دو مصرعے ڈاکٹر. فقیر محمد 'فقیر'
دو مصرعے
رکھیں لوکاں نال 'فقیرا' ایسا بہن کھلون۔
کول ہوویں تے ہسن سارے نہ ہوویں تے رون۔
دکھیاراں دے دکھاں دے وچ جنداں جالن والے۔
وسدے رہن اجاڑاں دے وچ دیوے بالن والے۔
باجھ عجز نہ ملے 'فقیرا' بندے نوں وڈیائی۔
رلکے علم دے نال تکبر رہن نہ دے وڈیائی۔
بندا اے متاکبر بندہ رہِ کے اجزوں دور۔
نیک نصیحت دا انکاری کردا قبر ضرور۔
فانی دنیا دے وچ وڈا آپ نوں جانن کبّ۔
وڈا دوہاں جہاناں دے وچ جان 'فقیرا' ربّ۔
رہنی سدا صفائی دل دی بھلی 'فقیرا' ریت،
دل جے پاک نہ ہووے ہووے سارا بدن پلیت۔
کتھے گئے اوہ لوک 'فقیرا' وسدا چھڈّ جہان۔
وڈیاں عمراں سن جنہاں دیاں اچے سن نشان۔
بیہالاں نوں جنہاں 'فقیراں' دتی کدے امان۔
کتھے گئے اوہ عادل حاکم پچھے چھڈّ جہان۔
وسدا جگّ ہاسد دا ہندا انت 'فقیر' اجاڑ۔
پتھر حسد دا دندا ہاسد دا ای متھا پاڑ۔
آکڑ خانی بندے دی وچ دنیا قدر گھٹائے۔
نال خلق دے خلق 'فقیرا' خالق نال ملائے۔
سوبھا دے سر چڑھ کے بولے بندے دی تعریف۔
رکھے فضل کمال 'فقیرا' اپنے کول شریف۔
حرصی دے نال حرصاں کوئی بھر سکے نہ پوٹ۔
عیبی بھیڑا دل وچ رکھے سدا 'فقیرا' کھوٹ۔
حالَ حیران ہمیشہ رہندا مورخ نقطہ چین۔
وچ ہنیرے دلاں 'فقیرا' چانن کرے یقین۔
لوبھی حرصاں نوں گل لاون صابر دین طلاق۔
روزی دتی ونڈ 'فقیرا' پہلے دنوں رزاق۔
مڈھ قدیموں امر رضا دا مہکم اے دستور۔
منّ لیاں تقدیر 'فقیرا' غم ہندے نے دور۔
ودھدے جگّ پواڑے جانے ودھدے دولت دم۔
کٹھا کرکے مال 'فقیرا' نہ کر کٹھا غم۔
سکا تیلا بن کے بھردی کلر لائی داب۔
مورخ دی اے سانجھ 'فقیرا' کردی عقل خراب۔
بخل-بخیلا بریاں نوں اے لاؤندا عیب ہزار۔
نال سخاوت سخی 'فقیرا' بندا اے سردار۔
تھکے کٹّ وگار وگاری کرن کویں مڑ کار۔
لائے مدت بعد 'فقیرا' درباناں دربار۔
دکھاں دے وچ کرن نہ دردی کدی 'فقیرا' سی۔
یاری سکھ دی ساتھن جھگڑا برا بدی دا بی۔
جیبھ متانا گھوڑا کردا انی مارو مار۔
ڈگ ایہدے توں کدی نہ اٹھدا اے ایہدا اسوار۔
سچ علم دی جیبھ 'فقیرا' کردی سچی گلّ۔
بولن لگی غلے غلے جھوٹھے پاؤندی ولّ۔
بول اجاڑا جیبھ تیری دا چپّ فکر دا باغ۔
دلی تصور بتّ 'فقیرا' زہد دے دل دا داغ۔
حسب نصب دے قیدی کامے عقل علم سردار۔
ملے ہیاتی عقلوں علموں حسب نصب مردار۔
دولت دے پھلّ کھڑدے کھڑدے تڑکن بن کے خار۔
باغ علم دے وچّ 'فقیرا' رہندی سدا بہار۔
کارے لگا نگھا ہووے کاما تے مزدور۔
ایویں بھلا رہوے 'فقیرا' آساں تے مغرور۔
پنڈت، بھائی، ملاں، قاضی، صوفی تے درویش۔
ملے کسے نوں کدوں 'فقیرا' اتھے رہن ہمیش۔
ورت گئی تقدیر 'فقیرا' کوئی نہ سکے روک۔
آپ اپنی کیتی تدبیروں مارے جاون لوک۔
مونہوں نکلی گلّ نہ مڑدی جڑے نہ ٹٹا پان۔
راس نہ آوے کدی 'فقیرا' عقلوں ودھی زبان۔
گل کچی تے دنیا کچی چھلی وانگ دھرو۔
جھوٹھ 'فقیرا' نری خواری سچ عزت آبرو۔
دانا کاج سوارے ہتھیں کرکے کوئی تدبیر۔
مورخ دی اے جیبھ 'فقیرا' مورخ دی تدبیر۔
جی جی کردیاں جیاں کولوں لگدی چھتر کھان۔
ودھ کے چھتر وانگ 'فقیرا بولے جدوں زبان۔
کالیاں شاماں دے چمکاون سرگھیاں کالے لیکھ۔
آس دھمیں دی لاون اکھاں نیلے تارے ویکھ۔
اجڑدے نے لا کے ایویں جھوٹھی یاری کب۔
سچی یاری وچ 'فقیرا' برکت پاؤندا ربّ۔
اج عمل دا ویلا سوہنا باجھ حساب کتاب۔
کل عمل نہ ہوگ 'فقیرا' ہوسی نرا حساب۔
کلّ اڈیکن بہہ نہ بنّ لے اجو کل دی ٹھکّ۔
گھڑیاں بیتن نال 'فقیرا' عمراں جاون مکّ۔
آہلک ماریا گپی اوہو اوہو اے کم چور۔
علم جیہدا اے ہور 'فقیرا' عمل جیہدا اے ہور۔
پرجا دا اے ہیٹھا ہندا ہر راجے دا راج۔
ویکھے سارے سخی 'فقیرا' منگتیاں دے محتاج۔
لیندا دندا بھرویں اونیں ٹوپے نہ پیا ناپ۔
روزی تیری تینوں لبھدی فرے 'فقیرا' آپ۔
تھکے سخی نہ ہتھوں دندا منگتا کرے سوال۔
مورخ لوڑے مال 'فقیرا' دانشمند کمال۔
بھوندا پھردا نال لٹوراں کاما بنے لٹور۔
چوراں دی سنگت تھیں بندا سادھ 'فقیرا' چور۔
ٹھہر 'فقیرا' کاہلیا پھولیں عیب کسے دے پھیر۔
پہلوں اپنی منجی ہیٹھاں ذرا ڈنگوری پھیر۔
دن دنیا دا ڈھل کے ہووے ترت 'فقیرا' شام۔
بہتی بھنڈی خواری ایہدی تھوڑی عیش آرام۔
شخی سخاوت کردے ہتھیں منگتے رہن ادھین۔
منصف ساؤُ ہون 'فقیرا' ظالم ہون کمین۔
شداداں، نمروداں وچوں اتھے رہِ گیا کون۔
کتھے وسے جا 'فقیرا' کارون تے فرؤن۔
نفع نہ ملدا کموں جد تکّ ذریعے نہ نقصان۔
وختاں باجھ نہ ہون 'فقیرا' عزت دے سامان۔
سو سنیاں توں پکا پیڈا دسدا اک نشان۔
نفع تھوریڑا عمل 'فقیرا' بہتا علم زبان۔
جؤندے موئے تاہن 'فقیرا' جھوٹھے غرضی یار۔
کھیہہ ہندی اے بھجی ہوئی ساڑے بلدی نعر۔
چھڈّ نمانی شاہی دی نہ گلّ 'فقیرا' پھول۔
تخت بنے سبھ تختے اوڑک تاج بنے کچکول۔
منن والا دوروں کھڑ کے گلّ سنے منّ لئے۔
منکر دے وچ کنّ 'فقیرا' پائی گلّ نہ پئے۔
ویکھ اوہدے چانن وچ رستہ دانا چڑھدا چن۔
مورخ دی کوئی گلّ 'فقیرا' بھلّ کے کدی نہ منّ۔
ویکھے یاراں وانگوں کردے بہتے دشمن چنگ۔
بہتے یار 'فقیرا' مارن سپاں وانگوں ڈنگ۔
بہتے ہون پرائے ورتن ساکاں دا دستور۔
بہتے ساک پرایاں نالوں ہون 'فقیرا' دور۔
بہتا مارے دنیا کردی تھوڑی ٹہل ٹکور۔
کچھڑ بال کھڈا 'فقیرا' جا پاؤندی وچ گور۔
بہتے شاہ بھیڈاں دے لیلے واڑے لیندے گھیر۔
بہتے ہون فقیر 'فقیرا' مرد دلاور شیر۔
بہتی وہلک بنے اخیری کرنا بہتا کم۔
بہتی خوشی 'فقیرا' اوڑک بندی بہتا غم۔
بہتے دارو درمل ایویں بہتے روگ ودھان۔
بہتے روگاں نال 'فقیرا' تکڑا رہے انسان۔
لنگھے اج اوہ انج 'فقیرا' چھڈّ تسے ترہائے۔
سوکے توں جیوں بھرواں بدل چپّ کرکے لنگھ جائے۔
پربت ولوں سرد ہواواں آؤندے بدل گھیر۔
آئیاں نے وچ باغ 'فقیرا' ویکھ ہواواں پھیر۔
نکلن دین وپاری نوں نہ دے کے سودے ہیٹھ۔
وچوں کالے چور 'فقیرا' اتوں گورے سیٹھ۔
ڈاکواں کولوں لٹے جاون چوری کردے چور۔
نیک سلوکاں نال 'فقیرا' نئمت ودھدی ہور۔
کرے بچاء دا حیلہ جہڑا بندہ نال وچار۔
اوسے حیلے نال 'فقیرا' ڈگے منہ دے بھار۔
خلق سخاوت دے راہ ٹردا راہی اے سردار۔
دلی دعاواں ہون 'فقیرا' مومن دے ہتھیار۔
بھجا بھیت 'فقیرا' دندا سارا کم وگاڑ۔
مورخ آپے ننگا پھردا لیڑے تن دے پاڑ۔
لالچ نال بنے سرداری کامی خدمتگار۔
لالچ دی اے لاگ 'فقیرا' دندی متاں مار۔
ٹردا چل 'فقیرا' راہ وچ بہکے مار نہ ہاء۔
ٹردیاں جاندیاں نوں راہ آپے دندا رہوے راہ۔
گھاٹے والے سودے وچوں ملدا نفع نہ مول۔
کرن کتھاواں خرچ 'فقیرا' روڑھن دام فضول۔
مگر اوہناں دے فوج 'فقیرا' رہی کردی ورلاپ۔
لشکر مار نساون والے کدھر نسے آپ۔
حرصی بھیڑا حرصاں ولوں کردا کدی نہ بس۔
ہوویں نہ مجبور 'فقیرا' پے لوبھاں دے وس۔
ماڑے ہوچھے ہون 'فقیرا' ڈردے رہن ضعیف۔
ہسمکھ دل دے کھلھے-ڈلہے رہندے نیک شریف۔
مان کتھاواں کرنا ایویں مان پرائے دیس۔
کوجھے عملاں نال 'فقیرا' مردا سوہنا دیس۔
پٹھے چالے لگّ نہ ایویں سمجھ 'فقیرا' چال۔
بھیت پرائے دسن والا بھیتی رکھ نہ نال۔
چنگے مندے عملوں ہندا چنگا مندا حالَ۔
بدیؤں ملے زوال 'فقیرا' نیکیاں نال کمال۔
باغ میرے دیاں ویکھ بہاراں رون 'فقیرا' کاں۔
ہسے ہس ہس دوہری ہووے ماگھے مار خزاں۔
بھلے برے دیاں بدیاں دا وی دندا بھلا جواب۔
بدن ملوک نچوڑ 'فقیرا' دندا عطر گلاب۔
بھلیاں دی وچ دکھاں سکھاں نبھدی بھلی پریت۔
دل وچ رکھن خور 'فقیرا' بریاں دی اے ریت۔
ویر ودھاون کناں دے وچ بول کے مندے بول۔
نافرمانی نال 'فقیرا' نئمت رہوے نہ کول۔
صابر رہن غلام جدوں تکّ رہن کمال اصیل۔
ہو بے صبر اصیل 'فقیرا' بنن غلام ذلیل۔
مورخ آہلک مارے کردے غیر اگے فریاد۔
قرض 'فقیرا' قید جیہدے توں دانے رہن آزاد۔
نافرمانی جیڈ نہ لعنت ظلموں ودھ نہ عیب۔
بندا اے ایمان 'فقیرا' رل کے حاضر غیب۔
کرموں ہینے ویری ملدے ہینیاں کرماں نال۔
نیک سلوک 'فقیرا' لیندا آپے دردی بھال۔
لٹے جنہاں مال خزانے مارے حالَ تباہ۔
کتھے گئے اوہ مال خزانے کتھے گئے اوہ شاہ۔
کون سنے فریاد ایہناں دی دسے کون معیاد۔
آزاداں دی قید 'فقیرا' ہندی اے آزاد۔
در تے کھڑے 'فقیرا' رہندے پہریدار حیران۔
مارن والا اندر وڑ کے جا ڈھائے سلطان۔
اہلے ویکھن لئی 'فقیرا' نظراں اہلے رکھ۔
ویکھن لئی دلاں دے خانے کھولھ دلے دی اکھ۔
ہتھو ہتھی سخی 'فقیرا' رہن نہ دندا تھوڑ۔
پہلاں لوڑن لوڑ پرائی پچھوں اپنی لوڑ۔
وہندیاں وہندیاں جان 'فقیرا' سروں زمانے ٹل۔
لیندے جاون نال عمر نوں جاندے گھڑیاں پل۔
شوق دلاں دے بندے ویکھے سدا دلاں دی سکّ۔
بہوتیاں گوہڑاں وچ 'فقیرا' پیندی بہتی پھکّ۔
جگوں باہری کیتی کتری دئے زمانہ ٹوک۔
ویلے دی نے چال 'فقیرا' چلدے سارے لوک۔
نبھدی نال 'فقیرا' ناہیں دنیا دے سامان۔
فانی گھر دی جھوٹھی آکڑ کردے نے نادان۔
دنیادار مسافر سارے فانی جگّ سراں۔
گنتی دے کجھ ساہواں دا ہے عمر 'فقیرا' ناں۔
نیئت دل دی روح 'فقیرا' عمل عمر دی جان۔
علم عقل دا بلدا دیوا دل دا نور عرفان۔
شوہ ساگر وچ تارو کوئی لائے کیکن ہاتھ۔
موت 'فقیرا' رستے دا اے اک بے خبرا ساتھ۔
ویکھ اجیہے کھلجگن 'فقیرا' پئی دلے وچ ٹیس۔
لاہ کھلڑی مزدور دکھی دی جبے پاؤن رئیس۔
اج سماں کجھ ہور 'فقیرا' کلّ سماں کجھ ہور۔
ہندے مالوں منگن والا خالی ہتھ نہ ٹور۔
اکسے گلوں رہندا لہندا اکسے گلوں لنگ۔
اکو گلوں صلاح 'فقیرا' اکو گلوں جنگ۔
خوشی کرن وچ دنیا دے نہ توں آؤنا ایں وتّ۔
اٹھ 'فقیرا' غم دے سر وچ مار جوڑ کے لتّ۔
گڈی چاڑھ نہ ٹٹن دندی عقل علم دی ڈور۔
علم حمایتی شدھ 'فقیرا' عقل بھلیرا زور۔
دانے لیندے ازروں پہلاں کوئی کڈھ سبیل۔
مورکھ کردے رہن 'فقیرا' ازر بغیر دلیل۔
آس کرم دی رکھ 'فقیرا' جد تکّ ہے نے ساس۔
مولٰی دی درگاہوں منکر ہندے نے بے آس۔
بیٹھن اٹھن نالے رکھے نالے جاگن سون۔
تن دے حجرے وچ 'فقیرا' رہوے پراہنا کون۔
بہتے عالم رنگیں وسدے علم کرے برباد۔
بہتے جاہل نال جہالت ہون 'فقیر' آباد۔
بہہتیاں چپاں ہون 'فقیرا' چپاں نال خراب۔
بہوتیاں بولاں دا اے ہندا اکا چپّ جواب۔
دین گواہی اوہدی چڑھدے ڈھلدے دن تے رات۔
قایم نال سفات قدیمی جیہدی 'فقیرا' ذات۔
منہ وچ کرے زبان جہدا پئی گجھا ذکر-زکار۔
نظراں ویکھن سدا 'فقیرا' اوہدے نقش نگار۔
قیصر کسرہ مال خزانے چھڈّ 'فقیرا' گئے۔
اوچے قلعے بناون والے ٹویا دے وچ پئے۔
چکڑ چمبڑ ہو کے رل گئے چکڑ دے وچ گند۔
بیدوشاں لئی جنہاں 'فقیرا' پانی کیتا بند۔
لشکر فوجاں سنے 'فقیرا' کٹّ سکے نہ پہر۔
جا وسے وچ گوراں اوڑک جنہاں وسائے شہر۔
گھر دا حکم چلاون والے ظالم حکم عدول۔
کتھے گئے اوہ جنہاں 'فقیرا' کیتے قتل رسول۔
مورکھ رہندا اے بے فقرہ دانا کرے وچار۔
سوچ بندے دی جت 'فقیرا' بے سوچی اے ہار۔
ترلے لیندے بری ندامت مندا کرن سوال۔
صبر 'فقیرا' ڈھال نفس دی لالچ برا وبال۔
بولن جوگے بول نہ سکن بدھی مکھ زبان۔
گنگے تھتھے روز 'فقیرا' سکھنے دین بیان۔
مار دلتے ہنگن کھوتے ٹردے ٹھبی چال۔
تازی ہنگن کھلے 'فقیرا' کڑے پچھاڑیاں نال۔
گھر اپنے وچ دیکھے اکھیں آپنیاں دے چجّ۔
اپنے فاقے مرن 'فقیرا' کھان پرائے رجّ۔
رات ہنیری بنے 'فقیرا' ڈھل کے غم دی شام۔
آزادی دی قیدوں بندے جیلاں دیس غلام۔
روہڑ آساں دا تیل 'فقیرا' بیٹھ ہنیرا جال۔
دیوے وچ ہیاتی والی اپنی مٹی بال۔
انھے جھولے گئے 'فقیرا' بوٹے سوہل لتاڑ۔
جھولے جھکھڑ آزادی دے ہویا باغ اجاڑ۔
روٹی ساہ دی ضامن بندی پے کے وچ تندور۔
دیوا بل کے آپ 'فقیرا' کرے ہنیرا دور۔
دانے ادمی کرن نہ شکوہ مورکھ پاؤندے پاہر۔
کردا آہلک ویر 'فقیرا' تے سجنائی آہر۔
آیا الٹا سماں 'فقیرا' الٹ گیا سنسار۔
چٹے دن پئے کالیاں راتاں ویچن پہریدار۔
نرم دلاں نوں سختی کولوں نرمی پیندی پیش۔
سختی کردیاں نال 'فقیرا' نرمی کریں ہمیش۔
جو کجھ اندر ہووے اوہو بندہ کردا پیش۔
عادت موجب جیبھ 'فقیرا' بولے بول ہمیش۔
منزل تیکر لڑدے جاسن درڑتا تے وسواس۔
پچھے پچھے موت 'فقیرا' اگے اگے آس۔
اج ایہدی کلّ اوہدی دنیا کردی چھلّ بتال۔
ایہہ جن حیض پلیتی رہندی کدی نہ اکسے نال۔
سدھے راہوں ٹھیڈے کھا کے پٹھے جاون کور۔
وچ ہنیرے چھپے لکے رہن 'فقیرا' چور۔
کوڑا مٹھا نطر جاندا ہندا وکھو-وکھو۔
مٹھی اے جے جیبھ 'فقیرا' دل وچ زہر نہ رکھ۔
ویری جھوٹھ 'فقیرا' تیرا کردا ویر بے حدّ۔
سچی جیبھ تیری امدادی تیرے مالوں ودھ۔
سودے وچ بکارے والے سدا رہوے نقصان۔
عیبی دے منہ وچ 'فقیرا' بولے جھوٹھ زبان۔
جیبھ بندے نوں تخت بٹھائے جیبھ رلائے خاک۔
رکھیں واک زبان 'فقیرا' ہوویں نہ بیواک۔
دھکھدی بل پیندی اے جے کر ماری جائیے پھوک۔
رکن کمینے انت 'فقیرا' نال زبان سلوک۔
دانے سمجھن چنگی مندی ویکھ کسے دا حالَ۔
سمجھن کجھ نہ کدی 'فقیرا' مورکھ نال مثال۔
پایا جنہاں دا توں ایہنوں آپ 'فقیرا' جھلّ۔
سدے جیبھ تیری پئی تینوں اوہناں گلاں ولّ۔
رکھیں نال دھیان 'فقیرا' اکھ نظر دے وچ۔
دل نوں جہڑے پاسے چاہندی نظر لے جاندی کھچّ۔
بندے وانگ 'فقیرا' چوغا چگن کاں تے مور۔
عقلاں تے جے روزی ہندی بھکھے مردے ڈھور۔
کھوہا کھاہی کردے ایویں لڑدے پاؤندے واہر۔
کیڑے کھڈیں وڑن 'فقیرا' کھڈوں آون باہر۔
ہون بھراند غلاماں نالوں سکھ وسدے سردار۔
بہتے سکھی 'فقیرا' وچوں ہون بڑے دکھیار۔
وچّ توکل کون 'فقیرا' ودھ اوہدے توں ہور۔
مان غرور تروڑے دل دا جہڑا ہندے زور۔
اتھے اتھے ٹردے فردے جاندے نیڑے دور۔
حق دے طالب انت 'فقیرا' لبھن حق ضرور۔
کرن کمینے جاہل ایویں قبر غرور فضول۔
دسّ 'فقیرا' کدی تکبر کیتا کسے رسول۔
سخی خوا کے راضی ہوون کرن نہ غیر دلیل۔
خوش ہندے نے سدا 'فقیرا' بھر کے ڈھڈّ بخیل۔
بھکھے رجے جان 'فقیرا' ٹردے اکو راہ۔
مال بچاؤندا موتوں جے کر مردے کدی نہ شاہ۔
دنیا دے وچ فرے سیانپ کلی ڈاوانڈول۔
ہندی دمیں نہ بہہ 'فقیرا' عقل خوشی دے کول۔
چنگی ہندی کدی ایہہ دنیا جے کر نال سببّ۔
نبیاں نوں مڑ دندا بہتی سدا 'فقیرا' ربّ۔
بھائی بھلے ہمیش 'فقیرا' ہوون دل دی دھیر۔
ماں جائے نہ ہندے ہوئے ہوون سکے ویر۔
پلے ہندا رکھ نہ دھیلا کردا جاہ تقسیم۔
اوہ شاہواں دا شاہ 'فقیرا' توں ایں جیہدا منیم۔
سدھے پدھرے نال جہالت ڈنگے ہو کے رون۔
نال علم دی دب 'فقیرا' ونگے سدھے ہون۔
دھکے نال بناؤن اعتباری چا کھوتے دا اونٹھ۔
جھوٹھ سچے دا سچ 'فقیرا' جھوٹھے دا سچ جھوٹھ۔
کردا اے بے صبرا مورکھ ہتھیں جھگا چوڑ۔
پی جاندا اے صبر 'فقیرا' غصے دی سبھ کوڑ۔
اوچا ہو کے نیواں ہووے مورکھ گھولے گند۔
نیواں رہِ کے رہوے 'فقیرا' اوچا دانشمند۔
میل ملاپ جیہا وچ دنیا نرا وکھالا دکھّ۔
مل کے جے کر پھیر 'فقیرا' ہونا ہووے وکھ۔
کردا نال اپنے احسان اے اوہ دانا انسان۔
کرے کسے دے نال 'فقیرا' کوئی جہڑا احسان۔
جان 'فقیر' نہ مال خزانے جان اپنی دے طول۔
مہنگی جنس بڑی اے پیندا جنت ایہدا ملّ۔
لوبھی دنیا وچ 'فقیرا' خالص ایہدا واس۔
مال پرائے دی نہ رکھے جہڑا دل وچ آس۔
لوڑ نہ لگے کہے 'فقیرا' پلے ہندے دم۔
لعنت لکھ اجیہے علم تے پڑھیاں دے نہ کم۔
رکھے کیتا قول 'فقیرا' اپنی وچ پناہ۔
کرکے قول قرار زبانوں کدی نہ کریئے نانہہ۔
پلے ہیاؤ وچ دلاں دے جیوں کر صدق صفحہ۔
نیویاں نظراں نال 'فقیرا' اکھیں رہوے ہیا۔
وچ فساداں دیساں اتے پاؤندے لٹّ کنگال۔
جانی دشمن بنن 'فقیرا' جوڑے دولت مال۔
دل دے جتنوں چھڈّ-چھڈا کے دین دنی دی سیر۔
اپنے ہتھیں چگن 'فقیرا' اپنے ککھّ فقیر۔
آکڑ بھیڑا ساتھ 'فقیرا' بدی برے دا راہ۔
آکڑ کرکے بدیاں اتے ہووے برا تباہ۔
ٹردے منزل ماری جاون بیٹھے کرن وچار۔
راہ سدھا اے آہر 'فقیرا' آہلک اے راہمار۔
بیجاچا نہ کریں 'فقیرا' کوئی ذکر بیان۔
پرھیا دے وچ عقل تیری دا پاؤندی ملّ زبان۔
سسی، سوہنی، شیری، لیلیٰ، صاحبہ، سہتی، ہیر۔
ماریاں کیکن دیکھ 'فقیرا' کرکے عشقَ فقیر۔
کتے کیہا 'فقیر' نوں تھاں تھاں ہتھ نہ اڈّ۔
ہو بہو اک در میرے وانگوں در در منگنا چھڈ۔
زوہدوں حکمت حاصل ہووے صحتَ نال سواد۔
ظلموں نئمت دور 'فقیرا' پائے زور 'فساد۔
کدی کسے دی نت 'فقیرا' پگدی ناہیں وار۔
لڑدا لوکاں نال کپتا اوڑک جاندا ہار۔
سچی وانگوں سرے نہ چڑھدی کیتی جھوٹھ زبان۔
جھوٹھ خواری نری 'فقیرا' سچ اے آن ایمان۔
کردے کئی چاکر دکھیارے وچوں موج بہار۔
ویکھے وچوں دکھی 'فقیرا' سکھ وسدے سردار۔
کلھ دیاں گلاں نویں سواہندی اج دے بنن سوال۔
بیتیاں گھڑیاں وانگ 'فقیرا' دسن بیتے سال۔
شوخ نظر تے چڑھ کے بدیاں پین بندے دے پیش۔
نیویں نظر 'فقیر' بندے دی رہندی پاک ہمیش۔
زکروں لائی رکھے بندہ مالک ولّ دھیان۔
زکروں چنگا بول 'فقیرا' نہیں کوئی وچ جہان۔
دال، ساگ تے کویں 'فقیرا' لاؤن کدی اوہ چتّ۔
مرغ، پلاء تے کھیراں، حلوے کھادھے جنہاں نت۔
رکھن نظراں وچ 'فقیرا' مکھن، انڈے، توش۔
ٹپّ نہ سکن کھان پین دیاں حداں جبے پوش۔
ہو مغرور نہ دولت، مالوں مار کسے ولّ جھات۔
اج دی رات 'فقیرا' ہووے متے اخیری رات۔
ہووے چنگا کویں 'فقیرا' اوہدا مندا حالَ۔
نال امیری بہتی ہووے جہڑا دیس کنگال۔
روون نامرداں دیاں کنڈاں چڑھدے ویکھ جوان۔
ہسدے دسن سدا 'فقیرا' مرداں دے میدان۔
سر وارن دیاں ریتاں پوریاں کرن جدوں نرویر۔
چمن تارے میداناں وچ آ مرداں دے پیر۔
ذاتاں دے پئے کرن 'فقیرا' ایویں جھورے لوک۔
سمجھے دین اسلام اکو جہے کالے گورے لوک۔
وچ کمان خدائی بندہ قدرت دا اے تیر۔
پہنچ سچے بندے دی ہندی عرشاں تیک 'فقیر'۔
بنے بیمسل 'فقیرا' بندے دا وچ اسلام وکار۔
کائنات غلام بندے دی بندہ اے سردار۔
آوے متّ عقل نوں اتھے کویں 'فقیرا' ہوش۔
وہم باف سبھ پھردے اتھے بن کے سبق فروش۔
پئے انسانی جسے دے وچ کویں 'فقیرا' جان۔
کرن انساناں دی نگرانی جد تکّ نہ انسان۔
وسوں دا منہ ویکھ 'فقیرا' آوے نظر اجاڑ۔
ستے پئے شیراں دے راکھے بن گئے نے بگھیاڑ۔
یاراں لئی جو الوآں وانگر لبھدے فرن اجاڑ۔
ہون 'فقیر' امریکی، روسی جاں انگریز کراڑ۔
مڈھ قدیموں امر رضا دا ایہو اے دستور۔
منّ لیاں تقدیر 'فقیرا' غم ہندے نے دور۔
گھر دی وسوں نوں کوئی لاوے کویں 'فقیرا' لیک۔
وسدا اے جو جتھوں ہے اوہ اتھوں دا وسنیک۔
دیس اے قوم کسے دا ہندا اوہدی قومی جان۔
بندی دنیا وچ 'فقیرا' قومی جان جہان۔
دیسی دھرتی تے کوئی دے نہ دھرن 'فقیرا' پیر۔
بندے پردیسی نوں سمجھن دیسی بندے غیر۔
دیس ہیاتی دے لئی ہندا نگھا امن امان۔
دیس بندے دی جان 'فقیرا' دیس بندے دی آن۔
نرم کلامی نال نہیں ہندے دشمن ویری رام۔
سخت زبانوں ڈاڈھا چنگا ہندا نرم کلام۔
تلخ کلامی نال 'فقیرا' ماری جاندی بدھ۔
جیوں کھٹے دے وچ رلایا پھٹ جاندا اے دودھ۔
چاہت نال 'فقیرا' ملدی اگلے دی اے چاہ۔
آکھن لوکی یار دلاں نوں ہون دلاں دے راہ۔
اٹاں پتھر ماریاں جتھے ملدے نقد پنجاہ۔
کامیں کرن 'فقیرا' اتھے کم ول کویں نگاہ۔
فکر ذکر اے بوہا دل دا نہ کوئی ڈھو نہ کھولھ۔
نال فکر رہِ چپّ 'فقیرا' نال ذکر دے بول۔
تھاں سر ملے 'فقیرا' تھاواں وچھڑیاں دی ڈھوک۔
جیوں قالب لوکاں وچ ملدے روح ملدی پرلوک۔
کھوٹیاں وچ پوا لیندا اے ملّ خرا بے روک۔
جھوٹھیاں دے وچ کرن 'فقیرا' گلّ سچے دو ٹوک۔
طالب علم کمینیاں توں لے جان 'فقیرا' ہوک۔
ہیرا گندے کوڑے وچوں چکّ لجاندے لوک۔
اوگن ویکھ کے غیر دا ہسدا چل نہ چال۔
بھلّ نہ اوگن اپنے رکھ 'فقیر' خیال۔
دنیاداراں دے لئی گجھے دکھ دنیا دے ہون۔
ہسن منہ ایہناں دے اتوں پر وچوں دل رون۔
چڑھدے چن کیتی رشنائی تاریاں لائی لو۔
لمی تان 'فقیرا' ستا توں بیسرتا ہو۔
فرقے ڈٹھا دنیا دے وچ سورج، چن، مثال۔
پر نہ کدھرے ملی 'فقیرا' کوئی منزل خوش حال۔
دل نوں سدا 'فقیر' رہی ایہو سدھر تے سکّ۔
پڑھیا کلّ کوان توں سمجھیا لفظ نہ اک۔
آئے ڈونگھیاں شاماں ویلے اٹھ ترے پربھات۔
اکسے بولوں جنہاں 'فقیرا' گاکھی موت ہیات۔
انگل پکڑ 'فقیر' بدی دی پویں نہ کدی کراہ۔
نال نجات دی سڑکے رلدا جا نیکی دا راہ۔
آکھن دانے مرد ہمیشہ دنیا دے تکّ بتے۔
ہے دنیا مردار تے ایہدے چاہون والے کتے۔
اوہ جو دسن ڈھیریاں جتھے اگی سر۔
گھر گھر کردے بندیاں ایہہ ہے اصلی گھر۔
