پنجابی کافیاں سادھو ایشر داس اداسی
1. کدھر گئے ملکھ دے والی
کدھر گئے ملکھ دے والی،
دیس ولایت کر گئے خالی،
چلدے ہنس مور دی چالی،
پکے محل اسار گئے ۔
چندر مکھی گھر نعر جنہاں دے،
نوں نوں لکھے ہار تنھاں دے،
اوڑک راجے سنے رانیاں،
ہار شنگار وسار گئے ۔
سبز نواری پلنگھ کساون،
مالی سندر پھلّ بچھاون،
عطر پھلیل سرہانے دھر کے،
موت وسار ہنکار گئے ۔
لشکر فوجاں مال خزانے،
توپ زمبورے، نوبت خانے،
چن چراغ، جنہاں دے روشن،
وسطی چھڈ اجاڑ گئے ۔
ایشر داسا سنے غلاماں،
نیوں نیوں راجے کرن سلاماں،
گوراں اندرِ جائے سمانے،
انت کال نوں ہار گئے ۔
2. گوبند نام گوپال ہری ہرِ
گوبند نام گوپال ہری ہرِ،
کئی بار ازمایا سی ۔
رام نام دا سمرن کر کے،
تتا تاؤ بجھایا سی ۔
ستگور سوامی نربھؤ کینو،
دین دیال ڈرایا سی ۔
جس دی خاطر پیدا کیتو،
سو تیں کیوں بسرایا سی ۔
سوں تیں قول قرار بسارے،
کالکھ داغ لگایا سی ۔
جس نے پید ن پیدوں کرکے،
بوندوں برج بنایا سی ۔
لعلاں دا ونجارا بن کے،
کلر لدِ چلایا سی ۔
جنم جنم دا روگی،کدی
ستگورو جائ چھڈایا سی ۔
ایشر داسا بند خلاصی ہوئی،
لکھ لکھ شکر منایا سی ۔
3. اس وقت تیرا کوئی نہ والی
اس وقت تیرا کوئی نہ والی،
جد توں کھرا نتانا سی ۔
سر تلوایا کر لٹکایا،
کونج وانگ کرلانا سی ۔
روگ دکھاں دی کھانی اندر،
نرک بھوگ پچھتانا سی ۔
جتھے گند گبر کرارا،
تیرا تہاں سرہانا سی ۔
مات گربھ دی پھاہی وچوں،
چھٹن نوں پچھتانا سی ۔
بندخلاسی کرنے والا،
کون کوئی جروانا سی ۔
ستگور جاہِ سہائتا کیتی،
پون روپ دا بانا سی ۔
بھیڑے نرک نہائتا تنگی،
وانگ یتیم نمانا سی ۔
پر-اپکاری ستگور ہوئے،
جگت جتھوں ورسانا سی ۔
ایشر داسا ستگور باجھوں،
تیرا کون ٹکانا سی ۔
4. دل وچّ کوٹ دلیلاں کر کر
دل وچّ کوٹ دلیلاں کر کر،
پکے پیر پسارے سی ۔
سرخ سنیہری کوٹ جنہاں دے،
سیکھو سیخ منارے سی ۔
اوہناں اگے بڈے سورمے،
کس دے پانیہارے سی ۔
سورج چند رسوئیے جن کے
پاوک چیر پکھارے سی ۔
اندر باغ لگاون جنکے،
ساگر پانیہارے سی
کمبھ کرن تے میگھ ناد نے،
کال قید کر ڈارے سی ۔
راون ریت رلے کھن بھیتر،
جنکے بنک دوارے سی ۔
کیسوں کنس زمیں پٹکائے،
عرشوں کال الارے سی ۔
ہرن کشپِ ہرناکش مارے،
لے ور مرن وسارے سی ۔
بلی بل دریودھن مارے،
جیون آس جگ چارے سی ۔
روندے گئے مسافر بن بن،
جن جن پیر پسارے سی ۔
ایشر داسا کال بلی نے،
بلی بھسم کر ڈارے سی ۔
5. سطراں دے وچّ بیٹھیاں رانیاں
سطراں دے وچّ بیٹھیاں رانیاں،
مانگ سندھور سواردیاں ۔
کوئلاں وانگر کنٹھ جنہاں دے،
سندر سخن اچاردیاں ۔
چند سامان سریر جنہاں دے،
زیور پائِ شنگاردیاں ۔
نوں نوں لکھ جنہاں دی قیمت،
گل وچّ لڑیاں ہار دیاں ۔
ہیرے موتی لال جواہر،
ہاسے اتوں واردیاں ۔
لاکھ چرتر یاد جنہاں دے،
گلیں کوٹ اساردیاں ۔
کرن کلول کبوتر وانگوں،
سر توں موت وساردیاں ۔
ایشر داسا نیک رکاناں،
کدے ن مرن چتاردیاں ۔
(نیک=بہت)
6. اٹھ کڑے دن وڈا چڑھیا
اٹھ کڑے دن وڈا چڑھیا،
پندھ پئے سر دوراں دے ۔
تیری خاطر کئی مسافر،
اٹکے نال ادھوراں دے ۔
پندھ پئی پچھتاون لگی،
تردی نال لہوراں دے ۔
چھٹ گئے اوہ راج دوارے،
ہوئی وانگ مزدوراں دے ۔
اوہ دن یاد کرے بہہ رووے،
موت نمانی گھوراں دے ۔
دوزخ بھامبڑ دوروں دسدے،
تپدے وانگ تندوراں دے ۔
کال قلندر گل وچّ پائے،
پٹھے پیچ زمبوراں دے ۔
دھرم رائے دا لیکھا دینا،
دفتر خاص ہزوراں دے ۔
نرک اٹھاراں بھوگ پرانی،
ملے انعام گروراں دے ۔
اندھا بول سنے ن دیکھے،
منگل پریاں حوراں دے ۔
اکوں چکوں مشک نہ آون،
عطر گلاب کپوراں دے ۔
ارنڈ بیج کے ایشر داسا،
میوے کہاں کھجوراں دے ۔
7. جگوں کھٹّ مسافر تردا
جگوں کھٹّ مسافر تردا،
مانس ناؤں دھرایا مردہ،
وسطی چھڈ اجاڑیں آیا،
گوریں آسن لایا تیں ۔
دھرم راج نے بہت بگویا،
روز نام حاضر نہیں ہویا،
چتر گپت دفتر نوں دیکھن،
کہن ککرم کمایا تیں ۔
لوبھی ہوئِ پھرے ہلکایا،
سادھ سنگ واسا نہیں پایا،
کیوں رے بؤرے جنم گوایا،
کالکھ داغ لوایا تیں ۔
جس سائیں نے پیدا کیتا،
تس دا نام نہ سنیا لیتا،
بیٹھ کسنگت کرم ہین،
کر چوری شکر منایا تیں ۔
کاج بگاڑ پچھوں پچھتاویں،
بیجیں اکّ امب کتھوں کھاویں،
ایشر داسا کوڈی بدلے،
لال امول گوایا تیں ۔
8. اٹھ مسافر تریا خالی
اٹھ مسافر تریا خالی،
خرچ نہیں پردیساں دے ۔
بیٹھ سنگھاسن حکم چلاوے،
اپر اور نریشاں دے ۔
ساری عمر کھٹدیاں گزری،
خالی ہتھ بلیکھاں دے ۔
جان لگے تے لاہکے دھر لئے،
لیڑے دور دریشاں دے ۔
دھکے دے کے کھرے پیارے،
کڈھن نال کلیشاں دے ۔
ایک ساس بن ریتے رل گیا،
کیہے گمان وریساں دے ۔
توڑ تڑاگی ننگا کیتا،
بنیاں وانگ ملیساں دے ۔
روز جنہاں دی مرنی مردا،
بنے بدیس ہمیشاں دے ۔
جوبن روپ اتھائیں دھر گیا،
بنیاں وانگ سریساں دے ۔
ایشر داسا ایتھے دھر گیا،
کوئلے کر کے کیساں دے ۔
9. سوہنی روز ندی تر جاوے
سوہنی روز ندی تر جاوے،
نین ملے ترساندے نہ ۔
عاشق لوک مشوکاں تائیں،
صدق بناں ازماندے نہ ۔
روز ہمیشاں سر پر جانا،
ظالم لوک جراندے نہ ۔
ماگھ مہینے ٹھاٹھاں دیندے،
انت شمار سراں دے نہ ۔
رات انھیری ککر کڑکن،
بدل پون ٹھراندے نہ ۔
کچا گھڑا کموت قبولی،
اڈ گئی جانوراں دے نہ ۔
ایہو حالَ سسی تن گزرے،
ہیت(ہوت) پیار گھراں دے نہ ۔
جیٹھ مہینے سکھر دوپیہرے،
پہنچی مزل گھراں دے نہ ۔
ننگے پیر پری دی صورتَ،
کھلے کیس پراندے نہ ۔
صدقوں ہینے دوہیں جہانی،
مرشد تے ترساندے نہ ۔
ایشر داسا لوک لاج تے
عاشق جو شرماندے نہ ۔
10. چلو سئییو رل دیکھن چلیئے
چلو سئییو رل دیکھن چلیئے،
نند مہر دا پیارا نی ۔
مٹکی پھوڑ جگاتاں منگدا،
لیندا روز نظارہ نی ۔
جمنا گھاٹ چراوت گٔوآں،
شیام روپ ونجارا نی ۔
جس نے ناد وجائی بنسی،
موہ لیا جگ سارا نی ۔
بندرابن دی کنج گلی میں،
غرض رہا گھن کارا نی ۔
ہرِ ہرِ دے وچّ روپ اسی دا،
جس دا نور نیارا نی ۔
رل ملیؤ من موہن شام نوں،
اب ہن داؤ تمارا نی ۔
وقت گئے نوں مرو جھوردا،
ایشرداس وچارا نی ۔
11. ہوئِ مرید اجردا عاجز
ہوئِ مرید اجردا عاجز آن پیا در پیراں دے
جلدی اگن نوارن ستگور سیتل سانتِ پسیراں دے
پاتشاہ پرمیسر بنیاں ستگور نال وزیراں دے
ستگور باجھوں پھراں بھرمدا بنیاں وانگ فقیراں دے
در در وات ن پچھدا کوئی پھردا وانگ فقیراں دے
اسیں گناہی اؤگنہارے گر سر تاج امیراں دے
ست سنتوکھ چڑھاکے فوجاں دور کرن بل بیراں دے
کام کرودھ نوں ریت رلاون مار نشانے تیراں دے
نام بہونے ستگور باجھوں کہے گمان سریراں دے
تارامیرا ساگ بیج کے سواد بھالدا کھیراں دے
جیؤ لوچدا امب کھان نوں بوٹے بیج کریراں دے
اکّ بیج کے منگے مورکھ گچھے لال ہجیراں دے
بھسم نصیب بھاگ وچ کوئلے چاہے سواد پنیراں دے
ارنڈ بیج کے میوے منگدا قابل تے کشمیراں دے
ایشر داسا دیکھ تماشہ وہن اپٹھے نیراں دے
12. لدِ چلیا ونجارا ٹھاکر
لدِ چلیا ونجارا ٹھاکر ٹھیکر دے گیا بیلی نوں
نہ جا وے میں واری صدقے مڑ کے سانبھ حویلی نوں
گیت گاؤندیاں سیاں گیاں ودیا کرن سہیلی نوں
چکھا چاڑھکے پھوک دتو نے لال چندن دی گیلی نوں
لے جمُ لاڑا ودیا ہویا سندر نعر نویلی نوں
ایشر داسا کون کسے دا دکھڑے جان اکیلی نوں
(سیاں گیاں=سئیاں گئیاں)
13. آئِ جماں نے گھیر لیا جد
آئِ جماں نے گھیر لیا جد بھید ن ملیا گھر دے نوں
لکھ سیانیاں بیداں ہندیاں بنھ چلایا بردے نوں
کال اچانک مار لیا ہن سر وچ بگلے تردے نوں
ماؤں کہے ہن کون چھڈاوے بالک ترلے بھردے نوں
ہیریا ہرنا موت مار گئی ہری انگوری چردے نوں
خالی ہتھیں تور دتا نے بہتا پٹ پٹ مردے نوں
نارِ نمانی رو رو آکھے چھوڈ چلیا انسردے نوں
کال غلیلا مار لیا وے گھر وچ عیشاں کردے نوں
کوئی جاکے موڑ لیاوے مالک ساری زر دے نوں
ایشر داسا ورج رہی میں چیز پرائی ہردے نوں
14. دیہہ نمانی عاجز ہوکے
دیہہ نمانی عاجز ہوکے آکھ رہی بلہاری میں
مینوں چھوڈ نہ جائیں کدھرے تیرے باجھ نکاری میں
سن وے کنتا بہو گنونتا عرض کراں اک ناری میں
جکر رنگ مجیٹھاں اندر تیتھوں نہیں نیاری میں
کیہڑے عیب نکرمن اندر تیں کیوں منوں وساری میں
تیرے باجھوں کنت پیاریا کنیاں بال کوآری میں
تیرے ہندے جیؤن جوگیا موہی خلقت ساری میں
دھرمی راج تہاڈے اندر بھوگ لئی سرداری میں
لالچ لاڈ ہلاسے تیرے پھردی ہار سنگاری میں
سراں دھڑاں دی بازی لاکے جت گیا توں ہاری میں
ایشر داسا کنت وہونی چھٹڑ ہوئی ناری میں
15. موت بے دردن اندر وڑ گئی
موت بے دردن اندر وڑ گئی انیاں پکڑ کٹار دیاں
کال اچانک آن دتیاں خبراں دھر دربار دیاں
ایہہ لے رانی واچ چٹھیاں لکھیاں پرودگار دیاں
سندی سی میں روز بھاویاں نہ ٹلیاں کرتار دیاں
کال بلی سر آن جھکائیاں گھڑیاں دھندھوکار دیاں
لگی موت مروڑے مارن کومل بدن سہار دیاں
مارو مار کریندی ظالم گھوراں دے تلوار دیاں
ملو ملی توڑ لچلی توں ویلاں گلزار دیاں
محلاں وچوں دیوے ہو گئے راتی غضب گزار دیاں
ایشر داسا کدھر گئیاں کونجاں دھولی دھار دیاں
16. موت کہے کیوں جھیڑے کردی
موت کہے کیوں جھیڑے کردی گلاں کر تر جان دیاں
تیں جیہیاں میں کئی رکاناں لئیاں چھیجاں مان دیاں
سندر روپ اپار جنہاں دے سئیاں اکو ہان دیاں
سورج نال پیار جنہاں دے ستیاں سانگ مسان دیاں
تیرے نالوں چتر باندیاں کئی چرتر جان دیاں
عقل شعور گناں وچ پورن ددھوں پانی چھان دیاں
ہنس کبوتر موراں نوں اوہ جھاتی پا پا ران دیاں
عاشق ہون جانور سارے ایسی پھاہی تان دیاں
اک دن آن پوائیاں اونیں محلیں کوکاں کان دیاں
ننگیں پیریں بنھ چلائیاں گھوڑے فیل پلان دیاں
جاندی واراں یاد کردیاں خوشیاں پہنن کھان دیاں
ایشر داسا کون سہارے چوٹاں میرے بان دیاں
17. پنکھی بھور اڈاری لے گیا
پنکھی بھور اڈاری لے گیا ڈیرے سنّ مسان کرے
آگے بھوجل بھاری آئے گر بن کیسے پار پرے
کالے ناگ سکاٹے مارن اوس ندی دے تیر کھرے
پربت رڑہدے روندے جاندے پاپی کیہڑے یتن کرے
اوکھی گھاٹی مشکل پینڈا اگے قدم ن مول دھرے
گرج غلیل کمان بندوقاں دیکھ جماں دا تیز ڈرے
لوہے وانگ تپاون دیہی دکھ پرانی بہت بھرے
دینا ناتھ دیال ہری بن ایسے سنکٹ کون ہرے
ایشر داسا ستگور باجھوں پاپی مندی موت مرے
18. رے من پاپی ورج رہا میں
رے من پاپی ورج رہا میں سمر سدا سکھدائی نوں
جیہا کرسیں تیہا پاویں دوس ن بابل مائی نوں
نانک دادک ساجن صادق کیہا نہورا بھائی نوں
کدے ن درد بے درداں اندر مارن جان پرائی نوں
تردی ایساں کردی سی ہن مار لیا مرغائی نوں
اچاں چیت اچانک عرشوں باز پئے گھر آئی نوں
پیش جماں دے پیا پرانی چھڈکے دھری دھرائی نوں
ایشر داسا ترس ن آوے ظالم کال قصائی نوں
| |
