وار جیمل پھتے دی

('لوک واراں' وچ احمد سلیم نے گونتری غلام
محمد رلیا توں سنکے ایہہ وار درج کیتی ہے)

1

متے ہوئے دربار وچ، راجا جیمل آیا
اکبر بادشاہ جلالدین، ہزورِ بلایا
'بیٹی دے دے جیملا، تینوں بادشاہ فرمایا'
دل وچ جھورے جیملا، پاپی نے پاپ کمایا
شاعر باتاں جوڑیاں، ہونی نے میل کرایا ۔1۔

2

بولے راجا جیملا، 'سن اکبر غازی
چینے دا دھگڑ ن پکے، جیہدا مڈھ پرالی
دادا تیرا تمرلنگ، جن بکری چاری
دادی تیری نوں جانیئے، چکی پیسنہاری
ماں تیری نوں جانیئے، ہونجھے بھیڈاں دی واڑی
چاچے تیری نوں جانیئے، ساڈے ہلاں دا ہالی
بھین تیری نوں جانیئے، ٹکڑے منگننہاری
کلّ تیرا بن گیا آگرہ، کوٹ لاہور اٹاری
ساڈا گڑھ چتوڑ ہے، تیری دلی ناری
دھی دا ڈولا منگدیں، کون ہوندا ایں پاجی
تینوں بیٹی دین نوں مگلا ! ساڈا چتّ نہیں راضی
لہو دا پیالہ تیار اے، بھر دیانگے تول ترازی' ۔2۔

3

بولے اکبر بادشاہ، 'سنیئے جےَ ملا !
کیہنوں بیٹی دیوینگا، کون میتھوں بھلا
تیرا توڑاں گڑھ چتوڑ، وچ پھیراں پلہ
لشکر میرے بہت نے، گھوڑے گز غلہّ
اتھوں باندھاں تیریاں، بنھ قابل گھلاں
مینوں بیٹی دا ڈولا لے مل، جے چاہویں بھلا' ۔3۔

4

بولے راجا جیملا، 'سن اکبر غازی
تونئیں اکبر بادشاہ، دھجا جھل رہی ہماری
ساڈے آون براہمناں، تیرے ملاں قاضی
ہم تو جپیں رام رام، تم کلمہ ساجی
تینوں بیٹی دین نوں، چت ناہیں راضی' ۔4۔

5

بولے اکبر بادشاہ، 'سن جیمل گیدی
ہندواں پیر ن کنڈا چبھسی، جے راہ چلسیں سیدھی
تیرے توڑاں گڑھ چتوڑ نوں، جیوں کپی بیدھی
باندھاں تیریاں بنھ لواں، کل باندی تھیوی
دھی دا ڈولا لے مل، کر نیئت سیدھی ۔5۔

6

بولے راجا جیملا، پھتے دا بھائی
'ویرا ! اس وڈے دربار وچ، پت رہی ن کائی
کسے دوتی دشمن نے، بھر کے چغلی لائی
میتھوں گجپتِ ہاتھی منگیا، گھوڑا دریائی
بادشاہ اوہ سخن بولدا، گلّ کہی ن جائی
بیٹی دا ڈولا منگ لیا، سی جیمل-جائیل
جادا بھوجن نہیں رچدا، انّ کی کجھ کھاواں
جاں ماراں بادشاہ نوں، نہیں تاں آپ سماواں
دوتی ونھاں نال سان دے، دھر لا پٹھ گواواں
بیٹی گھوڑا دے کے زدّ نوں اؤلکھ پٹھّ لاواں' ۔6۔

7

بامھن جیمل دا بولدا، 'سچیاں دیواں سنا
کاچھی کرت دے پترے، مینوں گئے ہتھ آ
جے میری پتری ہوگی جھوٹھی، پانی وچ دیواں رڑھا
جے میری پتری ہوگی جھوٹھی، اگّ وچ دیویں سڑا
اس پتری وچ ہار اے، کجھ دن نیونکے گھڑی لنگھا
تسیں گڑھ میرٹھے دے سورمے، اوہ وچ دلی بادشاہ
تسیں دوویں کلے بھائی جے، اوہدیاں فوجاں بیبہا
تہاڈیاں لے جاؤ باندھاں بنھ کے، فوجاں گئیاں چڑھ آ
میں سچی گلّ دسّ دتی، تہاڈا نمک رہا ساں کھا
جمنا تے مرِ جاونا، مرداں دے بول رہن سر جا ۔7۔

8
شاعر دا قول

عقل کہے میں سبھ توں وڈی، نت کچہری وچ لڑدی
علم کہے میں سبھ توں وڈا، خبر دیاں پل پل دی
حسن کہے میں سبھ توں وڈا، میری دنیاں صفتاں کردی
مایہ کہے میں سبھ توں وڈی، میرا دنیاں پانی بھردی
ہونی کہے تسیں سارے جھوٹھے، میں جو چاہاں سو کردی ۔8۔

9

بولے ماتا کیسراں، 'سن جیمل دانے !
پتر ! تہاڈے تے بادشاہ، دے ہوئے سخن دوانے
تسیں مہندی لا لؤ، موت دے ہتھ بنھو گانے
جنگ کرو بادشاہ نال، گلاں رہن جہانے
جیؤندے دھی تسیں ن دیو، قسم دھرم ایمانے' ۔9۔

10

جےَ ملّ اگڑی فتح چند، بولدے نال سبھا
چڑھ پئے اتے گھوڑیاں، واگاں لئیاں جھکا
گھوڑے اوتھوں چل پئے، گلاں کردے نال ہوا
گھوڑیاں پندھ مکا لیا، پہنچے دلی جا
آؤندے گھوڑے ویکھ کے، اکبر لئے تکا
کہہ کہہ کر کے ہسیا، ہسیا نال سبھا
گنیونداں سر پھیر لئے، کیوں ہسے جے بادشاہ
بادشاہ نے اگوں آکھیا، 'جیمل فتاح گئے جے آ
کل ہسدیاں گلاں ہوئیاں، اج آ گئے دوویں بھرا
ڈولا وی دے جانگے، کرکے آ گئے آپ صلاحَ'
شاعر نے باتاں جوڑیاں، ہونی نے دتا میل کرا ۔10۔

11

فتاح دھوہ میانوں ماردا، سٹّ ڈاڈھی مارے
وڈھکے سٹّ دتا سر نوں، بجلی لشکارے
دوجی ویراں ماردا، پٹھان نوں مارے
ڈگدا پٹھان بولیا، مونہوں کلمہ چتارے
موزی مار مکا دتے، کیتے دوپھاڑے
جیمل فتاح راجپوت، غیرت دے لاڑے ۔11۔

12

ٹوڈر ملّ تے مان سنگھ، منع نہیں کردے
میتھوں ڈردا کاشمیر، پہاڑ وی ڈردے
میں ماریا پتّ فرید دا، دلا بار چوں پھڑ کے
میں بنھ لیاندے جودھ ویر، کر اس سے ٹپ کے
میں ماریا میاں میرداد، تلواریں لڑ کے
ایہہ دھمکی دیندے آ کے، گھوڑے تے چڑھ کے
تینوں جانوں او جیملا، جے جڑھ رکھ لئیں لڑ کے ۔12۔

13

جیمل فتاح آ کھڑے، وچ آن بازاریں
جیمل گھوڑا چھیڑیا، آ کے دھم اٹھائی
نٹھے کھتری راجپوت، نٹھے حلوائی
تساں ہندواں نوں ن مارنا، دوہوں رام دہائی
گدھا پاؤن کلجوگناں، جیہنے کلا ودھائی
بھرِ بھرِ کھپرے پیندیاں، نالے دین دوائیں
موتی وچ بازار دے، آ کے لٹّ مچائی
پھڑ پھڑ سٹدے بوریاں، شہدے دین دوائیں
دھنّ او راجا جیملا، تیری جمدی مائی ۔13۔

14

نارد آنہدا ہونیے ! توں بڑی کپتی
جدوں دا تینوں ویاہ لیاندا، کوئی کھٹی ن کھٹی
ن توں چونکے بیٹھیؤں تے ن ٹکی پکی
جدھر پے جائیں دھا کے کر دئیں چوڑ چپٹی ۔14۔

15

جیمل اکبر بادشاہ دا، پے گیا پواڑا
آ جاؤ دلی جہاناباد، وچ گھلوگھارا
اگڑی فتح چند نے، جدوں واہیا کھنڈا ددھارا
وڈھّ وڈھّ سٹن سراں نوں، پے جاؤ غبارہ
کئی جوان مر جانگے، دکھ پے گیا بھارا
گھوڑا خچر کھائِ کے منہ کریں کرارا
آدم تھوڑھا ورت لئیں، کر لئیں گزارا ۔15۔

16

چڑھ پیا اکبر بادشاہ، ہاتھیاں نو مداں پیائیاں
بھرکے نشے دیاں بوتلاں، ہاتھیاں دے سنڈاں وچ وہائیاں
جدوں وگی پرے دی وا، ہاتھیاں نوں چڑھیاں مستائیاں
فوجاں اتھوں چلکے، گڑھ چتوڑ دے نیڑے آئیاں
ہاتھیاں تاک بھنے سن سردلاں، ہٹ ہٹکے ٹکراں لائیاں
سپاہی ستریں جا وڑے، مغل کردے مناں دیاں آئیاں
ساڑھ ساڑھ مارن کورڑے، رانیاں کونجاں وانگ کرلائیاں
رانیاں اگڑ پچھاڑی بنھ لئیاں، راہ دلی دے پائیاں
اگڑی فتح چند جیمل وی بنھ لئے، مشکاں بنھ ہاتھی تے پائیاں
بھؤں کے دلی جہاناباد لے گئے، اوتھے جا کے باندھاں لاہیاں
رہندے کھونہدے سارے مار دتے، تے رانیاں مار مکائیاں
جیمل تے فتاح مار دتے، جواناں دیاں چھاتیاں چ گولیاں لائیاں
اکبر بادشاہ نے باندھاں لے آندیاں، اﷲ پاک دیاں بیپرواہیاں
حکم نہیں موڑ سکدا کوئی اس دا، نہیں مڑدیاں قلماں واہیاں
پوری وار فتح چند دی ہو گئی، ن ٹلن تقدیراں آئیاں ۔16۔

(نوٹ=جیمل تے فتاح جؤندے نہیں سن پھڑے گئے، سگوں میدانے-جنگانے وچ
شہیدی پا گئے سن؛ 9 رانیاں، 5 راجپتریاں، 2 راج کمار
تے انیک ہور راجپوتانیاں اگّ وچ پے کے ستی ہو گئیاں ۔ ایہہ
ساکہ 11 چیت نوں ہویا، جسنوں اج وی سارا راجستھان بڑے مان
نال چیتے کردا ہے ۔)