پنجاب دی وار گردت سنگھ کندن
ایہہ وار پنجاب دی ونڈ ویلے (1947) دی
تراسدی دا بیان ہے

1

واہ دیس پنجاب پیاریا، تیری عجب کہانی
تیری پربت ورگی ہکّ وی، اج تیراں چھانی
ہر ٹٹی تند سلوک دی، سبھ پلچی تانی
پئی روندی وچ ترنجناں، تیری ریتِ پرانی
نہیں ددھ بھرے دریا وچ، اک بوند نمانی
شنگار تیری پربھات دا، ٹٹّ گئی مدھانی
تیرا ستلج کملا ہو گیا، سنے راوی رانی
اوہ پیاراں بھری جھناں دا، اگّ ہو گیا پانی
تیرا سوچیں پیا ہمالیا، صدیاں دا ہانی
جہنوں کئیاں دشمن دلاں دی، پئی قبر بنانی
ن سمیں دے بھولے پاتشاہ، توں قبر پچھانی
تینوں اونھاں وڈھیا چھانگیا، چھاں جنہاں مانی
جہڑی جلھیاں والے باغ سی، پئی رتّ وہانی
اک واری ظالم سمیں نے، کر دتی پانی
تینوں شیرا ! زخمی کر گئی، گدڑاں دی ڈھانی
نہیں بھرنے زخم سریر دے، تیرے صدیاں تانی ۔1۔

2

سامراجیاں ڈاکواں، بے درد قصائیاں
تیرے گوڈے گٹے وڈھّ کے، زنجیراں لاہیاں
تیری پاگل ہو گئی بیرتا، دھیرج دیا سانئینیاں
تیرے ساگر جہے سبھا وچ، چڑھِ کانگاں آئیاں
توں چکے شرے فولاد دے، تیغاں لشکائیاں
تیرے اپنے لہو وچ ڈبیاں، تیریاں چترائیاں
تیری انی ہوئی انکھ نے، لئیاں انگڑائیاں
تینوں اپنیاں دھیاں جاپیاں، اک وار پرائیاں
تیرے سادھو راکش بن گئے، نظراں ہلکائیاں
تیری شاہ رگ اتے ہانیاں، چھریاں چلوائیاں
تیری خاک ورولے بن گئی، ہوئی وانگُ شدائیاں
بن فنیئر اڈے ککھّ وی، جیوں اڈن ہوائیاں
جنہاں سر تے لکھ ہنیریاں، بیخوف لنگھائیاں
اوہناں بازاں ہارے حوصلے، کونجاں کرلائیاں
اوہ تر گئے پار سمندروں، جنہاں اگاں لائیاں
اوہ گھر گھر پا گئے پٹنے، تھاں تھاں دہائیاں ۔2۔

3

تیرے سورج ورگے تیز تے، پے شاماں گئیاں
تیرے دھنی پوٹھوہار تے، ٹٹّ بجلیاں پئیاں
اج ساندل بار دی ہک تے، رل ہڈیاں رہیاں
اوہ آپ اجاڑیا مالوا، ہتھیں ملوئیاں
تیرے دل ماجھے نوں ونھیا، پھڑ نیزے کہیاں
کر ٹکڑے تیری لاش دے، پا ونڈیاں لئیاں
سبھ راس لٹائی بانیاں، تے مول مدئیاں
چھڈ دتے کعبے اپنے، سکھاں مرزئیاں
دل کولے ہویا انسان دا، تے آساں ڈھہیاں
وچ گدھے روندیاں جھاجراں، کر چیتے سئیاں
میخانے پھوکے ساقیاں تے ساز گوئیاں ۔3۔

4

تیری مڑھی تے محل اساریا، بے ترس زمانے
رہیا موت تیری نوں پالدا، اوہ اندر خانے
تینوں دتا نرک فرشتاں، سرگاں دے بہانے
تیرے باغ بہاراں آؤندیاں، بن گئے ویرانے
سی عشقَ جنہاں دا اڈدا، ہندا اسمانے
پر سڑگے اڈیا جائے نہ تڑپھن پروانے
سن سن کے تیری روح دے، دل-جلے ترانے
کئی کوئلے ہندے جا رہے، انملّ خزانے
گئیاں ونڈیاں 'شرف نشانیاں' تے 'نویں نشانے'
ہوئِ واگھؤں پار ارار دے، سبھ گیت بیگانے
ربّ پاسہ ایسا پرتیا، ہو کے دیوانے
بتکھانے کعبے بن بئے، کعبے بتکھانے
پی نانک دے میخانیوں، ہو کے مستانے
جہڑی سانجھ وکھائی جگ نوں، بالے مردانے
گورو ارجن میاں میر دے، ٹٹ گئے یرانے
اوہ سورج جہیاں، حقیقتاں، بنیاں افسانے ۔4۔

5

اوہ لمیاں درد کہانیاں، تے پندھ لمیرے
تیرے راہ وچ کنڈے دشمناں، بے انت کھلیرے
پر راہیا تریا چل توں، کر لمے جیرے
بنگال جہے ہور وی ملنگے، تینوں ساتھ بتھیرے
اج جاگ رہی اے زندگی، تیرے چار چپھیرے
بن چانن رہے جہان دا، قبراں دے نھیرے
کئی نویں بھنچال لیاؤنگے، ایہہ ہوکے تیرے
بن جانے اک دن بجلیاں، تیرے اتھرو کیرے
مٹ جانے نویں تاریخ توں، سبھ خونی ڈیرے
اج سورج وانن اٹلّ نے، ایہہ داعوے میرے
پل رہے راتاں کالیاں چِ کئی نویں سویرے ۔5۔