سسی-پنوں مولوی غلام رسول قلعہ میہاں سنگھ
'سسی پنوں' قصہ لکھن دا کارن
ہویا پھر صوفیاں دا، شوق غالب،
پھراں اس درد، ہر طرف طالب ۔
حقایت عاشقانہ، بہت بھاوے،
کہانی عشقَ دی، دل نوں سکھاوے ۔
خصوصاً بات سسی دی زیادہ،
کرے سوزاں دا دروازہ کشادہ ۔
اسے کارن وچھوڑے دی حقایت،
تھلاں دے وچ رلنے دی روایت ۔
لکھی اول میں درداں دی کہانی،
ہوئی باقی موں سسی بارسانی ۔
لکھا میں درد اپنے دا فسانہ،
سسی پنوں دا قصہ کر بہانہ ۔
سسی دا دکھانت
اٹھی فجری پنوں نظر نہ آیا،
کہے-'کی قہر کیتوئی خدایا ۔'
ملے اوہ ہاتھ جب بے دار ہوئی،
کہے-'ہے ہے کویلے سار ہوئی ۔
پئے ہوتاں دے راتیں چور مینوں،
مٹھو نے ظالماں کر زور مینوں ۔
دسیندے ظاہرہ سن کاروانی،
نمانی جان دے دشمن نے ہانی ۔
پھراں کملی کوئی دارو نہ جانا،
جو ڈھونڈھاں یار دا کت ول ٹکانا ۔
مراداں دل دیاں دل وچ رہیاں،
سجن نوں من دیاں باتاں ن کہیاں ۔
دکھاں دے روز نوں جے جاندی میں،
سجن دے نال خوشیاں ماندی میں ۔
بلوچا ظالمہ ! سن وین میرے،
کچاوا یار دا کر نین میرے ۔
کہڑے راہے گیا راتیں پیارا،
کہڑی منزل کیتا سوہنے اتارا ؟
اجل اس جگہ پر لے چل مینوں،
بھلا کر لین دے اک گلّ مینوں ۔
ستی ساں تالیاں وانگوں نمانی،
گیا پنوں کلیجے مار کانی ۔'
سنیہڑے
صبا ! اک وار کیچم شہر جائیں،
میرا پیغام دلبر نوں سنائیں ۔
جو ہے سسی تیرے دکھاں دی ماری،
تھلاں دے وچ کردی گریازاری ۔
میں آئؤں چھوڑ بسمل نیم جانی،
تیرے آنے تلک ہے زندہ جانی ۔
کتھے اوہ قول تے اقرار تیرے،
سخن منہ-رکھنے سن یار تیرے ۔
کیا ڈاڈھا کیتوئی سجناں جی،
کیا آہا تے ربا ہو گیا کی ۔
وفاداری نہیں اس طور جانی،
نہیں لایق جفا او زور جانی ۔
کیتوئی چھوڑ سسی نوں چڑھائی،
کہڑے وے ٹھگّ نے بانی پڑھائی ۔
سجن ! لایق نہیں سی چھوڑ جانا،
تھلاں دے وچ تتی نوں رلانا ۔
ایہہ مہندی رانگلی ہے خون میرا،
ہویا مقتول دل مجنوں میرا ۔
رلایا عشقَ نے پردیس مینوں،
فقیراں وانگ میلے ویس مینوں ۔
مواتا بال ساڑاں شہر بھمبور،
جو اج اس باغ مو دسدا نہیں مور ۔
خدا دے واسطے لے سار میری،
بیڑی رڑھدی نوں لائیں پار میری ۔
میرا ہن جیوندیاں ملنا ہے مشکل،
سنے تد دور کیچم سخت جنگل ۔
میرے بختاں دیوں انگوں ریت تتی،
اجے گہڑیاں 'چوں پونی نہ کتی ۔
نہ دسے سارباناں دی نشانی،
نہیں پیتا انے روزوں میں پانی ۔
کلیجے دے کباباں دا ہے کھانا،
اجے ہے دور دلبر دا ٹکانا ۔
حیاتی موں نہیں ہوندی ملاقات،
دریغا ! ہسرتا ! حیات ! حیات ۔
مگر وا خاک سسی دی اڑاوے،
تیرے دربار پر جانی پچاوے ۔
تیرے مکھ ویکھنے باجھوں ہوں موئی،
کفن ہے رانگلا کڑتی ہے سوئی ۔
ترلے
مہاراں پرط وے اشتر-سوارا !
میرے نیناں موں آ کر توں اتارا ۔
نہ جنگل میں رہا آرام مینوں،
نہ وستیاں نال ہے کجھ کام مینوں ۔
بھلاوے دلبرا دلدار ہوویں،
میرے اس درد دا غمخار ہوویں ۔
تساڈے ہجر نے دل چور کیتا،
قضاع دلبر کویں مہجور کیتا ۔
لباں پر منتظر ہے جان میری،
جو جاوے کیچ نوں کر تانگھ تیری ۔
مہاراں پرط تاں پھر پھرت جاوے،
وگرنا دیکھنے تیرے کو آوے ۔
غرض اس طور کر کر وین رووے،
نہ قوت چلن دی نہ دل کھلووے ۔
تھلاں دے وچ کتنے روز بے تاب،
پھرے ہر طرف بھوندی بیخوفو خواب ۔
کھلوتا دیکھ کاکا ناؤں ایالی،
پچھے راہ چھوڑ کے ہوتاں دے چالی ۔
کہے 'ویرا ! وے صدقے بھین گھولی،
کیا مٹھے سخن تیری ہے بولی ۔
مینوں ہوتاں دی دسیں سار کوئی،
کتے پنوں چلا جاندا ڈٹھوئی ۔
دسیں ویرا اگر کجھ سار ہووے،
خدا دا فضل رحمت یار ہووے ۔
میں سسی نام آدم جام جائی،
تھلاں دے وچ برہوں نے رلائی ۔
پیارے دے پچھے ہن جانودی ہاں،
وہانے وقت نوں پچھتانودی ہاں ۔
نہیں پیتا میں انے روزوں میں پانی،
پیاسی ڈھونڈھدی ہاں یار جانی ۔
میری اس اگّ نوں جانی بجھاوے،
میرے اس حالَ پر اک جھات پاوے ۔
لیا پانی جو پی کر کیچ جاواں،
میں اپنے سارباں دی سار پاواں ۔
لباں پر جان ہے آ دیکھ پنوں،
اویں لکھیا سی میرا لیکھ پنوں ۔'
ایہو کہندی سی ملکل موت آیا،
پیالہ مرگ دا بھر کے پلایا ۔
پئی منہ بھار کھا گردی زمیں تے،
نہ ورتے اس طرحاں شالہ کہیں تے ۔
نہ پنوں کول تاں قربان تھیوے،
پیارے باجھ مشکل پلک جیوے ۔
نہ بھیڑی امبڑی دیکھے اتھائیں،
نہ سئیاں بیٹھ روون بیٹھ آہیں ۔
گلابی رنگ ہویا زیفرانی،
عجب اوہ روپ تازہ نوجوانی ۔
ایہو سی عشقَ دا انجام بلخیر،
موئی سسی مبارک نام بلخیر ۔
(قصہ 'سسی پنوں' وچوں)
|