੱਲੇ ਰੋਵਣ ਤਖ਼ਤ ਹਜ਼ਾਰੇ ਵਗਦੇ ਰਹਿਣ ਅਠਾਰਾਂ ਤੀਰਥ ਜਿਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ਥੱਲੇ ਉਸਦੇ ਅੱਗੇ ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ ਨਾ ਕੋਈ ਚੱਲੇ ਬਹਿ ਗਿਆ ਹਿਜਰ ਜਮਾਤ ਰੂਹਾਨੀ ਲੈ ਕੇ ਕ਼ਾਇਦਾ, ਫੱਟੀ ਵਾਹਵਾ ਖ਼ੂਬ! ਇਸ਼ਕ ਨੇ ਖੋਲ੍ਹੀ ਅੱਖਾਂ ਉੱਤੋਂ ਪੱਟੀ ਉਸਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸੁਣਾਵੇ ਜਿਹੜਾ ਨੌ ਲੱਖ ਤਾਰਾ ਦੇਵਾਂ ਝੁਕ ਕੇ ਕਰਾਂ ਤਵਾਫ਼ ਤੇ ਨਾਲ਼ੇ ਚੂਲ਼ੀ ਭਰ ਕੇ ਪੀਵਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਚੈਨ ਨੇ ਹਿਜਰਤ ਕੀਤੀ ਸਰਫ਼ਾ ਕੀਤਾ ਸਾਹਵਾਂ ਕਿਬਲੇ ਵਿਚ ਹੁਜ਼ੂਰ ਨੀ ਲਗਦੇ ਕਿੱਥੇ ਕਰਾਂ ਦੁਆਵਾਂ? ਜਿਹੜੇ ਘਰ ਦਿਲਦਾਰ ਨਹੀਂ ਉਸ ਦਰ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਕੀ ਖਹਿਣਾ ਉਸ ਮੇਹਰਾਬ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕ਼ਲਮਾ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਵੀ, ਕੀ ਕਰਨਾ? ਆਲਿਮ ਹੋ ਕੇ ਤਾੜੀ ਮਾਰੀ ਰੋਂਦਾ ਜੱਗ ਹਸਾਇਆ ਜਾਹਿਲ ਮਨ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਰੂਹ ਦਾ ਖ਼ਿਰਕਾ ਪਾੜ ਗੰਵਾਇਆ ਕਰ ਕੇ ਫ਼ਨਾ ਗ਼ਰੂਰ ਦੀ ਹਸਤੀ ਭਰ ਲਈੰ ਵਿਚ ਕਲਾਵੇ ਵੇਖੀਂ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਜਿਉਂਦਾ ਨਾ ਮਰ ਜਾਵੇ

ਸਿੱਖੀ ਦਾ ਅੰਬਰ

ਉਹ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਅੰਬਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਿਤਾਰਾ ਉਹ ਬਾਣੀ ਦਾ ਆਸ਼ਕ ਤੇ ਬਾਲੇ ਦਾ ਪਿਆਰਾ ਐਰਾਵਤ ਦੀ ਗਰਜਣ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਮਰਦੰਗ ਉਤਰਿਆ ਹੈ ਕੋਈ ਰੂਹਾਨੀ ਸਫ਼ੀਨਾ ਤੇ ਚਾਰੇ ਹੀ ਕੂਟਾਂ ਨੇ ਅਰਦਾਸ ਅੰਦਰ ਉਹ ਚਾਨਣ ਦੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਤੇ ਕੱਤਕ ਮਹੀਨਾ ਉਹ ਜਪੁਜੀ ਦਾ ਸਿਰਜਕ ਗੁਰੂ ਪੀਰ ਸਭ ਦਾ ਰਤਨ ਤੇਹਰਵੇਂ 'ਤੇ ਜੋ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਤਾਰੇ ਉਹ ਕਾਮਲ, ਉਹ ਮੁਰਸ਼ਦ ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ, ਉਹ ਸਤਿਗੁਰੂ ਉਹ ਸਿੱਧਾਂ ਦੇ ਮਨ ਦੇ ਭੁਲੇਖੇ ਨਿਵਾਰੇ ਉਹ ਲਾਲੋ ਦੇ ਕੋਧਰ 'ਚ ਬਾਬੇ ਦੀ ਬਰਕਤ ਤੇ ਭਾਗੋ ਮਲਿਕ ਦੇ ਨੇ ਮਿਸਠਾਨ ਜ਼ਹਿਰੀ ਉਹ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਚੋਖੀ ਖ਼ਰੀ ਕਹਿਣ ਵਾਲ਼ਾ ਰਿਹਾ ਕਰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਮਸਤਕ ਸੁਨਹਿਰੀ ਉਹ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਨੇ 'ਤੇ ਲਿਖਦਾ ਮੁਹੱਬਤ ਉਹ ਅੰਬਰ ਦੀ ਤਾਕੀ' ਚੋਂ ਲਾਉੰਦਾ ਜੈਕਾਰੇ ਉਹ ਬਣ-ਤ੍ਰਿਣ ਦਾ ਵਾਲੀ ਅਮੂਰਤ ਦਾ ਦਿਲਬਰ ਉਹ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪੂਜੇ ਤੇ ਅਗਨੀ ਨੂੰ ਠਾਰੇ ਸਮਾਧੀ 'ਚ ਬਾਪੂ ਦੇ ਖ਼ੇਤਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਤੇ ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਚਾਦਰ' ਤੇ ਲਿਖਦਾ ਏ ਬਾਣੀ ਉਹ ਆਖੇ ਰਬਾਬੀ ਨੂੰ ਸੁਰ ਛੇੜ ਕੋਈ ਤੇ ਵੇਖੇ ਹਯਾਤੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਅੱਖਾਂ ਥਾਣੀ ਉਹ ਘਾੜਤ ਘੜੇ ਨਾ ਹੀ ਯੁਕਤ ਲੜਾਵੇ ਤੇ ਕਰ ਦੇਵੇ ਚੁਪ ਬੈਠਾ ਫੁਰਮਾਣ ਕੋਈ ਜੋ ਨਿੱਤ ਖੰਡ-ਮੰਡਲ ਦੀ ਛੇੜੇ ਕਹਾਣੀ ਤੇ ਸਿਰਜੇ ਨਵਾਂ ਰੋਜ਼ ਨਿਰਵਾਣ ਕੋਈ ਉਦਾਸੀ ਨੂੰ ਤੁਰਦੇ ਉਹ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਸਦਕੇ ਜੋ ਆਪਣੀ ਹੀ ਧਰਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਉਹ ਕੁਦਰਤ ਵੀ ਜਿਸਦੇ ਹੈ ਭਾਣੇ 'ਚ ਰਹਿੰਦੀ ਤੇ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਜੀਵਨ ਦੀ ਆਸਾਨੀ ਕਰਦੇ ਉਹ ਕੀਰਤਨ, ਉਹ ਸੋਹਿਲਾ, ਉਹ ਵਾਰਾਂ ਦੇ ਕੌਤਕ ਉਹ ਸਾਜ਼ੀ ਤੇ ਰਾਗੀ ਜੋ ਬਾਬੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹੈ ਤ੍ਰਿਪਤਾ ਨੇ ਜਿਸਨੂੰ ਕਲਾਵੇ 'ਚ ਵਲ਼ਿਆ ਉਹਨੂੰ ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕਾਲ਼ੂ ਦਾ ਨਾਨਕ ਪੁਕਾਰੇ

ਮੁਰਸ਼ਦ

ਤਵਾਰੀਖ਼ 'ਤੇ ਮਾਰ ਕੇ ਲੀਕਾਂ ਲਿਖ ਦਿੱਤੇ ਦੀਵਾਨ ਰਾ-ਤੋਤਾ ਵੀ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਹੋਇਆ ਰਟ-ਰਟ ਕੇ ਕੁਰਆਨ ਕਿਉਂ ਸਰਮਦ ਦੇ ਸਿਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਾਵੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਜੇ ਫ਼ੱਕਰ ਮਰਜ਼ੀ ਤੇ ਆਵੇ ਪਲਟ ਦਵੇ ਅਸਮਾਨ ਸਾਡੇ ਸਾਹੀਂ ਬਲ਼ ਬਿਰਹੜਿਆ! ਤੇ ਜਗ਼ ਮਾਣਕ ਵਾਂਗ ਤੇਰੇ ਕਰਕੇ ਪੀਰਾ! ਸਾਡਾ ਹੋਇਆ ਮਰਨ ਆਸਾਨ ਦੱਸ! ਕ਼ਾਦਰੀ ਸੂਫ਼ੀ ਦੋਵੇਂ ਕਿੰਝ ਹੋਵਣ ਨਜ਼ਦੀਕ? ਮਿੱਟੀ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬੇ ਭਾਵੇਂ ਲੱਗਣ ਇੱਕ-ਸਮਾਨ ਭਲੇ ਮਜ਼ਾਵਰ! ਤੂੰ ਦਰਗਾਹੇ ਕਿਸ ਦੀ ਕਰੇਂ ਸੰਭਾਲ਼? ਸਾਂਭ ਲਵੇਗਾ ਕੁੱਲ ਖਿਲਾਰਾ ਆਪੇ ਓਹ ਸੁਲਤਾਨ ਵੇਖ ਮਜ਼ਾਰੀਂ ਦੀਵੇ ਜਗਦੇ! ਮਕ਼ਬਰਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਹੱਥ ਚੁਣ ਲੈ ਆਪਣੀ ਬਾਕੀ ਕਰ ਦੇ ਦਾਨ ਇਸ਼ਕ ਤਾਂ ਡਾਹਢਾ ਉਡਦੇ ਲੈਂਦਾ ਕਰੜੇ ਹੱਥੀਂ ਬੋਚ ਹੱਡ ਧੁਖ਼ਣ ਤੇ ਲਾ ਦੇਂਦਾ ਪਰ ਕੱਢਦਾ ਨਹੀਂ ਬਸ! ਜਾਨ ਕੰਧੀਂ ਲਗ-ਲਗ ਰੋਈਏ, ਮੁਰਸ਼ਦ! ਤੂੰ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਵੇਖ! ਅਸਾਂ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਕਬੀਲਾ ਬਿਨ ਤੇਰੇ ਵੀਰਾਨ

ਹਸ਼ਰ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ

ਹਸ਼ਰ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਕਰੀਏ? ਜਨਮ-ਜਾਤੋਂ ਇਕੱਲੇ ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਲੈ ਕੇ ਕਦੋਂ ਕੋਈ? ਸਹਾਰਾ ਨਾਲ਼ ਚੱਲੇ ਹਾਂ ਤਮੰਨਾ ਭਰਿਆ ਭਾਂਡਾ ਡੋਲ੍ਹ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ ਤੇ ਜਿੱਦ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗੁੰਬਦ ਵੇਚ ਕੇ ਕਾਸੇ ਭਰਨ ਦੀ ਹੈ ਉਹ ਤਾਂ ਮਾਲਕ ਹੈ ਮਣੀਆਂ ਦਾ ਅਸਾਡੀ ਮੰਗ ਨਾ ਕੋਈ ਤੇ ਸੁੱਚੇ ਇਸ਼ਕ ਤੋਂ ਗੂੜ੍ਹਾ ਵੀ ਲੱਗੇ ਰੰਗ ਨਾ ਕੋਈ ਉਹ ਤੁਰਦਾ ਨਾਲ਼ ਮੜਕਾਂ ਦੇ ਉਹਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵੀ ਹੌਲ਼ੀ ਉਹ ਸੁਣਦਾ ਸੋਹਲ਼ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਉਹਦੀ ਗੁਫ਼ਤਾਰ ਵੀ ਹੌਲ਼ੀ ਜਦੋਂ ਤਾਰੇ ਜਹੇ ਜਗਦੇ ਤੇ ਮਹਿਕਣ ਲਗਦੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਇਲਾਹੀ ਨੂਰ ਕਰਦੇ ਨੇ ਉਹਦੀ ਜੰਨਤ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ ਉਹ ਹੈ ਉਸਤਤਿ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਤੇ ਸੰਨਾਟਾ ਏ ਜੰਗਲ਼ ਦਾ ਉਹ ਠੰਡੀ ਚਾਨਣੀ ਦੀ ਗੱਲ ਤੇ ਚਰਚਾ ਸੌਰ ਮੰਡਲ ਦਾ ਮੇਰੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਲ਼ੀਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਗੀਤ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਪਏ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਝੀਲਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਸੀਤ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਉਹ ਜਿਸਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਗਾਥਾ ਨੂੰ ਆਏ ਯੁੱਗ ਸੁਣਦੇ ਨੇ ਜਿਹਨੂੰ ਚਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਜਪਣ ਪਾਣੀ, ਪੌਣ ਪੁਣਦੇ ਨੇ ਉਹ ਬਰਕਤ ਜਿਸਨੇ ਸਾਡੇ ਮੱਥਿਆਂ ਦੀ ਕੋਲ਼ ਰੱਖੀ ਏ ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਬਾਗ਼ 'ਚੋਂ ਮਿੱਠੀ ਸੰਧੂਰੀ ਮਹਿਕ ਚੱਖੀ ਏ ਮੈਂ ਹਾਂ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਫ਼ਿਕਰਾ ਉਹਦੀ ਲੰਮੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਜਿਕਰ ਅਣਗੌਲਿਆ ਜੰਗਲ਼ 'ਚ ਉੱਗੀ ਰਾਤ ਰਾਣੀ ਦਾ ਮੈਂ ਕੀ ਦੱਸਾਂ! ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਉਸ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੰਗ ਮੇਰੀ ਦੀ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਨਿਮਾਣੇ ਲੋਕ ਹਾਂ ਭੋਲ਼ੇ ਜਹੇ ਸਮਝੋਂ ਵੀ ਝੱਲੇ ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਵਕਤ ਦੀ ਇੱਕ ਤਹਿ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਥੱਲੇ ਹਾਂ

ਕਸ਼ਮਕਸ਼ ਦੀ ਖਾਨ

ਉਹ ਮੇਰੀ ਕਸ਼ਮਕਸ਼ ਦੀ ਖਾਨ ਦਾ ਨਾਯਾਬ ਹੀਰਾ ਬੜੀ ਹੀ ਦੇਰ ਪਿੱਛੋਂ ਚਮਕਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਬੜਾ ਹੀ ਖ਼ਦਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਉਲ਼ਝਿਆ ਸੀ ਨੂਰ ਮੇਰਾ ਮਿਟਾ ਆਪਾ ਪਿਛਾਂਹ ਨੂੰ ਪਰਤਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਜੋ ਡੂੰਘੀ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਵਹਿਣ ਅੰਦਰ ਵਹਿ ਗਿਆ ਸੀ ਦੁਬਾਰਾ ਆਣ ਸੀਨੇ ਧੜਕਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਉਡੀਕਾਂ ਜਿਸਦੀਆਂ ਵਿਚ ਨੈਣ ਪੱਥਰ ਹੋ ਗਏ ਸੀ ਓਹੀ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੜਕਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਮੈਂ ਜਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲ਼ੇ ਰੂਹ ਗਵਾ ਬੈਠੀ ਸਾਂ ਆਪਣੀ ਤੇ ਉਹ ਦਸਵੇਂ ਦੁਆਰੇ ਕੜਕਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਬਣੇਗਾ ਬੁੱਤ ਫਿਰ ਲਗਦਾ ਇਬਾਦਤਯੋਗ ਕੋਈ ਜੋ ਸੀ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਪੱਥਰ ਪਿਘਲਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਮੈਂ ਜਿਸਦੀ ਹੁ-ਬਹੂ ਸੂਰਤ ਹਾਂ ਕਾਇਨਾਤ ਅੰਦਰ ਜੋ ਹਰ ਥਾਂ ਪਸਰਿਆ ਸੀ ਸਿਮਟਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ ਜਿਹਦੇ ਵਿਚ ਕ਼ੈਦ ਹੋ ਕੱਟੀ ਚੁਰਾਸੀ ਹਿਜਰ ਦੀ ਮੈਂ ਕਿ ਬੂਹਾ ਓਸ ਘਰ ਦਾ ਖੜ੍ਹਕਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਵੇਖੋ

ਸੁਪਨਾ

ਸੁਪਨਾ ਮੈਂ ਵੇਖਿਆ ਏ ਕੱਤੇਂ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਜਿੱਡਾ ਉਹ ਚੋਜ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਏ ਮੇਰੇ ਹੀ ਨਾਮ ਜਿੱਡਾ ਗ਼ਰਦਨ ਮੇਰੀ ਦੁਆਲ਼ੇ ਨਾਗਣ ਦਾ ਫਾਂਸ ਜੀਕਣ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਪਰਤ ਹੇਠਾਂ ਉੱਗੇ ਨੇ ਵਾਂਸ ਜੀਕਣ ਇੱਕ ਪੇਤਲੀ ਨਦੀ ਵਿਚ ਮੇਰੀ ਲਾਸ਼ ਜਾ ਰਹੀ ਏ ਖਾੜ੍ਹੀ ਅਰਬ ਦੀ ਮੈਂਨੂੰ ਗੋਤੇ ਦਵਾ ਰਹੀ ਏ ਸਰਦੀ ਦੀ ਰੁੱਤ ਸਾਰੀ ਸੀਨੇ 'ਚ ਲਹਿ ਗਈ ਏ ਅੰਬਰ 'ਤੇ ਦਿਨ ਦਿਹਾੜੇ ਜਿਵੇਂ ਰਾਤ ਪੈ ਗਈ ਏ ਛੱਤਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਸਾਰੇ ਨੀਲੇ ਹੀ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ਨੀਹਾਂ ਤੋਂ ਲੜਖ਼ੜਾ ਕੇ ਸਭ ਮਹਿਲ ਢਹਿ ਗਏ ਨੇ ਸਦੀਆਂ ਦਾ ਸਬਰ ਮੇਰੇ ਨੈਣਾਂ 'ਚੋਂ ਡੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਏ ਮੇਰੀ ਸੁੰਨ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਜਿਵੇਂ ਗੇਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਐ ਥੇਹਾਂ ਦੀ ਠੀਕਰੀ ਨੇ ਕੁੱਜੇ ਦੀ ਯਾਦ ਅੰਦਰ ਮੀਹਾਂ ਦਾ ਪੀ ਲਿਆ ਏ ਅੱਥਰੂ ਸਵਾਦ ਅੰਦਰ ਘੜੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹ ਬਚੇ ਨੇ ਬਸ ਦੋ-ਘੜੀ ਦੇ ਬਾਕੀ ਕੜੀਆਂ ਦੀ ਕਸ਼ਮਕਸ਼ ਵਿਚ ਇੱਕੋ ਕੜੀ ਹੈ ਬਾਕੀ ਜਾਈ ਮੈਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬੋ-ਹਵਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਸ ਇਸ਼ਕ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਏ ਮੇਰੀਆਂ ਰਗ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਾਰੂਥਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੱਸੀ ਦੇ ਪੈਰ ਥੱਲੇ ਉੱਗੀ ਦੋਸ਼ਾਂਗ ਬੂਟੀ ਸੋਕੇ ਦੀ ਨਹਿਰ ਥੱਲੇ ਵਰ੍ਹਿਆ ਹੈ ਉਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਬਿਰਹਾ ਜੋ ਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਮੇਰੀ ਵੇਦਨਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੌਕੇ ਲੁਕਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕੜ੍ਹ-ਕੜ੍ਹ ਕੇ ਲਹਿ ਰਹੀ ਏ ਦੋਜ਼ਖ ਦੀ ਪਰਤ ਕੋਈ ਆਮਦ ਮੇਰੀ ਨੂੰ ਕਾਹਲ਼ੀ ਜੰਨਤ ਦੀ ਧਰਤ ਕੋਈ ਫੁੱਟੇ ਜੇ ਕਿਰਨ ਕੋਈ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਦੇ ਹੋ ਕੇ ਓਹਲੇ ਚੁੱਪਾਂ ਹੀ ਧਾਰ ਲੈਣਾ ਜੇ ਇਸ਼ਕ ਫਿਰ ਵੀ ਬੋਲੇ ਝੋਰੇ ਹੀ ਖਾ ਗਏ ਸੀ ਜਜ਼ਬੇ ਮੇਰੇ ਦੀ ਚਾਂਦੀ ਮਰ-ਮਰ ਕੇ ਜੀਵਣਾ ਸੀ ਜੇ ਜਾਨ ਤੋਂ ਨਾ ਜਾਂਦੀ

ਖ਼ੁਦਾ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ

ਜੋ ਬਣ ਇਸ਼ਕ ਰੋਵੇ ਖ਼ੁਦਾ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਧਾਗੇ 'ਚ ਬਿਰਹਾ ਪਰੋਵੇ ਉਹ ਸਫ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਪਈਆਂ ਤਰੇਲ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੇ ਤੇ ਘਾਟੇ ਨਫ਼ੇ ਦਾ ਨਾ ਸੌਦਾ ਪਛਾਣੇ ਉਹ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਦੀ ਸੁਲ਼ਝੀ ਕਹਾਣੀ ਉਹ ਵਹਿੰਦਾ ਨਿਵਾਣਾ ਦੇ ਪਾਸੇ ਦਾ ਪਾਣੀ ਉਹ ਦੇਂਦਾ ਏ ਭੱਖੜੇ ਦੇ ਫੁੱਲ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵਿਖਾਉਂਦਾ ਏ ਸੁਪਨੇ ਧਰੂ ਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਉਹ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮਲ਼ਿਆ ਦੰਦਾਸਾ ਉਹ ਬੱਦਲ਼ ਦੀ ਟੁਕੜੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਹਾਸਾ ਬੜਾ ਹੀ ਮਾਮੂਲੀ ਹੈ ਉਸਦਾ ਵਿਛੌਣਾ ਮਗਰ ਕੀਮਤੀ ਉਹਦਾ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਸੌਣਾ ਉਹ ਜੰਗਲ਼, ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਗਲ਼ ਦਾ ਫ਼ਰੋਜ਼ਾ ਜਿਵੇਂ ਪਾਕਿ ਹਾਜੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਹੈ ਰੋਜ਼ਾ ਉਹ ਦੀਵੇ ਦੀ ਲੌਅ ਵਾਂਗ ਪੀਲ਼ਾ ਸੰਧੂਰਾ ਉਹ ਮੁਰਸ਼ਦ ਵੀ ਪੂਰਾ ਤੇ ਕਾਮਿਲ ਵੀ ਪੂਰਾ

ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਪਰਚੇ

ਇਹ ਇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਪਰਚੇ ਤੇ ਲੰਮੀਆਂ ਸਜਾਵਾਂ ਹੈ ਸਧਰਾਂ ਨੂੰ ਦਾਤੀ ਤੇ ਚੁੱਪਾਂ ਨੂੰ ਛਾਂਵਾਂ ਮੈ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਇਹ ਕੁੜਤੇ ਨੇ ਲੰਮੇ ਤੇ ਜੋਗੀ ਨਿਕੰਮੇ ਹਜਾਰੇ ਦੇ ਜਾਏ ਨੇ ਟਿੱਲੇ ਨੂੰ ਆਏ ਨੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਖੂੰਡੇ ਤੇ ਲੰਮੀਆਂ ਜੜਾਵਾਂ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਇਹ ਮੱਝੀਆਂ ਦੇ ਰਾਖੇ ਇਹ ਗੋਰੇ ਤੇ ਲਾਖੇ ਇਹ ਚਾਕਰ ਜੋ ਪੱਕੇ ਇਹ ਰੇਤੇ ਨੇ ਕੱਕੇ ਇਹ ਕਿੰਨੇ ਕੁ ਸਾਂਭਾਂ? ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਉਡਾਵਾਂ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਇਹ ਸੂਫ਼ੀ ਤੇ ਸੋਗੀ ਇਹ ਅਜ਼ਲਾਂ ਤੋਂ ਰੋਗੀ ਇਹ ਤਸਬੀ ਤੇ ਲੋਈ ਕੀ ਰੱਖਣ ਲਕੋਈ? ਮੈਂ ਜ਼ਮਜ਼ਮ ਵੀ ਚੱਖਾਂ ਤੇ ਮਹੁਰਾ ਵੀ ਖਾਵਾਂ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਇਹ ਤੀਆਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਇਹ ਸਾਧਾਂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਇਹ ਮੌਜੀ ਮਲੰਗੀ ਦੀਵਾਨੇ ਤੇ ਭੰਗੀ ਉਹ ਹੱਡਾਂ 'ਚ ਧੁਖ਼ਦੀ ਜੋ ਕੀਕਣ ਬੁਝਾਵਾਂ ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ? ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ?

ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ

ਕਿੰਝ ਤੈਨੂੰ ਸਮਝਾਵਾਂ ? ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਹੁਣ ਕੀਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਪਾਵਾਂ? ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਕਿਉਂ ਸੱਸੀ ਦੇ ਪੈਰ ਚੁਭੀ ਨਾ? ਤਪਸ਼ ਥਲਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕਿਉਂ ਕੱਚਾ ਸੋਹਣੀ ਨੂੰ ਡੋਬਣ ਦੀ? ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਿਆਰੀ ਕਿਉਂ ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਕਾਸੇ ਪਾਤੀ? ਹੀਰ ਨੇ ਜੰਨਤ ਸਾਰੀ ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਕਿਹੜੀ ਲੌ ਸੀ? ਨਾਨਕ ਦੇ ਮੱਥੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਗ਼ਦੀ ਕਿਉਂ ਬਾਬੇ ਨੂੰ ਬਲ਼ਦੇ ਭੱਠ 'ਤੇ? ਤਵੀ ਨਾ ਤੱਤੀ ਲਗਦੀ ਕਿਹੜੀ ਜੋਤ ਰਾਬੀਆ ਬਸਰੀ ਦੇ? ਨੈਣਾਂ ਵਿਚ ਜਗ਼ਦੀ ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਕਿਹੜੀ ਰਾਤ ਦੇ ਮਗਰੋਂ ਸਾਡੇ? ਹੁੰਦੇ ਨਹੀਂ ਸਵੇਰੇ ਕਿਹੜੀ ਰਾਹ ਸੀ ਗੋਰਖ ਤੁਰਿਆ? ਕਰ ਕੇ ਕੇਸ ਲੰਮੇਰੇ ਕਿਹੜੀ ਜੁਗਤ ਲਗਾ ਕੇ ਬਾਬਾ? ਮਨ ਦੇ ਮੱਕੇ ਫੇਰੇ ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਕਿਹੜੀ ਧਰਤ ਮੈਂ ਮੱਥਾ ਟੇਕਾਂ? ਕਿਹੜੇ ਸਾਗ਼ਰ ਨ੍ਹਾਵਾਂ? ਕਿਹੜੀ ਰੁੱਤੇ ਸੁੱਚੇ ਤਨ? ਬਿਰਹੇ ਦਾ ਵਟਣਾ ਲਾਵਾਂ ਕਿਹੜੀ ਗੱਲੋਂ ਮਾਹੀ ਦੇ? ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਹਿਜਰ ਹੰਢਾਵਾਂ ਬਾਤਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ

ਰਹਿਮ ਦਿਆਨਤਦਾਰੀ

ਨਾਨਕ ਤੇਰੇ ਜਾਏ ਭੁੱਲੇ ਰਹਿਮ ਦਿਆਨਤਦਾਰੀ ਜਿਤ ਜੰਮੇ ਰਾਜਾਨ ਵੇ ਹਾਏ! ਰੁਲ਼ਦੀ ਫਿਰੇ ਵਿਚਾਰੀ ਤੂੰ ਸੀ ਉੱਚਾ ਰੁਤਬਾ ਦਿੱਤਾ ਰੱਬ ਆਖ ਸਤਿਕਾਰੀ ਢਿੱਡੋਂ ਜਾਈ ਅਣਖ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਾਰੀ ਤੱਕ ਵੇ ਬਾਬਾ ਜੱਗ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਧੀਆਂ ਦੀ ਦੁਸ਼ਵਾਰੀ

ਤਲਾਵਤ

ਇਜਾਰਾਦਾਰੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਇੱਕ ਬੁੱਤ ਲਈ ਮੈਂਨੂੰ ਇਬਾਦਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਤਲਖ਼ੀ ਮੇਰੀ ਤਲਖ਼ੀਸ ਕਰ ਕੋਈ ਸ਼ਰਬਤੀ ਬਖ਼ਸ਼ੀਸ ਕਰ ਝੁਕਿਆ ਰਹਵਾਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਨਜ਼ਾਕਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਹੱਕ਼ਾਕ ਤੂੰ , ਹਕ਼ੀਕ ਤੂੰ ਸਭ ਦੇ ਲਈ ਤੌਫ਼ੀਕ ਤੂੰ ਹ਼ਕ਼ੀਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਤੇ ਇਨਾਇਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਤੂੰ ਖ਼ਾਰਕਸ਼, ਮੈਂ ਖ਼ਾਰਾਜ਼ਰ ਤਪਦਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਉਮਰ ਭਰ ਕੁਝ ਤੇ ਜ਼ਰਾ ਮੈਂਨੂੰ ਤਲਾਵਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਮੇਰੇ ਇਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰ ਜ਼ਿੱਲਤ 'ਚੋਂ ਮੈਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰ ਕਾਸੇ ਲਈ ਕੁਝ ਤੇ ਸਖ਼ਾਵਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਇਜ਼ਾਰਾਦਾਰੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਇੱਕ ਬੁੱਤ ਲਈ ਮੈਂਨੂੰ ਇਬਾਦਤ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਇਜ਼ਾਰਾਦਾਰੀ - ਕਬਜ਼ਾ, ਤਲਖ਼ੀਸ - ਪਵਿੱਤਰ ਕਰ ਤਲਖ਼ੀ - ਕੁੜੱਤਣ ਨਜ਼ਾਕਤ - ਨਰਮੀ ਹੱਕ਼ਾਕ - ਨਗੀਨਾ ਸਾਜ਼, ਕਾਰੀਗਰ ਤੌਫ਼ੀਕ- ਸਮਰੱਥਾ, ਹਿੰਮਤ, ਹੌਂਸਲਾ ਖ਼ਾਰਕਸ਼- ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਖ਼ਾਰਾਜ਼ਰ- ਕੰਡਿਆਲੀ ਝਾੜੀ ਤਲਾਵਤ - ਪਿਆਰ, ਸੁੰਦਰਤਾ ਦਫ਼ਤਰ - ਕਾਗ਼ਜ ਸਖ਼ਾਵਤ - ਦਾਨ, ਦਇਆ

ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਤਾਅਲੂਕਾ

ਨਾ ਸੋਹਣੇ ਤੇ ਸੁਹਾਣੇ ਜੱਚਦੇ ਨੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੱਚ ਰਸਤੇ ਸੱਚ ਦੇ ਨੇ ਤੂੰ ਅਰਥੀ ਲਈ ਵੀ ਮੋਢੇ ਵੇਚਦਾ ਏਂ ਉਹਦੇ ਜੰਗਲ਼ ਮਚਾਏ ਮੱਚਦੇ ਨੇ! ਮੈਂ ਸਭ ਉਹਦਾ ਕਰਾਇਆ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ਼ਬਾਲ ਕਰਨੋਂ ਡਰ ਰਹੀ ਹਾਂ ਓਸੇ ਪੌੜੀ ਦਾ ਡੰਡਾ ਜ਼ਰਕਦਾ ਏ ਮੈਂ ਜਿਸ 'ਤੇ ਪੈਰ ਆਪਣਾ ਧਰ ਰਹੀ ਹਾਂ! ਮੈਂ ਕਾਫ਼ਰ ਹਾਂ ! ਮੇਰੀ ਕਾਫ਼ਰਗਿਰੀ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਮੁੱਖ ਫੇਰਦਾ ਉਹ ਰਹਿਬਰੀ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਲੱਭੋ! ਓਹੀ ਕਾਤਲ ਪੁਰਾਣਾ ਮੈਂ ਕਾਇਲ ਹਾਂ ਉਹਦੀ ਕ਼ਤਲੋਗਰੀ ਤੋਂ! ਅਜੇ ਬਿਰਹੇ ਦਾ ਜੰਗਲ਼ ਸ਼ੂਕਦਾ ਏ ਕਿ ਮਸਲਾ ਤਾਂ ਮਹਿਜ਼ ਦੋ - ਟੂਕ ਦਾ ਏ ਬੜੀ ਹੈ ਮਹਿਕ ਕਾਇਨਾਤ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਤਾਂ ਖ਼ਤ ਪੁਰਾਣੇ ਫੂਕਦਾ ਏ! ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਬਸ ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਬਾਤ ਪੁੱਛੇ ਤੇ ਜਾਂ ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਤਾਅਲੂਕਾਤ ਪੁੱਛੇ ਕਦੇ ਪੁੱਛੇ ਨਾ ਮੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਬਾਰੇ ਨਾ ਮੇਰਾ ਮੁਲਕ ਮੇਰੀ ਜਾਤ ਪੁੱਛੇ! ਮੇਰੀ ਕਰੜੀ ਹਦਾਇਤ ਜਰ ਰਿਹਾ ਏ ਤੇ ਹਾਮੀ ਫਿਰ ਵੀ ਮੇਰੀ ਭਰ ਰਿਹਾ ਏ ਇਹਨੂੰ ਆਖੋ ਜਰਾ ਸਾਂਭੇ ਖ਼ੁਦਾਈ ਇਹ ਕਿੱਦਾਂ ਦੇ ਤਮਾਸ਼ੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਏ? ਜਰਾ ਪੁੱਛੋ ਜੀ ਉਸ ਘਰ ਕੌਣ ਰਹਿੰਦਾ? ਜੋ ਸਾਡੇ ਦਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਮ ਹੈ ਲੈਂਦਾ ਕਦੇ ਹਿਜਰਾਂ ਦੀ ਭੱਠੀ ਬਾਲ਼ ਦੇਵੇ ਕਦੇ ਪੀੜਾਂ ਦੇ ਬਿਸਤਰ ਆਣ ਪੈਂਦਾ! ਓ ਹੱਲ ਨਾਨਕ ਦਾ ਜਾਂ ਬਲਰਾਮ ਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਸਲਾ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਵਾਮ ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਜ਼ਰਾ ਆਸਾਨ ਆਖੋ ਜੀ ਇਹ ਵੇਲ਼ਾ ਮੇਰੇ ਆਰਾਮ ਦਾ ਹੈ!

ਸੱਤੇ ਨਰਕ ਕਬੂਲ

ਸੁਣ ਜੋਗੀ ! ਕੁੰਡਲਾਂ ਵਾਲ਼ਿਆ! ਜਰਾ ਵੀਣੀ ਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾ ਤੇਰੀ ਸੁਣ ਕੇ ਵੰਝਲ਼ੀ ਕੂਕਦੀ ਮੈਂ ਲੰਘ ਆਈ ਦਰਿਆ । ਬੇਖ਼ੌਫ਼ ਡਿਓੜੀ ਲੰਘਿਆ ਤੂੰ ਲਾਹ ਕੇ ਪਰਦੇ ਸੱਤ ਤੇਰੀ ਚੌਧਰੀਆ! ਇਸ ਚਾਲ ਨੇ ਸਾਡੀ ਹੌਲ਼ੀ ਕੀਤੀ ਮੱਤ। ਕੋਈ ਪੂਛਲ ਤਾਰਾ ਟੁੱਟਿਆ ਸਾਡੇ ਦਿਲ 'ਤੇ ਲਾ ਗਿਆ ਡੰਗ ਨਹੀਂ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਚਿਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਉਹ ਸਿਆਲਾਂ ਦਾ ਝੰਗ। ਕਿਸੇ ਰਾਹ ਕੁਰਾਹੇ ਭਟਕੀਆਂ ਅਸੀਂ ਰੂਹਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਕੇਸ ਛੱਡ ਚਿਲੇ ਮੁਸਾਫ਼ਰ ਹੋ ਗਿਆ ਕੋਈ ਟਿੱਲੇ ਦਾ ਦਰਵੇਸ਼ । ਚੂਚਕ ਦੇ ਸ਼ਮਲੇ ਰੋਕਿਆ ਲਈ ਮਾਂ ਨੇ ਸਰਦਲ ਮੱਲ ਪਰ ਦੱਸ ! ਮੈਂ ਕਿੱਦਾਂ ਮੋੜਦੀ? ਪੰਜਾਂ ਪੀਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ! ਹੋਇਆ ਈ ਲਾਂਭੇ ਰੱਬ ਵੀ ਬਸ ਹਿਜਰ ਦਾ ਲਾ ਕੇ ਥੰਮ ਸਾਡਾ ਇੱਕ ਵਸੀਲਾ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਤੇ ਉਹਨੂੰ ਲੱਖਾਂ ਕੰਮ । ਸਾਨੂੰ ਖ਼ੌਫ਼ ਰਤਾ ਨਾ ਮੌਤ ਦਾ ਸਾਡੀ ਸੁਰਤੀ ਬਿਰਤੀ ਪਾਕਿ ਇੱਕ ਬੋਲ ਨੀ ਮੂੰਹੋਂ ਆਖਣਾ ਬਸ ਸਬਰ 'ਚ ਹੋਣਾ ਖ਼ਾਕ । 'ਮੈਂ' ਠੀਕਰੀਆਂ ਦੀ ਜੋੜ ਕੇ ਨੇ ਲਾਏ ਅਸਾਂ ਅੰਬਾਰ ਇੱਕ ਫੂਕ ਮਾਰ ਕੇ ਡੇਗ ਦੇ ਤੇ ਹੌਲ਼ਾ ਕਰ ਦੇ ਭਾਰ। ਤੇਰੀ ਅਨਾ ਦੇ ਸਾਗ਼ਰ ਡੁੱਬਿਆ ਸਾਡਾ ਗੋਤੇ ਲਵੇ ਖਿਆਲ ਕੋਈ ਕਾਮਲ ਆਸ਼ਕ ਸੱਦ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਗੁੰਮ ਹੋਇਆਂ ਨੂੰ ਭਾਲ਼ । ਇੱਕ ਸੋਜ਼ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਖਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਚੁਭਣ ਹਿਜਰ ਦੇ ਸੂਲ਼ ਤੇਰੀ ਬੁੱਕਲ਼ ਵਿਚਲੇ ਨਿੱਘ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਸੱਤੇ ਨਰਕ ਕਬੂਲ।

ਅਨਲਹੱਕ

ਅਨਲਹੱਕ ਤੋਂ ਵਰਜੇ ਕਾਸਿਦ ਸੀਹਰਫ਼ੀਆਂ ਵਿਚ ਕਹਿ ਕੇ ਸੁਣਿਆਂ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਨਾਤਾਂ ਸੁਣਦਾ ਵਿੱਚ ਮਸੀਤੇ ਬਹਿ ਕੇ ਕੁੰਨ ਤੋਂ ਹੋ ਕੇ ਮੁੜ ਆਏ ਹਾਂ ਸੋਹਣੇ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਾ ਕੇ ਮੁੜ ਫਿਰ ਓਸੇ ਰਾਹ ਪੈਣਾ ਏ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੋਂ ਉਕਤਾ ਕੇ ਵੇਖੀਂ ! ਮੈਂਨੂੰ ਹੱਥ ਨਾ ਲਾਵੀਂ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦਾ ਜੇ ਬੰਦਾ ਤੱਕ ਕਿੰਨੇ ਹਜ਼ਰਾਤ ਖੜ੍ਹੇ ਨੇ ਹੱਥ 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਫੰਧਾ ਇਹ ਤਾਂ ਟੱਕ ਮਿਆਨ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿੱਕਲ਼ ਗਈ ਨੇ ਲਾਏ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਖ਼ੰਜ਼ਰ ਤਾਂ ਬਸ ਘਰ ਦੀ ਚੌਖ਼ਟ ਤੀਕਰ ਆਏ ਕੌਣ ਰਸੂਲ ਹਮਾਇਤੀ ਸਾਡਾ ਦੋ ਜਹਾਨਾਂ ਅੰਦਰ ਏਹੀ ਸੋਚ ਕੇ ਕੰਬੀ ਧਰਤੀ ਰੋਇਆ ਸਾਰਾ ਅੰਬਰ ਹੀਰੇ ਨੂੰ ਹੀਰੇ ਦੀ ਸੌਂਹ ਹੈ ਮੱਥੇ' ਤੇ ਹੱਥ ਲਾ ਕੇ ਵੱਜੀ ਖ਼ਾਸ ਟਿਕਾਣੇ ਤੇ ਹੁਣ ਆਖ ਖ਼ੁਦਾ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਕਿਹੜੀ ਦੱਸ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਾਂ ਮੈਂ? ਰੰਗ ਚੜ੍ਹਾਵਣ ਵਾਲ਼ੀ ਕੀਕਣ ਮਾਰ ਕੇ ਛਾਲ਼ ਮੈਂ ਲੰਘਾਂ? ਨਦੀ ਹਿਜਰ ਦੀ ਕਾਲ਼ੀ ਭੱਠੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਈਏ ਜਿੰਦੇ ਰੱਖ ਦੇ ਹੱਡ ਤਪਾ ਕੇ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਜੋ ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਤੈਨੂੰ ਦੌਲਤ ਮਾਰ ਵਗਾਹ ਕੇ ਚੱਲ ਨੀ ਮੇਰੇ ਨੈਣਾਂ ਦੇ ਘਰ ਅੱਥਰੂ ਪੂੰਝ ਕੇ ਆਈਏ ਸੁੰਨੀਆਂ ਪਈਆਂ ਰਾਹਵਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤਾਂ ਰੌਣਕ ਲਾਈਏ ਮੱਥੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਹੱਯਾਤੀ ਹੱਥ 'ਚ ਮੇਰੇ ਬਾਜ਼ੀ ਦੀਨ ਮੇਰੇ ਤੇ ਕਰੇ ਤਜ਼ਕਰਾ ਖ਼ਸਮ ਨ੍ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਰਾਜ਼ੀ

ਅੰਦਰ ਦਾ ਪੰਛੀ

ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਪੰਛੀ ਮਰ ਗਿਆ ਐ ਕੋਈ ਕੌੜੀ ਦਵਾਈ ਪੀ ਲਈ ਏ ਮੈਂ ਹਰ ਇਕ ਹਾਦਸੇ 'ਚੋਂ ਮੌਤ ਵੇਖਾਂ ਹੈ ਇਉਂ ਲਗਦਾ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜੀ ਲਈ ਏ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤੇਲ ਪਾਣੀ ਹੋ ਗਿਆ ਐ ਕਿਵੇਂ ਜੋ ਬੁਝ ਗਏ ਨੇ ਬਾਲ਼ ਦੇਵਾਂ ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਛੱਡ ਕੇ ਹੀਲੇ ਵਸੀਲੇ ਬਣਾਂ ਫਿਰ ਬੀਜ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਗਾਲ਼ ਦੇਵਾਂ ਸਮੇਂ ਨੇ ਭੇਜਿਆ ਸੀ ਖ਼ਤ ਦੋ-ਹਰਫ਼ੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕਾਹਲ਼ ਵਿਚ ਗਵਾ ਲਿਆ ਮੈਂ ਸਿਵਾ ਬਲ਼ਦਾ ਹੈ ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਕੋਈ ਇਹ ਕਿੱਦਾਂ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਖਾ ਲਿਆ ਮੈਂ ਕੋਈ ਮਹਿਬੂਬ ਹੈ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਓਹਲੇ ਜੋ ਸਾਰੇ ਬੰਦ ਪਏ ਦਰ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਏ ਮੈਂ ਸਮਝਾਂ ਮਣਸ ਕੇ ਬੇਸਮਝ ਹੋਈ ਤੇ ਹੁਣ ਓਹੀ ਕਰਾਂ ਜੋ ਬੋਲਦਾ ਏ ਕੋਈ ਆਇਆ ਸੀ ਜਾਦੂਗਰ ਪੁਰਾਣਾ ਮੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਜਾਦੂ ਪਾ ਗਿਆ ਏ ਨਹੀਂ ਰੋਕੀ ਗਈ ਮੈਥੋਂ ਤਬਾਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਸਦਮੇ 'ਚ ਮੇਰਾ ਆ ਗਿਆ ਏ ਜੋ ਮੇਰਾ ਖਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਮ ਸਾਰਾ ਉਹਦਾ ਹੀ ਹਿਜਰ ਰੂਹ ਨੂੰ ਖਾ ਗਿਆ ਏ ਮੈਂ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਮੂੰਹ-ਹਨੇਰੇ ਤੁਰ ਪਈ ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਜੰਗਲ਼ ਦਾ ਚੇਤਾ ਆ ਗਿਆ ਏ

ਨਗਰ ਹਕ਼ੀਕੀ

ਏਸ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਜਿੰਦਾ ਹੱਥ' ਚ ਕਾਸਾ, ਪੱਲੀ ਏ ਇਸ ਦੇ ਦਰ 'ਤੇ ਆਸ਼ਕ ਨੂੰ ਨਾ ਮਿਲ਼ਦੀ ਮੌਤ ਸਵੱਲੀ ਏ ਬਸਰੇ ਤੇ ਬਗ਼ਦਾਦ 'ਚ ਲੁਕਿਆ ਤਾਜ ਸਿਰਾਂ ਤੇ ਧਰਦਾ ਨਹੀਂ ਆਖੇ ਰਜ਼ਾ ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਮੰਨੋ ਗੱਲ ਵਸਲ ਦੀ ਕਰਦਾ ਨਹੀਂ ਨਾਲ਼ੇ ਖਚਰਾ ਹਾਸਾ ਹੱਸੇ ਨਾਲ਼ ਚਲਾਵੇ ਰੋੜਾਂ 'ਤੇ ਨਾਲ਼ੇ ਗਿੱਠ-ਗਿੱਠ ਚੜਦਾ ਜਾਵੇ ਬਣ ਕੇ ਪਿੱਪਲ਼ ਬੋਹੜਾਂ' ਤੇ ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਜੀ ਹਾਸੇ ਬੀਜੇ ਉੱਗੇ ਬੀਅ ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਨੌਂ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਘੁਲ਼ਦੇ ਧੱਕੇ ਚੜ੍ਹੇ ਚੁਰਾਸੀ ਦੇ ਐਸੀ ਲਾਲ ਹਨੇਰੀ ਝੁੱਲੀ ਮੱਟ ਰੁੜ੍ਹ ਗਿਆ ਨੀਰਾਂ ਦਾ ਜੰਮਦਾ-ਜੰਮਦਾ ਬਰਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਠੰਡਾ ਲਹੂ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਦਾ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਤਾਂ ਇੱਜੜ ਆਏ ਆਸ ਦਾ ਦੀਵਾ ਬਾਲੀ ਜੀ ਉਸ ਦੇ ਜਾਵਣ ਸਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਲਾਂ ਦਾ ਖਾਲੀ ਜੀ ਘਰ ਤੋਂ ਭਟਕੇ ਧੀਦੋ ਨੂੰ ਉਸ ਰਾਂਝਾ ਵੀ ਅਖਵਾਇਆ ਸੀ ਬਿਰਹਾ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹੋਂ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਟਿੱਲੇ ਛੱਡਣ ਆਇਆ ਸੀ ਧੁਰ ਦਰਗਾਹੋਂ ਦਿੱਤਾ ਹੋਕਾ ਕੰਨੀ ਪੈ ਗਿਆ ਮਾਹੀ ਦਾ ਪੱਤਝੜ ਦੇ ਕਾਸੇ ਵਿੱਚ ਧਰ ਗਈ ਵਾਅ ਇੱਕ ਪੱਤ ਫਲਾਹੀ ਦਾ ਦਰਕਿਨਾਰ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨਾਲ਼ੇ ਖ਼ਾਕ ਉਮੀਦਾਂ ਦੀ ਮੱਸਿਆ ਦੇ ਘਰ ਦੀਵਾ ਧਰ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਉਣੀ ਈਦਾਂ ਦੀ ਏਸ ਇਸ਼ਕ ਤੋਂ ਮੁਨਕਰ ਹੋ ਕੇ ਨਗਰ ਹਕੀਕੀ ਜਾਵਾਂਗੇ ਬੋਲ਼ੇ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਦੱਸਣ ਨਾਲ਼ੋਂ ਅੰਨ੍ਹੇ ਨੂੰ ਗਲ਼ ਲਾਵਾਂਗੇ

ਬਾਪੂ

ਪੈ ਗਿਆ ਸਿਵਿਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਨੂੰ ਕਰ ਵੱਡਾ ਜੇਰਾ ਵੇ ਸਣ ਦੇ ਸੀ ਰੱਸੇ ਵੱਟਦਾ ਕਦੇ ਬਾਪੂ ਮੇਰਾ ਵੇ ਸੋਹਣੇ ਜਹੇ ਦਿਨ ਬਚਪਨ ਦੇ ਆਪਾਂ ਨਹੀਂ ਮਾਣੇ ਵੇ ਲੱਭਦੇ ਰਹੇ ਖੇਡਣ ਰੁੱਤੇ ਭਰੀਆਂ 'ਚੋਂ ਦਾਣੇ ਵੇ ਜੰਮਦੇ ਹੀ ਮਰ ਗਿਆ ਸੁਪਨਾ ਰਾਜੇ ਤੇ ਰਾਣੀ ਦਾ ਮੇਰੀ ਬਾਲ ਵਰੇਸ ਬਦਲ ਗਿਆ ਉਹ ਰੂਪ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਪਲ਼ੀਆਂ ਨੇ ਟੁਕੜੇ ਖਾ ਕੇ ਰਾਜੇ ਦੀਆਂ ਜਾਈਆਂ ਵੇ ਰਾਣੀ ਦੇ ਮਹਿਲੋਂ ਚੰਗੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾ ਆਈਆਂ ਵੇ ਸਿੱਟਿਆਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਦੇ ਪਈਆਂ ਤਰਕਾਲ਼ਾਂ ਨੇ ਅੱਜ ਵੀ ਨੈਣਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸ਼ਮਲੇ ਦੀਆਂ ਭਾਲ਼ਾਂ ਨੇ ਮੈਂਨੂੰ ਹੁਣ ਵੀ ਪਵੇ ਭੁਲੇਖਾ ਆਥਣ ਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਦਾ ਉਹ ਕੁੰਡਾ ਸੰਗਲ਼ੀ ਵਾਲ਼ਾ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਖੜ੍ਹਕਾਉੰਦੇ ਦਾ ਅੱਖ ਵਿਚ ਨਾ ਨੀਂਦਰ ਪੈਂਦੀ ਧੀਆਂ ਦੀ ਅੰਮੀ ਨੂੰ ਕੰਧਾਂ ਦਾ ਫਿਕਰ ਖਾ ਗਿਆ ਕੱਚੇ ਘਰ ਜੰਮੀ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਵਸਲ ਹੰਢਾਉਣਾਂ ਸੁਪਨਾ ਹੈ ਪਰੀਆਂ ਦਾ ਸਮਿਆਂ ਨੇ ਸੇਕ ਮਾਣਿਆ ਸਾਡਾ ਅੱਗਾਂ ਠਰੀਆਂ ਦਾ

ਗ਼ਜ਼ਲ-ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਦਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਮਿਲੇ

ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਦਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਮਿਲੇ ਹੁਣ ਕੀ ਪਤਾ? ਕਿਸ ਧਰਤ ਦੇ? ਪਰਦੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿਬਰ ਮਿਲੇ! ਮੈਂ ਸਿਖ਼ਰ ਦੀ ਦੀਵਾਨਗੀ ਤੱਕ ਭਾਲ਼ਿਆ ਇੱਕ ਪਾਕਿ ਦਿਲ, ਪਰ ਮੋਮਨੀ ਦੇ ਬੁਰਕਿਆਂ ਦੀ ਕ਼ੈਦ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ਰ ਮਿਲ਼ੇ ! ਜੋ ਤੁਰ ਪਏ ਸੀ ਤੀਲ੍ਹੀਆਂ ਚੋਂ ਅੱਗ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ, ਜਦ ਘਰ ਨੂੰ ਪਰਤੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਝੁਲਸਦੇ ਨੇ ਘਰ ਮਿਲੇ! ਮੈਂ ਰੱਖ ਦਿਆਂ ਵਰਚਾ ਕੇ ਦਿਲ ਓਸੇ ਬਹਾਨੇ ਨਾਲ ਫਿਰ, ਮੁਮਕਿਨ ਹੈ ਪਰ, ਕਾਤਲ ਉਹੀ ਤੇ ਫਿਰ ਉਹੀ ਖੰਜ਼ਰ ਮਿਲੇ! ਸਾਨੂੰ ਕੁਵੇਲੇ ਨਿਕਲਿਆਂ ਹੋਇਆ ਹਨੇਰਾ ਹਿਜਰ ਦਾ, ਸੀ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਇਹੀ ਸਾਨੂੰ ਨਾ ਕੋਈ ਦਰ ਮਿਲੇ! ਚੁੰਮਣ ਮੈਂ ਇੱਕ ਇਰਸ਼ਾਦ ਦਾ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਉਸਦੇ ਧਰ ਦਿਆਂ, ਸਰਘੀ ਦੇ ਵੇਲੇ ਸਿਰਜਦਾ ਕਵਿਤਾ ਕੋਈ ਸ਼ਾਇਰ ਮਿਲੇ! ਇਹ ਪੀੜ ਤਾਂ ਨਾਨਕ ਜਹੀ, ਗੋਰਖ ਜਹੀ, ਰਾਂਝਣ ਜਹੀ, ਫਿਰ ਕਿਉਂ ਕਹਾਂ? ਬਦਲੇ 'ਚ 'ਵਾਸੂ' ਬੇਤੁਕਾ ਦਿਲਬਰ ਮਿਲੇ ।

ਦਗ਼ਦਾ ਸੂਰਜ

ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਗ਼ਜ਼ ਨਾਲ਼ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮਿਣਦਿਆਂ-ਮਿਣਦਿਆਂ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹਾਂ, ਤੇ ਹੱਥਾਂ' ਚੋਂ ਕਿਰਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੇ ਨੇ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ! ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਵੇਖਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਹਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਫ਼ੂ ਹੋਇਆ ਲਗਦਾ ਹੈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਸਦੀਵੀ ਲੀੜੇ ਵਾਂਗ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਝਾਕਦੀ ਹੈ ਸਵਾਰਥ ਦੀ ਤਿਰਛੀ ਅੱਖ! ਹੁਣ ਥੱਕ ਗਈ ਹੈ ਦੇਹ ਦੀ ਸੂਈ ਰਫ਼ੂ ਕਰਦਿਆਂ ਇਸਨੂੰ ਤੇ ਮੁੱਕ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਸਾਹਾਂ ਦਾ ਧਾਗਾ ਵੀ! ਆਹ ! ਦਰਕਿਨਾਰ ਲੰਮੇਰਾ ਸਫ਼ਰ ਇਸ ਸੂਈ-ਧਾਗੇ ਦਾ! ਜੀਅ ਤਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਹਿ ਦਿਆਂ ਉਸਨੂੰ! ਕਿ ਜਾਹ! ਲੈ ਜਾ! ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ ਐਨੀ ਜ਼ਰਜ਼ਰ ਹੋਈ ਜਿੰਦਗੀ, ਤੇ ਉਡਾ ਦਿਆਂ ਇਸਦੇ ਪਤਰੇ ਬਾਕੀ ਬਚੇ ਹੋਏ! ਪਰ ਅੰਦਰਲੀ ਖਾਮੋਸ਼ੀ ਅਕਸਰ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਸਹਿਜ ਰਹਿਣਾ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਤੇ ਮੈਂ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਇਕ ਦਗ਼ਦਾ ਸੂਰਜ ਨਿਗਲ ਲੈਂਦੀ ਹਾਂ!

ਬੱਦਲ਼ਾਂ 'ਚੋਂ ਵਰ੍ਹਦਾ ਇਸ਼ਕ

ਬੱਦਲ਼ਾਂ 'ਚੋਂ ਵਰ੍ਹਦੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਮੈਂ ਬਾਤ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ' ਤੇ ਪਸਰੇ ਕੋਹਰਿਆਂ ਤੋਂ ਹਾਂ ਕਰਾਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਮੈਂ ਧਰਤੀਆਂ ਦੇ ਇਸ਼ਕ ਵਿੱਚ ਦਹਿਲੀਜ਼ ਤੇਰੀ ਟੱਪ ਕੇ ਗੁਲਦਾਓਦੀਆਂ ਦੇ ਰੰਗ ਤੋਂ ਸੁਰਖੀ ਚੁਰਾਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਗੈਂਦੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੇਸਰੀ ਜੰਨਤ ਦਾ ਮੈਂ ਮਹਿਬੂਬ ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਤਰੇਲ਼ ਧੋਤੇ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਚਾਦਰ ਵੀ ਲਾਹੁਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਸੂਰਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਰਨ ਦੀ ਮੱਧਮ ਪਈ ਹੈ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀਵੇ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਮੰਗ ਕੇ ਬਰਕਤ ਲਿਆਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਵੇਲ਼ਾ ਰੂਹਾਨੀ ਰੰਗ ਨੂੰ ਰੂਹਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਕਰਨ ਦਾ ਲੈ ਕੇ ਪਰਾਈ ਅੱਗ ਕੁਝ ਸੀਨੇ ਮਚਾਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਵਟਣਾ ਮਲਣ ਨੂੰ ਕਾਹਲ਼ਾ ਬੜਾ ਹੈ ਜਾਪਦਾ ਮੀਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਸ਼ਗਨ ਦੀ ਮੁੰਦਰੀ ਘਲਾਓਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਮਤਲੇ ਪਰਾਏ ਜੋੜ ਕੇ ਬਣਿਆ ਐ ਸ਼ਾਇਰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦਾ ਉਸਦੀ ਅਧੂਰੀ ਸਿਨਫ਼ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਸਿਖਾਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ! ਨਾ ਸਮਝ ਹੋ ਕੇ ਹਿਜਰ 'ਤੋਂ ਵਸਲਾਂ 'ਚ ਭਟਕੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਥੱਲੇ ਹੈ ਵੱਸਦੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ? ਦੁਨੀਆਂ ਦਿਖਾਉਣੀ ਹੈ ਅਜੇ!

ਰਾਂਝੇ ਦੀ ਭਾਬੀ

ਨੀ ਸੁਣ ! ਰਾਂਝੇ ਦੀਏ ਭਾਬੀਏ ਮੈਂ ਮੌਜਾਂ ਮਾਣਾਂ ਮੇਰੇ ਖਾਨੇ ਮੱਤਾਂ ਪਾਉਣੀਏਂ! ਮੈਂ ਜਮਾਂ ਨਿਆਣਾ ਸਾਡੀ ਰੀਸ ਕਰੂਗਾ ਦੱਸ ਕੀ? ਇਹ ਜਟਕਾ ਲਾਣਾ ਦੱਸ ਕਿਹੜਾ ਤੇਰੀ ਕੁੱਲ ਦਾ ਸਾਨੂੰ ਕਹੂ ਸਿਆਣਾ ਸਾਨੂੰ ਗੋਰਖ ਬੈਠਾ 'ਡੀਕਦਾ ਅਸਾਂ ਟਿੱਲੇ ਜਾਣਾ ਅਸੀਂ ਭਗਵਾ ਪਾਉਣਾ ਮਣਸਿਆ ਤੇ ਮੰਗਵਾਂ ਖਾਣਾ ਸਾਡੇ ਖ਼ੀਸੇ ਇਸ਼ਕ ਅਵੱਲੜਾ ਅਸੀਂ ਜੋਗ ਕਮਾਣਾ ਅਸੀਂ ਧੁਰ 'ਤੋਂ ਆਏ ਉੱਜੜੇ ਅਸੀਂ ਏਦਾਂ ਹੀ ਜਾਣਾ!

ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ

ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਗਈ ਆਜਾਦੀ ਉੱਧਲ਼ ਅੜੀਏ ਕਰਕੇ ਹਾਰ - ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਬੇਗ਼ਾਨਾ ਕਿਹੜਾ? ਏਥੇ ਹੋਰ ਯਾਰਾਨਾਂ ਕਿਹੜਾ? ਜੋਗੀ ਉਹ ਮਸਤਾਨਾ ਕਿਹੜਾ? ਵੰਝਲ਼ੀ ਦਾ ਫ਼ਨਕਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਦੀਦਿਆਂ ਵਿਚ ਹਨੇਰੇ ਛਾਏ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਚੇਹਰੇ ਮੁਰਝਾਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰੋਂ ਖ਼ਤ ਨਾ ਆਏ ਘੱਲੇ ਮੈਂ ਕਈ ਵਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ.... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਲੋਹੜੀ ਦੀ ਅੱਗ ਬਾਲ਼ੀ ਰਹਿ ਗਈ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਦਿਵਾਲ਼ੀ ਰਹਿ ਗਈ ਸਾਡੀ ਕ਼ਿਸਮਤ ਕਾਲ਼ੀ ਰਹਿ ਗਈ ਰੁੱਸੇ ਰਹਿ ਗਏ ਯਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ..... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਮਕੱਈ ਦੇ ਦਾਣੇ ਗੁੜ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ਾ ਕੇ ਖਾਣੇ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਸਾਥੋਂ ਚੱਬੇ ਜਾਣੇ ਕਰਲੈ ਯਤਨ ਹਜ਼ਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ.... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਚਮਕਦੇ ਤਾਰੇ ਉਰਲੇ ਬੈਠੇ ਲੈਣ ਨਜ਼ਾਰੇ ਇੱਕ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਇਕ ਦੇ ਲਾਰੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਤਕਰਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ.... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਗਵਾ ਕੇ ਹਾਸੇ ਭਰ ਕੇ ਹੰਝੂਆਂ ਵਾਲ਼ੇ ਕਾਸੇ ਦੇ ਕੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਝੂਠ ਦਿਲਾਸੇ ਲੈ ਆਏ ਇਸ ਪਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਹਜਾਰਾ ਵੱਸਿਆ ਉੱਠਿਆ ਨਾ ਵੰਝਲ਼ੀ ਦਾ ਡੱਸਿਆ ਚਾਕਰ ਹੋ ਕੇ ਫਿਰ ਨਾ ਹੱਸਿਆ ਜੋਗੀ ਹੋ ਗਿਆ ਯਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ.... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਸੇ ਝੰਗ ਰਹਿ ਗਿਆ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰੰਗ ਰਹਿ ਗਿਆ ਰੱਬ ਵੀ ਸੁਣ ਕੇ ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਿਆ ਮੱਚੀ ਹਾਹਾਕਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਬੁੱਲਾ ਸਿਰ 'ਤੇ ਪਗੜੀ ਕੁੜਤਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਨਾ ਚੇਤਾ ਭੁੱਲਾ ਰੂਹ ਖਿੜਿਆ ਕਿਰਦਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਤਾਂ ਨਜਮੀ ਲਿਖਦਾ ਉਰਲੇ ਬੈਠਾ ਓਹਤੋਂ ਹੀ ਸਿਖਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਉਸ ਦੇ ਮੂਹਰੇ ਟਿਕਦਾ ਕਵੀਆਂ ਦਾ ਸਰਦਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ.. ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਕਸੂਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹਾਏ ਨੀ! ਬਾਹਲ਼ਾ ਦੂਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅੱਲ੍ਹਾ ਹੋ ਮਜਬੂਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਦਿਲਾਂ 'ਚ ਚੁਭ ਗਏ ਖ਼ਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਲਹੌਰ ਗਵਾਚਾ ਭੀਖ਼ੂ ਤਾਇਆ ਜਬਰੂ ਚਾਚਾ ਹੋ ਗਏ ਰਿਸ਼ਤੇ ਘਾਚਾ-ਮਾਚਾ ਆਪਾਂ ਖੱਜਲ਼ - ਖ਼ੁਆਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਆਪਾਂ ਪੱਤ ਮਜਹਬ ਦੀ ਰੋਲ਼ੀ ਸੱਭਿਾਚਾਰਕ ਗੱਲ ਨਾ ਗੌਲ਼ੀ ਭੁੱਲ ਗਏ ਸਾਡੇ ਜਾਏ ਬੋਲੀ ਕਾਹਦੇ ਹਾਂ ਹੁਸ਼ਿਆਰ? ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ. . ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਸਾਡਾ ਨਨਕਾਣਾ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਭਾਣਾ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਬਸ ਜਾਣਾ ਹੀ ਜਾਣਾ ਮਿਹਰ ਕਰੂ ਕਰਤਾਰ ਨੀ ਸਖ਼ੀਏ... ਚੱਲੀਏ ਪਰਲੇ ਪਾਰ

ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ

ਹੱਥ ਜੋੜ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਆਣ ਕੇ ਅਰਜ ਗੁਜ਼ਾਰੀ ਕੌਮ ਦੇ ਸਦਕੇ ਖਾਤਿਰ ਕਰ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵੱਲ ਤਿਆਰੀ ਸਿਰ ਦੇਵਣ ਲਈ ਚੱਲ ਕੇ ਆਏ ਪੀ ਕੇ ਨਾਮ ਖ਼ੁਮਾਰੀ ਇਸ਼ਕ ਰੂਹਾਨੀ ਤੇ ਤਾਂ ਪੈਂਦੀ ਆਈ ਚੋਟ ਕਰਾਰੀ ਜੁਲਮ ਦੇ ਪੱਤਰੇ ਲਾਹ-ਲਾਹ ਸੁੱਟਦੀ ਵਕਤ ਦੀ ਤੇਜ ਕਟਾਰੀ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੂੰ ਕਾਂਬਾ ਛਿੜਿਆ ਹਿੱਲੀ ਧਰਤੀ ਸਾਰੀ ਆਸ਼ਕ ਨੂੰ ਦੋ ਪਾਸੇ ਫਿਰਦੀ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੋ ਧਾਰੀ

  • ਮੁੱਖ ਪੰਨਾ : ਰਿਤੂ ਵਾਸੂਦੇਵ : ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ
  • ਮੁੱਖ ਪੰਨਾ : ਪੰਜਾਬੀ-ਕਵਿਤਾ.ਕਾਮ ਵੈਬਸਾਈਟ