سیہرفی سسی پنو دی مولوی غلام رسول آلمپری
1
علف-آلف چیتے سجن گل باہیں نی،
میں چھیج پھلاں بھر ستی ۔
جاں جاگی شہہ نال نہ پایا،
میں روندیاں نیند وگتی ۔
یار وچھنیاں اکھیں رنیاں،
تے بھا سڑدی چھیج کر ستی ۔
آکھیں کھولھ غلام رسولا،
سسی کوکے لٹی لٹی ۔۔1۔۔
(آ چیتے=اچانک، چھیج=سیج،
وگتی=گوائی، بھا=اگّ)
2
بے-برہوں دے قہر مو گاڑے،
میرے دل وچ کاری لگے ۔
کر گھائل سٹ گئے شکاری،
کی جاناں کت ول وگے ۔
کر کے جدا پنو تھیں مینوں،
میرے دکھاں نے سکھ ٹھگے ۔
ویکھ غلام رسول سسی ول،
جہڑی مردی توں اگے ۔۔2۔۔
(مو گاڑے=موئیگر،رواؤن والے،
کاری=ڈونگھے)
3
تے-تپدے دو نین تتی دے،
اوہ رتّ وہندے پرنالے ۔
کھڑی پکارے، کر کر نعرے،
دکھ پا گئے ہوت رزالے ۔
نہ چھڈّ جاہیں پنو یارا،
مینوں آ مڑ لے چل نالے ۔
لے پیغام غلام رسولا،
میرے یار دے کریں حوالے ۔۔3۔۔
(رزالے=رزیل،کمینے، پیغام=
سنیہا)
4
سے-ثبوتی تے صبر تسلی،
میں ویچ وہاجیاں آہیں ۔
لا لج نیند دل دتا سوہنا،
میں ہن رونیاں ابھے ساہیں ۔
جنہاں راہیں میرا پنو ونجیا،
میں ونج ملساں اونھاں راہیں ۔
جائ آکھ غلام رسول سجن نوں،
سوہنیاں، مار مئی نوں سائیں ۔۔4۔۔
(ونجیا=گیا)
5
جیم-جگا کر رخصت ہوئیوں جاں،
توں دھریا پیر کچاوے ۔
کیوں توں مینوں خبر نہ کیتی،
جدوں لاہے گلوں گلاوے ۔
بے-ترسا کیوں ترس نہ کیتا،
میرے دل نوں لائے پچھتاوے ۔
ویکھ غلام رسول سسی دے،
ہن نین بلن وچ ہاوے ۔۔5۔۔
(کچاوے=اوٹھ دی کاٹھی)
6
ہے-حوالے کس دے مینوں،
وے توں چھوڑ پئیوں اٹھ راہیں ۔
ہن رتّ رنی دیدوں چھٹی،
کھڑی کوکاں لمی راہیں ۔
مست بلوچا موڑ مہاراں،
مڑ سن لے میریاں آہیں ۔
وانگُ غلام رسول سسی دا،
سر سٹہ چوس آہیں ۔۔6۔۔
(دیدوں=اکھوں)
7
خے-ختائیں بخش اسائیں،
اساں کیتیاں بے-ادائیاں ۔
جو کجھ کیتا توں چنگا کیتا،
اساں خود کیتیاں بھر پائیاں ۔
کت ول کتے وی جائ نہ میری،
وے میں ملنیاں بھروائیاں ۔
کرو بیان غلام رسولا،
جہڑیاں شہہ نے آپ بلائیاں ۔۔7۔۔
8
دال-دکھی نیں میں گھائل ہوئی،
مینوں چڑھیا درد مروڑا ۔
میں وانگوں کونج دکھیں کرلانی،
جاں لے ہوت گئے گھنّ جوڑا ۔
شالہ، جان وچھنے تے دکھ دنے،
سانوں پایا جنہاں وچھوڑا ۔
غلام رسول جنہاں پی وچھڑے،
پھر قدروں دکھ تھوڑھا ۔8۔
(شالہ=ربّ کرے)
9
زال-ذرا دل صبر ن سہیں،
میرا ائیں، گھل گہیا پتا ۔
دنیاں دین ایمان سنے دل،
نی میں چا پنو ہتھ دتا ۔
ہوش حواس کیتے قربانی،
سوہنا کیوں ہو گیا پستا ۔
غلام رسول اج ہرن صبوری،
جس تے پیا برہوں دا چتا ۔۔9۔۔
(ائیں=انج آہاں نال، پستا=
پچھیتا، ہرن=مرگ،ہرن)
10
رے-روواں میں دکھ دھوواں،
نی توں ورج ن میریئے مائی ۔
پنو یار گیا گھتّ دکھیں،
میرے روون دے دن آئے ۔
لب پیلے اج نین رنگیلے،
گل زلفاں کنڈل پائے ۔
غلام رسول سسی دیاں چیکھاں،
دل سنگاں سل پائے ۔۔10۔۔
(سنگاں=پتھراں، سل=موری)
11
زے-زارو زاری میں روواں،
ماں پکڑ پلو کھلیارے ۔
نہ کر پچھا ایہو جہاں دا،
جہڑے پاپ کرن ہتیارے ۔
ندیاں چیر ملیندے ساجن،
تے ایہہ گل تھیں لاہ سدھارے ۔
غلام رسول کی پریت تنھاں دی،
جہڑے درد ن ونڈنہارے ۔۔11۔۔
12
سین-سجھا کجھ میں تجھ چکیاں،
نی میں چھوڑے تا نہ تھوڑے ۔
وڈیائیاں تے مان تکبر،
سب رخصت کر کر توڑے ۔
تے اک یار ن لوڑیا ہتھیں،
جہڑا میں پر کر گیا زورے ۔
غلام رسول پنو دے راہیں،
سسی کرن لگی ہڈکھورے ۔۔12۔۔
(تکبر=ہنکار، ہڈکھورے=ہٹکورے
بھرنے،ڈسکنا)
13
شین-شباشب ہوت سواری،
نی اوہ تھل مارو لنگھ گئیا ۔
ونج ملے کد ڈاچیاں والا،
نی توں ن جا ہٹ ایہہ دھئیا ۔
تے توں پندھ ن پئیؤں اوپرے،
تے اج کہی مصیبت پئیا ۔
غلام رسول سسی دے سر تے،
اج بنیا سخت کزئیا ۔۔13۔۔
(شباشب=جھٹّ پٹّ، ایہہ=ہے،اے،
دھئیا=دھی، کزئیا=قضیہ،
مصیبت)
14
سواد-سبرد دل میرے چلیا،
تے ہن میرا نہیں ٹکانا ۔
عشقَ امانت میں سر دھریا،
جے ایہہ دھریا پرے نہ جانا ۔
چھوڑیا میں بے-وس ہوئیاں،
کیتا خونی عشقَ دھگانا ۔
انت غلام رسول سسی نے،
ونج جانا جانا تے خوف ن کھانا ۔۔14۔۔
(دھگانا=دھکہ، ونج=چلے جانا)
15
ضواد-ضرور میرا منّ کہنا،
نی توں جاہ ن پرے پریرے ۔
کی شے ہوت گیا کی ہویا،
تے اتھے پنو جہے بتھیرے ۔
ریگستان تنور تھلاں دی،
مت سڑ بل ہوسیں بیرے ۔
غلام رسول سسی نہیں ہٹدی،
ہن ورجیوں تیرے میرے ۔۔15۔۔
(ریگستان=ریت دا تھل، تنور=
تندور وانگ تپیا، ورجیوں=
ورجیاں،روکن نال)
16
توئِ-تانے سنِ سسی رنی،
نی توں کی مائی ! فرمایا ؟
پنو جیہا مست رنگیلا،
کسے کد ست پتری جایا ۔
دوویں عالم تے دل دکھیں بھر پانی،
میتھوں گھول گھمایا ۔
غلام رسول ایتھے پنو باجھوں،
سسی کوکے ہور ن آیا ۔۔16۔۔
(ست پتری=سپتری ماں نے، عالم=
سنسار)
17
زوئ-ظالم عشقَ دھگانا کیتا سی،
پاڑ پلو اٹھ دھانی ۔
خوجے کھوج پنو دے راہیں،
نی اوہ کردی گئی ورانی ۔
پیر ننگے اوہ مہندیاں رنگے،
وچ کنڈیاں پھرے دبانی ۔
ہور غلام رسول برہوں دے،
چڑھ سورج لاٹ وگانی ۔۔17۔۔
(دھگانا=دھکہ، دھانی=دھائی،
دوڑی، دبانی=دبدی)
18
این-عنایت کریں، پلو چا سسی،
رو رو کوک پکارے ۔
تیز روانی ڈاچی والیا،
مینوں دینودا عشقَ ہلارے ۔
میں برہوں بھجا بالن ہوئیاں،
وچ تھل بھکھدے انگیارے ۔
غلام رسول دل مہشر وانگوں،
چھٹے سورج دے لشکارے ۔۔18۔۔
(عنایت=مہربانی، روانی=
چال، مہشر=پرلو دا دن)
19
غین-غماں تے درداں والے،
مینوں پائے عشقَ سیاپے ۔
لنکا داہ تھلاں دیاں ریتاں،
میرا تن من تاندیاں تاپے ۔
پنو تاؤ دتا وچ سینے،
وے توں چمکیا آپے آپے ۔
غلام رسول پکارے سسی،
مینوں نج جنیندے ماپے ۔۔19۔۔
20
فے-فراقَ پنو دیوں دردوں،
مینوں اگّ بلدی وچ جھوکو ۔
لال رتوں بھر مالا چینی،
تسیں جھمنیاں دیؤ نوکو ۔
بھریا نور پنو دا مخمل،
کتے جاندا ویکھو لوکو ۔
غلام رسول سسی برہوں سڑدی،
تسیں نہ سڑدی نوں روکو ۔۔20۔۔
21
قاف-قرار تسلی میری اے،
توں لے پنو کتے چھپیا ۔
چڑھی دوپہر تے چمکیا سورج،
تھل مارو دوزخ تپیا ۔
وے میں سڑدی بلدی کولے ہوندی،
بھی نام تیرا ہے جپیا ۔
غلام رسول کی وسّ سسی دے،
منہ برہوں دے سبھ جگ کھپیا ۔۔21۔۔
22
کواف-کرمف دیاں موڑ مہاراں،
پنو ! سن لے میریاں آہاں ۔
توں توڑ وچھوڑی، وے میں پچھے دوڑی،
تیرا بھی قدم اگاہاں ۔
آخر تیک لکھیاں ساہاں،
لا چھڈیاں ساریاں واہاں ۔
غلام رسول پیا نیڑے وسدا،
تیریاں جاندیاں دور نگاہاں ۔۔22۔۔
23
لام-لئیم دم دندی پنو،
بھر اکھیں لہو پلٹیا ۔
میرے نین پران حیاتی گھٹ گئی،
دکھ برہوں دا ن گھٹیا ۔
نی میں گھٹدی گھٹدی گھٹے رلیاں،
ایہو عشقَ تھیں کھٹیا وٹیا ۔
غلام رسول جنہاں عشقَ نے پھٹیا،
تنھاں تپدا لوہا چٹیا ۔۔23۔۔
24
میم-مریندی تے تڑپھیندی،
سسی ڈگ ڈگ پوے بچاری ۔
سٹ گئے پیر کلیجہ بھجا،
سینے وگدی درد کٹاری ۔
دھپّ پیاس نتانی کیتی،
پر اوہ ثابت دموں ن ہاری ۔
غلام رسول سسی چچلانی،
لے وے ہوت پنو میں واری ۔۔24۔۔
25
نون-نکھٹّ حیاتی چلی،
اجے قدم اگاڑی دھردی ۔
لے پنو تیرے گھر دی باندی،
دکھ زردی عذر ن کردی ۔
اس دلبر دی درد بدردی،
جس آن ن دیکھی مردی ۔
غلام رسول وچ عشقے سسی،
کائی داغ لگن تھیں ڈردی ۔۔25۔۔
(حیاتی=زندگی، اگاڑی=اگیرے،
کائی=کوئی)
26
واؤ-ویلا آیا سسی
ویکھیا اک چرواہے ۔
اتھے دوڑ پجی پچھے اوس بھراوا،
کت ول ہوت لنگھے متوالے ۔
وچّ اوہناں میرا پنو وگیا،
مینوں دے گیا دیس نکالے ۔
سسی چھوڑ غلام رسولا،
مینتھیں کر گیا ٹالم ٹالے ۔۔26۔۔
27
ہے-ہجر تپائی جند لب تے آئی،
سسی رو رو کہندی نالے ۔
'ایہہ لے لوتھ امانت رکھیں،
میرے یار دے کریں حوالے ۔'
ایہہ گل بول جھڑی دم ٹٹا،
ہن گر گئی تم کو سالے ۔
غلام رسول دبائی قبرے،
سسی رو رو بھیڈاں والے ۔۔27۔۔
28
لام-لباس بدن لا جندڑی،
قول پنو تھیں کردی پکا ۔
حج چلی اج منزل پنی،
سسی تھل وچ پا لیا مکہ ۔
میں اپنیاں لائیاں توڑ نبھائیاں،
توں ہن بھاویں دیہہ دھکہ ۔
غلام رسول ہن جاگیا پنو،
تکّ رہِ گیا حقہ بکا ۔۔28۔۔
(لب=بلھ، پنی=پجی)
29
علف-اداس سجن بن پنو،
اوہدے نین لہو بھر آئے ۔
جاتا حالَ جو ہوت ستمگر،
مینوں سسی تھیں توڑ لیائے ۔
موڑ مہار پچھاڑی وگیا،
ہن ہوتاں دی پیش نہ جائے ۔
غلام رسول بھکھلوندے تھل وچ،
پنو رو رو نیر چلا ئے ۔۔29۔۔
(ستمگر=ظالم، بھکھلوندے=تپدے،
چلا ئے=وگائے)
30
یہ-یار دی وچّ خماری،
بند پنو دی دسوں نہ ٹٹی ۔
اگے قبر ڈٹھی چرواہے، پچھیا،
'ایتھے کون دبی دکھ لٹی ؟'
سنیا حالَ تے نارا کیتا،
وچوں قبر سسی دی پھٹی ۔
غلام رسول وچ وڑیا پنو،
اتوں قبر ملی بند چھٹی ۔۔30۔۔