پریتم سنگھ سفیر پنجابی شاعری/کویتا
ترنتارن دے کھیتاں وچ، جدوں میں پھرن جاندا جاں،
اوہ کاٹھے گنیاں دے مڈھ
جنہاں وچّ دنے دیویں
ہنیرا جیہا ہندا سی، اوہناں دے کول بہندا ساں
تاں نکی بھین موئی ہوئی نوں
دل یاد کردا سی،
"کویں موئی ؟
اوہ کدھر چلی گئی ؟
کیوں آ نہیں سکدی ؟
میں دنیاں وچ کراں گا کی ؟
تڑپدے دل نوں کہندا ساں؛
میں سوچاں وچّ کئی نقشے بنادا ساں میٹاندا ساں،
ترن تارن دے کھیتاں وچّ……
ترن تارن دے کھیتاں وچّ، جدوں میں پھرن جاندا ساں
نہ بھکھ دا فکر ہندا سی
نہ تریہ دا خیال ہندا سی،
کسے ان دسدی دنیاں دا
نظارہ بھالدا سی دل،
اوہ جذبہ جس توں پھیلے
آریہ پورب تے پچھم وچّ
کوئی اس دے جیہا ہی بھاوَ
میرے نال ہندا سی ۔
کدے بے چین اکھاں نوں
ساں سورج تے ٹکا دندا،
دنے دیکھن لئی تارے
ساں سارا زور لا دندا،
کدے زدّ تھک جاندا ساں
گھاہاں تے لیٹ جاندا ساں؛
نہ نکی عمر نوں
سپنا سی پریاں جاں پریتاں دا،
ہاں گھر وچّ روز سندا ساں
دیس دے دکھ دی وتھیا،
نیند وچّ
چمکدی چاندی دے گھر بندے سی لوکاں دے
اوہناں دے چہریاں اتے
نواں اک نور پاندا ساں،
اوہناں دی نویں دنیاں
کئی رنگاں دی بناندا ساں،
ترن تارن دے کھیتاں وچ......
ترن تارن دے کھیتاں وچ، جدوں میں پھرن جاندا ساں،
ہنیرا شام دا
ہندا سی میرے مڑن دا ویلا
کئی پنچھی اڈاراں ماردے سن پرتدے جتھوں
میں اس دنیاں نوں جاندا ساں ۔
ترن تارن دے کھیتاں وچ، جدوں ہن پھرن جاواںگا،
جسم نوں 'خیال' کر دیوانگا
اک لمی اڈاری دا،
ارادہ ہوئگا دل وچ
زمانہ چھان مارن دا
مکئیاں نال کھہسردا
ہواواں نال الردا
اؤ دسدا ہے، قدماں نوں اگیرے ہی ودھاوانگا،
ترن تارن دے کھیتاں وچ
میں ایسا پھرن جاواںگا،
ترن تارن دی حد نوں
توڑ لنکا تکّ پچاوانگا ۔
چڑیئے،
مڑ مڑ بہنی ایں سیکھاں اتے !
اےنہاں دی بندی وچ رلرل
لکھاں جنداں موئیاں؛
میری عمر نمانی
لنگھدی جاندی جی-بھیانی
کاہنوں
بھاوَ جگانی ایں ستے ؟
ڈونگھیاں سوچاں دے وچ گھل گھل
ہوشاں بھلیاں ہوئیاں ۔
چڑیئے،
نچ نچ کے بے صبرا کر نہ
سیکھاں وچوں میں کد اڈنا
دل وچ اک خوش حالی؛
میرے ورگے
ایویں جاندے مر نہ،
جنگ غلامی نوں میٹن دی
اےداں ای جاندی پالی ۔
چڑیئے،
جانندیؤں جے میری بولی
جے کدے تیریاں اکھاں
گھوکھ سکدیاں حالت میری؛
تھاں تھاں،
جا پاؤندیؤں درداں دی رولی،
مچ اٹھدے دل لکھاں
جھلدی گھور ہنیری ۔
چڑیئے،
جاویں تے مڑ نہ آویں
ہور میں دیکھ نہ سکاں
تیریاں مٹک اڈاراں؛
چیں چیں اپنی
پھیر نہ آن سناویں،
بھولیئے، تپدے دلاں تے
ایوں نہ پین پھہاراں !
آ وننجے جے ڈھولا مینڈا
نچّ پواں میں گھنگٹ کھولھ
سے امبراں وچ گھم گھم پھردا
لکھ نوراں دی بکلیں گھردا
اوہدے چرن دیاں سوہجاں کھاتر
دیاں ڈونگھانا پھول
مست ہواواں پھرن شدائی
امرت دے بھنڈار لکائی
اوہدے چرن پکھالن خاطر
دین پھہاراں ڈولھ
لکھ بجلی اوہدے نینیں چمکے
ڈگدے نے تارے پلک دے جھمکے
چرن اوس دے رحمت وسدی
اڈّ بوھاں میں جھول
آ وننجے جے ڈھولا مینڈا
نچّ پواں میں گھنگٹ کھولھ
نہ چھیڑ دل دیاں تاراں،
اک نہ کوئی گیت اےنہاں وچّ
بھرے ہوئے بھاوَ ہزاراں !
ایہو دل دیا تاراں
کدے وچھوڑے وچ ولک کے
بندیاں ہجر-پکاراں،
کدے اےنہاں دی ٹنو ٹنو ریں ریں
ایوں اکلّ وچ رونق لاوے
اک پاسے پریمی دے سانہویں
کل سمیاں دیاں سوہنیاں نچن
لے کے مست نہاراں !
اےنہاں سوخم تاراں
وچوں جاگ انوپم ہستیاں
لاؤن سدا-بہاراں !
ٹٹے کدے راگ دی برتی
جھکھڑ بن کے جھلن
اےنہاں دی اک اک لرزش 'چوں
لکھاں ہوکاں ڈلھن !
کولیاں چمن-یوگ انگلاں
کدھرے بمب بناون
ہسدیاں رسدیاں پریتاں اتے
گونج رہے اکاشاں وچوں
قہری آفتاں آون !
بیت گئے لکھاں چن تارے
بیتیاں گرمیاں، سردیاں
لکھاں جگ امن دے بیتے،
بیتیاں کئی جگ-گردیاں !
انسانی دل دیاں تاراں
اجے تیک نہ وس وچ آئیاں
سمیں نے
ویکھے وخت ہزاراں ۔
نہ چھیڑ
دل دیاں تاراں،
تڑپن اےنہاں وچّ بجلیاں
انج ٹھنڈھیاں آبشاراں !
کنیاں وس رہیاں؛ رم جھم، رم جھم، رم جھم
کنیاں وس رہیاں،
کنکاں ہس رہیاں ۔
اتھرو کر رہیاں؛ رن جھن، رن جھن، رن جھن
اتھرو کر رہیاں،
چالھی ساون رلی
لکھ فقراں وچ گھلی
اک ودھوا دے سر تے
بدلیاں گھر رہیاں،
رن جھن، رن جھن، رن جھن اتھرو کر رہیاں !
اک ماں بول رہی:
ساؤُ ہوویں بیٹی،
شرم لپیٹی،
وا نہ لگن دئیں !
اک ماں بول رہی، اکھیاں کھولھ رہی ۔
اک ماں بول رہی:
حق اپنے جانیں
سماں پچھانیں
ہاریں ہٹیں نہ !
اک ماں بول رہی، اکھیاں کھولھ رہی ۔
کنیاں وسّ رہیاں، ودھوا رو رہیاں،
کنکاں ہسّ رہیاں،
تیویاں وسّ رہیاں، ایشیا، یورپ، وچ،
جاچاں دسّ رہیاں !
اف
میری سچی وفا
اف
ایہہ دکھ دی انتہا !
موت دی ہاں- کسے دی نہیں-
اف
تیری ایسی رضا !
اک نے تاں بھگت لئی
ہور دو پئے بھگتدے
اےداں جمن دی سزا !
بہت سوکھی تھاں نے شاید
راوی دے پانی اتھاہ،
کنا کو نپٹیگی پر
موت دی تھوتھی پناہ ؟
اف
میری سچی وفا
اف
میرا کہڑا گناہ ؟
میرے دوہرے دکھ نوں
سمجھ نہ سکے خدا !
میرے ہر اک ساہ تے
موت دی پیندی شعاع !
اف
میری سچی وفا
قد سمبھلیگی کدے
دکھ دی ایہہ انتہا ؟
ایس شاخ دے سینے اندر
ستیاں کئی بہاراں، نی ہو !
امیوں-رس دی تار نہ ٹٹدی
پھر جی پیندے جذبے اسدے
کھا کھا خزاں دیاں ماراں، نی ہو !
ایس شاخ دے سینے اندر
ستیاں کئی بہاراں، نی ہو !
اسماناں 'چوں ورھ ورھ جاندیاں
سیاں وار پھہاراں، نی ہو !
بدلاں پچھوں پھیر اڈندیاں
تاریاں دیا ڈاراں، نی ہو !
ایس ندی دے پانیاں اندر
تکن کئی نہاراں، نی ہو !
شیشے وانگ اچھوہیاں لنگھن
لہراں دیاں قطاراں، نی ہو !
ایس شاخ دے سینے اندر
ستیاں کئی بہاراں، نی ہو !
دکھ سکھ دے دستور نبھا کے
آخر رلنا پیاراں، نی ہو !
| |
