پنجابی غزلاں 'عارف' عبدل مطین
1. میرے بولاں دے چن سورج چمکن جنگل باراں وچّ
میرے بولاں دے چن سورج چمکن جنگل باراں وچّ ۔
رات دے راہی رستہ ٹولھن اوہناں دے لشکاراں وچّ ۔
جہڑے دھاڑویاں نوں پنڈوں، باہر کڈھن نکلے سن،
میرا انکھی پتر وی سی، اوہناں شہِ-اسواراں وچّ ۔
میں سجناں دی دوری کارن، اتّ کرمایا رہناں ہاں،
کونج وچھڑکے ڈاروں ہووے، کیویں موج بہاراں وچّ ۔
بندے اپنے نال ایہناں نوں قبراں وچّ لے جاندے نے،
دل دے بھید کدے نہیں آؤندے تحریراں-گفتاراں وچّ ۔
ہمدردی دے بولاں دا ملّ میرے باجھوں دسے کون،
صدیاں توں میں لبھدا پھرناں، غمکھواری غمکھواراں وچّ ۔
انکھاں والا پتر گھر وچّ لمی تان کے ستا اے،
پیو دی پگّ تے ماں دی چنی، رل گئی اے بازاراں وچّ ۔
جو انسان 'قبیلے' اتے سر وارن توں ڈردا اے،
'عارف' اوہنوں کدے نہ متھیئے بھلّ کے وی سرداراں وچّ ۔
2. تھل پنگرے گلزاراں وچّ
تھل پنگرے گلزاراں وچّ ۔
جھوٹھ چھپے اخباراں وچّ ۔
انکھ دا سودا ہندا اے،
ویلے دے درباراں وچّ ۔
میری ونجھلی لے گئے اوہ،
بیلیوں دور بازاراں وچّ ۔
پتّ-جھڑ دا دھڑکا وی سی،
اتّ مونہوں زور بہاراں وچّ ۔
اپنے دکھ دا دارو لبھّ،
درد نہ لبھّ غمخاراں وچّ ۔
اک اقرار دا انگ وی سی،
سجناں دے انکاراں وچّ ۔
لہو ہندے فنکاراں دا،
اوہناں دے شاہکاراں وچّ ۔
3. سورج-چن نوں پیار کراں میں 'عارف' دلوں ب جانوں
سورج-چن نوں پیار کراں میں 'عارف' دلوں ب جانوں ۔
پھیر وی کیوں نہیں اوہ کردے، نھیرا مرے جہانوں ۔
وچھڑے سجن جگّ وچّ کیہنے، دیکھے مڑ کے آؤندے،
تیر اوہ سدا دراڈے ڈگے، نکلے جہڑا کمانوں ۔
پتھر اتے لیک سمجھ توں، میرے ایس بچن نوں،
انکھی کدے اوہ قول نہ ہارن، کڈھن جدوں زبانوں ۔
اوہدے ناں دے حرف میں کھرچاں، دل دی تختی اتوں،
پر اوہ اچرج خیال اے جہڑا لہندا نہیں دھیانوں ۔
مینوں پتہ پچھان سکے نہ اوہدی اکھ دا چانن،
'واج نہ ماری میں رستے وچّ اوہنوں ایس گمانوں ۔
میں جد اوہدا در کھڑکایا، اک دردی پرچھاواں،
نیناں دے وچّ ہنجھو لے کے آیا باہر مکانوں ۔
شالہ رہن سلامت 'عارف' میرے پنڈ دے واسی،
مرنوں مر جاندے نے جہڑے نسدے نہیں میدانوں ۔
4. میں جس لوک بھلائی خاطر اپنا آپ اجاڑ لیا
میں جس لوک بھلائی خاطر اپنا آپ اجاڑ لیا ۔
اس جگ دے لوکاں نے مینوں نیزے اتے چاڑھ لیا ۔
جہڑا دیوا بال کے اپنے ویہڑے نوں رشنایا سی،
اوہدی لاٹ دے کارن میں ہی اپنے گھر نوں ساڑ لیا ۔
میں اوہ رکھ ہاں جس دی چھاویں، جہڑا بیٹھا اسے نے،
ٹردے ویلے پتھر مار کے، میرا ہی پھل جھاڑ لیا ۔
میں تاں دھرتی دے چہرے دی، کالخ دھوون آیا ساں،
اوہدا مکھ سنوار نہ سکیا، اپنا آپ وگاڑ لیا ۔
جد وی ٹیساں گھٹن تے آئیاں، دکھ دے لوبھی ہردے نے،
زخماں اتے لون چھڑک کے، اپنا درد اکھاڑ لیا ۔
چیتر رتّ نوں جی آیاں نوں، آکھن پاروں 'عارف' میں،
اپنی رتّ دی ہولی کھیلی، اپنا عکس وگاڑ لیا ۔
5. اپنے چار چپھیرے دیکھاں، جنگل، بیلے باراں
اپنے چار چپھیرے دیکھاں، جنگل، بیلے باراں ۔
اندر جھاتی ماراں تے تھل، گھورن نت ہزاراں ۔
جندڑی دے بن بوہے گمبد، دا ہاں اجلوں قیدی،
کون سنیگا میرے ہاڑھے، کیہنوں دسّ پکاراں ۔
ہجر-فراقَ دے لکھاں رستے، ہر رستہ اتّ لما،
میل-ملاپ دا اکو پینڈا، پگّ-پگّ منزل ماراں ۔
لوکائی دے سینے اندر، سچ ہر پل کرلاوے،
لجّ آوے مینوں ایہہ کہندے، بولن جھوٹھ اخباراں ۔
مینوں وہل مرمت دی وی، گھر میرا نeھیں دندا،
سر 'تے چھت آ ڈگدی جد میں، ڈھٹھی کندھ اساراں ۔
قرضے لاہندے لاہندے وک گئی، اپنی رتّ وی 'عارف'،
میں مقروض ہاں ہر بندے دا، کس دا لیکھا تاراں ۔
| |
