جیون سفر امکویں پینڈے،
راہ وچ لکھ بلاواں ۔
رہِ گئے نے دو نین نلجے
چونڈ لیا تن کاواں۔
نین نلجے ہون نہ شالہ !
اس ماہی دے سانہویں
بد-املاں دا بوجھا لیکے
راہ وچ ہی مر جاواں ۔

دور دیس نوں تریا جد میں
سلّ گیا نہ جریا ۔
گل لگ کے کل ویہڑا رویا
ہنجھوآں دا مینہہ ورھیا ۔
دیس بگانا، ماپے بھلے،
پر اوہ بھلدا ناہیں؛
راہوں دور کھلو کے جسنے،
سی اک ہوکا بھریا ۔

لامبو لا کے لاش نوں
گھڑی کو ٹھہریں پاس !
دھونئیں دے وچّ دیکھ لئیں،
اک دھکھّ دی جاندی آس ۔

میں شاعر، میری تبھا نرالی
نہ میرے گل لگ کے رو !
نہ رو رو کے پھاوی ہو
سلاں نال کلیجہ سلیا
نہ کوئی سوئیاں ہور کھبھو
نہ میرے گل لگ کے رو
میں شاعر……

ہنے نہ لے اٹھ درد کہانی
ذرا ہون دے پیڑ پرانی
پیڑ بری ہے ایہہ سڑ بل جانی

میں شاعر، تو نویں ویوگن
میں دل-ہین توں دل دی روغن
جے ہکڑی وچ دل نہیں ٹکدا
لے پلکاں دے بوہے ڈھو
نہ میرے گل لگ کے رو
میں شاعر……

کی کر بیٹھے کارے اتھرو ؟
ہو گئے آپ مہارے اتھرو ۔
سانبھ نی ! سانبھ، کوارے اتھرو ۔
ایہہ نزرائے جان نہ کدھرے
ماہی توں جھڑکاں کھان نہ کدھرے
چنی دے اک پلڑے تھلے
لے بھولے جہے نین لکو
نہ میرے گل لگ کے رو
میں شاعر……

بجھّ میری ہکّ وچّ کی ہے رہندا ؟
نکا جیہا اک 'جی' ہے رہندا
ہر دم کردا سی سی رہندا
'سی' وچّ ہے کوئی ودھوا روندی
رتّ کسے مزدور دی چوندی
اس وچّ تڑپاں لوے آزادی
دیش دی وی ہے کجھ بربادی
لیراں وچّ تکّ لکی غریبی
رتّ رہی ہے دل دی چو
نہ میرے گل لگ کے رو
میں شاعر……

اچھا! نہ جا دلوں نراسی
بدل دیاں کجھ تیری اداسی
ہنجھوآں دی تھاں کر جائے ہاسی
ذرا کو اپنی قلم چلاواں
دیہہ مینوں دو سڑدیاں ہاواں
پھوک دیاں اک چھلّ ساگر دی
کوئی سناں نہ میں گلّ ساگر دی
موڑ لیاواں میں مڑ تیرے،
بھولے جہے مکھڑے دی 'رو'
نہ میرے گل لگ کے رو
میں شاعر……

دکھ اکٹھے کر کے تیرے
چھٹے دے دیاں چار چپھیرے
کائنات پئی اتھرو کیرے
ہر سینے وچّ پیڑ بھراں میں
تینوں پرسن کراں میں
دونہ اکھیاں دے اتھرو دو
دو دو کر کے دیاں پرو

ایہہ ہار میں اس گل پاواں
جہڑا جاوے تیرا ہو
نہ میرے گل لگ کے رو
سلاں نال کلیجہ سلیا
نہ کوئی سوئیاں ہور چبھو
نہ میرے گل لگ کے رو
میں شاعر……

شاعر بنّ رونق نہیں، دنیاں دے میلے دی ۔
عالم وچّ چرچہ ہے، قدرت دے چیلے دی ۔
وڈا ہے اوہ "جسنوں؛ شاعر وڈیا دیوے ۔"
جی آوے رائی دا؛ پربت دکھلا دیوے ۔
دل ایہدا جس ویلے، غصے وچّ آؤندا اے ۔
امباں نوں اکّ دیاں، ککڑیاں لاؤندا اے ۔
مر جاندے لوکیں پر شاعر، مردا نہیں ۔
زوراور لوکاں توں، بے-زورا ڈردا نہیں ۔
کلّ دنیاں شاعر دے، گھیرے وچّ رہندی اے ۔
پلکاں چوں کوئی ایہنوں، بجلی آ پیندی اے ۔
دنیاں دے بھا دا، ایہہ، الڑ ہے، بھولا ہے ۔
اکھاں توں اناں ہے، کناں توں بولا ہے ۔
ایہہ اناں، بولا ہے، پر دیکھ تے سن لیندے ۔
دکھیئے دیاں اکھاں 'چِ ایہہ کنڈے چن لیندے ۔
اوہ جہڑے لوک ہن، پتھر دے دل والے ۔
گورے جہے مکھڑے تے؛ کالے جہے تلّ والے ۔
شاعر دے مرنے تے، کی ایہناں رونا اے ؟
شاعر دا غم "سفری" شاعر نوں ہونا اے !

اج رونق ویکھاں پنڈ دی، ایہہ دل وچ آئی ۔
میں ڈنڈی ڈنڈی تر پیا، نہ دیر لگائی ۔
اک چھپڑ کنڈھے بہہ گیا، دیکھی ہریائی ۔
سر گاگر لے کے کڑی اک، پانی نوں آئی ۔

پنڈاں دا جیون وکھرا، اوہ چال نیاری ۔
باہیں سی چوڑا کچدا، اپر پھلّ-کاری ۔
اک جوبن ٹھاٹھاں ماردا، اک انجھ کنواری ۔
اک سپّ زہریلہ کلری؛ اک پھنّ کھلاری ۔

سندری دے دوہاں دیدیاں 'چِ، دنیاں بسے ۔
سی بدو بدی دل کھچدی، پا نگاہ دے رسے ۔
اوہ بھنجے گاگر رکھ کے، دوڑے تے نسے ۔
پانی وچّ چہرہ ویکھ کے، اوہ کھڑّ-کھڑّ ہسے ۔

آکھے: 'میں عرشی پری ہاں، عرشاں توں لتھی ۔
'جٹاں دی 'امبو' کی اے ؟ راہیاں دی 'نتھی' ۔
'میں 'ایشو' ورگی نہیں ہاں، اوہ ہجاں دی پتھی ۔
'رتو' 'راموں' 'ٹھاکرو' سبھّ بھیڑ بھڑتھی ۔'

کیہا میں ! کڑیئے الھڑے ! مار نہ چھڑیاں ۔
ایہہ کچے تند پروتیاں، جیون دیاں لڑیناں ۔
ایہہ ندیاں سدا نہ رہندیاں، زوراں وچّ چڑھیاں ۔
ایہہ جوبن ٹھاٹھاں ماردا، پر، چار کو گھڑیاں ۔

تکھے تیر وچھوڑے والے
ہردا مول نہ سہندا ۔
دلّ غماں دی اگنی اتے،
تڑّ تڑّ کردا رہندا ۔
چنگ درد دی پے کے سینے
'سفری' بھامبڑ بالے
لامبو لگا دیکھ جغر نوں
نیر نیناں 'چوں بہندا ۔

لڑدے لڑدیاں جدوں ججھار سنگھ نوں،
لگی تیہ کیتا پریشان پانی ۔
بھجا کالجا آندریں اگّ لگی،
تھتھل تھتھل کے منگے زبان پانی ۔

اندر جہے بھی دیوتے رون، ایپر،
کداں حکم باجھوں بلیں لھان پانی ۔
گھوڑا موڑ، گھر آن کے کہن لگا،
دو گھٹّ دیوو 'میہربان' پانی ۔

سنکے گراں نے آکھیا بچیا اوئے،
کاہنوں منگنا ایں ایتھے آن پانی ۔
میں تاں تیرے 'اجیت' دے نال تیرا،
بھیج دتا ہے اگلے جہان پانی ۔

کایا کوٹھڑا وطن دی بھیٹ کردے،
چلیاں ڈولھ بچہ دے دے دان پانی ۔
سیس واریا بابے نے دیس اتوں،
توں وی کریں دو گھٹّ قربان پانی ۔

ہندو دھرم دے سکیاں بوٹیاں نوں،
بن کے دیہہ بچہ باگوان پانی ۔
پانی اکھاں دا بلھاں تے اٹک جاوے،
تاں بھی لائیں نہ بوند زبان پانی ۔

پانی پھیر نہ میریاں سدھراں تے،
پانی کہاں ہووے میری جان پانی ۔
پانی اودوں پلاوانگا، پینگے جد
مل کے سکھ، ہندو مسلمان پانی ۔

لگی تیہ نہ مٹیگی ہشر توڑ،
رہو منگدا ایہہ ہندوستان پانی ۔
سن کے پتا دا ایہہ جواب کورا،
مڑ نہیں منگیا اس نادان پانی ۔

باغ گھوڑے دی موڑ کے کہن لگا،
سفری بند کردے ایہہ بیان پانی ۔
اج میریاں بلاں نوں لاؤن جوگا،
جے زمین تے ہے نہیں نشان پانی ۔

کلّ اساں غریباں دی مڑی اتے،
اتوں ڈولھدا ہوؤُ اسمان پانی ۔

(نوٹ: اس ویلے دے جنگ دے حالات نوں
ویکھدے ہوئے بہتے اتہاسکار اس
گھٹنا نال سہمت نہیں ہن)