"ਆਪਕੀ ਯਾਦ ਆਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ"
ਚਾਂਦਨੀ ਦਿਲ ਦੁਖਾਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ

ਗਾਹ ਜਲਤੀ ਹੁਈ, ਗਾਹ ਬੁਝਤੀ ਹੁਈ
ਸ਼ਮ-ਏ-ਗ਼ਮ ਝਿਲਮਿਲਾਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ

ਕੋਈ ਖ਼ੁਸ਼ਬੂ ਬਦਲਤੀ ਰਹੀ ਪੈਰਹਨ
ਕੋਈ ਤਸਵੀਰ ਗਾਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ

ਫਿਰ ਸਬਾ ਸਾਯਾ-ਏ-ਸ਼ਾਖ਼ੇ-ਗੁਲ ਕੇ ਤਲੇ,
ਕੋਈ ਕਿਸਾ ਸੁਨਾਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ

ਜੋ ਨ ਆਯਾ ਉਸੇ ਕੋਈ ਜ਼ੰਜੀਰੇ-ਦਰ
ਹਰ ਸਦਾ ਪਰ ਬੁਲਾਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ

ਏਕ ਉਮੀਦ ਸੇ ਦਿਲ ਬਹਲਤਾ ਰਹਾ
ਇਕ ਤਮੰਨਾ ਸਤਾਤੀ ਰਹੀ ਰਾਤ-ਭਰ

(ਮਖ਼ਦੂਮ=ਉਰਦੂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਅੰਦੋਲਨ
ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਜ਼ ਨੇ ਦੋ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ
ਲਿਖੀਆਂ ।ਪੈਰਹਨ=ਕਪੜੇ, ਸਬਾ=ਠੰਢੀ ਹਵਾ)

ਅਬਕੇ ਬਰਸ ਦਸਤੂਰੇ-ਸਿਤਮ ਮੇਂ ਕਯਾ-ਕਯਾ ਬਾਬ ਈਜ਼ਾਦ ਹੁਏ
ਜੋ ਕਾਤਿਲ ਥੇ ਮਕਤੂਲ ਬਨੇ, ਜੋ ਸੈਦ ਥੇ ਅਬ ਸੱਯਾਦ ਹੁਏ

ਪਹਲੇ ਭੀ ਖ਼ਿਜਾਂ ਮੇਂ ਬਾਗ਼ ਉਜੜੇ ਪਰ ਯੂੰ ਨਹੀਂ ਜੈਸੇ ਅਬ ਕੇ ਬਰਸ
ਸਾਰੇ ਬੂਟੇ ਪੱਤਾ-ਪੱਤਾ ਰਵਿਸ਼-ਰਵਿਸ਼ ਬਰਬਾਦ ਹੁਏ

ਪਹਲੇ ਭੀ ਤਵਾਫ਼ੇ-ਸ਼ਮਏ-ਵਫ਼ਾ ਥੀ, ਰਸਮ ਮੁਹੱਬਤਵਾਲੋਂ ਕੀ
ਹਮ-ਤੁਮ ਸੇ ਪਹਲੇ ਭੀ ਯਹਾਂ ਮੰਸੂਰ ਹੁਏ, ਫ਼ਰਹਾਦ ਹੁਏ

ਇਕ ਗੁਲ ਕੇ ਮੁਰਝਾ ਜਾਨੇ ਪਰ ਕਯਾ ਗੁਲਸ਼ਨ ਮੇਂ ਕੁਹਰਾਮ ਮਚਾ
ਇਕ ਚਿਹਰਾ ਕੁਮ੍ਹਲਾ ਜਾਨੇ ਸੇ ਕਿਤਨੇ ਦਿਲ ਨਾਸ਼ਾਦ ਹੁਏ

'ਫ਼ੈਜ਼' ਨ ਹਮ ਯੂਸੁਫ਼ ਨ ਕੋਈ ਯਾਕੂਬ ਜੋ ਹਮਕੋ ਯਾਦ ਕਰੇ
ਅਪਨਾ ਕਯਾ, ਕਨਆਂ ਮੇਂ ਰਹੇ ਯਾ ਮਿਸਰ ਮੇਂ ਜਾ ਆਬਾਦ ਹੁਏ

{ਗ਼ਨੀ, ਰੋਜ਼ੇ-ਸਿਯਾਹੇ-ਪੀਰੇ-ਕਨਆਂਰਾ ਤਮਾਸ਼ਾਕੁਨ
ਕਿ ਨੂਰੇ-ਦੀਦਾ-ਅਸ਼ ਰੌਸ਼ਨ ਕੁਨਦ ਚਸ਼ਮੇ-ਜੁਲੇਖ਼ਾ-ਰਾ}

(ਈਜ਼ਾਦ=ਕਾਢ, ਮਕਤੂਲ=ਮਰਨ ਵਾਲਾ, ਸੈਦ=ਸ਼ਿਕਾਰ, ਸੱਯਾਦ=ਸ਼ਿਕਾਰੀ,
ਤਵਾਫ਼ੇ-ਸ਼ਮਏ-ਵਫ਼ਾ=ਵਫ਼ਾ ਦੀ ਸ਼ਮਾਂ ਦੁਆਲੇ ਚੱਕਰ ਲਾਉਣ ਵਾਲੇ, ਯੂਸੁਫ਼=
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੈਗ਼ੰਬਰ, ਯਾਕੂਬ=ਹਜ਼ਰਤ ਯੂਸੁਫ਼ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਕਨਆਂ=ਪੱਛਮੀ
ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਇਕ ਪੁਰਾਣਾ ਸ਼ਹਿਰ)

ਗ਼ਮ-ਬ-ਦਿਲ, ਸ਼ੁਕਰ-ਬ-ਲਬ, ਮਸਤੋ-ਗ਼ਜ਼ਲਖ਼ਾਂ ਚਲੀਏ
ਜਬ ਤਲਕ ਸਾਥ ਤੇਰੇ ਉਮਰੇ-ਗੁਰੇਜ਼ਾਂ ਚਲੀਏ

ਰਹਮਤੇ-ਹਕ ਸੇ ਜੋ ਇਸ ਸਮਤ ਕਭੀ ਰਾਹ ਨਿਕਲੇ
ਸੂ-ਏ-ਜੰਨਤ ਭੀ ਬਰਾਹੇ-ਰਹੇ-ਜਾਨਾਂ ਚਲੀਏ

ਨਜ਼ਰ ਮਾਂਗੇ ਜੋ ਗੁਲਸਿਤਾਂ ਸੇ ਖ਼ੁਦਾਵੰਦੇ-ਜਹਾਂ
ਸਾਗਰੋ-ਖ਼ੁਮ ਮੇਂ ਲਿਯੇ ਖ਼ੂਨੇ-ਬਹਾਰਾਂ ਚਲੀਏ

ਜਬ ਸਤਾਨੇ ਲਗੇ ਬੇਰੰਗੀ-ਏ-ਦੀਵਾਰੇ-ਜਹਾਂ
ਨਕਸ਼ ਕਰਨੇ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰੇ-ਹਸੀਨਾਂ ਚਲੀਏ

ਕੁਛ ਭੀ ਹੋ ਆਈਨਾ-ਏ-ਦਿਲ ਕੋ ਮੁਸੱਫ਼ਾ ਰਖੀਏ
ਜੋ ਭੀ ਗ਼ੁਜਰੇ, ਮਿਸਲੇ-ਖੁਸਰਵੇ-ਏ-ਦੌਰਾਂ ਚਲੀਏ

ਇਮਤਹਾਂ ਜਬ ਭੀ ਹੋ ਮੰਜ਼ੂਰ ਜਿਗਰਦਾਰੋਂ ਕਾ
ਮਹਫ਼ਿਲੇ-ਯਾਰ ਮੇਂ ਹਮਰਾਹੇ-ਰਕੀਬਾਂ ਚਲੀਏ

(ਬ=ਵਿੱਚ,ਉੱਤੇ, ਗ਼ਜ਼ਲਖ਼ਾਂ=ਗ਼ਜ਼ਲ ਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਉਮਰੇ-ਗੁਰੇਜ਼ਾਂ=ਬਚਕੇ ਲੰਘਣ
ਵਾਲੀ ਉਮਰ, ਹਕ=ਖ਼ੁਦਾ, ਬਰਾਹੇ-ਰਹੇ-ਜਾਨਾਂ=ਪਿਆਰੇ ਦਾ ਰਾਹ, ਮੁਸੱਫ਼ਾ=
ਪਵਿਤਰ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ)

ਹੈਰਾਂ ਹੈ ਜਬੀਂ ਆਜ ਕਿਧਰ ਸਜਦਾ ਰਵਾਂ ਹੈ
ਸਰ ਪਰ ਹੈਂ ਖੁਦਾਵੰਦ, ਸਰੇ-ਅਰਸ਼ ਖ਼ੁਦਾ ਹੈ

ਕਬ ਤਕ ਇਸੇ ਸੀਂਚੋਗੇ ਤਮੰਨਾਏ-ਸਮਰ ਮੇਂ
ਯਹ ਸਬਰ ਕਾ ਪੌਧਾ ਤੋ ਨ ਫੂਲਾ ਨ ਫਲਾ ਹੈ

ਮਿਲਤਾ ਹੈ ਖ਼ਿਰਾਜ ਇਸਕੋ ਤਿਰੀ ਨਾਨੇ-ਜਵੀਂ ਸੇ
ਹਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹੇ-ਵਕਤ ਤਿਰੇ ਦਰ ਕਾ ਗਦਾ ਹੈ

ਹਰ-ਏਕ ਉਕੂਬਤ ਸੇ ਹੈ ਤਲਖ਼ੀ ਮੇਂ ਸਵਾਤਰ
ਵੋ ਰੰਜ, ਜੋ-ਨਾਕਰਦਾ ਗੁਨਾਹੋਂ ਕੀ ਸਜ਼ਾ ਹੈ

ਏਹਸਾਨ ਲੀਯੇ ਕਿਤਨੇ ਮਸੀਹਾ-ਨਫ਼ਸੋਂ ਕੇ
ਕਯਾ ਕੀਜੀਯੇ ਦਿਲ ਕਾ ਨ ਜਲਾ ਹੈ, ਨ ਬੁਝਾ ਹੈ

(ਜਬੀਂ=ਮੱਥਾ, ਖੁਦਾਵੰਦ=ਮਾਲਿਕ, ਤਮੰਨਾਏ-ਸਮਰ=ਫਲ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ,
ਨਾਨੇ-ਜਵੀਂ=ਜੌਂ ਦੀ ਰੋਟੀ, ਉਕੂਬਤ=ਤਸੀਹਾ, ਸਵਾਤਰ=ਜਿਆਦਾ, ਮਸੀਹਾ-ਨਫ਼ਸੋਂ=
ਮਸੀਹੇ ਵਾਂਗ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ)

ਹਮੀਂ ਸੇ ਅਪਨੀ ਨਵਾ ਹਮਕਲਾਮ ਹੋਤੀ ਰਹੀ
ਯੇ ਤੇਗ਼ ਅਪਨੇ ਲਹੂ ਮੇਂ ਨਿਯਾਮ ਹੋਤੀ ਰਹੀ

ਮੁਕਾਬਿਲੇ-ਸਫ਼ੇ-ਆਦਾ ਜਿਸੇ ਕੀਯਾ ਆਗ਼ਾਜ਼
ਵੋ ਜੰਗ ਅਪਨੇ ਹੀ ਦਿਲ ਮੇਂ ਤਮਾਮ ਹੋਤੀ ਰਹੀ

ਕੋਈ ਮਸੀਹਾ ਨ ਈਫ਼ਾ-ਏ-ਅਹਦ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾ
ਬਹੁਤ ਤਲਾਸ਼ ਪਸੇ-ਕਤਲੇ-ਆਮ ਹੋਤੀ ਰਹੀ

ਯੇ ਬਰਹਮਨ ਕਾ ਕਰਮ, ਵੋ ਅਤਾ-ਏ-ਸ਼ੈਖ਼ੇ-ਹਰਮ
ਕਭੀ ਹਯਾਤ ਕਭੀ ਮਯ ਹਰਾਮ ਹੋਤੀ ਰਹੀ

ਜੋ ਕੁਛ ਭੀ ਬਨ ਨ ਪੜਾ, 'ਫ਼ੈਜ਼' ਲੁਟਕੇ ਯਾਰੋਂ ਸੇ
ਤੋ ਰਹਜ਼ਨੋਂ ਸੇ ਦੁਆ-ਓ-ਸਲਾਮ ਹੋਤੀ ਰਹੀ

(ਨਵਾ=ਆਵਾਜ਼, ਨਿਯਾਮ=ਮਿਆਨ, ਮੁਕਾਬਿਲੇ-ਸਫ਼ੇ-ਆਦਾ=ਦੁਸ਼ਮਣ
ਦੇ ਆਹਮਣੇ-ਸਾਹਮਣੇ, ਆਗ਼ਾਜ਼=ਸ਼ੁਰੂ, ਈਫ਼ਾ-ਏ-ਅਹਦ=ਆਪਣਾ
ਪੈਗੰਬਰੀ ਵਚਨ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਪਸੇ=ਬਾਦ, ਹਯਾਤ=ਜ਼ਿੰਦਗੀ
ਰਹਜ਼ਨ=ਲੁਟੇਰੇ)

ਹਮਨੇ ਸਬ ਸ਼ੇ'ਰ ਮੇਂ ਸੰਵਾਰੇ ਥੇ
ਹਮਸੇ ਜਿਤਨੇ ਸੁਖ਼ਨ ਤੁਮਹਾਰੇ ਥੇ

ਰੰਗੋ-ਖ਼ੁਸ਼ਬੂ ਕੇ, ਹੁਸਨੋ ਖੂਬੀ ਕੇ
ਤੁਮਸੇ ਥੇ-ਜਿਤਨੇ ਇਸਤਿਆਰੇ ਥੇ

ਤੇਰੇ ਕੌਲੋ-ਕਰਾਰ ਸੇ ਪਹਲੇ
ਅਪਨੇ ਕੁਛ ਔਰ ਭੀ ਸਹਾਰੇ ਥੇ

ਜਬ ਵੋ ਲਾਲੋ-ਗੁਹਰ ਹਿਸਾਬ ਕਿਯੇ
ਜੋ ਤਿਰੇ ਗ਼ਮ ਪੇ ਦਿਲ ਨੇ ਵਾਰੇ ਥੇ

ਮੇਰੇ ਦਾਮਨ ਮੇਂ ਆ ਗਿਰੇ ਸਾਰੇ
ਜਿਤਨੇ ਤਸ਼ਤੇ-ਫ਼ਲਕ ਮੇਂ ਤਾਰੇ ਥੇ

ਉਮਰੇ-ਜਾਵੇਦ ਕੀ ਦੁਆ ਕਰਤੇ
'ਫ਼ੈਜ਼' ਇਤਨੇ ਵੋ ਕਬ ਹਮਾਰੇ ਥੇ

(ਇਸਤਿਆਰੇ=ਰੂਪਕ, ਗੁਹਰ=ਮੋਤੀ, ਤਸ਼ਤੇ-ਫ਼ਲਕ=ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਤਸ਼ਤਰੀ,
ਉਮਰੇ-ਜਾਵੇਦ=ਲੰਮੀ ਉਮਰ)

ਹਸਰਤੇ-ਦੀਦ ਮੇਂ ਗੁਜ਼ਰਾਂ ਹੈਂ ਜ਼ਮਾਨੇ ਕਬ ਸੇ
ਦਸ਼ਤੇ-ਉਮੀਦ ਮੇਂ ਗਰਦਾਂ ਹੈਂ ਦਿਵਾਨੇ ਕਬ ਸੇ

ਦੇਰ ਸੇ ਆਂਖ ਪੇ ਉਤਰਾ ਨਹੀਂ ਅਸ਼ਕੋਂ ਕਾ ਅਜ਼ਾਬ
ਅਪਨੇ ਜਿੰਮੇ ਹੈ ਤਿਰਾ ਕਰਜ਼ ਨ ਜਾਨੇ ਕਬ ਸੇ

ਕਿਸ ਤਰਹ ਪਾਕ ਹੋ ਬੇਆਰਜ਼ੂ ਲਮਹੋਂ ਕਾ ਹਿਸਾਬ
ਦਰਦ ਆਯਾ ਨਹੀਂ ਦਰਬਾਰ ਸਜਾਨੇ ਕਬ ਸੇ

ਸੁਰ ਕਰੋ ਸਾਜ਼ ਕਿ ਛੇੜੇਂ ਕੋਈ ਦਿਲਸੋਜ਼ ਗ਼ਜ਼ਲ
'ਢੂੰਢਤਾ ਹੈ ਦਿਲੇ-ਸ਼ੋਰੀਦਾ ਬਹਾਨੇ ਕਬ ਸੇ

ਪੁਰ ਕਰੋ ਜਾਮ ਕਿ ਸ਼ਾਯਦ ਹੋ ਇਸੀ ਲਹਜ਼ਾ ਰਵਾਂ
ਰੋਕ ਰੱਖਾ ਹੈ ਇਕ ਤੀਰ ਕਜ਼ਾ ਨੇ ਕਬ ਸੇ

'ਫ਼ੈਜ਼' ਫਿਰ ਕਿਸੀ ਮਕਤਲ ਮੇਂ ਕਰੇਂਗੇ ਆਬਾਦ
ਲਬ ਪੇ ਵੀਰਾਂ ਹੈਂ ਸ਼ਹੀਦੋਂ ਕੇ ਫ਼ਸਾਨੇ ਕਬ ਸੇ

(ਦਸ਼ਤੇ-ਉਮੀਦ=ਉਮੀਦ ਦਾ ਬੀਆਬਾਨ, ਗਰਦਾਂ ਹਂੈ=ਖ਼ਾਕ ਛਾਣ ਰਹੇ,
ਅਜ਼ਾਬ=ਦੁੱਖ, ਪਾਕ=ਚੁਕਤਾ, ਦਿਲੇ-ਸ਼ੋਰੀਦਾ=ਪਾਗਲ ਦਿਲ, ਕਜ਼ਾ=ਮੌਤ,
ਮਕਤਲ=ਕਤਲਗਾਹ)

ਕਿਸ ਸ਼ਹਰ ਨ ਸ਼ੋਹਰਾ ਹੁਆ ਨਾਦਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ
ਕਿਸ ਪਰ ਨ ਖੁਲਾ ਰਾਜ਼ ਪਰੀਸ਼ਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ

ਆਓ ਕਰੇਂ ਮਹਫ਼ਿਲ ਪੇ ਜ਼ਰੇ-ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੁਮਾਯਾਂ
ਚਰਚਾ ਹੈ ਬਹੁਤ ਬੇ-ਸਰੋ-ਸਾਮਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ

ਦੇਖ ਆਯੇਂ ਚਲੋ ਕੂਏ-ਨਿਗਾਰਾਂ ਕਾ ਖ਼ਰਾਬਾ
ਸ਼ਾਯਦ ਕੋਈ ਮਹਰਮ ਮਿਲੇ ਵੀਰਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ

ਪੂਛੋ ਤੋ ਇਧਰ ਤੀਰਫ਼ਿਗਨ ਕੌਨ ਹੈ ਯਾਰੋ
ਸੌਂਪਾ ਥਾ ਜਿਸੇ ਕਾਮ ਨਿਗਹਬਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ

ਦੇਖੋ ਤੋ ਕਿਧਰ ਆਜ ਰੁਖ਼ੇ-ਬਾਦੇ-ਸਬਾ ਹੈ
ਕਿਸ ਰਹ ਸੇ ਪਯਾਮ ਆਯਾ ਹੈ ਜ਼ਿੰਦਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ

ਉਤਰੇ ਥੇ ਕਭੀ 'ਫ਼ੈਜ਼' ਵੋ ਆਈਨਾ-ਏ-ਦਿਲ ਮੇਂ,
ਆਲਮ ਹੈ ਵਹੀ ਆਜ ਭੀ ਹੈਰਾਨੀ-ਏ-ਦਿਲ ਕਾ

(ਸ਼ੋਹਰਾ=ਮਸ਼ਹੂਰੀ, ਕੂਏ-ਨਿਗਾਰਾਂ=ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਦੀ ਗਲੀ,
ਤੀਰਫ਼ਿਗਨ=ਤੀਰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ, ਜ਼ਿੰਦਾਨੀ=ਕੈਦੀ)

ਕੁਛ ਪਹਲੇ ਇਨ ਆਂਖੋਂ ਆਗੇ ਕਯਾ-ਕਯਾ ਨ ਨਜ਼ਾਰਾ ਗੁਜ਼ਰੇ ਥਾ
ਕਯਾ ਰੌਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਤੀ ਥੀ ਗਲੀ ਜਬ ਯਾਰ ਹਮਾਰਾ ਗੁਜ਼ਰੇ ਥਾ

ਥੇ ਕਿਤਨੇ ਅੱਛੇ ਲੋਗ ਕਿ ਜਿਨਕੋ ਅਪਨੇ ਗ਼ਮ ਸੇ ਫ਼ੁਰਸਤ ਥੀ
ਸਬ ਪੂਛੇਂ ਥੇ ਅਹਵਾਲ ਜੋ ਕੋਈ ਦਰਦ ਕਾ ਮਾਰਾ ਗੁਜ਼ਰੇ ਥਾ

ਅਬਕੇ ਤੋ ਖ਼ਿਜ਼ਾਂ ਐਸੀ ਠਹਰੀ ਵੋ ਸਾਰੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਭੂਲ ਗਏ
ਜਬ ਮੌਸਮੇ-ਗੁਲ ਹਰ ਫੇਰੇ ਮੇਂ ਆ-ਆ ਕੇ ਦੁਬਾਰਾ ਗੁਜ਼ਰੇ ਥਾ

ਥੀ ਯਾਰੋਂ ਕੀ ਬਹੁਤਾਤ ਤੋ ਹਮ ਅਗ਼ਯਾਰ ਸੇ ਭੀ ਬੇਜ਼ਾਰ ਨ ਥੇ
ਜਬ ਮਿਲ ਬੈਠੇ ਤੋ ਦੁਸ਼ਮਨ ਕਾ ਭੀ ਸਾਥ ਗਵਾਰਾ ਗੁਜ਼ਰੇ ਥਾ

ਅਬ ਤੋ ਹਾਥ ਸੁਝਾਈ ਨ ਦੇਵੇ ਲੇਕਿਨ ਅਬ ਸੇ ਪਹਲੇ ਤੋ
ਆਂਖ ਉਠਤੇ ਹੀ ਏਕ ਨਜ਼ਰ ਮੇਂ ਆਲਮ ਸਾਰਾ ਗੁਜ਼ਰੇ ਥਾ

(ਅਹਵਾਲ=ਹਾਲ-ਚਾਲ, ਖ਼ਿਜ਼ਾਂ=ਪਤਝੜ, ਮੌਸਮੇ-ਗੁਲ=ਬਸੰਤ,
ਅਗ਼ਯਾਰ=ਗ਼ੈਰ, ਗਵਾਰਾ=ਸਹਿਣ ਕਰਨਾ)

ਨ ਅਬ ਰਕੀਬ ਨ ਨਾਸੇਹ ਨ ਗ਼ਮਗੁਸਾਰ ਕੋਈ
ਤੁਮ ਆਸ਼ਨਾ ਥੇ ਤੋ ਥੀਂ ਆਸ਼ਨਾਈਯਾਂ ਕਯਾ-ਕਯਾ

ਜੁਦਾ ਥੇ ਹਮ ਤੋ ਮੁਯੱਸਰ ਥੀਂ ਕੁਰਬਤੇਂ ਕਿਤਨੀ
ਬਹਮ ਹੁਏ ਤੋ ਪੜੀ ਹੈਂ ਜੁਦਾਈਯਾਂ ਕਯਾ-ਕਯਾ

ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਦਰ ਪਰ ਤਿਰੇ ਕਿਤਨੇ ਮੋ'ਤਬਰ ਠਹਰੇ
ਅਗਰਚੇ ਰਹ ਮੇਂ ਹੁਈਂ ਜਗਹੰਸਾਈਯਾਂ ਕਯਾ-ਕਯਾ

ਹਮ-ਐਸੇ ਸਾਦਾ-ਦਿਲੋਂ ਕੀ ਨਿਯਾਜ਼ਮੰਦੀ ਸੇ
ਬੁਤੋਂ ਨੇ ਕੀ ਹੈਂ ਜਹਾਂ ਮੇਂ ਬੁਰਾਈਯਾਂ ਕਯਾ-ਕਯਾ

ਸਿਤਮ ਪੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਭੀ ਲੁਤਫ਼ੋ-ਕਰਮ ਸੇ ਰੰਜੀਦਾ
ਸਿਖਾਯੀਂ ਤੁਮਨੇ ਹਮੇਂ ਕਜਅਦਾਈਯਾਂ ਕਯਾ-ਕਯਾ

(ਨਾਸੇਹ=ਉਪਦੇਸ਼ਕ, ਕੁਰਬਤ=ਨੇੜਤਾ, ਬਹਮ=ਇਕੱਠੇ, ਮੋ'ਤਬਰ=
ਭਰੋਸੇਯੋਗ, ਨਿਯਾਜ਼ਮੰਦੀ=ਪ੍ਰੇਮ ਭਗਤੀ, ਕਜਅਦਾਈਯਾਂ=ਬਾਂਕੀਆਂ ਅਦਾਵਾਂ)

ਨਾਸੇਹਮ ਗੁਫ਼ਤ ਬਜੁਜ਼ ਗ਼ਮ ਚੇ ਹੁਨਰ ਦਾਰਦ ਇਸ਼ਕ
ਬਿਰੋ ਐ ਖ਼ਵਾਜ਼ਾ-ਏ-ਆਕਿਲ ਹੁਨਰ-ਏ-ਬੇਹਤਰ ਅਜ਼ੀਂ

ਕੰਦੇ-ਦਹਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ
ਲੁਤਫ਼ੇ-ਸੁਖ਼ਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

ਫ਼ਸਲੇ-ਖ਼ਿਜ਼ਾਂ ਮੇਂ ਮੁਸ਼ਕੇ-ਬਹਾਰਾਂ
ਬਰਗੇ-ਸਮਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

ਹਾਲੇ-ਚਮਨ ਪਰ ਤਲਖ਼ੇ-ਨਵਾਈ
ਮੁਰਗ਼ੇ-ਚਮਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

ਦਿਲਸ਼ਿਕਨੀ ਭੀ, ਦਿਲਦਾਰੀ ਭੀ
ਯਾਦੇ-ਵਤਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

ਸ਼ੱਮ-ਏ-ਬਦਨ, ਫ਼ਾਨੂਸੇ-ਕਬਾ ਮੇਂ
ਖ਼ੂਬੀ-ਏ-ਤਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

ਇਸ਼ਕ ਮੇਂ ਕਯਾ ਹੈ ਗ਼ਮ ਕੇ ਅਲਾਵਾ
ਖ਼ਵਾਜਾ-ਏ-ਮਨ ਕੁਛ ਇਸਸੇ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

(ਨਾਸੇਹਮ ਗੁਫ਼ਤ… ਬੇਹਤਰ ਅਜ਼ੀਂ=ਮੈਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ
ਕਿ ਇਸ਼ਕ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਦੁੱਖ ਤੋਂ ਹੋਰ ਕੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਹੇ ਅਕਲਮੰਦ, ਭਲਾ
ਇਹ ਦੱਸੋ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੰਗਿਆਈ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ, ਕੰਦੇ-ਦਹਨ=ਮੂੰਹ ਦੀ
ਮਿਠਾਸ, ਬਰਗੇ-ਸਮਨ=ਚਮੇਲੀ ਦਾ ਪੱਤਾ, ਤਲਖ਼ੇ-ਨਵਾਈ=ਕੌੜੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣਾ,
ਮੁਰਗ਼ੇ-ਚਮਨ=ਬਾਗ਼ ਦੇ ਪੰਛੀ, ਫ਼ਾਨੂਸੇ-ਕਬਾ=ਕਪੜੇ ਦਾ ਫ਼ਾਨੂਸ, ਖ਼ਵਾਜਾ-ਏ-ਮਨ=
ਹੇ ਮੇਰੇ ਮਾਲਿਕ)

ਸਭੀ ਕੁਛ ਹੈ ਤੇਰਾ ਦੀਯਾ ਹੁਆ, ਸਭੀ ਰਾਹਤੇਂ, ਸਭੀ ਕੁਲਫ਼ਤੇਂ
ਕਭੀ ਸੋਹਬਤੇਂ, ਕਭੀ ਫ਼ੁਰਕਤੇਂ, ਕਭੀ ਦੂਰੀਯਾਂ, ਕਭੀ ਕੁਰਬਤੇਂ

ਯੇ ਸੁਖ਼ਨ ਜੋ ਹਮਨੇ ਰਕਮ ਕੀਯੇ, ਯੇ ਹੈਂ ਸਬ ਵਰਕ ਤਿਰੀ ਯਾਦ ਕੇ
ਕੋਈ ਲਮਹਾ ਸੁਬਹੇ-ਵਿਸਾਲ ਕਾ, ਕਈ ਸ਼ਾਮੇ-ਹਿਜਰ ਕੀ ਮੁੱਦਤੇਂ

ਜੋ ਤੁਮਹਾਰੀ ਮਾਨ ਲੇਂ ਨਾਸੇਹਾ ਤੋ ਰਹੇਗਾ ਦਾਮਨੇ-ਦਿਲ ਮੇਂ ਕਯਾ
ਨ ਕਿਸੀ ਅਦੂ ਕੀ ਅਦਾਵਤੇਂ, ਨ ਕਿਸੀ ਸਨਮ ਕੀ ਮੁਰੱਵਤੇਂ

ਚਲੋ ਆਓ ਤੁਮਕੋ ਦਿਖਾਯੇਂ ਹਮ, ਜੋ ਬਚਾ ਹੈ ਮਕਤਲੇ-ਸ਼ਹਰ ਮੇਂ
ਯੇ ਮਜ਼ਾਰ ਅਹਲੇ-ਸਫ਼ਾ ਕੇ ਹੈਂ, ਯੇ ਅਹਲੇ-ਸਿਦਕ ਕੀ ਤੁਰਬਤੇਂ

ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਆਜ ਕਾ ਗ਼ਮ ਨ ਕਰ ਕਿ ਨ ਜਾਨੇ ਕਾਤਿਬੇ-ਵਕਤ ਨੇ
ਕਿਸੀ ਅਪਨੇ ਕਲ ਮੇਂ ਭੀ ਭੂਲਕਰ ਕਹੀਂ ਲਿਖ ਰੱਖੀ ਹੋਂ ਮਸਰਰਤੇਂ

(ਕੁਲਫ਼ਤੇਂ=ਦੁੱਖ, ਕੁਰਬਤੇਂ=ਨਜਦੀਕੀਆਂ, ਅਹਲੇ-ਸਿਦਕ=ਸੱਚੇ ਲੋਕ)

ਸਹਲ ਯੂੰ ਰਾਹੇ-ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੀ ਹੈ
ਹਰ ਕਦਮ ਹਮਨੇ ਆਸ਼ਿਕੀ ਕੀ ਹੈ

ਹਮਨੇ ਦਿਲ ਮੇਂ ਸਜਾ ਲੀਯੇ ਗੁਲਸ਼ਨ
ਜਬ ਬਹਾਰੋਂ ਨੇ ਬੇਰੁਖ਼ੀ ਕੀ ਹੈ

ਜ਼ਹਰ ਸੇ ਧੋ ਲੀਯੇ ਹੈਂ ਹੋਂਠ ਅਪਨੇ
ਲੁਤਫ਼ੇ-ਸਾਕੀ ਨੇ ਜਬ ਕਮੀ ਕੀ ਹੈ

ਤੇਰੇ ਕੂਚੇ ਮੇਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਕੀ
ਜਬ ਸੇ ਨਿਕਲੇ ਗਦਾਗਰੀ ਕੀ ਹੈ

ਬਸ ਵਹੀ ਸੁਰਖ਼ਰੂ ਹੁਆ ਜਿਸਨੇ
ਬਹਰੇ-ਖ਼ੂੰ ਮੇਂ ਸ਼ਨਾਵਰੀ ਕੀ ਹੈ

"ਜੋ ਗੁਜ਼ਰਤੇ ਥੇ ਦਾਗ਼ ਪਰ ਸਦਮੇ"
ਅਬ ਵਹੀ ਕੈਫ਼ੀਯਤ ਸਭੀ ਕੀ ਹੈ

(ਲੁਤਫ਼=ਆਨੰਦ, ਗਦਾਗਰੀ=ਭੀਖ ਮੰਗਣਾ, ਸ਼ਨਾਵਰੀ=ਤੈਰਨਾ)

ਸਿਤਮ ਸਿਖਲਾਯੇਗਾ ਰਸਮੇ-ਵਫ਼ਾ ਐਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਸਨਮ ਦਿਖਲਾਯੇਂਗੇ ਰਾਹੇ-ਖ਼ੁਦਾ ਐਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ

ਗਿਨੋ ਸਬ ਹਸਰਤੇਂ ਜੋ ਖ਼ੂੰ ਹੁਈ ਹੈਂ ਤਨ ਕੇ ਮਕਤਲ ਮੇਂ
ਮਿਰੇ ਕਾਤਿਲ ਹਿਸਾਬੇ-ਖ਼ੂੰਬਹਾ ਐਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ

ਜਹਾਨੇ-ਦਿਲ ਮੇਂ ਕਾਮ ਆਤੀ ਹੈਂ ਤਦਬੀਰੇਂ ਨ ਤਾਜ਼ੀਰੇਂ
ਯਹਾਂ ਪੈਮਾਨੇ-ਤਸਲੀਮੋ-ਰਜ਼ਾ ਐਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ

ਹਰ ਇਕ ਸ਼ਬ ਹਰ ਘੜੀ ਗੁਜ਼ਰੇ ਕਯਾਮਤ ਯੂੰ ਹੋਤਾ ਹੈ
ਮਗਰ ਹਰ ਸੁਬਹ ਹੋ ਰੋਜ਼ੇ-ਜਜ਼ਾ ਐਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ

ਰਵਾਂ ਹੈ ਨਬਜ਼ੇ-ਦੌਰਾਂ, ਗਰਦਿਸ਼ੋਂ ਮੇਂ ਆਸਮਾਂ ਸਾਰੇ
ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਤੇ ਹੋ ਸਬ ਕੁਛ ਹੋ ਚੁਕਾ ਐਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ

(ਹਿਸਾਬੇ-ਖ਼ੂੰਬਹਾ=ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਦਾ ਹਿਸਾਬ, ਤਾਜ਼ੀਰੇਂ=ਸਜ਼ਾ, ਪੈਮਾਨੇ-ਤਸਲੀਮੋ-ਰਜ਼ਾ=
ਹਰ ਗੱਲ ਮੰਨਣ ਦਾ ਵਚਨ, ਰੋਜ਼ੇ-ਜਜ਼ਾ=ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦਾ ਦਿਨ, ਗਰਦਿਸ਼=ਚੱਕਰ)

ਤੁਝੇ ਪੁਕਾਰਾ ਹੈ ਬੇਇਰਾਦਾ
ਜੋ ਦਿਲ ਦੁਖਾ ਹੈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਯਾਦਾ

ਨਦੀਮ ਹੋ ਤੇਰਾ ਹਰਫ਼ੇ-ਸ਼ੀਰੀਂ
ਤੋ ਰੰਗ ਪਰ ਆਯੇ ਰੰਗੇ-ਬਾਦਾ

ਅਤਾ ਕਰੋ ਇਕ ਅਦਾ-ਏ-ਦੇਰੀਂ
ਤੋ ਅਸ਼ਕ ਸੇ ਤਰ ਕਰੇਂ ਲਬਾਦਾ

ਨ ਜਾਨੇ ਕਿਸ ਦਿਨ ਸੇ ਮੁੰਤਜ਼ਿਰ ਹੈ
ਦਿਲੇ-ਸਰੇ-ਰਹਗੁਜ਼ਰ ਫ਼ਤਾਦਾ

ਕਿ ਏਕ ਦਿਨ ਫਿਰ ਨਜ਼ਰ ਮੇਂ ਆਯੇ
ਵੋ ਬਾਮ ਰੌਸ਼ਨ ਵੋ ਦਰ ਕੁਸ਼ਾਦਾ

ਵੋ ਆਯੇ ਪੁਰਸਿਸ਼ ਕੋ, ਫਿਰ ਸਜਾਯੇ
ਕਬਾ-ਏ-ਰੰਗੀਂ ਅਦਾ-ਏ-ਸਾਦਾ

(ਨਦੀਮ=ਦੋਸਤ, ਫ਼ਤਾਦਾ=ਰਾਹ ਤੇ ਪਿਆ ਦਿਲ,
ਪੁਰਸਿਸ਼=ਹਾਲ ਚਾਲ ਪੁੱਛਣ ਨੂੰ, ਕਬਾ=ਕਪੜੇ)

ਵੋ ਬੁਤੋਂ ਨੇ ਡਾਲੇ ਹੈਂ ਵਸਵਸੇ ਕਿ ਦਿਲੋਂ ਸੇ ਖ਼ੌਫ਼ੇ-ਖੁਦਾ ਗਯਾ
ਵੋ ਪੜੀ ਹੈਂ ਰੋਜ਼ ਕਯਾਮਤੇਂ ਕਿ ਖ਼ਯਾਲੇ-ਰੋਜ਼ੇ-ਜਜ਼ਾ ਗਯਾ

ਜੋ ਨਫ਼ਸ ਥਾ ਖ਼ਾਰੇ-ਗੁਲੂ ਬਨਾ, ਜੋ ਉਠੇ ਤੋ ਹਾਥ ਲਹੂ ਹੁਏ
ਵੋ ਨਿਸ਼ਾਤੇ-ਆਹੇ-ਸਹਰ ਗਯੀ, ਵੋ ਵਕਾਰੇ-ਦਸਤੇ-ਦੁਆ ਗਯਾ

ਨ ਵੋ ਰੰਗ ਫ਼ਸਲੇ-ਬਹਾਰ ਕਾ, ਨ ਰਵਿਸ਼ ਵੋ ਅਬਰੇ-ਬਹਾਰ ਕੀ
ਜਿਸ ਅਦਾ ਸੇ ਯਾਰ ਥੇ ਆਸ਼ਨਾ ਵੋ ਮਿਜ਼ਾਜੇ-ਬਾਦੇ-ਸਬਾ ਗਯਾ

ਜੋ ਤਲਬ ਪੇ ਅਹਦੇ-ਵਫ਼ਾ ਕੀਯਾ ਤੋ ਵੋ ਆਬਰੂ-ਏ-ਵਫ਼ਾ ਗਯੀ
ਸਰੇ-ਆਮ ਜਬ ਹੁਏ ਮੁੱਦਈ ਤੋ ਸਵਾਬੇ-ਸਿਦਕੋ-ਸਫ਼ਾ ਗਯਾ

ਅਭੀ ਬਾਦਬਾਨ ਕੋ ਤਹ ਰਖੋ ਅਭੀ ਮੁਜ਼ਤਰਿਬ ਹੈ ਰੁਖੇ-ਹਵਾ
ਕਿਸੀ ਰਾਸਤੇ ਮੇਂ ਹੈ ਮੁੰਤਜ਼ਿਰ ਵਹ ਸੁਕੂੰ ਜੋ ਆਕੇ ਚਲਾ ਗਯਾ

(ਵਸਵਸੇ=ਸ਼ੰਕਾਵਾਂ, ਜਜ਼ਾ=ਕਿਆਮਤ, ਖ਼ਾਰੇ-ਗੁਲੂ=ਗਲ ਦਾ ਕੰਡਾ,
ਨਿਸ਼ਾਤੇ-ਆਹੇ-ਸਹਰ=ਸੁਬਹ ਦੀ ਫਰਿਆਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮਜ਼ਾ,
ਵਕਾਰ=ਸਨਮਾਨ, ਮੁੱਦਈ=ਦੁਸ਼ਮਣ, ਸਵਾਬੇ-ਸਿਦਕੋ-ਸਫ਼ਾ=
ਪਵਿਤਰਤਾ ਅਤੇ ਸੱਚਾਈ ਦਾ ਪੁੰਨ, ਮੁਜ਼ਤਰਿਬ=ਬੇਚੈਨ,
ਮੁੰਤਜ਼ਿਰ=ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ)

"ਯਾਦ ਕਾ ਫਿਰ ਕੋਈ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੁਲਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ"
ਦਿਲ ਮੇਂ ਬਿਖਰੀ ਕੋਈ ਖ਼ੁਸ਼ਬੂ-ਏ-ਕਬਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ

ਸੁਬਹ ਫੁਟੀ ਤੋ ਵੋ ਪਹਲੂ ਸੇ ਉਠਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ
ਵੋ ਜੋ ਇਕ ਉਮਰ ਸੇ ਆਯਾ ਨ ਗਯਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ

ਚਾਂਦ ਸੇ ਮਾਂਦ ਸਿਤਾਰੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ
ਕੌਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ਵਫ਼ਾ ਅਹਦੇ-ਵਫ਼ਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ

ਲਮਸੇ-ਜਾਨਾਨਾ ਲਿਯੇ, ਮਸਤੀ-ਏ-ਪੈਮਾਨਾ ਲਿਯੇ
ਹਮਦੇ-ਬਾਰੀ ਕੋ ਉਠੇ ਦਸਤੇ-ਦੁਆ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ

ਘਰ ਜੋ ਵੀਰਾਂ ਥਾ ਸਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਵੋ ਕੈਸੇ-ਕੈਸੇ
ਫ਼ੁਰਕਤੇ-ਯਾਰ ਨੇ ਆਬਾਦ ਕੀਯਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ

ਜਿਸ ਅਦਾ ਸੇ ਕੋਈ ਆਯਾ ਥਾ ਕਭੀ ਅੱਵਲੇ-ਸੁਬਹ
"ਉਸੀ ਅੰਦਾਜ਼ ਸੇ ਚਲ ਬਾਦੇ-ਸਬਾ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ"

(ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ=ਰਾਤ ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਪਹਿਰ, ਕਬਾ=ਕੱਪੜੇ, ਲਮਸੇ=ਛੁਹ,
ਹਮਦੇ-ਬਾਰੀ=ਖੁਦਾ ਦੀ ਮਹਿਮਾ, ਫ਼ੁਰਕਤੇ=ਬਿਰਹਾ, ਬਾਦੇ-ਸਬਾ=ਹਵਾ)

ਯਹ ਮੌਸਮੇ-ਗੁਲ ਗਰਚੇ ਤਰਬਖ਼ੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੈ
ਅਹਵਾਲੇ-ਗੁਲੋ-ਲਾਲਾ ਗ਼ਮਅੰਗੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੈ

ਖੁਸ਼ ਦਾਵਤੇ-ਯਾਰਾਂ ਭੀ ਹੈ, ਯਲਗ਼ਾਰੇ-ਉਦੂ ਭੀ
ਕਯਾ ਕੀਜੀਯੇ ਦਿਲ ਕਾ ਜੋ ਕਮਆਮੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੈ

ਯੋਂ ਪੀਰੇ-ਮੁਗ਼ਾਂ ਸ਼ੈਖ਼ੇ-ਹਰਮ ਸੇ ਹੁਏ ਯਕਜਾਂ
ਮਯਖ਼ਾਨੇ ਮੇਂ ਕਮਜ਼ਰਫ਼ੀਏ-ਪਰਹੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੈ

ਇਕ ਗਰਦਨੇ-ਮਖ਼ਲੂਕ ਜੋ ਹਰ ਹਾਲ ਮੇਂ ਖ਼ਮ ਹੈ
ਇਕ ਬਾਜ਼ੁਏ ਕਾਤਿਲ ਹੈ, ਕਿ ਖ਼ੂੰਰੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੈ

ਕਯੋਂ ਮਸ਼ਅਲੇ-ਦਿਲ 'ਫ਼ੈਜ਼' ਛੁਪਾਓ ਤਹੇ-ਦਾਮਾਂ
ਬੁਝ ਜਾਯੇਗੀ ਯੋਂ ਭੀ, ਕਿ ਹਵਾ ਤੇਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੈ

(ਤਰਬਖ਼ੇਜ਼=ਆਨੰਦ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲਾ, ਗ਼ਮਅੰਗੇਜ਼=ਦੁਖ ਦੇਣ ਵਾਲਾ,
ਯਲਗ਼ਾਰੇ-ਉਦੂ=ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਹਮਲਾ, ਕਮਆਮੇਜ਼=ਮਿਲਣਾ-ਜੁਲਣਾ
ਘੱਟ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਪੀਰੇ-ਮੁਗ਼ਾਂ=ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸਰਦਾਰ,
ਸ਼ੈਖ਼ੇ-ਹਰਮ=ਧਰਮ ਗੁਰੂ, ਯਕਜਾਂ=ਇਕਮਿਕ, ਕਮਜ਼ਰਫ਼ੀਏ=ਤੰਗਦਿਲੀ,
ਮਖ਼ਲੂਕ=ਜਨਤਾ, ਖ਼ਮ=ਝੁਕੀ ਹੋਈ, ਖ਼ੂੰਰੇਜ਼=ਲਹੂ ਵਹਾਉਣ ਵਾਲਾ,
ਮਸ਼ਅਲੇ=ਮਸ਼ਾਲ)

ਯ' ਕਿਸ ਖ਼ਲਿਸ਼ ਨੇ ਫਿਰ ਇਸ ਦਿਲ ਮੇਂ ਆਸ਼ੀਯਾਨਾ ਕੀਯਾ
ਫਿਰ ਆਜ ਕਿਸਨੇ ਸੁਖ਼ਨ ਹਮਸੇ ਗ਼ਾਯਬਾਨਾ ਕੀਯਾ

ਗ਼ਮੇ-ਜਹਾਂ ਹੋ, ਰੁਖ਼ੇ-ਯਾਰ ਹੋ, ਕਿ ਦਸਤੇ-ਉਦੂ
ਸਲੂਕ ਜਿਸਸੇ ਕੀਯਾ ਹਮਨੇ ਆਸ਼ਿਕਾਨਾ ਕੀਯਾ

ਥੇ ਖ਼ਾਕੇ-ਰਾਹ ਭੀ ਹਮ ਲੋਗ, ਕਹਰੇ-ਤੂਫ਼ਾਂ ਭੀ
ਸਹਾ ਤੋ ਕਯਾ ਨ ਸਹਾ, ਔਰ ਕੀਯਾ ਤੋ ਕਯਾ ਨ ਕੀਯਾ

ਖੁਸ਼ਾ ਕਿ ਆਜ ਹਰਇਕ ਮੁੱਦਈ ਕੇ ਲਬ ਪਰ ਹੈ
ਵੋ ਰਾਜ਼, ਜਿਸਨੇ ਹਮੇਂ ਰਾਂਦਏ-ਜ਼ਮਾਨਾ ਕੀਯਾ

ਵੋ ਹੀਲਾਗਰ ਜੋ ਵਫ਼ਾਜ਼ੂ ਭੀ ਹੈ, ਜ਼ਫ਼ਾਖ਼ੂ ਭੀ
ਕੀਯਾ ਭੀ 'ਫ਼ੈਜ਼' ਤੋ ਕਿਸ ਬੁਤ ਸੇ ਦੋਸਤਾਨਾ ਕੀਯਾ

(ਦਸਤੇ-ਉਦੂ=ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਹੱਥ, ਖੁਸ਼ਾ=ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਗੱਲ,
ਰਾਂਦਏ-ਜ਼ਮਾਨਾ=ਜ਼ਮਾਨੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ, ਹੀਲਾਗਰ=
ਬਹਾਨੇਸਾਜ਼, ਜ਼ਫ਼ਾਖ਼ੂ=ਨਿਰਦਈ)

ਜਿਗਰ-ਦਰੀਦਾ ਹੂੰ, ਚਾਕੇ-ਜਿਗਰ ਕੀ ਬਾਤ ਸੁਨੋ
ਅਲਮ-ਰਸੀਦਾ ਹੂੰ, ਦਾਮਨੇ-ਤਰ ਕੀ ਬਾਤ ਸੁਨੋ
ਜ਼ਬਾਂ-ਬੁਰੀਦਾ ਹੂੰ, ਜ਼ਖ਼ਮੇ-ਗੁਲੂ ਸੇ ਹਰਫ਼ ਕਰੋ
ਸ਼ਿਕਸਤਾ-ਪਾ ਹੂੰ, ਮਲਾਲੇ-ਸਫ਼ਰ ਕੀ ਬਾਤ ਸੁਨੋ
ਮੁਸਾਫ਼ਿਰੇ-ਰਹੇ-ਸਹਰਾ-ਏ-ਜ਼ੁਲਮਤੇ-ਸ਼ਬ ਸੇ
ਅਬ ਇਲਤਿਫ਼ਾਤੇ-ਨਿਗਾਰੇ-ਸਹਰ ਕੀ ਬਾਤ ਸੁਨੋ
ਸਹਰ ਕੀ ਬਾਤ ਉੇਮੀਦੇ-ਸਹਰ ਕੀ ਬਾਤ ਸੁਨੋ

(ਜਿਗਰ-ਦਰੀਦਾ=ਟੁੱਟਿਆ ਦਿਲ, ਅਲਮ-ਰਸੀਦਾ=ਦੁਖੀ,
ਬੁਰੀਦਾ=ਕਟੀ ਹੋਈ, ਇਲਤਿਫ਼ਾਤੇ-ਨਿਗਾਰੇ-ਸਹਰ=ਸਵੇਰ-ਰੂਪੀ
ਪਿਆਰੀ ਦਾ ਵਿਅੰਗ)

ਕਿਸ ਤਰਹ ਆਯੇਗੀ ਜਿਸ ਰੋਜ਼ ਕਜ਼ਾ ਆਯੇਗੀ
ਸ਼ਾਯਦ ਇਸ ਤਰਹ ਕਿ ਜਿਸ ਤੌਰ ਕਭੀ ਅੱਵਲੇ-ਸ਼ਬ
ਬੇਤਲਬ ਪਹਲੇ-ਪਹਲ ਮਰਹਮਤੇ-ਬੋਸਾ-ਏ-ਲਬ
ਜਿਸਸੇ ਖੁਲਨੇ ਲਗੇ ਹਰ ਸਿਮਤ ਤਿਲਸਮਾਤ ਕੇ ਦਰ
ਔਰ ਕਹੀਂ ਦੂਰ ਸੇ ਅਨਜਾਨ ਗੁਲਾਬੋਂ ਕੀ ਬਹਾਰ
ਯਕ-ਬ-ਯਕ ਸੀਨਾ-ਏ-ਮਹਤਾਬ ਕੋ ਤੜਪਾਨੇ ਲਗੇ

ਸ਼ਾਯਦ ਇਸ ਤਰਹ ਕਿ ਜਿਸ ਤੌਰ ਕਭੀ ਆਖ਼ਿਰੇ-ਸ਼ਬ
ਨੀਮ-ਵਾ ਕਲੀਯੋਂ ਸੇ ਸਰਸਬਜ਼ ਸਹਰ
ਯਕ-ਬ-ਯਕ ਹੁਜਰਾ-ਏ-ਮਹਬੂਬ ਮੇਂ ਲਹਰਾਨੇ ਲਗੇ
ਔਰ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ ਦਰੀਚੋਂ ਸੇ ਬਹੰਗਾਮੇ-ਰਹੀਲ
ਝਨਝਨਾਤੇ ਹੁਏ ਤਾਰੋਂ ਕੀ ਸਦਾ ਆਨੇ ਲਗੇ

ਕਿਸ ਤਰਹ ਆਯੇਗੀ ਜਿਸ ਰੋਜ਼ ਕਜ਼ਾ ਆਯੇਗੀ
ਸ਼ਾਯਦ ਇਸ ਤਰਹ ਕਿ ਜਿਸ ਤੌਰ ਤਹੇ-ਨੋਕੇ-ਸਿਨਾਂ
ਕੋਈ ਰਗ ਵਾਹਿਮਾ-ਏ-ਦਰਦ ਸੇ ਚਿੱਲਾਨੇ ਲਗੇ
ਔਰ ਕੱਜ਼ਾਕੇ-ਸਿਨਾਂ-ਦਸਤ ਕਾ ਧੁੰਧਲਾ ਸਾਯਾ
ਅਜ਼-ਕਰਾਂ-ਤਾ-ਬ-ਕਰਾਂ ਦਹਰ ਪੇ ਮੰਡਲਾਨੇ ਲਗੇ

ਜਿਸ ਤਰਹ ਆਯੇਗੀ ਜਿਸ ਰੋਜ਼ ਕਜ਼ਾ ਆਯੇਗੀ
ਖ਼ਵਾਹ ਕਾਤਿਲ ਕੀ ਤਰਹ ਆਯੇ ਕਿ ਮਹਬੂਬ ਸਿਫ਼ਤ
ਦਿਲ ਸੇ ਬਸ ਹੋਗੀ ਯਹੀ ਹਰਫ਼ੇ-ਵਿਦਾ ਕੀ ਸੂਰਤ
ਲਿੱਲਾਹਿਲ ਹਮਦ ਬਅੰਜਾਮੇ-ਦਿਲੇ-ਦਿਲਜ਼ਦਗ਼ਾਂ
ਕਲਮਾ-ਏ-ਸ਼ੁਕਰ ਬਨਾਮੇ-ਲਬੇ-ਸ਼ੀਰੀਂ-ਦਹਨਾਂ

(ਨੀਮ-ਵਾ=ਅਧਖਿੜੀਆਂ, ਬਹੰਗਾਮੇ-ਰਹੀਲ=ਕੂਚ ਸਮੇਂ,
ਤਹੇ-ਨੋਕੇ-ਸਿਨਾਂ=ਤੀਰ ਦੀ ਨੋਕ ਤੇ, ਵਾਹਿਮਾ=ਵਹਿਮ,
ਕੱਜ਼ਾਕੇ-ਸਿਨਾਂ-ਦਸਤ=ਹੱਥ ਵਿਚ ਤੀਰ ਫੜੀਂ ਡਾਕੂ,
ਅਜ਼-ਕਰਾਂ-ਤਾ-ਬ-ਕਰਾਂ=ਇਸ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਉਸ ਕਿਨਾਰੇ
ਤੱਕ, ਦਹਰ=ਜ਼ਮਾਨਾ, ਲਿੱਲਾਹਿਲ ਹਮਦ ਬਅੰਜਾਮੇ-ਦਿਲੇ-
ਦਿਲਜ਼ਦਗ਼ਾਂ=ਅੰਤ ਨੂੰ ਦੁਖੀ ਦਿਲੋਂ ਰੱਬ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਹੀ ਨਿਕਲੇਗੀ,
ਕਲਮਾ-ਏ-ਸ਼ੁਕਰ ਬਨਾਮੇ-ਲਬੇ-ਸ਼ੀਰੀਂ-ਦਹਨਾਂ=ਬੁਲ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਅਤਿ
ਮਿਠਾਸ ਨਾਲ ਸ਼ੁਕਰੀਏ ਦਾ ਕਲਮਾ)

ਜਬ ਸੂਰਜ ਨੇ ਜਾਤੇ-ਜਾਤੇ
ਅਸ਼ਕ ਆਬਾਦ ਕੇ ਨੀਲੇ ਉਫ਼ਕ ਸੇ
ਅਪਨੇ ਸੁਨਹਰੀ ਜਾਮ
ਮੇਂ ਢਾਲੀ
ਸੁਰਖ਼ੀ-ਏ-ਅਵਲੇ ਸ਼ਾਮ
ਔਰ ਯੇ ਜਾਮ
ਤੁਮਹਾਰੇ ਸਾਮਨੇ ਰਖਕਰ
ਤੁਮਸੇ ਕੀਯਾ ਕਲਾਮ
ਕਹਾ : ਪਰਨਾਮ !
ਉਠੋ
ਔਰ ਅਪਨੇ ਤਨ ਕੀ ਸੇਜ ਸੇ ਉਠਕਰ
ਇਕ ਸ਼ੀਰੀਂ ਪੈਗ਼ਾਮ
ਸਬਤ ਕਰੋ ਇਸ ਸ਼ਾਮ
ਕਿਸੀ ਕੇ ਨਾਮ
ਕਿਨਾਰੇ ਜਾਮ
ਸ਼ਾਯਦ ਤੁਮ ਯੇ ਮਾਨ ਗਯੀਂ ਔਰ ਤੁਮਨੇ
ਅਪਨੇ ਲਬੇ-ਗੁਲਫ਼ਾਮ
ਕੀਯੇ ਇਨਆਮ
ਕਿਸੀ ਕੇ ਨਾਮ
ਕਿਨਾਰੇ ਜਾਮ
ਯਾ ਸ਼ਾਯਦ
ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਤਨ ਕੀ ਸੇਜ ਪੇ ਸਜਕਰ ਥੀਂ ਯੂੰ ਮਹਵੇ-ਆਰਾਮ
ਕਿ ਰਸਤਾ ਤਕਤੇ-ਤਕਤੇ
ਬੁਝ ਗਯੀ ਸ਼ਮਾ-ਏ-ਜਾਮ
ਅਸ਼ਕ ਆਬਾਦ ਕੇ ਨੀਲੇ ਉਫ਼ਕ ਪਰ
ਗ਼ਾਰਤ ਹੋ ਗਯੀ ਸ਼ਾਮ

ਮੇਰਾ ਦਰਦ ਨਗ਼ਮਾ-ਏ-ਬੇ-ਸਦਾ
ਮੇਰੀ ਜ਼ਾਤ ਜ਼ਰਰਾ-ਏ-ਬੇ-ਨਿਸ਼ਾਂ
ਮੇਰੇ ਦਰਦ ਕੋ ਜੋ ਜ਼ਬਾਂ ਮਿਲੇ
ਮੁਝੇ ਅਪਨਾ ਨਾਮ-ਓ-ਨਿਸ਼ਾਂ ਮਿਲੇ

ਮੇਰੀ ਜ਼ਾਤ ਕਾ ਜੋ ਨਿਸ਼ਾਂ ਮਿਲੇ
ਮੁਝੇ ਰਾਜ਼ੇ-ਨਜ਼ਮੇ-ਜਹਾਂ ਮਿਲੇ
ਜੋ ਮੁਝੇ ਯੇ ਰਾਜ਼ੇ-ਨਿਹਾਂ ਮਿਲੇ
ਮੇਰੀ ਖ਼ਾਮਸ਼ੀ ਕੋ ਬਯਾਂ ਮਿਲੇ
ਮੁਝੇ ਕਾਯਨਾਤ ਕੀ ਸਰਵਰੀ
ਮੁਝੇ ਦੌਲਤੇ-ਦੋ-ਜਹਾਂ ਮਿਲੇ

(ਜ਼ਾਤ=ਹੋਂਦ, ਰਾਜ਼ੇ-ਨਜ਼ਮੇ-ਜਹਾਂ=ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ
ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਭੇਦ, ਕਾਯਨਾਤ ਕੀ ਸਰਵਰੀ=
ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ)

ਹਮ ਕਯਾ ਕਰਤੇ ਕਿਸ ਰਹ ਚਲਤੇ
ਹਰ ਰਾਹ ਮੇਂ ਕਾਂਟੇ ਬਿਖਰੇ ਥੇ
ਉਨ ਰਿਸ਼ਤੋਂ ਕੇ ਜੋ ਛੁਟ ਗਏ
ਉਨ ਸਦੀਯੋਂ ਕੇ ਯਾਰਾਨੋਂ ਕੇ
ਜੋ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਟੂਟ ਗਯੇ
ਜਿਸ ਰਾਹ ਚਲੇ ਜਿਸ ਸਿਮਤ ਗਯੇ
ਯੂੰ ਪਾਂਵ ਲਹੂ-ਲੁਹਾਨ ਹੁਏ
ਸਬ ਦੇਖਨੇ ਵਾਲੇ ਕਹਤੇ ਥੇ
ਯੇ ਕੈਸੀ ਰੀਤ ਰਚਾਈ ਹੈ
ਯੇ ਮੇਂਹਦੀ ਕਯੋਂ ਲਗਵਾਈ ਹੈ
ਵੋ ਕਹਤੇ ਥੇ, ਕਯੂੰ ਕਹਤ-ਏ-ਵਫ਼ਾ
ਕਾ ਨਾਹਕ ਚਰਚਾ ਕਰਤੇ ਹੋ
ਪਾਂਵੋਂ ਸੇ ਲਹੂ ਕੋ ਧੋ ਡਾਲੋ
ਯੇ ਰਾਹੇਂ ਜਬ ਅਟ ਜਾਯੇਂਗੀ
ਸੌ ਰਸਤੇ ਇਨਸੇ ਫੂਟੇਂਗੇ
ਤੁਮ ਦਿਲ ਕੋ ਸੰਭਾਲੋ ਜਿਸਮੇਂ ਅਭੀ
ਸੌ ਤਰਹ ਕੇ ਨਸ਼ਤਰ ਟੂਟੇਂਗੇ

(ਕਹਤ-ਏ-ਵਫ਼ਾ=ਵਫ਼ਾ ਦਾ ਕਾਲ)

ਨ ਅਬ ਹਮ ਸਾਥ ਸੈਰੇ-ਗੁਲ ਕਰੇਂਗੇ
ਨ ਅਬ ਮਿਲਕਰ ਸਰੇ-ਮਕਤਲ ਚਲੇਂਗੇ
ਹਦੀਸੇ-ਦਿਲਬਰਾਂ ਬਾਹਮ ਕਰੇਂਗੇ
ਨ ਖ਼ੂਨੇ-ਦਿਲ ਸੇ ਸ਼ਰਹੇ-ਗ਼ਮ ਕਰੇਂਗੇ
ਨ ਲੈਲਾ-ਏ-ਸੁਖ਼ਨ ਕੀ ਦੋਸਤਦਾਰੀ
ਨ ਗ਼ਮਹਾ-ਏ-ਵਤਨ ਪਰ ਅਸਕਬਾਰੀ
ਸੁਨੇਂਗੇ ਨਗ਼ਮਾ-ਏ-ਜ਼ੰਜੀਰ ਮਿਲਕਰ
ਨ ਸ਼ਬ-ਭਰ ਮਿਲਕਰ ਛਲਕਾਯੇਂਗੇ ਸਾਗਰ

ਬ-ਨਾਮੇ-ਸ਼ਾਹਿਦੇ-ਨਾਜ਼ੁਕਖ਼ਯਾਲਾਂ
ਬ-ਯਾਦੇ-ਮਸਤੀਏ-ਚਸ਼ਮੇ-ਗ਼ਿਜ਼ਾਲਾਂ
ਬ-ਨਾਮੇ-ਇੰਬਿਸਾਤੇ-ਬਜ਼ਮੇ-ਰਿੰਦਾਂ
ਬ-ਯਾਦੇ-ਕੁਲਫ਼ਤੇ-ਅੱਯਾਮੇ-ਜ਼ਿੰਦਾਂ

ਸਬਾ ਔਰ ਉਸਕਾ ਅੰਦਾਜ਼ੇ-ਤਕੱਲੁਮ
ਸਹਰ ਔਰ ਉਸਕਾ ਅੰਦਾਜ਼ੇ-ਤਬੱਸੁਮ

ਫ਼ਿਜ਼ਾ ਮੇਂ ਏਕ ਹਾਲਾ-ਸਾ ਜਹਾਂ ਹੈ
ਯਹੀ ਤੋ ਮਸਨਦੇ-ਪੀਰੇ-ਮੁਗਾਂ ਹੈ
ਸਹਰਗਹ ਉਸੀ ਕੇ ਨਾਮ, ਸਾਕੀ
ਕਰੇਂ ਇਤਮਾਮੇ ਦੌਰੇ-ਜਾਮ, ਸਾਕੀ
ਬਿਸਾਤੇ-ਬਾਦਾ-ਓ-ਮੀਨਾ ਉਠਾ ਲੋ
ਬੜ੍ਹਾ ਦੋ ਸ਼ਮਏ-ਮਹਫ਼ਿਲ, ਬਜ਼ਮਵਾਲੋ
ਪੀਯੋ ਅਬ ਏਕ ਜਾਮੇ-ਅਲਵਿਦਾਈ
ਪੀਯੋ, ਔਰ ਪੀ ਕੇ ਸਾਗਰ ਤੋੜ ਡਾਲੋ

(ਸਰੇ-ਮਕਤਲ=ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੀ ਥਾਂ, ਚਸ਼ਮੇ-ਗ਼ਿਜ਼ਾਲਾਂ=
ਹਿਰਨੀ ਵਰਗੀਆਂ ਅੱਖਾਂ, ਇੰਬਿਸਾਤੇ=ਮਸਤੀ ਤੇ ਆਨੰਦ,
ਕੁਲਫ਼ਤੇ-ਅੱਯਾਮੇ-ਜ਼ਿੰਦਾਂ=ਜੇਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ, ਅੰਦਾਜ਼ੇ-
ਤਕੱਲੁਮ=ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਢੰਗ, ਤਬੱਸੁਮ=ਮੁਸਕਾਨ, ਹਾਲਾ-ਸਾ=
ਪ੍ਰਭਾਤ ਮੰਡਲ ਵਰਗਾ, ਮਸਨਦੇ-ਪੀਰੇ-ਮੁਗਾਂ=ਮਸਤਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂ
ਦਾ ਆਸਨ, ਇਤਮਾਮੇ ਦੌਰੇ-ਜਾਮ=ਜਾਮ ਦਾ ਦੌਰ ਖ਼ਤਮ ਕਰੋ,
ਬੜ੍ਹਾ ਦੋ=ਬੁਝਾ ਦਿਓ)

ਐ ਸ਼ਾਮ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ-ਏ-ਸ਼ਹਰ-ਏ-ਯਾਰਾਂ
ਹਮ ਪੇ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ

ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਦੋਪਹਰ ਸਿਤਮ ਕੀ
ਬੇਸਬਬ ਸਿਤਮ ਕੀ
ਦੋਪਹਰ ਦਰਦੋ-ਗ਼ੈਜ਼ੋ-ਗ਼ਮ ਕੀ
ਇਸ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਦੋਪਹਰ ਕੇ ਤਾਜ਼ਿਯਾਨੇ
ਆਜ ਤਨ ਪਰ ਧਨਕ ਕੀ ਸੂਰਤ
ਕੌਸ-ਦਰ-ਕੌਸ ਬਟ ਗਯੇ ਹੈਂ
ਜ਼ਖ਼ਮ ਸਬ ਖੁਲ ਗਯੇ ਹੈਂ ਜਿਨਕੇ,
ਦਾਗ਼ ਜਾਨਾ ਥਾ, ਛੁਟ ਗਯੇ ਹੈਂ
ਤੇਰੇ ਤੋਸ਼ੇ ਮੇਂ ਕੁਛ ਤੋ ਹੋਗਾ
ਮਰਹਮੇ-ਦਰਦ ਕਾ ਦੁਸ਼ਾਲਾ
ਤਨ ਕੇ ਉਸ ਅੰਗ ਪਰ ਉੜ੍ਹਾ ਦੇ
ਦਰਦ ਸਬਸੇ ਸਿਵਾ ਜਹਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ-ਏ-ਸ਼ਹਰ-ਏ-ਯਾਰਾਂ
ਹਮ ਪੇ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ

ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਦਸ਼ਤ ਨਫ਼ਰਤੋਂ ਕੀ
ਕਿਰਚੀਯਾਂ ਦੀਦਾ-ਏ-ਹਸਦ ਕੀ
ਖ਼ਸ-ਓ-ਖ਼ਾਸ਼ਾਕ ਰੰਜਿਸ਼ੋਂ ਕੇ
ਇਤਨੀ ਸੁਨਸਾਨ ਸ਼ਾਹਰਾਹੇਂ
ਇਤਨੀ ਗੁੰਜਾਨ ਕਤਲਗਾਹੇਂ
ਜਿਨਸੇ ਆਯੇ ਹੈਂ ਹਮ ਗੁਜ਼ਰਕਰ
ਆਬਲਾ ਬਨਕੇ ਹਰ ਕਦਮ ਪਰ
ਯੂੰ ਪਾਂਵ ਕਟ ਗਯੇ ਹੈਂ
ਰਸਤੇ ਸਿਮਟ ਗਯੇ ਹੈਂ
ਮਖਮਲੇਂ ਅਪਨੇ ਬਾਦਲੋਂ ਕੀ
ਆਜ ਪਾਂਵ ਤਲੇ ਬਿਛਾ ਦੇ
ਸ਼ਾਫ਼ੀ-ਏ-ਕਰਬ-ਏ-ਰਹ-ਰਵਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ

ਐ ਮਹ-ਏ-ਸ਼ਬ ਨਿਗਾਰਾਂ
ਐ ਰਫ਼ੀਕ-ਏ-ਦਿਲ-ਫ਼ਿਗਾਰਾਂ
ਇਸ ਸ਼ਾਮ ਹਮ ਜ਼ਬਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ
ਐ ਸ਼ਾਮ-ਏ-ਸ਼ਹਰ-ਏ-ਯਾਰਾਂ
ਹਮ ਪੇ ਮੇਹਰਬਾਂ ਹੋ

(ਤਾਜ਼ਿਯਾਨੇ=ਕੋਰੜੇ, ਕੌਸ=ਧਨੁਖ, ਤੋਸ਼ੇ=ਸਮਾਨ,
ਹਸਦ=ਈਰਖਾ, ਖ਼ਸ-ਓ-ਖ਼ਾਸ਼ਾਕ=ਘਾਹ-ਫੂਸ,
ਸ਼ਾਫ਼ੀ-ਏ-ਕਰਬ-ਏ-ਰਹ-ਰਵਾਂ=ਮੁਸਾਫ਼ਿਰਾਂ ਦੇ
ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ, ਮਹ-ਏ-ਸ਼ਬ ਨਿਗਾਰਾਂ=
ਰਾਤ ਦੀਆਂ ਸੁੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਚੰਨ, ਰਫ਼ੀਕ-ਏ-
ਦਿਲ-ਫ਼ਿਗਾਰਾਂ=ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਦਿਲ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦੋਸਤ)

ਚਲੋ ਫਿਰ ਸੇ ਮੁਸਕੁਰਾਏਂ
ਚਲੋ ਫਿਰ ਸੇ ਦਿਲ ਜਲਾਏਂ

ਜੋ ਗੁਜ਼ਰ ਗਈ ਹੈਂ ਰਾਤੇਂ
ਉਨਹੇਂ ਫਿਰ ਜਗਾ ਕੇ ਲਾਏਂ
ਜੋ ਬਿਸਰ ਗਈ ਹੈਂ ਬਾਤੇਂ
ਉਨਹੇਂ ਯਾਦ ਮੇਂ ਬੁਲਾਏਂ
ਚਲੋ ਫਿਰ ਸੇ ਦਿਲ ਲਗਾਏਂ
ਚਲੋ ਫਿਰ ਸੇ ਮੁਸਕੁਰਾਏਂ

ਕਿਸੀ ਸ਼ਹ-ਨਸ਼ੀਂ ਪੇ ਝਲਕੀ
ਵੋ ਧਨਕ ਕਿਸੀ ਕਬਾ ਕੀ
ਕਿਸੀ ਰਗ ਮੇਂ ਕਸਮਸਾਈ
ਵੋ ਕਸਕ ਕਿਸੀ ਅਦਾ ਕੀ
ਕੋਈ ਹਰਫ਼ੇ-ਬੇ-ਮੁਰੱਵਤ
ਕਿਸੀ ਕੁੰਜੇ-ਲਬ ਸੇ ਫੂਟਾ
ਵੋ ਛਨਕ ਕੇ ਸ਼ੀਸ਼ਾ-ਏ-ਦਿਲ
ਤਹੇ-ਬਾਮ ਫਿਰ ਸੇ ਟੂਟਾ

ਯੇ ਮਿਲਨ ਕੀ, ਨਾਮਿਲਨ ਕੀ
ਯੇ ਲਗਨ ਕੀ ਔਰ ਜਲਨ ਕੀ
ਜੋ ਸਹੀ ਹੈਂ ਵਾਰਦਾਤੇਂ
ਜੋ ਗੁਜ਼ਰ ਗਈ ਹੈਂ ਰਾਤੇਂ
ਜੋ ਬਿਸਰ ਗਈ ਹੈਂ ਬਾਤੇਂ
ਕੋਈ ਇਨਕੀ ਧੁਨ ਬਨਾਏਂ
ਕੋਈ ਇਨਕਾ ਗੀਤ ਗਾਏਂ
ਚਲੋ ਫਿਰ ਸੇ ਮੁਸਕੁਰਾਏਂ
ਚਲੋ ਫਿਰ ਸੇ ਦਿਲ ਜਲਾਏਂ

(ਸ਼ਹ-ਨਸ਼ੀਂ=ਬੈਠਣ ਦੀ ਉੱਚੀ ਥਾਂ, ਕਬਾ=ਅੰਗਰਖਾ)

ਹਮ ਤੋ ਮਜ਼ਬੂਰ ਥੇ ਇਸ ਦਿਲ ਸੇ ਕਿ ਜਿਸਮੇਂ ਹਰ ਦਮ
ਗਰਦਿਸ਼ੇ-ਖ਼ੂੰ ਸੇ ਵੋ ਕੋਹਰਾਮ ਬਪਾ ਰਹਤਾ ਹੈ
ਜੈਸੇ ਰਿੰਦਾਨੇ-ਬਲਾਨੋਸ਼ ਜੋ ਮਿਲ ਬੈਠੇਂ ਬ-ਹਮ
ਮਯਕਦੇ ਮੇਂ ਸਫ਼ਰ-ਏ-ਜਾਮ ਬਪਾ ਰਹਤਾ ਹੈ

ਸੋਜ਼ੇ-ਖ਼ਾਤਿਰ ਕੋ ਮਿਲਾ ਜਬ ਭੀ ਸਹਾਰਾ ਕੋਈ
ਦਾਗ਼ੇ-ਹਿਰਮਾਨ ਕੋਈ ਦਰਦ-ਏ-ਤਮੰਨਾ ਕੋਈ
ਮਰਹਮੇ-ਯਾਸ ਸੇ ਮਾਇਲ-ਬ-ਸ਼ਿਫ਼ਾ ਹੋਨੇ ਲਗਾ
ਜ਼ਖ਼ਮੇ-ਉਮੀਦ ਕੋਈ ਫਿਰ ਸੇ ਹਰਾ ਹੋਨੇ ਲਗਾ

ਹਮ ਤੋ ਮਜ਼ਬੂਰ ਥੇ ਇਸ ਦਿਲ ਸੇ ਕਿ ਜਿਸਕੀ ਜ਼ਿਦ ਪਰ
ਹਮਨੇ ਉਸ ਰਾਤ ਕੇ ਮਾਥੇ ਪੇ ਸਹਰ ਕੀ ਤਹਰੀਰ
ਜਿਸਕੇ ਦਾਮਨ ਮੇਂ ਅੰਧੇਰੇ ਕੇ ਸਿਵਾ ਕੁਛ ਭੀ ਨ ਥਾ
ਹਮਨੇ ਉਸ ਦਸ਼ਤ ਕੋ ਠਹਰਾ ਦੀਯਾ ਫ਼ਿਰਦੌਸ ਨਜ਼ੀਰ
ਜਿਸਮੇਂ ਜੁਜ਼ ਸਨਅਤੇ-ਖ਼ੂਨੇ-ਸਰੇ-ਪਾ ਕੁਛ ਭੀ ਨ ਥਾ

ਦਿਲ ਕੋ ਤਾਬੀਰ ਕੋਈ ਔਰ ਗਵਾਰਾ ਹੀ ਨ ਥੀ
ਕੁਲਫ਼ਤੇ-ਜ਼ੀਸਤ ਤੋ ਮੰਜ਼ੂਰ ਥੀ ਹਰ ਤੌਰ ਮਗਰ
ਰਾਹਤੇ-ਮਰਗ ਕਿਸੀ ਤੌਰ ਗਵਾਰਾ ਹੀ ਨ ਥੀ

(ਕੋਹਰਾਮ ਬਪਾ=ਰੌਲਾ ਪਿਆ, ਰਿੰਦਾਨੇ-ਬਲਾਨੋਸ਼=ਬਹੁਤ ਪੀਣ ਵਾਲੇ
ਸ਼ਰਾਬੀ, ਸੋਜ਼ੇ-ਖ਼ਾਤਿਰ=ਦਿਲ ਦੀ ਜਲਣ, ਦਾਗ਼ੇ-ਹਿਰਮਾਨ=ਬਦਕਿਸਮਤੀ,
ਮਰਹਮੇ-ਯਾਸ=ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀ ਮੱਲ੍ਹਮ, ਮਾਇਲ-ਬ-ਸ਼ਿਫ਼ਾ=ਬੀਮਾਰੀ ਮੁੱਕਣ
ਲੱਗੀ, ਫ਼ਿਰਦੌਸ ਨਜ਼ੀਰ=ਸੁਰਗੀ, ਜੁਜ਼ ਸਨਅਤੇ-ਖ਼ੂਨੇ-ਸਰੇ-ਪਾ=ਸਿਰ ਤੇ
ਪੈਰ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਕੁਲਫ਼ਤੇ-ਜ਼ੀਸਤ=ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਦੁੱਖ,
ਰਾਹਤੇ-ਮਰਗ=ਮੌਤ ਦਾ ਅਰਾਮ)

ਹਮ ਕਿ ਠਹਰੇ ਅਜਨਬੀ ਇਤਨੀ ਮਦਾਰਾਤੋਂ ਕੇ ਬਾਦ
ਫਿਰ ਬਨੇਂਗੇ ਆਸ਼ਨਾ ਕਿਤਨੀ ਮੁਲਾਕਾਤੋਂ ਕੇ ਬਾਦ

ਕਬ ਨਜ਼ਰ ਮੇਂ ਆਯੇਗੀ ਬੇ-ਦਾਗ਼ ਸਬਜ਼ੇ ਕੀ ਬਹਾਰ
ਖ਼ੂਨ ਕੇ ਧੱਬੇਂ ਧੁਲੇਂਗੇ ਕਿਤਨੀ ਬਰਸਾਤੋਂ ਕੇ ਬਾਦ

ਥੇ ਬਹੁਤ ਬੇ-ਦਰਦ ਲਮਹੇ ਖ਼ਤਮੇ-ਦਰਦੇ-ਇਸ਼ਕ ਕੇ
ਥੀਂ ਬਹੁਤ ਬੇ-ਮਹਰ ਸੁਬਹੇਂ ਮਹਰਬਾਂ ਰਾਤੋਂ ਕੇ ਬਾਦ

ਦਿਲ ਕੋ(ਤੋ) ਚਾਹਾ ਮਗਰ ਸ਼ਿਕਸਤੇ-ਦਿਲ ਨੇ ਮੋਹਲਤ ਹੀ ਨ ਦੀ
ਕੁਛ ਗਿਲੇ-ਸ਼ਿਕਵੇ ਭੀ ਕਰ ਲੇਤੇ, ਮੁਨਾਜਾਤੋਂ ਕੇ ਬਾਦ

ਉਨਸੇ ਜੋ ਕਹਨੇ ਗਯੇ ਥੇ 'ਫ਼ੈਜ਼' ਜਾਂ ਸਦਕਾ ਕੀਯੇ
ਅਨਕਹੀ ਹੀ ਰਹ ਗਈ ਤੋ ਬਾਤ ਸਬ ਬਾਤੋਂ ਕੇ ਬਾਦ

(ਮਦਾਰਾਤੋਂ=ਆਉਭਗਤ, ਆਸ਼ਨਾ=ਜਾਣਕਾਰ, ਮੁਨਾਜਾਤੋਂ=
ਬੇਨਤੀਆਂ, ਸਦਕਾ=ਕੁਰਬਾਨ)

ਬਹਾਰ ਆਯੀ ਤੋ ਜੈਸੇ ਏਕ ਬਾਰ
ਲੌਟ ਆਯੇ ਹੈਂ ਫਿਰ ਅਦਮ ਸੇ
ਵੋ ਖ਼ਵਾਬ ਸਾਰੇ, ਸ਼ਬਾਬ ਸ਼ਾਰੇ
ਜੋ ਤੇਰੇ ਹੋਂਠੋਂ ਪੇ ਮਰ ਮਿਟੇ ਥੇ
ਜੋ ਮਿਟ ਕੇ ਹਰ ਬਾਰ ਫਿਰ ਜੀਯੇ ਥੇ
ਨਿਖਰ ਗਯੇ ਹੈਂ ਗੁਲਾਬ ਸਾਰੇ
ਜੋ ਤੇਰੀ ਯਾਦੋਂ ਸੇ ਮੁਸ਼ਕਬੂ ਹੈਂ
ਜੋ ਤੇਰੇ ਉਸ਼ਾਕ ਕਾ ਲਹੂ ਹੈਂ

ਉਬਲ ਪੜੇ ਹੈਂ ਅਜ਼ਾਬ ਸਾਰੇ
ਮਲਾਲੇ-ਅਹਵਾਲੇ-ਦੋਸਤਾਂ ਭੀ
ਖ਼ੁਮਾਰੇ-ਆਗ਼ੋਸ਼ੇ-ਮਹਵਸ਼ਾਂ ਭੀ
ਗ਼ੁਬਾਰੇ-ਖ਼ਾਤਿਰ ਕੇ ਬਾਬ ਸਾਰੇ
ਤੇਰੇ ਹਮਾਰੇ
ਸਵਾਲ ਸਾਰੇ, ਜਵਾਬ ਸਾਰੇ
ਬਹਾਰ ਆਯੀ ਤੋ ਖੁਲ ਗਏ ਹੈਂ
ਨਯੇ ਸਿਰੇ ਸੇ ਹਿਸਾਬ ਸਾਰੇ

(ਅਦਮ=ਸ਼ੂਨਯ ਲੋਕ, ਮੁਸ਼ਕਬੂ=ਕਸਤੂਰੀ,
ਉਸ਼ਾਕ=ਪ੍ਰੇਮੀ, ਮਲਾਲੇ-ਅਹਵਾਲੇ-ਦੋਸਤਾਂ=
ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਦਾ ਦੁੱਖ, ਖ਼ੁਮਾਰੇ-ਆਗ਼ੋਸ਼ੇ-
ਮਹਵਸ਼ਾਂ=ਚੰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰੇਮਕਾਵਾਂ ਦੇ ਆਲਿੰਗਨ
ਦਾ ਟੁਟਦਾ ਨਸ਼ਾ, ਗ਼ੁਬਾਰੇ-ਖ਼ਾਤਿਰ ਕੇ ਬਾਬ=
ਦਿਲ ਦੀ ਭੜਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ)

ਅਬ ਕਯੂੰ ਉਸ ਦਿਨ ਕਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰੋ
ਜਬ ਦਿਲ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਜਾਯੇਗਾ
ਔਰ ਸਾਰੇ ਗ਼ਮ ਮਿਟ ਜਾਯੇਂਗੇ
ਜੋ ਕੁਛ ਪਾਯਾ ਖੋ ਜਾਯੇਗਾ
ਜੋ ਮਿਲ ਨ ਸਕਾ ਵੋ ਪਾਯੇਂਗੇ
ਯੇ ਦਿਨ ਤੋ ਵਹੀ ਪਹਲਾ ਦਿਨ ਹੈ
ਜੋ ਪਹਲਾ ਦਿਨ ਥਾ ਚਾਹਤ ਕਾ
ਹਮ ਜਿਸਕੀ ਤਮੰਨਾ ਕਰਤੇ ਰਹੇ
ਔਰ ਜਿਸਸੇ ਹਰਦਮ ਡਰਤੇ ਰਹੇ
ਯੇ ਦਿਨ ਤੋ ਕਿਤਨੀ ਬਾਰ ਆਯਾ
ਸੌ ਬਾਰ ਬਸੇ ਔਰ ਉਜੜ ਗਯੇ
ਸੌ ਬਾਰ ਲੁਟੇ ਔਰ ਭਰ ਪਾਯਾ

ਅਬ ਕਯੂੰ ਉਸ ਦਿਨ ਕੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰੋ
ਜਬ ਦਿਲ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਜਾਯੇਗਾ
ਔਰ ਸਾਰੇ ਗ਼ਮ ਮਿਟ ਜਾਯੇਂਗੇ
ਤੁਮ ਖ਼ੌਫ਼ੋ-ਖ਼ਤਰ ਸੇ ਦਰਗੁਜ਼ਰੋ
ਜੋ ਹੋਨਾ ਹੈ ਸੋ ਹੋਨਾ ਹੈ
ਗਰ ਹੰਸਨਾ ਹੈ ਤੋ ਹੰਸਨਾ ਹੈ
ਗਰ ਰੋਨਾ ਹੈ ਤੋ ਰੋਨਾ ਹੈ
ਤੁਮ ਅਪਨੀ ਕਰਨੀ ਕਰ ਗੁਜ਼ਰੋ
ਜੋ ਹੋਗਾ ਦੇਖਾ ਜਾਯੇਗਾ

(ਨਜ਼ਰ-ਏ-ਖ਼ੁਸਰੋ)

"ਮੋਰੀ ਅਰਜ ਸੁਨੋ ਦਸਤਗੀਰ ਪੀਰ"
"ਮਾਈ ਰੀ ਕਹੂੰ, ਕਾਸੇ ਮੈਂ
ਅਪਨੇ ਜੀਯਾ ਕੀ ਪੀਰ"
"ਨੈਯਾ ਬਾਂਧੋ ਰੇ
ਬਾਂਧੋ ਰੇ ਕਨਾਰੇ-ਦਰਿਯਾ"
"ਮੋਰੇ ਮੰਦਿਰ ਅਬ ਕਯੂੰ ਨਹੀਂ ਆਯੇ"

-ਇਸ ਸੂਰਤ ਸੇ
ਅਰਜ਼ ਸੁਨਾਤੇ
ਦਰਦ ਬਤਾਤੇ
ਨੈਯਾ ਖੇਤੇ
ਮਿੰਨਤ ਕਰਤੇ
ਰਸਤਾ ਤਕਤੇ
ਕਿਤਨੀ ਸਦੀਯਾਂ ਬੀਤ ਗਈ ਹੈਂ
ਅਬ ਜਾਕਰ ਯੇ ਭੇਦ ਖੁਲਾ ਹੈ
ਜਿਸਕੋ ਤੁਮਨੇ ਅਰਜ਼ ਗੁਜ਼ਾਰੀ
ਜੋ ਥਾ ਹਾਥ ਪਕੜਨੇਵਾਲਾ
ਜਿਸ ਜਾ ਲਾਗੀ ਨਾਵ ਤੁਮਹਾਰੀ
ਜਿਸਸੇ ਦੁਖ ਕਾ ਦਾਰੂ ਮਾਂਗਾ
ਤੋਰੇ ਮੰਦਿਰ ਮੇਂ ਜੋ ਨਹਿੰ ਆਯਾ
ਵੋ ਤੋ ਤੁਮਹੀਂ ਥੇ
ਵੋ ਤੋ ਤੁਮਹੀਂ ਥੇ

(ਦਸਤਗੀਰ=ਹੱਥ ਫੜਨ ਵਾਲਾ,
ਦਾਰੂ=ਦਵਾ,ਇਲਾਜ)

ਸਰਦ ਸਿਲੋਂ ਪਰ
ਜ਼ਰਦ ਸਿਲੋਂ ਪਰ
ਤਾਜ਼ਾ ਗਰਮ ਲਹੂ ਕੀ ਸੂਰਤ
ਗੁਲਦਸਤੋਂ ਕੇ ਛੀਂਟੇ ਹੈਂ
ਕਤਬੇ ਸਬ ਬੇ-ਨਾਮ ਹੈਂ ਲੇਕਿਨ
ਹਰ ਇਕ ਫੂਲ ਪੇ ਨਾਮ ਲਿਖਾ ਹੈ
ਗ਼ਾਫ਼ਿਲ ਸੋਨੇਵਾਲੇ ਕਾ
ਯਾਦ ਮੇਂ ਰੋਨੇਵਾਲੇ ਕਾ
ਅਪਨੇ ਫ਼ਰਜ਼ ਸੇ ਫ਼ਾਰਿਗ਼ ਹੋਕਰ
ਅਪਨੇ ਲਹੂ ਕੀ ਤਾਨ ਕੇ ਚਾਦਰ
ਸਾਰੇ ਬੇਟੇ ਖ਼ਵਾਬ ਮੇਂ ਹੈਂ
ਅਪਨੇ ਗ਼ਮੋਂ ਕਾ ਹਾਰ ਪਿਰੋਕਰ
ਅੰਮਾਂ ਅਕੇਲੀ ਜਾਗ ਰਹੀ ਹੈ

(ਗੋਰਿਸਤਾਨ=ਕਬਰਸਤਾਨ, ਕਤਬੇ=ਕਬਰ ਤੇ ਲੱਗੀ ਪੱਟੀ,
ਗ਼ਾਫ਼ਿਲ=ਬੇਹੋਸ਼)

ਵੋ ਲੋਗ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼-ਕਿਸਮਤ ਥੇ
ਜੋ ਇਸ਼ਕ ਕੋ ਕਾਮ ਸਮਝਤੇ ਥੇ
ਯਾ ਕਾਮ ਸੇ ਆਸ਼ਿਕੀ ਕਰਤੇ ਥੇ
ਹਮ ਜੀਤੇ-ਜੀ ਮਸਰੂਫ਼ ਰਹੇ
ਕੁਛ ਇਸ਼ਕ ਕੀਯਾ ਕੁਛ ਕਾਮ ਕੀਯਾ

ਕਾਮ ਇਸ਼ਕ ਕੇ ਆੜੇ ਆਤਾ ਰਹਾ
ਔਰ ਇਸ਼ਕ ਸੇ ਕਾਮ ਉਲਝਤਾ ਰਹਾ
ਫਿਰ ਆਖ਼ਿਰ ਤੰਗ ਆਕਰ ਹਮਨੇ
ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਅਧੂਰਾ ਛੋੜ ਦੀਯਾ

ਫਿਰ ਫਰੇਰੇ ਬਨ ਕੇ ਮੇਰੇ ਤਨ-ਬਦਨ ਕੀ ਧੱਜੀਯਾਂ
ਸ਼ਹਰ ਕੇ ਦੀਵਾਰੋ-ਦਰ ਕੋ ਰੰਗ ਪਹਨਾਨੇ ਲਗੀਂ
ਫਿਰ ਕਫ਼-ਆਲੂਦਾ ਜ਼ਬਾਨੇਂ ਮਦਹੋ-ਜ਼ਮ ਕੀ ਕਮਚੀਯਾਂ
ਮੇਰੇ ਜ਼ਹਨੋ-ਗੋਸ਼ ਕੇ ਜ਼ਖ਼ਮੋਂ ਪੇ ਬਰਸਾਨੇ ਲਗੀਂ

ਫਿਰ ਨਿਕਲ ਆਯੇ ਹਵਸਨਾਕੋਂ ਕੇ ਰਕਸਾਂ ਤਾਯਫ਼ੇ
ਦਰਦਮੰਦੇ-ਇਸ਼ਕ ਪਰ ਠੱਠੇ ਲਗਾਨੇ ਕੇ ਲੀਏ
ਫਿਰ ਦੁਹਲ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਤਸ਼ਹੀਰੇ-ਇਖ਼ਲਾਸੋ-ਵਫ਼ਾ
ਕੁਸ਼ਤਾ-ਏ-ਸਿਦਕੋ-ਸਫ਼ਾ ਕਾ ਦਿਲ ਜਲਾਨੇ ਕੇ ਲੀਏ

ਹਮ ਕਿ ਹੈਂ ਕਬ ਸੇ ਦਰ-ਏ-ਉਮੀਦ ਕੇ ਦਰਯੂਜ਼ਾਗਰ
ਯੇ ਘੜੀ ਗੁਜ਼ਰੀ ਤੋ ਫਿਰ ਦਸਤੇ-ਤਲਬ ਫੇਲਾਯੇਂਗੇ
ਕੂਚਾ-ਓ-ਬਾਜ਼ਾਰ ਸੇ ਫਿਰ ਚੁਨ ਕੇ ਰੇਜ਼ਾ ਰੇਜ਼ਾ ਖ਼ਵਾਬ
ਹਮ ਯੂੰ ਹੀ ਪਹਲੇ ਕੀ ਸੂਰਤ ਜੋੜਨੇ ਲਗ ਜਾਯੇਂਗੇ

(ਦਰਯੂਜ਼ਾਗਰ=ਭਿਖਾਰੀ, ਫਰੇਰੇ=ਝੰਡੀਆਂ, ਕਫ਼-ਆਲੂਦਾ=ਗੰਦੀਆਂ,
ਮਦਹੋ-ਜ਼ਮ=ਉਸਤਤ ਨਿੰਦਾ, ਜ਼ਹਨੋ-ਗੋਸ਼=ਦਿਮਾਗ਼-ਕੰਨ, ਰਕਸਾਂ
ਤਾਯਫ਼ੇ=ਨਾਚ ਮੰਡਲੀਆਂ, ਦੁਹਲ=ਨਗਾਰੇ, ਤਸ਼ਹੀਰੇ-ਇਖ਼ਲਾਸੋ-ਵਫ਼ਾ=
ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਕੁਸ਼ਤਾ-ਏ-ਸਿਦਕੋ-ਸਫ਼ਾ=ਸੱਚ ਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰੀ
ਉੱਤੇ ਮਿਟੇ ਹੋਏ, ਰੇਜ਼ਾ ਰੇਜ਼ਾ ਖ਼ਵਾਬ=ਟੁੱਟੇ ਸੁਫ਼ਨੇ)

(੧)

ਆਜ ਇਕ ਹਰਫ਼ ਕੋ ਫਿਰ ਢੂੰਢਤਾ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਖ਼ਯਾਲ
ਮਧ-ਭਰਾ ਹਰਫ਼ ਕੋਈ ਜ਼ਹਰ-ਭਰਾ ਹਰਫ਼ ਕੋਈ
ਦਿਲਨਸ਼ੀਂ ਹਰਫ਼ ਕੋਈ ਕਹਰ-ਭਰਾ ਹਰਫ਼ ਕੋਈ
ਹਰਫ਼ੇ-ਉਲਫ਼ਤ ਕੋਈ ਦਿਲਦਾਰੇ-ਨਜ਼ਰ ਹੋ ਜੈਸੇ
ਜਿਸਸੇ ਮਿਲਤੀ ਹੈ ਨਜ਼ਰ ਬੋਸਾ-ਏ-ਲਬ ਕੀ ਸੂਰਤ
ਇਤਨਾ ਰੌਸ਼ਨ ਕਿ ਸਰੇ-ਮੌਜਾ-ਏ-ਜ਼ਰ ਹੋ ਜੈਸੇ
ਸੋਹਬਤੇ-ਯਾਰ ਮੇਂ ਆਗ਼ਾਜ਼ੇ-ਤਰਬ ਕੀ ਸੂਰਤ
ਹਰਫ਼ੇ-ਨਫ਼ਰਤ ਕੋਈ ਸ਼ਮਸ਼ੀਰੇ-ਗ਼ਜ਼ਬ ਹੋ ਜੈਸੇ
ਤਾ-ਅਬਦ ਸ਼ਹਰੇ-ਸਿਤਮ ਜਿਸਸੇ ਤਬਹ ਹੋ ਜਾਯੇਂ
ਇਤਨਾ ਤਾਰੀਕ ਕਿ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਕੀ ਸ਼ਬ ਹੋ ਜੈਸੇ
ਲਬ ਪੇ ਲਾਊਂ ਤੋ ਮੇਰੇ ਹੋਂਠ ਸਿਯਹ ਹੋ ਜਾਯੇਂ

(੨)

ਆਜ ਹਰ ਸੁਰ ਸੇ ਹਰ ਇਕ ਰਾਗ ਕਾ ਨਾਤਾ ਟੂਟਾ
ਢੂੰਢਤੀ ਫਿਰਤੀ ਹੈ ਮੁਤਰਿਬ ਕੋ ਫਿਰ ਉਸਕੀ ਆਵਾਜ਼
ਜੋਸ਼ਿਸ਼ੇ-ਦਰਦ ਸੇ ਮਜਨੂੰ ਕੇ ਗਰੇਬਾਂ ਕੀ ਤਰਹ
ਆਜ ਹਰ ਮੌਜ ਹਵਾ ਸੇ ਹੈ ਸਵਾਲੀ ਖ਼ਿਲਕਤ
ਲਾ ਕੋਈ ਨਗ਼ਮਾ ਕੋਈ ਸੌਤ ਤੇਰੀ ਉਮਰ ਦਰਾਜ਼
ਨੌਹਾ-ਏ-ਗ਼ਮ ਹੀ ਸਹੀ ਸ਼ੋਰੇ-ਸ਼ਹਾਦਤ ਹੀ ਸਹੀ
ਸੂਰੇ-ਮਹਸ਼ਰ ਹੀ ਸਹੀ ਬਾਂਗੇ-ਕਯਾਮਤ ਹੀ ਸਹੀ

(ਆਗ਼ਾਜ਼ੇ-ਤਰਬ=ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਤਾ-ਅਬਦ=ਸਦਾ ਲਈ,
ਖ਼ਿਲਕਤ=ਦੁਨੀਆਂ, ਸੌਤ=ਕੋਰੜਾ, ਸੂਰੇ-ਮਹਸ਼ਰ=ਤੁਰਹੀ ਵਾਜਾ
ਜੋ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਵੱਜੇਗਾ, ਬਾਂਗੇ-ਕਯਾਮਤ=ਕਿਆਮਤ ਦੀ
ਆਵਾਜ਼)