Punjabi Kavishri : Karnail Singh Paras

ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀਸ਼ਰੀ : ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਪਾਰਸ


1. ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ

ਮਰ ਗਈ ਹਿੰਦੀ ਦੋਸਤੋ ਕਿਉਂ ਗੈਰਤ ਸਾਡੀ, ਗਦਰੀਆਂ ਵਾਲਾ ਫੜ ਲਵੋ ਹੁਣ ਰਸਤਾ ਗਾਡੀ, ਸਤਵੰਜਾ ਦੀ ਯਾਦ ਮੁੜ ਕਰ ਦੇਈਏ ਤਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਨਬਜ਼ ਪਛਾਣੋਂ ਸਮੇਂ ਦੀ ਖੁਦ ਆਪ ਮਰੀਜੋ, ਵੈਦ, ਹਕੀਮੋਂ, ਡਾਕਟਰੋ, ਨੁਸਖਾ ਤਜਵੀਜੋ, ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਮਰ ਰਹੀ ਹੈ ਬਿਨਾਂ ਇਲਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਪੁੱਜ ਕੇ ਸੀ ਵੱਡੇ ਹਮਾਰਿਆਂ, ਪਾਰੋਂ ਸੱਤ ਸਮੁੰਦਰੋਂ ਆ ਕੇ ਵਣਜਾਰਿਆਂ, ਕਬਜਾ ਕੀਤਾ ਹਿੰਦ 'ਤੇ ਕਰ ਜਾਅਲਸਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਬੋਹੜ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਮੁੱਢੋਂ ਪੁੱਟੋ, ਧਰਮ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਜੂਝਣੋਂ ਨਾ ਪਿੱਛੇ ਹਟੋ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਨਾ ਬਣੀਏ ਪਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਕਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗੱਭਰੂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਵਿੱਚ ਮੈਦਾਨੇ ਜੰਗ ਦੇ ਆਏ ਹਨ ਉਤਰ, ਰਣਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਜੂਝੀਏ ਬਣ ਮਰਦ ਜੋ ਗਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਜੰਗ ਨਾ ਇਉਂ ਅੱਗੇ ਸਿਰਕੂ, ਦਿੰਦਾ ਸਾਨੂੰ ਵਧਣ ਨਾ ਇਹ ਟੋਲਾ ਫਿਰਕੂ, ਨਾਲ ਗ੍ਰੰਥੀ ਦੇ ਰਲੇ ਪੰਡਤ ਤੇ ਕਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਅਣਖੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮਰਨ ਲਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਥਿਆਉਂਦਾ, ਮੋੜੋ ਦੋ ਸੌ ਸਾਲ ਦਾ ਗੋਰੇ ਦਾ ਨਿਉਂਦਾ, ਵਾਪਿਸ ਹੁਣ ਅੰਗਰੇਜ ਦੀ ਕਰ ਦੇਈਏ ਭਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ । ਕਹੇ ਕਰਨੈਲ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੁਆਹ ਖੱਟੀਆਂ ਖੱਟੀਆਂ, ਜੇ ਨਾ ਮੁਸ਼ਕਾਂ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਾਂ ਨੇ ਕੱਟੀਆਂ, ਐਂਵੇ ਭਾਰਤ ਬਾਪ ਨੇ ਨਾ ਹੋਣਾ ਰਾਜੀ, ਲਾ ਦੇਈਏ ਹੁਣ ਹਾਣੀਓ ਸਿਰ ਧੜ ਦੀ ਬਾਜੀ ।

2. ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ

ਲਹੂ ਵਿੱਚ ਕਲਮ ਡੋਬ ਕੇ ਸੀ ਸਿਰਲੱਥ ਵੀਰੇ ਨੇ, ਹਲਫ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਦੁਆਬੇ ਦੇ ਹੀਰੇ ਨੇ, ਕਰ ਪਰਤੱਗਿਆ ਰਿਹਾ ਖਲੋਤਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਪਰਵਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਸੁਖਦੇਵ ਨੇ ਆਖਿਆ ਵੀਰੋ ਲਾ ਕੇ ਦੇਹੀ ਸਰਬੀ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਜੋਤ ਜਗਾਉਣੀ ਪਾ ਕੇ ਥਿੰਦੀ ਚਰਬੀ, ਜੰਝ ਚੜ੍ਹਣ ਲੱਗਾ ਹੁਣ ਲਾੜਾ ਬੰਨ੍ਹ ਸ਼ਹੀਦੀ ਗਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਭਗਵਤੀ ਚਰਨ ਫਰਾਇਜ਼ ਵਾਲਾ ਜੂਲਾ ਧਰਿਆ ਕੰਨ੍ਹੇ, ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਲਿਖਣੇ ਕਹਿੰਦਾ ਤਵਾਰੀਖ ਦੇ ਪੰਨੇ, ਸਿਰ 'ਤੇ ਕੱਫ਼ਨ ਲਪੇਟਿਆ ਰੱਖੇ ਕਦਮ ਵਿਚ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਾਂ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਗੱਭਰੂ ਕਈ ਅੱਖਾਂ ਰੋਹ ਭਰੀਆਂ ਅੱਗੇ ਹੋਏ ਵਧਕੇ, ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸਾਡੇ ਵੀ ਸਿਰ ਸਦਕੇ, ਤੁਰ ਪਏ ਸਿਰ ਤਲੀਆਂ 'ਤੇ ਧਰਕੇ ਲੜਨ ਵਾਰ ਮਰਦਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਚੁਣ ਲਿਆ ਦੇਸ਼ ਭਗਤਾਂ ਨੇ ਆ ਕੇ ਕੰਡਿਆਂ ਵਾਲਾ ਰਸਤਾ, ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਤੋੜਨ ਲਈ ਚੱਲਿਆ ਪਹਿਲਾ ਦਸਤਾ, ਅਸਲੀ ਮੰਜ਼ਲ ਵੱਲ ਕਾਫਲਾ ਲੱਗਿਆ ਹੋਣ ਰਵਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਮੋੜ ਬਹਾਰ ਲਿਆਉਣੀ ਕਹਿੰਦੇ ਵਿੱਚ ਖਿਜ਼ਾਂ ਦੀ ਰੁੱਤਾਂ, ਸੋਧ ਲਿਆ ਕੌਮੀ ਅਰਦਾਸਾ ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦਿਆਂ ਪੁੱਤਾਂ, ਛੱਡ ਕੇ ਰਾਗ ਪੁਰਾਣੇ ਉਹਨਾਂ ਛੇੜਿਆ ਨਵਾਂ ਤਰਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਲੱਗੇ ਹਿੰਦ 'ਚੋਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਪੜ੍ਹਨ ਕੀਰਤਨ ਸੋਹਲਾ, ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਖੂਨ 'ਚੋਂ ਖੇਡਣ ਹੋਲੀ ਦੀ ਥਾਂ ਹੋਲਾ, ਲੁੱਟ ਰਹੇ ਸਨ ਚੋਰ ਵਲਾਇਤੀ ਸਾਡਾ ਦੌਲਤਖਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਰਹਿਣ ਪ੍ਰਾਨ ਵਜੂਦ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪੱਲੇ ਰਹੇ ਨਾ ਦਮੜੀ, ਸੁੱਖ ਨਾਲ ਨਾ ਬੈਠਣ ਦੇਣੀ ਕਹਿੰਦੇ ਚਿੱਟੀ ਚਮੜੀ, ਘਰ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਬਿਨ ਸੱਦਿਆਂ ਮਹਿਮਾਨਾਂ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਆਪੂੰ ਵਿੱਚੀਂ ਬਾਂਸਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਖਹਿੰਦੇ ਫਿਰਕੂ ਟੋਲੇ, ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਾਂ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਕੋਈ ਨਾ ਗੰਢਾਂ ਖੋਲ੍ਹੇ, ਦੇਸ਼ ਧਰੋਹੀਆਂ ਰੋਲ ਦਿੱਤੀਆਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਾਂ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ । ਕਹੇ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਰਣਜੀਤਾ ਕਰੋਧ ਭਰੇ ਦਿਲ ਫਿੱਸੇ, ਸਨ ਡਰਪੋਕ ਡਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਮੁੜ ਨਾ ਓਥੇ ਦਿੱਸੇ, ਖਿਸਕ ਗਏ ਕਮਜੋਰੇ ਦਿਲ ਦੇ ਕਰ ਕੇ ਕੋਈ ਬਹਾਨਾ, ਦਸਖਤ ਕਰਕੇ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਣ ਜਵਾਨਾਂ ।

3. ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸੁਣ ਅਜ਼ਲ ਦਾ ਰੂਪ ਬੜਾ ਵਿਕਰਾਲ

ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸੁਣ ਅਜ਼ਲ ਦਾ ਰੂਪ ਬੜਾ ਵਿਕਰਾਲ, ਮੂਸੇ ਵਰਗੇ ਭੱਜ ਗਏ ਦੇਖ ਸਾਹਮਣੇ ਕਾਲ, ਜਾਂਦੇ ਤੱਕ ਕੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਸ਼ੇਰਾਂ ਦੇ ਚਿੱਤ ਡੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਲਕੀਰ ਦੀ ਨਾ ਨਿਕਲਦੀ ਖੋਜ, ਨਾਜ਼ਕ ਮੋਢੇ ਚੁੱਕ ਨਾ ਸਕਣ ਐਨਾ ਬੋਝ, ਉਮਰ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲ ਤੂੰ ਅੱਲੜ੍ਹ ਤੇ ਅਣਭੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਮੁਸ਼ਕਲ ਮਾਰੇ ਜਾਣਗੇ ਬਹੂਆਂ ਕੋਲੋਂ ਚੋਰ, ਖਿੰਡ ਜਾਣੇ ਕਈ ਪਈ ਤੋਂ ਭੂੰਡਾਂ ਵਾਂਗਰ ਛੋਹਰ, ਮੁੰਡੇ ਵੱਡਿਆਂ ਘਰਾਂ ਦੇ ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ਸੋਹਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਤੈਂ ਲਈ ਘੱਤ ਸੁਗੰਧ, ਜੀਵਨ ਜੋਗਿਆ ਜਿਉਣ ਦਾ ਬਿਖੜਾ ਚੁਣਿਆ ਪੰਧ, ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ ਮੰਜ਼ਲਾਂ ਦੇਖ ਅੱਖੀਆਂ ਖੋਲ੍ਹ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਖੂਨੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਨਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਰਥ, ਕਿਹੜਾ ਖੂਨੀ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਪਾਊ ਹੱਥ, ਕਿਹੜਾ ਪੈ ਵਿੱਚ ਤੱਕੜੀ ਉਤਰੂ ਸਾਵੇਂ ਤੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਕੋਈ 'ਕੱਲਾ ਆਦਮੀ ਬੰਨ੍ਹ ਨਾ ਸਕੇ ਸਿੰਧ, ਜਾਗਰਤੀ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਜਿਸ ਦਿਨ ਸਾਰਾ ਹਿੰਦ, ਹੋਵੇਗਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਦਾ ਤਦੋਂ ਬਿਸਤਰਾ ਗੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਉੱਤੇ ਤੱਤੀ ਤਵੀ ਦੇ ਯੋਧੇ ਕਰਨ ਕਵਾਇਦ, ਨਾ ਘਬਰਾਣਾ ਤੱਕ ਕੇ ਗੋਲੀ, ਫਾਂਸੀ, ਕੈਦ, ਕਰਨਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਰੰਭ ਹੈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਘੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਡੀਂਗਾਂ ਮਾਰ ਕੇ ਸਿਰ ਚੁੱਕਿਆ ਅਸਮਾਨ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਗਏ ਵੇਲੇ ਇਮਤਿਹਾਨ, ਭੀੜ ਪਈ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੋ ਗਏ ਪੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਤਲਵਾਰਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਥੱਲੇ ਕੌਣ ਕਰਨਗੇ ਸਫ਼ਰ, ਕਿਹੜੇ ਖਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਖੁਦ ਜਾਲਣਗੇ ਜ਼ਫਰ, ਕਾਲੇ ਸੱਪ ਦੀ ਸਿਰੀ ਜੋ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਚਬੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਗਲ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਪਾਉਣਗੇ ਉਸਤਰਿਆਂ ਦੇ ਹਾਰ, ਦੱਸ ਲੋਹੇ ਦੇ ਥਣਾਂ 'ਚੋਂ ਕਿਹੜਾ ਕੱਢੂ ਧਾਰ, ਝੂਟੂ ਕਿਹੜਾ ਸੂਰਮਾ ਸੂਲੀ ਸਮਝ ਚੰਡੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਕਿਹੜਾ ਵਿਆਹੂ ਫਾਂਸੀਆਂ ਬੈਂਤਾਂ ਕੌਣ ਸਹੂ, ਹੇਤ ਮਾਦਰੇ ਵਤਨ ਦੀ ਡੋਲ੍ਹੇ ਸੱਜਰਾ ਲਹੂ, ਕੌਣ ਭਮੱਕੜ ਜਾਣਗੇ ਚੱਲ ਸ਼ਮਾ ਦੇ ਕੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਧਾਰਾਂ ਤੇਗਾਂ ਦੀਆਂ 'ਤੇ ਕਿਹੜਾ ਨੱਚੂ ਨਾਚ, ਸੀਸ ਤਲੀ 'ਤੇ ਧਰਨ ਦੀ ਮਰ ਕੇ ਦੱਸੂ ਜਾਚ, ਕੌਣ ਕਰੂ ਮਨਸੂਰ ਬਣ ਸੂਲੀ ਉੱਤੇ ਝੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਕਿਹੜਾ ਸੁੱਤੀ ਮੌਤ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਮਾਰੂ ਇੱਟ, ਲਊ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਲਦੇ ਭੱਠ ਵਿੱਚ ਸਿੱਟ, ਕੂਕੇ ਜੀਕਣ ਕਰ ਗਏ ਤੋਪਾਂ ਨਾਲ ਕਲੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦੇ ਮਹਿਲ 'ਤੇ ਕਰਨ ਖੂਨ ਦੀ ਟੀਪ, ਕਿਹੜੇ ਪਾ ਕੇ ਚਰਬੀਆਂ ਜਗਾਵਣਗੇ ਦੀਪ, ਵਿੱਚ ਕੁਠਾਲੀ ਪਿਘਲ ਕੇ ਸੋਨਾ ਬਣਨ ਨਿਰੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਗੋਰੇ ਡਾਕੂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਲੁੱਟੀ ਜਾਣ ਸਰੀਂਦ, ਕੌਮ ਘੁਰਾੜੇ ਮਾਰਦੀ ਸੁੱਤੀ ਗੂੜ੍ਹੀ ਨੀਂਦ, ਕੌਣ ਜਗਾਵੇ ਆਪਣੇ ਚੰਮ ਦਾ ਮੜ੍ਹਕੇ ਢੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਕੌਣ ਨਾ ਕੰਬੂ ਤੱਕ ਕੇ ਤੂਫ਼ਾਨਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਰ, ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਡੂੰਘਿਆਂ ਉਤਰ ਗੋਤਾਖੋਰ, ਜਾਨ ਹੀਲ ਮਰਜੀਵੜੇ ਲਿਆਉਂਦੇ ਮੋਤੀ ਰੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ । ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਛੱਡ ਕੇ 'ਪਾਰਸਾ' ਕਿਉਂ ਪੈਂਦਾ ਵਿੱਚ ਗਮਾਂ, ਗਫ਼ਲਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਰਿਆ ਨਾ ਆਏ ਹੱਥ ਸਮਾਂ, ਸ਼ਾਦੀ ਕਰ ਕੇ ਮਾਣ ਲੈ ਲੱਭਾ ਜਨਮ ਅਮੋਲ, ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਸੁਖਾਲੀਆਂ ਔਖੇ ਪਾਲਣੇ ਬੋਲ ।

4. ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ

ਮਾਂ ਜਾਇਆ ਭਗਤ ਸਿਆਂ ਜੀਹਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਸੱਧਰਾਂ ਲੱਖਾਂ, ਮੈਂ ਅਮਰ ਕੌਰ ਭੈਣਾਂ ਕੋਲੇ ਭਰੀ ਖੜ੍ਹੀ ਹਾਂ ਅੱਖਾਂ, ਆਖਰ ਦੀ ਮਿਲਣੀ ਨੂੰ ਆਈ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਹਮਸ਼ੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਝੂਠੇ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਜਿਹੜੇ ਲੰਮੇ ਚੌੜੇ, ਆਪਣੇ ਮਾਂ ਜਾਇਆ ਵੇ ਸਾਂਝਾ ਖੂਨ ਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਦੌੜੇ, ਜਿਸ ਖੂਨ 'ਚੋਂ ਉਪਜੀ ਮੈਂ ਉਸੇ ਰੱਤ ਦੇ ਬਣੇ ਸਰੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਮਾਂ, ਪਿਓ ਤੇ ਭੈਣ, ਭਰਾ, ਮੁੜ ਨਾ ਮਿਲਦੇ ਪੁੱਤਰ ਧੀਆਂ, ਮੁੜ ਇਕ ਥਾਂ ਜੰਮਣਾ ਨਾ ਆਪਾਂ ਇਸ ਟੱਬਰ ਦੇ ਜੀਆਂ, ਕਰ ਯਾਦ ਵਿਛੋੜੇ ਨੂੰ ਚੰਦਰਾ ਚਿੱਤ ਨਹੀਂ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਧੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਤੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈਂ ਜਿਸ ਸਿਪੀ ਨੇ ਮਹਿੰਗਾ ਮੋਤੀ, ਉਹ ਪਿਆਰੀ ਮਾਤਾ ਵੀ ਕੋਲੇ ਮੂਰਤ ਬਣੀ ਖਲੋਤੀ, ਸਨ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਸਧਰਾਂ ਵੇ ਘੋੜੀ ਚੜ੍ਹਦਾ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਚੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਰਿਹਾ ਖੂਨ ਉਬਾਲੇ ਖਾ ਜਾਣੀਂ ਬਣ ਜਾਂ ਰਾਣੀ ਝਾਂਸੀ, ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਥਾਂ ਤੇਰੇ ਵੀਰਾ ਆਪ ਲੱਗ ਜਾਂ ਫਾਂਸੀ, ਕੀਤਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਭੈੜਾ ਹੱਦੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਵਤੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਆਪਣਾ ਤੂੰ ਸਿਰ ਲਾ, ਮਾਵਾਂ ਪੁੱਤ ਜੰਮਦੀਆਂ ਨੇ ਕੋਈ ਤੇਰੇ ਵਰਗਾ ਵਿਰਲਾ, ਵਿੱਚ ਲੜੀ ਪਰੋਇਆ ਗਿਆ ਸੁੱਚਾ ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦਾ ਹੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਇਤਿਹਾਸ ਭੁਲਾਊ ਨਾ ਜੋ ਤੂੰ ਬਾਲ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ, ਹੈ ਗੱਭਰੂ ਤਬਕੇ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਦਿਲਾਂ 'ਚ ਬਾਲ ਪਲੀਤਾ, ਚੋਬਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੱਗੇ ਥਾਂ ਥਾਂ ਕਰਨ ਕਚੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਨੀਂਹ ਕੌਮੀ ਮੰਦਰ ਦੀ ਪਾ ਕੇ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰ ਹੱਡੀਆਂ, ਛੋਟੀ ਜੇਹੀ ਜਿੰਦੜੀ ਨੇ ਕਰਨੀਆਂ ਕਰੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ, ਸਨ ਸਾਕੇ ਬੜੇ ਕਰੇ ਬਾਂਕਿਆ ਬਾਲ ਵਰੇਸ ਪਠੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਛਾਵੇਂ ਤਲਵਾਰਾਂ ਦੀ ਵਧ ਕੇ ਲੜਿਆ ਵਾਂਗ ਅਸੀਲਾਂ, ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਨਾ ਹੁਣ ਤੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਕਰੇਂ ਅਪੀਲਾਂ, ਤੂੰ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਬੇਨਜ਼ੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ । ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ਵੇ ਤੇਰੀ ਲਿਖੂ ਛੰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਵਾ, ਚੜ੍ਹ ਤਖਤੇ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਨਾ ਤੂੰ ਡੋਲੀਂ ਚਮਕੌਰ ਭਰਾਵਾ, ਜਾ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਦੇ ਵੱਜੀਂ ਛੁੱਟ ਕਮਾਨੋ ਤੀਰਾ, ਪੇਟੋਂ ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਵੀਰਾ ।

5. ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ

ਫੁੱਲ ਵਰ੍ਹਾਓ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਬੱਧੇ ਸੋਹਣੇ ਚੀਰੇ ਵੇ, ਛੱਡੋ ਪਰ੍ਹੇ ਗਮਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸ਼ਗਨ ਮਨਾਈਏ ਵੀਰੇ ਦੇ, ਜਗ੍ਹਾ ਤੇਲ ਦੀ ਦੀਪ 'ਚ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੀ ਰੱਤ ਨਿਚੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਬਿੱਛੂ ਬਣੇ ਗਲੋਟੇ ਲੱਗਣ ਪੂਣੀਆਂ ਕਾਲੀਆਂ ਨਾਗਣੀਆਂ, ਚੀਕਣ ਫੁੱਟ, ਗੁੱਝ ਕੁਰਲਾਵੇ, ਗੁੱਡੀਆਂ ਰੋਣ ਨਿਭਾਗਣੀਆਂ, ਕੱਤਣ ਤੁੰਬਣ ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਚਿੱਤ ਚੰਦਰਾ ਕੋਹੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਇਕ ਮਾਤਾ ਦੇ ਪੇਟ ਪਵਿੱਤਰ 'ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਮੁੜ ਮੁੜ ਜੰਮੀ ਦਾ, ਜਾ ਸਾਹੁਰਿਆਂ ਦਾ ਵਾਸੀ ਹੋਇਆ ਜਾਇਆ ਮੇਰੀ ਅੰਮੀਂ ਦਾ, ਸ਼ਾਹ ਅਸਵਾਰ ਨੇ ਵਤਨਾਂ ਵੱਲੀ ਵਾਗ ਕਦੇ ਨਾ ਮੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਵੀਰ ਵਿਛੋੜਾ ਮੁਖੀ ਤੀਰ ਦੀ ਦਿਲ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਛੇਕੇ ਨੀ, ਬਾਝ ਭਰਾਵਾਂ ਸੁੰਨੇ ਜਾਪਣ ਵਸਦੇ ਰਸਦੇ ਪੇਕੇ ਨੀ, ਵੱਢ ਵੱਢ ਖਾਂਦਾ ਰਹੇ ਹੱਡਾਂ ਨੂੰ ਝੋਰਾ ਮਰਦਿਆਂ ਤੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਵੀਰ ਸੰਧਾਰੇ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਜਦ ਹੁੰਦੇ ਦਿਨ ਤੀਆਂ ਦੇ, ਜੋ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੀਆਂ ਨੇ ਕਾਹਦੇ ਧੁਰਵੇ ਧੀਆਂ ਦੇ, ਇੰਝ ਤੜਫਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਤੱਤੀਆਂ ਜਿਉਂ ਜਲ ਮੀਨ ਵਿਛੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਸੈਂਟਰਲ ਜੇਲ੍ਹ ਲਹੌਰ 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਫਾਂਸੀ ਉੱਤੇ ਝੂਟਾ ਨੀ, ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿਕ ਖਿੰਡਾ ਗਿਆ ਸੜ ਚੰਦਨ ਦਾ ਬੂਟਾ ਨੀ, ਬੰਬ ਪਾਰਲੀਆਮੈਂਟ 'ਚ ਸਿੱਟੇ ਸੁੱਤੀ ਕੌਮ ਝੰਜੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਅਰਬ ਖਰਬ ਪਰਵਾਨੇ ਜਿਸਨੂੰ ਨਿਉਂ ਨਿਉਂ ਕਰਨ ਸਲਾਮੀ ਨੀ, ਜਾਂਦਾ ਲਾੜ੍ਹਾ ਸੇਹਰੇ ਬੰਨ੍ਹੀ ਦੋ ਜਾਨੀ ਹਨ ਲਾਹਮੀਂ ਨੀ, ਰਾਜਗੁਰੂ, ਸੁਖਦੇਵ ਸੂਰਮੇ ਸਰਬਾਲਿਆਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਐਸ਼ਾਂ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਰ ਕੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਨੀ, ਕਾਇਮ ਵਜੂਦ ਕੌਮ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਮੇਟ ਆਪਣੀ ਹਸਤੀ ਨੀ, ਪਿੰਡ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਜਾ ਗੱਡੀ ਸਤਲੁਜ ਕੰਢੇ ਮੋਹੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਡੁੱਲ੍ਹ ਡੁੱਲ੍ਹ ਪੈਂਦੇ ਹਾਸੇ ਸਾਡੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਵੰਡੇ ਵਿਹੜਾ ਨੀ, ਦੂਰ ਵਲੈਂਤੀ ਉੱਘਾ ਕੀਤਾ ਏਸ ਵਿਆਹ ਨੇ ਖੇੜਾ ਨੀ, ਖਟਕੜ ਕਲਾਂ ਨਗਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖੁਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਥੋੜ੍ਹੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਧੀ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਖੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ ਲਾਗੀ ਸਾਡੇ ਆਇਆ ਨੀ, ਆਖੋ ਬਾਬਲ ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਡਭਾਗੀ ਆਇਆ ਨੀ, ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਚਾਚੇ ਨਾ ਪਾਵਣ ਕੁੜਮਾਂ ਨਾਲ ਮਰੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । ਮੇਰੀ ਭਰਜਾਈ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਜੁੱਤੀ ਚੱਕਣ ਜੀਜੇ ਦੀ, ਕਹੁ ਬੀਬੀਏ ਕਦੋਂ ਤਾਈਂ ਮੈਂ ਭੂਆ ਬਣੂੰ ਭਤੀਜੇ ਦੀ, ਕਦੋਂ ਮਾਂ ਘਰ ਪੋਤਾ ਜੰਮੂ ਕਦ ਉਹ ਵੰਡੂ ਲੋਹੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ । 'ਪਾਰਸ' ਦੀ ਵੱਟੀ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਦਮੜੀ ਨੂੰ, ਜਿਸ ਦੇ ਘਰ ਸਮਾਗਮ ਐਡਾ ਦਿਓ ਵਧਾਈ ਅੰਮੜੀ ਨੂੰ, ਗਾ ਕੇ ਗੀਤ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੰਗੋ ਗੁੜ ਦੀ ਰੋੜੀ ਰੋੜੀ ਨੀ, ਆਓ ਭੈਣੋਂ ਰਲ ਮਿਲ ਗਾਈਏ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਘੋੜੀ ਨੀ ।

6. ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ

ਉੱਠ ਜਾਗ ਮੁਸਾਫਿਰ ਤੂੰ, ਹੋਈ ਭੋਰ ਨਗਾਰੇ ਵੱਜੇ ਅੱਜ ਕਰਨਾ ਅਬ ਕਰਲੈ, ਕਰਨਾ ਕੱਲ੍ਹ ਸੋ ਕਰਲੈ ਅੱਜੇ ਗ਼ਫਲਤ ਵਿੱਚ ਬੀਤ ਗਿਆ, ਮੁੜਕੇ ਹੱਥ ਨੀ ਆਉਣਾ ਵੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਫ਼ਲ ਟਹਿਣੀ ਲੱਗਣੇ ਨਾ, ਵਾਪਸ ਲਹਿਰਾਂ ਕਦੇ ਨਾ ਮੁੜੀਆਂ ਕੱਠ ਨਾਲ ਸਬੱਬਾਂ ਦੇ, ਬੇੜੀ ਪੂਰ ਤ੍ਰਿੰਜਣੀ ਕੁੜੀਆਂ ਨੱਚ ਰਹੀਆਂ ਪੂਤਲੀਆਂ, ਜਗਤ ਮਦਾਰੀ ਵਾਲਾ ਖੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਪਿਆ ਘੁੰਮਰਾਂ ਪਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਉੱਚਾ ਤਾਣ ਤਾਣ ਕੇ ਸੀਨਾ ਉਤੇ ਬੈਠ ਬਨੇਰੇ ਦੇ, ਗੁੱਟਕੂੰ ਕਹੇ ਕਬੂਤਰ ਚੀਨਾ ਉੱਤੋਂ ਬਾਜ਼ ਝਪਟ ਮਾਰੀ, ਪਾਸਿਓਂ ਪੋਟੇ ਪਿਆ ਗੁਲੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਸੀ ਸ਼ਾਹ ਸਕੰਦਰ ਨੇ, ਕੀਤੇ ਜਗਤ ਜਿੱਤਣ ਨੂੰ ਧਾਵੇ ਨਮਰੂਦ ਵਰਗਿਆਂ ਨੇ, ਬੰਨ੍ਹੇ ਨਾਲ ਖੁਦਾ ਦੇ ਦਾਵੇ ਜਦੋਂ ਕਾਲ ਫਫੇੜ ਪਈ, ਰੁੜਗੇ ਜਿਉਂ ਰੋਟੀ ਤੋਂ ਡੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਲੰਕਾ ਪਤ ਰਾਵਣ ਦੇ, ਇੱਕ ਲੱਖ ਪੂਤ ਸਵਾ ਲੱਖ ਨਾਤੀ ਨਿੱਤ ਜਗੇ ਦੀਪਮਾਲਾ, ਉਸ ਘਰ ਨਾ ਦੀਵਾ ਨਾ ਬਾਤੀ ਸਭ ਪੀਰ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ ਨੇ, ਮੰਨੀ ਮੌਤ ਗੁਰੂ ਜੱਗ ਚੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਝੱਟ ਰਹਿਣਾ ਮਿਲਣਾ ਨਾ, ਆਈਆਂ ਜਦੋਂ ਅੰਤਲੀਆਂ ਘੜੀਆਂ ਟੁੱਟ ਜਾਣਾ ਡੋਰਾਂ ਨੇ, ਗੁੱਡੀਆਂ ਹਨ ਅਸਮਾਨੀ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਨੱਚ ਰਹੀਆਂ ਪੂਤਲੀਆਂ, ਜਗਤ ਮਦਾਰੀ ਵਾਲਾ ਖੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਮੁਰਦਿਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹਾਂ ਚੋਂ, ਪੈਸੇ ਸੀ ਕਾਰੂ ਨੇ ਕੱਢੇ ਜਦ ਮੌਤ ਬਿਗਲ ਵੱਜਿਆ, ਚਾਲੀ ਭਰੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਛੱਡੇ ਤੁਰ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਗਿਆ, ਨਾਲ ਲਿਜਾ ਨਾ ਸਕਿਆ ਧੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਬੁਰੀਆਂ ਕਰਤੂਤਾਂ ਦਾ, ਲੱਗਾ ਦਾਗ਼ ਨੀ ਲਹਿਣਾ ਸਦੀਆਂ ਆ ਕੇ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਦੇ, ਨਾ ਕਰ ਮਨਾਂ ਮੂਰਖਾ ਬਦੀਆਂ ਜੱਗ ਯਾਦ ਰਹੂ ਕਰਲੈ, ਨੇਕੀ ਖੱਟਕੇ ਜਨਮ ਸਹੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਲੈ ਮੌਤ ਵਰੰਟ ਜਦੋਂ, ਆਊ ਅਜ਼ਾਰਾਈਲ ਫਰਿਸ਼ਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਬੂ ਪਹਿਰੇ ਦੇ, ਜਾਣਾ ਟੁੱਟ ਸੰਸਾਰੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਣਜੀਤ ਵਗੈਰਾ ਚੋਂ, ਜਾਊ ਤੁਰ ਕਰਨੈਲ ਅਕੇਲਾ ਹੈ ਆਉਣ ਜਾਣ ਬਣਿਆ ਦੁਨੀਆਂ ਚਹੁੰ ਕੁ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਮੇਲਾ

7. ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ, ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ

ਰਲ ਸੰਗ ਕਾਫ਼ਲੇ ਦੇ, ਛੇਤੀ ਬੰਨ ਬਿਸਤਰਾ ਕਾਫਰ ਕਈ ਪਹਿਲੀ ਡਾਕ ਚੜ੍ਹੇ, ਬਾਕੀ ਟਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਹੈ ਸਿਗਨਲ ਹੋਇਆ ਵਾ, ਗਾਰਡ ਵਿਸਲਾਂ ਪਿਆ ਵਜਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਘਰ ਨੂੰਹ ਨੇ ਸਾਂਭ ਲਿਆ, ਤੁਰਗੀ ਧੀ ਝਾੜ ਕੇ ਪੱਲੇ ਪੋਤੇ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ, ਬਾਬਾ ਸਿਵਿਆਂ ਦੇ ਵੱਲ ਚੱਲੇ ਕਿਤੇ ਜ਼ੋਰ ਮਕਾਣਾ ਦਾ, ਕਿਧਰੇ ਹਨ ਵਿਆਹ ਤੇ ਮੁਕਲਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ, ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਚੰਦ ਸੂਰਜ ਦਿਨ ਰਾਤੀਂ, ਭੱਜੇ ਫਿਰਦੇ ਅੱਗੜ ਪਿਛਾੜੀ ਰੁੱਤ ਬਦਲ ਬਦਲ ਆਵੇ, ਬੀਜਣ ਸਾਉਣੀ ਵੱਢਣ ਹਾੜੀ ਪਿੜ ਮਾਲਕ ਸਾਂਭਣ ਆ, ਪੱਲੇ ਤੁਰਨ ਝਾੜ ਕੇ ਲਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ, ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਦਿਨ ਪਹਿਰ ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ, ਗੁਜ਼ਰਨ ਸਾਲ ਮਹੀਨੇ ਸਦੀਆਂ ਸੱਪ ਵਾਂਗੂੰ ਮੇਹਲਦੀਆਂ, ਜੁੱਗਾਂ ਤੋਂ ਵਗਣ ਅੱਗੇ ਨੂੰ ਨਦੀਆਂ ਸਮਾਂ ਢਾਹ ਦਰਿਆ ਦੀ ਹੈ, ਇੱਧਰੋਂ ਪੁੱਟੇ ਓਧਰ ਲਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ, ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਧੁੱਪ ਛਾਂ ਗਰਮੀ ਸਰਦੀ, ਆਵਣ ਪੱਤ-ਝੜ ਬਾਅਦ ਬਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲੇ ਅਕਾਸ਼ਾਂ ਦੇ, ਪੰਛੀ ਉੱਡਗੇ ਬੰਨ੍ਹ ਬੰਨ੍ਹ ਡਾਰਾਂ ਲੱਖ ਕੋਇਲਾਂ ਕੂਕ ਗਈਆਂ, ਬੁਲ ਬੁਲ ਗੀਤ ਗ਼ਮਾਂ ਦੇ ਗਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਘਰੀਂ ਕਾਨ੍ਹ ਗੋਪੀਆਂ ਦੇ, ਖਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਚੋਰੀਓਂ ਮੱਖਣ ਨਿੱਤ ਨਵੀਂ ਹਵਾ ਵਗਦੀ, ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਪੱਛਮ ਦੱਖਣ ਵਗੀ ਰਾਵਣ ਵਰਗਿਆਂ 'ਤੇ, ਬੱਧਾ ਕਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਰਫ਼ਤਾਰ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀ, ਕਰਿਆਂ ਤੇਜ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ ਢਿੱਲੀ ਕਈ ਰਾਜੇ ਬਹਿ ਬਹਿ ਗਏ, ਉੱਥੇ ਦੀ ਉੱਥੇ ਹੈ ਦਿੱਲੀ ਗਏ ਲੁੱਟ ਵਿਚਾਰੀ ਨੂੰ, ਨਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਵਰਗੇ ਧਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਲੱਖ ਪੰਛੀ ਬਹਿ ਉੱਡਗੇ, ਬੁੱਢੇ ਬੋਹੜ ਬ੍ਰਿਛ ਦੇ ਉਤੇ ਸੀ ਜੇਤੂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ, ਲੱਖ ਸਕੰਦਰ ਕਬਰੀਂ ਸੁੱਤੇ ਛੱਡ ਧੁਖਦੀਆਂ ਧੂਖੜੀਆਂ, ਲੱਦ ਗਏ ਅਰਬਾਂ ਗੋਰਖ ਬਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਲੱਖ ਉੱਸਰ ਉੱਸਰ ਢਹਿ ਗਏ, ਮੰਦਰ ਗਗਨ ਮੰਡਲ ਨੂੰ ਚੁੰਮਣ ਕਿਤੇ ਘੂੰ ਘੂੰ ਕਾਰਾਂ ਦੀ, ਟਾਂਗੇ ਰਿਕਸ਼ੇ ਬੱਸਾਂ ਘੁੰਮਣ ਬੱਸ ਏਸ ਕਚਿਹਰੀ ਚੋਂ, ਤੁਰਗੀ ਕੁੱਲ ਹਾਰਕੇ ਦ੍ਹਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ ਚੰਦ ਤੇ ਰਣਜੀਤ ਹੋਰਾਂ, ਨਿੱਤ ਨੀ ਗਾਉਣੇ ਛੰਦ ਇਕੱਠਿਆਂ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ਨੇ, ਕਿਧਰੇ ਲੁਕ ਨੀ ਜਾਣਾ ਨੱਠਿਆਂ ਵਾਂਗੂੰ ਇੱਲ ਭੁੱਖੀ ਦੇ, ਲੈਂਦੀ ਫਿਰਦੀ ਮੌਤ ਕਲਾਵੇ ਜੱਗ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਾਂ ਦਾ ਗੱਡੀ ਇੱਕ ਆਵੇ ਇੱਕ ਜਾਵੇ

8. ਬੈਂਤ

(ਹੇਠਲੇ ਬੈਂਤ ਪਾਰਸ ਹੁਰਾਂ ਦੀਆਂ ਰੱਬ ਨਾਲ ਇਕਪਾਸੜ ਗੱਲਾਂ ਹਨ) ਵਾਹੇ-ਗੁਰੂ ਐ ਗਾਡ ਭਗਵਾਨ ਰੱਬਾ, ਜ਼ਰਾ ਮੁੱਖ ਦਿਖਾਅ ਖੁਦਾ ਸਾਨੂੰ ਬਾਂਗ ਸੰਖ ਘੜਿਆਲ ਤੇ ਗਿਰਗਟਾਂ ਤੂੰ, ਆਪੋ ਵਿਚ ਨਾ ਪਿਆ ਲੜਾਅ ਸਾਨੂੰ ਭਾਈਆਂ, ਪਾਦਰੀ, ਕਾਜ਼ੀਆਂ, ਬਾਹਮਣਾਂ ਦੇ, ਅੱਡੋ ਅੱਡ ਦਿਖਲਾਂਵਦਾ ਰਾਹ ਸਾਨੂੰ +++ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਬਕਰੀਦ 'ਤੇ ਲੱਖ ਗਊਆਂ, ਮੁਸਲਮਾਨ ਕਰ ਦੇਣ ਕਤਲੇਆਮ ਰੱਬਾ ਮੋਮਨ ਪੜ੍ਹਨ ਨਮਾਜ਼ਾਂ ਪਰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ, ਜ਼ਿਬਹਾ ਕਰੀ ਜਾਂਦੇ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਰੱਬਾ ਖਾ ਜੇਂ ਸੂਰ ਈਸਾਈਆਂ ਦੇ ਚਰਚ ਬਹਿ ਕੇ, ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਕਹੇਂ ਹਰਾਮ ਰੱਬਾ ਖੀਰ ਬਾਮ੍ਹਣਾਂ ਤੋਂ ਹਲਵਾ ਖਾਲਸੇ ਤੋਂ, ਜਾਵੇਂ ਨਿਗਲ ਤੂੰ ਕੁੱਲ-ਤਮਾਮ ਰੱਬਾ +++ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮ ਫਸਾਦ ‘ਤੇ ਫਿਰੇਂ ਖਿੜਿਆ, ਵਾਹ ਬਈ ਵਾਹ ਖੁਦਾ ਅਲਬੇਲਿਆ ਓਇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਗੁੰਡਿਆਂ ਪੱਟ ਕਰੀਰ ਸਿੱਟੇ, ਕੱਟ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਦੇਣਗੇ ਕੇਲਿਆ ਓਇ ਭਗਤ ਵੇਂਹਦਿਆਂ ਨੰਗ ਕੰਗਾਲ ਹੋਗੇ, ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਦਾ ਜੂਆ ਜੇ ਖੇਲ੍ਹਿਆ ਓਏ ਚੌਵੀ ਸਾਲ ਭਗਤੀ ਹੋ ਜੇ ਇਕ ਗਲਤੀ, ਰੁੜ੍ਹ ਜੇਂ ਝੱਟ ਤੂੰ ਟੁੱਕ ਤੋਂ ਡੇਲਿਆ ਓਇ ਤੇਰੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹਿੰਦ ਵਿਚ ਰਾਤ ਕਾਲੀ ਬੱਲੇ ਬੱਲੇ ਸਵੇਰ ਦਿਆ ਵੇਲਿਆ ਓਇ ਜਗ੍ਹਾ ਖਾਣ ਦੀ ਸਿਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾੜ ਦੇਵੇਂ, ਕੌੜੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ‘ਵੇ ਕੇਲਿਆ ਓਏ ਹਿੰਦੂ ਖਾਲਸੇ ਮੁਸਲਮਾਂ ਜਦੋਂ ‘ਕੱਠੇ, ਤੇਰੀ ਹਿੱਕ ਉਤੇ ਨਾਗ ਮੇਲ੍ਹਿਆ ਓਇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਤੇ ਭਗਤ ਕਰਤਾਰ ਤਾਈਂ, ਤੈਂ ਕਿਉਂ ਵੇਲਣੇ ਵਿਚ ਦੀ ਵੇਲਿਆ ਓਇ। ਅੱਠੇ ਪਹਿਰ ਆਖੇਂ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਦੇਖੋ, ਸਾਨੂੰ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਦਏਂ ਵਿਹਲਿਆ ਓਇ। ਸੋਨ-ਮੋਹਰਾਂ ਨੇ ਮਣਾਂ-ਮੂੰਹ ਚਰਲੀਆਂ ਤੂੰ, ਇਹ ਕੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂਬੇ ਦਿਆ ਧੇਲਿਆ ਓਇ। ਅਸੀਂ ਧੱਕ ਕੇ ਚਾੜ੍ਹੀਏ ਉਤਾਂਹ ਤੈਨੂੰ, ਉਲਟਾ ਸਾਨੂੰ ਹੀ ਦਰੜ ਦਏਂ ਠੇਲ੍ਹਿਆ ਓਇ। +++ ਹੈਜ਼ਾ ਕੋਹੜ ਸੁਜ਼ਾਕ ਤਪਦਿਕ ਲਾ ਕੇ, ਤੰਦਰੁਸਤ ਨੂੰ ਜਾ ਬੀਮਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾੜੀ ਪੱਕੀ ਕਿਰਸਾਨ ਦੀ ਦੇਖ ਹੱਸੇ, ਲੈ ਕੇ ਕਾਕੜੇ ਫਸਲ ‘ਤੇ ਵਾਰ ਕਰਦਾ +++ ਸੋਚਣ ਦੇਖੀਏ ਜੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਜਗ੍ਹਾ ਉਚੀ, ਤੇਰੀ ਢੂੰਡ ਮੇਂ ਕਈ ਇਨਸਾਨ ਥੱਕੇ। ਘੇਸਲ ਮਾਰ ਕੇ ਰਿਹਾ ਤੂੰ ਘੂਕ ਸੁੱਤਾ, ਕਰ ਕਰ ਮੌਲਵੀ ਹਿਫਜ਼ ਕੁਰਾਨ ਥੱਕੇ। ਤੈਨੂੰ ਇਕ ਨਾ ਸੁਣੀ ਓ ਖੁਦਾਵੰਦਾ, ਬਾਂਗਾਂ ਦੇਂਦਿਆਂ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਥੱਕੇ। ਬਾਮ੍ਹਣ ਬਣ ਕੇ ਪੁਚਕਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਸਾਨੂੰ, ਦਾਨ ਦੇਂਵਦੇ ਅਸੀਂ ਜਜਮਾਨ ਥੱਕੇ।

9. ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ

ਕਿਉਂ ਪਕੜ ਮਸੂਮਾਂ ਨੂੰ ਨੀ ਇਹ ਲਈ ਪੁਲਸੀਏ ਜਾਂਦੇ ਤੱਕ ਨੂਰ ਇਲਾਹੀ ਨੂੰ ਨਿਉਂ ਨਿਉਂ ਪਰਬਤ ਸੀਸ ਨਿਵਾਂਦੇ ਨਾਲ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀ ਪਈ ਮਰੋੜੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਨਾ ਗਲਤੀ ਕਰ ਬੈਠੇ ਐ ਕਾਹਦੀ ਔਹ ਪੂਜਣ ਯੋਗ ਬੁੜ੍ਹੀ ਹੋਊ ਜਾ ਨਾਨੀ ਜਾ ਦਾਦੀ ਮਨਮੋਹਣੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਤੇ ਤਰਸ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਕਮ ਕੋੜ੍ਹੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਹੈ ਫੁੱਲ ਬਰਸਾ ਰਹੀਆਂ ਪਰੀਆਂ ਸੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੜੀਆਂ ਹੂਰਾਂ ਅਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੜੀਆਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਕਿਉਂ ਜੜੀਆਂ ਹਥਕੜੀਆਂ ਲਗਦੀ ਨਿਰਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਯੂ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਲਛਮਣ ਤੇ ਰਾਮ ਕੁੜੇ ਜਾਂ ਇਹ ਰੂਪ ਬਸੰਤ ਦੋਵੇਂ ਮਾਤਾ ਮਤਰੇਈ ਨੇ ਕੱਢੇ ਘਰੋਂ ਹੋਣਗੇ ਓਵੇਂ ਰਹੇ ਕਿਧਰ ਫੁਲੇਰੇ ਜਾ ਟਹਿਣੀ ਸਣੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਤੋੜੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਤੱਕ ਕੇ ਤੇ ਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਯੂਸਫ਼ ਡਿਗਦਾ ਬਾਏਂ ਦਹਿਨੇ ਅੱਖੀਆਂ ਦੀ ਜੋਤ ਅੱਗੇ ਜਾਂਦੇ ਸੂਰਜ ਚੰਦ ਗ੍ਰਹਿਣੇ ਪਾਨਾਂ ਜਹੀਆਂ ਬੁਲ੍ਹੀਆਂ ਤੇ ਰਹੀਆਂ ਹੱਸ ਦਿਵਾਲੀ ਲੋਹੜੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਕਿਹਾ ਮੁਸਲਮ ਬੇਟੀ ਨੇ ਹੈ ਇਹ ਹਸਨ-ਹੁਸੈਨ ਅਸਾਡੇ ਪੈ ਵੈਰ ਯਜੀਦੀਆਂ ਨੇ ਮਾਰੇ ਦੇ ਕੇ ਦੁਖੜੇ ਡਾਹਢੇ ਹੈਦਰ ਦੇ ਬੇਟਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਾਲਮ ਲੋਕਾਂ ਰੱਤ ਨਿਚੋੜੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚੋਂ ਹੰਝੂ ਮੱਲੋਮੱਲੀ ਕਿਰਦੇ ਬਾਹਰੋਂ ਅੰਗ ਥਿੜਕ ਰਹੇ ਅੰਦਰੋਂ ਕੰਬੀ ਜਾਂਦੇ ਹਿਰਦੇ ਹੁਣ ਵਾਰ ਇੱਕ ਡਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜਾਂਦੇ ਹੀਰੇ ਹਰਨ ਵਿਛੋੜੀ ਕਿਉਂ ਫੜੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਭੈਣੋਂ ਇਹ ਹੰਸਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ

10. ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ

ਕੁਝ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਰੱਬ ਦੀ ਕੋਈ ਮਿੱਥ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਵਣ ਮਾਨਸ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ, ਲੰਬੀ ਚੌੜੀ ਵਿੱਥ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਵਣ ਮਾਨਸ ਦਾ ਮਗ਼ਜ ਫਿਤਰਤੀ, ਗਿਆਨ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨੇ ਸਮਰੱਥ । ਰੂਹ ਚੇਤੰਨਤਾ ਉਪਜ ਏਸ ਦੀ, ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਖੋਜਿਆ ਤੱਥ । ਜਦ ਮਾਨਵ ਕੁਝ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ, ਵਾਪਰਦੇ ਵਰਤਾਰੇ ਦੇਖੇ । ਕੁਦਰਤ ਮਾਂ ਦੇ ਸਹਿਜ ਰਚੇਵੇਂ, ਅਜਬੋ ਅਜ਼ਬ ਨਜ਼ਾਰੇ ਦੇਖੇ । ਬਦਲ ਗਰਜੇ ਬਿਜਲੀ ਚਮਕੀ, ਵਣ ਮਾਨਸ ਡਰ ਹੋਇਆ ਹੈਰਾਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਬਾਅਦ ਭੁਚਾਲੋਂ ਸਾਗਰ ਉੱਛਲਿਆ, ਮੀਂਹ ਝੜੀ ਫਿਰ ਲੱਗ ਗਈ ਲੰਬੀ । ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੇ ਮੀਂਹ ਦਾ ਦਿਉਤਾ, ਇੰਦਰ ਨਾਮੀ ਮਿੱਥ ਆਰੰਭੀ । ਫਿਰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਈਸ਼ਵਰ ਸਿਰਜਿਆ, ਤਿੰਨ ਦੇਵਤੇ ਵੱਡੇ ਮੰਨੇ । ਬ੍ਰਹਮਾ ਸਿਰਜੇ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪਾਲੇ, ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਮਾਰ ਲਗਾਵੇ ਬੰਨੇ । ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਘੜਿਆ ਰੱਬ ਦਾ, ਭੌਤਕ ਤੱਤਾਂ ਬਿਨ ਕਲਬੂਤ । ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਹੈ ਲੱਭਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਬੂਤ । ਹੈ ਕੋਈ ਸ਼ਕਤੀ ਉੱਪਰ ਬੈਠੀ, ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ ਲਾ ਲਿਆ ਅਨੁਮਾਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਦੀ ਕੂੜ ਕਲਪਨਾ, ਕੀਤੀ ਭਾਰਤ ਵਰਸ਼ੀ ਰਿਖੀਆਂ । ਅਟਕਲ-ਪੱਚੂ ਜੋ ਮਨ ਆਈਆਂ, ਠੋਸ ਹਕੀਕਤ ਕਹਿ-ਕਹਿ ਲਿਖੀਆਂ । ਪੁਰਖਿਆਂ ਕੋਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਸੀ, ਅੱਜ ਵਰਗੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੂਹ । ਉਹ ਮੰਨ ਬੈਠੇ ਚੇਤੰਨਤਾ ਨੂੰ, ਜਨਮ ਕਿਸੇ ਪਿਛਲੇ ਦੀ ਰੂਹ । ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਨ ਸਨ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ, ਰੂਹ ਚੇਤੰਨਤਾ ਅਕਲ ਵਜੂਦ । ਇਹ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਵਧਦਾ ਗਿਆ ਵਜੂਦ । ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਬੁੱਝਣ ਲੱਗੇ, ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਗੁਹਜ ਗਿਆਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਕਹਿੰਦੇ ਰੱਬ ਨਹੀਂ ਜੂਨ 'ਚ ਆਉਂਦਾ, ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੇ ਚੱਕਰੋਂ ਬਾਹਰ । ਓਸੇ ਮੂੰਹ ਨਾਲ ਆਖੀ ਜਾਂਦੇ, ਧਾਰ ਚੁੱਕਾ ਚੌਵੀ ਅਵਤਾਰ । ਮਹਾਂ ਕਵੀ ਇੱਕ ਲਿਖ ਗਿਆ ਰੱਬ ਹੈ, ਇੱਕ ਬੁਝਾਰਤ, ਗੋਰਖ ਧੰਦਾ । ਖੋਹਲਣ ਲੱਗਾ ਪੇਚ ਏਸ ਦੇ, ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਾਫ਼ਰ ਬੰਦਾ । ਜੱਗ ਪ੍ਰਵਾਣਤ ਰੱਬ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰ ਨਾ ਸਕੇ ਈਸਾ-ਮੂਸਾ । ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵੀ ਦੋ ਮਜ੍ਹਬਾਂ ਵਿਚ, ਪਸਰਿਆ ਵਾ ਹੈ ਭੰਬਲ ਭੂਸਾ । ਚਿਹਨ ਚੱਕਰ ਰੰਗ ਰੂਪ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ, ਲਿਖ ਗਏ ਗੁਰ ਸੋਢੀ ਸੁਲਤਾਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਕਹਿਣ ਕਤੇਬਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨੀਆਂ, ਰੱਬ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਜਦੋਂ ਬਣਾਈ । ਨਰ ਮਾਦੇ ਦਾ ਜੋੜਾ ਸਿਰਜਿਆ, ਬਾਬਾ ਆਦਮ ਹੱਵਾ ਮਾਈ । ਏਸੇ ਕੁੱਲ 'ਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਇੱਕ ਲੱਖ ਚੌਵੀ ਹਜ਼ਾਰ ਪੈਗੰਬਰ । ਆਖਰ ਵਾਰ ਮੁਹੰਮਦ ਭੇਜਿਆ, ਰੱਬ ਨੇ ਆਪਣਾ ਯਾਰ ਪੈਗੰਬਰ । ਉਸ ਦੀ ਉੱਮਤ ਦੇ ਦੋ ਫ਼ਿਰਕਿਆਂ, ਲੜਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੰਘ ਗਈਆਂ ਸਦੀਆਂ । ਅੱਜ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਪਾਕਿ ਨਾਮ 'ਤੇ, ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਵਗ ਰਹੀਆਂ ਨਦੀਆਂ । ਸ਼ੀਆ ਸੁੰਨੀ ਕੌਮ ਇਰਾਕੀ, ਆਪੋ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਹੂ ਲੁਹਾਣ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਬੁੱਤਾਂ ਅੱਗੇ ਨੱਕ ਰਗੜਦਾ, ਫਿਰਦਾ ਬੰਦਾ ਕਿਹੜੇ ਨਾਤੇ । ਤੀਰਥ ਤੀਰਥ ਫਿਰੇ ਯਬਕਦਾ, ਕਰਦਾ ਪਾਠ ਜਾਪ ਜਗਰਾਤੇ । ਕਹਿੰਦੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਰਾਬਰ, ਹੁੰਦੀ ਉਸ ਦੀ ਉਸਤਤ ਨਿੰਦਾ । ਉਸਤਤੀਏ ਨੂੰ ਨਹੀ ਸਿਰੋਪਾ, ਨਿੰਦਕ ਨੂੰ ਕੋਈ ਦੰਡ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ । ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਠੋਸਿਆ ਹੋਇਆ, ਵਕਤ ਵਿਹਾਇਆ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ । ਸਾਨੂੰ ਹੱਕ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕਰੀਏ, ਆਪਣੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਚੋਣ । ਕੁਦਰਤ ਮਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨ ਜੋ ਰੱਬ ਹੈ, ਸਿਰਜਿਆ ਬੰਦੇ ਦਾ ਭਗਵਾਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਨਿਰਾਕਾਰ ਹੈ ਖੁਦ ਬੇ ਦੇਹਾ, ਉਸ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਚ ਲਈ ਦੇਹ । ਉਹ ਕਥਨੀ ਹੈ ਮਹਿਲ ਹਵਾਈ, ਬਿਨਾ ਭੁਚਾਲੋਂ ਬਣਗੀ ਥੇਹ । ਬ੍ਰਹਿਮੰਡਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਚਾਲਕ, ਅਸੀਂ ਰੱਬ ਲਿਆ ਆਪੇ ਥਾਪ । ਜਿਸਦੀ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨਾ ਕੋਈ, ਨਾ ਧੀ ਪੁੱਤ ਨਾ ਮਾਈ ਬਾਪ । ਈਸ਼ਵਰ, ਅੱਲਾ, ਗਾਡ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ, ਦੇਹ ਕੋਈ ਨਾ, ਨਾਮ ਅਨੇਕ । ਪੜਦਾਦੇ ਨੇ ਜੋ ਅਪਣਾ ਲਿਆ, ਪੜਪੋਤਾ ਜਪ ਰਿਹਾ ਹਰੇਕ । ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਹੈ ਕੰਨ-ਵਿਹੂਣਾ, ਇਸ ਗੱਲ ਵੱਲ ਬਿਨ ਧਰੇ ਧਿਆਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਨੇ ਜੋ ਖੋਜਿਆ, ਮਾਦਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਅਨਾਦੀ । ਏਸੇ ਦਾ ਹੈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਰਚਿਆ, ਏਸੇ ਦੀ ਹੈ ਧਰਤ ਆਬਾਦੀ । ਬਹੁਮੱਤਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥ ਅਧਿਐਨਿਆ, ਸਮਝ 'ਚ ਆਉਂਦੀ ਗੱਲ ਯਥਾਰਥ । ਹੋਰ ਵਸਤ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨਾ ਕੋਈ, ਜੋ ਦਿਸਦਾ ਸਭ ਠੋਸ ਪਦਾਰਥ । ਅੱਜ ਤੱਕ ਰੱਬ ਕਿਸੇ ਨਾ ਡਿੱਠਾ, ਨਾ ਦੇਖਣ ਦਾ ਕੀਤਾ ਦਾਅਵਾ । ਨਾ ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੋਂਦ ਆਪਣੀ, ਮੂੰਹੋਂ ਬੋਲ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਬਾਵਾ । ਧਰਮ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਵਿਵਰਜਿਤ, ਕਿੰਤੂ ਪ੍ਰੰਤੂ ਤਰਕ ਗਿਆਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ..... ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਕਹਿ ਗਏ ਕਾਬਲੋਂ, ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਪਾਪ ਜਬਰ ਦੀਆਂ ਜੰਨਾਂ । ਢਾਹ ਬ੍ਰਿਜ ਮੰਦਰ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਸੋਨਾ, ਇੱਕ ਮੁਗ਼ਲ ਨਾ ਹੋਇਆ ਅੰਨ੍ਹਾ । ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਲ 'ਚ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ ਤੇ, ਜੁੜਦੀਆਂ ਲੱਖ ਕਰੋੜੀ ਭੀੜਾਂ । ਮਾੜੀ ਜਿਹੀ ਖਤਰੇ ਦੀ ਸੋਅ ਸੁਣ, ਭੀੜਾਂ ਦੀਆਂ ਜਦ ਪੈਣ ਪਦੀੜਾਂ । ਭਗਦੜ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦਰੜੇ ਜਾਂਦੇ, ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੁੱਢੇ ਠੇਰੇ । ਕਿੰਨੇ ਮਰੇ ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਜ਼ਖਮੀ, ਛਪ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਖ਼ਬਰ ਸਵੇਰੇ । ਪਾਪ ਲਾਹੁਣ ਤੇ ਸਵਰਗ ਜਾਣ ਲਈ, ਦੇ ਬਹਿੰਦੇ ਅਣਮੁੱਲੀ ਜਾਨ । ਫਸਿਆ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ.....

11. ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ

1 ਹੋਵੇ ਹੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਵੀ ਭਲਾ ਟਲੇ ਗੁਆਂਢੀ ਤੋਂ ਸਦਾ, ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਬਲਾ ਰੱਖੀਂ ਮਰਦਿਆਂ ਤੱਕ ਤੂੰ, ਸਭ ਦੀ ਉੱਜਲੀ ਪੱਤ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 2 ਗਿਆਨੀ ਪੰਡਤ ਮੌਲਵੀ, ਉੱਗਲ ਫ਼ਿਰਕੂ ਵਿੱਖ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਲੜਾਉਣ ਨਾ, ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਿਮ ਸਿੱਖ ਸੰਨ ੪੭ ਵਾਂਗ ਨਾਂ, ਚੁੱਕਣ ਚੰਦਰੀ ਅੱਤ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 3 ਸਾਮਰਾਜ ਹੈ ਹਲਕਿਆ, ਪੀ ਬੰਬਾਂ ਦੀ ਭੰਗ ਸੀਸਾਂ ਤੇ ਮੰਡਲਾ ਰਹੀ, ਟਲ ਜਾਏ ਤੀਜੀ ਜੰਗ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗਰ ਵਹੇ ਨਾ, ਨਿਰਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਰੱਤ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 4 ਅੰਬਰੋਂ ਬਾਰਸ਼ ਦੁੱਧ ਦੀ, ਬਰਸੇ ਜੰਤਾ ਹੇਤ ਧਰਤੀ ਸੋਨਾ ਉਗਲੇ, ਮੋਤੀ ਵੰਡਣ ਖੇਤ ਜਗਤ ਭਿਖਾਰੀ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ, ਖੈਰ ਮੇਹਰ ਦੀ ਘੱਤ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 5 ਪੈਰਾਂ ਹੇਠ ਲਤਾੜਿਆ, ਜਾਏ ਨਾ ਫੁੱਲ ਗੁਲਾਬ ਮਾੜੇ ਦਿਨ ਨਾ ਮਾਲਕਾ, ਆਵਣ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧੀ ਤੇ ਭੈਣ ਦੀ, ਲੁੱਟ ਨਾ ਹੋਵੇ ਪੱਤ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 6 ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਧਰਮ ਦਾ, ਲੋਕ ਕਰਨ ਸਤਿਕਾਰ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਕਰੇ ਨਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਕੋਝਾ ਵਾਰ ਭਾਈ ਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਦੀ, ਜੁੜ ਕੇ ਬੈਠੇ ਸੱਥ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 7 ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਖ਼ੂਨ ਦੀ, ਨਾ ਵੀਰਾਂ ਨਾਲ ਵੀਰ ਕਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਵਾਲੜੇ, ਨਾ ਹੀ ਵਿੰਨਣ ਤੀਰ ਹੰਝੂ ਪੂੰਝਣ ਕਦੇ ਨਾ, ਮਹਿੰਦੀ ਵਾਲੇ ਹੱਥ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ 8 ਕੀਮਤ ਪਾਈਏ ਸਮੇਂ ਦੀ, ਅਣਗਿਹਲੀ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਕਲਮ ਦੇ, ਲਿਖੀਏ ਚੰਗੇ ਭਾਗ ਗੁਣੀ ਬਣਨ ਦੀ ‘ਪਾਰਸਾ’, ਲੰਘ ਨਾ ਜਾਵੇ ਵੱਤ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਦਾਤਿਆ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਸਰਬੱਤ

12. ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ, ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਡਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ ?

ਈਸਾ ਮੂਸਾ ਦਾਊਦ ਮੁਹੰਮਦ, ਚਾਰ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਘੱਲੇ ਤੂੰ ਚਾਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਪ ਉਚਰ ਕੇ, ਪਾਈਆਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਪੱਲੇ ਤੂੰ ਇੰਨਾਂ ਚਹੁੰ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ, ਆਪਸ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਡਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਮਸਜਿਦ ਮੰਦਰ ਤੇ ਗੁਰੂਦੁਆਰੇ, ਹੋਰ ਧਾਮ ਵੀ ਕਿੰਨੇ ਨੇ ਸਣੇ ਪਾਦਰੀ ਮੁੱਲਾਂ ਪੰਡਤ, ਧਰਮ ਪੁਜਾਰੀ ਜਿੰਨੇ ਨੇ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਭਾ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ, ਅੱਗ ਅੰਗਿਆਰੇ ਵਰ੍ਹਦੇ ਕਿਉਂ? ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਡਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀ ਰਸਨਾ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ, ਬੋਲ ਬੋਲਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਭਰੇ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਦੀ ਤਰਕਸ਼ੀਲਤਾ, ਵਰਗੀ ਜਿਹੜਾ ਗੱਲ ਕਰੇ ਸਿੱਧੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਢਣ ਪੈਂਦੇ, ਪਹਿਰੂ ਤੇਰੇ ਦਰ ਦੇ ਕਿਉਂ? ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਤਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਮੂੰਹ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਕਰੀਆਂ ਦੇ, ਮੇਧੇ ਨੇ ਬਘਿਆੜਾਂ ਦੇ ਜਾਂਦੇ ਚੱਬ ਸਾਬਤਾ ਬੰਦਾ, ਨਾਲ ਰਾਖਸ਼ੀ ਜਾੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਹਲੜ ਢੱਠੇ ਜ਼ਾਤ ਵੈਸ਼ਨੂੰ, ਖੇਤ ਸਿਰਾਂ ਦੇ ਚਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਡਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਸੰਘ ਪਾੜਵੇਂ ਨਾਅਰੇ ਲਾ ਕੇ, ਪਾੜਨ ਢਿੱਡ ਅਕਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੈਂਤ ਭੰਗੜਾ ਪਾਉਣ ਬਣਾ ਕੇ, ਮੰਚ ਮਨੁੱਖੀ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਆਦਮ ਖੋਰੇ, ਪੱਥਰ ਦਿਲ ਬੇਦਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਡਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਦਿਨੋਂ-ਮਨੋਂ ਜੇ ਸੱਚੀ ਚਹੁੰਨੈ, ਖੇਡ ਰੋਕਨੀ ਗੰਦੀ ਤੂੰ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੰਮਣ ਤੇ ‘ਪਾਰਸ’, ਲਾ ਪੱਕੀ ਪਾਬੰਦੀ ਤੂੰ ਮਾਨਵਤਾ ਦਾ ਖੂਨ ਵਹਾ ਕੇ, ਸੁੱਕੇ ਅੰਬਰ ਭਰਦੇ ਕਿਉਂ? ਤੇਰੇ ਨਾਂ ਤੇ ਤੇਰੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬਾ ਡਹਿ ਡਹਿ ਮਰਦੇ ਕਿਉਂ?

13. ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਤਮਾਸ਼ੇ

ਮਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨੀ ਮਰਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਛੱਡ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਧੰਦੇ ਵਕਤ ਗੁਜ਼ਰਿਆਂ ਭੁੱਲ ਭੱਲ ਜਾਂਦੇ, ਖਰੇ ਪਿਆਰੇ ਬੰਦੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਮੱਲੀ ਜਿਹੜੇ, ਨਾ ਸੀ ਕਦੇ ਕਿਆਸੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਤਮਾਸ਼ੇ ਭਰ ਜੋਬਨ ਇਕਲੌਤਾ ਬੇਟਾ, ਵਿਆਹ ਧਰਿਆ ਤੇ ਮਰ ਗਿਆ ਭਰੀ ਭਗੁੰਨੀ ਵਸਦੀ ਰਸਦੀ, ਦੁਨੀਆਂ ਸੁੰਨੀ ਕਰ ਗਿਆ ਫਿਰ ਵੀ ਮਾਪੇ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ, ਰੋਟੀ ਦੇ ਧਰਵਾਸੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ, ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਤਮਾਸ਼ੇ ਸਤੀ ਸਵਿਤਰੀ ਨਾਲ ਪਤੀ ਦੇ ਸੜਨ ਲੱਗੀ ਸੀ ਜਿਹੜੀ ਸਾਲ ਮੁੱਕਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਠੀ, ਸੱਜਰਾ ਸੁਹਾਗ ਸਹੇੜੀ ਪਰੀ ਬਣੀ ਮੱਸਿਆ ਤੇ ਫਿਰਦੀ, ਮਣ ਮਣ ਮਲੇ ਦੰਦਾਸੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਤਮਾਸ਼ੇ ਸਿਵਾ ਬੇਗਾਨੀ ਧੀ ਦਾ ਬਲਦਾ, ਅਜੇ ਨਾ ਹੋਇਆ ਠੰਡਾ ਭੋਗ ਪਏ ਦੇ ਦਸ ਦਿਨ ਮਗਰੋਂ, ਵਿਆਹ ਲੈਆਂਦਾ ਝੰਡਾ ਨਵੀਂ ਬਹੂ ਦੇ ਕੁੜੀਆਂ ਬੈਠਣ, ਚਾਂਭਲ ਚਾਂਭਲ ਪਾਸੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਤਮਾਸ਼ੇ

14. ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ

ਹੇ ਕਲਗੀਧਰ ਰਹੇ ਆਪਦਾ, ਸੰਗਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਾਸਾ ਮੁੜ ਮੁੜ ਆਵਣ ਦਿਨ ਵਡਭਾਗੀ, ਕਵੀਆਂ ਦਾ ਅਰਦਾਸਾ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰ 'ਤੇ, ਰਹਿਣ ਸੰਗਤਾਂ ਆਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਆਵਨ, ਭਾਗਾਂ ਭਰੇ ਦਿਹਾੜੇ ਕੁੜੀਆਂ ਚਿੜੀਆਂ ਮੰਗਲ ਗਾਵਨ, ਲਾਉਣ ਕਵੀਸ਼ਰ ਖਾੜੇ ਦੇਣ ਸਿਠਣੀਆਂ ਮਾਮੀਆਂ ਮਾਸੀਆਂ, ਹੱਸਣ ਚਾਚੀਆਂ ਤਾਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਆਪੋ ਵਿੱਚੀਂ ਵਧੇ ਮੁਹੱਬਤ, ਸੋ ਨਾ ਸੁਣੀਏ ਮੰਦੀ ਭਲੇ ਦਿਨਾਂ ਤੇ ਜੁੜ ਕੇ ਬੈਠਣ, ਸਾਰੇ ਸਾਕ ਸਬੰਧੀ ਨੱਚਣ ਗਾਉਣ ਰਲਾ ਕੇ ਹੇਕਾਂ, ਨਣਦਾਂ ਤੇ ਭਰਜਾਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਛਟੀਆਂ ਮੰਗਣੇ ਵਿਆਹ ਮੁਕਲਾਵੇ, ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਤੇ ਚੱਠਾਂ ਲਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀਵਾਨ ਕਵੀਸ਼ਰ, ਆਕੇ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾਂ ਨਾਲ ਗੁਲਾਬ ਕਿਉੜੇ ਭਰੀਆਂ, ਡੁਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਸੁਰਾਹੀਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਢੋਲਕੀਆਂ ਤੇ ਛੈਣੇ ਖੜਕਣ, ਬਿਗਲਾਂ ਵਾਜੇ ਵੱਜਣ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿਣ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦਰਸ਼ਨ, ਆ ਕੇ ਮਿੱਤਰ ਸੱਜਣ ਕਰ ਕਰ ਕੇ ਸੱਜਣਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਜਾਣ ਅੱਖਾਂ ਨਸ਼ਿਆਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਰਹਿਣ ਚੁਰਾਂ ਤੇ ਦੇਗਾਂ ਚੜ੍ਹੀਆਂ, ਅਤੇ ਭੰਡਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸਾਰੇ ਸਾਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਵਣ, ਠੰਡੀ ਵਾਅ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਵਰਤਣ, ਤੇ ਮਿੱਠੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਜੜਾਂ ਪਤਾਲ 'ਚ ਲੱਗਣ, ਰਹਿਣ ਵਾੜੀਆਂ ਹਰੀਆਂ ਅੰਬਰੋਂ ਫੁੱਲ ਵਰਾਵਣ ਦਿਉਤੇ, ਗਿੱਧਾ ਪਾਵਨ ਪਰੀਆਂ ਮੁੜ ਮੁੜ ਆਵਣ ਸੁਲੱਖਣੀਆਂ ਘੜੀਆਂ, ਹੇ ਮੇਹਰਾਂ ਦਿਆ ਸਾਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਵਸਣ ਰਸਣ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਧੀਆਂ, ਬਾਲ ਉਡਾਵਣ ਗੁੱਡੇ ਗੱਭਰੂ ਕੁੱਲ ਜਵਾਨੀ ਮਾਨਣ, ਮਾਲਾ ਫੇਰਨ ਬੁੱਢੇ ਦੁੱਧ ਨਾਵ੍ਹਣ ਪੁੱਤ ਪੋਤੀਂ ਖੇਡਣ, ਮਾਈਆਂ ਰੱਬ ਰਜਾਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਹਰ ਚੰਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਤਰੱਕੀਆਂ, ਚੱਲੀ ਜਾਵਣ ਲਾਣੇ ਅੰਨ ਧੰਨ ਦੀ ਤੋਟ ਨਾ ਆਵੇ, ਵਸਦੇ ਰਹਿਣ ਘਰਾਣੇ ਚੜ੍ਹਦਿਓਂ ਹੜ੍ਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਾਂਗੂੰ, ਆਉਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਕਮਾਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੀ ਰਚਨਾ ਰਚਦਾ, ਰਹੇ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ਸ਼ਾਗਿਰਦਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦੀ, ਸ਼ਕਤੀ ਦੇਵੇ ਈਸ਼ਵਰ ਉੱਚ ਘਰਾਣੇ ਜਾਣ ਵਿਆਹੀਆਂ, ਭਲੇ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਈਆਂ ਲਗਦੇ ਰਹਿਣ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੇਲੇ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਵਧਾਈਆਂ

ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ, ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ

ਹੋਰ ਵਸਤ ਨਾ ਸਿਰਜੀ ਦੂਜੀ, ਮਾਂ ਦੀ ਮਮਤਾ ਵਰਗੀ ਸਰਵਨ ਦੀ ਮਾਂ ਅੰਧਲੀ ਹੋ ਕੇ, ਨਾਲ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਸੜਗੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਪੁੱਤਰ ਜੰਮਦੀਆਂ ਟਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਯੋਗੀ ਬਣ ਮਨ ਸ਼ਾਂਤ ਨਾ ਹੋਇਆ, ਲੰਬੇ ਅਰਸੇ ਬੀਤੇ ਮਮਤਾ ਮਾਰੀ ਮਾਂ ਇੱਛਰਾਂ ਦੇ, ਜਦ ਮੁੜ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਪੂਰਨ ਨੇ ਪ੍ਰਮੇਸ਼ਰ ਡਿੱਠਾ, ਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਚ ਸਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਮਾਂ ਸ਼ੀਹਣੀ ਤੋਂ ਡਰਦੀ, ਗਿੱਦੜੀ ਮੌਤ ਨਾ ਢੁੱਕੇ ਨੇੜੇ ਧਰਮ ਰਾਜ ਦੇ ਜਮ ਭੇਜੇ ਵੇ, ਕਦਮ ਨਾ ਰੱਖਣ ਵਿਹੜੇ ਮਾਂ ਦੀ ਗੋਦ ਚ ਪੋਹ ਨਾ ਸੱਕਣ, ਤੱਤੀਆਂ ਠੰਡੀਆਂ ਵਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਭੁੱਲ ਭੁਲੇਖੇ ਜ਼ਰਾ ਕੁ ਠੇਡਾ, ਜਦ ਬੱਚੇ ਦੇ ਵੱਜੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਬੁਰਕੀ ਛੱਡ ਵਿਚਾਲਿਓਂ, ਫੌਰਨ ਓਧਰ ਭੱਜੇ ਪਹਿਲਾ ਲਫਜ਼ ਜ਼ਬਾਨੋਂ ਨਿਕਲੇ, ਹਾਏ ਹਾਏ ਮੈਂ ਮਰ ਜਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਆਈ ਮੈਂ ਮਰ ਜਾਂਵਾਂ, ਮਾਂ ਲਈ ਗੱਲ ਮਮੂਲੀ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਨਾ ਕੀਮਤ, ਅਮੜੀ ਕਿਸੇ ਵਸੂਲੀ ਜਲ ਜੀਵਾਂ ਤੋਂ ਕਦੇ ਕਿਰਾਇਆ, ਨਾ ਮੰਗਿਆ ਦਰਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਦਿਲ ਹੋਵੇ, ਹੱਦੋਂ ਬਹੁਤੀ ਖਰਬੀ ਮਮਤਾ ਦੇ ਦੀਵੇ ਵਿੱਚ ਬਾਲੇ, ਫਿਰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਚਰਬੀ ਆਈ ਆਫ਼ਤ ਝੋਲੀ ਪਾਵਣ, ਸਿਰ ਤੇ ਝੱਲ ਬਲਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਗਾਲਾਂ ਘਿਉ ਦੀਆਂ ਨਾਲਾਂ, ਮਿਸ਼ਰੀਓਂ ਮਿੱਠੀਆਂ ਝਿੜਕਾਂ ਪੁੱਤ ਨਾ ਕਦੇ ਕੁਰਾਹੇ ਪੈਜੇ, ਮੁੜ ਮੁੜ ਲੈਂਦੀ ਵਿੜਕਾਂ ਮਾਂ ਦੀ ਪੈੜ ਚ ਲਿਖਿਆ ਦਿਸਦੈ, ਸੁਰਗਾਂ ਦਾ ਸਿਰਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਦੂਰੋਂ ਨੇੜਿਓਂ ਚੋਗ ਭਾਲਕੇ, ਜੋ ਲੈ ਆਉਣ ਪ੍ਰਿੰਦੇ ਡਿੱਗ ਪਵੇ ਜੇ ਬੋਟ ਆਲ੍ਹਣਿਓਂ, ਫਿਰਨ ਹੇਲੀਆਂ ਦਿੰਦੇ ਕੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਖੱਟੀ ਖਾਣੀ, ਹੁੰਦੀ ਚਿੜੀਆਂ ਕਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਸੁਤ ਅਪ੍ਰਾਧ ਕਰਤ ਹੈ ਜੇਤੇ, ਜਨਣੀ ਚੀਤ ਨਾ ਲਿਆਵੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਦਾ ਰੱਸਾ, ਹੱਸ ਆਪਣੇ ਗਲ ਪਾਵੇ ਦੁੱਲੇ ਪੁੱਤਰ ਕਰਨ ਬਗ਼ਾਵਤ, ਲੱਧੀਆਂ ਭਰਨ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਮਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਕੋਈ, ਨਹੀਂ ਖਿਡੌਣਾ ਬਣਿਆਂ ਜਦ ਇਹ ਟੁਟਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵੱਲੋਂ, ਅੰਬਰ ਜਾਂਦਾ ਛਣਿਆਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਤੋਂ ਅਪਮਾਨਤ ਹੋਕੇ, ਮੰਗਣ ਨੇਕ ਦੁਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਦੂਜੇ ਦਰਜੇ ਉੱਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ, ਦੂਰੋਂ ਨੇੜਿਓਂ ਸੱਭੇ ਧਰਤੀ ਛਾਣਿਆਂ ਅੰਬਰ ਪੁਣਿਆਂ, ਮਾਂ ਦਾ ਬਦਲ ਨਾ ਲੱਭੇ ਪਿੱਪਲ ਬੋਹੜ ਕਰੋੜਾਂ ਮਿਲ ਕੇ, ਮੱਲ ਨਾ ਸੱਕਣ ਥਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਨਾ ਬੰਦਾ ਧਰਤੀ ਚੋਂ ਜੰਮਿਆ, ਨਾ ਚੰਦਨ ਦੇ ਰੁੱਖੋਂ ਸੱਭੇ ਪੀਰ ਪੈਗੰਬਰ ਉਪਜੇ, ਪਾਵਨ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਮਰੀ ਜਿਉਂਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ‘ਪਾਰਸ’, ਨਿਉਂ ਨਿਉਂ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤ ਮਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ ਛਾਵਾਂ

ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ

ਕਿਆਮਤ ਤੱਕ ਮਿਟਣੇ ਨਹੀਂ, ਨਾਂ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਧਰਮ ਸਲੇਟੋਂ ਜਨਮਿਆ ਜੱਗ ਜੇਤੂ ਵੀ, ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਮਾਂ ਦੇ ਪੇਟੋਂ ਜਿਸ ਸ਼ਾਹ ਸਕੰਦਰ ਨੇ, ਸਨ ਸਰ ਕਰੀਆਂ ਸਭ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਜਦ ਜਦ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ, ਪਿਆ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਭੰਬਲ ਭੂਸੇ ਸੀ ਤਦ ਦ ਜਨਮ ਲਿਆ, ਯਸੂ ਮੁਹੰਮਦ ਈਸਾ ਮੂਸੇ ਵਿੱਚ ਆਦਮ ਜਾਮੇ ਦੇ, ਆਇਆ ਸੀ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਸਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਸਿੱਧਾ ਦਰਗਾਹੋਂ ਨਹੀਂ, ਹੈ ਕੋਈ ਉਤਰਿਆ ਪੀਰ ਪੈਗੰਬਰ ਸਭ ਜਾਏ ਔਰਤ ਦੇ, ਭਰਨ ਗਵਾਹੀ ਧਰਤੀ ਅੰਬਰ ਪਰ ਮਰਦ ਅਕਿਰਤ ਘਣਾਂ, ਭੋਰਾ ਮੁੱਲ ਨਾ ਪਾਇਆ ਭਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਸਨ ਮਾਤ ਤ੍ਰਿਪਤਾ ਦੀ, ਕੁੱਖੋਂ ਜਨਮੇਂ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਨਕ ਵਿੱਚ ਧੁੰਦੂ ਕਾਰੇ ਦੇ, ਹੋਇਆ ਚਾਨਣ ਆਣ ਅਚਾਨਕ ਕਰ ਦਰਸ਼ਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇ, ਧਾਰੇ ਤਨ ਹੰਸਾਂ ਦੇ ਕਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਤਿੰਨ ਦਰਜੇ ਲੈਗੀ ਹੈ, ਜੱਗ 'ਤੇ ਸਿਦਕੀ ਬੀਬੀ ਭਾਨੀ ਮੁੱਢ ਬੰਨ੍ਹ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਾ, ਪੁੱਤ ਦੀ ਦੇ ਕੇ ਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀ ਸਨ ਦੁਖੀਆ ਖਲਕ ਦੀਆਂ, ਚੁੱਕੀਆਂ ਆਪਣੇ ਸੀਸ ਬਲਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਪੇਟੋਂ ਮਾਂ ਗੰਗਾਂ ਦਿਓਂ, ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਹੋਏ ਪੈਦਾ ਭਗਤੀ ਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜੋੜ ਬਾਕਾਇਦਾ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਭਗਤੀ ਦੇ, ਦਿੱਤੀਆਂ ਤਾਣ ਸਟੀਲੀ ਬਾਵ੍ਹਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਧਰਮਾਂ ’ਤੇ, ਛਾਈ ਸੀ ਜਦ ਘੋਰ ਉਦਾਸੀ ਕੁੱਖੋਂ ਮਾਂ ਗੁਜਰੀ ਦਿਓਂ, ਪ੍ਰਗਟੇ ਹੇਮ ਕੁੰਟ ਦੇ ਵਾਸੀ ਜਿਸ ਤਾਰਿਆ ਸੰਤਾਂ ਨੂੰ, ਦੁਸ਼ਟਾਂ ਨੂੰ ਦੇਹ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਜਦ ਮਗਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ, ਵੈਰੀ ਸੀ ਸਰਹੰਦੋਂ ਚੜ੍ਹਿਆ ਸੰਗ ਚਾਲੀ ਮੁਕਤਿਆਂ ਦੇ, ਮਾਈ ਭਾਗੋ ਵੀ ਜੰਗ ਲੜਿਆ ਛੱਪੜ ਖਦਰਾਣੇ ਦੀ, ਜਹੀਆਂ ਪਾਵਨ ਕਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਜੱਸਾ ਤੇ ਨਲੂਆ ਵੀ, ਯੋਧਾ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ ਅਕਾਲੀ ਪਈ ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ, ਕੁਰਸੀ ਸੂਰਮ ਗਤੀਓਂ ਖਾਲੀ ਸੀ ਗਿਆ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪਾ, ਅਣਖ਼ੀ ਜੂਝ ਜੰਗ ਸਭਰਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ ਹੈ ਦਿੱਤਾ ਸਿਆਣਿਆਂ ਨੇ, ਮਾਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਰਜਾ ਚੱਕ ਵਹਿੰਗੀ ਸੇਵ ਕਰੇ, ਮੋੜੇ ਜੋ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸਰਵਨ ਦੇ ਪਾਏ ਦਾ, ‘ਪਾਰਸ’ ਕੋਈ ਜਨਮੂੰ ਟਾਵਾਂ ਆਈਆਂ ਪੁੱਤ ਜਨਮਦੀਆਂ, ਦਾਤੇ ਭਗਤ ਸੂਰਮੇ ਮਾਵਾਂ

ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ

ਪੇਂਡੂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ, ਜੈਸੇ ਆਪਣੀ ਖੇਤੀਂ ਟੋਲੇ ਤਿੰਨ ਕਿੱਲੋ ਦਿਹਾੜੀ ਤੇ, ਨਰਮਾ ਚੁਗਦੇ ਥੋਡੇ ਗੋਲੇ-ਕਿੱਤਾ ਸਾਡਾ ਬੱਸ ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੀ, ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਡਾਢਾ ਕੀਤਾ ਇਸ ਟੱਬਰ ਤੇ, ਜਾਦੂ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨੇ ਘੱਲ ਪਾਰ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਤੋਂ, ਲਈਆਂ ਨਿੱਜ ਜਨੇਂਦੀ ਮਾਂ ਨੇ-ਕੱਢ ਘਰੋੜਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ. ਮੈਂ, ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਅੱਗ ਵਰਦੀ ਹਾੜਾਂ ਨੂੰ, ਛਰਕਲ ਛਰਕਲ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਗਾਂ ਗੱਡੇ ਜੋੜੀ ਐ, ਰੁਲਦੇ ਘੱਟੇ ਵਿੱਚ ਨਗੀਨੇ-ਧੱਕੇ ਖਾਂਦੇ ਸ਼ਾਮਾਂ ਦੇ ਮੁੜਦਿਆਂ ਨੂੰ, ਹੁਲੀਏ ਬਦਲ ਬਾਬਲਾ ਜਾਂਦੇ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਮਿਲਦਾ, ਲੈਣਾ ਸਾਹ ਸੌਖਾ ਨਾ ਮਾਤਰ ਥਾਂ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ, ਸਹੁਰਿਆਂ ਦੇ ਟੱਬਰ ਦੀ ਖਾਤਰ-ਖ਼ੂਨ ਨਚੋੜਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ. ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਅੱਧੀ ਉੱਨ ਮੇਹਨਤ ਦੀ, ਠੇਕੇਦਾਰ ਵਿਚਾਲਿਓਂ ਮੁੰਨੇ ਧੂਹ ਧੂਹ ਕੇ ਬਾਹਾਂ ਤੋਂ, ਭੇਡਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਵੈਨ ਚ ਤੁੰਨੇ-ਬੁੱਚੜ ਮੂੰਹਾ ਆ ਖੜ੍ਹਦਾ ਚਾਰ ਵਜੇ, ਪਾਪੀ ਹਰ ਸਰਦਲ ਦਾ ਸੂੰਹਾ ਦੋ ਸਾਲ ਚ ਲਹਿਣੇ ਨਾ, ਸਿਰ ਤੇ ਚੜ੍ਹੇ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਗੱਡੇ ਕਰ ਰਹੀ ਪੂਰੀਆਂ ਹਾਂ, ਆਪਣਾ ਚੰਮ ਸੁਕਾ ਕੇ ਵੱਡੇ-ਘਰ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਅੱਧ ਨੰਗੇ ਗਿੱਟਿਆਂ ਨੂੰ, ਵੱਢ ਵੱਢ ਖਾਵਣ ਜ਼ਹਿਰੀ ਕੀੜੇ ਬਲਦਾਂ ਦੇ ਝੁੱਲਾਂ ਤੋਂ, ਪਾਉਣੇ ਪੈਂਦੇ ਮੋਟੇ ਲੀੜੇ-ਮੇਰੀ ਬਹੁੜੀ ਹਰ ਟੰਬੇ ਮੌਤ ਖੜ੍ਹੀ, ਐਪਰ ਤੋੜਾਂ ਚੜ੍ਹਕੇ ਪੌੜੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਪੋਥੀ ਦੇ, ਖਾ ਗਈ ਸਿਉਂਕ ਸੁਨਿਹਰੀ ਵਰਕੇ ਟੀ. ਵੀ. ਫਰਿਜ ਦੀਆਂ, ਡਾਲਰ ਡਾਲਰ ਕਰਕੇ-ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਮੋੜਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਦੀ, ਤੀਵੀਂ ਫਿਰਦੀ ਪਿੱਛੇ ਅੱਗੇ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਭਾਂਡੇ ਦੇ, ਪਾਈ ਰਸਦ ਜਿਆਦਾ ਲੱਗੇ-ਬੜ੍ਹਕੇ ਢੱਟੀ ਜਦ ਬੁਝੀ ਜ਼ਮੀਰ ਰਹੇ, ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਪਏ ਇਹੋ ਜੀ ਖੱਟੀ ਜਿਸ ਚੰਦਰੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ, ਦੋਖੀ ਦੀ ਉਂਗਲ ਤੇ ਚੜ੍ਹਕੇ ਵਿਹੁ ਮਾਤਾ ਟੱਕਰ ਜੇ, ਗਿੱਚੀਓਂ ਫੜਕੇ-ਧੌਣ ਮਰੋੜਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਪੁੱਤ ਫਾਰਮ ਵਾਲੇ ਦਾ, ਢੀਠਾਂ ਵਾਂਗ ਝਾਕਦਾ ਟੇਡਾ ਮੈਂ ਦੋਜ਼ਖ਼ ਭੋਗ ਰਹੀ, ਥੋਡੇ ਭਾ ਦਾ ਸੁਰਗ ਕੈਨੇਡਾ-ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਵੱਧ ਮੌਜਾਂ ਕਰਦੇ ਐ, ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ ਬਿੱਲੀਆਂ ਕੁੱਤੇ ਪਾੜੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ, ਫਿਰਦੇ ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਣਜਾਰੇ ਸਭ ਆਦਮ ਖੋਰਾਂ ਨੂੰ, ਕਰਦਾ ਚਿੱਤ ਸਮੁੰਦਰ ਖਾਰੇ-ਦੇ ਵਿੱਚ ਰੋੜ੍ਹਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਘੁੱਟ ਪੀ ਕੇ ਬਾਬਾ ਜੀ, ਸੌ ਸੌ ਮਣ ਦੇ ਗੋਲੇ ਛੱਡੇ ਸੱਸ ਖੱਖਰ ਖਾਧੀ ਜੀ, ਗੁਟਕਾ ਪੜ੍ਹਦੀ ਪੜ੍ਹਦੀ ਕੱਢੇ-ਗਾਲ ਅਵੱਲੀ ਸੌ ਚੂਹਾ ਖਾ ਕੇ ਤੇ, ਬੁੱਢੀ ਮਾਹਣੋ ਹੱਜ ਨੂੰ ਚੱਲੀ ਮੇਰਾ ਹੱਥ ਮੰਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਪਾ ਫਰਮਾਇਸ਼ਾਂ ਤੈਨੂੰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ‘ਪਾਰਸ’ ਦੇ, ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਪਿਤਾ ਜੀ ਮੈਨੂੰ-ਸਨਗੀਆਂ ਥੋੜਾਂ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਐਮ. ਏ ਮੈਂ ਬਾਪੂ ਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਬੇਰੀ ਤੋੜਾਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਤਲਾਕਿਆ ਵਾ, ਟੋਲਿਆ ਜੋਕ ਜਵਾਈ ਛਿੰਦਾ ਯੂਨੀਅਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ, ਭੁੱਲਕੇ ਨਾਮ ਲੈਣ ਨੀ ਦਿੰਦਾ-ਉਲਟਾ ਭੰਡੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜਦਿਆਂ ਨੂੰ, ਦਸਦਾ ਉਹ ਵੇਹਲੜ ਮੁਸਟੰਡੇ

ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ

1 ਵੇ ਸੰਸਾਰਾ ਅੱਲ੍ਹੇ ਘਾਹ ਹੁਣ, ਚੂੰਡੀ ਨਮਕ ਨਾ ਸਹਿੰਦੇ ਉਹ ਆਖਣਗੇ ਸਿੱਖੜੀ ਆ ਗਈ, ਇਹ ਹਨ ਮੁਸਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਿੰਦ ਪਾਕਿ ਦੀਆਂ ਲੱਗਣ ਮੈਨੂੰ, ਦੋਵੇਂ ਦੋਜ਼ਕ ਥਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਜਾਵਾਂ 2 ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਵੇਲੇ ਲਾ ਰੀਝਾਂ, ਮਾਪਿਆਂ ਸਹੁਰੀਂ ਘੱਲੀ ਦੂਜਾ ਅਧਖੜ ਨਵਾਂ ਨਹਿੰਗ ਨੇ, ਕਰ ਲਿਆ ਮੱਲੋ ਮੱਲੀ ਪਾਕਿ ਨਿਕਾਹ ਸੀ ਕਾਜ਼ੀ ਪੜ੍ਹਿਆ, ਭਾਈ ਜੀ ਨੇ ਲਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 3 ਓਧਰ ਜੇਠਾ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ, ਅੱਖਾਂ ਚੁੱਕ ਉਡੀਕੇ ਇੱਧਰ ਕੇਹਰੂ ਖ਼ੂਨ ਸੱਜਰਾ, ਖੜ੍ਹਾ ਸਾਹਮਣੇ ਚੀਖੇ ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰੀ 'ਚੋਂ ਕਿਸ ਨੂੰ, ਛੱਡਾਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਖਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 4 ਦੋਵੇਂ ਟੋਟੇ ਜਿਗਰ ਦਿਆਂ 'ਚੋਂ, ਕੋਈ ਨਾ ਦੁਪਿਆਰਾ ਓਧਰਲਾ ਹੈ ਚੰਨ ਈਦ ਦਾ, ਇਹ ਸਰਘੀ ਦਾ ਤਾਰਾ ਜ਼ਖਮੀ ਦਿਲ ਇੱਕੋ ਮੈਂ ਪਾਪਣ, ਕਿਸ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 5 ਪੁੱਤ ਨਾ ਵਿਕਦੇ ਉੜਦ ਬਜ਼ਾਰੀਂ, ਨਾ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਮੰਡੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮਮਤਾ ਰੱਸੀਆਂ ਧਰ ਕੇ, ਕਦੇ ਨਾ ਜਾਂਦੀ ਵੰਡੀ ਲੋਚਾਂ ਵੱਡਾ ਚੜ੍ਹੇ ਕੰਧੇੜੇ, ਛੋਟਾ ਗੋਦ ਖਿਡਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 6 ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਦਿਸੇ ਮਾਤਮੀਂ, ਥਾਂ-ਥਾਂ ਵਿਛਿਆ ਸੱਥਰ ਕੁੱਖ ਕੁਲਿਹਣੀ ਵਿੱਚ ਪਣਪਦਾ, ਹੈ ਨਵ ਚੇਤਨ ਪੱਥਰ ਇੱਧਰ ਪਣਪਿਆ ਓਧਰ ਉਪਜੂ, ਕਿਸਦੀ ਅਣਸ ਲਿਖਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 7 ਕਲਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਮਾਜ਼ ਨਾ ਭੁੱਲੀ, ਜਪੁਜੀ ਵੀ ਹੁਣ ਚੇਤੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਅੰਧ ਘੋਰ ਤੇ, ਮਹਾਂ ਮੂਰਖ ਹਨ ਕੇਤੇ ਦੋ ਮਜ਼ਬਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤ ਵਿੱਚੋਂ, ਪੱਲਾ ਕਿਵੇਂ ਛੁਡਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 8 ਦੋ ਤਰਫੀ ਨੇਤਿਆਂ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਗੀ, ਦੀਨ ਧਰਮ ਦੀ ਚੰਡੀ ਦੋ ਕੌਮਾਂ ਦਾ ਝਗੜਾ ਪਾ ਕੇ, ਸਾਂਝੀ ਧਰਤੀ ਵੰਡੀ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਜਿਨਾਂਹ ਦੀ ਕੱਢੀ, ਕੰਧ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ 9 ਔਹ ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ੌਜੀ, ਆਏ ਮੈਨੂੰ ਢੂੰਡਣ ਕੀ ਭਰਵਾਸਾ ਭੁੱਖੇ ਗਿਰਝੇ, ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਚੂੰਡਣ ‘ਪਾਰਸ' ਬਚਿਆ ਗੋਸ਼ਤ ਜਾਣਾ, ਖਾ ਕੁੱਤਿਆਂ ਤੇ ਕਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਵੇ ਲੋਕੋ ਹੁਣ ਪਗਲੀ ਮੈਂ ਕਿੱਧਰ ਨੂੰ ਜਾਵਾਂ

ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਂਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ

ਲਾ ਬਹਿੰਦਾ ਮਨ ਅੰਦਰ ਤੰਬੂ, ਜਦ ਸ਼ੈਤਾਨ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਦਲ ਦੇਂਵਦਾ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣੀ, ਵੱਡਿਓਂ ਵੱਡਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਕੇ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੇ, ਸੌ ਸੌ ਕੋਹ ਦੇ ਪਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਂਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਹਰ ਦਿਲ ਪਿਆਰਿਆਂ ਬਾਝੋਂ, ਤਨ ਸੁੱਕ ਹੋਵੇ ਪਿੰਜਰ ਦੋ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਤਹਿ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸੀ, ਸਕਦੀ ਸੂਈ ਸਿੰਜਰ ਗੱਡੇ ਜਾਂਦੇ ਸੇਹ ਦੇ ਤੱਕਲੇ, ਪੈਂਦੇ ਡਿੱਗ ਚੁਆੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਬੱਚਾ ਸਮਝੇ ਸਿਰੀ ਸੱਪ ਦੀ, ਪਿਆਰੀ ਮਾਂ ਦੀ ਦੁੱਧੀ ਵਕਤ ਵਿਨਾਸ਼ ਕਾਲ ਦੇ ਜਾਂਦੀ, ਉਲਟ ਪੁਲਟ ਹੋ ਬੁੱਧੀ ਮੱਤਾਂ ਦੇਵਣ ਲੱਖ ਸਿਆਣੇ, ਅਕਲ ਨਾ ਵੜਦੀ ਵਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਪੂਰਨ ਰੂਪ ਬਸੰਤ ਧਰੂੰ ਨੂੰ, ਮਿਲਿਆ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਦਸ਼ਰਥ ਨੇ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਤੋਰਿਆ, ਰਾਮ ਪਿਆਰਾ ਬਾਹਲਾ ਰਾਜਿਆਂ ਇਕਲੌਤੇ ਪੁੱਤ ਬਾਗ਼ੀ, ਹੱਥੀਂ ਫਾਂਸੀ ਚਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਕੌਰਵ ਪਾਂਡਵ ਅਤੇ ਯਾਦਵਾਂ, ਨਾਸ਼ ਕੁਲਾਂ ਦੇ ਕੀਤੇ ਬਾਸਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਖਹਿ ਖਹਿ ਮੱਚੇ, ਵਿੱਚੋਂ ਬਲੇ ਪਲੀਤੇ ਰਾਵਣ ਵੀਰ ਭਬੀਸ਼ਣ ਘਰ ਦਾ, ਭੇਤੀ ਲੰਕਾ ਸਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਆ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਖੰਭ ਕੀੜੇ ਦੇ, ਐਨ੍ਹ ਮਰਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪਹਿਨ ਝਾਂਜਰਾਂ ਬੱਕਰੀ ਜਾਂਦੀ, ਸ਼ੇਰ ਬੱਬਰ ਦੇ ਚੌਕੇ ਬਘਿਆੜਾਂ ਦੇ ਦਰ ਵੱਲ ਛੇਲੇ, ਜਾਂਦੇ ਮਾਰ ਕੁਦਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਦੋਸਤ ਤੇ ਦੁਸ਼ਮਨ ਦੀ ਉਦੋਂ, ਰਹੇ ਤਾਮੀਜ਼ ਨਾ ਉੱਕੀ ਮਿਸ਼ਰੀ ਕਰਕੇ ਕੁਚਲੇ ਖਾਵੇ, ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਜਾਵੇ ਥੁੱਕੀ ਉਲਟੀ ਕਿਸਮਤ ਲਿਖ ਬਹਿੰਦੇ ਨੇ, ਤਕਦੀਰਾਂ ਦੇ ਘਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਓਪਰਿਆਂ ਪੁੱਤਾਂ ਨੂੰ, ਧੀਆਂ ਦੇਵਣ ਸਹੁਰੇ ਪੈਸੇ ਦੇਕੇ ਕਤਲ ਕਰਾਉਂਦੇ, ਜਦ ਆਉਂਦੇ ਦਿਨ ਔਹਰੇ ਧੀ ਵਿਧਵਾ ਕਰ ਹਵਾ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ, ਖਾਂਦੇ ਬੀਬੇ ਦਾੜ੍ਹੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਪਿਉ ਪੱਛਮ ਨੂੰ ਮਾਂ ਦੱਖਣ ਨੂੰ, ਧੀ ਜਾਂਦੀ ਵੱਲ ਉੱਤਰ ਸਾਰੇ ਟੱਬਰ ਦਾ ਅਰਦਾਸਾ, ਸੋਧ ਧਰਨ ਕਈ ਪੁੱਤਰ ਤੀਵੀਆਂ ਤਰਫ਼ ਮੱਕੇ ਦੀ ਜਾਵਣ, ਕਾਂਸ਼ੀ ਵੱਲੀ ਲਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ ਕਹੇ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ‘ਪਾਰਸ’, ਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਜੱਥੇ ਲੜਕੇ ਘਰੋ ਘਰੀਂ ਜਾ ਬਹਿੰਦੇ, ਮੁੜ ਨਾ ਲਗਦੇ ਮੱਥੇ ਪੈਸੇ ਤੇ ਚੌਧਰ ਦੀ ਖਾਤਰ, ਹੋ ਕੇ ਕਹੀ ਕੁਹਾੜੇ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਰਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਜਦ ਆਉਦੇ ਦਿਨ ਮਾੜੇ

ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ, ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ

ਘੜੀ ਸੁਲੱਖਣੀ ਵਾਰ ਮੁਬਾਰਕ, ਜਦ ਘਰ ਜਨਮੇ ਪੁੱਤਰ ਜਾਪੇ ਮਾਂ ਦੀ ਗੋਦ 'ਚ ਆਇਆ, ਚੰਦ ਅਕਾਸ਼ੋਂ ਉਤਰ ਸੱਖਣੇ ਅੰਬਰ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਸੰਧੇ, ਲੱਗੇ ਦਿਸਣ ਅੰਬਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਨਾ ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਐਸਾ ਹੋਰ ਪਦਾਰਥ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਝੋਂ ਤਾਜ ਤਖ਼ਤ ਸਭ, ਜਾਂਦੇ ਦਿਸਣ ਨਿਰਾਰਥ ਭੂਤਨਿਆਂ ਦਾ ਵਾਸਾ ਜਾਪੇ, ਸੋਨੇ ਦਾ ਘਰ ਬਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਸੁਰਗ ਉਤਰ ਧਰਤੀ ਤੇ ਆਵੇ, ਲਾਡ ਕਰੇ ਜਦ ਬੱਚਾ ਹੋਰ ਸੱਭੇ ਫਲ ਪੱਕੇ ਮਿੱਠੇ, ਇਹ ਫਲ ਮਿੱਠਾ ਕੱਚਾ ਵਿੱਚ ਤੋਤਲੀ ਜੀਭ ਦੇ ਹੁੰਦੇ, ਸ਼ਹਿਦ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਬਿਨ ਕਰਮਾਂ ਇਹ ਵਸਤ ਅਮੋਲਕ, ਥਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਨਾ ਭਾਲੀ ਪਟਰਾਣੀ ਤੋਂ ਗੁਣਾਂ ਕਰੋੜਾਂ, ਬਣੀ ਦਿਸੇ ਪੁੱਤ ਵਾਲੀ ਭੁੰਜੇ ਸੁੱਤੀ ਭੁੱਖੀ ਭਾਣੀ, ਪਹਿਨੇ ਹੋਣ ਲੰਗਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਸਰਬਣ ਬਣ ਅੰਧਲੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ, ਚੁਕਦੇ ਜਿਹੜੇ ਵਹਿੰਗੀ ਸੋਨੇ ਦੇ ਪਹਾੜੋਂ ਪੁੱਜਕੇ, ਲੱਖਾਂ ਦਰਜੇ ਮਹਿੰਗੀ ਨਾ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ਾਰਾਂ, ਹੁੰਦਾ ਵਣਜ ਵਪਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਅਤਰ ਫੁਲੇਲ 'ਚ ਨਾਤੀ ਹੋਵੇ, ਨਾਲ ਹੀਰਿਆਂ ਤੋਲੀ ਪਰੀ ਇੰਦਰ ਦੀ ਹਰਨੀ ਰੰਭਾ, ਲੱਗੀ ਹੋਵੇ ਗੋਲੀ ਬਿਨ ਬੇਟੇ ਦੇ ਸੋਂਹਦੇ ਹੈ ਨੀ, ਕੀਤੇ ਲੱਖ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਬਾਲਗ ਹੋ ਕੇ ਵਿੱਦਿਆ ਪੜ੍ਹਕੇ, ਕਰਕੇ ਨੇਕ ਕਮਾਈਆਂ ਸੇਹਰੇ ਬੰਨ੍ਹ ਘਰੀਂ ਲੈ ਆਉਂਦੇ, ਭਲੇ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਈਆਂ ਤੱਕ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਚਿਤਵੇ ਸੁਪਨੇ, ਹੁੰਦੇ ਫੇਰ ਸਾਕਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ ਸੱਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਨਾ, ਏਸ ਭਾਂਤ ਦੀ ਹੱਟੀ ਜਿੱਥੋਂ ਪੁੱਤ ਵਟਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਦੇ ਪਾਰਸ ਦੀ ਵੱਟੀ ਮੁੱਲੋਂ ਬਿਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇ, ਜੇ ਤੁੱਠੇ ਕਰਤਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫੁਰਮਾਵੇ ਪੁੱਤੀਂ ਗੰਢ ਪਵੇ ਸੰਸਾਰ

ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ

ਕਲਗੀਧਰ ਦੇ ਦਸਤ ਮੁਬਾਰਕ, ਉੱਤੇ ਰਹਿਣ ਸਿਰਾਂ ਦੇ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਤਾਈਂ, ਤੁਅੱਲਕ ਦੋ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦੇ ਤਾਣੇ ਪੇਟੇ ਅੰਦਰ, ਕਦੇ ਨਾ ਪਵੇ ਮਰੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਇੱਕ ਮਨ ਹੋ ਸਭ ਮਾਈ ਭਾਈ, ਦਿਓ ਮੁਬਾਰਕ ਬਾਦੀ ਰਲ ਮਿਲ ਸਖੀਆਂ ਮੰਗਲ ਗਾਵਣ, ਭਈ ਸੰਪੂਰਨ ਸ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰੇਮ ਪਿਆਲੇ ਡੀਕਾਂ ਲਾ ਲਾ, ਭਰ ਭਰ ਪੀਵੇ ਜੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਪਾਰਬਤੀ ਤੇ ਸ਼ਿਵਜੀ ਜੀ ਦੀ, ਜੈਸੇ ਆਯੂ ਬੀਤੀ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਹੋਵੇ, ਐਸੀ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰੀਤੀ ਇੱਕ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਆਖੀ, ਮੂਲ ਨਾ ਜਾਵੇ ਮੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਕਾਕਾ ਬਣੇ ਹਰੀ ਚੰਦ ਰਾਜਾ, ਬੀਬੀ ਤਾਰਾ ਰਾਣੀ ਇਉਂ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਘੁਲਜੇ, ਜਿਉਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੋਹ ਪਾਸੀਂ ਦਿਲ ਪੱਧਰ ਹੋਵਣ, ਰਹੇ ਨਾ ਧਿੱਬੜ ਧੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਆਦਮ ਹੱਵਾਂ ਵਾਂਗ ਵਧਾਵੀਂ, ਰੱਬਾ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਮੱਤ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉੱਚੀ ਹੋਵੇ, ਤੇ ਮਨ ਰੱਖੀਂ ਨੀਵਾਂ ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਦੇ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਵੱਲੋਂ, ਮਨ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਹੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਜੁੜਿਆ ਰਹੇ ਹਮੇਸ਼ ਵਾਸਤੇ, ਮੁੰਦੀ ਵਿੱਚ ਨਗੀਨਾ ਠੰਡਾ ਰਹੇ ਸੁਹਾਗਣ ਵੱਲੋਂ, ਮਾਂ ਤੇ ਪਿਉ ਦਾ ਸੀਨਾ ਸਤਵੰਤੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਆ ਕੇ, ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਵਣ ਕੋੜ੍ਹੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਇਉਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਵਧ ਜੇ ਕੀਮਤ, ਲਾਲ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਚੇ ਨਾਨਕਿਆਂ ਤੇ ਦਾਦਕਿਆਂ ਦੇ, ਕਰ ਦੇਵਣ ਸਿਰ ਉੱਚੇ ਬਣੇ ਫੈਲ ਕੇ ਬਾਗ਼ ਸੁਹਾਵਾ, ਅੱਜ ਦੀ ਗੱਡੀ ਮੋੜ੍ਹੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮੁੜਕੇ, ਲੱਖ ਜਨਮ ਨਾ ਟੁੱਟੇ ਕਾਕਾ ਰੱਜ ਜੁਆਨੀ ਮਾਣੇ, ਬੀਬੀ ਮੌਜਾਂ ਲੁੱਟੇ ਦਿਨ ਸਾਰੇ ਤੀਆਂ ਦੇ ਲੰਘਣ, ਰਾਤ ਦੀਵਾਲੀ ਲੋਹੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੂਜਾ ਜਦ ਦੇਖੇ, ਹੋ ਜਾਏ ਨੇਰ੍ਹਿਉਂ ਚਾਨਣ ਸੱਸ ਸਹੁਰੇ ਨੂੰ ਕਾਕਾ ਕਾਕੀ, ਅਸਲੀ ਮਾਂ ਪਿਉ ਜਾਨਣ ਸਫ਼ਰ ਮੁਕਾਵਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਾਲਾ, ਚੜ੍ਹ ਏਕੇ ਦੀ ਘੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਰਹਿਣ ਦੂਏ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ, ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਫੜੀਆਂ ਬਾਵ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਹਿੰਦਾਂ ਹਰ ਦਮ, ਬੰਦੇ ਪਰਛਾਵਾਂ ਚੰਦਰਮਾਂ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਚਾਂਦਨੀ, ਅੱਜ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਵਿਛੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ਰਣਜੀਤੋਂ, ਕਦੇ ਨਾ ਵੱਟੇ ਪਾਸਾ ਇੱਕ ਦੂਏ ਵਿੱਚ ਇਉਂ ਘੁਲ ਜਾਵਣ, ਜਿਉਂ ਜਲ ਵਿੱਚ ਪਤਾਸਾ ਚੰਦ ਚਕੋਰੀ ਵਾਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ, ਨਿਭ ਜਾਏ ਉਮਰਾਂ ਤੋੜੀ ਦੇਹ ਅਸੀਸ ਇਹੀ ਜਗਦੀਸ਼ਾ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜੀਵੇ ਜੋੜੀ

ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ

ਹਾਂ ਵਿਦਿਆ ਕਰਨ ਲੱਗੇ, ਮਾਪੇ ਦਿੰਦੇ ਅਸੀਂ ਅਸੀਸਾਂ ਸਾਵਿੱਤਰੀ ਬਣਨ ਦੀਆਂ, ਤੇਰੇ ਅੰਦਰੋਂ ਉੱਠਣ ਰੀਸਾਂ ਗ਼ਮ ਨੇੜੇ ਢੁੱਕੇ ਨਾ, ਥੋਡੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਰਹਿਣ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਹੀਰਾ ਵਰ ਲੱਭਣ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਆਪ ਨਿਵਾਜਿਆ ਕਰ ਚੰਗਾ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚੋਂ, ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਹੈ ਵਣਜ ਵਿਹਾਜਿਆ ਆਪਾਂ ਨੇ ਖੱਟਿਆ ਹੈ, ਸੋਨਾ ਸੌਦਾ ਵਿੱਚ ਵਿਉਪਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਅੱਜ ਘੜੀ ਸੁਲੱਖਣੀ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਮੇਲਿਆ ਸਮੇਂ ਸੁਭਾਗੇ ਦੋ ਗਏ ਪਰੋਏ ਹੈ, ਮਣਕੇ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੇ ਧਾਗੇ ਪੂਰਬਲੇ ਜਨਮਾਂ ਦੇ, ਮੂਜਬ ਕੀਤੇ ਵੇ ਇਕਰਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਘਰ ਨਵੇਂ ਵਸਾਉਂਣੇ ਨੇ, ਆਖਰ ਸਭ ਦਿਆਂ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤਾਂ ਦਿਨ ਆਗੇ ਜੋਬਨ ਤੇ, ਢਲੀਆਂ ਬਰਫਾਂ ਬਦਲੀਆਂ ਰੁੱਤਾਂ ਧੁੱਪ ਪਈ ਵਿਸਾਖ ਚੜ੍ਹੇ, ਚੱਲੀਆਂ ਮੁੜ ਕੂੰਜਾਂ ਦੀਆਂ ਡਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਘਰ ਦੀ ਹਰ ਵਸਤੂ 'ਤੇ, ਹੱਥ ਦੀ ਛੋਹ ਦੀ ਬਣੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਗਈ ਅਦਾ ਅਮਾਨਤ ਹੋ, ਹੁਣ ਤੂੰ ਦੌਲਤ ਬਣੀ ਬਿਗਾਨੀ ਉਂਜ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ, ਮੇਲੇ ਉੱਤੇ ਦਿਨਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਇੱਕ ਰਾਹ ਦੇ ਪਾਂਧੀ ਦੋ, ਨਗਰੀ ਨਵੀਂ ਵਸਾਵਣ ਚੱਲੇ ਸਭ ਜੋੜੀ ਜੋੜੀ ਹੈ, ਪੰਛੀ ਵੀ ਨਾ ਰਹਿੰਦੇ ਕੱਲੇ ਅੰਨ ਜਲ ਦੀਆਂ ਖਿੱਚਾਂ ਨੇ, ਬਾਗ਼ੀ ਕਰਤੇ ਹੱਥ ਮੁਹਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਫਲ ਪੂਰੇ ਪੱਕੇ ਵੇ, ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਪੈਂਦੇ ਆਪੇ ਜਿਗਰਾਂ ਦੀ ਟੁਕੜੀ ਨੂੰ, ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਤੋਰਨ ਮਾਪੇ ਉਂਝ ਚੇਤੇ ਰੱਖਦੇ ਨੇ, ਅੱਠੇ ਪਹਿਰ ਮਹੀਨੇ ਬਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਜਿਗਰ ਭਾਵੇਂ, ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਨਾ ਪਵੇ ਵਿਛੋੜਾ ਸਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਰਚਣ ਸਮੇਂ, ਕੁਦਰਤ ਸਾਜਿਆ ਜੋੜਾ ਜੋੜਾ ਇੱਕ ਇੱਕੋ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮਿਲ ਦੋ ਏ ਕੇ ਬਣਨ ਗਿਆਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਨਿੰਦਿਆ ਤੇ ਚੁਗਲੀ ਤੋਂ, ਦੂਰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕੋਹਾਂ ਨੱਸੀਂ ਲੱਛਮੀ ਦੇ ਨਾਲ ਭਰੇ, ਪੁੱਤਰੀ ਘਰ ਚ ਘੁੱਗ ਕੇ ਵੱਸੀਂ ਛੱਤ ਹੋਏ-ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ, ਚਾਂਦੀ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ਕੀ, ਨਾ ਹੈ ਹੋਂਦ ਕਿਸੇ ਨੇ ਭੰਨੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਪੁਸਤਕਾਂ ਨਾ, ਅੱਖੀਂ ਦੇਖਿਆ ਸੁਣਿਆਂ ਕੰਨੀਂ ਇਹ ਰੀਤੀ ਤੋੜੀ ਨਾ, ਦੋਹਾਂ ਚਮਕੌਰਾਂ ਕਰਤਾਰਾਂ ਰਾਜੇ ਰੱਖ ਸਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਘਰੀਂ ਧੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ

ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ

ਪੱਟ ਘਰ ਦੀ ਧਰਤੀ ਚੋਂ, ਬੀਜੀ ਦੂਜੇ ਖੇਤ ਪਨੀਰੀ ਅੱਜ ਹੋਂਦ ਚ ਆਈ ਹੈ, ਸੱਗਾ ਰੱਤੀ ਨਵੀਂ ਸਕੀਰੀ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਵਣ ਨੂੰ, ਚੁਣਕੇ ਸ਼ਬਦ ਲਿਆਵਾਂ ਕਿਹੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ, ਧੁੰਮਣ ਜਸ ਤੇਰੇ ਦੀਆਂ ਗੂੰਜਾਂ ਕੱਟ ਰੈਣ ਬਸੇਰੇ ਨੂੰ, ਚੱਲੀਆਂ ਅਸਲ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕੂੰਜਾਂ ਬਲ ਪਿਆ ਸੰਜੋਗਾਂ ਦਾ, ਸਾਰੇ ਕਰਮ ਗਤੀ ਦੇ ਗੇੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਆ ਪਰੀਆਂ ਅਰਸ਼ ਦੀਆਂ, ਉਸਦੇ ਬੈਠਣ ਪੈਂਦ ਸਿਰਾਣੀਂ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਜਹਾਨਾਂ ਦੇ ਸੁੱਖੀਂ ਵਸੇ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਕੁੱਛ ਸਾਂਝੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ, ਮਾਵਾਂ ਤੇ ਧੀਆਂ ਦੇ ਝੇੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਦੌਲਤ ਦਰ ਤੇਰੇ ਤੇ, ਪਾਣੀ ਰਹੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਰਦੀ ਗੁੱਡੀ ਅਸਮਾਨਾਂ ਤੇ, ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਰਹੇ ਇਸ ਘਰ ਦੀ ਦਿਨ ਮਾਣੇਂ ਬਚਪਨ ਦੇ, ਜਿੱਥੇ ਸੁੱਖੀਂ ਵਸਣ ਖੇੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਹਨ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ, ਪਈਆਂ ਨਵ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਾਂਝਾਂ ਦਰ ਇੰਦਰ ਰਾਜੇ ਦੇ, ਝਾੜੂ ਫੇਰਾਂ ਭਾਂਡੇ ਮਾਂਜਾਂ ਚੱਕ ਬਰਤਨ ਸੋਨੇ ਦੇ, ਦਿਉਤਿਆਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਲ ਲਬੇੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਮੈਲੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ, ਤੇਰੀ ਰਹੇ ਉਜਲੀ ਚਾਦਰ ਜੀ ਨਵੇਂ ਘਰਾਣੇ ਦੇ, ਮੈਨੂੰ ਦੇਣ ਰੱਜਵਾਂ ਆਦਰ ਧੀ ਕੋਰੀ ਚਾਂਦੀ ਨੂੰ, ਸੋਨਾ ਸਾਕ ਵਿਹਾਜੇ ਜਿਹੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਸਨ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮਾਂ ਦੇ, ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਾਡੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰ ਚੁਗਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਚੋਗ ਖਿਲਾਰਿਆ ਡਾਢੇ ਤੁਰ ਚੱਲੀ ਦੂਰ ਭਾਵੇਂ, ਰੂਹ ਨੇ ਰਹਿਣਾ ਹਰਦਮ ਨੇੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ ਲੈ ਦਾਜ 'ਚ ਧਰਮ ਦੀਆਂ, ਚਿੱਟੀਆਂ ਸ਼ਰਮ ਹਿਯਾ ਦੀਆਂ ਚੁੰਨੀਆਂ ਵਿਦਿਆ ਹੋ ਚੱਲੀ ਹਾਂ, ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਵਸਾਵਣ ਦੁਨੀਆਂ ਠੇਲੇ ਅੱਜ ‘ਪਾਰਸ' ਨੇ, ਗ੍ਰਹਿਸਤ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੇੜੇ ਜਨਮੀਂ ਘਰ ਤੇਰੇ ਸੀ ਬਾਬਲ ਰਿਜ਼ਕ ਬਿਗਾਨੇ ਵਿਹੜੇ

ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ

ਮਾਂ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲੀ ਦੀ, ਗੋਦੀ ਮਾਣ ਪੰਘੂੜੇ ਲੇਟੀ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇਂਦੀ ਹਾਂ, ਵਿਦਿਆ ਹੋਵਣ ਲੱਗੀ ਬੇਟੀ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਘਰਾਣੇ ਦੇ, ਖਿੱਚ ਲੈ ਚੱਲਿਆ ਅੰਨ ਜਲ ਮੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਮੁੱਢਾਂ ਤੋਂ ਲਾਕੇ ਤੇ, ਚੱਲੀ ਆਉਂਦੀ ਰੀਤ ਪੁਰਾਣੀ ਧੀ ਪੇਕੀਂ ਸੋਹਦੀ ਨਾ, ਹੋਜੇ ਉਮਰ ਚ ਜਦੋਂ ਸਿਆਣੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਐਸ਼ਾਂ ਆ, ਲਾਵਣ ਐਸ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਡੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਸੀ ਰਾਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹੀ, ਸੀਤਾ ਇਕਲੌਤੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ ਸਭ ਏਸੇ ਰਾਹ ਤੁਰੀਆਂ, ਭੂਆ ਮਾਸੀ ਨਾਨੀ ਦਾਦੀ ਸਨ ਸਹੁਰੀਂ ਘੁੱਗ ਵਸੀਆਂ, ਪੇਕੀਂ ਕੱਟ ਕੇ ਰੈਣ ਬਸੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਅੰਤਰੀਵ ਆਤਮਾਂ 'ਚੋਂ, ਮੇਰੇ ਮੁੜ ਮੁੜ ਉੱਠਣ ਸਧਰਾਂ ਇਸ ਖਾਨ ਦਾਨ ਦੀਆਂ ਵੇ, ਵਧੀਆਂ ਰਹਿਣ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਕਦਰਾਂ ਪਵੇ ਸ਼ਾਮ ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ, ਭਾਗਾਂ ਭਰਿਆ ਚੜ੍ਹੇ ਸਵੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਰਹੇ ਰੌਣਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ, ਪਿਆਰੀ ਮਾਂ ਰਾਣੀ ਦੇ ਅੰਗਣ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਵੇਹੜੇ ਨੂੰ, ਦੂਣੀ ਚੜ੍ਹੇ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਰੰਗਣ ਆ ਕਥਾ ਕਰਨ ਦਿਉਤੇ, ਬੈਠਣ ਪਰੀਆਂ ਮੱਲ ਬਨੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਧੀ ਛੋਟਾ ਬੂਟਾ ਸੀ, ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਂ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਚ ਉੱਗਿਆ ਹੁਣ ਨਵੀਂ ਜਗ੍ਹਾ ਲੱਗਣਾ, ਥੋਡੀ ਨਾਲ ਸਲ੍ਹਾ ਦੇ ਖੁੱਗਿਆ ਹੈ ਚੌੜਾ ਹੋ ਚੱਲਿਆ, ਸਾਕ ਸੰਬੰਧੀਆਂ ਵਾਲਾ ਘੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਬਿਨ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦੇ, ਗਲੀਆਂ ਜਾਪਣ ਸੁੰਜੀਆਂ ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਤ ਸਾਂਭ ਸਾਂਭ ਰੱਖਦੀ, ਚੱਲੀ ਸੌਂਪ ਕੁੰਜੀਆਂ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰ ਵਿਦਿਆ-ਬੇਟੀ ਨੂੰ, ਬਾਬਲ ਕਰਕੇ ਤਕੜਾ ਜੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਜੜ ਜੁੜੀ ਪਤਾਲ ਰਹੇ, ਕੌੜੀ ਵੇਲ ਵਾਂਗਰਾਂ ਵੱਧੇਂ ਆਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪਿਤਾ, ਮੈਨੂੰ ਭਲੇ ਦਿਨਾਂ ਤੇ ਸੱਦੇਂ ਘਰ ਵਸਦੀ ਰਸਦੀ ਦਾ, ਵੱਜੂ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਫੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ ਸੁੱਖ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ, ਥੋਡੇ ਬੂਹੇ ਅੱਗੇ ਘੁੰਮਣ ਆ ਕਾਮਯਾਬੀਆਂ ਵੇ, ਬਾਪੂ ਕਦਮ ਤੁਹਾਡੇ ਚੁੰਮਣ ਇੱਜ਼ਤ ਤੇ ਦੌਲਤ ਦਾ, ਉੱਚਾ ਚੜ੍ਹਿਆ ਰਹੇ ਫੁਲੇਰਾ ਅਰਦਾਸ ਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਬਾਬਲ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਘਰ ਤੇਰਾ

ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ

ਮੰਮੀ ਤੇ ਡੈਡੀ ਜੀ, ਚੱਲੇ ਪਾਪ ਕਰਨ ਹੋਂ ਰਲਕੇ ਕਿਉਂ ਸੁੱਟਣ ਚੱਲੇ ਹੋਂ, ਗੁੰਚੀ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠਾਂ ਮਲਕੇ ਦਿਨ ਤਿੰਨਾਂ ਚਾਰਾਂ ਦੇ, ਭੱਜੇ ਫਿਰਦੇ ਕਿਹੜੇ ਆਰ੍ਹੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਨਾਨੀ ਜੀ ਹੋਰਾਂ ਨੇ, ਤੈਨੂੰ ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾ ਮਾਰਿਆ ਫਿਰ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਸੁਣਿਆਂ, ਪੂਰੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਸਤਕਾਰਿਆ ਕੀ ਦਿਸ ਪਈ ਅੰਬਰ ਤੋਂ, ਆਫ਼ਤ ਆਉਂਦੀ ਮੇਰੀ ਵਾਰੀ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਰਲ ਨਾਲ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ, ਮੈਂ ਵੀ ਪਿੰਡ ਨਾਨਕੇ ਜਾਊਂ ਥੋਥੋਂ ਕੁਛ ਮੰਗਦੀ ਨਾ, ਲਿਖਿਆ ਕਰਮ ਲੇਖ ਦਾ ਖਾਊਂ ਮਾਸੂਮ ਭਿਖਾਰਨ ਨੂੰ, ਮੈਨੂੰ ਨਾ ਦਰ ਤੋਂ ਦਰਕਾਰੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਰੰਗ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ, ਮੇਰਾ ਵੀ ਮਾਨਣ ਨੂੰ ਜੀ ਕਰਦਾ ਨੰਨ੍ਹਾ ਦਿਲ ਸਹਿਮਿਆ ਵਾ, ਤੇਰੀ ਸੋਚ ਛੁਰੀ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਕਾਤਲ ਅਣ ਜਨਮੀ ਦੀ, ਬਣਕੇ ਡੈਣ ਰੂਪ ਨਾ ਧਾਰੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਤੂੰ ਵੀ ਘਰ ਬਾਬਲ ਦੇ, ਵਿੱਦਿਆ ਦੀ ਲੈ ਡਿਗਰੀ ਵੱਡੀ ਬਣ ਦੁਲਹਣ ਪਾਪੇ ਦੀ, ਆਈ ਚੜ੍ਹ ਸ਼ਗਨਾਂ ਦੀ ਗੱਡੀ ਸਹੁਰੀਂ ਘੁੱਗ ਵਸਦੀ ਹੈਂ, ਮੌਜਾਂ ਮਾਣੇ ਵਿੱਚ ਚੁਬਾਰੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਪੁੱਤਾਂ ਦੇ ਵਾਂਗਰ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਵੀ ਖ਼ੂਨ ਤੁਹਾਡਾ ਸੁੱਚਾ ਪੜ੍ਹ ਹਾਸਲ ਕਰਲਾਂ ਗੀ, ਰੁਤਬਾ ਸੂਰਜ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚਾ ਧੁੰਮਾਂ ਪਾ ਦੇਵਾਂਗੀ, ਥੋਡੇ ਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੂਟਾਂ ਚਾਰੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਸੁਣ ਮੇਰੀ ਆਮਦ ਨੂੰ, ਦਾਦੀ ਪੋਤਰਿਆਂ ਦੀ ਭੁੱਖੀ ਛੱਡ ਪਾਠ ਸੁਖਮਨੀ ਦਾ, ਬੋਲੀ ਉਚਰੂ ਫਿੱਕੀ ਰੁੱਖੀ ਖੰਡ ਮਿਸ਼ਰੀ ਕਰਕੇ ਤੇ, ਉਸ ਦੇ ਕੌੜੇ ਬੋਲ ਸਹਾਰੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ ਹੈ ਨਰ ਤੇ ਮਾਦੇ ਦਾ, ਕੁਦਰਤ ਰੱਖਦੀ ਤੋਲ ਬਰਾਬਰ ਪਰਕ੍ਰਿਤਕ ਨੇਮਾਂ ਤੋਂ, ਹੋ ਨਾ ਜਨਮ ਦਾਤੀਏ ਨਾਬਰ ‘ਪਾਰਸ ਮਾਂ ਧਰਤੀ ਦੀ, ਗੋਦ 'ਚ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਂਗ ਉਤਾਰੀਂ ਹਾੜੇ ਹੱਥ ਬੰਨਦੀ ਹਾਂ ਅੰਮੀਏ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਾਰੀਂ

ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ

ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਹੋਵਣ ਲੱਗ ਪਈ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਕਤ ਜੋ ਦਿੱਸਣ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਕਰਿਸ਼ਮੇ, ਹੈ ਵਿੱਦਿਆ ਦੀ ਬਰਕਤ ਉਤਰ ਪੂਰਵ ਪੱਛਮ ਦੱਖਣ, ਚਾਨਣ ਇਸਦਾ ਸਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਤਦਬੀਰਾਂ ਨੇ ਤਕਦੀਰਾਂ ਦੀਆਂ, ਦਿੱਤੀਆਂ ਬਦਲ ਲਕੀਰਾਂ ਸਿਨਮੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ ਦੇਖੀਏ, ਬੋਲਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬੰਦੇ ਨੇ ਦਿਖਲਾਤੇ ਕਰਕੇ, ਕੁਦਰਤ ਜੇਡ ਪਸਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਹਵਾ ਵਿਚਾਰੀ ਬੰਦ ਹੈ ਮੋਟਰ, ਦੇ ਟਾਇਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚੇ ਅਗਨ ਦੇਵਤਾ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ, ਭਕ ਭਕ ਕਰਕੇ ਖਿੱਚੇ ਪੌਣ ਤੇ ਪਾਣੀ ਅਗਨੀ ਬਿਜਲੀ, ਕਰਨ ਗੁਲਾਮੀ ਚਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਵਿੱਚ ਅਕਾਸ਼ ਜਹਾਜ਼ ਹਵਾਈ, ਵਾਂਗ ਜਨੌਰਾਂ ਭਾਉਂਦੇ ਲੰਡਨ ਬਰਲਿਨ ਪੈਰਸ ਜਾਕੇ, ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਮੁੜ ਆਉਂਦੇ ਸੱਤ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦੇ ਹੁਣ ਹੋ ਗਏ, ਨਦੀਓਂ ਨੇੜ ਕਿਨਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਦਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ ਮਾਰਕੇ, ਪਾ ਤੋਰਿਆ ਸੁਰੰਗਾਂ ਥਾਣੀ ਤੋੜ ਪਹਾੜ ਨਿਕਾਲੀਆਂ ਨਹਿਰਾਂ, ਮੂਹਰੇ ਲਾ ਲਿਆ ਪਾਣੀ ਰੇਗਸਤਾਨ ਤੇ ਮਾਰੂਥਲ ਵਿੱਚ, ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਲਿਸ਼ਕਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਪਾਣੀ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ, ਨਾਲੇ ਪੀਂਹਦਾ ਆਟਾ ਐਂਟਮ ਸ਼ਕਤੀ ਪੂਰਾ ਕਰਦੂ, ਹੋ ਜੇ ਕੋਈ ਘਾਟਾ ਬੰਨ ਭਾਖੜੇ ਵਰਗੇ ਹਿੰਦ 'ਚ, ਜਾ ਰਹੇ ਕਈ ਉਸਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਚੰਦ ਤੇ ਵਸਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਉਂਤਾਂ, ਕਰਦੇ ਬੰਦੇ ਹੁਣ ਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਗੀਤ ਤੇ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਘਰ ਬੈਠੇ ਹਾਂ ਸੁਣਦੇ ਜਗਦੇ ਨੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਲਾਟੂ, ਜਿਉਂ ਅਸਮਾਨੀਂ ਤਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਮੀਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੂਰ ਧਰਤੀਓਂ, ਕੁਰੱਹਾ ਹਵਾਉਂ ਉੱਤੇ ਨਾਲ ਤਾਰਿਆਂ ਅਠਖੇਲੀਆਂ, ਕਰ ਗਏ ਰੂਸੀ ਕੁੱਤੇ ਹਫ਼ਤਾ ਸੈਰ ਫਿਜ਼ਾ ਦੀ ਕੀਤੀ, ਬਹਿ ਕੇ ਵਿੱਚ ਸੱਯਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਹੋਜੇ ਕੰਮ ਹਜ਼ਾਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ, ਦੋ ਕੁ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਥਾਣੀ ਕੁਦਰਤ ਰਾਣੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ, ਬੰਦੇ ਦੀ ਨੌਕਰਾਣੀ ਮਿੰਟ ਸਕਿੰਟ ਘੰਟਿਆਂ ਵਾਲੇ, ਸੂਈ ਕਰੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਦੂਜੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ, ਦੌਲਤ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕਹੇ ਕਰਨੈਲ ਅਜੀਤ ਸਿਆਂ, ਸੁਣ ਵਿੱਦਿਆ ਤੀਜਾ ਨੇਤਰ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੇ ਵਾਂਗ ਨਾ ਚਮਕਣ, ਸੂਰਜ ਚੰਦ ਸਿਤਾਰੇ ਰੇਲ ਰੇਡੀਓ ਬਿਜਲੀ ਨਹਿਰਾਂ ਇਲਮ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰੇ

ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ

ਰਾਹਦਾਰੀ ਲੈ ਧਰਮ ਰਾਜ ਦੀ ਬਸਤੀ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਮਿਟਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹਸਤੀ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਵਟਾਕੇ ਬਣਦੀ ਫੇਰ ਕਲੀ ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ ਕਾਇਮ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਕੀਤੇ ਕਰਮ ਦੀਆਂ ਜੇ ਕਰ ਬੁਝਦੀਆਂ ਦਿਸਣ ਜੋਤਾਂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਪਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਖ਼ੂਨ ਜਿਗਰ ਚੋਂ ਕੱਢ ਪਲੀ ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ ਟਿੱਡੀ ਮੁੜੀ ਪਛਾੜੀ ਤੱਕ ਕੇ ਦੀਵੇ ਨੂੰ ਕੌਣ ਭਲਾਂ ਸਮਝਾਵੇ ਭੰਬਟ ਖੀਵੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨੇ ਦੀ ਦੇਹੀ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਾਲ ਜਲੀ ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ ਸਬਰ ਸ਼ੁਕਰ ਦਾ ਡੇਰਾ ਹੁੰਦਾ ਸਿਰੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਰਾਵਣ ਲੰਕ ਪਤੀ ਨੇ ਕੱਟ ਕੱਟ ਸੀਸ ਧਰੇ ਸ਼ਿਵ ਸ਼ੰਕਰ ਨੂੰ ਚਾੜ੍ਹੇ ਦਸ ਦਸ ਵਾਰ ਬਲੀ ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ ਸੁਰਮਾਂ ਖਰਲ ਚ ਪਿਸ ਪਵੇ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮੱਚ ਸ਼ੰਖੀਆ ਰੋਗ ਤੋੜਦਾ ਲੱਖਾਂ ਦੇ ਸੋਨਾ ਪਿਆ ਕੁਠਾਲੀ ਬਣਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਡਲੀ ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਛੱਡ ਆਸਾ ਮੌਤ ਕਬੂਲੀ ਦੀ ‘ਪਾਰਸ’ ਮਿਲੇ ਨਾ ਮੁਆਫ਼ੀ ਹੁਕਮ ਅਦੂਲੀ ਦੀ ਗੁਰੂ ਪ੍ਰੀਖਸ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਕਰਦਾ ਫੇਰ ਭਲੀ ਸੀਸ ਤਲੀ ਧਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਗਲੀ

ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ

ਏਸ ਦਿਹਾੜੇ ਵਾਸਤੇ, ਹੋ ਗਏ ਹੀਰੇ ਗੁੰਮ ਮਰਜੀਵੜਿਆਂ ਕਿਤਨਿਆਂ, ਲਈਆਂ ਫਾਹੀਆਂ ਚੁੰਮ ਲੱਖ ਫੁੱਲ ਟੁੱਟੇ ਟਹਿਣੀਓਂ, ਫੇਰ ਖਿਲੀ ਇੱਕ ਕਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਵਿਧਵਾ ਹੋਈਆਂ ਕਿਤਨੀਆਂ, ਭੈਣਾਂ ਬਾਲ ਯਤੀਮ ਗੁੰਮ ਨਾਮ ਕਈ ਸੂਰਮੇ, ਜੂਝੇ ਜੰਗ ਅਜ਼ੀਮ ਸਾਂਝੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡ ਗਏ, ਸਿੰਘ ਰਾਮ ਤੇ ਅਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਜੱਲ੍ਹਿਆਂ ਵਾਲੇ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ, ਵਗੀ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਨਦੀ ਸਿਰ ਲੱਥਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ, ਬਦਲ ਧਰ ਗਿਆ ਸਦੀ ਕਦਮ ਰੱਖੇ ਜਾ ਆਸ਼ਕਾਂ, ਮਹਿਬੂਬਾ ਦੀ ਗਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬੇ ਜੂਝ ਗਏ, ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਬੱਬਰ ਝੱਲਿਆ ਪੈ ਵਿੱਚ ਪਿੰਜਰੀਂ, ਗੋਰੇ ਸ਼ਾਹੀ ਜਬਰ ਮੌਤ ਅਣਖ਼ ਦੀ ਜਾਣਲੀ, ਸ਼ਾਦੀ ਨਾਲੋਂ ਭਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਮਰੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੂਰਮੇ, ਖਾ ਗ਼ੈਰਤ ਦੇ ਤੀਰ ਬੰਨ੍ਹ ਸ਼ਹੀਦੀ ਕੰਗਣੇ, ਨਾਮ ਧਾਰੀਏ ਵੀਰ ਖੜ੍ਹ ਖੜ੍ਹ ਅੱਗੇ ਤੋਪ ਦੇ, ਉੱਡੇ ਉਪਰੋਂ ਥਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਸਮਝੀ ਮਿੱਠੀ ਮਿਸ਼ਰੀਓਂ, ਲਾਠੀ ਗੋਲੀ ਜੇਲ੍ਹ ਗਏ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੂਰਮੇ, ਨਾਲ ਮੌਤ ਦੇ ਖੇਲ੍ਹ ਪਰਵਾਨਿਆਂ ਦੀ ਡਾਰ ਸੌ, ਵਿੱਚ ਮਿਸਾਲ ਜਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਮਰ ਗਏ ਵਿੱਛੜ ਵਤਨ ਤੋਂ, ਕਿਤਨੇ ਬੋਸ ਸੁਭਾਸ਼ ਜਰਮਨ ਅਤੇ ਜਪਾਨ ਗਏ, ਇਸਦੀ ਵਿੱਚ ਤਾਲਾਸ਼ ਸਿਰ ਤੇ ਕੱਫਨ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ, ਜਾਨਾਂ ਧਰਕੇ ਤਲੀ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੇਹ ਸੀਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ

ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ

ਕੁੰਭ ਕਰਨ ਦੀ ਨੀਂਦ ਜਦ, ਅਸੀਂ ਪਏ ਸੀ ਸੁੱਤੇ ਚੜ੍ਹਗੇ ਖਾਤਰ ਵਤਨ ਦੀ, ਸੂਲੀ ਦੇ ਉੱਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਹਿੰਦ ਨੂੰ, ਲਾਈ ਜਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਤਵੀਆਂ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਗਏ, ਸਿਰ ਲਾਗੇ ਦਿੱਲੀ ਲਹੂ ਡੋਲ੍ਹ ਚਮਕੌਰ ਦੀ, ਕਰੀ ਧਰਤੀ ਗਿੱਲੀ ਕੀਲੇ ਸਿਰ ਧਰ ਤਲੀ 'ਤੇ, ਕਾਲੇ ਨਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੀਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਚਿਣੇ ਗਏ, ਚਰਖੜੀਏਂ ਚੜ੍ਹਗੇ ਰੇਲਾਂ ਹੇਠਾਂ ਪੈ ਕਈ, ਭੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੜਗੇ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇਲ ਦੀ ਰੱਤ ਪਾ, ਬਾਲੀ ਆਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਬੰਦ ਬੰਦ ਕਟਵਾ ਲਿਆ, ਗਏ ਆਰੀਂ ਚੀਰੇ ਖਾਤਰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ, ਗਾਲੇ ਜਨਮ ਸੀ ਹੀਰੇ ਦਿੱਤੇ ਭਾਰਤ ਵਰਸ਼ ਦੇ, ਧੋ ਦਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਖੋਪਰੀਆਂ ਉਤਰਾ ਲਈਆਂ, ਉਦੜਾਲੀ ਚਮੜੀ ਲੱਗੀ ਸੀ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ, ਕੋਈ ਲਗਨ ਅਵੱਲੜੀ ਚਰਬੀ ਪਾਕੇ ਬਾਲਿਆ, ਚਰਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਕਿਲਾ ਲਾਹੌਰ ਦਾ, ਰਾਵੀ ਦਾ ਕੰਢਾ ਝੁੱਲਣ ਨੀ ਦੇਣਾ ਹਿੰਦ 'ਤੇ, ਬਦੇਸ਼ੀ ਝੰਡਾ ਸੁੱਤੇ ਜਗਾਏ ਦੇਸ਼ ਦੇ, ਆ ਭਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਬਲੀ ਮਿਸਾਲ ਸਰਾਭਿਓਂ, ਚੁੰਧਿਆਗੀ ਅੱਖਾਂ ਤੁਰਪੇ ਉਸਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ, ਵਿੱਚ ਚੋਬਰ ਲੱਖਾਂ ਗੱਭਰੂਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ, ਲਾਈ ਲਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਰਾਜ ਗੁਰੂ ਤੇ ਦੱਤ ਕਈ, ਨੌ ਜੁਆਨ ਬੰਗਾਲੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਲਹੂ ਦੇ, ਗਏ ਖੇਡ ਗੁਲਾਲੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਲਾ ਲਿਆ, ਸੁਰਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਾਥੀ ਕਈ ਹਰਦਿਆਲ, ਦੇ ਛੱਡ ਰੁਲਦੇ ਮਾਪੇ ਮਰ ਗਏ ਵਿੱਚ ਪਰਦੇਸ ਦੇ, ਦਰੀਂ ਲਾਗੇ ਛਾਪੇ ਕੀਤਾ ਨਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ, ਵੈਰਾਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਚੰਦ ਕਰਨੈਲ ਅਜੀਤ ਦਾ, ਕਵੀਸ਼ਰ ਜੱਥਾ ਵਤਨ ਦੀਆਂ ਪਰਵਾਨਿਆਂ, ਨੂੰ ਨਿਉਂਦਾ ਮੱਥਾ ਸਵਾਸ ਵਾਸਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ, ਦਿੱਤੇ ਤਿਆਗ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਸਿੰਜਿਆ ਆਪਣਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾ ਕੌਮੀਂ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਹੀਦਾਂ

ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕ ਮੁੱਲ ਲੈਣਾ, ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖਿਆ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਲਾਲ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਲਛਮਣ ਰੇਖਾ ਮੌਤ ਦੀਆਂ ਪੈ ਜਾਣ ਉਲੰਘਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ਬਿਨ ਹਥਿਆਰੋਂ ਖੜ੍ਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰਾਂ ਦੇ ਚੁੰਗਲ ਦੇ ਪਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਛਾਪ ਅਠੂਹੇ ਦੀ ਵਿੱਚ ਉਂਗਲ ਦੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਲੁਹਾ ਕੇ ਖੱਲਾਂ ਕਿੱਲੀਂ ਟੰਗਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ਬਿਨ ਸੋਟੀ ਤੋਂ ਨਿੱਤ ਚਾਰਨੇ ਇੱਜੜ ਬਾਘਾਂ ਦੇ ਕਦਮ ਰੱਖਣੇ ਉੱਤੇ ਸਿਰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਕਾਲੇ ਨਾਗਾਂ ਦੇ ਗਲ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣੀਆਂ ਪੈਣ ਸਪਣੀਆਂ ਪੱਥਰ ਡੰਗਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ਟੁੱਟੀ ਲੱਖ ਮੁਸੀਬਤ ਜਿੰਦੜੀ ਨੰਨ੍ਹੀ ਨੰਨ੍ਹੀ ਤੇ ਮੀਰ ਮੰਨੂ ਦੀ ਕੈਦ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਖੰਨੀ ਖੰਨੀ ਤੇ ਸਵਾ ਸਵਾ ਮਣ ਪੀਹਣਾ ਪੀਂਹਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਭੁਚੰਗਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ਮੜ੍ਹਕੇ ਚੰਮ ਦੇ ਢੋਲ ਸੁਣਾਉਣੇ ਕੰਨਾਂ ਬੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੇ ਠੁਕਰਾ ਕੇ ਡੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਰਾਜ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕਰਾਈਆਂ ਮੰਗਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ਭੱਜਣਾ ਵਾਹੋ ਦਾਹੀ ਪਿੱਛੇ ਬਿਜਲੀ ਕੜਕੀ ਦੇ ਕਰਨੇ ਪੈਣ ਵਿਛਾਉਣੇ ਹੇਠਾਂ ਅਗਨੀ ਭੜਕੀ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਛਾਵਾਂ ਸੰਘਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ਮਾਈ ਭਾਗੋ ਸਹਿਬ ਕੌਰ ਤੇ ਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਜਿਹੀਆਂ ਰਣ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਏ ਖੂਬ ਜੌਹਰ ਕਈਆਂ ਧਾਰ ਚੰਡਕਾਂ ਰੂਪ ਜੂਝ ਗਈਆਂ ਜੰਗ ਨਿਹੰਗਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ ‘ਪਾਰਸ’ ਜਨਮ ਲਗਾਉਣੇ ਪੈਂਦੇ ਲੇਖੇ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਤਦ ਜਾ ਕੇ ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਦੂਰ ਭੁਲੇਖੇ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਪਾ ਕੇ ਖ਼ੂਨ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਝੰਡੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਰੰਗਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਬਣਨ ਲਈ ਪੈਣ ਲਹੂ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਲੰਘਣੀਆਂ

ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ

ਗੁਰ ਅਰਜਨ ਗੁਰ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਪੈੜਾਂ ਛੱਡ ਗਏ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਬਲੀ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਰਸਤਾ ਕੱਢ ਗਏ ਜਿਸ ਤੇ ਚਲਦਾ ਆਇਆ ਸਿੱਖ ਮਹੈਣ ਮੁਰੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਦੋ ਚਮਕੌਰ ਚ ਦੋ ਸਰਹੰਦ ਚ ਭਾਵੇਂ ਮਰਗੇ ਸੀ ਮੁਗ਼ਲ ਰਾਜ ਦਾ ਸਦੋਂ ਲਈ ਮੂੰਹ ਕਾਲਾ ਕਰਗੇ ਸੀ ਖਾਨ ਵਜ਼ੀਰ ਵਰਗਿਆਂ ਪਾਪੀ ਪੁਰਸ਼ ਪੁਲੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਜਦੋਂ ਦਿਆਲਾ ਸਿਦਕੀ ਉਬਲਿਆ ਸੀ ਵਿੱਚ ਦੇਗਾਂ ਦੇ ਸੁੱਤੇ ਪਾਂਧੀ ਮਾਛੀਵਾੜੇ ਹੇਠਾਂ ਤੇਗਾਂ ਦੇ ਤਾਂ ਝਲਕਾਰਾ ਪੈਂਦਾ ਪਰਮ ਪੁਰਖ ਦੀਆਂ ਦੀਦ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ ਪੁਕਾਰਿਆ ਗਿਆ ਤੀਹ ਕੁ ਹਜ਼ਾਰ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕੁੱਪ ਰਹੀੜੇ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੂਣਾ ਲਸ਼ਕਰ ਦੀਦ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਦੁਖੀਆ ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦਾ ਨਾ ਵਰਲਾਪ ਸਹਾਰਿਆ ਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਸਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਦੇ ਕੇ ਕਰਜ਼ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਕੋਲ ਪੰਥ ਦੇ ਝੋਲਾ ਭਰਿਆ ਪਿਆ ਰਸੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਗਈ ਖੋਪਰੀ ਲਾਹੀ ਤਾਰੂ ਸਿੰਘ ਭਜਨੀਕ ਦੀ ਭੈਅ ਮਰਨੇ ਦਾ ਲੰਘਿਆ ਉਸਦੇ ਨਾ ਨਜ਼ਦੀਕ ਦੀ ਸੀ ਇਕਲੌਤਾ ਮਾਂ ਦਾ ਸੁਹਣਾ ਬੁਰਜ ਉਮੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਧੰਨ ਸੂਰਮੇ ਜਿਹੜੇ ਦੀਨਾਂ ਦੁਖੀਆਂ ਹੇਠ ਲੜੇ ਮੂੰਹ ਨਾ ਪਿੱਛੇ ਮੋੜਿਆ ਪੁਰਜ਼ਾ ਪੁਰਜ਼ਾ ਕਟ ਮਰੇ ਚੇਤਾ ਨਹੀਂ ਭੁਲਾਇਆ ਬਾਣੀ ਦੀਆਂ ਤਾਕੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਸੁਣਿਆ ਸੁਰਗ ਲੋਕ ਵੀ ਹੈ ਇੱਕ ਅਸਲੋਂ ਨੇੜੇ ਥਾਂ ਧਰਮ ਰਾਜ ਦੇ ਦੂਤਾਂ ਦਾ ਹੈ ਦਫ਼ਤਰ ਜਿਹੜੇ ਥਾਂ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸਿੱਧਾ, ਟੈਲੀਫੋਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਪਾ ਕੇ ਮੌਤ ਮਜੀਠੇ ਚੋਲੇ ਨਵੀਆਂ ਭਾਤਾਂ ਦੇ ਜੂਝ ਮਰੂ ਦਲ ਜਿਹੜਾ ਉੱਤੇ ਸਿੱਖ ਸਿਧਾਤਾਂ ਦੇ ਪੈਂਦਾ ਦਸਤਾ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਜੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਸੁੱਤੀ ਕੌਮ ਜਗਾਈ ਧੌਂਸੇ ਮੁੜ੍ਹਕੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਖਰਚ ਖਜ਼ਾਨੇ ਉੱਤੇ ਗ਼ੈਰਤ ਦਮੜੀ ਦੇ ਇਹਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ‘ਪਾਰਸ’ ਠਰਕ ਜਨੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ ਬੇ-ਅਰਥਾ ਨੀ ਜਾਂਦਾ ਡੁੱਲ੍ਹਿਆ ਖ਼ੂਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦਾ

ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ, ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ

ਤਾਰੀਖ ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੀ, ਨਾ ਕੋਈ ਕਲਪਤ ਕਰੀ ਕਹਾਣੀ ਸਿੱਖੀ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ, ਤਿੱਖੀ ਧਾਰ ਖੰਡੇ ਦੀ ਥਾਣੀ ਹਨ ਮਾਣ ਖ਼ਾਲਸੇ ਦਾ, ਕਈ ਚਮਕੌਰ ਵਰਗੀਆਂ ਗੜ੍ਹੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਪੁੱਛ ਤੱਤੀਆਂ ਤਵੀਆਂ ਤੋਂ, ਦੱਸਣ ਕੀ ਉਬਲ ਦੀਆਂ ਦੇਗਾਂ ਸਿਰ ਵੱਢ ਜੱਲਾਦਾਂ ਨੇ, ਕਿੰਨੀਆਂ ਖੁੰਡੀਆਂ ਕਰਲੀਆਂ ਤੇਗਾਂ ਖੁਦ ਮਿਟਗੇ ਹਸਤੀ ਤੋਂ, ਝੱਲੀਆਂ ਨਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਕੜੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਜਿਸ ਮਤੀ ਦਾਸ ਚੀਰਿਆ, ਆਰਾ ਭਰੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਲੰਬੀ ਖੋਪਰ ਸਿੰਘ ਤਾਰੂ ਦਾ, ਲਾਹੁੰਦੀ ਖੁੰਡੀ ਹੋ ਗਈ ਰੰਬੀ ਦੋ ਨੰਨ੍ਹੀਆਂ ਜਿੰਦੜੀਆਂ, ਬੋਲਣ ਨੀਹਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਸੱਤ ਅੱਠ ਸੌ ਕਤਲ ਕਰੇ, ਸਨ ਸਿੰਘ ਐਨ ਬੰਦੇ ਦੇ ਮੂਹਰੇ ਹੋਈ ਕਠਨ ਪ੍ਰਿਖਸ਼ਾ 'ਚੋਂ, ਸੌ ਫ਼ੀਸਦੀ ਉਤਰੇ ਪੂਰੇ ਤਨ ਕਾਟ ਕਾਟ ਅਰਪਿਆ, ਆਈਆਂ ਜਦੋਂ ਅੰਤਲੀਆਂ ਘੜੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਬੇਦਰਦ ਜਲਾਦਾਂ ਨੇ, ਕਰਕੇ ਹਿੱਕੋਂ ਅੱਡ ਕਲੇਜਾ ਤੁੰਨਿਆ ਮੁੱਖ ਬੰਦੇ ਦੇ, ਪਿਆਰੇ ਪੁੱਤ ਦਾ ਕੱਢ ਕਲੇਜਾ ਮੈਂ ਸਿੱਖ ਮੁਕਾ ਦਿੱਤੇ, ਜ਼ਾਲਮ ਡੀਘਾਂ ਮਾਰੇ ਬੜੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰਾਗੜ੍ਹੀ ਦੇ ਸੀ, ਕੀਤਾ ਜਦ ਸੂਰਮਿਆਂ ਵਾਕਾ ਆਖਰ ਦੇ ਦਮ ਤਾਂਈ, ਛੱਡਿਆ ਨਾ ਯੋਧਿਆਂ ਨੇ ਨਾਕਾ ਮੈਕਾਲਫ਼ ਲਿਖ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਘੋਖ ਤਾਰੀਖ਼ਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਸਾਂ ਦੂਣੇ ਪੱਲਰ ਦੇ, ਮੰਨੂ ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਸਾਨੂੰ ਵੱਢੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਪ ਰਹੀੜੇ ਦੇ, ਭਰ ਲਏ ਸੱਠ ਸਿਰਾਂ ਦੇ ਗੱਡੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਛਾਤੀ 'ਤੇ, ਯਾਦਾਂ ਹਨ ਪਈਆਂ ਨੇ ਜੜੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਚੱਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਜੀ, ਪੁੱਜੇ ਗੰਗ ਸਰ ਜੈਤੋ ਜੱਥੇ ਵਿੱਚ ਵਰਦੀ ਗੋਲੀ ਦੇ, ਹੱਸ ਹੱਸ ਮਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੱਥੇ ਸਨ ਮੌਤ ਵਿਹਾਝਣ ਨੂੰ, ਜੰਜਾਂ ਸਿਹਰੇ ਬੰਨ ਬੰਨ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ ਤੇ, ਕੀ ਰਣਜੀਤ ਵਿਚਾਰੇ ਜਾਨਣ ਭੱਠੀ ਨਨਕਾਣੇ ਦੀ, ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੱਚ ਕੇ ਕੀਤਾ ਚਾਨਣ ਜੁੱਗਾਂ ਤੱਕ ਗਾਵਣਗੇ, ਢਾਡੀ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੜੀਆਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਿਦਕ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਲੜੀਆਂ

ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ

ਚੁਣਿਆ ਰਸਤਾ ਜੰਗ ਦਾ, ਸੀ ਸਤਿਗੁਰ ਛੀਵੇਂ ਤੋਰਿਆ ਦਰਿਆ ਖ਼ੂਨ ਦਾ, ਵੱਲ ਪਾਸੇ ਨੀਵੇਂ ਜੌਹਰ ਦਿਖਾਏ ਤੇਗ਼ ਦੇ, ਵਿੱਚ ਯੁੱਧਾਂ ਚਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਗੁਰੂ ਜੀ, ਬਣੇ ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਤਿਲਕ ਜੰਜੂ ਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਸੀ ਜਦੋਂ ਨਿਰਾਦਰ ਹੱਸ ਹੱਸ ਕੇ ਸੀਸ 'ਤੇ, ਲਈਆਂ ਝੱਲ ਤਲਵਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਝੰਡਾ ਖ਼ੂਨ ਚ ਰੰਗਿਆ, ਜੁੱਗਾਂ ਤੱਕ ਝੁੱਲੂ ਨਾਮ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਗੁਰੂ ਦਾ, ਨਾ ਸੰਗਤ ਭੁੱਲੂ ਰੋਂਦੀ ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦੀਆਂ, ਜਿਸ ਲਈਆਂ ਸਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਦਸਮੇਸ਼ ਦੇ, ਚਮਕੌਰ 'ਚ ਜੂਝੇ ਮੂੰਹ ਦੁਸ਼ਮਨ ਦਾ, ਮੋੜਗੇ ਵੱਲ ਪਾਸੇ ਦੂਜੇ ਰਣ ਚ ਅਜੀਤ ਜੁਝਾਰ ਨੇ, ਵਾਹੀਆਂ ਤਲਵਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਥੇਹ ਸਰਹੰਦ ਨੂੰ ਕਰ ਗਿਆ, ਬੰਦਾ ਵੈਰਾਗੀ ਸੀ ਮਰਹੱਟਾ ਸ਼ਿਵਾਜੀ, ਮੁਗ਼ਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਗੀ ਨਾ ਰਾਣੇ ਪਰਤਾਪ ਨੇ, ਸਨ ਮੰਨੀਆਂ ਹਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਪ੍ਰਣ ਜੋ ਕੀਤਾ ਦਮਦਮੇਂ, ਉਹ ਪੂਰਾ ਕਰਿਆ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਤਲੀ 'ਤੇ, ਸਿਰ ਵੱਢ੍ਹਿਆ ਧਰਿਆ ਪੈਰ ਨਾ ਪਿੱਛੇ ਮੋੜਿਆ, ਮੌਤ ਦਿਆਂ ਯਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਨਾ ਵਿਸਰੂ ਰਣਜੀਤ ਨੂੰ, ਤਾਰੀਖ਼ ਅਸਾਡੀ ਤੱਕਿਆ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸੀ, ਕੁੱਝ ਰਹਿੰਦਾ ਫਾਡੀ ਫਿਰ ਨਲੂਏ ਸਰਦਾਰ ਨੇ, ਸਨ ਮਾਰੀਆਂ ਮਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਰਾਠੌਰ ਕੀ, ਜੈਮਲ ਤੇ ਫੱਤਾ ਪਿਰਥੀ ਰਾਜ ਚੌਹਾਨ ਨੇ, ਜੰਗ ਜੂਝਿਆ ਤੱਤਾ ਸਫਲੀਆਂ ਕਰਗੇ ਚੁੰਘੀਆਂ, ਉਹ ਬੱਤੀ ਧਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਕੁੱਦੀਆਂ ਰਣ ਵਿੱਚ ਚੰਡਕਾਂ, ਚੜ੍ਹ ਘੋੜੇ ਚੀਨੇ ਲੜੀਆਂ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰ ਪਹਿਣ ਕੇ, ਕਰ ਉੱਚੇ ਸੀਨੇ ਰਾਣੀ ਝਾਂਸੀ ਵਰਗੀਆਂ, ਵੀਰਾਂਗਣ ਨਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੌਤ ਨੂੰ, ਸੀ ਸਮਝਿਆ ਹਾਸੀ ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬੇ ਹੱਸ ਕੇ, ਸਨ ਚੜਗੇ ਫਾਂਸੀ ਕੂਕੇ ਮੂਹਰੇ ਤੋਪ ਦੇ, ਖੜੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕਤਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਜਾ ਮੌਤ 'ਚੋਂ, ਚੁਣਕੇ ਇੱਕ ਪਾਸਾ ਪੂਰਾ ਫੇਰੂਮਾਨ ਨੇ, ਕੀਤਾ ਅਰਦਾਸਾ ਭੁੱਖ ਦਿਹਾੜੇ ਕੱਟ ਕੇ, ਬਾਹਟ ਤੇ ਬਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਕਹਿ ਕਰਨੈਲ ਰਣਜੀਤ ਸਿਆਂ, ਸਿਰ ਵਾਰੂ ਨੇਤੇ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ, ਹਨ ਰਹਿੰਦੇ ਚੇਤੇ ਮੌਤ ਵਰ੍ਹੀ ਬੰਨ ਕੰਗਣੇ, ਜਿਨ ਸ਼ਾਹ ਅਸਵਾਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਗਾਉਂਦੀ ਰਹੂਗੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ

ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ

ਗੁਡਸ ਕੈਰੀਅਰ ਦਾ ਬਣ ਗਿਆ, ਕਿੱਤਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮੋਟਰ ਨੇ ਰੱਥ ਖੂੰਜੇ ਲਾਤਾ, ਜਿਉਂ ਠੇਲੇ ਨੇ ਗੱਡਾ ਊਠ ਤੇ ਘੋੜੇ ਅਸਤ ਬਲਾਂ 'ਚੋਂ, ਕਾਰਾਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਦਿੱਲੀ ਦੂਰ ਸੁਣੀਦੀ ਇਹਨਾਂ, ਖਿੱਚਕੇ ਕਰਤੀ ਨੇੜੇ ਸੁੱਤਿਆਂ ਸੁੱਤਿਆਂ ਲਾ ਆਉਂਦੇ ਨੇ, ਸੌ ਸੌ ਕੋਹ ਦੇ ਗੇੜੇ ਜੇਠ ਹਾੜ ਦੀਆਂ ਝੱਲ ਗਰਮੀਆਂ, ਪੋਹ ਮਾਘ ਦੇ ਪਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਅਗਰ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਗੱਡੀ ਦਾ, ਹੋ ਜਾਵੇ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਸ਼ੇਰਾਂ ਤੇ ਬਘਿਆੜਾਂ ਦੇ ਸੰਗ, ਕਰਨਾਂ ਪੈਂਦਾ ਮੰਗਲ ਧੁੱਪੇ ਬੈਠਿਆਂ ਦੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਨੇ, ਰੰਗ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨੋਂ ਕਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਕੂਹਣੀ ਮੋੜ ਪਹਾੜੀ ਰਸਤੇ, ਪੈਰ ਪੈਰ ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਮਰਸੀਡਜ਼ ਤੇ ਲੇਲੈਂਡਾਂ ਨੂੰ, ਜਾਣ ਬਣਾਈ ਪੱਤਰੇ ਪੁਲ ਭੀੜਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਨ ਹੀਲ ਕੇ, ਲੰਘਣ ਨਦੀਆਂ ਨਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਦੋ ਵਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਹੀਨੇ, ਆਪਸ ਮੇਂ ਲੜ ਪੈਂਦੇ ਪੀ ਘੁੱਟ ਕੱਢ੍ਹ ਲੈ ਆਉਂਦੇ ਰਾਡਾਂ, ਵਰਜੇ ਮੂਲ ਨਾ ਰਹਿੰਦੇ ਕੱਢ ਸਿਰਾਂ 'ਚੋਂ ਖੱਟਾ ਮੈਲਾ, ਹੁੰਦੇ ਫੇਰ ਸੁਖਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਬੁੱਢੇ ਬਦਸ਼ਕਲੇ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ, ਸੀਟ ਨੀ ਬਾਬਾ ਖਾਲੀ ਪਈ ਰਿਜ਼ਰਵ ਮਿੱਤਰਾਂ ਖਾਤਰ, ਸੀਟ ਕਡੰਕਟਰ ਵਾਲੀ ਖ਼ਾਸ ਸੱਜਣ ਨੂੰ ਆਪ ਡਰਾਇਵਰ, ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਬਹਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਪਲ ਵਿੱਚ ਮੇਲ ਕਰਾ ਦਿੰਦੇ ਨੇ, ਪਲ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਣ ਵਿਛੋੜੇ ਘੁਸਰ ਮੁਸਰ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਕਰਦੇ, ਸੱਜ ਵਿਆਹੇ ਜੋੜੇ ਸੁਭਾ ਢੁੱਕ ਕੇ ਸ਼ਾਮੀਂ ਵਾਪਸ, ਮੁੜ ਆਉਂਦੇ ਨੇ ਕਾਹਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਭੁਗਤਣ ਨਿੱਤ ਚਲਾਣ ਵਿਚਾਰੇ, ਨਵੀਓਂ ਨਵੀਂ ਕਚਿਹਰੀ ਇੱਕ ਸਵਾਰੀ ਦੇ ਵੀਹ ਪੱਚੀ, ਲੈਂਦਾ ਹਾਕਮ ਕਹਿਰੀ ਕਦੇ ਤਾਰੀਖ ਬਠਿੰਡੇ ਪੈਂਦੀ, ਕਦੇ ਪਵੇ ਪਟਿਆਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਮੰਦੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨੰਬਰ ਵੇਂਹਦਿਆਂ, ਪੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਅੱਖੀਆਂ ਸਾਵਣ ਭਾਦੋਂ ਵਿਚ ਮਹੀਨੇ, ਵਿਹਲੇ ਮਾਰਨ ਮੱਖੀਆਂ ਅੱਸੂ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਚਲਦਾ, ਫਿਰ ਨਾ ਥਿਆਉਂਦੇ ਭਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਰਾਹ ਸੁਰਗਾਂ ਦੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੰਦੀਆਂ, ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਕੀ ਦੱਸਾਂ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਹਜੂਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ, ਭਰੀਆਂ ਜਾਵਣ ਬੱਸਾਂ ਘਰੋਂ ਯਾਤਰੀ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ, ਰਾਸ਼ਣ ਪਾਣੀ ਨਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਅਜੇ ਅਯੂਬ ਅਤੇ ਭੁੱਟੋ ਨੇ, ਅੱਖ ਨਹੀਂ ਸੀ ਫਰਕੀ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਬਰਕੀ ਲੈਣ ਲਾਹੌਰ ਵਾਸਤੇ ਸਨ, ਹਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਕਾਹਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ ਬੈਠ ਮਾਲਵੇ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲੇ, ਚੰਦ ਰਣਜੀਤ ਉਡੀਕਣ ਸੂਬੇਦਾਰਾ ਕਰਨੈਲ ਕਵੀਸ਼ਰ, ਆਇਆ ਨੀ ਹੁਣ ਤੀਕਣ ਉਹ ਵੀ ਬੁੱਟਰੋਂ ਬਹਿ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਆ ਵੱਜਿਆ ਬਰਨਾਲੇ ਯੁੱਗ ਯੁੱਗ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਮੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਵਾਲੇ

  • ਮੁੱਖ ਪੰਨਾ : ਪੰਜਾਬੀ-ਕਵਿਤਾ.ਕਾਮ ਵੈਬਸਾਈਟ