Punjabi Ghazlan Shaukat Ali Qamar
ਪੰਜਾਬੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਸ਼ੌਕਤ ਅਲੀ ਕਮਰ
੧. ਗੁੰਝਲ ਵਾਂਗਰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵਾਂਗਾ
ਗੁੰਝਲ ਵਾਂਗਰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
ਨ੍ਹੇਰੀ ਵਾਂਗਰ ਝੁੱਲ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
ਮੈਂ ਵੇਲੇ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਨਾਵਲ,
ਵਰਕਾ ਵਰਕਾ ਥੁੱਲ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
ਸਾਰੇ ਜੱਗ ਨੂੰ ਸੁਰਤਾਂ ਦੇ ਕੇ,
ਸੁਫ਼ਨੇ ਵਾਂਗਰ ਭੁੱਲ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
ਮੇਰੀ ਹਸਤੀ ਸੱਤ ਸਮੁੰਦਰ,
ਕਤਰਾ-ਕਤਰਾ ਡੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
ਮੈਂ ਪਿਆਰਾਂ ਦਾ ਸੁੱਚਾ-ਗਹਿਣਾ,
ਕੱਖਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਤੁੱਲ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
ਕੰਡਿਆਂ ਦਾ ਮੈਂ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ,
ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸੰਗ ਰੁਲ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
'ਕਮਰ' ਮੈਂ ਖ਼ੁਸ਼ਬੂ ਦਾ ਇਕ ਬੱਦਲ,
ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਘੁਲ੍ਹ ਜਾਵਾਂਗਾ ।
੨. ਅਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਗਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ
ਅਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਗਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
ਲੋਕੀਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਸਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
ਰੁੱਖਾਂ ਹੇਠ ਕੁਹਾੜੇ ਚਮਕਣ,
ਪੰਛੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
ਅੱਜ ਵੀ ਹੱਕ ਦੇ ਨ੍ਹਾਅਰੇ ਲਾ ਕੇ,
ਝੱਲੇ, ਝੱਲੀ ਪਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
ਭੁੱਖੇ ਤੋਤੇ ਪਿੰਜਰੇ ਪੈ ਕੇ-
'ਮਿੱਠੂ ਮੀਆਂ' ਕਹਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
ਦਿਲ ਨੂੰ ਕਿਰਚੀ-ਕਿਰਚੀ ਕਰਕੇ,
ਮਿੱਤਰ ਲੁੱਡੀਆਂ ਪਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
'ਕਮਰ' 'ਫ਼ਜ਼ਰ' ਨੂੰ ਮਾਰ ਕਲਾਵੇ,
'ਨ੍ਹੇਰੇ' ਅੱਜ ਡਰਾਉਂਦੇ ਫਿਰਦੇ ।
੩. ਸੱਜਣਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਅਰ ਸੁਣਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ
ਸੱਜਣਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਅਰ ਸੁਣਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਫੱਟ ਜਿਗਰ ਦੇ ਖੋਲ੍ਹ ਵਿਖਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਅੱਜ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਕਿਣ-ਮਿਣ ਨੇ ਅੱਗ ਲਾਈ ਏ,
ਅੱਜ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਦੀਪ ਜਗਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਸਿੰਮਦੀ ਅੱਖ ਦੀ ਦਰਦ-ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਕੇ ਤੇ,
ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋਂਠ ਹਿਲਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਹਰ ਬੰਦਾ 'ਕੱਲਾ ਲੱਗਦਾ ਏ,
ਸਾਂਝਾਂ ਦੇ ਬੱਸ ਢੋਲ ਵਜਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਅਪਣੇ ਈ ਪਰਛਾਵੇਂ ਤੋਂ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ,
ਅਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਆਪ ਲੁਕਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਚਿਹਰਿਆਂ ਉਤੋਂ ਲਾਲੀ ਖੁੱਸਦੀ ਜਾਂਦੀ ਏ,
ਪਿੰਡਿਆਂ ਉੱਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਸਜਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਅੱਜ ਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਅੱਗ ਵਰ੍ਹਦੀ ਏ,
ਅੱਜ ਅੱਖੀਆਂ 'ਚੋਂ 'ਸਾਉਣ' ਵਗਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਕੇ ਮਾਰਨ ਲਈ,
ਚਿਹਰੇ ਉੱਤੇ ਖ਼ੋਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਬਰਫ਼-ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਸੇਕ ਪੁਚਾਉਣ ਲਈ,
ਅਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਭਾਂਬੜ ਲਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
ਯਾਰ 'ਕਮਰ' ਇਹ ਸ਼ਿਅਰ ਵੀ ਸੁੱਚੇ ਮੋਤੀ ਨੇ,
ਇਹ ਮੋਤੀ ਜੋ ਆਪ ਲੁਟਾਉਣੇ ਪੈ ਗਏ ਨੇ ।
੪. ਛੇਵੀਂ ਹਿਸ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਜਿਹੀ ਏ
ਛੇਵੀਂ ਹਿਸ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਉਹਦੀ ਦਿਲ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਮਿੱਠੀਆਂ-ਮਿੱਠੀਆਂ ਮੁਸਕਾਨਾਂ ਨੇ,
ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਅੱਥਰੂ, ਚੀਕਾਂ, ਹੌਕੇ, ਹਾਵੇ,
ਦਿਲ ਦੀ ਹਾਲਤ 'ਹਸ਼ਰ' ਜਿਹੀ ਏ ।
ਰਾਤੀਂ ਲੱਗਦੈ ਰੋਂਦੇ ਰਹੇ ਓ !
ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੁਝ ਲਸਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਹੋਂਠ 'ਤੇ ਉਹਦਾ ਨਾਂ ਆਇਆ ਏ,
ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਖੰਡ ਤੇ ਸ਼ਕਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਪੈਂਡੇ, ਧੂੜਾਂ, ਠੇਡੇ, ਸੂਲਾਂ,
ਜਿੰਦੜੀ ਦੁਖ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਸੁਖ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਦੁਖ ਮਿਲਦੇ ਨੇ,
ਅਦਲ ਦੀ ਸੂਰਤ, ਜਬਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਬੰਦੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਬਾਵੇ ਲੱਗਦੇ,
ਦੁਨੀਆਂ ਉਜੜੀ-ਕਬਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
ਸੱਚ ਦੀ ਰਾਹ 'ਤੇ ਯਾਰ 'ਕਮਰ' ਜੀ,
ਖ਼ੌਫ਼ ਦੇ ਜਾਦੂ-ਨਗਰ ਜਿਹੀ ਏ ।
੫. ਇਹ ਵੀ ਨੇਕੀ ਕਰ ਜਾਵਾਂਗੇ
ਇਹ ਵੀ ਨੇਕੀ ਕਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ।
ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ।
ਇਸ਼ਕ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਕੀ ਡਰਨਾਂ,
ਡੁੱਬੇ ਵੀ ਤਾਂ ਤਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ।
ਤੈਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਚਾਵਾਂ ਵਿੱਚ,
ਅਪਣਾ ਆਪ ਵੀ ਹਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ।
ਜੇ ਤੂੰ ਸਾਨੂੰ ਛੱਡ-ਛੁੱਡ ਜਾਵੇਂ,
ਜੀਂਦੇ ਜੀਂਦੇ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ।
ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਰਾ ਗਰਦੀ,
ਸਰਘੀ ਵੇਲੇ ਘਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ।