میں ہاں اک بوہے دے وانگ،
رات دن کھلھا چپٹّ رہندا ہے جو ۔
چلکنی دھپّ توں کدی پچھدا تیرے آؤن دی سوٕ،
وچ ہنیرے یاد تیری دا دیوا ٹمٹماؤندا،
تاریاں دے راہ وچ لبھدا گواچے پیر-چنہ،
نت کھلھا، جیؤندا تے جاگدا ۔

اوڈھ بھوچھن منہ-ہنیر دا اوہ تیرا آونا ۔
دھپّ-کیسر وچ ڈبو اڈیاں تیرا مڑ جاونا ۔

لکھ جھکھڑ تے طوفان
سر دے اتے کڑکڑان
ایس ابھیمانی جوانی
نے نہ بوہا ڈھویا ...

چھٹّ کریندے باز کئی
جند دی ٹہنی تے بہہ کے اڈّ گئے ۔
اکھاں وچوں اگّ اگلدے خونی چترے
لنگھ اندر رات کٹّ کے اٹھ گئے ۔
کئی وہُ-راجے میرے من دی منی سنگ
کھیڈ کھیڈاں کنج لاہ کے سٹ گئے ۔
کئی جنوں، وحشی خیال
دل دے ویہڑے وچ کھورو پا کے
دھوڑاں پٹّ گئے ...

ہن جدوں آیا ذرا
جر جرے بھتّ ہو گئے اس محل دے،
کایا کپڑ لگ پیا ہے جھیر کھان،
جند دا کھدو سمیں دے رتھّ نے
کر دتا ہے شروع ہدریڑنا،
حالے وی مورکھ تے ابھیمانی عشقَ
اکھ نہ جھمکے نمکھ،
کھوہل کے رکھدا ہے بھتّ ...

کی پتہ کد چڑھ پئے اوہ چندڑا ۔
کی پتہ کد آ وڑے لٹکندڑا ۔

کئیاں اتے
ڈھوء دتا جاندا اے بوہا
کیر کے اک جاں ادھی اتھر
جاں دل اتے رکھ کے پتھر
جے مجبوری اتّ دی ہووے
تاں ہوٹھاں دے بھتّ بھنّ کے
کر جاندے کجھ بسمل اکھر
پورے جؤندے اکھراں نالوں
جہڑے تگڑے تے شکتیور
جنہاں نوں کوئی عاشق ہی
جر سکدا اے
تپکے دے مارو ساگر نوں
تر سکدا اے ۔

پر اک اوہ وی
جس دے اتے بوہا کدی نہ ڈھپیا ہووے
نہ چن بدلیں چھپیا ہووے

تھہڑ جیستاں دی نہ کوئی
نہ منہ-رکھنیاں دی توٹ-
حسن دی آبھا کوٹی کوٹ
ہوٹھیں شہد دا پتلا مہکاں بھریا لیء
شاستراں دے وچ سلاہیا
منہ دا سورنم سیء
نیناں دسے وچ امی ہلاہل مد دا میل
باشک ناگ کریندے کیل
نشیاں اتے بھاویں بندی
پر چوری گھٹ بھرن دی کھل
عاشق ضدی تے انکھیلا
چاہے کوئی نہ حیلہ
نہ ہی کوئی وسیلہ
ڈاڈھی تکھی اس دی نیجھ
شہد وچ وی وہُ دی ہلکی
لیندا دیکھ لکیر
اتے چھنکدے ہاسیاں دے وچ
دارو-بھجے تیر
دنیاں توں اڈرا تے باہرا
بھنّ فتراک دیاں دھجیاں نوں
ہتھیں بوہا ڈھوء لنگھ جاندا
چٹے چانن دے ساگر وچ
غوطے کھاندا
نالے گاندا ...

ہور شکاراں نال اساں نہیں بجھنا
جاں 'کلیاں نوں بنھ جاں کھولھ دے سجنا
اساں حصے پرتی لئی کدی نہ بھچھیا
اساں سکھیا کدی نہ واری دے وچ بجھنا
اسیں جانیئیں بھکھے مرنا جاں پھر رجنا
اساں پیناں کلیاں بندی جاں پھر بھجنا
اساں وچ وچولا رستہ سرپر تجنا ۔

جیون دے جنگلاں دے
پینڈے اگم اگوچر
زندگی دے ساغراں دے
پانی دی ہاتھ اوکھی،
دیوے دے وانگ لٹ لٹ
چترے دے نین بھکھے
ولئسّ شیشناگاں
دھرتی دے لکّ دوآلے،
کامی دے وانگ کسے
کجھ چیتنا دے بندھن
کجھ سپناں دے رسے ۔

کنڈیاں دے اتوں ترنا
انگیاراں اتوں ترنا
انگیاراں اتے بہنا
وس جذبیاں دے پینا-
موتی دی بھال پچھے
وچ ساغراں دے لہنا

سپیاں دے محل وڑ کے
رنگاں دے شہہ نوں ورنہ،
مونگے دے برچھ اتے
چڑھنا کدی اترنا،
رشناناں جنگلاں نوں
بن کے کدی ٹٹہنا
وڈھّ فرضی دیوَ دا سر
رستے نوں صاف کرنا؛
سٹّ لجّ کلپنا دی
پریاں دے کھوہ اترنا،
وا تنگڑی 'چ بنھنی
تے پانی چھاننی وچ،
امیو وہُ 'چوں لبھنا
اندھکار چاننی وچ،
انتامنی دی خاطر
ناگاں نواس رہنا،
بدھی تے لگ جاندا
جد جذبیاں دا کہنا ۔

مندری دے وچ جڑیا
ہی نگّ سوبھدا ہے،
وچ پربتی کلاوے
ہی جھیل جھلملاوے،
ہا ! جذبیاں دی بھٹھی
گلنا تے گل کے ڈھلنا
سبھ چہن چکر کھوہنا

بے رنگ روپ ہونا،
کنڈھیاں دی قید چھڈّ کے
وچ ریتڑاں دے وہنا
انمکّ وشالتا وچ
سنجر کے ختم ہونا،
رہناں مگر نہ رہناں
وس جذبیاں دے پینا ۔
مر کے ایہہ بھید جاتے
بدھی دی انگلی نوں
چھڈ بال جذبیاں دا
میلے دے وچ گواچے ۔

تیریاں اکھاں دے تیرتھ
آؤندے کئی یاترو
ملکڑے پلکاں دے بوہے
کھولھ کے کوئی لنگھدا
نال آدر دیکھدا
رنگاں دی لیلا ہو رہی
گھٹّ پی کے نشے دا مڑ جانودا
رند کوئی نال اکو چھٹّ دے
اچی اچی بولدا
لڑکھڑاندا ڈولدا
بھید سارے کھولھدا ۔

پتلے تیرے ہوٹھاں اتے
مونا لیزا ورگی کوئی مسکنی
پیار دی، انگہلی دی جاں دشمنی
دیکھ کے اس نوں کوئی ہے گھوکھدا
چکھّ کے اس نوں کوئی ہے پرکھدا ۔

تیریاں ہتھاں دی چھوہ
سوہل لمیاں انگلاں
تک کئی مڑ جانودے
چھوہ کئی بیمار راضی ہونودے
گھٹ بھر لیندے کئی
لبھ لیندے نے بہانہ جین لئی ۔

تیری ادبھت مسکنی
تیریاں نیناں دے رنگ
تیریاں انگلاں دی چھوہ
میرا ایہناں نال نہ کوئی وی موہ
میں تاں کٹّ کے عمر دے ات کالے کوہ
تیری دھر ڈونگھان وچ استھت پئی
انھے-پتھرہے دی صلہ اتے
ہاں تھکّ کے ڈگیا
کرڑی، نگر، کھردری،
سیجا پیا ہاں ماندا ۔

مٹھّ وچ گھٹی کئی بے چینیاں
نپی اندر ہکّ پیڑاں گجھیاں
ہے گریہہ دے وانگ میری زندگی
اک نچھتر نال بجھی
مانگویں چانن دے بھوچھن نال کجی
یگاں توں گھمدی رہی ۔

اک نسچت نیم دی نکّ وچ ہے نتھّ،
موتی جس دا ڈولدا تے ڈلھکدا،
ڈور جس دی خصم ہتھ ۔

رات دن دا چکر-چونڈھا چل رہا
رتاں دے جامے رہن نت بدلدے
پر ہے نسچت پتھّ میرا
جس توں لامبھے ہو سکے نہ رتھّ میرا،
نوڑے ہوئے پیر میرے
بجھا ہویا ہتھ میرا ۔

سچ ہے یا ایہہ بھرانتی ؟
تڑپھ کوڑی یا کہ شانتی ؟
موکس دی پربلّ اچھا
انت بن نبڑے کرانتی ۔
ٹٹّ نکچھتر دے نالوں،
اپنے نسچت پتھّ توں
مار کے اک لمبی چھال
وچ اگم دے کد پئی
لٹ لٹ جندڑی جگی
گٹ گٹ دارو دا مٹ پیتا گیا
ٹٹدے تارے دے وانگ
جند دا بھڑمچا اکو نکلیا
ہوئی میں سگواں نشہ
شعلہ سرکس اگّ دا
ڈونگھا تے اسگاہ ساگر سمیں دا
ڈیک لا کے پی گئی
چھنّ وچ لکھاں یگاں نوں جی گئی ۔
گھٹّ کے ہوٹھاں دے پچھے ساری پیڑ
وٹّ کے لمبی کسیس
اپنے اتوں لہائے چیر میں
دروپدی دے وانگ نہ کیتی پکار
دیکھ سکاں تاں جو ننگی جند نوں
چکھّ سکاں سچ دا کیسا سواد ۔

ہائے ! ننگی آتما تکن دی بھکھ
ہائے ! پورن سچ تک اپڑن دی چاہ
بھاویں ہووے ربّ تے بھاویں رسول
رہِ جائے 'کوسین' دا پر فاصلہ ۔

(کوسین=دو کوساں بھاوَ کماناں؛ کہندے ہن
کہ "معراج دی رات" جد حضرت محمد
صاحب ربّ نوں ملن لئی اسماناں ول
اڈ کے گئے تاں ربّ دے اینے نیڑے پہنچ گئے
کہ دوہاں وچالے دو کماناں دا فاصلہ رہِ
گیا سی ۔)

کدی کدی من سمادھی وچ جڑدا
اتنی آبادی وچ سمادھی ؟
محلاں وچ ستی شہزادی
ہنیرے دا دشالا تان کے
سریر دے پردیاں نوں چھان کے ۔
بھورے دا مخملی ہنیرا
ریشم دے لچھیاں وانگ کولا
جس دی پیچک وچ لپٹی
ستّ انیندی چیتنا اگھلاندی
کدی کدی اکھ پٹدی
چانن دی رات باقی دیکھ کے
پھر سوں جاندی ۔
ہیں ! اندر وی
بھورے وچ وی
جاگن تے سون دا چھلاوا
چھلدا رہندا !
جیون-مرنن دا چکر-چونڈھا
چلدا رہندا !
سہسراں سازاں والا آرکیسٹرا !
دہوں تے رات دے ابلق
ایتھے وی دوڑدے رہندے
نشکام کرم وچ جٹے
مونہوں کجھ نہ کہندے ۔
ہنیرے دی ہانڈی تھلے
اگّ تیز کرو
اس کاڑھے نوں رتا ہور پکاؤ
اجے اس وچ چانن دیاں
مرکاں باقی ہن ۔
اج پورن ہنیرے دی لوڑ ہے
کالے شاہ ہنیرے دی
سدا لئی نہ صحیح
اک چھنّ لئی ہی صحیح
تاں جے من ٹٹے آدرش دیاں
پچراں نوں جوڑ سکے
تے گواچے سپنیاں
نوں لوڑ سکے ۔

آیا وساکھ
گلاباں دے کٹورے سگندھاں نال بھر گئے ۔
دھرتی دیاں کندراں 'چوں ترے
رنگاں دے یاترو
سرووراں وچ تر پئے ۔
بردھ تے مرجھائے پتر
ٹٹّ کے جھڑ گئے ۔

دھرتی کہکشاں وچ
یگاں توں نمدے تے پلدے تارے
لگراں دے گگناں تے چڑھ پئے ۔

اک اک شتوت وچ
سو سو ماکھیوں دے چھتے
کجھ کالے شاہ، کجھ سیتے، کجھ رتے
ہر کنو دا وکھرا جہان
ہر انو وچ رس تے کس دیاں

مسبت تے منفی لہراں دوڑدیاں
خوشی تے غمی دا آلنگن-
کی ایہہ سچ ہے جاں کچّ
جس وچ میرا چتّ
دیکھدا نت
اپنا ہی پرچھاواں ۔

پئی بدلاں دے ڈولے
چکی پون دے کہاراں
آئی ورکھا دی وہوٹی ۔

زلفاں کالیاں تے شاہ
کستوریاں گواہ
بھلے راہیاں نوں راہ ۔

کنیں کنیاں دے جھمکے
نکّ بجلی دی نتھّ
پرتھم نعر وانگ ننگی
پنڈ دی جوہ وچوں لنگھی ۔

سندر ادبھت زنجیری
ٹکی بھوں تے چکوراں ۔
ست کہن نوں سہسراں
رنگ کڈھے نے موراں ۔

چھڈیا چھلیاں نے سوت
پیا باجرے نوں دانہ ۔
پیا انبیاں نوں رس
گیا پکّ حدوانا ۔
بھر لئے ٹوبھیاں نے چھنے
کجے کھبلاں نے بنے ۔

لتھی دنیاں دی سنگ
ہوئی دھرتی دے لکّ
وینی گگناں دی تنگ ۔
رلے جگ اتے جوڑے
کہڑا زوراور ایسا
جہڑا رسیاں نوں موڑے ؟

ہمالے دیاں برفاں پھر مسکائیاں نے
خوشبواں ہمسایاں ولوں آئیاں نے ۔

کدی تاں یارو منزل اتے اپڑانگے
منزل ول جد قدم ودھائے راہیاں نے ۔

نہوآں نالوں ماس کدی نہ وکھ ہندا
بیٹھ بھراواں پگاں پھیر وٹائیاں نے ۔

کی ہویا جے بوہے پورے کھلے نہ
جھیتھاں وچوں روشنیاں تاں آئیاں نے ۔

کی ہویا جے کنیاں اجے نہ ورھیاں نے
رحمت دیاں گھٹاں تاں سر تے چھائیاں نے ۔

نفرت اتے فتح عشقَ نے پائی ہے
امن ورتیا ہوئیاں ختم لڑائیاں نے ۔

شستر سٹو جاں کٹو وچ پھالیاں دے
بھکھیاں دے منہ پانیاں اساں گراہیاں نے ۔

رن-کھیتر وی وچ چراگیاں بدلانگے
نکیاں جنداں ددھاں باجھ تہائیاں نے ۔

آؤ کوئی محبت دی گلّ کریئے
تے بسملا کہہ کے،
پنجاب دی خیر دا جام بھریئے
اک پؤآ صدی اساں بڑی زہر پیتی
تے تسیں جاندے ہی ہو جو اساں نال بیتی-
کویں کٹل تے کپٹی سامراج،
ہتھوں جاندا دیکھ کے راج
ساڈے پنجاں دریاواں نوں ونڈ
تے بھوت وانگراں مار کے چنڈ،
پنجے انگلاں کھوبھ گیا سی
تے جویں بلے نے کیہا سی-
"در کھلھا حشر عذابِ دا
برا حالَ ہویا پنجاب دا
وچ ہاویا دوزخ ماریا
کدی آ مل یار پیاریا ۔

سانوں کلھ وانگ ہے یاد،
ساڈے نال جو ورتیاں
کویں چھڈّ ادھ-واہیاں دھرتیاں
تے روٹیاں ان-پرتیاں
ترے سن اتہاس دے سبھ توں وڈے کاروان
دکھاں تے بھکھاں دی لمبی داستان ۔

کویں لہوآں دیاں ندیاں سی وگیاں
مٹی وچ رلیاں نتھاں تے سگیاں
کویں نہوآں توں ماس وکھ ہویا
تے ترٹ کے اوہ جا پئیاں
صدیاں دیاں لگیاں ۔

جدوں سینیاں دے ٹوئے وچ رکھ
جینب نے نکا قرآن
کھوہ وچ ماری سی چھال
کویں ہسیا سی شیطان ۔

بٹبٹ تکدا رہِ گیا بھگوان
نہ دریاواں نے وہن بدلے
نہ پہاڑاں دی سمادھی ٹٹی
نہ لوہے نے کٹنوں نانہہ کیتی
نہ پانی نے ڈوبنوں
نہ اگّ نے ساڑنوں
مہاں نیم دا چکر چلدا رہا
تے سورج نت وانگ چڑھدا تے ڈھلدا رہا ۔

بدھیماناں نوں احساس ہویا-
کہ مندر تے مسیتاں کوٹھے ہی ہن
کہ پران تے قرآن پوتھے ہی ہن
کہ سبھتا دے داہوے تھوتھے ہی ہن ۔
آؤ بھوت دی گلّ چھڈیئے
بھوت نے جان لگیاں کوئی نشانی
دینی ہی سی ۔

ایہہ ٹھیک ہے کہ کویتا تے کلا نوں
کوڑ تے کلہ اگے تنّ وار ہار ہوئی
تے راج رولیاں وچ کومل سراں گواچیاں،
پر آؤ "لا تکنا توں" دا ورد کریئے
تے اس راکش نوں پھڑیئے
جو امرت دا کمبھ لے کے بھج گیا
تے نرا زہر ہی زہر چھڈ گیا ۔
آؤ نفرت نوں ڈونگھا دبیئے
تے محبت دا اک ہور جام بھریئے
تے وارث دی ہیر 'چوں واک لے کے
ٹٹیاں نوں گنڈھیئے ۔

اجے وی ساڈے وچ بولی تے
سبھیانچار دی سانجھ باقی ہے
تے اوہ پنجابی ہی نہیں
جو اس توں عاقی ہے ۔

اجے وی ستلج تے جھناں ساڈے ہن
بھگت سنگھ تے رنجھیٹے دیاں امر نشانیاں،
شکتی تے عشقَ دے پرتیک ۔
بھلا اس مسلمان ماں نوں
کویں بھلا سکدے ہاں
جس نے اپنے بچے نوں
سبھ توں پہلاں پنجابی وچ
لوری دتی سی ۔
جاں فرید شکرگنج نوں
جس نے ساڈی بولی وچ
مصری گھولی سی ۔

ڈونگھیاں ورکت جڑھاں 'چوں
کردی لمبی یاترا
لنگھدی ساوے لہو دے
ڈونگھے انھے شوہ 'چوں
چیر کے بڈھے تنے نوں
فٹ نکلی ہے جو کونپل
بچے دے بلھاں دے وانگ
ہریاں دوہاں پتیاں تے
کچّ-گلابی مسکران
نکیاں نکیاں کھولھ اکھاں
دیکھدی وکھرا جہان
جھومدی نال جھماندی
نویاں آشاواں بنھاندی
زندگی دیاں امک
سمبھاوناواں نوں جگاندی
دوہاں نکیاں پتریاں 'تے
اک ادبھت تے وچتر لپی وچ
لکھ لیائی کتنی لمبی داستان
بھوت دی پراچین گاتھا
تے بھوش دی سبھ کہانی
نالے سارا ورتمان
ات نکٹ ہوون 'تے وی
جو ات وچتر
ایس کونپل دے پوتر
ننھے ننھے پہلے قدماں
نوں ہے میری نمسکار ۔

ادھ اپنا گھم گئی ہے پرتھمی
کھیڈ کے رنگاں دی لیلا سوں گئی ۔

ہولی ہولی لیک فکی ہو گئی،
دھرت تے آکاش ونڈن والڑی ۔
آخری پنچھی وی گھر نوں اڈ پیا،
پہرہ ہویا جگّ 'تے اندھکار دا ۔
اوہ مہاں اندھکار کالا ماکھیوں،
جس نوں دسویں گراں وی آکھی نمو ۔

اندرلے تے باہرلے نھیرے دے وچ،
جو اکاویں چانناں پائی سی وتھّ،
آ مہاں اندھکار نے دتی مٹا،
جندڑی نے سکھ دا اک ساہ لیا ۔

جند ویہڑے کھڑ پیا کالا گلاب،
کالیاں تے کولیاں کھشبوئیاں ۔

دل-پیالے وچ بھری کالی شراب،
نیل-کنٹھی وہُ دیاں بیہوشیاں ۔

نمن چیتن دے ہنیرے چھمبھ 'تے،
کتھوں آئی اتر چانن دی پری ؟

وہُ-کٹورے وچ کیسر دی تری،
نافا کٹن والی چاندی دی چھری ۔

چاننا ہن چھڈّ وی جادوگری،
ایہہ کہی اندھکار دی بیادری ؟

ایہہ سکا برچھ،
بڈھا تے بردھ
جس دی زندگی پڑائ ہی پڑائ ہے
کس آس 'تے کھڑا ہے ؟

اک اک کرکے
سارے پتر جھڑ گئے
پھر ٹہنیاں نوں سکا کے
ہڈّ کڑکا کے ہوا لے گئی
ہن نرا ٹنڈ ہی کھڑا ہے
اک کلھ-مکلے گھنادھے دند دی طرحاں ۔

نہ کجھ برچھ توں اراں
نہ کجھ برچھ توں پراں
میلاں تیک اکلّ دا راج ہے
ایہہ بڈھا جھریٹ کیوں زندگی دا محتاج ہے ؟

جتھوں جتھوں ڈاہن سک کے ڈگے
اتھے اتھے نکیاں کھوڑاں
بردھ اکھاں وچ دی جھاکن
لوڑن جوانی دے گواچے سفنیاں ۔

اک ٹنگ بھار کھلوتا جوگی،
اک پلک نہ سیندا
جس دے ٹنڈ اتے
الّ دے سوا کوئی پنچھی نہ بہندا
جس نوں پرچھاویں دے سوا کوئی پھل نہ پیندا ۔

جس دا جیون پڑائ ہی پڑائ ہے
کس آس 'تے کھڑا ہے ؟

گھاہ-ٹکڑی دے اتے ہاں، میں لیٹیا،
اک مرجھایا پتر ڈالوں ٹٹیا ۔

دیکھ رہا ہاں سوہے لہنگے والڑی،
دھرتی اتے آتھن کداں اتردی ۔

اک اکلا تارہ جاپے ہسدا،
مار رہا ہے چمکاں موتی نتھّ دا ۔

اکھ پکڑنا چاہے اس دے رنگ نوں،
من اڈیا چیر دھرت دی ونگ نوں ۔

کتھے کتھے گھمیا کوئی کیڑ نہ،
پنچھی-مارگ دی جیوں ہندی پیڑ نہ ۔

دن دے رولے کس پائیاں سن جہڑیاں
آ آتھن نے کھولھ دتیاں بیڑیاں ۔

اٹھیا پتر مرجھایا تے ٹٹیا،
مڑ کے جیون-ٹہنی نال چمٹیا ۔

گھنگھرو چاندی دے چھنکے
ہاسے دیاں ناچیاں
دنداں دے رسے دے اتے
نچیاں تے مچیاں
لال لہو دے تال اتے
عشقَ دیاں دبیاں چنگاریاں
مڑ مچیاں
کون جانے ایہہ پریتاں کچیاں کہ سچیاں ؟

سچیاں دی ریس نہ
پر مرے کہڑا نکے جہے ایس جیون وچ
مڑ کے دوجی وار ؟
کون چکے نکھّ 'تے گووردھن پہاڑ ؟
کون اتے چرکھڑی تے مڑ چڑھے ؟
تومبا تومبا جند اپنی نوں کرے ؟
کون 'اکل' دیگ وچ مڑ کے کڑھے ؟
جگاں پچھوں مڑ کے آئی ہے بہار
میرے پیراں ہیٹھ نہ رکھو انگار ۔

بھاویں ایہہ کچا پیار
بھاویں ایہہ سچا پیار
بھرن دیوو اک گھٹ
لٹن دیوو کوئی لٹّ
کر چکے پوجا بڑی
دل چاہے اج بننا غزنوی
نال ہاسے دی شراب،
بھر دیؤ یاقوتی جام
جی پوے اک ہور شام ۔

برچھ دی شکتی ہے اس دے پتراں وچ
پر جدوں پتر جھڑن
چھڈ کے راہی ترن
پنچھی اڈن ۔

پھلّ دی شکتی ہے اس دی مہک وچ
پر جدوں مہکاں مکن
اڈّ جاون تتلیاں
بھورے رسن ۔

بندے دی شکتی ہے اس دی
لابھدائکتا دے وچ
پر جدوں ایہہ ختم ہووے
مکّ جاون محفلاں تے
چھڈّ کے تر جان متر، گلّ وچتر
مکن رشتے اتّ پوتر
پچھے رہِ جان صرف
کھولے ٹٹے واہدیاں دے
گونج جھوٹھے ہاسیاں دی
کارواں دے ترن مگروں جس طرحاں
چلھیاں وچ سہمے ہوئے
سلگدے انگیار کجھ
ہولی ہولی جان بجھّ
ساری گلّ شکتی دی ہے ۔

پنچھی ہوا نوں کٹّ کے جاوے اگیرے لنگھ،
مل جاوے لنگھن سار ہی کٹی ہوا دا چیر ۔

کشتی دی نوک تکھڑی پانی 'تے کڈھ سیاڑ
جد ودھدی اگانھ نوں جڑ جاوے مڑ کے نیر ۔

پانی 'چ گیٹا سٹیاں چکر بنن انیک،
نکیوں وڈیرے ہونودے مٹ جانودے اخیر ۔

اڈّ اڈّ کے انت مکدی ہر واشنا دی ہوند
بھر بھر کے ختم ہونودی ہر کھمبھڑی دی لیر ۔

بے شکّ گرنتھ آکھدے اصلوں ہی ہور گلّ
آخر نوں مکّ ہی جانودے ہر دروپتی دے چیر ۔

جیون توں باجھ جین دے منگو نہ ہور کجھ،
کیونکہ سماں ہے میٹدا شہرت دی ہر لکیر ۔

آکھیا توں پیار
تارے وانگ ہے
کوہ کروڑی دور بھاویں
سوے نشے وچ چور بھاویں
پھر وی دوہاں دے وچالے
دھڑکناں دی سانجھ ہے
آکھیا میں پیار
تارے وانگ ہے ۔

آکھیا توں پیار
چن دے ہار ہے
شانت سیتل تے سہانا
پھیر وی برہا جگانا
دوروں ہی جد مسکراوے
ستیاں لہراں جگاوے
کھچّ دا کوئی نہ
پاراوار ہے
آکھیا میں پیار
چن دے ہار ہے ۔

آکھیا توں پیار
ہے پھلّ دے سامان
اچی ٹیہسی 'تے سہاوے
ہٹّ رنگاں دی لگاوے
مونہوں نہ کجھ وی الاوے
بھاویں سو اس دی زبان
پر جدوں اوہ مسکراوے
تر پون ول منزلاں دے
خوشبواں دے کاروان
آکھیا میں پیار
ہے پھلّ دے سامان ۔

آکھیا توں پیار
ہے سفنے دے ہار
سونے دا اک کوٹ اچا
وچ اکاشاں اسریا
چاندی دے جس دے دوار
باری وچوں اک پری
موہنی مکھمنی سوہے
کرے رنگ پساؤ
چاننے دے محل بھوکھن
نال پورے چاؤ
مار کے سینت بلاوے
کلپنا نوں کھنبھ لاوے
دل دا تارو لاہ کے ڈر
رنگاں دے دریا نوں تر
لگنا چاہندا اے پار
آکھیا میں پیار
ہے سپنے دے ہار ۔

پر جدوں لنگھ عمر دی نھیری گلی
کٹّ کے اک موڑ لمبا توں ملی
آکھیا توں پیار نہ تارہ نہ پھل
تارہ ہر دم ڈولدا
آکھیا میں نہ ہی ایہہ سپنے دے تلّ
کیونکہ جس ویلے وی سپنا ٹٹدا
کوئی بیٹھا شبد گھڑدا
کوئی پتھر کٹدا
ہویا تد سانوں گیان
پیار تاں روٹی دے ٹکڑے دے سامان
جس بناں آوے نہ رجّ
جین دا نہ کوئی حج ۔

بستر اگّ دے پہن کے حسن آیا
سنجی بھوں نوں عشقَ نے رنگ لایا
ساکھیات آیا آکھاں کنج مایہ ۔

اکھاں وچوں شراب دا نشہ ڈلھیا
کائنات دا نواں کوئی راج کھلھیا
رنگاں وچ سگندھاں دا رسّ گھلیا

گھنڈ اگّ دا مکھوں اتاریئے جی
"پھلّ اگّ دے وچ نہ ساڑیئے جی
لمبے گھنڈ والی رڑے ماریئے جی ۔''

کھڑیا اگّ دا پھلّ اجاڑ وچوں
"دانے نکلے حسن انار وچوں
گلاں، راگ جیوں ذیل دی تار وچوں ۔"

لومبا اگّ دا ساڈے دوار آیا
نگھا خون بروہاں دے ولّ دھایا
پھیر عشقَ نے حسن نوں خیر پایا ۔

کیوں دلی بنی کعبہ
اج سارے وطن دا ؟
سر جھکیا کیوں ایدھر
مومن تے برہمن دا ؟

کیوں لکھاں ہی دل والے
ول دلی ترے نے ؟
ہر اک دا ارادہ ہے
اج حج کرن دا ۔

اس دھرت تے کئی واری
شکّ ہون چھتردھاری
رہے ترک تے تاتاری
گل گھٹدے امن دا ۔

ہوساں دیاں بھکھیاں نے
اک دوجے دی رتّ ڈولھی
پر آیا جدوں دورہ
مغلاں دے دمن دا ۔

کشمیر دیاں کوہاں
تک پہنچ گئے چھٹے
رتنار ہویا پانی
گنگا تے جمن دا ۔

اک کرن نے سورج نوں
ونگار تدوں پائی،
گر سورمے نوں چڑھیا
چاء یدھ کرن دا ۔

شاہ سمجھیا ہے اس نے
سر سچ دا قلم کیتا
پر کلّ سگوں گھڑیا
اس اپنے کفن دا ۔

سر اپنا دے دتا
پر سرڑ نہیں دتا
ملّ تاریا ستگور نے
سرمد دے سخن دا ۔

"امریست کہ آوازا اِ
منصور کہن شد،
من اج سرے نے جلوا
دہم دارو رسن را ۔"

بھارت دے اتر پچھم وچ
اچیاں سکھراں دے وچ گھری
اک ٹکڑی پاون دھرتی دی
جتھے کرناں سورج دیاں
ستّ سنگ پہاڑی سکھراں دے
ہر شام سویرے رنگدیاں
جتھے پرکرتی شانت-پئینت
اتے لے چادر برفاں دی
جتھے چشمے چپّ دے وہندے
تے ہیم کنڈ جس نوں کہندے
چھڈّ ایسے شانت چگردے نوں
رن-تتے دے وچ کون آیا ؟
گوبند گورو ! گوبند گورو !!

سجے ہتھ نیزہ لوہے دا
جو چنہ وجر تے روہے دا
کھبے ہتھ چٹا باج پھڑی
جو ہے پرتیک برہسپتِ دا
تے رشیاں نے جس نوں لکھیا
وچ رگوید دے 'گایتری' ۔
پہنی نیلے رنگ دے بستر
جس رنگ 'تے ہور نہ رنگ چڑھے
جگمگ کردے شستر استر
جو ہن پرتیک امرتا دے
موڈھے برہمنڈی دھنش دھری
بھتھے کرناں دے بان بھری
دستار تے توڑا گٹیاں دا
تن تاریاں دی سنجوء جڑی
گگناں دے نیلے گھوڑے 'تے
پا چن دی کاٹھی کون آیا ؟
گوبند گورو ! گوبند گورو !!

جے پتا ہند دی چادر سی
تاں ہند دی جند گوبند گورو
متر گن لئی بند امرت دی
شترو گن لئی مرگند گورو
رن تتے دے وچ وجر نرا
وچ کوملتا اروند گورو ۔
دوتاں لئی سوئی دا نکا
تے سنتاں دے لئی سندھ گورو ۔
سنتاں مانو دوتا ڈانو
دا نعرہ لا کے کون آیا ؟
گوبند گورو ! گوبند گورو !!

ہے گرودیو مہان
بھارتیاں دا مستک اچا
کیتا وچّ جہان ۔۔1۔۔

بھاویں ہندوستان
دی مٹی نے تینوں جایا،
گنگا ماں نے گود کھڈایا
ہمالے سر چھتر جھلایا،
پر توں لیا پچھان-
سبھ دنیاں مانکھّ دا گھر ہے،
جیا جنت سانجھا ٹبر ہے،
رنگاں ورناں دے سبھ جھیڑے
مانکھّ نے ہن آپ سہیڑے،
دھرم اک ہے ناں ہن وکھرے
نرا بھرم حصے تے بکھرے،
کوڑے دیساں دے حد بنے
پانی اک وکھو وکھ چھنے-
اچا تیرا گیان،
سچا تیرا دھیان،
تاہیؤں اک مکانی ہو لے
توں ہیں لامکان ۔۔2۔۔

ہے گرودیو مہان
پرکرتی دے مندر اندر
تکیا توں بھگوان

رج رج کے تھل ڈونگھر گاہے،
ڈونگھے جنگلاں دے نھیرے وچ
وانگ جگنوآں دیپ جگائے،
جھیلاں ندیاں دے چہرے وچ
ہوند اپنی دے دیکھے سائے ۔

کیوں امبر دھرتی نوں چمن ؟
کیوں چن شانت تے تارے کمبن ؟
کیوں گریہہ گرد گرہیاں دے گھمن ؟
ٹاپو بنسن، جھیلاں جمن ؟
کیوں بچیاں تے پھلاں اتے
اکو جہی مسکان ؟
ایہہ رہسّ توں سارے پائے
دیرگھ درشٹی نال تکائے
قطرے وچ طوفان ۔
زرے وچ جہان ۔۔3۔۔

ہے گرودیو مہان
کومل سیں توں پھلّ وانگراں
کرڑا وانگ چٹان ۔
تیرا ہندوستان
سامراجیاں جدوں جھکایا
صف کر پیراں ہیٹھ وچھایا،
گڈّ اپنی تکھی نہوندر
دھوہ لئی دریاواں دی آندر،
بھوں ساڈی دی چٹی چادر
ہتھ پا کے کیتی بیادر،
ہمالے دی دھولی داڑھی
پٹّ، جلھیاں والے وچ ساڑی،
تد تیری غیرت چنگھاڑی
شعلہ بن کے بھکھی چنگاڑی

کھولیا لہو بلوان
موڑ خطاب دتے گورے دے
نتریا وچ میدان
ہے گرودیو مہان
کیوں نہ مان کرے تیرے 'تے
تیرا ہندوستان ۔۔4۔۔

اج پربھاتیں
جدوں ساڈی اکھ کھلھی
کی دیکھدے ہاں کہ لینن
ساڈا ساتھی
ساڈے نال نہیں جاگیا ۔

ہولی ہولی سبھ گورکی جاگ پئی
لیپا برچھ، اوک برچھ
سبھ جاگ اٹھے ۔

پورب نوں لگا ونّ
کیسری پٹکہ بنھ
سورج چڑھ آیا
گھٹ گیا برچھاں دا سایہ
لینن نہ جاگیا
نہ باہر آیا ۔

منکھ کہندا لینن مریا
لال پتھراں دا اک بت اس گھڑیا
تے ساڈے ساہمنے آ دھریا-
اٹھاں بندیاں دے موڈھیاں 'تے
لینن دا شوّ
نہ اسیں منیئیں
نہ ششِ نہ روّ ۔
ساڈے لئی اوہ جیندا تے جاگدا
ستاں سمندراں
ستاں دھرتیاں
تے ستاں اسماناں 'تے
تردا، تردا تے اڈدا
کرتیاں، محنت کشاں
دے دلاں وچ دھڑکدا
سامراجی اڈمبراں 'تے
گجدا تے کڑکدا
اک ہتھ پھلّ
اک ہتھ اگّ
دیکھے پیا جگّ ۔

بے شکّ اساں نالوں وکھری
منکھ دی سرشٹی تے درشٹی ۔
اس دی عقل توں بلہار
اج اس کر دتی ہے واڑ
جتھوں لینن لنگھیا انتم وار ۔
آکھے-جتھوں اوہ لنگھیا
ہور کوئی نہ لنگھ سکدا ۔

او بھولے بادشاہ
لینن مہان دا راہ
تاں رات دنے پیا چلدا
نت نواں قافلہ رلدا ۔
اس اتے ادھی دنیاں
پے چکی ہے،
تے ادھی پین والی ہے ۔

پہاڑ ڈگا ہے-
دریاواں نے وہن بدل لئے ہن
تے لوکاں نے من ۔

سورج تے چن
پل دی پل رک کے
پھر تر پئے ہن ۔
بھولیو نکھچھترو
کجھ تاں ہور رکو ۔

نہیں ! نہیں ! نہیں !
ماؤ دے وچاراں وچ
سدیوی انقلاب لئی ہاں تاں ہے
سدیوی سوگ لئی کوئی تھاں نہیں ۔

دیکھے پل تاں بڑے
دریاواں تے کھڑے
پر جو روس وچ ڈٹھا
اچا، لمبا، شاندار
چٹیاں راتاں دا شنگار
لیننگراڈ دی بہار
نہیں اوس دا جواب ۔

نہیں سی پل اوہ سدھارن
کاروباری تے وہاری
سگوں بڑا ہی وچتر
اچے آدرش والا
کنول وانگراں پوتر ۔
اک ندی 'تے نہ بجھا
سگوں دوہاں دے وچالے
ستلجّ دے اچھالے
دوہاں لوکاں نوں بنھیا
وچ اکو کلاوے ۔

جدوں ساڈا جہاز
پجا لیننگراڈ
ایہہ پل لاجواب
بے حجاب، بے نقاب،
اک سوہنا گلدستہ چکی
لین سانوں آیا
ایہہ پل وروسایا
ہے نتاشہ تولستایا ۔

اکبر نے چوہڑے دا ناں
حلال خور رکھیا سی
تے کمہار دا پرجا پتّ
ایہہ سی اک اتہاسک ستّ

محمد شاہ دا سی فرمان
محلاں وچ ہار نوں 'پھلّ-مالل' کہو
کیونکہ بدشگنا ہے 'ہار' ۔
پھر مغل گئے کیوں ہار ؟

اج دی سرکار
وی نہیں کوئی گھٹ ادار
اوہنے وی کسان نوں کیہا ہے
کرشی-نائک
تے قلی نوں یاتری-سہائک
ایہہ وی اک اتہاسک ستّ ۔
اٹھیا چٹا شور
ایہہ گلّ ہے ہور !

دو ٹوٹے ہو کے دہوں چڑھیا
دو ٹوٹے ہو کے سنجھ پائی ۔
پیا رنگاں دا دریا وگدا
پر گھٹ بھرن دی کھل نہیں ۔

ہے ریگستان مکا دن دا
حد چٹی سننج دی ختم ہوئی ۔
کئی ٹوٹیاں دے وچ ٹٹّ وگدی
لنگھی نہ جاوے رات-ندی ۔

آکاشاں دے چندوئے توں
ہے چن دا مانک لٹک رہا
پر دل دے گھور ہنیرے وچ
نہ چانن دی اک چھٹّ پئی ۔

منہ زور سمیں دا کی کریئے
جس پلک نہ ٹھونکا لان دتا،
انج جیون دے اس ریتڑ وچ
آئے نے نخلستان کئی ۔

دنیاں دا میلہ بھر وگدا
کوئی انت حساب نہیں جھگّ دا،
پر دل دا محرم نہیں لبھدا
کی جاوے دل دی بات کہی ۔

رہِ گئیاں انگلاں عقل دیاں
نہ عشقے دی ہی پیش گئی ۔
نہ کھلھیا بھید سرشٹی دا
نہ سجناں دے من گنڈھ پئی ۔

ہو جاندا کی جے یار نہ
یاری نوں توڑدا
دو چار تارے ہور میں
عرشوں تروڑدا ۔

ہو جاندا کی جے من دیاں
واگاں میں موڑدا
ڈھاہ کے دو چار بتکدے
اک کعبہ جوڑدا ۔

ہو جاندا کی جے رنگاں
سگندھاں نوں چھوڑدا
اک لوڑ نوں تیاگ
سو لوڑاں چموڑدا ۔

اک وی نظارہ ملیا نہ
چجّ نال دیکھنا
ترکھیرا ویگ ہو گیا
جیون دی دوڑ دا ۔

پڑھ لیندا اس دے متھے توں
میں زندگی دا راز
جے کاہلی نال وقت نہ
پاسہ مروڑدا ۔

ڈٹھا، حکیم کوئی نہ
جہڑا کرے علاج
باہر دی تھوہڑ دا
اتے اندر دی سوڑ دا ۔

پیالہ ہوس دا جے ہے
نظر جھکا کے پلا
پیالہ عشقَ دا جے ہے
نظر ملا کے پلا ۔

پیالہ پیار دا منگیا
توں مہر دا دتا
اجے میں ہوش دے وچ
ساقیا وٹا کے پلا ۔

نچایا سانوں زمانے
نے انگلیاں 'تے بڑا
پیالہ مچدا کوئی
ہتھاں 'تے نچا کے پلا ۔

خدائی جانے خدا ہے
کدھر نوں جان لگی
ہنائی ہتھاں دے رنگ
نال رنگ مچا کے پلا ۔

سہانے موسماں دی
ہور اڈیک کون کرے
جے سقا ساقی ایں
بے-موسمی لیا کے پلا ۔

پیالہ ٹٹنا اخر
کدی تاں بھیڑیا
شراب مکّ جانیں
دل کھولھ کے رجا کے پلا ۔

مڑ کے چھبی آکاشاں دی
میں ہر سکدا ہاں
تارہ-منیاں حسن دے پیریں
دھر سکدا ہاں ۔

ڈھو کے چھتی بھار میں پھیر
لیا سکدا ہاں،
ہسّ کے چوداں رتن نچھاور کر سکدا ہاں ۔

پھیر سمیں نوں کیل کے اک تھاں
بنھ سکدا ہاں،
رات دوس دے گیڑے وس وچ
کر سکدا ہاں ۔

پھر سوئی دے نکے وچوں
لنگھ سکدا ہاں،
پھر گرور نوں نکھّ دے اتے
دھر سکدا ہاں ۔

کی ہویا اک وار جے مر کے
جی اٹھیا ہاں،
وار دوسری گھٹ وہُ دا
بھر سکدا ہاں ۔

پریم کھیلن دا چاؤ نہ
کدھرے نظریں آوے،
نہیں تاں مڑ کے سیس تلی 'تے
دھر سکدا ہاں ۔

سبھ جگّ ڈٹھا ہنڈھ
نہ ڈٹھا تیں وڈّ کوئی
نہیں تاں مڑ دریا
اگن دا تر سکدا ہاں ۔

یاداں اساں ہزار
ول سجناں دے توریاں
اس مان-متے پر
انہیں پیریں ہی موڑیاں ۔

مٹی دے وچ خداوندا
بھریا توں کی نشہ ؟
دھرتی دے نالوں جان نہ
پکڑاں تروڑیاں ۔

پیڑا ملن دی تکھی
وچھوڑے دی پیڑ توں
پر دل نہ ہٹدا منگنوں
ایہہ پیڑاں دوہریاں ۔

ایہہ زندگی ہے شہد دے
چھتے دے وانگراں
کجھ بونداں مٹھیآں اتے
کجھ ٹیساں کوڑیاں ۔

دو حرفی داستان ہے
اپنے شباب دی
دو چار یاریاں اتے
دو چار چوریاں ۔

رہنگے کھلھے کدوں تک در مرے
کدوں تک پرچانگے واہدے نرے ۔

آ مچائیے جند جیوں سلفے دی لاٹ
ہو کے نیویں کالے شاہ بدل گھرے ۔

آپ پکڑیئے رلّ کے اک مگھدا چھن
عمر دے کوہلو وچ کافی پڑے ۔

منہ لگا کے مٹّ نوں اج پین دے
تپکیاں دے نال نہ دارو کھڑے ۔

پکیاں میلاں وچ نہ اوہ مزہ
جو مزہ دیندے نے میلے تھڑ-چرے ۔

بہہ کے میرے کول بھاویں کجھ نہ بول
اک ہنجھو ڈولھ لگے گل سرے ۔

ہون درشن عشقَ نوں برہمنڈ دے
حسن دے اکھوں جے اک ہنجھو کرے ۔

کہیئے کی یارو اوہناں دی عقل نوں،
سر-فروشاں نوں جو کہندے سر-پھرے ۔

چھڈو امبراں نوں ٹاکی لان دی گلّ
کرو کوئی دھرت دی کلیان دی گلّ ۔

نہ اک وی چھن گیا چج نال پھڑیا
کرو سمیاں دے اتے چھان دی گلّ ۔

جے چاہو گل پوے سورج دے ٹٹ کے
کرو زرے دا دل دھڑکان دی گلّ ۔

نہیں سی غلط انّ آدم دا کھانا
جے ہندی غلط نہ ورتان دی گلّ ۔

فرشتے درجیاں وچ ونڈدا نہ
جے رب، چلدی نہ پھر شیطان دی گلّ ۔

محبت زندگی دا ناں وی ہے،
محبت نہ نری غم کھان دی گلّ ۔

محبت توں نہ وڈا کوئی شستر
مگر سلطاناں نوں سمجھان دی گلّ ۔

پچاوے راہ آپے منزلاں 'تے
پر اوکھی راہ دی پہچان دی گلّ ۔

چلو میخانے، خبرے اؤہڑ جاوے
دو گھٹ پی کے سمیں دے ہان دی گلّ ۔

کسے دی تکنی 'تے
اج پھر مرن نوں جی کردا ۔
کسے دے نیناں دی جوہ
وچ چرن نوں جی کردا ۔

کسے دا روپ ہے مڑ
دمکیا پہارے وانگ
ہے پھیر جند نوں گہنے
دھرن نوں جی کردا ۔

ہے جند لوچدی
گھل جانا پھر پتاسے وانگ،
ہے ڈھگ دا ڈگ کے ندی
وچ کھرن نوں جی کردا ۔

توں بھاویں اکھاں 'تے چا
بھاویں اتوں دی لنگھ جا،
ہے تیرے قدماں 'تے کھڑ کے
جھڑن نوں جی کردا ۔

سیاح زلفاں دے پچھوں
جوان ہاسہ ہسّ،
ہنیرے وچ ٹٹہنے
پھڑن نوں جی کردا ۔

نہ ساڈی طلب دے ہانی
ایہہ ہاڑے، پیمانے،
منہ لا صراحی نوں اج
گھٹ بھرن نوں جی کردا ۔

جاں سانوں اپنا بنا
جاں جگت دے لیکھے لا،
دچتی چھڈّ کے اج
کجھ کرن نوں جی کردا ۔

ظلم جو بھارو تے مارو
ہے تیز دیہہ دارو
ظلم دے ساہمنے ہے
اج اڑن نوں جی کردا ۔

بشکّ سانوں وی ربّ
سرگاں وچوں کڈھ دیوے،
پر اس دی دنیاں نوں
بھنّ کے گھڑن نوں جی کردا ۔

مٹ دارو دا سر 'تے چائی
گھٹ نیلی امبراں 'تے چھائی ۔

نچے نشے دھرت دے ہوٹھیں،
ٹیڈھی ہوئی گگن صراحی ۔

رنگ بدلاں دے کالیوں اودے،
اودیوں ہندے گئے کپاہی ۔

وانگ کٹاری وگی بجلی،
پھاک میگھلے دی اس لاہی ۔

راہاں 'چوں خوشبو پئی آوے،
بھاویں یاد سجن دی آئی ۔

راہوں کراہے پا سکے
سانوں شیطان نہ،
خود یاراں دا جے راہ وچ
ڈولے ایمان نہ ۔

آپس 'چ ہون لگ پئے
جد سورجاں دا بھیڑ،
کیوں تاریاں دا قافلہ
ہووے حیران نہ ۔

جد میکائیل جھپٹ پئے
جبرائیل 'تے
ورقے وحی دے رلن کیوں
وچ آسمان نہ ۔

کہندے سی جہڑے جیانگے
نالے، مرانگے نال،
افسوس پورے کر سکے
عهدو پیمان نہ ۔

ہو جاؤ کٹھے ساتھیؤ
طوفانی رات وچ
بن جائے ڈھیر راکھ دا،
ربّ دا جہان نہ ۔

مکیا ہنیرا پر اجے
باقی ہنیر ہے ۔
گھسمیلا چاننا اتے
تڑکی سویر ہے ۔

ملاں جی کٹی جاؤ کیوں
ایدلفتر دی بھیہر،
کس نال روزہ کھوہلیئے
خالی چنگیر ہے ؟

بھو-دان کردا وٹے وچ
سرم-دان منگدا،
بنیئے سماج دا کیہا
خچرا گویڑ ہے ۔

جھوٹھے سماج واد 'تے
بھلیو نہ ساتھیؤ،
جیوندا بدل کے بھیس
اجے تک کبیر ہے ۔

دے دے کے دستکاں کئی
میخار مڑ گئے،
ٹھیکہ کھلھن 'چ ساقیا
کتنی کو دیر ہے ۔

بھاویں میرے اندر سورج چند سی،
پھر وی بڑا ہنیرا جیون پندھ سی ۔

جدھر قدم ودھائے ادھر کندھ سی،
جو بوہا کھڑکایا اہیؤ بند سی ۔

مئتدل موسم دا منہ نہیں دیکھیا،
جاں قہراں دی گرمی سی، جاں ٹھنڈھ سی ۔

جہڑے وی رنگلے کھدو نوں پھولیا
اس دے اندر بھریا گدڑ گند سی ۔

اک ہتھ اپنا سلّ دے تھلے ہی رہا،
دوجے ہتھ وچ لکھ طرحاں دا دھند سی ۔

شستربدھ پربندھ نال کنج جوجھدے ؟
ساڈے کول تاں اکو شستر-چھندر سی ۔

اک دل سی آزاد متا مان دا،
اوہ وی کیتے قولاں دا پابند سی ۔

آخر تیکر پیار نبھا کے دسیا،
بھاویں ایہہ اک ہلدا، دکھدا دند سی ۔

پچھن بیلی لوڑ کی سی اس ہنڈ دی،
کی کردے، اوہ ظالم بڑا پسند سی ۔

رکدا نہیں سماں، چلو
کجھ چر تاں رک گیا
مکدا ہریک خواب، ایہہ
کجھ پہلاں مک گیا ۔

دھرتی دے ہیٹھ چل رہے
دریا اجے کئی،
کی گلّ جے دھرت اپرلا
دریا ہے سک گیا ؟

لٹ لٹ ہے دیوا بل رہا
دل دا اجے اویں،
کہڑا ہنیر چن جے
بدلی 'چ لک گیا ۔

خالی نہ سانوں موڑیا
اس جاندی وار وی
اپنے غماں دے نال اوہ
بھر ساڈی بک گیا ۔

چنگے ساں قیدی چھڈیا
پہلاں معیاد توں،
شکرانے نال اس لئی
سر ساڈا جھک گیا ۔

رقیباں نوں پسند بالکل نہ آئی
اساڈی بے نیازی کجّ-کلاہی ۔

گلامانا سبھا ہووے جنہاں دا
ذرا ٹیڈھے چلو آکھن کراہی ۔

کدے جے حق دا نعرہ لاؤ، کہندے
کی جانے ایہہ حقیقت نوں شدائی ۔

اکلتا، دبدھا، چنتا تے نراسا
اتے سوے ترس نوں سمجھن سچائی ۔

جے چھیڑو ٹھیکے 'تے دارو دا قصہ
بنا سوچے مچا دیون دہائی ۔

مگھاوے ضد نہ کاہدا پیالہ
بناوے رند نہ کاہدی صراحی ؟

کلا نہ نچنا رسے دے اتے
کلا نہ نپٹ شبداں دی کتائی ۔

کلا اک یاترا ہے نجّ توں پر ول
وشا اس دا ہے ساری ہی خدائی ۔

کلا ہے ڈبّ کے لہو وچ لکھنا
کوی جس جان بھارے وچ تپائی ۔

اساڈے سچ نوں پھر وی کوڑ آکھن
تے اپنے کوڑ نوں سمجھن سچائی ۔

اساں کیتا سواہ نہ کوئی لشکر
نہ بخشی کیڑیاں نوں پاتشاہی ۔

کیہا بس کوڑ راجا سچ پرجا
تاں کیتی فرض توں کہڑی کتاہی ؟

لئی پڑھ لکھت کندھ 'تے بادشاہاں
نہ پچھل-پیریاں نوں نہ سمجھ آئی ۔

پریئے نی پریئے
عمراں دے پلاں ہیٹھوں لنگھ گیا پانی
ریتڑ وچ کنج تریئے ؟

پریئے نی پریئے
نال پاوے جد کال سی بنھیا
اوہ گھڑیاں کنج پھڑیئے ؟

پریئے نی پریئے
گگناں دے گھوڑے 'تے چن دی کاٹھی
پا کداں مڑ چڑھیئے ؟

پریئے نی پریئے
ترنڈ اکاشاں دے چھبیوں چھبیاں
پیر تیرے کنج دھریئے ؟

پریئے نی پریئے
ددھا تھنیں نہ آوے مڑ کے
جے لکھ حیلہ کریئے ؟

پریئے نی پریئے
خالی صراحی تے سکھنے پیالے
گھٹ کنج نشیاں دا بھریئے ؟

پریئے نی پریئے
گڑ ہووے تاں ونڈ مکائیے
درداں دا کی کریئے ؟

کالیاں، نیلیاں اتے اودیاں
جھوم گھٹاواں آئیاں وے،
دھرتی رجی اسیں پیاسے،
تیریاں بے پرواہیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

باجریاں نوں پے گیا دانہ
رسیا امب پکیا حدوانا
چریاں رنگ زنگاری پھڑیا
توں نہ وٹیاں واہیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

بھر کے اچھلے ندیاں نالے
بھوں توں مینہہ نہ جان سمبھالے
گھاہاں نے ہن رستے کجے
راہ بھلّ گئے راہیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

دھپاں دے گل چھاواں لگیاں
پانیاں گل ہواواں لگیاں
دھرتی دے گل امبر لگے
سکھنیاں ساڈیاں باہیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

نکیاں نکیاں پین پھہاراں
دھرتی آئی وچ نکھاراں
چھمبھاں اتے کمیاں طریاں
توں نہ وٹیاں واہیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

مٹ دارو دے میگھاں ڈوہلے
میخانے دے بوہے کھوہلے
ایپر سکے بلھ اساڈے
سکھنیاں جام صراحیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

میگھاں بجلی لئی کلاوے
چانن نھیرے نوں گل لاوے
ایپر ساڈی جند اکلی
تیریاں بے پرواہیاں وے،
کالیاں، نیلیاں ...

بہتی بیت گئی وعدیاں تے لاریاں دے نال
باقی کٹّ لانگے یاداں دے سہاریاں دے نال ۔

اساں عشقَ نوں ہنڈھایا ہڈّ ماس دی طرحاں
اوہناں پہنیاں پریت نوں لباس دی طرحاں
پر لڑے کون جان توں پیاریاں دے نال...

اوہناں وانگ دریاواں کئی وہن بدلے
اوہناں وار وار سکھ اتے چین بدلے
مادھو بدلے، مگر نہ حسین بدلے
کدوں ندیاں نبھاؤندیاں کناریاں دے نال...

کچی کلی نال کدی جے پریت پاؤندے
سچی سچی مہک مٹی دی اسیں ہنڈھاؤندے
متھا بھنّ لیا دلی دے چوباریاں دے نال...

جے توں انت رل جاونا رواج نال سی
سکے پتراں توں لنگھناں مجاز نال سی
کاہنوں کھیڈنا سی پھلاں دیاں کھاریاں دے نال...

ایس دھرتی توں کئی کاروان لنگھ گئے
تر تر کے زمی تے آسمان ہمبھ گئے
ایس دل دے وی آخراں پران سمبھ گئے
چلو ساڈے ولوں نبھ گئی پیاریاں دے نال...

سراں دے پانی
سکّ چلے، سکّ چلے، سکّ چلے ۔
رتھّ تاریاں دے
رکّ چلے، رکّ چلے، رکّ چلے ۔

بڑا ماناں دے متے
لہو تیز تے تتے
جھک چلے، جھک چلے، جھک چلے ۔

گن گن قدم دھرے
سمبھل بک بھرے
تل تھہرڑے سی
مک چلے، مک چلے، مک چلے ۔