احسن-ال-کسسن قصہ یوسف زلیخا
مولوی غلام رسول آلمپری

1. ہمدِ-زاتِ باری تعالٰی
(ربّ دی استتِ)

عشقَ بھنا اخلاص نہلایا، رنگیا رنگ شہودی ۔
صدق سفاؤں آب ہواؤں، پلیا وچّ خوش نودی ۔
برگو برگ ارادة-ازلیت، نور رچایا ہویا ۔
مہویتّ دے خمر تہوروں، نشہ چڑھایا ہویا ۔
افضل اطہر اکمل انور، جیں وچّ سبھ وڈیائیاں ۔
ادمِ-تکلف، والیاں جس تھیں، وہندیاں ندیاں آئیاں ۔
ازلِ-ازلی عبد-ابادی، حمد دوام مدامی ۔
وچّ دربار وجوبِ-غناں دے، ایہہ سر-سبز مدامی ۔
کلّ مراتب حقی خلقی، تنزیہی تشبیہی ۔
مشہرِ-حمد-ہمیدِ-حقیقی، ایہہ مکشوپھ بدیہی ۔

کدرِ-نئم تھیں حمد علایہ، ہر حامد مہمودوں ۔
ہر مائلوموں ہر موجودوں، ہر ساجد مسجودوں ۔
حمد چراغ دلانِ-تاریکا، مشعل شب-مہجوراں ۔
ہر ہر ذرہ جس تھیں چمکیا، وچّ اقرار قصوراں ۔
اجزِ-کمالِ-خداِ دی ہمدوں، ہر ذرہ اقراری ۔
دم دم لکھ لکھ لوں لوں ہمدوں، تھیئے نہ شکر-گزاری ۔
پاک منزہ خالکِ-آلمکِ، باجھ مثال نزیروں ۔
اسدا شکر ن قدر بندے دا، عقلاں دی تدبیروں ۔
جس دے لتفِ-کلمِ تھیں قطرہ، یوسف جیہیاں شکلاں ۔
اسدے ہمدوں وانگ زلیخا، حالَ پریشاں عقلاں ۔

حادث کیا قدیموں جانے، جے لکھ اڈے ہوائیں ۔
وچے ڈبّ مریندیاں عقلاں، حیرت دے دریائیں ۔
پر جے شوئلا جوش ربے دا، سفنے نظریں آوے ۔
خون ازیزوں صبر عزیزاں، چشماں تھیں بہ جاوے ۔
نور ورھے جے عشقوں سینے، حالَ کہاں کی گزرے ۔
گزر امکانوں وگن اشارے، ماجوروں وچ ازرے ۔
کھولھ اکھیں تدھ حالَ کیا ای، ویکھ ذرا کت آئؤں ۔
کس گھلیوں کت کارے چلیوں، تے کس پاس لیائیوں ؟
ناہیں شے مزکور کداہیں، اندر وقت وہاوے ۔
فیض وجودِ عدم تے چمکیا، کھولھے راز چھپائ ۔

چائے بھار برہوں دے بھارے، تے توں عہد پکائے ۔
بول 'بلا' اقراری ہوئیوں، آن غضب سر چائے ۔
بھار امانت چا ن سکے، زمیں فلک وچارے ۔
انس ظلوم جہول اٹھایا، ہن کیوں اہدوں ہارے ۔
چھٹے بہر کرم دے کتریوں، دوویں عالم تارے ۔
انس حقیقت جامء کرکے، وچّ اس دار اتارے ۔
تے ایہہ نسخہ چند اجزاؤں، وچّ عناصر چارے ۔
ناطقہ نفس قلب روح سروں، کھفی جلی ایہہ سارے ۔
خلق امر دیاں شاناں دے وچّ، تینوں ملی امیری ۔
جان ن جان آفاکُ تے انفس، تیں وچّ ہے تقدیری ۔

توں وچّ خدی خدوں چھٹ وگیوں، خود تھیں خبر نہ پائی ۔
پھسیاں چھوڑ اڈیندیاں دے ولّ، جھاک ایانیاں لائی ۔
سبھ کجھ مالک دتا تینوں، تے توں سبھ کجھ پایا ۔
جو توں اپنا آپ تے پایا، ویکھ کتھوں ہتھ آیا ۔
جنہاں شیاں دی خواہش تینوں، سبھ تیرے وچّ آئیاں ۔
فقر غنا تیرے وچّ وسدا، وچوں نور صفایاں ۔
پائے نوں اپنایا جاں توں، مڑ مڑ پویں کراہیں ۔
ہر پایا اپنایا تیرا، جے اک پائیو ناہیں ۔
اے غدار ن ہار قراروں، انت پچھوں ہتھ ملنا ۔
کتّ ولّ چلیوں کدھر چلنا، کس سنگت وچّ رلنا ۔

سن کس چھوڑ کس غم رجھوں، واٹ لمی توں راہی ۔
میٹ اکھیں کت ہتھ وگائیو، چا منہ ملی سیاہی ۔
توں پور شان دلاور ضیغم، ہوئیوں آپ نتانا ۔
خود نوں جان شگال کمینہ، بیٹھوں چھوڑ ٹکانا ۔
مت وسواس ظلم تے جہلوں، واگ تیرے کھلیارے ۔
ظلم کماویں جہل ہنڈھاویں، پاویں مقصد بھارے ۔
ظالم جاہل جے ن ہوندوں، ن پیندوں وچّ کارے ۔
ایہہ ہے مدہ مزمت ناہیں، اس وچّ ناز اشارے ۔
ظلم کمایا جنداں گلیاں، گل گرداں وچّ رلیاں ۔
دارلّ-جہلوں لاٹاں بلیاں، تس وچّ خدیاں جلیاں ۔

ظلم کما سر نفسِ-امارا، نوم ن رہسی مولے ۔
بعد وصول الہام اچانک، اطمینان قبولے ۔
لازم جہل فنا نوں آیا، جاں ایہہ پاویں ناہیں ۔
سبھ پریوار تیرا وچّ تیرے، خدیؤں جاویں ناہیں ۔
سیر الا للا لا الا الللا تکّ سارا ۔
اوہا مائنی جلوا کردے، جیں دا سرور تارہ ۔
تیہت نفی دھر غیر اڈاریاں، ملی نجات جدائیؤں ۔
نال اسبات ثبوتی پڑھدیاں، ملی برات سفائیؤں ۔
اکا نور زمیں اسمانی، جسدے کارے سارے ۔
جسدے فیزِ-احدیت کولوں، نور کھلے چمکارے ۔

ایہہ مصباح صفات زجاجوں، لاٹ بلے بن نعرے ۔
وچّ مشکاتِ-کلوبِ-اشاکاں، جگمگ نور کھلارے ۔
نورو نور ہویا نورانی، عالم دی گلزارے ۔
چنگے تھیں چنگیائی آوے، ادھموں نقص نتارے ۔
لکھیا نظر پوے تدھ صفحہ، کاتب قلم وگائی ۔
سوہنے حرف کداں بن کاتب، دین ظہور صفائی ۔
ہر نقطہ وچّ خاص ٹکانے، جھڑ وگیا کتے ناہیں ۔
زیر زبر ہر زم سکونوں، خطا ن پیا کداہیں ۔
جے تدھ خطا نظر وچّ دسے، زہف تیری بینائی ۔
آپ کراہ پویں نابینہ، راہیں عیب ن کائی ۔

لکھ فہرست سہیفوں ساری، تیرے پاس پہنچائی ۔
کھولھ نظر پڑھ جس تے کاتب، صنعت قلم وگائی ۔
ویکھیں نقش نکاسوں جانی، تے سانیاں مسنوؤں ۔
خود ول ویکھ رقم پڑھ ساری، آخر تیک شروؤں ۔
توں شیشے وچّ دریا وگیں، جوہر ہیں اوہ کاری ۔
جیں وچّ کل مطلوب جگت دیاں، نوری لہراں جاری ۔
توں قایم جس جندوں غافل، صورتَ تس ن کائی ۔
اس تسے وچّ جاری ہر شے، توں اپنے وچّ پائی ۔
حکمے باجھ ن انگل ہلے، راز زبان ن کھولھے ۔
ہر ہر وال اندر پور مائنی، دیکھ متاں دل ڈولے ۔

جس ول پیر دھرے رخ تیرا، اپنی صفت دکھاوے ۔
جاں توں خام جمالِ-فروزاں، تینوں نظر ن آوے ۔
وہدانییتِ حق بدیہی، ملے شہود کمالوں ۔
توڑ صورتَ دے بند جو ناہیں، حاجت استدلالوں ۔
جنہاں مذاق سلیم پچھانن، خود شرینی کندوں ۔
سفرائیاں ہر تلخی جاپے، ہون خلاص ن بندوں ۔
ہر خوبی دا صاحب اوہا، جسدا عالم سارا ۔
غیر کیا تدھ خوبی ڈٹھی، قصد جدھے دل بھارا ۔
شیشہ شاف سیاہی ملیو، راز ن چمکے کائی ۔
چھوڑ نقاش ہزاراں نکشوں، اک صورتَ گل لائی ۔

ڈھونڈ شیاں تھیں اکا صورتَ، جا لبھیں دو چاروں ۔
آخر چھوڑ چلیں ہتھ ملدا، نقش لکھے دیواروں ۔
لبھ اوہا جیں کجھ ن صورتَ، نکشوں نام ن عیبوں ۔
میٹ اکھیں دل کھولھ دو سائت، راز کھلے کجھ غیبوں ۔
ہر مہسوس تیرا تک دیکھیں، سبھ مئکوس افالوں ۔
تے افالِ-زلالِ صفاتوں، صفتاں ذات کمالوں ۔
آکس اکسوں ہر جا اقرب، اسدی ذات اہوالوں ۔
اوہ اقرب تھیں اقرب جس تھیں، شورش حسن جمالوں ۔
اثر حلول اتحاد ن سمجھیں، تے ن کیف بیانوں ۔
جے پاویں ہک پاویں جیوں کر، ہیں منسوس کرانوں ۔

تے ن ظلم کریں خدا تے، منافی دے شانوں ۔
شرک کفر دا نام ن اوتھے، جتھے نور ایمانوں ۔
تیں وچّ انور گوہر عالی، ن کر غرد-آلودہ ۔
چاہ ترکی چھوڑ رزالت، مریں نہیں بے ہودہ ۔
داغ ن گھتّ سفیدی اندر، رنگ چڑھا کافوری ۔
رنگ پزیر ایہی دل تیرا، اصل جدھا کل نوری ۔
ہر دم وقت وہاندا جاندا، ایہہ مڑ ہتھ ن آوے ۔
قول پکا کچھ کر لے عشقوں، جو تیں نال سدھاوے ۔
باجھوں حالَ ن کال منافع، کالی دا ہتھ خالی ۔
ہو خالی سدواویں عالی، ایہہ ہے طبع رزالی ۔

فرج شکم دا بندہ ہو کے، لافاں مار ن مولے ۔
نام دھریں کافور جنگی دا، پرکھوں کون قبولے ۔
عشقَ ڈٹھو جے ناہں کدائیں، وصل فراکوں خالی ۔
حالَ ملالی مرداں والی، جل بل رہن وچالی ۔
بریاں لاٹ برہوں دی جگرے، درد فراکیں جالی ۔
جاندی واری شوق وصالی، جان ن جوش سمبھالی ۔
تدھ احسان کرے کو ذرہ، دلوں جھکیں سو واری ۔
کل احسان تیرے سر جسدا، چھوڑ نہیں تس یاری ۔
لا یاری پر پوری ساری، جیوں ہوئیوں اقراری ۔
جے اقراروں ہیں انکاری، ایہہ ہے انت خواری ۔

یار جدا کد تیں تھیں غافل، لبھّ دراڈا ناہیں ۔
دعوہ جھوٹھ قسم کر چھڈے، جھور مریں متّ آہیں ۔
اول آخر دیکھ سیانے، نال کدھے ورتارا ۔
چھوڑ عزیز زلیلاں تائیں، ن گلّ لاویں یارا ۔
پاوے قدم جو تلبوں کھاریں، گلزاراں وچّ جاپے ۔
خار کھٹن گلزار ن دسن، شوق کھڑے ول آپے ۔
داغ لگا مت جائیں ایتھوں، مردا مرد سدائیں ۔
عشرت دید رہے پچھتاوا، مت حسرت لے جائیں ۔
کریں مدد اے والی میرے، دخل ملے دربارے ۔
بخشی تھاؤں نتھاویاں تائیں، فضل تیرے نے بھارے ۔

دعوہ حق ایمانوں پکا، سچا بخش خدایا ۔
حکم اشدُ-ہبنللا، شان جدھی وچ آیا ۔
دائم نور طلب دی مشعل، رہے پھروزاں راہے ۔
میں قربان لطیفَ پیارا، تارے نال نگاہے ۔
تیں ہندے میں کت ولّ جاواں، ناہیں ہور ٹکانا ۔
جے تقصیروں میں پور دامن، غالب فضل ربانا ۔
فضل بڑا اس ہادی سندا، خود دل شوق لگائے ۔
جیں اس شوقوں ناہِ نصیبہ، غافل اوگت جائے ۔
تے تکدیم اسے درباروں، بھر ہر خود نتانے ۔
دیکھ یہیہم دی رمزوں، دل ولّ کھڑے دھننانے ۔

ایہہ گرداب اندھیر غماں دا، دنیاں نام سداوے ۔
پور بھرے وچّ بیڑے غرقن، جے ن بنے لاوے ۔
باہوں پکڑ کڈھے خود جسنوں، نور کرم ول دھکے ۔
جسنوں روہڑ غضب وچّ گھتے، کوئی کڈھ ن سکے ۔
یا ربّ میری سرگردانی، میریوں گئی شماروں ۔
اک رحمت دا دارو تیرا، روگ کٹے بیماروں ۔
میرا کار حوالے تیرے، یا ستار گفارا ۔
عدل کریں میں پکڑیا جاواں، فضل کریں چھٹکارا ۔
میں بندہ توں صاحب میرا، انت ن تیں وڈیائیؤں ۔
رحمت تیری بہت زیادہ، بندے دی بریائیؤں ۔

صفت تیری کی قدر بندے دا، توں صفتاں دا والی ۔
آخر چارہ آجز بندے نوں، تیریاں صفتاں عالی ۔
ایہہ اقرار نبیاں سندا، لا اہسی وچّ آیا ۔
کنّ تیری نوں پا ن سکے، توں بے-مثل کھدایا ۔
عقلاں دی ات پیش ن جاوے، جو لاون لکھ واہاں ۔
اتے غافل بے-عقل تمامی، رہن سبھے وچّ راہاں ۔
عادت عقل دراڈی دگنی، تے توں نیڑیوں نیڑے ۔
خود تھیں نیڑے عقل ن پاویں، تے ن راز نکھیڑیں ۔
عقل خیالوں وہم گمانوں، تیریاں صفتاں عالی ۔
خالق مالک جان جہاں دا، توں عالم دا والی ۔

خوانِ-کرمنِ دے بخشش-کھانیوں، عالم کلّ سوالی ۔
جنہاں بلاویں لطفَ کرم تھیں، کدی ن جاون خالی ۔
طوبیٰ دی توفیق اسانوں، دیویں پاک الاہا ۔
در اپنے دا رکھ سوالی، ہردم شہنشاہا ۔
قدم نبی دے پچھے سانوں، یا ربّ راہ چلائیں ۔
اندر قوم نبیاں کیتا، توں سرور جس تائیں ۔

2. نائتِ رسولِ ربل-عالمین
(حضرت محمد صاحب دی استت)

جوہرِ-ارزرِ وجودِ-خلائک، اسلِ-اسولِ-کمالی ۔
امت خیر امم دا والی، نام محمد عالی ۔
نبی سخی دا سید سرور، تے کوسر دا ساقی ۔
جیں حق خاص شپھائتِ-کبراِ، ختم رسولِ-اتفاقی ۔
وچّ اشارے انگل جسدی، شکّ کمرِ-افلاقی ۔
خیر انناس عرب دا افسر، خواص لبے تریاکی ۔
مہرِ-نبوت نال منکش، عظمت صفت اخلاقی ۔
جمع قلم وچّ حرف زبانی، شاہ-سوار براکی ۔
ثاقب نجم قمر تے شمشوں، انور گوہرِ-خاکیِ ۔
جیں تے پاک قدم دی برکت، فخر کرے وچّ طاقی ۔

مزہرِ-فیزرِ اتمِ-یگانہ، متلائے سبہِ ظہوری ۔
اوہ شاہ-بیتِ-کسائد عالم، جیں وچّ خوبی نوری ۔
تے اوہ امتِ-مزنب کارن، مجلا رہمِ-غفوری ۔
تے مرحوم امت اسدی، غیر-مخزل نوری ۔
رہمتِ-آلمتِ سایہ-اِ-آلیا، قامت سایوں خالی ۔
خوشبو عرق بدل سر سایہ، پاک لواب زلالی ۔
فتہ مبین کلاس فترز، شان نبی دی عالی ۔
تے محمود مکان معلا، خاص اتا نرالی ۔
سینہ پاک منور نشرہ، نور اکھی مازاگوں ۔
انور اکھیں مہر نبوتّ، روشن نور چراغوں ۔

شاہِ-سفیاں پیرِ-ولیاں خاص امامِ-نبیاں ۔
پھاتہِ-بابِ بہشتِ-معلا، تقی وچّ تکیاں ۔
جبرائیل ملائک نوری، دروازے پور آیا ۔
چاہڑ براق رکابے چلیا، اقصا وچّ پہنچایا ۔
ایہہ امامت بعد نبیاں، گزر گئے افلاکوں ۔
زمیؤں سمبھ فلک تے وجا، براکوں چالاکوں ۔
فوج فرشتاں نال سدھائی، شوکاں واگ چلائی ۔
جبرائیل نقیب پکارے، پاک سواری آئی ۔
کھلھدے گئے سبھ در افلاکوں، ملک مکربّ دھائے ۔
سن سن کے پیغمبر خبراں، تازیماں نوں آئے ۔

لشکریاں وچّ موسیٰ عیسیٰ، کر کر فخر سدھائے ۔
کھولھ درے وچّ جنت حوراں، شوق-زیارت آئے ۔
جبرائیل رہیا وچّ سدرہ، قوت پروں سدھائی ۔
تن تنہا چلن دی سرور، جاں دستوری پائی ۔
کرسی عرش قدم دھر گزرے، ملے قرار آراموں ۔
ہو چکیاں چھی طرفاں آخر، جاگھا پاک مکاموں ۔
تیز قدم دھر قربت چلے، بے بالائیؤں زیروں ۔
پون ندائیں ودھ مہبوبا، بے-طرفوں چوپھیروں ۔
صورتَ حرفوں پاک ندائیں، قلموں پاک زبانوں ۔
لکھ کروڑاں کوہاں دراڈے، پہتے وہم بیانوں ۔

جو ڈٹھا سو ڈٹھا آخر، جو پایا سو پایا ۔
ہوراں نوں ات دخل ن مولے، مڑ پیغمبر آیا ۔
رحمت نور جہان کھلارے، مرضاں دلاں گوائیاں ۔
ڈبدیاں جاندیاں کڈھ کرم تھیں، بیڑیاں بنے لائیاں ۔
گمّ گیاں نوں راہ دکھائے، روگ کٹے بیماراں ۔
تاریکی وچّ چلدیاں تائیں، ملیاں شمع ہزاراں ۔
منزل مقصد چھوڑ وگیندیاں، وچّ شبِ-نادانی ۔
روشن راہ صفحہ دا پایا، پائی دل نورانی ۔
بے خبراں دیاں بے بس جاناں، پھسیاں وچّ حیرانی ۔
ہو غافل وچّ نفسِ-عمارہ، رسمس ہوئیاں فانی ۔

اصل بھلا گمّ گئیاں خودی تھیں، اندر سر-گردانی ۔
نفسوں جات گواہی بھردیاں، گوہر توڑ انسانی ۔
اچاچیت تبیبِ-ہکانی، کھولھے راز نہانی ۔
ولّ ولّ موڑ دلوں گمراہی، نور دتا عرفانی ۔
واگاں ولّ مقصود چلائیاں، موڑ کراہوں اوویں ۔
واہ سیدِ-سکلین مہند، تر گئے عالم دوویں ۔
سبھ جہان اکو دی برکت، نورو نور دمکیا ۔
فیزمنداں دے دل دا آئینہ، فرشوں عرش چمکیا ۔
پیش-قدم وچّ عالم ہویا، جس نے اوہ رخ تکیا ۔
ہینے لیکھ دھروں جس آہے، اوہ خود دیکھ ن سکیا ۔

پاونہاریاں سبھ کجھ پایا، منکر گئے ازائیں ۔
احمد باجھ ن ہوندے پیدا، جنت-زار کداہیں ۔
بہت سلام صلوات نبی تے، آل سنے اصحاباں ۔
خاص خواص عزیزاں یاراں، یار قبار اہباباں ۔
سبھ تھیں اول بعد نبآں، سدیکاں وچّ اکبر ۔
ابو بقر بن ابی مہاپھا، نائب جائ پیغمبر ۔
عمر خطاب، خلیفہ ثانی، اوہ فاروق پیارا ۔
جسدی تیغ عدالت والی، کیتا قتل کفارا ۔
ظل-نورین کرن دا پورا، اوہ فاروق ہکانی ۔
ہلم حیا غنا سکھاؤں، ہور ن اسدا ثانی ۔

چوتھا زوج بتول بہادر، بو طالب گھر جایا ۔
اسدلا ال-غالب غازی، علی جو عالی پایا ۔
حسن حسین دو صاحبزادے، شاہ بہشت جواناں ۔
زہراں بنت نبی دے جائے، اوہناں وڈیریاں شاناں ۔
رزوانِ-الانِ حق تماماں، آکھاں لکھ لکھ واری ۔
رفز خوارج دوہیں جہانیں، لین فضیحت بھاری ۔
حب نبی دی آل اصحاباں، ہے تاثیر ایمانوں ۔
منکر ملّ گیا لے دوزخ، جاندی وار جہانوں ۔
جنہاں دلاں وچّ غیز سہابا، حیف تنھاں ایمانے ۔
اوہ مسداک یغیزو بہم دے، بھاویں کسے زمانے ۔
یا ربّ نال تفیلِ-ہدایت، بخش اساں بریائیاں ۔
عفو کرم دیاں وچّ دریاواں، ساڈیاں روہڑ کمائیاں ۔
نورِ-ہدایت کریں عنایت، خوف رضا وچّ رکھیں ۔
عشقوں کریں منور سینہ، روشن دل دیاں اکھیں ۔

3. عشقَ دے بیان وچ

ساقی آبِ-طہور طلب دا، جام مزے بھر پائیں ۔
دریا ذوق محبت وال، گھت دلاں وچ جائیں ۔
چا ہتھ تیغ برہوں دی خونی، چشم اگھاڑ ہزابوں ۔
گھنڈ پلٹ چمک دے اشکا، مہر اتار گلابوں ۔
مستی چشم پیارے والی، جان جگر کھا جائے ۔
دردمنداں دے سن سن حالے، ہوون درد سوائے ۔
غم برہوں دے خونی اشکوں، نین رہن گلناری ۔
جان کباب نمک پر شوقوں، دل نوں رہے خماری ۔
دلِ-بے-عشقَ نہیں دل مولے، بے خبراں وچ خوابے ۔
تن بے-درد دلاں دا مٹی، گنھ رلائیں آب ۔

عشقَ بناں تن دشمن دل دا، تے دل دشمن تن دا ۔
ویری نال پئیوس ویرے، واسا خار چمن دا ۔
عشقَ بنا تن مردہ غافل، کس گنتی وچ آوے ۔
عشقَ دلاں نوں صقل غماں تھیں، کر شمشیر دکھاوے ۔
مزہ نہیں بن عشقوں دل نوں، نور نہیں رشنائی ۔
غم برہوں دی لزت باجھوں، دل نوں ذوق ن کائی ۔
ذوق دلے نوں عشقَ وراؤں، ثابت کرے جے کوئی ۔
اس غافل نوں اس درگاہے، ہرگز ملے ن ڈھوئی ۔
وچّ حضور دوام ن وسیا، ن اس خبراں پائیاں ۔
تانگھاں ہور وراہے وراہوں، اس دے ہتھ ن آئیاں ۔

بے خبراں نوں خبر ن عشقوں، کردے کوڑ دہائیاں ۔
دردمنداں نوں بے-درداں دی، درد مثال دوائیاں ۔
دیدا ہور شنیدا دے وچ، جیڈک فرق جدائیاں ۔
کالیاں ہالیاں دے وچ ایویں، حداں فرق لگائیاں ۔
بے درداں دے درد مسائب، درداں ہور ودھائیاں ۔
اوہاں درداں دردمنداں دے، پھیرن دلیں صفایاں ۔
ن چیزاں دیاں چنگیاں چیزاں، پائیاں نے سبھ چیزاں ۔
نظر بلند جنہاں دی دھائی، ملے مقام عزیزاں ۔
عشقَ مقام جمع دے سٹیاں، تلونیاں تالمیزاں ۔
غم خوشیاں اس دنیاں والے، بنے غلام کنیزاں ۔

جھلّ اولے راہ چلیندیاں، عشقوں ضرباں کاری ۔
ہو طالب لاہ ویکھ نقابوں، اسدی رمز نیاری ۔
ناز نیاز وکے ملّ چڑھ کے، برہوں دے بازارے ۔
ایہہ مزجات بزائت جاناں، رہن پئیاں وچکارے ۔
عشقَ اندھیری جاں سر جھلے، کھاون جگر ہلارے ۔
خودی تکبر مان غرورت، جان پلک وچ مارے ۔
عشقَ کرم دا قطرہ ازلی، تیں میں دے وسّ ناہیں ۔
اکناں لبھدیاں ہتھ ن آوے، اکناں دے وچ راہیں ۔
کریں طلب جے صادق صدقوں، تاں بھی رہے ن ہاوا ۔
یاریاں وچ دشواریاں جھلدیاں، رہے ن دل پچھتاوا ۔

مشکل ایہہ دکھاں دی گھاٹی، اوکھیاں اسدیاں واٹاں ۔
بہرِ-اشکِ ایہی بے-پایا، ٹھاٹھ چڑھندیاں لاٹاں ۔
اکناں کھپدیاں عمر گوائی، پلے پیا ن کائی ۔
اکناں ہوش جدوکی آئی، ایہہ نئمت گھر پائی ۔
بے درداں دیاں عشرت خوشیاں، لذت ناز ادائیاں ۔
دردمنداں دے دلیں کدائیں، وچ شمار ن آئیاں ۔
اس گرداب ن ہاتھ کدائیں، غمّ گئیاں وچ ذاتاں ۔
بعد دکھاں سکھ ملدے آہے، دن روشن وچ راتاں ۔
آتش عشقَ دکھاں دا دوزخ، جل بل ہو انگیارا ۔
ہو کے اگّ سما وچ آتش، تاں پاویں چھٹکارا ۔

بلدیاں رہن جگر وچ لاٹاں، بھکھ بھکھ شوق وسالوں ۔
سر رہے اک سبھ کجھ جاوے، ٹٹّ تئلک ہالوں ۔
اس دنیاں دی گردن اتے، قدم دھرے لنگھ جاوے ۔
بہر-طلب دے رڑھیا جاندا، لوکاں نظر ن آوے ۔
جھال جھلے تلوار برہوں دی، قدم ن موڑ ہٹاوے ۔
تیغ وگے پر پیر اگانھ ہی، زخموں خبر ن پاوے ۔
گجھی رمز وگے ازگیبوں، لٹّ جگر لے جاوے ۔
کھبھا تیر کلیجے رڑکے، خون وگے دریاوے ۔
چشم الارے کرے نظارے، شونق رہے تن مارے ۔
جیوندیاں جے زندہ ہووے، جلے برہوں دی نعرے ۔

اگّ ورھے سر نظر ن پاوے، بیٹھ اکلا رووے ۔
نین وگن دو نہراں وانگوں، خون جگر تھیں دھووے ۔
وچ اڈیکاں وقت وہاوے، وصل ملن دی تانگھے ۔
گرد-غبار امکانے سارا، گزرے اکت الانگھے ۔
جسنوں عشرت کہے لوکائی، ایہہ اس تھیں منہ موڑے ۔
ہفت قدم تیران اگے تھیں، جذب پوے ن چھوڑے ۔
(ہمت قدم حیران ن ہووے، ہرگز قلب ن چھوڑے)
قلب ن چھوڑے کالب توڑے، دو دم وچ وچھوڑے ۔
دائم انت ملن سکھ سارے، درد جھلے دن تھوڑھے ۔
پیوے گھول پیالے زہروں، مستی چڑھے سوائی ۔
وجے تیغ کہے بسملا، ایہہ مہبوب لگائی ۔

چھٹے تیر کمان برہوں دا، ہو کے پیش کھلووے ۔
جیوں جیوں زخم وجن وچ سینے، ڈھکّ اگاڑی ہووے ۔
مرہم زخم دلے دی لبھے، وسلوں باجھ ن کائی ۔
کالیاں راتاں بہ بہ کٹے، اندر سوز جدائی ۔
بھر بھر دیوے ذوق پیالے، ساقی نور قدم دا ۔
ہر دم شوق شہود سجن دا، توڑے نقص عدم دا ۔
بھریا نور منگے گھر خالی، رین کٹے بہ کالی ۔
دام گلے گھت شوقوں ہتھیں، ونگیاں زلفاں والی ۔
چشم اگھاڑ نگاہ گزارے، نظر پون آئینے ۔
مظہر نور پیارے والا، ٹھنڈھ گھتے وچ سینے ۔

رہے اداسی وچ جدائی، وصل منگے سو واری ۔
جاں پیام ملن دا پاوے، غالب رہے خماری ۔
وچّ خمار شراب وصل دے، دو تنّ ملن پیالے ۔
سر دردی چھڈّ ہوش سمبھالے، پاوے ذوق وسالے ۔
آلمِ-اشکِ عجب من بھاندیاں، صقل کرے تلواراں ۔
بن عشقوں میں سنیاں کتنی، گال گھتی زنگاراں ۔
عشقَ چنگا پر اوکھے پینڈے، مرد ہووے دکھ جھلے ۔
واٹ چلے دکھ پاون ویلے، چپّ رہے دم ٹھلے ۔
عشقَ کٹار عجب ہے خونی، آن وجے سر کاری ۔
داغ بھرے گل-لالیاں والے، شکل رہے دل ساری ۔

عشقَ بہار قدیم اجیہی، گلوں ن رنگت ڈولے ۔
بیئشکاں دیاں وچّ گلزاراں، وگن خزاں دے جھولے ۔
باجھوں عشقَ حیاتی ناہیں، درد غماں دی کاتی ۔
عےدوں بھلا ایہی لکھ واری، تیغ وجے وچّ چھاتی ۔
کھا تلوار برہوں دی کاری، تے اوہ چھٹّ ن جاوے ۔
ہو زبہ پا اکھیں پردہ، تاں دلبر ہتھ آوے ۔
واہوا عشقَ کیا ای چنگا، جس وچّ کلّ آزادی ۔
اس دنیاں دے وچّ غماں دے، جھلے متاں بربادی ۔
مردا ڈردا نسّ ن جائیں، دیکھ چمکدیاں تیغاں ۔
نسے جاندے خود پچھتاندے، مردے نال دریغاں ۔

مشہدِ-اشکدِ شہادت اکبر، قتل ہوویں اک واری ۔
قسم دلا دھر پیر ن پچھے، زخم اکا جھلکاری ۔
آ اشکا ہن تیرا ویلا، نوک قلم چڑھ رسنا ۔
پے چلیاں جگّ تیریاں واراں، کد توڑی چھپ وسنا ۔
چا طوفان قلم دا کائی، رڑھدیاں ہور رڑھائیں ۔
رونودیاں دی اکھیں وچدی، بیڑیاں تار وکھائیں ۔
دھیریاں دھار دھریں تلوارے، جے دل وگن کدائیں ۔
مہبوبے دے ناز نہورے، تا ن جان اجائیں ۔
واہ اشکا وچّ تیریاں رمزاں، جوش کھلھن من بھانے ۔
غم خوشیاں پور وارے جاون، جاں گھر ملن ٹکانے ۔

زلف سیاح دیاں کالیاں راتیں، دلبر دے دربارے ۔
دائم بکا دے خلوت خانے، وسلوں کراں نتارے ۔
تے عاشق دی ذات صفاتوں، زخم جھلکن تارے ۔
غمزے تیز ادائیں نازک، تیر چھٹن وچکارے ۔
آ وچّ قرب خدی چھٹّ جاوے، غیروں وسیں کنارے ۔
وچّ حضور غیور پیارے، غیرت غیراں مارے ۔
دل وچّ غیر ن گزرے ہرگز، جے لکھ سال گزارے ۔
غیراں وانگ وگے چھڈّ ایتھے، ہسناتل ابرارے ۔
اکھیں گوش جواہر ولوں، لہر وگے اک سارے ۔
گوشوں دھر آغوش امیداں، سارے بھار اتارے ۔
آخر انت نہیں پھر اسدا، ملدے رہن ہلارے ۔
تے اس حالَ زبان ن مہرم، دل دے راز نیارے ۔
وچ چمکاں میں ویریاں تائیں، چھوڑ تیرے ول آواں ۔
جے ن نظر کرم دی بدلیں، تاں کیوں اؤگھٹ جاواں ۔

4. کتاب رچن دا کارن

میں پروردا عشقَ سخن دا، جاں غفلت وچّ آیا ۔
مدت وچّ حجاب غماں دے، میرا وقت وہایا ۔
ڈونگھے زخم جگر وچّ رڑکے، ہو ہو انت پرانے ۔
چا ہتھ تیغ جفاکش برہوں، ڈٹھا کھڑھا سرہانے ۔
دریاواں دیاں لہراں وانگوں، نین کھلے پرنالے ۔
ڈب ڈب گئے غماں دے بیڑے، بھرے مصیبت والے ۔
غرق گئے دی غفلت خوابے، آب سروں وہ چلیا ۔
جاگ پیارے کیڈک ستوں، عشقَ سنیہا گھلیا ۔
تپدیاں اکھیں جگر تڑپدا، اٹھیا ابڑ-واہیا ۔
دل تھیں نور چمکدا پایا، یوسف نظریں آیا ۔

کنانی پیغمبرزادا، تے خود نبی خدا دا ۔
مہبوباں وچ جسدا ثانی، ن کو سروِ-آزادہ ۔
نور فشاں پیشانیؤں دمکے، سطح فلک دا سارا ۔
نور رخوں جیں خلق پکارا، نام لیاں چھٹکارا ۔
ہوش سنبھال قلم چا بیٹھی، کسدوں واگ چلائی ۔
آتش دل دی چاہڑ المبے، ورقاں وچّ وگائی ۔
قصد میرے نوں پورا کرسی، پورا کرنیہارا ۔
مدد منگاں میں اﷲ کولوں، جیں در باجھ ن چارہ ۔
نظم لڑی وچّ لغت پنجابی، موتی عشقَ پروواں ۔
دن کائی وچّ بہر برہوں دے، داغ دلے دے دھوواں ۔

مت کجھ کریں تئجب کاری، ویکھ اجائب حالے ۔
تے مت آکھیں آپ بناون، شعر؎ بناون والے ۔
اس وچّ مطلب خاص کرانوں، صورتَ یوسف والی ۔
سبھ تفصیر ہدیسِ نبیؤں، کہی امام غزالی ۔
دل وچّ شکّ کریں مت اس تھیں، پوے ن دین تباہی ۔
اس دیاں حق بیاناں اتے، خاص قرآن گواہی ۔
وچّ قرآن خدا ایہہ قصہ، احسن کر فرمایا ۔
جیں خود آپ سراہے خالق، رلے ن جھوٹھ رلایا ۔
احسن تھیں کی ہور بناوے، جے کو جھوٹھ رلاوے ۔
ایتھے احسن اکزب ہو کے، عیب سخن نوں لاوے ۔

جیکر جھوٹھ کرے وچّ داخل، راہ چلے گمراہی ۔
اسدے جیڈ تباہی والا، کیڈک ہور گناہی ۔
خام روایت میں وچّ اسدے، داخل کراں ن مولے ۔
ہووے خطا سوارنِ-سالہِ، صاحب عجز قبولے ۔
ہے پر جویں تقاضہ شعروں، نگز سخن دل کھاوے ۔
بے-تاویل خطا ول کوئی، متاں قلم لے جاوے ۔
مطلب فوت ن ہووے بھارا، تے کم بیشوں خالی ۔
ظاہر باطن نال ادب دے، سمجھے رمز نرالی ۔
ذکر کریندیاں حالَ نبیاں، فرض ادب دیاں جائیں ۔
اپنے عیب ن کڈھ سر لاون، پاک سفیاں تائیں ۔

افراتوں تفریتوں خالی، تہمت ذکر ن کائی ۔
اصل کلام مئسر عشقوں، کھولھے نور صفائی ۔
ایہہ تفسیرِ-غزالیِ وچوں، اکثر مطلب پائے ۔
حالَ زلیخاں جامی کولوں، جیوں سننے وچّ آئے ۔
موسیٰ دی توریت جو اج کلھ، ہے مشہور اتھائیں ۔
بعض اعانت اس تھیں پکڑی، دیکھ مطابق جائیں ۔
پر جو وچّ قطب اسلامی، کامل پتہ ن پایا ۔
حرف اجیہا وچّ بیعانے، میں ن مول لیایا ۔
درد دلے دا اکھڑ وگیا، برہوں جام پلائے ۔
رہن کباب برہوں دی لاٹے، جگر فراقَ جلائے ۔
یا ربّ صدق سجن دی لذت، دل میرے وچّ پائیں ۔
صاف سخن تے شعر؎ اجالا، روشن آخر تائیں ۔

5. خاص خاص نبیاں اپر ربّ دی عنایت

عقل فراست دے دس حصے، اﷲ پاک بنائے ۔
نوں ادریس نبی نوں بخشے، اک وچّ کل سمائے ۔
حکم کیتا دس حصے خالق، جو وچّ دنیاں آیا ۔
تنہا نوں سبھ نوح نبی نوں، اک فلکیں ورتایا ۔
سفوت دے بھی اﷲ صاحب، حصے دس بنائے ۔
اک حصہ وچّ سارے عالم، نوں یحیٰی نوں آئے ۔
ایویں صبر کیتا دس حصے، نوں عیوب نبی نوں ۔
باقی اک رہا سو ایہا، ملیا خلق سبھی نوں ۔
خالق پاک صلابت حصے، ایویں دس سوارے ۔
تنہاں نوں موسے نوں بخشے، اک وچّ عالم سارے ۔

خط وکتابت دے دس حصے، نوں عیسیٰ نوں آئے ۔
اک دنیاں وچّ ساری ورتیا، راوی لکھ سدھائے ۔
حسن جمال کیتا دس حصے، جس وچّ کلّ سمائے ۔
اک حصہ وچّ عالم سارے، نوں یوسف نے پائے ۔
ہور فصاحت کھلک بلاغت، حصے دس بنایا ۔
ختم-ارسل محمد نوں نوں، اک دنیاں وچّ آیا ۔
ہور جو خوبی وچّ نبیاں، سو احمد وچّ ساری ۔
حمد ربانی برکت سرور، آس نجاتوں بھاری ۔
جاں یوسف دی روح مبارک، دنیاں چھوڑ سدھائی ۔
نور فلک پور یوسف والا، کر قندیل ٹکائی ۔

روح محمد سرور والے، حکم ہویا رحمانی ۔
یوسف دا اوہ نور منور، خود وچ کریں نہانی ۔
اہا نور جو یوسف والا، سرور وچ سمایا ۔
مہبوباں دے دل دا مقصد، ہو دنیاں وچ آیا ۔
نال طفیل رسول اﷲ دی، یا ربّ بخش اساہاں ۔
رحمت تھیں گھتّ قطرہ دھوویں، دفتر بھرے گناہاں ۔
ہب نبی دی آل اصحاباں، مقصد کریں ہمارا ۔
دل پور نور کریں اس شوکیں، جس بن اساں ن چارہ ۔

6. یوسف دی پیدائش اتے پرورش

اس دنیاں دے ماتم خانے، کتنے حاکم آئے ۔
وارو وار زمانے اپنے، جگّ وچ حکم چلا ئے ۔
قدم مبارک صفی اﷲ دا، اس دنیاں وچ آیا ۔
حکم الاہوں جسدے تائیں، ملکاں سیس نوایا ۔
تاج مبارک سر تے دھریا، شرف ملی درگاہوں ۔
فرزنداں نوں راہ دکھائے، کل سفید سیاہوں ۔
دنیاں فانی چھوڑ چلن دی، آخر واری آئی ۔
شیش ہویا وچ دنیاں رہبر، شرفِ-نبوت پائی ۔
چھوڑ کبوتر-خانار دنیاں، شیش نبی جاں دھایا ۔
حکم رسالت پاک جنابوں، تاں ادریس لیایا ۔

جاں ادریس خدا دے حکموں، چھوڑ زمین سدھایا ۔
نوح نبی وچ خلقاں رہبر، ہو دنیاں وچ آیا ۔
ابراہیم نبی دی واری، مدت پچھے آئی ۔
پھر اسحاق نبی نوں جگ وچ، شرف ملی وڈیائی ۔
لگا وچ کنان ولایت، جھنڈا پھیر یاکوبی ۔
مال کسیر فرانگ عبادت، حاصل کل بخوبی ۔
ہور آرام کبائل عزت، تاج نبوت والا ۔
اﷲ نے فرزند دتے تس، ہر اک قدر اجالا ۔
ارجواں نام نبی دی زوجا، چھ پتّ اسنے جائے ۔
نام یہودا سبھ تھیں وڈا، اندر قدر سوائے ۔

مارواں نام حرم دا بیٹا، سی شمؤن پیارا ۔
دوجا ویر چھٹیرا اس تھیں، سکے ایہہ دو یارا ۔
مالیا ہور حرم دے بیٹے، پیغمبر گھر جائے ۔
بن راہیلے جایا دوہاں، ایہہ دس گنتی آئے ۔
تے راحیل پیاری زوجا، کھواہر ارجواں سندی ۔
ایہہ مامے دیاں دھیاں دوویں، آئیاں وچ پیوندی ۔
آپس وچّ دو سکیاں بھیناں، اندر اوس زمانے ۔
جمع روا وچ اکت نکاحے، ربّ دے وچ فرمانے ۔
دو دھیاں راہیلے جائیاں، تے دو بیٹے جائے ۔
یوسف بن یامین دوہاں دے، پیو نے نام رکھائے ۔

دو دھیاں راہیلے جائیاں، تے دو بیٹے جائے ۔
یوسف بن یامین دوہاں دے، پیو نے نام رکھائے ۔
سبھ یعقوب نبی دے بیٹے، باراں گنتی آئے ۔
سورج چندوں دون سوائے، حسن سبھاں نے پائے ۔
کیا کہاں وچّ سبھناں یوسف، افضل عالی پایا ۔
دوہیں جہانیں روشن ہویا، نور جدھے دا سایہ ۔
جاں دنیاں وچّ یوسف آیا، کھوہلی چشم نکابوں ۔
چمکو لشک فلک تک گیا، کھلھا نور ہجابوں ۔
برق-درکھشاں لال لباں وچ، رس مس نور چمکدا ۔
جے سو عاقل لکھے مثالاں، حرف نہیں لکھ سکدا ۔

...........................................................

دس بھائی سبھ بھیناں ماں پیو، ویکھدیاں ن رجدے ۔
یوسف گرد رہن سبھ بھوندے، نظر کرن غم بھجدے ۔
ایڈکُ صورتَ رسی نظر وچّ، چشموں نقش ن جاوے ۔
اکھیں میٹ خیالیں ویکھن، یوسف نظری آوے ۔
............................................................
بنیامین دو برساں چھوٹا، سی یوسف دا بھائی ۔
بنیامین ہویا جاں پیدا، فوت گئی ہو مائی ۔
کارن بنیامین پسر دے، ملّ کنیز منگائی ۔
اسدے شیروں ہو پروردا، اسنے طاقت پائی ۔
آہا گود کھیلندا یوسف، نازک پتّ پیارا ۔
روندیاں اکھیں ماں جہانوں، گزری چھوڑ کنارہ ۔
دل یعقوب رہا وچّ غم دے، طفلی دیکھ پسر دی ۔
بھین اپنی نوں سونپ دتوسُ، اوہ تس پرورش کردی ۔
حضرت یوسف تائیں پھپھی، لے اپنے گھر آئی ۔
وانگوں جان رکھے خوش وسے، کرے ن پلک جدائی ۔

.............................................................

دنیاں چھوڑ سدھائی پھپھی، چلے حکم قدر دے ۔
تاں یعقوب نبی نے یوسف، لے آندا وچّ گھر دے ۔
رہندا بہندا سوندا یوسف، وچ حضور پدر دے ۔
دوڑ گئے اک لہزا ڈٹھیاں، زخم فراقَ جگر دے ۔
.............................................................
جیوں جیوں یوسف وڈا ہویا، حسن پئیاں جگّ واراں ۔
ایڈ جمال جو فرش زمینوں، عرش گئیاں لشکاراں ۔
وچ کنان نبی دا بیٹا، کردے لوک پکاراں ۔
شمسِ-فلکِ تھیں انور صورتَ، وچ حساب شماراں ۔
بھائی الفت کرن بہتیری، رکھن نال پیاراں ۔
کینہ حسد ن آہا اول، شفقت کرن ہزاراں ۔
آہی جاں یعقوب نبی دے، عشقَ بلندی چائی ۔
یوسف کارن حجرے اندر، جاگھا پاس بنائی ۔
......................................................

سورج چند کداں تکّ سکدے، باجھوں پردے حائل ۔
کرے حلال کمال تمناں، گل دی بنی ہمائل ۔
اس خوبی دیاں آلیشاناں، سبھ حیران زمانہ ۔
یوسف شمع جمال کمالوں، تے سبھ جگ پروانہ ۔

یوسف دا اپنے حسن تے غرور کرنا

اک دن یوسف شیشہ ڈٹھا، ڈٹھوسُ رخ نورانی ۔
دل وچ خفیہ گزری اسدے، ایہہ حالت حیرانی ۔
ایہہ صورتَ نورانی میری، جے ہوندا میں بردا ۔
صاحب مینوں ویکھن لگدا، قیمت کہڑا بھردا ۔
گزر گیا ایہہ خفیہ ہالہ، جاتا جانن ہارے ۔
اگھڑ ویسن اک دن ظاہر، اسدے مائنی سارے ۔
تے یعقوب نبی دے دل نوں، دتے عشقَ ہلارے ۔
یوسف یوسف یوسف یوسف، لوں لوں حالَ پکارے ۔
مظہر نور کرم دا یوسف، نظروں نقش ن جائے ۔
جے دو نین ن تکن سائت، رہن شریک نہلائے ۔

تیز دھار برہوں دی تیغوں، گزر وگے جت دھاوے ۔
جانِ-تواں دلاں ٹٹّ جاوے، یا جوہر چمکاوے ۔
اشکا چمک تیری تھیں واری، جان میری لکھ واری ۔
واہ تیری سرداری اشکا، زخم تیرے نے کاری ۔
توں ہیں جوہر تیغ سخن دا، بیپراں تیوراں ۔
سے جانا قربانی گئیاں، تیریاں وچّ ہزوراں ۔
آزاداں وچّ بندی پاویں، کریں خلاص اسیراں ۔
بے درداں چا دردیں گھتیں، کٹیں روگ زہیراں ۔
میں قربان چمک دے مینوں، دردوں چا لے جائیں ۔
غالب حالَ پریم نشے دا، میں پور روہڑ وگائیں ۔
.....................................................
سیروں تیر ہسولِ فلک وچّ، تیری تیز اڈاری ۔
مل مینوں میں بیپر طائر، بال ملن اک واری ۔
چھوڑ دلا ایہہ لمیاں واٹاں، اس منزل سر ناہیں ۔
بیٹھوں گھتّ سمندر مدھانا، کر کجھ گلّ اگاہیں ۔

یوسف نوں بہشتی سوٹا ملنا

ساقی آبِ-نشہ دیہہ تازہ، دل دا روگ گواوے ۔
جوش اٹھاوے جان میری نوں، کڈھ غموں لے جاوے ۔
نکل کباب جگر دا کافی، برہوں لٹے دل تائیں ۔
جاں جاں جوش خمار ن ہلے، لین ہسود سجائیں ۔
گھر یعقوب نبی دے بیری، طوبیٰ دی مانندوں ۔
وانگ درختاں جتن میوے، فائق خرما کندوں ۔
...................................................
گھر نبی دے بیٹا، جس دم ہووے پیدا ۔
شاخ عجب اک ایس درختوں، ہووے ترت ہویدا ۔
شاخ ودھے جیوں بیٹا ودھدا، سبھ شاخاں وچّ لایق ۔
تسدی ہوش لیاقت تائیں، ہوندے آسے فائق ۔
تاں اس بیٹے تائیں دیوے، کٹّ نبی ایہہ آسا ۔
ایس درختے اندر ایہا، ظاہر جوہر خاصہ ۔
ایہہ آسا ہتھ اس لڑکے دے، دائم ہوسی کاری ۔
ایویں یاراں پسراں ہوئی، ایہہ عنایت ساری ۔

پر یوسف دی واری اس تھیں، شاخ ن جمی مولے ۔
چوب عصا کد لایق اسدے، تے اوہ کدوں قبولے ۔
اک دن پاس پدر دے یوسف، اجزوں عرض گزاری ۔
بھائیاں نوں تیں آسے دتے، کر شفقت غمخواری ۔
کرو دعا جناب الاہوں، مینوں آسا آوے ۔
جنت وچوں اﷲ صاحب، کرکے فضل پہنچاوے ۔
ہتھ اٹھا یعقوب نبی نے، جاں ایہہ لفظ علایہ ۔
جو کجھ یوسف منگدا فضلوں، مالم تدھ خدایا ۔
لے جبریل زمرد آسا، ترت بہشتوں آیا ۔
اﷲ پاک پہنچایا اسنوں، سبھناں تھیں وڈیائیا ۔

خوبی حد شمار ن کوئی، آسا قدروں بھارا ۔
صاف شفاف ہرا خود رنگوں، وزن موافک سارا ۔
یوسف جگّ وچّ سبھ تھیں سوہنا، جسدا کوئی ن ثانی ۔
اسدے لایق جنت آسا، سو ہویا ارزانی ۔
بھائیاں دے دل رشکاں ودھیاں، یوسف ودھدا جاندا ۔
آسے کارن گھر دی بیری، اساں سبھاں دا چھاندا ۔
یوسف لئیا بہشتی آسا، ساتھیں قدر ودھایا ۔
اسیں بڑے ایہہ چھوٹا ساتھیں، وڈیائی وچّ آیا ۔
ایویں پیو دیاں اکھیں اگے، اسدا قدر وڈیرا ۔
نیویں شان اساڈی اس تھیں، تے ایہہ بہت اچیرا ۔
وچھڑیاں پل جان پدر دی، ہووے باجھ قراروں ۔
ہر دم اسنوں اکھیں اگے، رکھے لطفَ ہزاروں ۔

یوسف نے پہلی وار سفنہ ویکھنا

ستویں سال عمر دے یوسف، اک دن گود پدر دے ۔
نیند مٹھی وچّ سفنے ڈٹھا، کھلھے دل دے پڑدے ۔
نال بھراواں جنگل اندر، ہیزم چگن سدھایا ۔
ہیزم بھار جمع کر سبھناں، قصد گھراں سر چایا ۔
آنودیاں وچ راہے اک جا، سبھناں بھار اتارے ۔
اسدا بھار ہویا سو ہریا، گل پھل برگ کھلارے ۔
جیوں گلزار چمن وچ تازہ، شاخاں سبز سہائیاں ۔
بھائیاں بھار پئے وچ سجدے، کر آداب ادائیاں ۔
یوسف دیکھ اویہا ہالہ، اٹھیا ابڑواہیا ۔
سر منہ اکھیں چمّ پدر نے، لتفوں گود اٹھایا ۔
فرزندا کی ڈٹھو خابے، کی کجھ نظریں آیا ۔
اٹھ کھلوئیوں کیوں بے صبرا، کی تینوں دس آیا ۔
جو کجھ خوابے نظریں آیا، یوسف حالَ سنایا ۔
رکھ چھپا مت کہیں کسے تھیں، پیو نے سن فرمایا ۔
ست ایہہ خواب ہووے فرزندا، تیں حق آفت بھاری ۔
سن کے غیرت کھاون بھائی، تیں پور کرن قہاری ۔
بھائیاں پاس کہیا بھلّ یوسف، اس سفنے دے ہالوں ۔
سن بھائیاں تعبیر ن لبھی، جاتو نے وہم خیالوں ۔

یوسف نے دوجی ویر سفنہ ویکھنا

اٹھ برساں دا ہویا یوسف، پھر سفنہ دس آیا ۔
ہتھ اپنے وچ آسا ڈٹھوسُ، اندر دھرت دھسایا ۔
چلیاں جڑھاں تے نکلیاں شاخاں، ودھیاں وانگ درختاں ۔
گزر گئیاں وچ سبھ زمیں دے، اسدیاں بیکھاں سختاں ۔
وڈا رخ ہویا پور سایہ، نال میوے پور بھریا ۔
برگ عجب تے شاخاں نازک، اصل پھروروں ہریا ۔
عیسیٰ موسیٰ پاک محمد، تے یعقوب پیارا ۔
ایس درختوں میوے کھاندے، حالَ ڈٹھا ایہہ سارا ۔
ہر ہر بھائی آسا اپنا، اندر زمیں دھسایا ۔
لکڑ خشک رہی اوہ اوویں، شاخ ن پتر آیا ۔
وگی واؤ تے جھڑے سبھ دھرتی، رہیا ن نام نشانوں ۔
ایہہ کجھ یوسف سفنہ ڈٹھا، فضل کرم رہمانوں ۔
ایہہ وی یوسف پاس پدر دے، سفنہ آکھ سنایا ۔
سن یعقوب نبی نے جاتا، اسدا عالی پایا ۔
شوق پیار پدر دے دل دا، ودھ گیا دو چنداں ۔
یوسف دل دا مقصد جاتا، وچ سبھناں فرزنداں ۔
یوسف نے وچ بھائیاں ایہہ وی، خواب سنائی ظاہر ۔
اگّ حسد دی دلوں اوہناں دے، لاٹاں آئیاں باہر ۔
آپس وچ کریندے گلاں، اسیں ن ہوئے کائی ۔
پاس پدر ایہہ خوبی اپنی، جھوٹھ کرے وڈیائی ۔
دیکھو کیڈ دلاور لڑکا، دن دن ودھیا جاوے ۔
سانوں خود تھیں نیواں کردا، تے بے-قدر بناوے ۔
بے قدراں وچ نام اساڈے، اپنا قدر ودھاوے ۔
پاس پدر دے جھوٹھیاں خواباں، جوڑ ایہہ طفل سناوے ۔

یوسف نے تیجی وار سفنہ ویکھنا

نویں برس یوسف دے تائیں، خواب اویہی آئی ۔
دس بگھیاڑاں گھیر لئیا اس، وچّ ہکے سہرائی ۔
ہر اک دند چلاوے مارے، چاہے مار گواوے ۔
یوسف ڈردا پیا تڑپھدا، کجھ سر پیر ن آوے ۔
اک بگھیاڑ جو زورا کیتا، چا دندی لے دھایا ۔
یوسف تڑپھ چھٹا تس مونہوں، اٹھیا ابڑ-واہیا ۔
آ یعقوب نبی دی خدمت، ایہہ بھی حالَ سنایا ۔
سن پیغمبر درد دلاں دے، دل تھیں جوش لیایا ۔
سمجھ ہککت یوسف تائیں، جدا ن کرے کدائیں ۔
جان میری نہ جا دراڈا، صبر دلے نوں ناہیں ۔
روز غماں دے آون لگے، دل نے خبراں پائیاں ۔
تے اوہ وقت فراکاں والے، کردے کوک دہائیاں ۔

یوسف نے چوتھی وار سفنہ ویکھنا

دسویں سال صبح دے ویلے، سرور نازوراں دا ۔
آہا گود پدر دی اندر، غلبہ نیند لیاندا ۔
شیریں خواب خوشی دا ویلا، لال بھکھے نورانی ۔
تے یعقوب چہرے ولّ دیکھے، چشم چمے پیشانی ۔
چہرہ دمکے نور چمکے، رہے نظر چھپ تکے ۔
کیڈ دلاور کرے نظارہ، تابش جھلّ ن سکے ۔
گزری باپ دلے وچّ ایہا، صورتَ ویکھ مصور ۔
یوسف ہے یا ماہ فلک ہے، یا خورشید منور ۔
یوسف کمب دو لہزے پچھے، خوابوں اٹھ کھلویا ۔
کمبدا ویکھ کہے پیغمبر، توں کیوں بے-دل ہویا ۔
کہو فرزندا کی کجھ ڈٹھا، خواب کویہی آئی ۔
کی ہالہ دس آیا تینوں، جسنے ہوش گوائی ۔
یوسف کہندا ڈٹھا سفنہ، در کھلھے اسمانی ۔
چھن چھن نور زمیں تے ورھیا، جگ ہویا نورانی ۔
وچ زمیں دے ہر جا نہراں، آبِ-صفحہ سبھ جاری ۔
مچھیاں زیبا نہراں اندر، حمداں پڑھن غفاری ۔
تن میرے پور چادر نوری، میں وانگوں سرداراں ۔
چادر تھیں کل دنیاں روشن، چرخ چڑھن لشکاراں ۔
ہردم نور ترکی اندر، چادر دی رشنائی ۔
کنجیاں زمیں سبھے ہتھ میرے، حالت ایہہ دس آئی ۔

اے بابا میں سورج ڈٹھا، چند ستارے یاراں ۔
ایہہ سبھ مینوں سجدہ کردے، کر کر ازز ہزاراں ۔
وانگ جماد خاموش تمامی، عقل قیاسوں خالی ۔
گوہرِ-نتکِ میرے وچ نالے، عقل فراست عالی ۔
سورج چندوں صورتَ میری، روشن دون سوائی ۔
میرے اگے اوہناں سبھاں دا، قدر نہیں سی کائی ۔
سن یعقوب نبی غش کھادھا، رو دھرتی تے جھڑیا ۔
صبر قرار تسلی دل تھیں، غم درداں کڈھ کھڑیا ۔
سائت بعد پیغمبر تائیں، ہوش ذرا کجھ آئی ۔
یا حضرت ایہہ حالَ کویہا، یوسف عرض سنائی ۔
پکڑ پیغمبر یوسف تائیں سینے نال لگاوے ۔
کرے پیار چمے سر اکھیں، رو رو کے فرماوے ۔
توں جاتا فرزند پیارے، میرا قدر وڈیرا ۔
سورج چند کریندے سجدہ، عالی رتبہ میرا ۔
ایہہ وڈیائی اﷲ باجھوں، پرے ن ہوراں تائیں ۔
نال خدی دے ویر خدا نوں، نہیں پسند کدائیں ۔
جھلّ پیاریا سر تے آئی، جان بلا اسمانی ۔
سختی پوے مصیبت کائی، حکم جویں رحمانی ۔
ایہہ سفنہ تعبیر اچیری، قدر ملے رہمانوں ۔
ہالہ چند ستارے بھائی، سورج باپ پچھانوں ۔

فرزندا توں سرور ہوسیں، اندر دو جہاناں ۔
ماں پیو اتے بھراواں تیریاں، ہون وڈیریاں شانہ ۔
یوسف کہندا جے ہے حضرت، ایہہ تعبیر اچیری ۔
وچ بدن کیوں گئی قراروں، جان مبارک تیری ۔
فرمایا ہون خوشیاں جتھیں، اول غمی اتھائیں ۔
خار گلیں سر ناغ خزانے، بحر نہنگ بلائیں ۔
ایہہ ہے خواب صبح دی تیری، جھوٹھ ن ہوگ کدائیں ۔
ایہہ تعبیر کہی پیغمبر، حضرت یوسف تائیں ۔
تے کہیا ایہہ سفنہ یوسف، مول ن دسیں بھائیاں ۔
کھا غیرت کچھ مکر کریسن، دین متاں ایزائیاں ۔
اگلیاں خواباں وانگ ن دسیں، ایہہ نصیحت میری ۔
بھائی تیرے مارن کارن، مت کجھ کرن دلیری ۔
یوسف عرض کرے یا حضرت. رنج بھائی کیوں دیسن ۔
آخر اوہ پیغمبرزادے، کیوں کر مکر کریسن ۔
پھر یعقوب کہے فرزندا، تیری سمجھ ن آئی ۔
ہے شیطان بندے دا دشمن، سخت جدھی بریائی ۔
پھیر دلاں ولّ بدیاں کھڑدا، فرق پلک وچّ پائے ۔
یاراں کولوں یار پیارے، پل وچّ جدا کرائے ۔
یوسف کمب رہا چپّ سنکے، ہور ن عذر لیایا ۔
ایہہ سفنہ پھر پاس کسے دے، مول ن آکھ سنایا ۔

سن یوسف دی خواب پیغمبر، سی ظاہر فرمایا ۔
ایویں ربّ نوازش کرسی، جیوں تیں نظریں آیا ۔
تے تینوں تاویلِ-حدیثاں، اﷲ پاک سکھاوے ۔
خواباں دی تعبیراں والا، علم تیرے ہتھ آوے ۔
تیں پور نیامت پوری کرسی، تے آلِ-یاکوبی ۔
جیوں اسحاق خلیلئلا نوں، ملی شرف تے خوبی ۔
تینوں ربّ پیغمبر کرسی، پاویں رتبہ بھارا ۔
سرداراں وچّ سرور ہوسیں، اندر دلاں پیارا ۔
مادر یوسف دی متریئی، شمؤنے دی مائی ۔
ایہہ گلاں سبھ اسنے سنیاں، بھائیاں خبر پچائی ۔
سن بھائیاں دل حسد تپائے، تے گرمی وچّ آئے ۔
اس لڑکے نے مکر بنائے، ساڈے جگر تپائے ۔
جھوٹھے سفنے جوڑ سنائے، پیو نے سچ منائے ۔
اسیں بہادر دور ہٹائے، تے لڑکے گل لائے ۔
بنیامین سنے خود پیو نوں، یوسف بہت پیارا ۔
اسیں ن پنجاں وچّ پنجاہاں، قدر گیا اٹھ سارا ۔
یوسف اسنوں بہت پیارا، نال جدھے ورتارا ۔
تے اسدا دیدار گزارا، بن دیدار ن چارہ ۔

7. یوسف تے اس دے بھرا

کی جانا اس دارِ-فناہ وچّ، کیڈ پئیاں گھل زہراں ۔
حالَ مزاجاں فاسد کرکے، خون وگاون نہراں ۔
جالیاں گرد کھلار کھلویا، ایہہ شیطان شکاری ۔
ڈاروں توڑ وچھوڑ تیوراں، پھاہ گل دھرے کٹاری ۔
مت ایہہ کونج ن وچھڑ ڈاروں، چھل ویلا پچھتاوے ۔
جس ویری دا خوف دلے نوں، مت اسدے ہتھ آوے ۔
جاں یوسف دے بھائیاں تائیں، رشک دلاں وچّ دھانی ۔
غم غصے دے وچّ قیامت، اک اک گھڑی وہانی ۔
اندر گھر روئیل تماماں، بیٹھ صلاحَ پکائی ۔
جوش خروش غضب دا سبھناں، دل دی کھولھ سنائی ۔
رل بیٹھے دس ویر تمامی، رل مل کرن صلاحیں ۔
یوسف بنیامین بغیروں، باپ ن رہے کدائیں ۔
یوسف نوں وچّ گود رکھیندا، گھڑی ن مول وسارے ۔
بنیامین اکھیں وچّ ہر دم، دن تے رات گزارے ۔
دوویں ساتھیں چنگے ہوئے، ایہہ راہیلے جائے ۔
دس بھائی اسیں شیر بہادر، گنتی وچ ن آئے ۔
باپ اساڈا بھلا جاندا، سانوں منوں وسارے ۔
سن لڑکے دے سخن خیالی، جان جگر چا وارے ۔
اسیں جمع سبھ عقلاں والے، غالب زور اساہاں ۔
ہر دم کار گزاریاں کردے، تے خیریئت خواہاں ۔

بکریاں چرواندے جنگل، سو سو کار بناندے ۔
خدمت تے وچ فرمابرداریاں، ساڈے وقت وہاندے ۔
...............................................................
رل بھائیاں جاں متا پکایا، یوسف پاس سدھائے ۔
کر کر مہر محبت ظاہر، شیریں-سخنں سنائے ۔
............................................................
سنیا اساں جو اک اجائب، تینوں سفنہ آیا ۔
جس تھیں ظاہر مالم ہندا، تیرا عالی پایا ۔
سن یوسف دل کرے وچاراں، سر نیویں چپّ رہیا ۔
کیا کراں کی کہاں زبانوں، مشکل ویلا ایہا ۔
جے دساں تے پاس پدر دے، کیا جواب سناواں ۔
چپّ رہاں چپّ لایق ناہیں، کی تدبیر بناواں ۔
جھوٹھ کہاں تے ربّ دا عاصی، سبھ تھیں جھوٹھ مندیرا ۔
سچ بناں ہن راہ ن کائی، جویں کرے ربّ میرا ۔
جو کجھ یوسف سفنہ ڈٹھا، ظاہر آکھ سنایا ۔
سن بھائیاں دے تپے کلیجے، حسد تنور تپایا ۔

بھائیاں دا گوند گندنا

یوسف ولوں اک ول ہو کے، بیٹھ صلاحَ پکائی ۔
یوسف دا کجھ چارہ کریو، دیر ن کریو کائی ۔
.........................................................
اسنوں جانوں مار مکاؤ، جے ہو راضی سبھے ۔
یا تے دیس دراڈے سٹو، جتھوں خبر ن لبھے ۔
تاں اس تھیں پیو فارغ ہو کے، مڑ سانوں گل لاوے ۔
تاں ایہہ فکر اندیشہ دل دا، سبھ ساڈا اٹھ جاوے ۔
............................................................
سن کے کمب یہودا کہندا، سنیو، سبھ بھراؤ ۔
جے کجھ کرنا ڈرو خدا تھیں، مول ن مار گواؤ ۔
سٹو وچ ہنیرے کھوہ دے، وقت جویں ہتھ آوے ۔
سادر واہرو مرد مسافر، کوئی کڈھ لے جاوے ۔
وچّ وطن کھڑ پالے اس نوں، رکھے وانگ غلاماں ۔
ایہہ تدبیر یہودے والی، پئی پسند تماماں ۔
رل مل سارے آن پدر دے، بیٹھے آن آدابوں ۔
سخن کیتے کجھ نرم ملائم، لفظ سوال جوابوں ۔
پھر سبھناں رل کہیا حضرت، یوسف ویر پیارا ۔
گھر وچّ بیٹھا شاد ن ہندا، بند رہے بیچارا ۔
رلکے جنگل نال اساڈے، گھلّ جو دل پرچاوے ۔
ہسے کھیڈے نال اساڈے، کجھ پیوے کجھ کھاوے ۔

باپ دی پتراں نوں تاکید

باپ کہے جی ڈردا میرا، جے تسیں نال لے جاؤ ۔
گرگ پوے کو کھاوے اسنوں، تسیں ن خبراں پاؤ ۔
غافل مت ہو یوسف ولوں، رہسو وچّ اجاڑاں ۔
ہتھ آوے مت یوسف میرا، جنگل دے بگھیاڑاں ۔
دندیں گھت انگشتاں بولے، کی حضرت فرمایا ۔
بگھیاڑاں دا ساڈے ہندیاں، کہو بابا کی پایا ۔
جے یوسف بگھیاڑے کھادھا، سبھ کجھ اساں گوایا ۔
اسیں زیانی جے اس ویلے، زورا کم ن آیا ۔

باپ دا یوسف نوں اجازت دینا

باپ پچھے اے یوسف پیارے، مرضی تدھ کیا ای ۔
توں ہیں میرے دل دا پرزہ، اکھاں دی رشنائی ۔
یوسف کہے یا حضرت، دے رخصت ہو راضی ۔
میں راضی ہاں سیر جنگل تھیں، بھائیاں دیکھ فیاضی ۔
میرے ویر ن ویری میرے، کردے عرض پیاروں ۔
خوش میرا دل نال بھراواں، سیر کراں گلزاروں ۔
سن یعقوب رناں بھر اکھیں، فرزندا توں جاویں ۔
دل میرے وچّ نہیں تسلی، خبر نہیں کد آویں ۔
ہر دم تیرے حاضر ہندیاں، دل نوں صبر ن آوے ۔
کیونکر تیرے وچّ وچھوڑے، سارا روز وہاوے ۔
..........................................................
جے ن تیری مرضی ہوندی، گھلدا ن کداہیں ۔
اج جدائیاں سر تے آئیاں، وقت-مقدرج تائیں ۔
جاہ سویرے نال بھراواں، ازن دتا میں تینوں ۔
میں مشتاق تیرا ہر ویلے، ن وساریں مینوں ۔
سن یوسف وچّ دل دے راضی، شوق جنگل چتّ چایا ۔
بھائیاں دے دل خوشیاں ہوئیاں، جو چاہیا سو پایا ۔
.................................................................
ولّ جنگل پیو نال پتاں دے، آہا ٹریا جاندا ۔
جت ول اسدا یوسف جاندا، ات ول قدم اٹھاندا ۔
پاس نبی وچ راہے جاندیاں، عرض کیتی فرزنداں ۔
کیوں بابا تکلیف اٹھاوو، واٹ پوے دو چنداں ۔
یوسف ساڈے دل دا ٹکڑا، کد سانوں دپیارا ۔
ہن گھر نوں تشریف لے جاؤ، قصد ن کریو بھارا ۔
ہو کے کھڑا نبی فرمائے، فرزنداں نوں رو کے ۔
کجھ نصیحت میرے دل تھیں، ہن سن لوو کھلو کے ۔
یوسف نوں لے جھبدے مڑیو، مینوں موڑ وکھائیو ۔
بھکھ لگے تاں کڈھ زمبیلوں، اسنوں کھرش کھوائیو ۔
وقت پیاس نراس ن کریو، شربت ترت پلائیو ۔
آپ جدا وچ کاراں ہوسو، متاں کلا چھڈّ جائیو ۔
...........................................................
بھائیاں گود لئیا چا یوسف،ہوئے وداع پدر تھیں ۔
دل پیغمبر دا پور دردیں، ہویا جدا پسر تھیں ۔

کویؤ-واچؤ

دیکھ دلا ایہہ دنیاں ایویں، موہ رنگوں تدھ کھسے ۔
مزہ چکھے سو ن مڑ تکے، چھڈ تئلک نسے ۔
رنگی چھوڑ رنگیلیا، رنگ رنگت وچّ وسے ۔
جو غافل دل باہر ہووے، بہت رووے کم ہسے ۔
ہو ساقی ایہہ رہزن دنیاں، شکل جدھی زلمانی ۔
ولاں چھلاں دیاں پڑدیاں اندر، چمکے ہو نورانی ۔
مے رنگین رنگت دے خم تھیں، ہر رنگ نال پلاوے ۔
لٹّ سدھاوے مار گواوے، تدھ اجے سمجھ ن آوے ۔
پڑدا چا اگھاڑ ن دیکھیں، ڈول رنگیں دم دھارے ۔
دیکھ طرف دل کسدے الٹیں، عشقوں لافاں مارے ۔
بے رنگی وچ رنگ سوہاندے، تینوں نظر ن آئے ۔
چھوڑ رنگاں دی یاری یارا، یار جمال دکھائے ۔
وانگُ پتنگ شمع دے شعلے، کیوں جھر جان جلاویں ۔
دوروں سیک لگن دے ویلے، کیوں ن پیر ہٹاویں ۔
رہم نہیں وچ جسدی یاری، کیوں اسنوں گل لاویں ۔
جھور مریں مت اؤگھٹ جاویں، جے ن رمزوں پاویں ۔
موڑ قلم ولّ کدھر وگیوں، کھولھ زخم نہانی ۔
برہوں وہن جھلیندیاں ٹھاٹھیں، موج وگے طوفانی ۔
سہُ سر تے تقدیر اضل دی، پیغمبر رحمانی ۔
ہتھیں ٹور پسر نوں گھر تھیں، کھڑا اندر حیرانی ۔
ول فرزنداں جاندیاں دیکھے، کھڑا نبی وچ راہے ۔
دیکھ دلا مہبوب ملیسی، پھیر جداں ربّ چاہے ۔
وچ نگاہ پدر فرزنداں، یوسف گود اٹھایا ۔
کیا کہاں اوہ کیڈ پیاروں، اوہناں سینے لایا ۔
جانودیاں ول کرے نگاہاں، باپ ن مڑے پچھاہاں ۔
انت اتھائیں بیٹھ گیاسُ، قدم ن وگے اگاہاں ۔
فرماوے پیغمبر ربّ دا، وچ فراقَ پسر دے ۔
جاں جنگل تھیں آوے یوسف، لے مڑساں ول گھر دے ۔
فرزنداں دے مڑیاں باجھوں، ایتھوں مول ن جاواں ۔
یوسف باجھوں کیا گھر دیکھاں، گرم گھراں دیاں چھاواں ۔
ٹھنڈھ اکھیں تے مقصد دل دا، اوہ مہبوب پیارا ۔
جاں حجرے وچ نظر ن آوے، کویں کٹاں دن سارا ۔
وچ اڈیک درختے چھاویں، بیٹھ گیا پیغمبر ۔
یوسف گیا جنہاں وچ راہاں، اہا زمیں مئمبر ۔

بھراواں ہتھوں یوسف دی درگتّ

گئے پتر پیو دیکھے دوروں، یوسف کندھے چایا ۔
وارو وار لون اک دوجیوں،سبھناں گود اٹھایا ۔
جاں جاں وچّ نگاہ پدر دے، بہت محبت کردے ۔
اگے پچھے خدمت اندر، جان سبھ جیوں بردے ۔
جاں پوشیدہ ہوئے نظروں، سٹیا یوسف دھرتی ۔
تن نازک جاں ڈگا دردوں، کیا کہاں سر ورتی ۔
پکڑ بھراواں مار چپیڑاں، لال کیتے رخسارے ۔
چکّ چکّ ماریا دھرتی اتے، زخم لگے تن سارے ۔
...........................................................
گردن مار کری اس نیلی، دتے دکھ ہزاراں ۔
کیا گناہ تقصیر میرے سر، یوسف کرے پکاراں ۔
اے فرزندو باپ میرے دیو، مینوں مارو ناہیں ۔
میں تقصیر گناہ تساڈا، کیتا ناہیں کدائیں ۔
.......................................................
سن سن ماریا اوہناں ودھیرا، قہر کمایا بھارا ۔
جھوٹھے سفنے کہ کہ لڑکیا، کیتو باپ پیارا ۔
باپ ن اساں محبت کردا، توں وچّ گود مدامی ۔
کھاون پیون سوون تیرا، اس دی خوشی تمامی ۔
......................................................
گئے اگاڑی پاس پہاڑی، کردے ظلم مریندے ۔
یوسف تائیں قتل کرائیں، بہ تدبیر کریندے ۔
اوس پہاڑی ایہہ گلّ سن کے، اچاچیت پکارا ۔
قتل نبی نہ-حق نازائز، مت کریؤ کجھ کارا ۔
پاس میرے مت تیغ وگائیو، میں ایہہ دیکھ نہ سکدا ۔
اسدے قتل کرن تھیں کمبے، تن اجرامِ-فلکامِ دا ۔
ایہہ گلّ سن ہو گئے اگاہاں، پر ایہہ قصد نہ ہٹیا ۔
قہر غضب دا جوش دلاں تھیں، سن آواز نہ گھٹیا ۔

اک درندے ولوں چتاونی

اک درندے آکھ سنایا، پھیر مکابل ہو کے ۔
جے یوسف نوں قتل کروسے، پچھتاسو رو رو کے ۔
جنگل دے خونخار درندے، گوسفنداں کھا جاسن ۔
رل بگھیاڑ تساڈے اجڑ، چیر گھڑی وچ کھاسن ۔
کون ہندے تسیں ظلم کماندے، آخر پکڑے جاسو ۔
دہشت دا دن سر پور نیڑے، جے اج خوف ن کھاسو ۔

پرسنگ اگے چلیا

ایہہ گلّ سن کے گئے اگاڑی، تے مریندے کٹدے ۔
مار چپیڑاں کر تن رنگیں، پکڑ زمیں چا سٹدے ۔
وچ چراگہ آن وڑے سو، وڈے ظلم کمائے ۔
یوسف رو رو عرض گزارے، ن اوہ ترس لیائے ۔
......................................................
سبھناں پاس گیا رو یوسف، اوہناں طماچے لائے ۔
کسے ن واہرو ہو چھڈایا، ویر سبھے ازمائیں ۔
بھائیاں تھیں ٹٹ گئیاں آساں، جاں یوسف نوں سبھے ۔
باجھ خدا ہسّ دل وچ کہندا، ہن کجھ تھاؤں ن لبھے ۔
کہے یہودا یوسف تیرا، روون ویلے ہاسہ ۔
اس ہاسے دا کھوہل خلاصہ، بھائی یار خلاصہ ۔
کیوں ہسیوں کر ظاہر ساتھیں، ایہہ کویہا ہاسہ ۔
اے یوسف ایہہ رونے ویلا، تیرا غم وچ واسا ۔
یوسف کہندا میں تے ربّ وچ، ہے اک بھید اچیرا ۔
گزر عجب اک حالَ گیا ای، خوف گیا چکّ میرا ۔
جاں میں نال تساڈے ٹریا، دل میرے وچ آیا ۔
کون بندہ جو میرے تائیں، چاہے دکھ پچایا ۔
ویر میرے دس زوراں والے، ایہہ پناہ میں بھاری ۔
جے کا مشکل آن پویسی، خوب کریسن کاری ۔
...................................................
جنہاں پناہ دلے وچ میری، دشمن بنے مقرر ۔
ہن مینوں بن صاحب سچے، رہی پناہ ن زرر ۔
........................................................
ایہہ گلّ سنی یہودا رویا، رہم دلے وچ آیا ۔
پکڑ کلاوے یوسف تائیں، دامن ہیٹھ چھپایا ۔
جان میری توں بھائی میرا، باپ میرے دا پیارا ۔
تینوں مارن دیاں ن مولے، زور کرن جے سارا ۔
.......................................................
بھائی دیکھ یہودے تائیں، کہن کریں کی بھائی ۔
عہد قراروں پھریا جاندوں، کی تیرے دل آئی ۔
....................................................
کہے یہودا ایسے اہدوں، پھرنا لازم آیا ۔
نہ چاہاں میں بیتکسیرا، یوسف زبھا کرایا ۔
.......................................................
اہدوں پھریوں بھائی کہندے، قہر غضب وچ سارے ۔
کہے یہودا عہد قراروں، تسیں تمامی ہارے ۔
مارن دا کد عہد ٹکایا، کیوں ہن مارن لگے ۔
جے یوسف نوں ماریا چاہو، مینوں مارو اگے ۔
.......................................................
اوڑک ہو لچار تمامی، ظاہر کہن زبانوں ۔
دوواں تائیں پکڑ لؤ، تے مار گواؤ جانوں ۔
اکا تیغ دوہاں سر کافی، مار دفن کر چلو ۔
کٹّ کوشالا عمراں والا، دو گھڑیاں دکھ جھلو ۔
جدوں یہودے جاتا آخر، ویر نہیں ہن ٹلدے ۔
سن یوسف ہن میرے تائیں، قتل کرن وچ پل دے ۔
تاں کہیا مت مارو جانوں، خون ن سر تے آوے ۔
اس نوں وچّ ہنیرے کھوہے، سٹو چلو مر جاوے ۔
..................................................
یوسف ڈریا جاں سچ جاتا، قہر کماون لگے ۔
کھوہے دے وچ میرے تائیں، بھائی پاون لگے ۔
..................................................
یسف دوڑ یہودے دے ولّ، دامن پکڑ پکارے ۔
کھوہ وچ مینوں سٹو ناہیں، میرے ویر پیارے ۔
مارو تیغ کرو دو ٹکڑے، اک واری مر جاواں ۔
ایہہ تکلیف جو کھوہے والی، زندہ مول ن پاواں ۔
....................................................
سن یوسف تھیں غم دیاں آہیں، کرے یہودا زاری ۔
نوں بھائیاں نے غلبہ کیتا، آئے وچّ قہاری ۔
رل مل اوہناں یوسف اتوں، جامے پکڑ اتارے ۔
بدن مبارک ننگا ہویا، چڑھے فلک لشکارے ۔
سطر ڈٹھا جاں ننگا یوسف، آہیں کر کر رویا ۔
شرمزدا ہو منت کردا، کڑتا پکڑ کھلویا ۔
اک ہتھ سطرے، دوجا کڑتے، رہن دیو گل میرے ۔
ننگا کرکے سٹو ناہیں، اندر کھوہ ہنیرے ۔
ہن ایہہ پڑدا پاس تساں میں، رہے کفن جاں مویا ۔
میں وچ ساری عمر بھراؤ، ننگا کدے ن ہویا ۔
بھائی کہندے چھڈ دے یوسف، ن کر لما قصہ ۔
کفن تیرا تاریکی کھوہے، ایہہ ہے تیرا حصہ ۔
ایہہ تھیں ہور زیادہ لوڑیں، سدّ ستارے یاراں ۔
سورج چند جو سجدہ کردے، دین لباس ہزاراں ۔
سجدہ کرنے والیاں کولوں، منگ ملے اج پردہ ۔
کدھر گئے ستارے یاراں، سورج نور قمر دا ۔
ویر چھڈاون اوہ ن چھڈے، کردا منت زاری ۔
دوڑ پیا شمؤن غضب تھیں، کھوہ کھڑیا یک باری ۔
چا یوسف نوں رسا پایا، کھوہے وچّ وہایا ۔
کٹّ لیا پھر رسے تائیں، جاں ادھواٹے آیا ۔

کھوہ دی صفت وچ

کیا کہاں اس کھوہے ہالہ، دوزخ دا دکھلاوا ۔
سپّ اٹھوئیں اس وچّ ظالم، ہر اک زہروں ساوا ۔
پور کر بھریا اسدے اندر، غم دلگیری ہاوا ۔
درد دریغ فراقَ عزیزاں، زار تپن پچھتاوا ۔
...........................................................
پانی اسدا ایڈک کوڑا، پینودیاں دم جاوے ۔
تے بدبو اجیہی مندی، مغز دماغ جلاوے ۔
....................................................
جاں بھائیاں کٹ رسی یوسف، اس کھوہے وچ وگایا ۔
جبرائیل مکرب تائیں، حکم الٰہی آیا ۔
جا جھب پکڑ میرا پیغمبر، پیغمبر دا پیارا ۔
بیٹھ کے جا سوار شتابی، صاف کرو تھاں سارا ۔
سن کے حکم فرشتہ نسیا، سدرہ تھیں یکباری ۔
اکھ جھمک تھیں اگے پہتا، کر اک تیز اڈاری ۔
پکڑ لیا ادھواٹوں یوسف، جیوں نازک گل چایا ۔
قطرہ رحمت باراں وانگوں، پکڑ تھلے ولّ آیا ۔
ہر آفت کر صاف شتابی، نال آرام بیٹھایا ۔
پانی چاہ کر جوش اچھلیا، لباں برابر آیا ۔
برکت لب سبھ پانی شیریں، ہو گیا وچ دم دے ۔
آب صفحہ پور لذت ہویا، برکت نال قدم دے ۔
یوسف دی خشبوؤں اسدی، دور ہوئی بدبوئی ۔
وانگ چراغ بدن دے نوروں، جگا روشن ہوئی ۔
...................................................

8. بھراواں دی واپسی تے جھوٹھ-بیانی

آہا بھائیاں یوسف تائیں، جاں کھوہے وچّ پایا ۔
کر بکری اک زبھا اتھائیں، کڑتا خون ڈبایا ۔
رات پئی سبھ روندے پٹدے، گھر دی طرف سدھائے ۔
بیٹھا باپ اڈیکے اگے، اندر شوق سوائے ۔
چھیاں کوہاں تھیں چیخاں نعرے، گوش پئے یک باری ۔
سن یعقوب قراروں چلیا، زخم لگا سو کاری ۔
میں جانا اج سر تے آئی، کجھ مصیبت بھاری ۔
یوسف میرا ہوگ وچھنا، پسر کریندے زاری ۔
جس غم دا دل فکر چروکا، تے ساری غم خواری ۔
کی جانا اج اوسے غم دی، آن ڈھکی سرداری ۔
..........................................................
آن ملے فرزند تدانوں، کردے گریا-زاری ۔
باپ پچھے اوہ صورتَ کتھے، جو میں بہت پیاری ۔
.......................................................
کی ہویا کیوں روندے آئے، کس آفت نے مارے ۔
یوسف کتھے اے فرزندو، مڑ مڑ باپ پکارے ۔
اوہ کہندے اسیں دوڑن لگے، پیش ودھن نوں سارے ۔
یوسف پاس اسباب بہایا، کھا لئیا بگھیاڑے ۔
تاں روندے اسیں گھر نوں آئے، پئی مصیبت بھاری ۔
بھاویں اسیں سچے لکھ واری، تیں دل ن اعتباری ۔
وگی کلام پتاں دی ایہا، ہو کے تیز کٹاری ۔
سن پیغمبر غم کھا دھرتی، آن پیا یک باری ۔
.........................................................

پیو دا سچ نوں نتارنا

صبح ہوئی کچھ ہوش پیا سو، کہے نبی کنانی ۔
جے یوسف بگھیاڑے کھادھا، اسدی کیا نشانی ۔
بکری خون لگا جو کڑتا، جنگل تھیں لے آئے ۔
باپ اگے دھر کہندے دیکھو، رو رو سیس نوائے ۔
کڑتا ڈٹھا خون-آلودہ، غشی پئی مڑ بھاری ۔
یوسف میرے دے ایہہ خونوں، زخم کھلھا گلناری ۔
رکھ اکھیں تے کڑتے تائیں، نبی غمی وچ آیا ۔
ہوش پئی مڑ چمے کڑتا، یوسف چھوڑ سدھایا ۔
.........................................................
خون بھنا ایہہ کڑتا ڈٹھا، کھولھ نبی رحمانی ۔
خاک لگی نہ کڑتا پھٹیا، زخموں ن نشانی ۔
......................................................
کھولھ قمیض کہے فرزنداں، پیغمبر کنیانی ۔
تسیں کہو بگھیاڑے کھادھا، پتّ میرا نورانی ۔
کھولھ قمیص ڈٹھا میں سارا، میرے دل حیرانی ۔
سچ کہو کی بھیت نیارا، اس وچّ نہیں نشانی ۔
...................................................
سن فرزند پئے وچ حیرت، بھلّ گئے تدبیروں ۔
کہن سبھے اسیں گرگ لیائیے، سچے ہاں تقریروں ۔
جا جنگل تھیں گرگ دلاور، اوویں پکڑ لیائے ۔
لے کر قید زنجیریں اس نوں، پاس پدر دے آئے ۔
لے بابا ایہہ گرگ ستمگر، قہر کماونہارا ۔
یوسف پیارا پکڑ لئیو سو، کیتا پارا پارا ۔

یعقوب تے گرگ

کر یعقوب فلک ولّ، اکھیں عرض کرے یا باری ۔
اعلیٰ اکبر توں اک خالق، جیں ایہہ چھت سواری ۔
نال طفیل محمد سرور، جو سردار نبیاں ۔
تے برکت اسحاق خلیلوں، عالی شان سفیاں ۔
ایہہ بگھیاڑ اساتھیں بولے، سچی بات سناوے ۔
یوسف میرا کیوں کر کھادھوسُ، سچ پتہ دسّ جاوے ۔
ہتھ اٹھا پیغمبر جس دم، ایہا عرض گزاری ۔
عرض قبول ہوئی درگاہے، حکم کرے ربّ باری ۔
دھر ہتھ توں سر گرگ نبیا، تے کہ اس دے تائیں ۔
بول خدا دے حکموں گرگا، سچی گلّ سنائیں ۔
سر اسدے ہتھ پیغمبر، کہندا اے بگھیاڑا ۔
سچ سنا کہ حکم الاہوں، جھوٹھ ن رہے پواڑا ۔

بگھیاڑ دی گواہی

بولیا گرگ لبیک نبیا، تدھ درود سلاماں ۔
ہن بن سچ نہیں کجھ چارہ، صاحب پیش غلاماں ۔
............................................................
گرگ کہے میں قسم نبیاں، طوبیٰ لکھ لکھ واری ۔
ایہہ طوفان میرے سر بدھا، فتنہ تہمت بھاری ۔
میں ن تیرا یوسف کھادھا، مینوں قسم الٰہی ۔
مینوں بے تقصیر ایہناں نے، پکڑ لیا گھتّ پھاہی ۔
آتش آب درندیاں ہر شے، مڈھوں حکم ربانا ۔
پیغمبر دا بدن مبارک، روا ن آیا کھانا ۔

9. کروانی تے یوسف
کھوہ دے کنڈھے کروانیاں دا آؤنا تے
مالک کروانی دا سفنہ

تد نوں کھوہے دے گردے، آ اترے کروانی ۔
مالک ابن زگر وچ اوہناں، صاحب بازرگانی ۔
گھر اسدا وچّ مصر مدامی، اس اوہ حالَ بیانی ۔
اک دن ستا سفنہ ڈٹھا، اندر عہد جوانی ۔
وچ کنان اہا خود بیٹھا، خوابے نظریں آیا ۔
ٹٹّ سورج ات چرخوں اسدے، وچّ استین سمایا ۔
کڈھ استینوں باہر سٹیا، کھڑا رہیا اس اگے ۔
عبر آیا سر سورج دے تے، موتی برسن لگے ۔
چن چن مالک موتیاں تائیں، بھارے ڈھیر لگائے ۔
بھر صندوق ہویا دل راضی، چشم کھلھی پچھتائے ۔
پاس مئبر حالَ سنایا، اس تعبیر سنائی ۔
اک غلام تیرے ہتھ آوے، کنانوں اے بھائی ۔
برکت اسدی دنیاں دولت، سبھ تیرے ہتھ آوے ۔
آخر تینوں وچّ بہشتاں، اﷲ پاک پچاوے ۔
...................................................
مالک نوں سن خواب حقیقت، وجی شوق نشانی ۔
ہو اسوار مصر تھیں چلیا، آ وڑیا کنانی ۔
ڈھونڈ کرے وچ خانیاں گلیاں، لبھے پتہ غلاموں ۔
شوق طلب وچّ باجھ قراروں، دل خالی آراموں ۔
تاں آواز کری اس ہاتف، ڈٹھا شوق جداہاں ۔
اجے ایہی کر صبر پیارے، برساں تیک پنجاہاں ۔
......................................................
ہن ایہی لے مال تجارت، شاموں ٹریا آہا ۔
طرف وطن ول مصر سدھانا، بھلّ گئیوسُ راہا ۔

مالک دا کھوہ تے پہنچنا

وچ جنگل اس کھوہے گردے، کیتوسُ آن اتارا ۔
ایہہ کھوہا نوں کوہ کنانوں، جس وچ یوسف آہا ۔
کھوہے تھیں اس نوری شعلے، ڈٹھے جاں رواناں ۔
لاٹاں نور بلے اس کھوہوں، جاون ول اسماناں ۔
...................................................
مالک ابن زگر دے آہے، دو بردے سن یارا ۔
بشریٰ مامل نام دوہاں دا، دوویں نیک ستارہ ۔
پانی لین گھلے ایہہ دوویں، مالک نیک وچارے ۔
مامل ڈول وگایا کھوہے، بشریٰ کھڑا کنارے ۔

یوسف نوں جبرائیل ولوں سوچنا

جبرائیل خدا دے حکموں، تاں کھوہے وچ آیا ۔
بہ وچ ڈول چندہ ہن ویلا، یوسف نوں فرمایا ۔
...........................................................
چل اڈیکاں تیریاں یوسف، داغ دلاں وچ پائے ۔
جنہاں دلاں نوں تیریاں تانگھاں، شوق تیرے دکھ جائے ۔
منتظر وچ نت اڈیکاں، روندیاں وقت وہائی ۔
گھاہ چروکے رس رس وہندے، مل دکھ کٹیا جائے ۔
............................................................
دیس چھٹے پردیسیں چلیوں، سفر دراڈے آئے ۔
لمے پینڈے دور وطن دے، تیں ول قصد لیائے ۔
چھوڑ وطن چل دیکھ کویہیاں، پردیساں دیاں واواں ۔
اکناں نوں وچ تیریاں درداں چھوڈ گئیاں جن ماواں ۔
..........................................................
جنہاں پیاریاں دے تیں باجھوں، سائت حشروں بھاری ۔
گزرن چالی سال ایہناں دے، اندر گریازاری ۔

پرسنگ چلیا

جاں بردے کروان اچانک، کھوہے ڈول وہایا ۔
جبرائیل اٹھا یوسف نوں، بوکے کول لیایا ۔
یوسف پچھے جبرائیلا، کت مینوں لے چلے ۔
باپ میرا میں اس دا پیارا، کویں وچھوڑا جھلے ۔

فرشتے دا بھیت کھولھنا

وحی کہے توں شیشہ ڈٹھا، یاد ایہی یا ناہیں ۔
یوسف کہندا یاد ایہی میں بھلا نہیں اس تائیں ۔
.......................................................
وحی کہے لے حضرت یوسف، وقت وکن دا آیا ۔
ملّ تیرا اج دیون لگا، ہتھ جدھے سرمایہ ۔

یوسف دی پشیمانی

یوسف سمجھ ندامت کھاوے، رووے تے پچھتاوے ۔
بخش ربا میں لکھ لکھ طوبیٰ، داغ ختاؤں جاوے ۔
وکاں کتے لے جاوے کوئی، تیریاں طلب رزائیں ۔
قید کریں توں راضی ہوویں، لکھ خوشیاں میں تائیں ۔

پرسنگ چلیا

یوسف ڈول اندر جا بیٹھا، جویں وحی فرمایا ۔
مامل ڈول کھچے لا زورا، بھارا مالم آیا ۔
کیا پیا اج پانی باجھوں، اندر ڈول ہمارے ۔
چا اتاہاں نظر کیتی سو، نور ڈٹھا چمکارے ۔
.......................................................
نور بہشتوں نازل ہویا، کھوہوں ظاہر آیا ۔
مالک ابن زگر خوش ہویا، جاں تس مقصد پایا ۔
.......................................................
کرواناں جا پڑدے اندر، یوسف نبی چھپایا ۔
تنّ دن تے تنّ راتاں پچھوں، کھوہوں باہر آیا ۔
تے اوہ ویر جو یوسف تائیں، کھوہے سٹّ سدھائے ۔
دوجی وار مڑے اوہ تد نوں، لین حقیقت آئے ۔
کھوہے گرد ڈٹھے کروانی، اترے بھار اتارے ۔
کھوہے جھات گھتن ولّ یوسف، لے لے نام پکارے ۔
کھوہ خالی آواز نہ آئی، دھا پئیو نے سارے ۔
گھیر لئے کروانی سبھے، کیتے تنگ بیچارے ۔
آبک بندہ کھوہے سٹیا، دتیاں اساں سجائیں ۔
کون تسیں کی قدر تہاڈا، آندا کڈھ تسائیں ۔
.....................................................
اوڑک خوف پایا کرواناں، کرن خوشامد لگے ۔
پردے وچوں صد کنیانی، کڈھ لیاندا اگے ۔
ویر کہن ایہہ بردا ساڈا، بیفرمانی کردا ۔
یوسف دیکھ بھراواں کمبے، چشم نیویں جی ڈردا ۔

یوسف دا حسن-او-جمال

کرواناں ولّ یوسف ڈٹھا، شکل ڈٹھی نورانی ۔
زلف زنزیر سیاح گھٹ پیچاں، بدروں صاف پیشانی ۔
نور نبوت متھے چمکے، چمک چڑھے اسمانی ۔
ابرو قوس سیاح خمداراں، تیغاں ہندوستانی ۔
......................................................
بھائیاں کہیا جھوٹھ ن جانو، بندہ ایہہ ہمارا ۔
پر بے زار اسیں اس کولوں، دکھ دیوے ایہہ بھارا ۔
تے شمؤن کہے آہستہ، یوسف نوں وٹّ گھوری ۔
کر اقرار جو ہاں میں بندہ، سچی گلّ ہے پوری ۔
جے توں ایہہ اقرار ن کرسیں، قتل کراں تلواروں ۔
سن یوسف نے دل ایہہ جاتا، عقل قیاس وچاروں ۔
میں بندہ ہاں مالک سندا، والی اﷲ میرا ۔
یوسف کہندا میں ہاں بندہ، کمب گیا سن ڈیرہ ۔
سن مالک نے خواہش کیتی، ویچ لوو اس تائیں ۔
جے ہو تسیں بے زار تمامی، مارو نہیں اجائیں ۔
اوہناں کہیا، اسیں دغا ن کردے، دوزخ ہے غداراں ۔
ایہہ بندہ تسیں ملّ خریدو، اس وچّ عیب ہزاراں ۔
جے تسیں عیباں سنے قبولو، نال رضا لے جاؤ ۔
مالک کہے پیغمبر زادیو، عیب کیا فرماؤ ۔
اوہناں کہیا ایہہ چور بہتیرا، جھوٹھیاں کردا گلاں ۔
ایہہ جھوٹھا اسیں تنگ دروغوں، وانگ بلا دیاں سلاں ۔
مالک کہندا سن سبھ عیباں، ملّ کرو چا دیہو ۔
اوہناں کہیا جو خواہش تیری، عیبی دا ملّ ایہو ۔
مالک ویہہ درم دے کھوٹے، یوسف ملّ چکایا ۔
لے درم اوہناں یوسف تائیں، پھڑ باہوں پکڑایا ۔

پرسنگ چلیا

مالک کہے پیغمبر زادیو، سند دیو لکھ کائی ۔
ویچ لیا اساں عیبی بندہ، قیمت حاصل پائی ۔
لے شمؤن قلم تے کاغذ، لکھیا بیٹھ اتھائیں ۔
ویچ دتا اساں یوسف بندہ، مالک مصرعے تائیں ۔
..........................................................
پھر مالک نوں پاس بہایا، سبھ یوسف دے بھائیاں ۔
گلاں کجھ نصیحت کارن، رل اس نوں فرمائیاں ۔
مت مالک کھا دھوکھا اسدا، دیکھ متاں چھل جاوے ۔
نسّ گیا مڑ ہتھ ن آوے، ساڈا نام گواوے ۔
پا زنجیر سنگل گل اسدے، کھڑیو گھتّ کچاوے ۔
ہو ہشیار رکھو جے اس نوں، تاں قابو وچّ آوے ۔
پٹّ تنبو چا ڈیرہ ایتھوں، دیر کریں پچھتاویں ۔
ایہہ چھلیا چھل جاسی دم وچّ، واہ لگے غم کھاویں ۔
ایہہ گلّ سن زنجیر پواوے، مالک یوسف تائیں ۔
ہتھاں وو ہتھکڑیاں پائیاں، گل وو طوق ایزائیں ۔
ٹوپ لباس نمد پہنایا، بھائیاں بیٹھ اتھائیں ۔
ویر چلے چھڈّ یوسف رویا، ملساں پھیر کدائیں ۔

یوسف دی فریاد

یوسف کرے بلند پکاراں، اٹک ذرا مل جاؤ ۔
اے فرزندو باپ میرے دیو، رہم میرے پور کھاؤ ۔
یوسف بہت ندائیاں کردا، اوہ ہو گئے روانہ ۔
جاں یوسف نوں روندا ڈٹھا، نیر چھٹے کرواناں ۔
یوسف کہندا مالک تائیں، ازن ہووے مل آواں ۔
مالک ازن دتا اٹھ نسیا، یوسف طرف بھراواں ۔
......................................................
ویچ چلے تسیں مینوں بھائیؤ، روندا چھوڈ سدھارے ۔
میریاں توڑ امیداں چلے، توڑ-وچھوڑ پیارے ۔
باپ وچھوڑیا میرے کولوں، بھیناں بھائی سارے ۔
آس میری اج گئی نکمی، مڑ وڑنوں گھر بارے ۔
حسد تساڈیاں وچّ دلاں دے، کیڈ کھلار کھلارے ۔
پیغمبر دے بیٹے ہو کے، کیتے ایڈک کارے ۔
.................................................
سن سن بھائیاں گریازاری، جوش دلاں وچ آئے ۔
وچ ندامت روون سارے، اساں غضب سر چائے ۔
جے ن خوف پدر دا ہندا، سن اے یوسف بھائی ۔
گھر ولّ موڑ لے جاندے تینوں، تیری سخت جدائی ۔

پرسنگ چلیا

باہوں پکڑ گیا لے تد نوں، مالک یوسف تائیں ۔
ڈیرہ پٹّ لیا کرواناں، چھوڈ چلے سبھ جائیں ۔
تنبو پٹّ لئے کرواناں، شتراں بھار لدائے ۔
گھوڑیاں زین کسائے سبھناں، چڑھ ول مصر سدھائے ۔
مالک ابن زگر دا آہا، نام ملیح اک بردا ۔
ناکا تے دھر یوسف تائیں، تس حوالے کردا ۔
رکھ یوسف نوں نظر حوالے، نال رہیں ہر ویلے ۔
رکھ نگاہ تے کھانا پینا، حاضر کریں سویلے ۔
نال ملیح خود اگے اگے، یوسف دی اسواری ۔
وچ زنجیراں ناکا اتے، کردا گریا زاری ۔

یوسف دا ماں دی قبر تے پہنچنا

قبر یوسف دی مادر سندی، راہ وچ ظاہر آئی ۔
اچھلیا دل رویا یوسف، دیکھ میرا دکھ مائی ۔
ویکھدیوں جے درد میرے نوں، جھلّ ن سکدی غم نوں ۔
دل پتھر پھٹ پرزے ہووے، میرے دیکھ علم نوں ۔
....................................................
واہ دردا میں چھوڑ سدھانا، توڑ اجزاء قبر دے ۔
ایہہ گلّ بول شطر تھیں جھڑیا، قدماں وچ قبر دے ۔
...........................................................
دیکھ مصیبت جو کجھ گزری، میں چلیا کنانوں ۔
اج وداع ہن خبر ن اگے، کی سر پوے جہانوں ۔
وائے دریغ میرے فرزندا، قبروں پیا پکارا ۔
واہ دردا اس تیرے دردوں، میرا جگر دو پارا ۔
ایہہ آوازا سن کے یوسف، غش کھا جھڑیا تازہ ۔
پھیر قبر تھیں دوجی واری، پیا بلند آوازا ۔
نور اکھیں دل میرے دا توں، فرزندا سو واری ۔
واہ لگے میں جا چھڈاواں، سن سن گریا زاری ۔
حکم الٰہی موڑ ن سکدے، توں میں تے جگ سارا ۔
پوے مصیبت بندے تائیں، باجھوں صبر ن چارہ ۔
....................................................
دن کائی ایہہ دنیاں بیٹا، اسدا گھٹّ بسیرا ۔
آون جاون دکھ سکھ اس دا، چانن برق انھیرا ۔
سن سن ایہہ پکاراں قبروں، یوسف سرت سمھالے ۔
سیس اٹھا قبر تھیں بیٹھا، صبر کرے ہر حالے ۔

پرسنگ چلیا

خالی ڈاچی دیکھ ملیہے، تد نوں شور مچایا ۔
اے مالک کنانی بندہ، لہ شتروں کت دھایا ۔
سن مالک کرواناں اندر، کرے بلند پکارا ۔
غمّ گیا ہے یوسف بندہ، کنانی سیارا ۔
مردو جھبّ لبھو اجے ویلا، دھا ڈگیو ہر جائیں ۔
پیر بدھے ہتھ نسّ ن سکدا، ہوسی اجے اتھائیں ۔
ڈھونڈ پئی ولّ قبرے آیا، اک بندہ کروانی ۔
یوسف ڈٹھا دیکھ کہیوسو، اے غافل کنانی ۔
صاحب تیرے خبر دتی توں، آبک بندہ آہا ۔
صورتَ تیری چھل تھیں خالی، اساں باور ناہا ۔
جے ہن مول ن جاندوں چوری، توں ہوندوں اعتباری ۔
سچ ایہی توں آبک بندہ، عیب بڑا ایہہ بھاری ۔
یوسف کہندا میں ن نسیا، مادر قبر دس آئی ۔
کرن زیارت اٹک گیا میں، ہور فریب ن کائی ۔
ایہہ گلّ سن کروانی تائیں، غضب اچھل آیا ۔
یوسف دے رخسارے اسنے، نرم تماچا لایا ۔
یوسف اک تماچیوں جھڑیا، غش کھا اپر دھرتی ۔
باپ ن ویکھے پیش ن جائے، ایہہ مشکل سر ورتی ۔
ہوش پئی اٹھ بیٹھا یوسف، سر سجدے رکھ رویا ۔
یا مالک توں ارحم اکبر، توں جانے جو ہویا ۔
میں پردیسی مان-ترٹا، نال غماں دل جلیا ۔
میں فرزند نبی تیرے دا، وچ کنارے پلیا ۔
جے میں بہت گناہ کمائے، توں ہیں بخشنہارا ۔
کرم کریں توں میرے اتے، تیں بن ناہیں چارہ ۔
بخش میری تقصیر الٰہی، رہم تیرا ہے بھارا ۔
تینوں مالم حالت میری، اے میرے غفارا ۔
اجے دعا تمام ن ہوئی، ملی نوید کبولوں ۔
آ اج غیبوں پیا انھیرا، قہر عذابِ نزولوں ۔
وچ جہان اندھیری جھلی، شور پیا جگ سارے ۔
جڑھ تھیں کڈھ سٹے رخ بھارے، جھڑے تیور بچارے ۔
کرواناں دے خچر اشتر، جدا جدا ہو بھلے ۔
پیا تزلزل وچ کرواناں، قہر سراں پر جھلے ۔
......................................................
رو کروان کہن اے یارو، کس نے ظلم کمایا ۔
کس ظالم دی شامت کارن، قہر اساں پور آیا ۔
آہا جس تماچا لایا، حضرت یوسف تائیں ۔
اس کہیا میں ظلم کمایا، آیا قہر تدائیں ۔
میں یوسف تے سختی کیتی، اس دعا گزاری ۔
اوسے وقت اساڈے اتے، پئی مصیبت بھاری ۔
سبھناں کہیا جا کمبختا، یوسف پاس شتابی ۔
ہو آجز کر منت اسدی، ہووے دور خرابی ۔
آ کروانی یوسف اگے، رویا زارو زاری ۔
یا حضرت میں ظلم کمایا، پائی سخت خواری ۔
میں حاضر لے نال چپیڑاں، توڑ میرا منہ سارا ۔
بخش گناہ میں بھلا حضرت، کیتیؤں اؤگنہارا ۔
رہم آیا دل یوسف تائیں، گیا غصہ ہٹ سارا ۔
میں آجز توں صاحب ارحم، سانوں بخشنہارا ۔
ہتھ اٹھا گزارے عرضاں، منگے فضل جنابوں ۔
یا ربّ تیرے آجز بندے، بخش امان عذابوں ۔
لفظ اجے ایہہ وچ زبانوں، کھلھ پئی رشنائی ۔
مینہہ انھیری گئی جہانوں، رہیا نشان نہ کائی ۔
مالک دیکھ کرامت بھاری، یوسف پاس سدھایا ۔
خدمت کردا بندیاں وانگوں، اجزوں سیس نوایا ۔
.........................................................
لاہ لباس نمدے دا اوویں، کلّ زنجیر اتارے ۔
پا پوشاک شہانی تن تے، تازی پیش گزارے ۔
گھوڑے تے چا یوسف تائیں، کیتوسُ پیش روانہ ۔
پچھے پچھے وانگ غلاماں، مالک سن کرواناں ۔

شہر بلبیس وچ پہنچنا

شہر آیا بلبیس اوہناں نوں، جاندیاں اندر راہے ۔
اس جگہ دے لوک تمامی، بتّ پجیندے آہے ۔
بت پوجن ربّ منن ناہیں، وچ کفر گمراہی ۔
جا اترے کروان اتھائیں، یوسف دے ہمراہی ۔
جاں یوسف نوں ڈٹھا لوکاں، حیرانی وچ آئے ۔
زن مرداں سبھ نکل شہروں، یوسف طرف سدھائے ۔
سیس جھکا سبھ عرضاں کردے، اے نوری سلطاناں ۔
حد بشریئت تھیں ودھ گئیاں، حسن تیرے دیاں شاناں ۔
کی شے ہیں توں کس دھرتی دا، ہیں معبود پیارا ۔
یا توں آپ کسے دا بندہ، اساں تئجب بھارا ۔
جے توں ہور کسے دا بندہ، پھر کہ کس بنایا ۔
سرجن ہار تیرا اوہ کہڑا، جس ایہہ کرم کمایا ۔
سن یوسف فرماوے لوکاں، شان خدا دی عالی ۔
خالق میرا دانا بینا، جگ سارے دا والی ۔
ہے اوہ اک جو پاک شریکوں، اسدا عالم سارا ۔
سبھ جگ ہے پیدائش اسدی، اوہ اک سرجن ہارا ۔
.........................................................
غافل لوک بتاں نوں پوجن، باطل وہم اوہناں دے ۔
ڈبّ مرن وچ بہرِ-ضلالت، ایہہ معبود جنہاں دے ۔
ایہہ بتّ ناکس آپ نقارے، حرف بیانوں خالی ۔
اوہ معبود اسے دی دنیاں، جس دیاں صفتاں عالی ۔
سن لوکاں ایمان لیاندا، واحد ربّ پچھاتا ۔
توڑ بتاں حق صدق یکینوں، اکو خالق جاتا ۔

بلسان شہر وچ

ڈیرہ پٹ لئیا کرواناں، ہوئے پھیر روانہ ۔
جا بلسان لگائے تنبو، مہمل دھرے جواناں ۔
جاں بلسانی لوکاں ڈٹھی، صورتَ یوسف سندی ۔
حیرت دے دربار وچارے، عقل رہی ہو بندی ۔
سدّ مصور صورتَ یوسف، لوکاں نے لکھوائی ۔
پاس رکھی معبود بنا تس، پوجن مرد نسائی ۔
یوسف نوں معبود بنایا، کرن پرستش سارے ۔
خبر ن پچھی حالَ ن سنیاں، وہم ڈبے جڑھ مارے ۔
سال ہزار اوہناں دے اندر، رہی پرستش جاری ۔
ایہہ مشرک مردود جنابوں، ہوئے کافر ناری ۔
کی جانن اوہ صورتَ سوہنی، رکھدی کیا مانی ۔
اکناں ڈبدیاں تار گئیؤ ای، غرق کیتے اک فانی ۔

شہر کدس ولّ جانا

اٹھ ٹرے کروانی اوتھوں، شتراں گھتّ مہاراں ۔
شہر کدس ول قصد کیتو نے، کرکے قصد ہزاراں ۔
شہر کدس دا والی ستا، تس سفنہ دس آیا ۔
پیا پکارا اٹھ امیرا، صاحب تیرا آیا ۔
استقبال کرو اٹھ جھبدے، اندر شہر لیاؤ ۔
حکم منو جو کہے تسانوں، خدمت ادب بجاؤ ۔
گیا امیر صبح اوہ جھبدے، کارن استکبالے ۔
جا ملیا کرواناں راہے، جا پچھیوسُ حالے ۔
کون تساں سردار جوانو، کس تھاویں تھیں آئے ۔
کیا ارادہ کت ول جانا، رخت کیا کجھ چائے ۔
مالک ابن زگر وچ ساڈے، کہن جدھی سرداری ۔
رہیا امیر تئجب سن کے، ایہہ کیا حکمت بھاری ۔
مالک ابن زگر ہر سالے، ملے ہمیش دو واری ۔
ہن تعظیم میرے تے اسدی، لازم کویں گزاری ۔
اگے میں پور لازم نہ سی، اسدی خدمت کائی ۔
ایہہ خادم میں صاحب وانگوں، اس وچ کی وڈیائی ۔
پاس امیر فرشتے تد نوں، کیتا آن پکارا ۔
ہے جسدی تعظیم تیرے پور، اوہ ہے یوسف پیارا ۔
اس ویلے وچ خدمت یوسف، دو سو ملک سواری ۔
خوش-رفتار جنہاں دے گھوڑے، زینت زری-کاری ۔
دیکھ تجمل شکل نورانی، کہے امیر تبارک ۔
یوسف پاس گیا تے پچھیا، کی تیں اسم مبارک ۔
کون ایہی توں حالَ کویہا، دسّ حقیقت ساری ۔
یوسف کہندا جسدی خاتر، چلیوں نال سواری ۔
خوابوں ڈٹھا جسدا ہالہ، میں اوہ صاحب تیرا ۔
کہے امیر کہیا کس تینوں، خوابوں ہالہ میرا ۔
یوسف کہندا جسنے تینوں، میرا حالَ سنایا ۔
تیرا حالَ اسے تھیں پایا، میں پور اسدا سایہ ۔
کہے امیر مناں میں کہیا، جو مینوں فرماویں ۔
یوسف کہندا توڑ بتاں نوں، تاں واحد ربّ پاویں ۔
......................................................
کہے امیر بتاں نوں توڑاں، شرط نبھا اک میری ۔
دیکھ کرے سجدہ بتّ تینوں، منیئیں عظمت تیری ۔
یوسف کہندا اﷲ کولوں، دور نہیؤں ایہہ کائی ۔
چل ولّ بتّ دکھاواں تینوں، جے تدھ طلب ایہائی ۔
......................................................
جاں یوسف نے قدم ٹکایا، آ اندر بتّ-خانے ۔
رکھ سر پیریں آ بتّ ڈگے، دیکھ نبی دے شانے ۔
دیکھ امیر کرے بتّ پرزے، منی مسلمانی ۔
بتّ جھوٹھے پجاری ظالم، ایہہ بازی شیطانی ۔
..................................................
یوسف کھوہ ایہناں تھیں لئیے، کرے امیر صلاحیں ۔
تد نوں ڈیرہ پٹّ کروانی، لے ٹر گئے اگاہیں ۔
.....................................................
یوسف پاس گئیاں جاں فوجاں، کرواناں غم دھانے ۔
یوسف برقع لاہ لئیا سو، کس دل رہے ٹکانے ۔
.....................................................
فوج امیر ڈٹھا چمکارا، دھرت جھڑے سبھ زینوں ۔
تنّ دناں تنّ رات ن کوئی، اٹھیا مرد زمینوں ۔

ارس شہر وچ پہنچے

راہے جاندیاں خبراں سنیاں، شہر ارس ہن آیا ۔
یوسف دے وچ دل دے ہویا، سن سن شوق سوایا ۔
ویکھن مینوں لوک ارس دے، دنگ رہن وچارے ۔
صورتَ میری دیکھ جھڑیسن، حیرانی وچ سارے ۔
آن ارس دی خلقت ویکھی، یوسف نال نگاہاں ۔
چند سورج دیاں شکلاں انور، روشن رنگ سباہاں ۔
شہر ارس وچ حسن جمیلاں، ایڈک چمکاں مارے ۔
رین اندھیری تھیئے اجالا، چھپ چھپ ویکھن تارے ۔
......................................................
اوہ سبھے نورانی شکلاں، موج حسن وچ گلیاں ۔
پھلّ جھڑن منہ گلاں کردیاں، جھڑن تبسم کلیاں ۔
گوئیا نور تازے دے موتی، ہنے صدف تھیں آئے ۔
مست ارس دے لوک حسن تھیں، وچ خوش طرز ادائے ۔
...........................................................
کتھوں آئے کتھے جانا، کنھے ن حالَ پچھایا ۔
یوسف تائیں ڈٹھا لوکاں، دیکھ ن کنھے بلایا ۔
جاں یوسف نے حالت جاتی، لہ دھرتی تے آیا ۔
سر سجدے رکھ کہے زبانوں، بخش خطا خدایا ۔
میں بھلا توں بخشن ہارا، پکڑ ن انت خیالوں ۔
شیشہ ڈٹھا عبرت پائی، رہم کریں میں ہالوں ۔
پئی ندا سر چا پیارے، ن کر دل غمناکی ۔
یوسف نوں سن ملی تسلی، رہیا اندوہ ن باقی ۔
جاں یوسف سر سجدیوں چایا، ڈٹھے لوک ہزاراں ۔
دوڑے آون کرن زیارت، سن خوبی دیاں ساراں ۔
کر تعظیم گزارن سجدہ، کرن ادب سو واری ۔
یوسف دیکھ کرے شکرانہ، حمد تینوں یا باری ۔

مصر وچ داخل ہونا

آخر حد مصر دی پہتے، منزل کٹّ مراحل ۔
آ لایا کرواناں ڈیرہ، نیل ندی دے ساحل ۔
..........................................................
مالک کہندا یوسف تائیں، چل یوسف وچ پانی ۔
گرد غبار سفر دھو بدنوں، لاہ پوشاک پرانی ۔
پا لباس شہانہ یوسف، آئؤں مصر نواہی ۔
اج مصر قربانی جاسی، تیں پور فضل الٰہی ۔

یوسف دی مصر وچ دوہی فرنی

اک پکار پئی ازگیبوں، سنی مصر دیاں لوکاں ۔
اک بندہ اج ایتھے آیا، نین جہدے وچ جھوکاں ۔
جے کوئی اک نظر کر دیکھے، اسدی شکل پیاری ۔
خوش ہووے خوش رہے ہمیشہ، پاوے فرحت بھاری ۔
سن حیران رہے ہو مصری، کیتا کسے پکارا ۔
دیکھ رہے کو نظر ن آیا، مصر تھکے لبھّ سارا ۔
دروازے پر لبھدے آئے، یوسف نظریں آیا ۔
جو دیکھے غش کھاوے ڈگے، حیرت جوش چڑھایا ۔
تاں جاتا سبھ مصری لوکاں، راز گیا کھل سارا ۔
مئجزیوں اس صورتَ سندی، ہویا ہوگ پکارا ۔
شاہ کیتوس عزیز مصر دا، نام اسے دا رئییاں ۔
جاں یوسف دی شہرت ہوئی، اسنوں خبراں گئیاں ۔
سن سن صبر گیا اٹھ دل دا، لے ٹریا اسواری ۔
شطر سوار ہزار رکابے، زینت نقش نگاری ۔
استقبال کرے وچ راہے، جا ملیا کرواناں ۔
جاں یوسف دی صورتَ ڈٹھی، رہیا ہو دیوانہ ۔
دیکھ سواراں عقلاں گئیاں، تے حیرت وچ آئیاں ۔
دل بیدلاں ن کیوں لے جانے، تیریاں نور صفایاں ۔
شاہ پچھے کرواناں کولوں، ایہہ شے کہُ کیا ای ۔
سورج ہے یا ماہ منور، حور پری یا کائی ۔
مالک عرض کرے سلطانہ، سورج تے چند نہیؤں ۔
یوسف نام غلام بندے دا، سوہنا ہوروں پریؤں ۔
میں سوداگر ویچ لواں اس، کر قیمت دربارے ۔
ملّ پوے وک جاون جاناں، برہوں دے دربارے ۔
سن حیرت رکھ دندیں انگل، شاہ یوسف تے آیا ۔
اے انور خورشید فلک دے، مالک کی فرمایا ۔
یوسف کہندا مالک سچا، مینوں ملّ لیایا ۔
بھائیاں ویچ لیا ہتھ اسدے، جاں ویلا ہتھ آیا ۔
شاہ مصر وچ شہر لیایا، نال اپنے کرواناں ۔
صورتَ سوہنی یوسف والی، رہی شمع وچ جاناں ۔
مالک ابن زگر واہ مردا، آندوئی نور خزانہ ۔

یوسف دا فیزِ-کدمِ

یوسف دی صد سبھ کرواناں، شاہ کرے مہمانی ۔
کرے اتارا عزت سیتی، خاص جگہ سلطانی ۔
.....................................................
مصر اگے سکّ گئیاں نہراں، وگنوں اٹک کھلوئیاں ۔
جاں یوسف دا قدم پیا سو، ندیاں جاری ہوئیاں ۔
مصر اگے بیماریاں خلقاں، مردے لوک ہزاراں ۔
جاں یوسف دا قدم پیا سو، ملی صفحہ بیماراں ۔
.............................................................
کلّ بلا ہر آفت بدیاں، سبھ مصروں اٹھ چلیاں ۔
ایہہ یوسف دی برکت مصری، خلق مراداں ملیاں ۔
مصری لوک کہن اک دوجے، خبر نہیں کی ہویا ۔
کھوٹ دلاں ہر جھوٹھ زباناں، مصروں اٹھ کھلوریا ۔
سارے شہر پکارا ہویا، مسریاں بردا آندا ۔
کون کہے اوہ بردا ہوسی، اوہ مہبوب دلاں دا ۔
.........................................................
اہلِ-نزرِ ہو گھائل مردا، رسدا زہر نظر دا ۔
کیڈک ہے تاثیر نظر دی، چل عظمہ اج مردا ۔
نین سجن دے لاٹ برہوں دی، جان پنبع واہ دردا ۔
جان جلے دم گلے نگاہوں، تے ایہہ مقصد ہردا ۔

10. مصر وچ یوسف دی دید لئی تڑپ

دلبر شاہ دا ماہ کنانی، پیغمبر رحمانی ۔
آ وڑیا وچّ مصرعے یوسف، خلق رہی دیوانی ۔
..........................................................
سارے یوسف یوسف کردے، سوز دلاں بھر چایا ۔
یوسف نوں وچ حجرے مالک، پردیاں وچ بہایا ۔
خلق پھرے وچ شوق دیوانی، ویکھاں ماہ کنانی ۔
مالک ظالم ظلم کیتوئی، سورج کریں نہانی ۔
.........................................................
مالک کہندا ویچ لواں اس، ویچن قصد ہمارا ۔
روز جمعہ کڈھ سودا کرساں، ویکھ لوے جگّ سارا ۔
ہن جاؤ مت اساں بلاؤ، جمعہ دراڈا ناہیں ۔
مل لئیو جاں ویکھو اکھیں، جے ایہہ شوق تساہیں ۔
........................................................
تے لوکاں وچ شوکاں زوکاں، خدیؤں حالَ ونجائے ۔
کئی امیر فقیر ہزاراں، الٹ چوپھیریوں آئے ۔
مالک دیکھ کہے کی ہویا، خلق ہوئی دیوانی ۔
یوسف کیڈ جہانوں باہر، خلقاں کیوں حیرانی ۔

غیب ولوں سجھاء

جاں مالک نے قدر ن جاتا، جوہر نظر ن آیا ۔
یوسف کیڈک جگّ تھیں سوہنا، ظاہرہ آکھ سنایا ۔
تدوں فرشتے مالک اگے، کیتا آن پکارا ۔
اک دینار لے اک دیداروں، قدر کھلے تیں سارا ۔

دیناراں دا مینہہ ورھنا

سن خلقاں نے جوش اٹھایا، مینہہ ورھیا دیناراں ۔
ہر دینار دیکھن تے جاون، اندر وار ہزاراں ۔
یوسف سہن اندر وچ گھر دے، بیٹھا باجھوں پردے ۔
جاندے لوک نگاہاں کردے، تے جھڑدے وچّ در دے ۔
اندر وار گیا جو جھڑیا، گشیؤں ہوش گوائی ۔
جان رہی پھر پچھوں جاتا، تے کجھ صبر ن رائی ۔
...........................................................
ست لکھ ڈھیر ڈھیر لگا دیناروں، مالک انت ن پایا۔
اک سائت وچ شان حسن دا، ایہہ تس نظریں آیا ۔
سب بے ہوش پئے جاں ڈٹھے، مالک کہے غلاماں ۔
ایہناں اٹھا کہو ہن جاون، باہر کرو تماماں ۔
........................................................
بیہوشاں دیاں شہر دہائیاں، گھر دیاں خبراں پائیاں ۔
چا دئے لے ڈولیاں کر کر، راتیں ہوشاں آئیاں ۔

دیدار دا دوجا دن

مالک کہندا اک دیناروں، اج وکھاواں ناہیں ۔
لوکاں اک دینار ودھایا، کرے قبول تائیں ۔
اوہو ہالہ اول والا. ہویا نل تماماں ۔
درباروں بے ہوش پیاں نوں، سٹیا کڈھ غلاماں ۔
ایویں دس دن رہیا تماشہ، مالک دے دربارے ۔
شوق طلب وچ دید کریندیاں، رخت لٹائے سارے ۔

یوسف دے ویچے جان دی منادی

انت جمعہ جاں اگلا آیا، پھری منادی سارٹے ۔
یوسف نوں اج ویچن لگا، مالک وچ بازارے ۔
ماہ کنانی وکن لگاسُ، مصر گئیاں پے واراں ۔
شوئلا شوق چمکیا سینے، جل بل گئے ہزاراں ۔

11. یوسف دا منڈی وچ وکنا
منڈی دی آرائش

اک مکان عجب خوش ترزوں، صاف فراخ چنگیرا ۔
مالک خوب سنوار بنایا، جسدا شان وڈیرا ۔
وچّ ستون رخامے کیتے، زریں ہور سنوارے ۔
کر پیوند بلند مکانے، جڑے جواہر سارے ۔
....................................................
پئی پکار وکیندا یوسف، چڑھیا جوش ہوائے ۔
ذوق ندی وچّ سینے مسریاں، سن موجاں وچّ آئے ۔
درد دلاں وچ نہراں وگیاں، ٹھاٹھ چڑھے دریائے ۔
رڑھیا مصر پیا رڑھ برہوں، داغ دلاں وچ پائے ۔
..............................................................
شاہ مصر فرمان کریندا، مالک ابن زگر نوں ۔
خلق سبھی ہن حاضر ہوئی، لے آ اس دلبر نوں ۔

یوسف تے مالک

تاں مالک وڑ مندر اندر کہندا، یوسف نوں وچ پردے ۔
اٹھ یوسف چل ویچاں تینوں، لوک اڈیکاں کردے ۔
ایہہ گلّ سن دل یوسف سندا، غم دے بہر اچھالے ۔
وکن لگا میں وچ بزارے، باپ ن ویکھے حالے ۔
کویں شفیق پدر بے خبرا، میتھیں کتنے چر دا ۔
میں پردیسی تے نتانا، کدھر وکدا پھردا ۔
باپ میرے نوں کہیں سبائے، دے سنیہے میرے ۔
یوسف تیرا وکدا پھردا، کرواناں دے ڈیرے ۔
...................................................
یوسف رووے باپ وچھنا، سر نیویں فرمایا ۔
خبر نہیں توں کتھے ویچیں، فکر میرے دل آیا ۔
سن مالک نے کہیا یوسف، ایہہ کیہی وڈیائی ۔
کھوہوں کڈھ ٹکے دے آندوں، ہن کہُ عذر کیا ای ۔
ویچن نوں میں ملّ لیاندوں، ویچاں جتھے چاہاں ۔
سیں گھر صاحب ہیں اج بردا، ن کر نظر پچھاہاں ۔
سن یوسف ہو آجز کہندا، ایہی سچ مکرا ۔
توں صاحب میں آجز بردا، عذر نہیں اج ذرہ ۔
سن کے مالک قدمیں ڈگا، میں تیتھیں شرماواں ۔
تیرے لطفَ کرم دیاں یوسف، میرے سر تے چھاواں ۔

منڈی ول جانا

مالک آپ لیا نہلایا، حضرت یوسف تائیں ۔
پھر پوشاک بدن پہنائی، کی تس صفت سنائیں ۔
وال سوار جڑے وچ موتی، حکمت نال پروئے ۔
وال سیاح وچ تاریاں وانگوں، موتی روشن ہوئے ۔
........................................................
نال تحمل یوسف تائیں، باہر طرف لیائے ۔
منہ پور برقع پایا ہویا، خلق متاں مر جائے ۔
جا بلند کھڑا ہو مالک، اچا کرے پکارا ۔
یوسف آیا ویکھو لوکو، دید کرے جگّ سارا ۔

یوسف دی رو-نمائی

جاں مالک نے کرسی اتے، یوسخ آن بہایا ۔
برقع چایا گھنڈ اٹھایا، دلیں المبا لایا ۔
جاں اوہ صورتَ ظاہر ہوئی، چھیک پئے وچ سنگھاں ۔
شمع بلی پرّ بلے تڑپھدیاں، اندر شوق پتنگاں ۔
........................................................
اکو واری ڈٹھا چمکارا، دیکھدیاں زن مرداں ۔
اوہ ظاہر پر اکھیں لکیاں، ہو زخموں سرگرداں ۔
ایڈک زخم اکھیں وچّ واہے، چمک حسن دیاں کرداں ۔
رس رس خون دلاں وچّ دھسیا، نال برہوں دیاں درداں ۔
........................................................
مجلس وچوں پئے پکارے، مالک بازرگانا ۔
قسم تینوں گھت برقع اس تے، دیکھ گئیاں جل جاناں ۔
.........................................................
گزری دیر پئیاں کجھ ہوشاں، نیویاں کرن نگاہاں ۔
چشم ضعیف ن تابش جھلے، شوکاں قدم اگاہاں ۔
مالک کرے بلند پکاراں، مشتریؤ زر کڈھو ۔
یوسف ویچاں ملّ خریدو، ایہہ بیخدیاں چھڈو ۔
سن لوکاں سر نیویں کیتے، قیمت کہڑا تارے ۔
اسدا ملّ نہیں جگ سارا، تے کد مصری سارے ۔

یوسف دی بولی پینی

جوش پئے وچ بزم ملوکاں، مشتریاں دل ڈولے ۔
سینیاں وچ پئیاں سے ضرباں، وگے برہوں دے جھولے ۔
چھاتیاں دے صندوقاں وچوں، مال دلاں دے کھولھے ۔
ایہہ وچّ رونمائی سجن دے، کم نکلے جاں تولے ۔
مڑ گھتّ گرہ دھرن وچ جیباں، تے مڑ پھیر ن بولے ۔
سرمایہ دی بیسامانیؤں، کوئی بھیت ن کھولھے ۔
......................................................
تد نوں بدرا اشرفیاں دا، گاہک اک لیایا ۔
گنتی وچّ ہزار ایہا ہی، یوسف طلب سنایا ۔
پہل ہوئی ہن خلقت دوڑی، ملّ خریدن سارے ۔
ہر طاقت وچ عرض لیائی، شور پیا یکبارے ۔
ہر ہر دل وچّ یوسف سندا، شوق پیا سو بھارا ۔
زن مرداں ہر حاضر مالوں، لگے کرن پکارا ۔
بڈھی اک مسکین بیچاری، اٹی سوت لیائی ۔
جے اتنے نوں آوے یوسف، دیہو عرض سنائی ۔
اس صورتَ دیاں مائنیاں مینوں، کر مجبور جھکایا ۔
میں خود دل دا واہ مٹایا، آندا سبھ سرمایہ ۔
اک تونگر نے سو بدرا، اوویں آن سٹایا ۔
اک ہزار مہر ہر بدرے، یوسف ملّ سنایا ۔
..........................................................
موتی وزن برابر یوسف، اک نے عرض سنائی ۔
لال بدخشاں والے دوجا، دونی کرے ودھائی ۔
کجھ ٹکانا رہیا ن قیمت، وک وک گئے خزانے ۔
دیون ملک متائی دولت، سن گھر بار مکانے ۔

ہکایت بیبی بازگاہ

بازگاہ نام وسے اک عورت، سرور مصر نواحی ۔
آدیاں دی وچّ قوم اسے دی، سرداری تے شاہی ۔
پہلی عمر کنواری ریئنا، سرپ چمن دا پورا ۔
زاہد لٹے تے صبر لٹاوے، اسدا ناز نہورا ۔
جدوں نکابوں اکھیں کھوہلے، تیر چھٹن وچ غمزے ۔
بھواں کماناں چشم دو ناوک، آبِ-نشہ وچّ رمزے ۔
............................................................
مال جمال جوانی خوشیاں، پر دل کتے نہ ٹکدا ۔
اسنے سنیاں اج وچ مصرعے، دلبر شامی وکدا ۔
یوسف نام اجیہا سوہنا، ویکھدیاں جند جاندی ۔
سن وچّ بھاہ ککھاں دے شعلے، دل نے تاب ن آندی ۔
مال متعہ خزانے سارے، شتریں کڈھ لدائے ۔
گھتّ وہیر چلی ول مصرعے، شوق سنیہے آئے ۔
......................................................
بازگاہ نے کڈھ پردے وچوں، جاں دو نین وگائے ۔
اکو وار نگاہ پئی پھر، ہتھوں ہوش گوائے ۔
......................................................
اٹھ پچھے توں کی کجھ آہا، تینوں کس بنایا ۔
رگاں پئیاں تن ہڈیاں اتے، ایہہ کن رنگ چڑھایا ۔
کس سانء نے نور چڑھایا، پیشانی پور تیرے ۔
صاد زاد لکھے کن دوویں، زیبا نین لٹیرے ۔
....................................................
شکل مبارک تیری دے وچّ، کسدا نور چمکدا ۔
بالی لاٹ حسن دی کسنے، جیں کا دیکھ ن سکدا ۔
کس نے ساجی صورتَ تیری، سوہنی حد بیانوں ۔
ہیں پیدائش خاک زمینوں، جاں کا شے اسمانوں ۔

یوسف دا بازگاہ نوں خطاب کرنا

سن یوسف لا غوطہ جاندا، وحدت دے دریائیں ۔
اوہ اکا جہدا میں بندہ، کہندا بازگاہ تائیں ۔
سانء پاک بناون والا، میرا حسن دلارا ۔
جسدی ثنائ-اِ-کلمء دا قطرہ، سورج دا انگیارا ۔
............................................................
اے بیبی میں بندہ جسدا، اسے دا جگّ سارا ۔
میں اک نقش کروڑیں نکشوں، تے اوہی سرجن ہارا ۔
.....................................................
جے توں چاہیں غموں آزادی، آس ملے درگاہوں ۔
جے توں چاہیں ہردم خوشیاں، بھلّ نہیں اس راہوں ۔
جے توں چاہیں عشقَ ہلارے، ودھ ملن امیدوں ۔
جے توں چاہیں ذوق مدامی، ویکھ ن عمروں زیدوں ۔
جے توں چاہیں میں سکھ پاواں، چھڈّ دیہہ دنیاں ساری ۔
جے توں چاہیں فخر ہزاراں، چا خدیؤں بے زاری ۔
جے توں چاہیں وصل زیارت، اک دم رہے نہ خالی ۔
جے توں ڈریں وچھوڑے کولوں، ن جاہ دور سوالی ۔
جے توں چاہیں ملے حیاتی، جندے گزر جہانوں ۔
جے توں چاہیں ملے تسلی، ہٹ جا وہم گمانوں ۔
جے توں یار پیارے خاتر، ہر شے تھیں تٹ جاویں ۔
جے چاہیں توں سو کجھ پاویں، تھاؤں گھتھا مڑ پاویں ۔
جے چاہیں سو ملے اتھائیں، ایہہ در چھوڑ ن جائیں ۔
جے ایہہ چھوڑ چلیں در کدھرے، خیر ملے تدھ تائیں ۔
..........................................................
اے بیبی میں تیرے ورگا، بندہ ہاں رحمانی ۔
رگاں پئیاں تن ہڈیاں اتے، رنگ ایہی فیزانی ۔
نال مثالاں گلاں سنیاں، رکھدیاں فرق وڈیرا ۔
تے اوہ پاک مثالاں کولوں، اسدا شان اچیرا ۔

بازگاہ دا ادھار

سن تقریراں نازک مائنی، زن اکھیں کھل گئیاں ۔
ترہائی وچ دریا شربت، ڈبّ مراداں لئیاں ۔
شیشہ دیکھ ضداں من بھانا، تسنے ہتھ وگایا ۔
میں برہوں بو جوش رچایا، اک لبھا لکھ پایا ۔
............................................................
میں قربان تیرے یا حضرت، کرکے عرض سنائی ۔
گمّ گئی نوں کڈھ ہنیریوں، چا سٹیا رشنائی ۔
لبھّ لئیا میں اصل پیارا، چھوڑ ہوس دی بازی ۔
اصل حقیقت میں ہتھ آئی، چھڈی طلب مجازی ۔
.......................................................
ربّ جزا دیوے تیں شاہا، اندر دو جہاناں ۔
عمر گزاراں ادا ن ہووے، شکر تیرے اہساناں ۔
ایہہ گلّ آکھ گئی ہو رخصت، مال اسباب لٹائے ۔
کر آزاد غلام کنیزاں، سارے دلوں بھلائے ۔
کنڈھے نیل ندی پا کٹیا، لئیا لباس نمد دا ۔
چھوڑ صنم وچّ زکراں فقراں، پھڑیا ورد صمد دا ۔
ساری عمر عبادت اندر، تے وچّ شوق وہائی ۔
ملیا یار ن گیا خالی، واٹ کٹی کم آئی ۔
...............................................................
واہ مردو مر جاؤ ڈب ڈب، زناں گئیاں ودھ اگے ۔
ناموری دیاں پگاں تائیں، کیوں اجے داغ ن لگے ۔
قدم پچھے اس زن دے مردا، جے توں قدم اٹھائیں ۔
یار ملے تے مقصد پائیں، کدے ن اؤگت جائیں ۔

زلیخا دا منڈی وچ پجنا

اج وکیندا حضرت یوسف، مجلس دے وچکارے ۔
بال ترٹے پنکھی آ آ، لے پر پہتے ڈارے ۔
مشتریاں دا شور چوپھیرے، یوسف دے ونجارے ۔
ونج جنہاں وچ اصل حقیقت، سود لے گئے بھارے ۔
کرے بلند پکار منادی، مردو ودھو ودھاؤ ۔
وک چلیا اج ماہ-کنیانی، متاں پچھوں پچھتاؤ ۔
..........................................................
قیمت اجے ترکی اندر، ودھ حساب شماروں ۔
تد نوں آن زلیخا پہتی، قتل ہوئی دیداروں ۔
دیکھ جھڑی ایہہ اہا صورتَ، جسدیاں لاٹاں بلیاں ۔
بال اننجانے خوابے ستی، جس شولے وچ جلیاں ۔
جسدے عشقَ سندے پروانے، وگ ملکاں وچ چلے ۔
اپنے راج چھڑائے درداں مصر سنیہے گھلے ۔
...................................................
اج مقصود وکیندا ملیا، ملّ وہاجاں لکھیں ۔
رو رو گزر قراروں رہیاں، ویکھ سجن دیاں اکھیں ۔
رہن دیاں ایتھے وکدا یوسف، ملی خریدن-ہارین ۔
حاضر مال رہے وچّ مجلس، ڈھکے آن وپاری ۔
ایہہ بزائت نور خزانہ، اسدی قیمت بھاری ۔
ہن گاہک دی حالَ حقیقت، آکھ سنائیں ساری ۔
کون ایہی کس تھاؤں چلی، کتھوں عشقَ لیایا ۔
کی کی پئے جنجال دکھاں دے، کیونکر حالَ وہایا ۔
کیڈک پاس جمع کر رکھے، درداں دا سرمایہ ۔
سورج عشقَ چمکیا سر تے، وقت جلن دا آیا ۔

12. زلیخا دا پرسنگ

شاہ تیموس بڑا سدواوے، مغرب وچّ دیارے ۔
مشتری درے فلک دا خادم، اس دی ٹہل گزارے ۔
.........................................................
اک دختر اس نان زلیخا، پور انوار صفائی ۔
حوراں اس دیاں خدمتگاراں، پریاں چیز ن کائی ۔
تیموسے نوں بہت پیاری، ویکھے سو سو واری ۔
اس دی خدمت خاطرداری، اسدی فرحت بھاری ۔
نازیں پالی خوشیاں والی، غموں ن پئیاں ساراں ۔
تے وچ عشرت عیش بہاراں، کردی ناز ہزاراں ۔
داعیاں گود کھلیندی نازک، عمر پنی ستّ سالے ۔
ودھ ودھ مارن تاریاں تائیں، نین دو نازاں والے ۔
لئبتبازی رات دناں وچّ، کار رہی دن کائی ۔
عےدوں بعد برہوں پھٹ گھتی، جاں نیندر وچّ آئی ۔
ہو چکیاں اوہ ناز بہاراں جاں اک رات دسائی ۔
پھر سائت ہر گزری جاندی، نظر قیامت آئی ۔

زلیخا دا برہوں-سٹہوں کھانا

پئی زلیخا نیندر اندر، دل دے پڑدے کھلھے ۔
جھل دلا کجھ ہوون لگا، زخم وجے تن ڈلہے ۔
اچاچیت جوان ڈٹھا سو، واہ قربان جوانی ۔
لٹکے زلف زنجیراں والی، نور ورھے پیشانی ۔
داغ کھلھا وچ بدر دساوے، اس وچ داغ ن کائی ۔
زلف رسن وچ بازیگریاں، ول ول آفت چھائی ۔
......................................................
غبگب وچ زقن دے ڈونگھا، جھلک پوے وچ نوروں ۔
ساری صورتَ مورت نوری، عیبوں پاک قصوروں ۔

زلیخا دی ویدنا

جدوں زلیخا صورتَ ڈٹھی، ویکھ کہاں کی ورتی ۔
جان رہی پر وہمِ-ستہیر، وہ تن وگیا دھرتی ۔
نین لہو بھر آئے سفنے، کھلھی جوش خماری ۔
نازورے دی وچ کلیجے، وگ وگ گئی کٹاری ۔
برہوں پھوک دتا سو لامبو، کجھ سر پیر نہ آیا ۔
سینہ چور کلیجہ ٹکڑے، شور دماغ رچایا ۔
دیکھ تڑپھ جھڑ عقلوں بھلی، عشقَ المبے لائے ۔
ضرب نگاہ لگی سر کاری، ٹٹ تران سدھائے ۔
تیز نگاہاں قاتل چشماں، بہ جگر وچّ گئیاں ۔
خون چھٹا ہڑ رڑھی زلیخا، کنھے ن خبراں لئیاں ۔
سفنے ڈٹھوسُ شوئلا نوری، وقت غماں دے آئے ۔
پھر اوہ حالے اول والے، کد سفنے دسّ آئے ۔
.........................................................
بھلا ہندا میں سوندی ناہا، وسّ نہیں پر کائی ۔
اکا دھار ترٹھی رمزوں، چا وچ دم تڑپھائی ۔
چلا گیا من موہ پیارا، رہیا رجھیواں بھارا ۔
بوٹا بیج گیا وچ دل دے، جسدا تخم نیارا ۔
دم وچّ شاخ جڑھاں چھڈّ چلیاں، گٹھّ گٹھّ لمیاں سولاں ۔
نوکاں تیز کٹاریاں ظالم، ڈنگن جان ملولاں ۔
پور پور خار تے برگ ن میوہ، بیکھ وگی تھاں پکے ۔
کئی تبر لکھ واہاں لاون، شاخ ن ہن ٹٹ سکے ۔
..........................................................
سو سو واری نیندر اندر، غشیاں پے پے گئیاں ۔
فجر ہوئی سو جھس جھس تلیاں آن جگائی سئیاں ۔
.........................................................
ظاہر شرم ن بولن دیوے، چا منہ ہتھ وگاوے ۔
تے اندر وچ ظالم برہوں، غم دی ٹھاٹھ چڑھاوے ۔
........................................................
اندر سپّ سمندر تھلے، موتی راز نہانی ۔
وچّ پتھر جیوں اگّ المبا، حالَ گھتے زندگانی ۔
.......................................................
دن سارا وچ غم دلگیری، آہیں نال وہایا ۔
سورج ڈبا تارے نکلے، کھیتیاں جھلمل لایا ۔
پہلی رات جو قبرے والی، سر اسدے تے آئی ۔
منکر اتے نکیر غماں دے، حاضر سوز جدائی ۔
باندیاں رخصت ہو ہو گئیاں، ہور سہیلیاں سبھے ۔
رہی زلیخا درداں لٹی، صبر گواچا لبھے ۔
...................................................
کدے سرہاندی کدے پواندی، لٹّ لٹّ غشیاں کھاندی ۔
صبر قرار ن آوے دل نوں، نین ملے کرلاندی ۔
.......................................................
وین ن مکے نین ن سکے، چین ن ڈھکے نیڑے ۔
غم دیاں آہیں کھٹدیاں ناہیں، کیتیاں غم دے جھیڑے ۔
........................................................
اٹھ سویرے اکھیں دھوئیاں، اشکوں میل اتاری ۔
پانی بکّ الار دو رخ تے، کیتی پردہ داری ۔
مت کو ویکھے وہندیاں اکھیں، راز متاں کھل جاوے ۔
لب ہسدے وچ باطن رووے، دل نوں صبر ن آوے ۔
......................................................
ایہا حالَ رہیا دن کائی، ایہا درد جھوریواں ۔
ایہو دن تے ایہو راتاں، ایہو نت سڑیواں ۔
.................................................
ہن غم دل تے جوش لیائے، جھلّ دکھاں دی وائے ۔
رنگ برہوں دے تد سوہاندے، جاں پردہ اڈ جائے ۔
پردیاں دے وچّ ایہہ رنگ خونی، رہن ن مول دبائے ۔
پردے جان رنگے اس رنگوں، پھیر ن چھپن چھپائے ۔

13. زلیخا تے اس دیاں سئیاں

آپ زلیخا عشقَ لکاوے، دل دا بھید چھپاوے ۔
پر ایہہ کویں چھپایا جاوے، کد پردے وچ آوے ۔
وچے وچ دل لامبو لاوے، دھوآں نہ دکھلاوے ۔
جے اوہ دھوآں ن دکھلاوے، لاٹ کڈھے چھٹ جاوے ۔
برہوں ویل لگی وچ تن دے، اشکوں پانی لایا ۔
ایہہ ودھ سر چڑھ گئی درختیں، حالَ سبھا دس آیا ۔
کدے کدائیں سئیاں ڈٹھے، نین دو نہراں وگدے ۔
ہتھ پلو ایہہ بیٹھی پونجھے، چھری گھتی وچ رگ دے ۔
کدے کداہیں آہیں بھردی باندیاں نوں دسّ آئی ۔
ٹھنڈے ساہ بھرے تے جاپے، اسدا راز کیائی ۔
کدے کدے وچ ادھیاں راتیں، وین سنے ہمسایاں ۔
ڈٹھی کدی سروں سر پٹدی، کاریہاریاں داعیاں ۔

سئیاں دیاں چمیگوئیاں

اک کہیا سو سوہنی وڈی، اسدا حسن دلارا ۔
چشم گئی کر زخم کسے دی، روگ ایہا سو بھارا ۔
.........................................................
اک بولی کسے جادو کیتا، ویری نے کٹّ جڑیاں ۔
دیوَ پری دا سایہ ہوسی، ہور کہن دو کھڑیاں ۔
کجھ بیماری ہوگُ نہانی، اک ایہا فرماوے ۔
اک کہے بن عشقوں مینوں، کائی نظر ن آوے ۔
.....................................................
دوجی کہندی سچ ایہا ای، پر توں تھوڑھی بھلی ۔
ایہہ کا خوابے وچ خیالے، عشقَ اندھیری جھلی ۔
......................................................
دائی اک سیانی سبھ تھیں، واقف ولاں چھلاں دی ۔
مہرم مڈھوں ایہناں گلاں دی، سیونہار سلاں دی ۔
ٹٹے جوڑ دکھاوے شیشے، وچھڑیاں نوں میلے ۔
چھڑک گلاب گیاں نوں ہوشوں، بخشے سرت سویلے ۔
......................................................
تے اس آپ جوانی ویلے، خوشیاں ذوق ہنڈھائے ۔
سیاں جیاں دے نظروں بیڑے، روہڑ گھتے دریائے ۔
ول چھل برہوں دے سارے، تے سبھ درد دلاں دے ۔
اسنے نرمیاں گرمیاں والے، ڈٹھے وقت وہائی ۔

زلیخا تے دائی

جا بیٹھی اوہ پاس زلیخا، گھول گھتی میں واری ۔
اے میری فرزند پیاری، سن کے گریازاری ۔
حالَ تیرا میں ظاہر ڈٹھا، دیکھ جلے دل میرا ۔
توں اوہ مینوں نظر ن آویں، ن اوہ چالا تیرا ۔
......................................................
شیر میرے تھیں وڈی ہوئیؤں، مہر میری وچ پلیؤں ۔
سچ کہ راز چھپا ن میں تھیں، کس آتش وچ جلیؤں ۔
.........................................................
دسّ زلیخا رکھ ن پڑدا، کراں تیری غمخواری ۔
تے جے حالَ ن کہیں زبانوں، کون کرے تدھ کاری ۔
میرے نالوں ودھ پیاری، کون کوئی ہے تیری ۔
تیجا ہور نہیں وچ کائی، میں تیری توں میری ۔
جے توں مینوں درد ن دسیں، انت دسیں کس تائیں ۔
بھید اگھاڑے باجھ زلیخا، ہون ن دور بلائیں ۔
بھید دلے دا کھوہل پیاری، کر کاری دکھلاواں ۔
جے اوہ پنچھی چوغا پا کے، تیرے دام پھساواں ۔
تے جے ہوگ فرشتہ کائی، بہاں وچھا مصلا ۔
لاہ اسمانوں نال دوائیں، تیری کراں تسلا ۔
......................................................
سارے درد گنے بہہ دائی، ویدن ہور سنائی ۔
تے اسدے دکھ کٹنے کارن، سو تدبیر بنائی ۔

زلیخا دا بھید کھولھنا

گپّ شڑپّ جو دائی والی، سنی زلیخا ساری ۔
پئی امید جو روون لگی، درد میرے دی کاری ۔
.........................................................
ن پچھ ماں میں کی کجھ دساں، کسدا نام سناواں ۔
کنھ لٹی میں کسنے پھٹی، جرم کدھے سر لاواں ۔
..........................................................
جاں میں ڈٹھا ویکھدیاں ہی، میں ہو رہیاں بردی ۔
دائی پاس زلیخا روندی، رو رو گلاں کردی ۔
وچھڑیاں دا ملن سکھالا، ایہہ اس تھیں دکھ بھارا ۔
جسدا نام نشان ن ظاہر، حالَ کہاں کی سارا ۔
جیوں جیوں سفنے اندر آیا، نازک رمزاں والا ۔
کھوہل زلیخا دائی تائیں، آکھ سنایا ہالہ ۔

دائی دی نصیحت

سن دائی وچ حیرت ڈبی، کجھ سر پیر ن آیا ۔
کجھ تدبیر ن کھلھی ظاہر، انت ایہا فرمایا ۔
بسّ دھیا چھڈّ وہمی جھیڑے، مفت ن مر ہو کملی ۔
ایڈ خیالیں خوابیں ڈبدے، مست افیمی عملی ۔
............................................................
جھوٹھی خواب ایہا ای بیبی، اس وچ سچ ن بھورا ۔
کھاون پیون چھوڑ دتوئی، کیوں گیا چکّ زورا ۔

زلیخا دا اشارہ

کہے زلیخا جھوٹھیاں تائیں، آون جھوٹھیاں خواباں ۔
میں سچی دی خواب ن جھوٹھی، جھوٹھے پلے کزاباں ۔
....................................................
وہم وچارا نقش اجیہے، کد گھڑ سکے کداہیں ۔
عکس سفاتِ-حسنِ تک جسدے، خود اڈ سکدا ناہیں ۔
..........................................................
دائی کہے نہیں جے جھوٹھی، تاں بھی ہتھ ن آوے ۔
ہتھ ن پہنچے جس مطلب نوں، جھبّ عاقل ہٹ جاوے ۔
...........................................................
دیکھ دکھاں دا دوزخ بلدا، دوڑ گئی اٹھ دائی ۔
جا تیموسے حالَ سنایا، غم دی چھری وگائی ۔
سن تیموس پیا وچ حیرت، نیر چھٹے خود دھانا ۔
جے ہے عشقَ سچا دکھ دیسی، ہوسی زخم پرانا ۔

14. زلیخا دا دوجی وار سفنہ دیکھنا
خواب وچّ نوری صورتَ دا مڑ پرگٹ ہونا

تاں سفنے وچّ دوجی واری، اوہا شکل دس آئی ۔
اوہو رمزاں اوہو غمزے، ذرا فرق ن کائی ۔
اوہو ناز نہورا تازہ، اوہو سروِ خراماں ۔
اوہو شہد کرشمیوں رسدا، تیہی بہی بداماں ۔
......................................................
اوہو لٹ لے جاون والا، ملیا دوجی واری،
اوہو جس دیاں وچ قضیاں، کیتی گریازاری ۔
دیکھ چھٹے گھا خون پھہارے، دیکھ قدم سر دھردی ۔
رو رو پکڑ قدم دیاں تلیاں، ازز ہزاراں کردی ۔

زلیخا دی بنے

اے دلدار کمنداں والیا، مہبوبا میں واری ۔
تیرے ناز کرشمیاں اتے، میں قربان بیچاری ۔
جیون جوگیا جو کجھ ہو گیا، سن لے درد کہانی ۔
جے ن مری میں مر جانی، توں مت خام پچھانی ۔
.....................................................
جس دن دا میں تینوں ڈٹھا، اپنا آپ بھلایا ۔
جس دن دا میں تینوں پایا، خود نوں روڑھ وگایا ۔
جس دن دا میں تینوں لبھا، ہور سبھا سٹّ پایا ۔
جس دن دا میں تینوں پوجیا، پوجا دا ولّ ن آیا ۔
جس دن دا توں میں گھر آیا، میرا رہا ن کائی ۔
جس دن دا توں مینوں لٹیا، درداں نے لٹّ پائی ۔
...........................................................
وسیں زمیں یا آسمانیں، چند ہوویں یا تارہ ۔
یا توں سورج یا توں بجلی، یا توں کجھ نیارا ۔
یا توں صرف برہوں دا شوئلا، یا آہاں دیاں لاٹاں ۔
یا توں داغ غماں دا روشن، یا فرکت دیاں واٹاں ۔
............................................................
کی پیدائش کہڑی جنسوں، کی کجھ ہیں شے کائی ۔
کدھر آویں پھیریاں پاویں، مطلب تدھ کیائی ؟

جواب نوری صورتَ دا

سن اسنے ایہہ گریازاری، انت ایہا فرمایا ۔
میں ہاں خاکی آدمزادا، شوق تیرے ات آیا ۔
جیوں توں میریاں درداں اندر، رو رو کریں دہائی ۔
اوویں میں بھی شوق تیرے دی، سر پور آفت چائی ۔
........................................................
اک دم دور نہیں میں تیں تھیں، توں بھی دور ن جائیں ۔
ہاں میں دل تھیں نیڑے تیرے، پوریاں کریں وفائیں ۔
........................................................
رکھ پچھان اساڈی صورتَ، بنھ نقشہ وچ دل دے ۔
یاریاں والے سخت کوشالے، یار ن سوکھے ملدے ۔

سفنے توں بے داری

ایہہ گلّ آکھ گیا اوہ اوویں، صورتَ کتے چھپائی ۔
رہی زلیخا خوابے اندر، بے خود سرت ن کائی ۔
.......................................................
پہلی واری دھر بیماری، کر لاچار گیا سو ۔
دوجی واری کارن کاری، آیا مار گیا سو ۔
مار گیا پر پار ن کیتی، چھوڑ گیا لٹکائی ۔
عشقَ پیار ادھار بزائت، جان گئی وچ سائی ۔
..............................................................
رووے کدے کداہیں ہسے، ڈبدی کدے خیالیں ۔
جامے چیرے سر نوں کھوہے، خاک گھتے چا والیں ۔
کھڑی زمیں تے ڈگّ ڈگّ پیندی، تے وچ خاک رلیندی ۔
باندیاں حالَ پچھیندیاں اسدا، تے ایہہ ہتھ ملیندی ۔
............................................................
دیوانی ہو گئی زلیخا، خبر نہیں کی ہویا ۔
نالے باپ دکھیں دل بھریا، نین لہو بھر رویا ۔
روگی روگ ڈٹھے جنھ ویداں، کیتیاں بہت دوائیں ۔
اثر خلاف ہویا پر ظاہر، ودھیاں درد بلائیں ۔
..............................................................
آخر عقلمنداں فرمایا، قید رکھو زنجیروں ۔
ایہہ کوشالے برہوں والے، کد ہٹدے تدبیروں ۔
تے اوہ حالَ کسے ن مالم، راتیں دے پیماناں ۔
ایہہ دیوانی کر کر سٹی، جسنے مار نشانہ ۔

زلیخا بندی وچّ

تیموسے زنجیر سنہری، جڑیا موتیاں والا ۔
دختر دے اوہ پیریں پایا، چند دوالے ہالہ ۔
تے چا حجرے وچ سٹائی، ہور ن عقلاں چلیاں ۔
مت ایہہ کرے خوار اسانوں، پھرے متاں وچ گلیاں ۔
رات دنے وچ غم دے حجرے، عقل قیاسوں خالی ۔
باجھ حواس رہے متوالی، بہوتیاں درداں والی ۔
.........................................................
بال اننجانی برہوں ظالم، بھارا بھار چوایا ۔
سٹّ ن سکے چاون اوکھا، اسدا مغز کھپایا ۔
جاں ایہہ زخم پرانا ہویا، لگیاں ملن دوائیں ۔
دن کائی آرام کماوے، وگسی پھیر کدائیں ۔
اشکا چل صبر گھر نیڑے، منزل اجے دراڈی ۔
پانی چھڑک کرم دا اک دم، جلدی جان اساڈی ۔

15. آس دی کلی دا پھٹنا
زلیخا دا تیجی وار سفنہ دیکھنا

برس پچھے اک رات زلیخا، رو رو کردی زاری ۔
جھلّ پیا سو غم دا جھولا، صبر قراروں ہاری ۔
........................................................
تاں وچ سفنے تیجی واری، شکل اوہا دس آئی ۔
شوق جدھے نے ہوش لٹائی، جان دکھاں وچّ پائی ۔
دیکھ زلیخا پیریں ڈگی، کر کر گریازاری ۔
واہوا سچیا قولاں والیا، عشقَ تیرا ہے بھاری ۔
پہلے نام ٹکانا اپنا، مینوں دسّ شتابی ۔
پڑھ پڑھ نام تیرا دم کرساں، چکے دلوں بے تابی ۔
ہیں توں کون کتھے گھر تیرا، جگ وچ کی سداویں ۔
آکھ جواب سوال میرے دا، پھیر متا چھل جاویں ۔
فرمایا جے تدھ زلیخا، ایہا دل دا بھانا ۔
میں ہاں آپ عزیز مصر دا، میرا مصر ٹکانا ۔
ایہہ گلّ آکھ گیا اوہ اوویں، چھٹی جان عذابوں ۔
پہُ پھٹی گمّ گئے ستارے، خلق اٹھی سبھ خوابوں ۔
بیٹھی اٹھ زلیخا خوابوں، دل نوں پیا سہارا ۔
غمی گئی دل شادی آئی، چمکیا بخت ستارہ ۔
............................................................
کرے پکار کنیزاں تائیں، سبھے حاضر آئیاں ۔
کہے زلیخا راتیں خوابے، ملیاں نور صفایاں ۔
باپ میرے نوں کہو بشارت، آن زنجیر اتارے ۔
کھلھ گئے اج میرے دل تے، راز عقل دے سارے ۔
.......................................................
نت زلیخا خوشیاں اندر، کردی عیش بہاراں ۔
دن دن خوشی دلے وچ تازی، تے امید ہزاراں ۔
نال عزیز مصر دے میری، ماپے کرسن شادی ۔
عمر گزاراں نال بہاراں، ملے غموں آزادی ۔
.......................................................
مصری لوک سخن دے پورے، ولاں چھلاں تھیں خالی ۔
مصر وسیواں، سبھ تھیں چنگا، رات دنے خوش حالی ۔
........................................................
ایویں روز خوشی وچ گزرن، نت ایہو ورتارا ۔
کھاوے پیوے تے سکھ سوویں، پہنے زیور سارا ۔
میں قربان تیرے آ اشکا، عقل بھری متوالی ۔
اج اگھاڑ ویکھاں کجھ ظاہر، رمز عزیزاں والی ۔

16. زلیخا دا مصر وچ پہنچنا

جدوں زلیخا سرت سمبھالی، دیسیں خبراں گئیاں ۔
تیموسے دی بیٹی تائیں، مڑ ول عقلاں پئیاں ۔
بادشاہاں سن قاصد گھلے، مغرب طرف دیارے ۔
اکدِ زلیخا خواستغاری، ہر اک عرض گزارے ۔
.........................................................
سندی رہی زلیخا چپّ ہو، مصروں نام ن آیا ۔
جاتوسُ جے اج کہاں ن ظاہر، پاواں درد سوایا ۔
باپ کہے اے روشن اکھیں، مقصد جان پیاری ۔
ظاہر کر جو کت ول تیرے، دل دی رغبت بھاری ۔
اس کہیا ایہہ موڑ پچھاہاں، ایہناں ن دل چاہے ۔
اک عزیز مصر دل میرے، دلوں ارادے آہے ۔

تیموس دی عزیز مصر ولّ چٹھی

باپ گیا مڑ قاصد ٹورے، ایہا عذر سنایا ۔
اساں عزیز مصر دا اول، اسدی جھولی پایا ۔
تے خود طرف مصر دی لکھیا، رقہ نام ازیزے ۔
مطلب صدق صفائی والے، لکھے نال تمیزے ۔
نام زلیخا گھر میرے اک، دختر بہت پیاری ۔
سبھ سلطان اساں تھیں کردے، اس تھیں خواستگاری ۔
پر اوہ کسے پسند ن رکھدی، نام سنے دل کھسے ۔
جے توران تورانی ہووے، روس کہاں تے رسے ۔
...................................................
خبر نہیں اس کتھوں سنیاں، تیرا نام پیارا ۔
کہے عزیز مصر دا میرے، شوق ایہی دل بھارا ۔
سو اس کرو قبول کرم تھیں، رہسی وچّ کنیزی ۔
صاحب رکھے دائم تیرا، شوکت شان ازیزی ۔
جاں ایہہ خط ازیزے پہتا، پڑھ خوشیاں وچ آیا ۔
کی جانا ایہہ تالیا میرے، کتھوں جلوا پایا ۔
میں بندہ اوہ صاحب میرا، جس ایہہ لطفَ کمایا ۔
میں خادم انکار ن حکموں، لکھ جواب پچایا ۔
ایہہ اہسان تیرے دا شاہا، عمراں شکر گزاراں ۔
قطرہ اک ادا کد ہووے، وچوں بہر ہزاراں ۔

زلیخا دی ودائگی

مڑ قاصد تیموسے اگے، جاں ایہہ خبر سنائی ۔
داج دہیز تیار کرائیوسُ، ذرا ڈھلّ ن لائی ۔
سن کے خبر قبول زلیخا، شکر کرے لکھ واری ۔
ہن وچّ گھراں سماوے ناہیں، ہوئی مصر تیاری ۔
.........................................................
عمر دکھاں دی پوری ہوئی، درد فراکاں والی ۔
میں ہن دلبر دے گھر وسنا، کر غیروں گھر خالی ۔
جیں ول دلوں چروکیاں تانگھاں، اج چلی اسواری ۔
لے رضوان چلے ولّ جنت، تالیا دھری اماری ۔
.........................................................
ماپیاں ٹور زلیخا دتی، کر ولّ مصر مہاراں ۔
داج دہیز دتے کیا آکھاں، زینت زیب ہزاراں ۔
کئی ہزار غلام کنیزاں، گوہر مال خزانے ۔
تہپھے رخت چوپائے زیور، کیتے نال روانے ۔

زلیخا دا مصر وچّ پہنچنا

نال تجمل شوکت شانے، طرفے مصر پہنچائی ۔
گئی ازیزے خبر زلیخا، مصروں نیڑے آئی ۔
استقبال گیا چڑھ لے کے، مصری لشکر سارا ۔
دو منزل آ اگے ملیا، کیتا پاس اتارا ۔
.........................................................
جدوں عزیز تنبو دے اگے، کردا کھڑا کلاماں ۔
تے اس حالَ دسیندیاں خبراں، خدمتگار غلاماں ۔
.........................................................
ویلا وصل قریب ہویا ای، شوقوں بلیاں لاٹاں ۔
ملیا یار جدھی وچ طلبے، کٹّ چکیاں اج واٹاں ۔
.........................................................
دائی کہے ن ہو بے صبری دیکھ ہنے دکھلاواں ۔
میں اپرادھن گھاگیہاری، تینوں یار ملاواں ۔
کرد لئیؤ سو تنبو وچدی، چھوٹا چھیک لگایا ۔
دھیری اکھیں جیڈ مدور ودھ ن پاڑ گوایا ۔
جتھے عزیز مکابل ظاہر، پردیوں نظریں آوے ۔
لے کے پاس زلیخا تائیں، انگل نال دکھاوے ۔
دھیری چشم زلیخا سندی، جاں اسدے ولّ وگی ۔
صورتَ اس دی نیزہ ہو کے، زہر وکھی پور لگی ۔

زلیخا نوں گھور نراشا ہونی

دیکھ عزیز مصر دے تائیں، کوک کہے اوہ ناہیں ۔
آہ بھری غم ہوش گوائے، پانی سرت تداہیں ۔
دیکھ کہے جو خوابے ڈٹھا، ایہہ اوہ نہیں وچارا ۔
اوہ خرشیدِ-فلکیدِ تھیں انور، ذرہ ایہہ نقارہ ۔
اوہ خود نور ایہی اندھیرا، شہد اہا ایہہ مکھی ۔
ایہہ کنڈا اوہ گل تھیں نازک، جس وچ خوبی رکھی ۔
.........................................................
تالیا ظالم نال فریباں، مینوں پٹّ گوایا ۔
ن میں اگے پچھے جوگی، دکھیں درد سوایا ۔
.........................................................
وائے دریغ میری واہ قسمت، کیوں نہیں مر گئیاں ۔
نازک زلفاں لبھدی تائیں، غم دیاں کنڈیاں پئیاں ۔
کیا کراں ہن کیوں کر جیواں، چلی راہ اولے ۔
آپے تیغ وگائی گل وچ، ہن کجھ پیش ن چلے ۔
.........................................................
ایس سہاگوں خوب رنڈیپا، مرگ بھلی لکھ واری ۔
ن میں نال ویاہیاں رلدی، ن میں رہی کواری ۔
.........................................................
کھلھا طالع دا لشکارا، واہوا واہوا واہوا ۔
حرص ہوا ہوس دا کارا، واہوا واہوا واہوا ۔
مڑ دکھ کھڑا کھلار کھلارا، واہوا واہوا واہوا ۔
اوہو سر کھلھا مڑ سارا، واہوا واہوا واہوا ۔
..........................................................
مراں نہیں تے حیف میرے پور، ایڈ قضیاں والی ۔
ایہہ گلّ بول جھڑی غش کھا کے، رہی ہواسوں خالی ۔

غیبوں بشارت دا ملنا

بے ہوشی وچّ غیبوں سنیاں، ہوش سنبھال زلیخا ۔
ہے مالم اندر درگاہے، تیرا حالَ زلیخا ۔
ایسے دے گھر ملسی تینوں، اوہ مہبوب پیارا ۔
جسدی صورتَ دا دسّ آیا، تدھ خوابی چمکارا ۔
تے ایہہ خاوند نام، جو دھریا، ن اس تھیں ڈر کائی ۔
میلی نظر جو تیں ولّ تکے، طاقت ایس کیا ای ۔
........................................................
جاں ایہہ غیبوں سنی بشارت، پئی تسلی کائی ۔
پر اوہ درد وچھوڑے والا، مدھم تھیا ن کائی ۔

دائی دا ورلاپ

مٹھی بھرے تے پکھا جھلے، سر اتے ہتھ پھیرے ۔
بنھ لیائے ملک پرائے تالیا تیرے میرے ۔
...................................................
دائی رو رو وین کریندی، نال دکھاں دل چھنیا ۔
بنیاں دکھ جنہاں دے سر تے، اوڑک سہنا بنیا ۔

دن دا چڑھنا تے کوچ

روندی تے کرلاندی تائیں، ایویں رات وہائی ۔
صبح ہوئی ڈبّ گئے ستارے، وچّ بہرِ-رشنائی ۔
....................................................
نوبت کوچ دی کھڑکی تد نوں، مسریاں دے دربارے ۔
زین کسائے اسپ سپاہیاں، واگ پھڑی کھلیارے ۔
تنبو پٹّ لدائے شتریں، کیتی فوج تیاری ۔
تنبو وچوں کڈھ زلیخا، چاہڑی وچ اماری ۔
......................................................
ناکا اتے وچّ اماری، تیموسے دی پیاری ۔
گل دائی گھتّ باہاں دوویں، کردی گریازاری ۔
دیکھ مائی میں درداں والی، ظالم بنھ لے چلے ۔
دل میرے نوں دلبر والا، درد وچھوڑا سلے ۔
.......................................................
جس مہبوب پیارے ولوں، مینوں نت اڈیکاں ۔
اسدے شوکے طلب نے لائیاں، دردمندی دیاں لیکاں ۔
اویں بہتیرے ترلے کردی، دائی دا سر کھاندی ۔
تے دائی وچ دل دے بھجدی، پر کچھ پیش ن جاندی ۔

عزیز خوشی دے گھر وچ

تے اوہ حالَ ازیزے والا، کی آکھاں وچ شادی ۔
تے اوہ اس دیاں شوکت-شاناں، خوش نودی آزادی ۔
.......................................................
طبل طنبورا تے سارنگی، ڈھول بدل جیوں گجے ۔
نرم آواز رباب ستاراں، اک ول تومبا وجے ۔
بینسریاں وچ غزلاں گاون، ونجھلیاں وچ دوہڑے ۔
مست آواز گویا سی عشقوں، آپ رڑھی کجھ روڑھے ۔
.........................................................
تے جو خوشی ازیزے دل وچّ، اوہ وچّ لکھن ن آوے ۔
دیکھے شان تے کھلکھل ہسے، گھوڑا ذوق دڑاوے ۔

زلیخا تے عزیز دیاں حالتاں دا ٹاکرا

ایہہ خوشیاں دے حالے سن سن، کرے زلیخا زاری ۔
تے اوہ آپ عزیز مصر دا، شکر کرے لکھ واری ۔
ایہہ روندی اوہ ہسدا پھردا، ایہہ پٹدی اوہ نچدا ۔
اوہ خوشیوں ہتھ نرم غزائیں، ایس طعام ن پچدا ۔
...............................................................
اسدیاں غم وچ لمیاں آہیں، اندر وار جگر دے ۔
اسدیاں جنگل وچ دہائیاں، خادم خوشیاں کردے ۔
ایسے حالے ایہہ سبھ لشکر، نیل ندی پور آئے ۔
لنگھ چلے وچ مستیاں زوکاں، مصر محل دس آئے ۔

زلیخا دی دائی پاس فریاد

رو رو دائی پاس زلیخا، کیتے نین رنگیلے ۔
وچّ دریائے ماتم والے، کراں پیراہن نیلے ۔
نین میرے اج وین کریندے، بیٹھے توڑ وسیلے ۔
یار ن ملیا میں مر گزری، کر تھکی لکھ حیلے ۔
.......................................................
ساڑ برہوں نے بالن کیتی،. جان میری بیچاری ۔
نیں وگدی وچّ گھتّ گزارو، اگّ بجھے اک واری ۔
نیل ندی دی ٹھاٹھ غضب دی، کرو میری قربانی ۔
اک واری میں رڑھدی دیکھاں، دل دی سرگردانی ۔

عزیز دے محلاں وچّ

ایہہ روندی دی گزر اماری، ندیوں پار سدھاری ۔
تے اوہ زینت نال شنگاری، مسریاں دی اسواری ۔
جاں اسواری وڑی مصر وچّ، خیر ونڈن خیراتاں ۔
جشن رہے وچّ مصرعے خوشیوں، دن کتنے کئی راتاں ۔
............................................................
خاترداری رکھے اسدی، آپ عزیز بیچارا ۔
تے اوہ کہیا ہاتف والا، ہویا پورا سارا ۔
.........................................................
ظاہر ظاہر گلاں کردی، دل وچ کردی زاری ۔
رات پوے تے کلی بہکے، کرے ولاپ بیچاری ۔
.........................................................
وجن سلّ جگر نوں تازے، قول پکے دل سلن ۔
رات جگیندی وین کریندی، نین ن نیندر جھلن ۔
ورھیاں رہی اڈیکاں اندر، روندی تے کرلاندی ۔
مہرومی وچ دل نوں جالے، پر کچھ پیش ن جاندی ۔
ن اوہ یار دس آیا ظاہر، ن آیا وچّ خوابے ۔
تدبیراں کجھ چلن ناہیں، جلدی جان عذابے ۔

دائی دا ترلا

کہے زلیخا دائی تائیں، سن لے ماں پیاری ۔
مالم تینوں ہالہ میرا، غم دی گریازاری ۔
کڈھ کمان عقل دی کوئی، ماریں تیر اویہا ۔
وجے وچّ مراد نشانے، گھلے یار سنیہا ۔
...................................................
میں بے دل دی کر کجھ کاری، جے توں بہت پیاری ۔
سن دائی سر نیواں کرکے روئی زارو زاری ۔
جے میں اے فرزند پیاری، کر سکدی کجھ کاری ۔
سر تیرے کد آون دیندی، ایڈ مصیبت بھاری ۔
..........................................................
دائی کرے دوائیں رو رو، اﷲ دے دربارے ۔
اس بڈھی دے عجز دواؤں، اثر کھلھا اک وارے ۔
کرو غلام رسول دوائیں، وید ملے بیماراں ۔
تے بیماریاں کٹّ گواوے، یار ملاوے یاراں ۔

17. یوسف دا وک کے زلیخا کول پہنچنا

جسنوں یار وکیندا لبھے، قیمت ہووس پلے ۔
اس دے جیڈ ن طالع والا، اسدے کرم سولے ۔
.....................................................
جنھیں دنیں وچ کھوہے یوسف، سٹّ وگایا بھائیاں ۔
بیٹھی مصر زلیخا دل وچ، غم دیاں نوکاں لائیاں ۔
.....................................................
جیوں جیوں کرے ملامت دل نوں، لا لا ساریاں واہیں ۔
اسدا قدم دکھاں دی طرفے، ودھدا گیا اگاہیں ۔

یوسف دی ڈھونڈ

ن سہ سکی حکم کریندی، سدّ اماریداراں ۔
دائی نال کنیزاں لے کے، دھائی ولّ گلزاراں ۔
.....................................................
اوڑک دوڑ وگی گلزاروں، کردی درد پکارے ۔
لک-دک جنگل دے وچ رو رو، کتنے روز گزارے ۔
عشقَ اجاڑے گھتّ پواڑے، وسدیاں رہن ن دیوے ۔
وسوں اجاڑ نظر وچّ دسے، عشقَ جنہاں دل لیوے ۔
..........................................................
گئی زلیخا وچّ اجاڑاں، تاں بھی صبر ن آیا ۔
تنّ دناں تنّ راتاں تائیں، درد قضیہ پایا ۔
...........................................................
لوک رہے قربان مصر وچ، یوسف دے دیداروں ۔
اوہ بے خبر پھرے وچ جنگل، مصر آبادی پاروں ۔
ایہہ ویران آبادی مصرعے، ایہہ روندی جگّ ہسدا ۔
بیمکسود پھرے ایہہ بھوندی، اجڑی دا گھر وسدا ۔
جاں یوسف دی قیمت چکدی، خلق خریدن آئی ۔
تدوں زلیخا جنگل طرفوں، مڑ ولّ مصر سدھائی ۔
وچّ اماری نال کنیزاں، گزری جولانگاہے ۔
مشتریاں ہتھ جاناں وکیاں، مجلس دے وچّ راہے ۔
خلق ڈٹھی سو باجھ شماروں، سارے شہر پکارا ۔
پردہ چا نگاہ وگائیسُ، ڈٹھا عالم سارا ۔
حالَ پچھے اتھے کیا اچمبھا، باندیاں راز دسائے ۔
یوسف نام، بندہ کنانی، وکدا ہے ات جائے ۔
کہے زلیخا کیڈک بندہ، جسنے خلق نوائی ۔
کہن کنیزاں حسن جمالوں، اسدے جیڈ ن کائی ۔
......................................................
کرے وچار نظر کر دیکھاں، ڈٹھوسُ گھتّ نظارہ ۔
پئی نظر چھٹّ گئیاں آہیں، لئیا پچھان پیارا ۔
جھڑی غشوں مہبوبا واری، میں وکّ گئی نزاریں ۔
کتھوں آئؤں وکدا پھردا، شہراں دے بازاریں ۔
........................................................
کہے پکار ایہا ہی دائی، میریاں خواباں والا ۔
عشقَ جدھے وچ گود کھلیندیاں، پیتا زہر پیالا ۔
........................................................
چوتھی واری ڈٹھا اج اوہا، جسدے نت جھریویں ۔
منت کردیاں ہتھ ن آیا، لبھّ پیا اج ایویں ۔

زلیخا دی دلشادی اتے ترلا

لؤ سہیلیؤ نظراں کھولہو، سوہنے دا منہ تکو ۔
اس تھیں دور نہیں چھل جانا، پھیر کتھوں تکّ سکو ۔
دیکھو نی اس نعر ستی نوں، ٹمب چواتیاں لائیاں ۔
دیکھو نی اس بے پرواہیاں پھیر ن جھاتیاں پائیاں ۔
..........................................................
دیکھو نی ایہہ مینوں کہ گیا، توں میری میں تیرا ۔
دیکھو نی ہن سارے جگ وچّ، کیوں کر بیٹھا ڈیرہ ۔
دیکھو نی ہے میرا صاحب، یا ہے سارے جگ دا ۔
میں اسدی ایہہ میرا آخر، ہوراں دا کی لگدا ۔
........................................................
جھب اماری-داروی مینوں، چل سٹو دروازے ۔
مت کو ہور وہاج لے جاوے، ملّ گھلاں اندازے ۔

یوسف نوں خریدنا

اندر وار گئی لے دائی، ہوش کہے کر کائی ۔
کھوہل اکھیں کجھ کر لے کاری، مت رہسیں پچھتائی ۔
بیٹھی ہوش سنبھال زلیخا، خالی صبر قراروں ۔
خبر کیا اج کون سہاگن، اسدے ونج وپاروں ۔
..........................................................
باندی گھلّ عزیز بلایا، جھبدے اس فرمایا ۔
جا خرید بندہ کنانی، جو اج وکدا آیا ۔
گیا عزیز چکاوے قیمت، دسیں بازرگاناں ۔
جو منگیں سو لے یوسف دا، حاضر مال خزانہ ۔
کہے فرشتہ مالک تائیں، سن تدبیر ہماری ۔
لے یوسف دے تول برابر، اظفر مشک تاتاری ۔
امبر تے کافور درم تے، لال زروں دیناروں ۔
ہر ہم وزن تلا دھر چھابے، پاویں نفع وپاروں ۔
مالک کہے ازیزے تائیں، تول دیہو ملّ سارا ۔
تھوڑھا منگیوئی بازرگانا، کہے عزیز بیچارا ۔
......................................................
کل خزانے پور زر جیہڑے، کر تدبیر چڑھائے ۔
یوسف تنہا سبھ تھیں بھارا، ایہہ ہم وزن ن آئے ۔
........................................................
حیرانی وچ شاہ مصر دا، کہندا مالک تائیں ۔
یوسف دا ملّ ادا ن ہووے، میتھیں مول کداہیں ۔
مالک خوش ہو یوسف تائیں، ہتھ عزیز پھڑایا ۔
جو چھابے وچ چڑھیا شاہا، اساں کبولوں آیا ۔
........................................................
برکت نال نگاہے یوسف، اوویں بھرے خزانے ۔
خازن دیکھ رہیا متئجب، کیتا فضل خدا نے ۔
اوویں آن ازیزے تائیں، خازن خبر سنائی ۔
شاہا یوسف برکت والا، اسدے جیڈ ن کائی ۔
اسدی برکت کلّ خزانے، مڑ پور ہوئے سارے ۔
دام درم کجھ گیا ن تیرا، اندر ایس وپارے ۔

مالک نوں اسیس

یوسف ویچ دتا جاں مالک، لے قیمت خوش ہویا ۔
پھر یوسف دا قدر کھلھا سو، مڑ ڈٹھا تے رویا ۔
پہلے اسدیاں اکھیں اندر، یوسف قدر ن جاپے ۔
ویچ دتا سو ظاہر ہویا، پچھتایا پھر آپے ۔
یوسف دے ولّ گھتّ نظارہ، ڈگیا ہوش گوائی ۔
اول قدر تیرا میں یوسف ملّ ن پایا کائی ۔
...........................................................
کر یوسف توں نیک دوائیں، میں حق جاندی واری ۔
دیوے ربّ اولاد میرے گھر، پاوے برخرداری ۔
ہتھ اٹھا جناب الٰہی، یوسف عرض سنائی ۔
اثر دواؤں گھر مالک دے، بیٹے ہوئے بائی ۔
زیبا شکلوں کامل عقلوں، ہر ہر نیک ستارہ ۔
یوسف دی تاثیر دواؤں، پائیو سو رتبہ بھارا ۔

زلیخا اڈیک دے گھر وچ

نال عزیز گیا لے گھر نوں، حضرت یوسف تائیں ۔
اس سودے تھیں وچ خوشی دے، وگدا قدم اگاہیں ۔
اگے حالَ غماں وچ واسا، کرے زلیخا زاری ۔
خبر نہیں اج کی سر گزرے، صحتَ یا بیماری ۔
...........................................................
کی جانا اج کنی مہلیں، رشنائیاں بھر جاون ۔
کی جانا اج کسدے گھر نوں، لامبو درد جلاون ۔
اج عزیز لیاوے اسنوں، یا تے ہتھ ن آوے ۔
ایہہ ن ربّ کرے جو ہووے، جان میری جل جاوے ۔

یوسف دا مہلیں پہنچنا

اندر وار دروں آ تد نوں، یوسف قدم ٹکایا ۔
تاک منور وچ مہلاں، نور صبح جھلکایا ۔
سورج دی نورانی وانگوں، چمک پیا گھر سارا ۔
اوہو صورتَ سفنے والی، نور ورھے چمکارا ۔
دیکھ زلیخا ڈبدی جاندی، نور بہر دی کانگے ۔
مار اچھال جھڑیندی، بے خود، وصل شباں دی تانگھے ۔
..........................................................
گلاں کرے زبانوں ظاہر، نال کنیزاں سئیاں ۔
کدے ہسے وچ نیر کدائیں، اکھیں ڈب ڈب گئیاں ۔
تد نوں آن عزیز اگاڑی، کہے زلیخا تائیں ۔
اس فرزند پیارے تائیں، عزت نال رکھائیں ۔
مال خزانے، تدھّ حوالے، تھاں مکان جو سارے ۔
اسنوں تھاؤں چنگے وچ رکھیں، حرمت نال پیارے ۔
......................................................
شاد زلیخا وچ دیدارے، ہردم شکر گزارے ۔
سبھ امیداں میں در آئیاں، میرے تالیا بھارے ۔

یوسف دی خاتر توازء

اک پل کولوں جان ن دیوے، یوسف نوں کت ویلے ۔
ہردم نظر اسی وچ رکھے، شوق اسی وچ کھیلے ۔
ڈھونڈ منگاوے رنگ برنگے، کھانے لذت والے ۔
ہر نیامت جو دنیاں اندر، حاضر کرے کھوالے ۔
........................................................
زر گوہر پور لال لباسی، زینت زیب بناوے ۔
جو پہنن اس لایق ویکھے، ملکاں تھیں منگواوے ۔
.........................................................
ستے نوں خود پکھا جھلے، خدمت وچ بے داری ۔
وانگ کنیزاں حق-گزاراں، کردی خدمتگاری ۔
......................................................
یوسف رکھے نیویاں اکھیں، ہر ویلے شرماوے ۔
باجھ ضرورت قدر کفایت، حرف ن ودھ الاوے ۔
کہے زلیخا اپنے دل وچ، یوسف اجے اننجانا ۔
ایہا حالَ وہائی مدت، تد نوں ہویا سیانا ۔

وصل لئی ترلے

بھری جوانی نور چمکیا، ودھیا حسن دلارا ۔
تداں زلیخا شوق وصل دے، کیتا حالَ آوارہ ۔
مگر پھرے نت ہو دیوانی، مطلب کرے اشارے ۔
طرز ہزار کرے نت ظاہر، لکھاں شوق ابھارے ۔
بے آرامی دیکھ نگاہوں، یوسف ٹلدا جاوے ۔
جاں اوہ چشم مکابل کردی، ایہہ خود چشم نواوے ۔
.........................................................
یوسف دے من موہن کارن، ساریاں واہاں لائیاں ۔
یوسف دی اوہ وچّ جنابے، کسے شمار ن آئیاں ۔
...........................................................
مل مل ہتھ افسوس کریندی، وگدے نین پھوارے ۔
کھلھے وال پئے گل رہندے، زرد رہن رخسارے ۔

دائی دا ہیز ونڈانا

دائی ویکھ زلیخا تائیں، عرض کرے کر زاری ۔
ملیا یار مراداں پائیاں، ہن کیا حالَ خواری ۔
دل دی آس پنی سبھ تیری، پائیاں کل مراداں ۔
ہن ہو گئیؤں حالَ نتانے، کہڑیاں وچ فساداں ۔
............................................................
اگّ غماں دی تپدی تیں دل، نہر کھلھی دریاؤں ۔
آہیں گرم گئیاں کیوں ناہیں، ٹھنڈھی آب ہواؤں ۔

جواب زلیخا

کہے زلیخا سن لے بڈھی، میری گریازاری ۔
جو مشکل سر میرے ورتی، آکھ سناواں ساری ۔
میں ترہائی لبھا مینوں، دریا شربت والا ۔
لاواں واہ ن پاواں قطرہ، ایہی درد کوشالا ۔
......................................................
ایہا حالَ میرا وچ درداں، یوسف تھیں ورتارا ۔
میں قربان اس خبر ن کائی، ہردم رہے نیارا ۔
میں دیکھاں جھک اس دیاں اکھیں، اوہ ن نظر الارے ۔
میں ہر وقت طلب وچّ بھوندی، اوہ بے خبر گزارے ۔
..........................................................
ن میں اندر نظر سماندی، کدے ن میں ولّ ویکھے ۔
اسدا سبھ تھیں شان اچیرا، میں آجز کس لیکھے ۔

دائی دا مشورہ

سن دائی بھر اکھیں پانی، پٹاں تے ہتھ مارے ۔
بٹّ ننگے کر دندوں خالی، دھاڑو دھاڑ پکارے ۔
میں قربان بچی توں کیہی، عشقَ مصیبت پائی ۔
وچّ قضیاں عمر گوائی، چھوڑ ولایت آئی ۔
.......................................................
دائی کہے جمال جو تیرا، پنچھیاں موہ ڈگاوے ۔
اوہ جوان جوانی بھریا، کیوں وچّ وسّ ن آوے ۔
کہے زلیخا اوہ کدائیں، نظر ن کرے اتاہاں ۔
اہلِ-جمالاں تے بد-شکلاں، دھرے ن وچّ نگاہاں ۔
............................................................
جاہ کویں کر منت-زاریت، ول تیرے وچ آوے ۔
میل مینوں میں مردی جاندی، کویں میرا دکھ جاوے ۔
میں رڑھدی نوں آکھ کویں اوہ، پکڑ لگاوے بنے ۔
جے ہن تیری عرض ن منے، درد میرا دل بھنے ۔
دائی جوش غضب کر اٹھی، ہن ویکھاں ن منے ۔
میل دیاں میں کارے ہاری، مر مر جاہ ن رنے ۔

18. دائی دی چارازوئی

یوسف پاس گئی جا بیٹھی، میں واری فرزندا ۔
میں قربان بناون ہاریوں، توں جسدا ہیں بندہ ۔
طاقت عقل قیاسوں باہر، تیرا حسن بنایا ۔
تے اس حسن موافک تیں وچّ، عقلوں گوہر پایا ۔
............................................................
اوہ مشتاق زلیخا تیری، جس سفنے دس آئؤں ۔
دو واری کر گھائل اس نوں، راتو رات سدھائیوں ۔
تیجی وار نشانیاں دے دے، مصرعے سدّ بلائی ۔
روندی نوں وچ درد وچھوڑے، دتی آن دکھائی ۔
قیمت تار خریدیا تینوں، مقصد پاون کارن ۔
دل تھیں درد وچھوڑے والا، داغ گواون کارن ۔
..........................................................
وصل کریں توں فرحت پاویں، اس دا جی پرچاویں ۔
تے اوہ رہے کنیز مدامی، تونہیں راج کماویں ۔
......................................................
ہتھوں گئی جوانی یوسف، نہیں کسے مڑ ملدی ۔
کر لے خوشی مزے دا ویلا، حسرت رہے ن دل دی ۔
.......................................................
دیکھ اوہدا دکھ میریاں اکھیں، روندیاں زارو زاری ۔
دسّ ارادہ تیرا کیونکر، فرزندا میں واری ۔
ایہہ گلّ سن کے بولیا یوسف، چھوڑ بڈھی گلّ ساری ۔
ایہہ گلاں بیوزن تمامی، تے توں عقلوں ہاری ۔
........................................................
یوسف کہے ازیزے مینوں، کر فرزند رکھایا ۔
گھر دے وچ امین بنایا، میرا قدر ودھایا ۔
گھر اس دے وچ کراں خیانت، میرا کیڈک پایا ۔
ایہہ گلّ مینوں بھاوے ناہیں، خوف دلے وچ آیا ۔
دائی کہے عزیز ن دیکھے، توں جس تھیں غم کھاویں ۔
خلوت حاضر رہے زلیخا، کیوں ن کرم کماویں ۔
...........................................................
میں ایہہ کار ن کرسی کوئی، پوو خیال ن میرے ۔
درد نواں میں جھلّ ن سکدا، اگے درد بہتیرے ۔
بد اسلاں دی بد کرداری، کویں اسیلوں آوے ۔
پھیر بڈھی مڑ بولن لگی، یوسف جھڑک ہٹاوے ۔
.....................................................
بڈھی مڑی زلیخا تائیں، اگّ بلی وچ سینے ۔
ملن مراد نصیب ن میرے، آوے وچ یکینے ۔
روندی آپ گئی ولّ یوسف، رو رو عرض سنائی ۔
میں یوسف وچ تیریاں درداں، بہت مصیبت پائی ۔
......................................................
نیند حرام اکھیں وچ میری، درد فراکوں تیرے ۔
عشقَ تیرے تھیں نیندر دسدی، خار اکھیں وچ میرے ۔
میں بےحال کنیز بیچاری، رہم میرے پور کھاؤ ۔
میں بیچاری کرمیں ہاری، میں پور رہم کماؤ ۔
......................................................
سن کے اس دی گریازاری، تاں یوسف فرماوے ۔
دس میں کار کراں کجھ جس وچ، میرا وقت وہاوے ۔
.........................................................
توں مینوں ایہہ خادم دتے، ہر ہر خدمت والے ۔
ہن کو منصب رہا ن خالی، ہرگز باجھ وسالے ۔
سو ایہہ منصب ہوراں تائیں، خاص حرام مدامی ۔
ایہو کارگزاری تیں ہک، کر لے ادا غلامی ۔
جے توں خدمت میری چاہیں، ایہو خدمت میری ۔
جاں توں ایہو خدمت کرسیں، رہساں باندی تیری ۔
ایہہ گلّ سن فرماوے یوسف، جے میں بہت پیارا ۔
تاں کیوں میرے کہے موافک، ن ورتیں ورتارا ۔
میں راضی وچ کار تساڈی، کرساں کارگزاری ۔
میرا کہیا منّ زلیخا، جے تیں سچی یاری ۔
گھر وچ بیٹھن تھیں میں نہ-خوش، کیوں ناراض کراویں ۔
گھروں کنار رہاں میں راضی، کیوں ن رہم کماویں ۔
........................................................
آہا باغ زلیخا والا، سیر کرے وچ جس دے ۔
اتھے گھلاں کر مالی اس نوں، ایہہ گزری دل اسدے ۔

19. زلیخا دے باغ وچ

باغ عجب واہ ثانی جسدا، ہوگ ن کسے کوٹے ۔
ہرے بھرے وچّ جوش جوانی، اس وچ نازک بوٹے ۔
ریہان عطر کھلار چڑھایا، پنکھیاں وچ دماغے ۔
تارے کھوہل اگھاڑ وکھائی، چمبیلی وچ باغے ۔
صبح ہندی نوں نازک غنچے، ہسّ ہسّ گلاں کردے ۔
لارے لا سٹاون بلبل، شوق طلب دی کردے ۔
.......................................................
دونہ حوضاں دے تخت وچالے، کر زینت رکھوایا ۔
اس گلشن دا مالی کرکے، اوہ گل رخ پہنچایا ۔
........................................................
کہے زلیخا پاس کنیزاں، سو سو کر تاکیداں ۔
یوسف دی وچ تابیا ہو کے، بنیاں رہیو مریداں ۔
زہر دیوے لے کھائیؤ ہتھیں، عذر ن مول لیائیؤ ۔
میں انعام دیاں زر زیور، تے تسیں راز چھپائیؤ ۔
یوسف جس نوں رغبت کرکے، خلوت طرف بلاوے ۔
اوہا اول میرے تائیں، آن پتہ دسّ جاوے ۔
میں اس نوں آزاد کریساں، خوشیوں عمر وہاوے ۔
ایس نصیحت میری اتے، جیہڑی عمل کماوے ۔
....................................................
رات ہو آئی جاں باغے وچ، باندیاں شوق سوائے ۔
دیکھ لواں اج کسنوں یوسف، لطفَ کرے گل لائے ۔
اک وکھا پلمدیاں زلفاں، دو ترفیں رخسارے ۔
عرض کرے میں سبھ تھیں سوہنی، کر لے وصل پیارے ۔
........................................................
اک کہے شمشاد کداں دی، نام میرو سلطانی ۔
میں وانگوں وچ دیس مصر دے، کس تے بھری جوانی ۔
ایویں ہر اک خوبی اپنی، ظاہر آکھ سناوے ۔
پر یوسف ول اوہناں کلاماں، ذرا دھیان ن جاوے ۔
اک توحید خدا دا رستہ، چاہے ایہناں سکھاواں ۔
ایہہ بت پوجن ترک کریہن، سدھا راہ دکھاواں ۔
یوسف نے فرمایا اوہناں، نقطہ راز ایمانوں ۔
اثر گیا کر وچ دلاں دے، رہیاں دنگ ایمانوں ۔
توڑے بتّ ایمان لیائیاں، واحد ربّ پچھاتا ۔
راہ شرع دا روشن نوروں، صدق یکینوں جاتا ۔
.........................................................
کہے زلیخا دائی اگے، کیا کراں دسّ مائی ۔
یوسف وسلوں نسیا جاندا، رہیا علاج ن کائی ۔
واہاں لائیاں کم ن آئیاں، ڈٹھیاں بے پرواہیاں ۔
تیں جہیاں سکھدائیاں داعیاں، جگ جگ جیون مائیاں ۔
...........................................................
کیا کراں کجھ پیش ن جاوے، میں کر تھکی زاری ۔
توں غمخوار پرانی میری، واہ لگے کر کاری ۔
کر حیلہ اک واری یوسف، میں ول کرے نظارہ ۔
نین کرے ول میریاں اکھیں، شوق گھتے چمکارا ۔

دائی دی نویں ویونت

سن دائی بھر ٹھنڈھیاں آہیں، سوچ وچاریں دھائی ۔
سائت بعد چکے سر، کہندی اج مسلاہت آئی ۔
.............................................................
زر چاہیئے پر کئی خزانے، دولت دے امباروں ۔
میں اک کراں تیار عمارت، زینت ودھ شماروں ۔
یوسف دی تے تیری ہر جا، مورت وچ لکھاواں ۔
ذوق خوشی دی حالت ظاہر، اس وچ نقش کراواں ۔
تیرا اسدے نال خوشی تھیں، وصل کرایا ہویا ۔
وچ کنار پیاروں تینوں، پکڑ دبایا ہویا ۔
...........................................................
اس کونے وچ یوسف تائیں، پھڑ باہوں لے جائیں ۔
عشقَ-پرشتاں دا بت خانا، اسنوں جا دکھلائیں ۔
جے ہن تیں ول نظر ن کردا، ات ول کرے نگاہاں ۔
دیکھ اوہدے دل جوش اٹھیسی، وصل ملے دلخواہاں ۔
..........................................................
پکڑے پیر زلیخا اسدے، کہندی شابش مائی ۔
ایہہ تدبیر جو کھوج نکالی، خوب ٹکانے لائی ۔

20. سچتر محلّ دا پرسنگ
محلّ دی تعریف وچ

کہے زلیخا پاس ازیزے، اک دن لطفَ پیاروں ۔
ازن کریں بنواواں خانا، زینت ودھ شماروں ۔
کہے عزیز حوالے تیرے، دولت مال خزانے ۔
میتھیں ازن اہا ہی تینوں، جویں چاہیں کر خانے ۔
تے مئمار عزیز پہنچائے، فن جنہاں فرہادی ۔
میناکار فلک دے طاقی، نقش بھنن استادی ۔
حکمے نال زلیخا سندے، دھریاں آن بنائیں ۔
برفوں ودھ سفید رخاموں، دیواراں ہر جائیں ۔
مرمر سنگ صفائی اندر، وانگ صبح دس آیا ۔
کوٹھے ستّ اگے تے پچھے، اک تھیں اک سوایا ۔
.........................................................
ستواں کوٹھا سبھ تھیں سوہنا، بہت کشادہ بنایا ۔
چار ستون عقیق زمرد، مرمر سنگ لگایا ۔
...........................................................
چھت کندھیں وچّ فرش لگائیاں، تصویراں پور کرکے ۔
نال زلیخا یوسف بیٹھا، شوق کلاوے بھر کے ۔
کتے خوشی تھیں ستا ہویا، جانو تے سر دھر کے ۔
ہور کتے کی کہاں کویہا، شعر بھلے ڈر ڈر کے ۔
..........................................................
اس کوٹھے وچ وڑن ن دیوے، ہرگز ہوراں تائیں ۔
راکھیاں رہن کنیزاں در تے، دن تے رات اتھائیں ۔
آپ زلیخا جس بت تائیں، سجدہ نت گزارے ۔
اس تھیں طلب مراداں کردی، اس نوں ربّ پکارے ۔
اوہ بھی اوسے کوٹھے اندر، پوجن نوں رکھوایا ۔
اس تھیں نت منگے رو مقصد، تے کجھ اجے ن پایا ۔

زلیخا دی ملن-بدھن

کرکے ہار-شنگار زلیخا اس کوٹھے وچ آئی ۔
آرسیؤں رخ دیکھ پکارے، کیا ہے حسن صفائی ۔
اج امید جداہیں ہی یوسف، میں ول کرے نظارہ ۔
ہوگ فرشتہ جے لکھ واری، عاشق رہے بیچارا ۔
........................................................
جاں سامان تیاری ہوئی، دائی سدّ بلائی ۔
ہن مائی اک یوسف باجھوں، ہر شے اگے آئی ۔
.........................................................
آئی دائی لبھّ لیائی، آن وڑی دربارے ۔
اگے در وچ کھڑی زلیخا، دل وچ کرے اشارے ۔

یوسف اگے زلیخا دیاں منتاں

تد نوں دور تھیں جلوا نوری، چمکیا یوسف سندا ۔
پکڑ ہتھوں تس کہے زلیخا، توں کیا نوری بندہ ۔
.........................................................
کر دلدار کلام اویہی، اندر واڑ لیائی ۔
در پہلے وڑ جندرا جڑیا، رو رو عرض سنائی ۔
میں یوسف وچ خابیں لٹی، پردیساں وچ سٹی ۔
جھلے قہر قضیے ہزروں، اجے ن غم تھیں چھٹی ۔
........................................................
سر نیویں فرماوے یوسف، وقت سنبھال زلیخا ۔
دیہہ در کھولھ سدھاواں باہر، ن کر خوار زلیخا ۔
.........................................................
یوسف کہے اکھیں جل جاون، تیں ول کراں نظارہ ۔
چھوڑ مینوں میں باہر جاواں، ن کر حالَ آوارہ ۔
.......................................................
آن وڑی وچ ستویں کوٹھے، جس وچ کارے بھارے ۔
دھریا قدم جداں وچ خانے، محکم کفل گزارے ۔
بند کیتے دروازے ستے، عرض کیتی رو ہالوں ۔
کر چھیتی ہن حضرت یوسف، ن کر دیر وسالوں ۔
.......................................................
کہے زلیخا یوسف تائیں، واہ صورتَ نورانی ۔
یوسف کہے جویں ربّ بھانی، اک دن ہوسی فانی ۔
کہے زلیخا چہرہ تیرا، سورج روشن جیوں کر ۔
یوسف کہے قیامت دے دن، ویکھاں ہوسی کیوں کر ۔
کہے زلیخا یوسف تیرے، وال عجب ایہہ کالے ۔
یوسف کہے ایہناں اوڑک، خاک قبر دی گالے ۔
......................................................
کہے زلیخا شکل تیری نے، عقل لٹی سبھ میری ۔
یوسف کہے ہوس نے اوویں، عقل گوائی تیری ۔
کہے زلیخا روپ تیرے تھیں، نور چھڈے چمکارے ۔
یوسف کہے اجیہے کتنے، ویکھ فلک دے تارے ۔
...................................................
کہے زلیخا وصل میرے تھیں، کون تینوں کھلہارے ۔
یوسف کہے خدا دی ہیبت، جوش دلے وچ مارے ۔
کہے زلیخا کر لے خوشیاں، خوشیاں دے دن چارے ۔
یوسف کہے کہاں کی آخر، اﷲ دے دربارے ۔
......................................................
کہے زلیخا میں ہاں بندی، توں ہیں سلطان ہمارا ۔
یوسف کہے خدا دے بندے، توں میں تے جگّ سارا ۔
کہے زلیخا تیریاں زلفاں، ول ول کے دل پھسیاں ۔
یوسف کہے ولو ول جاون، جان قبر وچ دھسیاں ۔
............................................................
کہے زلیخا سبھ تھیں مشکل، عشقَ تیرے دیاں واٹاں ۔
یوسف کہے جو اس تھیں مشکل، بھکھن جہنم لاٹاں۔
کہے زلیخا سلے مینوں، عشقَ تیرے دا سیلا ۔
یوسف کہے جو اس تھیں ڈاڈھا، جان-کندن دا ویلا ۔
..............................................................
تینوں خوف کدھا کہو یوسف، عرض منے کیوں ناہیں ۔
یوسف نے فرمایا اسنوں، کر کر غم دیاں آہیں ۔
اک عزیز ولوں شرماواں، تے اسدے اہسانوں ۔
اس دا خوف میرے دل بھارا، مت مارے سن جانوں ۔
وڈا خوف خدا دا مینوں، جو ویکھے ہر ویلے ۔
تس عذابِ ن میں وچ طاقت، جگر وگا ن سیلے ۔
کہے زلیخا یوسف پیارے، خوف عزیز ن کائی ۔
ن ڈر اس تھیں اس دا چارہ، میں سر فرض ہویا ای ۔
اس نوں وچ طعام شتابی، زہر دیاں وچ پردے ۔
اس دی خبر ن پاوے کوئی، مار دباں وچ گھر دے ۔
تے توں آکھیں اﷲ میرا، رہم کرم اس بھارا ۔
بندیاں خطا قصور گناہاں، فضلوں بخشنہارا ۔
گھر میرے وچ بہت خزانے، باجھ حماب شمارے ۔
تیرے اک گناہ دے بدلے، کراں تصدق سارے ۔
......................................................
جے اج ماریں پردے اندر، حشر کھلھن جاں نامے ۔
راز دلاں دے ہون ہویدا، دوزخ ملن مقامِ ۔
......................................................
بندہ تے ایمال بندے دے، ایہہ سبھ خلق الٰہی ۔
فضل غضب سبھ اس دی طرفوں، نیکی تے گمراہی ۔
عرض کراں میں پاک جنابوں، نورِ-ہدایت منگاں ۔
اس دنیاں دی لاٹ غضب دی، مت جل مرن پتنگاں ۔
توں آکھیں میں بدل گناہاں، دیواں مال خزانے ۔
دولت مال سبھی ہے اسدا، ہر شے وچ زمانے ۔
تے اوہ رشوت لوے ن مولے، ہازت اوس ن کائی ۔
حالَ دلے دا مالم اسنوں، بریائیاں بھلیائی ۔
...........................................................
آہی تیز کٹار زلیخا، ات رکھی سی اگے ۔
یوسف اگے مار مریساں، جے اج واہ ن لگے ۔
....................................................
ہتھ وگا چلائی گل وچّ، یوسف روک ہٹائی ۔
پکڑ لئی وچ ادھی راہے، دھرت کٹار سٹائی ۔
........................................................
آ شیطان دھننانا کیتا، دھریا ہتھ ازارے ۔
وقت قہاری دوہاں دلاں تھیں، آیا قصد ہلارے ۔
قصد زلیخا یوسف دے ول، تن اسدے تن لاواں ۔
تے یوسف دا قصد ایہائی، جیوں کیوں روک ہٹاواں ۔
ات ہدایت جے ن ہوندی، اﷲ دے درباروں ۔
کیا کہاں ہو جاندا کائی، قہر غضب دی کاروں ۔

ربی ہدایت دا پہنچنا

حکم کرے ربّ جبرائیلا، خالص بندہ میرا ۔
ویلا اج اوہدے تے آیا، پائیوسُ آفت گھیرا ۔
حکم میرا ہے روک شتابی، مت لگزش کھا جاوے ۔
نور وبوت دی رشنائی، مت گھت بدی بجھاوے ۔
......................................................
خود جبرائیل ن نظریں آیا، تے کف-دست دکھائی ۔
رب دلاں دیاں گلاں جانے، اس پر رقم ایہائی ۔
یوسف اجے اتھائیں اوویں، پھیر تلی دس آئی ۔
تستے لکھیا دو جتھ کٹھے، تیجا ربّ ایہا ای ۔
..........................................................
بھی تاثیر اجے کجھ تھوڑھی، گیبوں پیا پکارا ۔
اے صدیق پیارے میرے، صدق چلے اٹھ سارا ۔
کرسیں برا نبیاں وچوں، نام کٹایا جاسی ۔
تے کر یاد قیامت ویلا، مشکل ملے خلاصی ۔
.......................................................
باز کہن جبرائیل ہو صورتَ، آیا مثل یاکوبوں ۔
یوسف تائیں نظریں آیا، ہو صورتَ محبوبوں ۔
.....................................................
کر کجھ شرم میرے فرزندا، شرف نبوت بھاری ۔
ایہہ کیا وقت تیرے سر آیا، منگ پناہ لکھ واری ۔
......................................................
بازے کہن اک یوسف تائیں، نظر جناور آیا ۔
اے یوسف چھٹ چلی نبوت، اسنے آکھ سنایا ۔
باز کہن اس کہا زلیخا، انت تیرے ہتھ آوے ۔
پر کر صبر اجے دن کائی، داغ متاں لگّ جاوے ۔
باز کہن جبرائیل مکرب، جو کوٹھے وچ وڑیا ۔
یوسف دے ہتھ پشتے لائیوسُ، سہوت نطفہ جھڑیا ۔
باز کہن اک حور آئی سی، حضرت یوسف تائیں ۔
یوسف اس ول مائل ہویا، پچھے حالَ تداہیں ۔
کون کوئی تے کسدی عورت، تے آئیؤں کس تھاؤں ۔
حور کہے میں اسدی باندی، جو اج بچے زناؤں ۔
تے اک ہور روایت غالب، آکھ سناواں ساری ۔
جاں یوسف دی طرف زلیخا، نظر پئی اک واری ۔
طلب زلیخا وصل شتابی، یوسف طلب بہانے ۔
بت چھپایا نظریں آیا، اک گوشے وچ خانے ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، پردیوں پار کیائی ۔
کہے زلیخا گلیں باتیں، توں کیوں دیر لگائی ۔
پردیوں پار ایہی ربّ میرا، میں پوجاں جس تائیں ۔
پردہ پایا مت اوہ دیکھے، تیرا عمل اتھائیں ۔
آہ بھری سن رویا یوسف، سنگوں-سنگوں تسائیں ۔
دانا بینا تھیں میں غافل، شرم میرے وچ ناہیں ۔
.......................................................
آ یوسف جا در تھیں نیڑے، قصد نسن ولّ پھڑیا ۔
کرے اشارے انگل سیتی، کفل کنڈا لہ جھڑیا ۔
..........................................................
آن ملی دروازے ستویں، کڑتا پکڑ لئیا سو ۔
پکڑ پلہ ول اندر کھچے، یوسف دوڑ گیا سو ۔
پاٹ پلہ پیراہن نالوں، ہتھ اسدے وچ رہیا ۔
جھڑی تڑاک زمیں پور روندی، میرا حالَ کویہا ۔

عزیز دا موقعے تے پہنچنا

چھٹّ زلیخا تھیں جاں یوسف، دروازے ولّ آیا ۔
در وچ پئی زلیخا روندی، حسرت جگر تپایا ۔
تداں عزیز دوہاں نوں ملیا، ڈٹھی سر-گردانی ۔
وچ غضب دے جوش زلیخا، کردی شور زبانی ۔
کیا سزا عزیزا اسے دی، تیں گھر جو بد چاہے ۔
باجھوں قید یا مار عذابوں، ن کچھ بھلا صلاحے ۔
سمجھ عزیز غضب وچ آیا، یوسف نوں فرمایا ۔
ایہہ کی یوسف توں اہسانوں، بدلہ کر دکھلایا ۔
.............................................................
کہے زلیخا جاں اس میں تے، ظلموں ہتھ چلایا ۔
میں پیراہن پاڑیا اسدا، ویکھ نشان لگایا ۔

دودھ چنگھدے بچے دی گواہی

یوسف بول عزیز پکارے، توں ہیں ڈھو گواہاں ۔
یا وچ آبِ-تیغ دھواواں، دفتر بھرے گناہاں ۔
اک عورت اتھ کھویش زلیخا، کھڑی کرابت والی ۔
گود اوہدی اک بال اننجانا، عمر جدھی دن چالھی ۔
یوسف کرے اشارت اس تھیں، پچھو آپ گواہی ۔
ایہا لڑکا سچ نتارے، ہووس حکم الٰہی ۔
سن ہو رہیا عزیز تئجب، کی یوسف فرمایا ۔
ایہہ تفلک کی بھرے شہادت، بولن ولّ ن آیا ۔
دیکھ لواں ازماواں تیری، ایڈ کرامت بھاری ۔
اے لڑکے کہُ حالَ حقیقت، جو تیں مالم ساری ۔
اچاچیت پکاریا لڑکے، ن میں چغلی کردا ۔
مشرک چغل ن بخشے جاون، میں چغلی تھیں ڈردا ۔
پر ول دساں دیکھ وچاروں، ظلم کدھا دل لوٹا ۔
جے پیراہن اگوں پھٹیا، تاں ہے یوسف جھوٹھا ۔
کڑتیوں پکڑیا ہوگ زلیخا، جاں اس سختی چائی ۔
سچی ہوگ زلیخا جسنے، پکڑ نشانی لائی ۔
جے پیراہن پچھوں پھٹیا، جھوٹھی ہوگ زلیخا ۔
یوسف سچا تے ایہہ فتنہ، بھارا ہوگ زلیخا ۔
یوسف نسّ گیا جے ہوسی، اس تھیں پکڑ کنارا ۔
مگر پئی پھڑ پچھوں جامہ، کیتا ہووسُ پارا ۔
ڈھونڈ کیتی پیراہن ڈٹھوسُ، پچھوں پھٹیا ہویا ۔
ویکھ عزیز زلیخا دے ولّ، کرکے قہر کھلویا ۔
ایہہ ہے تیرا مکر زلیخا، مکر تساڈے بھارے ۔
کاریہاریاں دے اپرادھوں، مشکل ہون چھٹکارے ۔
.....................................................
یوسف تائیں کہیا ازیزے، اے فرزند پیارے ۔
جان دیو اس بدی چھپاؤ، عیب ڈھکو اس سارے ۔
کہے زلیخا نوں کر طوبیٰ، توں ایہہ بدی کمائی ۔
اپنا آپ نگاہ رکھ اگے، ن ہووے بریائی ۔

21. یوسف تے مصر دیاں رناں
رناں دی چمیگوئی

جاں اوہ حالَ زلیخا والا، راز کھلھا وچ لوکاں ۔
کرن زناں گھر بیٹھیاں زخمی، لا طعنے دیاں نوکاں ۔
کہن زلیخا عقل ہیاؤں، لاون عشقَ ن جانے ۔
عشقَ غلام چھڈی کر گھائل، ہوش ن رہی ٹکانے ۔
شرم ن کردی نال غلاماں، عشقَ کریندی بازی ۔
خدمتگاراں نوں گل لاوے، کرکے عجز نیازی ۔
..........................................................
بن باندی رو عرض سناندی، غرق نہیں کیوں جاندی ۔
گھردا بردا داد ن بھردا، اجے نہیں شرماندی ۔
دیکھو نی ایہہ جنی جنہاں نے، تنھاں دی لاج گواندی ۔
ڈبے نی ایہہ جنہاں سہیڑی، جگر تنھاں دا کھاندی ۔
.........................................................
دیکھو نی اس ہور ن سوہنا، کدھرے نظریں آیا ۔
کر فرزند غلام وہاجیا، اوہا یار بنایا ۔

چمیگوئیاں سنبندھی زلیخا دا پرتکرم

ایہہ خبراں وچّ کنّ زلیخا، جاں پئیاں دل جلیا ۔
صبر رہی کر اندر جردی، لاٹ چھٹی دل بلیا ۔
...............................................................
یار میرا اوہ دولت میری، میرا نور خزانہ ۔
جسدی شمع رخوں جل جاوے، خلق جویں پروانہ ۔
دکھلاواں اک وار اوہناں نوں، دیکھ لواں ازماواں ۔
عشقوں رہن تڑپھدیاں ظالم، پھیر ن دید کراواں ۔
...........................................................
لؤ پیاریاں کھانیؤں نی ہن، رووو بیٹھ نصیباں ۔
ویکھ تجلا برق حسن دا، میریاں بنو رقیباں ۔

زلیخا دی بدھ

ایہہ گلّ سوچ کنیزاں گھلے، طرف گھراں عمراواں ۔
ساریاں بیویاں سدّ بلائیاں، نونہہ دھیاں سن ماواں ۔
سبھناں نوں پیغام گھلے، میں اجزوں عرض سناواں ۔
اج ضیافت میں گھر آئیؤ، میں بلہاری جاواں ۔
زناں مصر دیاں منّ ضیافت، سبھے حاضر آئیاں ۔
ملیاں آن زلیخا تائیں، آوندیاں گل لائیاں ۔
.............................................................
جے میں ویکھ جمال-پھروزاں، جان دکھاں وچ پائی ۔
ایہہ اج وچ جلال حسن دے، جل بل رہن ن کائی ۔

یوسف نوں ویکھکے عورتاں نے اپنے ہتھ کٹّ لینے

آئیاں زناں مصر دیاں سبھے، حرمت نال بیٹھائیاں ۔
باندیاں خدمتگار زلیخا، خدمت وچ جھکائیاں ۔
شربت بھرے ہتھاں وچّ کوجے، پھرن اوہناں وچکارے ۔
تے ایہہ بیٹھیاں بنھ قطاراں، پکھے لین ہلارے ۔
.......................................................
چوری چوری اک دوجے نوں، گجھیاں رمزاں مارے ۔
ویکھو نی تے جھات گھتو نی، گوشیاں دے ول سارے ۔
کتھے ہے بے صبر کھڑی دے، دل دا موہن ہارا ۔
اس نوں لٹ کتھے لک بیٹھا، اسدا رہزن بھارا ۔
....................................................
زناں تواموں فارغ ہوئیاں، خوشی کرن لکھ واری ۔
ہر ہتھ دھرے ترنج زلیخا، تے اک تیز کٹاری ۔
کھاون کٹّ اجازت دتی، بھی اک عرض سنائی ۔
حکم ہووے کنانی بندہ، دیوے آن دکھائی ۔
......................................................
زناں مصر دیاں نظریں آیا، جلوا یوسف سندا ۔
مجلس دے وچّ پیا پکارا، ایہہ کنانی بندہ ۔
بجلیاں جھڑ اکھیں پئیاں، ایہہ دہشت وچ آئیاں ۔
ویکھ گئیاں وچ غش دے غوطے، بے خود ہوش لٹائیاں ۔
...........................................................
وچ حیرانی تے بے ہوشی، یاد ترنجاں آئیاں ۔
انگلیاں تے تلیاں اندر چھریاں چا وگائیاں ۔
ہتھوں فرق ترنج ن جاپے، درد ن مالم کائی ۔
وڈھّ ہتھاں اوہ ٹنڈیاں ہوئیاں، تے اجے ہوش ن آئی ۔
.........................................................
کرے زلیخا گمّ گئیاں دے، سر تے کھڑی پکارا ۔
جسدے تساں الامبھے میں سر، ایہہ اہا چمکارا ۔
........................................................
کون تساں وچ بڑی دلاور، صبر سمھالن والی ۔
سیس اٹھاوے صبر دکھاوے، رکھے سرت سمھالی ۔
........................................................
اٹھو نی کجھ ہوش سمھالو، بولو سخن زبانوں ۔
اگّ بجھائے دلوں زلیخا، چھڈے تیر کمانو ۔
باجھ حواس پئیاں اوہ سبھے، بے خود جان جہانوں ۔
تے اوہ کائی خبر ن رکھن، دنیاں دین ایمانوں ۔

حسن دی کڑکٹ

دے چمکارا اندر وڑیا، یوسف پاک پیارا ۔
بازیاں ہوش پئی مڑ اوڑک، داغ رہا دل بھارا ۔
..........................................................
کجھ جنگل وچ واسا کرکے، عمر گئیاں کر پوری ۔
کجھ گلیاں وچ بھوندیاں پھردیاں، ٹٹی صبر صبوری ۔
..............................................................
جنہاں زناں نے نال زبانے، طعنے بولیاں لائیاں ۔
اونھی زبانی اسدیاں بہ بہ، پاس کرن وڈیائیاں ۔
.................................................................
رل مل کہن زلیخا تائیں، یوسف نوں سمجھائیے ۔
جیوں کیوں تیری آس پچائیے، کرکے نرم ملائیے ۔
.................................................................
یوسف پاس گئیاں کر عادت، جھلّ گئیاں دیداروں ۔
تے یوسف بے زار اوہناں تھیں، رنج اوہناں دی کاروں ۔
........................................................
اسیں سفارش کرنے آئیاں، موڑ ن دھکیں پچھاہاں ۔
وچ فراقَ زلیخا مردی، آئی نظر اساہاں ۔
........................................................
اسدی کرن سفارش آئیاں، تیری طرف تداہاں ۔
تے اسیں آپ وصل دیاں خواہاں، جے سچ طلب اساہاں ۔
تدھ زلیخا بھاوے ناہیں، تے اسیں حاضر سبھے ۔
خوشی کرو ن ڈرو پیارے، مڑ ایہہ عمر ن لبھے ۔
.........................................................
ایہہ نت کردیاں رہیاں ایویں، سخن بے ہودہ سارے ۔
سن یوسف چپّ غم وچّ رہندا، کدے ن نظر الھارے ۔
.............................................................
تاں اوہ زناں زلیخا اگے، توڑ امیداں آئیاں ۔
کہن علاج ن اسدا کائی، باجھوں قید ایزائیاں ۔
............................................................
جاں پیراں وچّ بیڑیاں پئیاں، وچ ہتھاں ہتھکڑیاں ۔
تاں ایہہ تیری تابء ہوسی، توڑ گواسی اڑیاں ۔
ایہہ تدبیر زلیخا تائیں، دل لگی سن ساری ۔
یوسف دی ہن کرنے لگی، زنداں طرف تیاری ۔

22. یوسف قید وچ
عزیز پاسوں قید دا حکم لینا

کہے زلیخا پاس ازیزے، اک دن کر کر زاری ۔
اس عبرانی بندے ولوں، میں سر سخت خواری ۔
بدنامی سر میرے آئی، طعنے کرن نسائیں ۔
کنانی دے عشقے روندی، کہندیاں میرے تائیں ۔
........................................................
ایڈ الاہمے کیوں کر جھلاں، خطا ہوئی اک واری ۔
میں بیچاری طعنیاں ماری، جھلّ ن سکاں خواری ۔
باجھوں قید علاج ن دسے، حکموں قید کرساں ۔
جرم گناہ جو میتھیں ہویا، چا اوہدے سر دھرساں ۔
..........................................................
کہے عزیز میرے دل ایویں، گزری کتنی واری ۔
پر میں اسنوں قید ن کیتا، تیری خاترداری ۔
میں ہن حکم دتا ہتھ تیرے، جویں چاہیں کر پیاری ۔
مہر لگا لکھ دتوسُ کاغذ، یوسف دی مختاری ۔

یوسف نوں قید دا ڈراوا دینا

گیا عزیز زلیخا خوش ہو، یوسف ول سدھائی ۔
ایہہ اسنوں تحریر سنائی، تے رو عرض سنائی ۔
لے یوسف توں قیدی ہونا، میں دکھ تیرے رونا ۔
میں تیتھیں توں میتھیں دکھیا، دوہاں ہنجھو رخ دھونا ۔
......................................................
وصل منگاں تے عذر ن کرسیں، خوش ورتیں ورتارا ۔
تاں تینوں میں قید ن کرساں، منّ ملے چھٹکارا ۔
......................................................
اس دردوں میں قید چنگیری، یوسف نے فرمایا ۔
جھگڑیاں وچ تساڈیاں آخر، ہن میں آجز آیا ۔
تسیں سبھے رل گردے ہوئیاں، میں بھارا دکھ پایا ۔
کڈھ دکھوں کر قیدی مینوں، صاف جواب سنایا ۔

یوسف دا بندی خانے پہنچنا

یوسف دے حق صادر ہویا، حکموں بندی خانا ۔
کر اسوار مصر دیاں گلیاں، اندر کرن روانہ ۔
نال منادی کرے ڈھنڈورا، دیکھو بندے تائیں ۔
صاحب تھیں بے ادبی کیتی، لگیاں ملن سزائیں ۔
...........................................................
سن سن شور پیا وچ گلیاں، مصری کرن پکاراں ۔
بسّ منادی بول ن ظالم، جھوٹھیاں کرو ن واراں ۔
........................................................
صاحب-زنداں سونپیا یوسف، پایا بندیخانے ۔
قیدیاں دے دل خوشیاں ہوئیاں، صبر گھلے پروانے ۔
.........................................................
بندیواناں صورتَ ڈٹھی، گئیاں دور بلائیں ۔
اج خلاصی اساں اداسی، بند پسند اساہیں ۔
......................................................
بندیوان رہے ہو بردے، حضرت یوسف اگے ۔
تے شہری آ کرن زیارت، رہن زنداں ول وگے ۔

سفنیاں دی تعبیر دسّ کے قیدیاں نوں خوش کرنا

یوسف تائیں اﷲ صاحب، علم دتا تابیروں ۔
مشکل حلّ کرے سن خواباں، توڑے غم تقریروں ۔
.......................................................
تے ایہہ خبر مصر وچ سارے، سنی تمام لوکائی ۔
خواباں دیاں تعبیراں پچھن، خلق زنداں وچ آئی ۔
سن تعبیراں جاوے خلقت، سچ ہووے آشکارا ۔
جھکیا شہر زنداں ول سارا، علم ڈٹھا ایہہ بھارا ۔
..........................................................
تاش-طعام لباس ہزاراں، شہروں لوک لیاون ۔
یوسف اگے سیس نواون، عجز کریندے جاون ۔
ایہہ طعام پشاکاں یوسف، دیوے قیدیاں تائیں ۔
ہن قیدی سرداراں وانگوں، خوشیاں کرن اتھائیں ۔
......................................................
ایویں بندیخانے اندر، یوسف وقت گزارے ۔
شہری قیدی حاکم زنداں، کرن محبت سارے ۔

23. زلیخا دا جھورا تے قیدخانے وچ ملاقات

بندیخانے یار زلیخا، ہتھیں تور وگایا ۔
غش کھا جھڑی زمیں تے جا اوہ، ہن گھر نظر ن آیا ۔
....................................................
جے اک وصل ن ملدا مینوں، خوش رہندی دیداروں ۔
ہن دیدار ن نظریں آوے، گزری آں صبر قراروں ۔
یار ہتھوں چھڈّ آپ وگتی، میں نہ-شکری بھلی ۔
بے عقلی دی قہر اندھیری، سر میرے تے جھلی ۔
.......................................................
طرفے حاکم زنداں والے، کر پیغام پہنچائے ۔
میرا بندیوان پیارا، مت کوئی دہشت کھائے ۔
......................................................
تے خود گھر وچ ہردم روندی، صبر گیا اٹھ سارا ۔
غشی پوے تے ہوش کدائیں، دم دم حالَ آوارہ ۔

دائی دا دلاسہ دینا

دائی نے چا متّ سکھائی، ن کر ایڈ کوشالے ۔
عشقَ پوے سر سختی جھلے، چاہیئے صبر سمھالے ۔
عاشق نوں سو درد زلیخا، گزرے نال صبوری ۔
صبر کرے سو مطلب پاوے، آس رہے دل پوری ۔
......................................................
عشقَ صبر وچ ویر پرانا، مڈھوں بغض لڑائی ۔
عشقَ جتھے اتھے صبر وچارا، دخل ن رکھدا کائی ۔
عشقَ ستمگر تیغ فولادی، صبر ثمن دی ڈالی ۔
انت کداں تک اوہناں لڑائی، قہر قضیاں والی ۔

دکھ بھری رات

دائی گئی نصیحت کرکے، اثر گیا اٹھ سارا ۔
اوویں رہی زلیخا کردی، دردوں شور پکارا ۔
رات پئی غم دونا جویا، زخم جگر رس وگے ۔
دفتر غم دے لکھ نصیباں، آن دھرے سر اگے ۔
.........................................................
اے افسوس رہاں میں وچھڑی، ویکھن لوک پرائے ۔
واہ دردا ایہہ درد اجیہا، جیہڑا سہیا ن جائے ۔
ایہہ گلّ بول غشی وچ آئی، پاس روئی بہ دائی ۔
دائی نے جاں گھڑی وہائی، تلیاں جھسّ جگائی ۔
بیٹھی اٹھ قراروں خالی، کیتی جھبّ تیاری ۔
بدھی قمر تیاری کردی، دائی بھی جڑھ ماری ۔

قیدخانے وچ پہنچنا

پور کر تھال زروں لے دائی، اسدے نال سدھائی ۔
زنداں دے دروازے اتے، پاس رقیباں آئی ۔
زر دتا تے کر تاکیداں، کہیا راز چھپاؤ ۔
اوہ مہبوب بندی دے دل دا، بندیوان دکھاؤ ۔
........................................................
دوروں بیٹھ زلیخا دیکھے، نیڑے مول ن آوے ۔
شرموں کھپدی کیتیوں تپدی، رو رو نیر وہاوے ۔
برا کیتا میں گھر دی برکت، دتی بندیواناں ۔
قسمت گئی نکھٹّ لکاؤں، بدلیا ہور زمانہ ۔

معشوق وچ ابھید ہونا

عشقَ اجیہا غالب ہویا، توڑ وگے پیونداں ۔
برہوں سخت عذابِ گھنیرا، درد رچے وچ بنداں ۔
اپنا حالَ زلیخا تائیں، بھلّ گیا سو سارا ۔
رگاں پئیاں وچ تن دے رچیا، یوسف یار پیارا ۔
........................................................
یوسف تھیں پور ایڈک ہوئی، اوہو اوہ دساوے ۔
تے غرقاب خیال اسی وچ، دن تے رات وہاوے ۔
...........................................................
سورج چند فلک دے تارے، راتیں لین ہلارے ۔
آتش آب تیور بہائم، یوسف دسن سارے ۔
تے سبھ باندیاں خدمتگاراں، یوسف نظریں آئیاں ۔
کیتا وصل دلے نوں برہوں، کھلے نور صفایاں ۔
.........................................................
اکھیں میٹ رکھے یا کھولھے، دسے یار مدامی ۔
تے خود اس بتخانے وچوں، نکل گئے تمامی ۔
پہلا سیر تمام ہویا ای، جس وچ مستیاں چائیاں ۔
تے ایہہ منزل مقصد والی، گئیاں دور جدائیاں ۔

24. یوسف تے ہور قیدی

یوسف بندی خانے اندر، شکر کرے سو واری ۔
مکر زناں تھیں ملی خلاصی، فضل ہویا غفاری ۔
راتیں دنے عبادت اندر، فارگ وقت وہاوے ۔
بندیواناں تے ہر ویلے، شفقت لطفَ کماوے ۔
قیدیاں دے تائیں لطفَ پیاروں، رکھے وچ اہساناں ۔
یوسف تے اوہ عاشق سارے، ویکھ مراتب شاناں ۔
یوشف نال جوان دو قیدی، خاص مکرب شاہی ۔
اک خباز آہا اک ساقی، پھسے غضب دی پھاہی ۔
دشمن شاہ مصر دے اوہناں، سی پیغام پچایا ۔
دیہو زہر ازیزے مارو، بخشاں عالی پایا ۔
........................................................
ساقی کر انکار کھلویا، میں ایہہ کار ن کرساں ۔
تے خباز ہویا اقراری، کرساں عذر ن دھرساں ۔
...........................................................
خبر کہی کسے پاس ازیزے، ساقی تے خبازوں ۔
زہر دواون لگا دشمن، خبر لئیں جھب رازوں ۔
پکڑ لئیا سلطان دوہاں نوں، اندر قید سٹائے ۔
سخت سزائیں اوہناں دوہاں نوں، نافز حکم چلا ئے ۔

قیدیاں نوں سفنپھل دسنے

اک کہے میں سفنہ ڈٹھا، انگوروں ہتھ خوشا ۔
آپ نچوڑ پلاوے شاہے، خمر خوشی دا توشہ ۔
دوجا کہندا میں ایہہ ڈٹھا، روٹیاں سر تے چائیاں ۔
وچوں چکّ جناور کھاندے، چیلاں کاؤں بلائیاں ۔
........................................................
کہ یوسف تعبیر اساں نوں، غم دے بند چھڑاویں ۔
توں محسن اہسان کنندا، سانوں نظریں آویں ۔
........................................................
سن کے عرض اوہناں دی یوسف، دل وچ سوچ گزارے ۔
ربّ تھیں غافل حق ن جانن، ایہہ قیدی بیچارے ۔
اول اوہناں ایمان سکھاواں، پھیر کہاں تعبیراں ۔
مطلب کارن سنن نصیحت، حق سخن تقریراں ۔
..........................................................
ایہہ مینوں ربّ علم سکھایا، خاص شرف درگاہوں ۔
سر میرے اہسان وڈیرا، پاک جناب الاہوں ۔
چھوڑ دتا میں مذہب غیراں، ربّ ن جنہاں پچھاتا ۔
آخر تھیں اوہ منکر ہوئے، حق ن جنہاں سننجاتا ۔
............................................................
اسیں شریک ن کردے مولے، نال خدا شے کائی ۔
واحد خالق پاک شریکوں، اسدی سچ خدائی ۔
.........................................................
اے دو یار اسیر پیارے، دیکھو سچ کیائی ۔
بت چنگے ربّ یا تے اکو، جس دی سچ خدائی ۔
گھڑ بت لکڑ پتھر وٹوں، خالق کہن ایہناں نوں ۔
ہتھیں کرن تیار جنہاں نوں، خالق کہن تنھاں نوں ۔
جے تے وٹے دین مراداں، کاہنوں خاک رلیندے ۔
ایہہ بے جان ایہناں تھیں ناکش، جو ایہناں ربّ کہیندے ۔
...........................................................
ایہہ سن ساقی کلمہ پڑھیا، ساریاں ہور اسیراں ۔
نبی پچھاتا یوسف تائیں، سن سن کے تقریراں ۔
پر خباز ایمان ن آندا، غرق رہیا گمراہی ۔
ہور تمام ایمان لیائے، پایا فضل الٰہی ۔
تے ہن یوسف نے فرمایا، دوہاں جوان اسیراں ۔
اے دو یارو بندیوانوں، خواب سنو تعبیراں ۔
جس سفنے وچ نظریں آیا، خمر دتی سلطانے ۔
پرسوں روز خلاصی پاوے، تے خوشیوں پروانے ۔
جا صاحب نوں خمر پلاوے، عمراواں وچ رل کے ۔
تے خباز چڑھیسی سولی، دن چڑھدے نوں بھلکے ۔
...................................................
ساقی نوں فرماوے یوسف، جیں حق زن رہائی ۔
اک پیغام میرا اے ساقی، یاد رکھیں توں بھائی ۔
جاں توں خمر پلاون لگیں، پیش عزیز کداہیں ۔
ذکر کریں اس پاس اساڈا، تے ایہہ عرض سنائیں ۔
اک جوان غریب نتانا، قیدی باجھ گناہوں ۔
برساں پنج گئیاں وچ زنداں، روندیاں حالَ تباہوں ۔
.........................................................
ملی خلاصی ساقی تائیں، اس نے مقصد پائے ۔
بھلّ گیاسُ یوسف دل تھیں، کتنے سال وہائی ۔
..........................................................
آئے یوسف قیدیاں تائیں، رہم کرے فرماوے ۔
کہو بھراوو قید چنگی یا، تساں خلاصی بھاوے ۔
...................................................
چار سیاں رو عرض گزاری، جے توں بندیخانے ۔
قید بھلی اساں رنج خلاصی، رہساں ایس مکانے ۔
..................................................
اک ہزار گزارن عرضاں، اہل ایالاں والے ۔
قیدوں چھٹّ عبادت کریئے، جا وچ گھراں سکھالے ۔
ہتھ اٹھا جناب الٰہی، یوسف عرض گزارے ۔
ٹٹ زنجیر ہزاراں تن تھیں، دھرت جھڑے یک بارے ۔
........................................................
آہی یوسف نوں وچ بندی، ورھیاں ست وہائیاں ۔
قید رہیا وچ درد غماں دے، کنھے ن خبراں پائیاں ۔

یوسف دی بھلّ تے پچھتاوا

اک دن یوسف پاس جنابوں، جبرائیل جو آیا ۔
بعد سلاموں یوسف تائیں، ایہہ پیغام سنایا ۔
کہو یوسف کس بلدی اگوں، ابراہیم بچایا ۔
تینوں زندہ کڈھ کھوہے تھیں، کس نے مصر پہنچایا ۔
اﷲ باجھ چھڈاوے کہڑا، یوسف عرض سنائی ۔
ربّ کہے پھر کیوں توں غیروں، کیتی طلب رہائی ۔
..........................................................
شاہ عزیز نقارہ بندہ، تینوں کویں چھڑاوے ۔
میں قادر جو چاہاں کرساں، ہوراں پیش ن جاوے ۔
ایہہ طعنہ سن یوسف رویا، صبر قراروں خالی ۔
میں بھلاں توں بخش الٰہی، توں عالی توں والی ۔
.....................................................
ستر برساں قید رہاں، یا عمر بندی وچ ساری ۔
اسدا دکھ نہیں میں کائی، غضبوں خوف قہاری ۔
تیرا قہر جھلن دی یا رب، میں وچ طاقت ناہیں ۔
ہو راضی رکھ بندیخانے، ہور ن طلب اساہیں ۔
....................................................
جبرائیeل کہے اے یوسف، ملسی فضل اسیراں ۔
اﷲ ارحم بخشن ہارا، بکھشیسی تقصیراں ۔

باپ بارے پچھ کرنی

یوسف پچھے، جبرائیلا، باپ احوال کیائی ۔
کہ کیا سر اسدے گزری، میری وچ جدائی ۔
اک سائت میرے باجھوں، صبر ن کردا کائی ۔
وچھڑیاں ہن سال وہائی، کیڈک سختی پائی ۔
ہن دنیاں وچ ہے یا ناہیں، میرا باپ پیارا ۔
جے ہیگا کہ حالَ سنائیں، میں بن کویں گزارا ۔
جبرائیeل کہے اے یوسف، پیغمبر کنانی ۔
زندہ ہے پر تیرے باجھوں، مزہ نہیں زندگانی ۔
وچ وچھوڑے تیرے یوسف، اسدیاں اکھیں گئیاں ۔
نور ن رہیا چشماں اندر، تیریاں وچ قضیاں ۔
..........................................................
سن یوسف احوال پدر دا، رویا زارو زاری ۔
پیغمبر وچ میریاں درداں، بہت جھلی دشواری ۔
واہ دردا میں ہندا ناہیں، باپ ن کردا زاری ۔
ن اج اسدا درد میرے دل، دھردا تیز کٹاری ۔
..........................................................
استغفار کرے نت رو رو، اﷲ دے دربارے ۔
میں بھلاں توں بخش خدایا، فضل تیرے نے بھارے ۔

کنانی اوٹھنی دا ملنا

اک دن یوسف بندیخانے، غماں ستایا ہویا ۔
باہر نظر جھروکے بیٹھا، برقع پایا ہویا ۔
کناناں دا ڈیرہ ات ول، شام دیاروں آیا ۔
وطنی لوک نظر وچ آئے، یوسف دل اچھلایا ۔
............................................................
نام سپر دل وچ اوہناں دے، اک بندہ کنانوں ۔
اسدے پاس آہی اک ڈاچی، تیز قدم پور شانوں ۔
ڈاچی نے جاں یوسف ڈٹھا، دوڑ زنداں ول آئی ۔
یوسف اگے حاضر ہو کے، گردن آن نوائی ۔
کر اداب زمیں تے بیٹھی، رو رو عرض سنائی ۔
میں یوسف کنانوں آئی، پچھ سنیہا کائی ۔
میں یعقوب نبی دا یوسف، کی کجھ حالَ سناواں ۔
اسدا غم میں آکھ ن سکدی، آہ چھٹے مر جاواں ۔
...........................................................
ناکا روندی وہندیاں اکھیں، رو رو حالَ سنائے ۔
تے یوسف وچ برقعے روندا، نین تپن پچھتائے ۔
دیکھ سپر دل ڈاچی تائیں، چاہے مار اٹھایا ۔
کیوں ناکا ات بیٹھی آہی، اسنے راز ن پایا ۔
ایہہ ناکا نوں مار اٹھاوے، تے اوہ اٹھے ناہیں ۔
لے لاٹھی تس مارن لگا، کرکے جوش تداہیں ۔
جانوں تیک گیا دھس دھرتی، حیرت دے وچ آیا ۔
اسنوں مار ن مول پیارے، یوسف نے فرمایا ۔
........................................................
یوسف پچھے دسّ جوانا، کس دھرتی تھیں آئؤں ۔
کام تے کیا نام کیا ای، کت ول پیش سدھائیوں ۔
نام سپر دل کام تجارت، کہیوسُ گھر کنانے ۔
قصد مصر کر گھر تھیں ٹریا، آیا ایت مکانے ۔
جے ڈٹھا تے دسّ سپر دل، یوسف نے فرمایا ۔
وچّ کنانے بڑا رکھ بھارا، پور میوہ پور سایہ ۔
جڑھ ڈونگھی تے ہریا بھریا، بہت بلند اجالا ۔
شاخاں لمیاں تے وگ جھلا، جھولا سختی والا ۔
نازک شاخ نرم اک تازہ، توڑ کھڑی اس جھولے ۔
ہن اوہ رکھ بنا اس شاخوں، کھڑا رہے یا ڈولے ۔
سن ایہہ گلّ سپر دل تائیں، چھٹّ گئیاں سو آہیں ۔
ایہہ رخ باجھ نبی یاکوبے، وچّ کنانے ناہیں ۔
........................................................
رات دنے کملایا رہندا، ہریا نظر ن آوے ۔
وچّ وچھوڑے شاخ پیاری، دن دن لپھدا جاوے ۔
..........................................................
کیتو قصد سپر دل وڈا، پھر یوسف فرماوے ۔
اتنی واٹ تجارت آئؤں، نفع کیا ہتھ آوے ۔
کہے سپر دل اتے واروں، آس ہزار دیناروں ۔
فرق مصر کنانے اندر، ایڈک نفع وپاروں ۔

باپ ولّ سنیہا گھلنا

آہا لال کنگن زر بازو، یوسف دے ات حالے ۔
کیتا لاہ سپر دل تائیں، چا اس وقت حوالے ۔
ایہہ لے ودھ تیرے ہتھ آیا، نفع تجارت نالوں ۔
مڑ کنان سنا جا یارا، میرے حالَ ملالوں ۔
جا اگے یعقوب پیغمبر، میرا کہیں سنیہا ۔
تینوں ربّ بہشت پچاوے، عرض کریں جو ایہا ۔
شہر مصر وچ بندیخانے، مغربیاں دا بردا ۔
شوق تیرے دا زخم جگر تے، تڑپھ ہجر وچ مردا ۔
وچّ وچھوڑے تیرے حضرت، کردا گریازاری ۔
تیری خاک قدم دا خواہاں، آس دلے وچّ بھاری ۔
..........................................................
عرض سلام دکھاں دا بھریا، جیوں خادم تھیں سریا ۔
قلم فراکوں دل دے پرزے، لکھ قاصد ہتھ دھریا ۔
ایہہ پیغمبر سپر دل یارا، کہ پیغمبر تائیں ۔
بندیوان دلے دا ہالہ، کر کر عرض سنائیں ۔
کیتا عرض سپر دل مڑ کے، نام کہاں کی تیرا ۔
یوسف کہندا نام ن حاجت، ایہہ پیغام بہتیرا ۔
اوہ کہندا جے برقع لاہیں، دیکھاں تیرے تائیں ۔
یوسف کہندا مڑ جا بھائی، ہور ن گلّ چلائیں ۔
ایہا کہیں سنیہا اتنا، جو میں آکھ سنایا ۔
سن ایہہ گلّ سپر دل مڑیا، ول کنان سدھایا ۔
............................................................
وچ کنان سپر دل وڑیا، لے پیغام فراکوں ۔
تے اوہ درداں بھرے سنیہے، مہزوروں مشتاکوں ۔

سپر دل تے یعقوب

اوہ کہندا میں قاصد آیا، چل اسیراں ولوں ۔
میں پیغام ہجر دے آندے، تیر برہوں دے سلوں ۔
وچھڑیاں پیغام پہنچائے، غم دے راز چھپائے ۔
راز کھلھے دل جھلّ ن سکے، رو رو کے مر جائے ۔
بندیوان مصر دا کوئی، مغربیاں دا چیرا ۔
شوق تیرے دے نال فراکاں، سینے درد گھنیرا ۔
آہیں سوز پکارا کتوسُ، گھلے درد سنیہے ۔
میں وچ دلاں ن ڈٹھے ہوراں، غم دے زخم اویہے ۔
سن یعقوب اٹھے پھڑ آسا، رو دل کرے پکاراں ۔
یوسف گھلّ پیغام کتھاؤں، جھلے درد ہزاراں ۔
کیا کہیں کہ کتھوں آئؤں، کس کر پیک پہنچائیوں ۔
کن گھلیوں کہُ کسدی طرفوں، کی پیغام لیائیوں ۔
کیتی عرض سپر دل رو رو، سن حضرت امیداں ۔
مغربیاں دا بردا کوئی، وچّ مصر دیاں قیداں ۔
...........................................................
سن یعقوب جگر سہ ضرباں، کہندا دوجی واری ۔
توں اسنوں خود اکھیں ڈٹھا، یا وچ پردہ داری ۔
کہے سپر دل پردے اندر، دل دے درد سنائے ۔
مینوں نین وگیندے خونوں، ظاہر نظریں آئے ۔
پھیر یعقوب نبی فرمایا، کہُ کی نام دسایا ۔
کہے سپر دل میں پچھ تھکا، پر کجھ پتہ ن پایا ۔
پردے اندر رمزیں رمزیں، تیرے حالَ پچھائے ۔
شعلے جھاڑ جگر پور دردوں، ایہہ پیغام سنائے ۔
...........................................................
نبی کہے بو الفت والی، وچّ پیغام سمائی ۔
ایہہ مہبوب پیارے والا، ہوگ سنیہا کائی ۔
......................................................
سن پیغام نبی دے دل نوں، ہویا درد سوایا ۔
کرکے وداع سپر دل تائیں، مڑ حجرے وچّ آیا ۔

قیدخانے وچ یوسف نوں بشارت

ستّ گئے جاں یوسف تائیں، سال بندی وچّ سارے ۔
رحمت دا دریا جنابوں، لگا دین ہلارے ۔
تاں جبرائیل فلک تھیں پہتا، حکمے نال خدا دے ۔
یوسف پاس گیا وچّ بندی، جیوں کر وچّ ارادے ۔
..............................................................
جبرائیل کہے میں تیں ولّ، لے خوش خبری آیا ۔
اﷲ نے اج نام تساڈا، چا پاکاں وچّ لایا ۔
اوہ تقصیر جو ہوئی تیتھیں، بخشی کر غفاری ۔
ہور سلام پچایا تینوں، لطفَ تیرے پور بھاری ۔
کوئی روز رہیا دکھ تیرا، اج کلّ ملے خلاصی ۔
سر تیرے تھیں درد مصیبت، سبھ سختی اٹھ جاسی ۔
..........................................................
باپ میرے نوں جبرائیلا، میرا حالَ سناؤ ۔
یوسف تیرا زندہ حضرت، ن رو رو دکھ پاؤ ۔
جبرائیل کہے ایہہ ناہیں، ہرگز حکم الٰہی ۔
اجے پچاون خبر تساڈی، ن ارادہ آہی ۔
وچ تیرے غم اسنوں پھڑیا، تے تینوں وچ بندی ۔
صبروں ملے دوہاں نوں رتبہ، پاسوں قدر بلندی ۔
مڑ جبرائیل گیا ہو رخصت، یوسف صبر گزارے ۔
وچ فراقَ پدر دے روندا، دلوں ن مول وسارے ۔

25. قیدوں پتاشاہی
شاہ مصر دا سفنہ دیکھنا

شاہ مصر اک راتیں ستا، نیندر جوش کھلارے ۔
سفنے دے وچّ ڈٹھوسُ خود نوں، بیٹھا نیل کنارے ۔
پاٹ ندی دو طرف کھلوئی، کندھاں جویں ٹکائیاں ۔
گائیاں ستّ جسے تھیں بھریاں، وچوں ظاہر آئیاں ۔
جاں ایہہ نکل بنے آئیاں، ہور پچھوں دس آئیاں ۔
گائیاں ستّ جسے تھیں لاگر، مگر اوہناں اٹھ دھائیاں ۔
لاگر گائیاں نے ستّ فربا، ثابت نگل لنگھائیاں ۔
تے اوہ رہیاں سبھے لاگر، تازہ نظر ن آئیاں ۔
کردیاں شور اڑاندیاں ستے، لہندے طرف سدھائیاں ۔
چا کداڑ اڈائیاں گرداں، پائیاں مصر دہائیاں ۔
...............................................................
تنّ گئیاں نسّ مغرب طرفے، مشرک تنّ سدھائیاں ۔
اک گئی ول اڈّ اسمانے، کردی شور دہائیاں ۔
ہور ڈٹھے ستّ خوشے تازے، دانیاں تھیں پور سارے ۔
بعد اوہناں ستّ سکے خوشے، نظر پئے یک بارے ۔
ایہہ سکے مل ہریاں پلچے، اوہ بھی اوہناں سکائے ۔
تازہ خشک رلے ہن سارے، سکے نظریں آئے ۔
بعد اوہناں اک مرد ڈٹھا سو، صورتَ نوری سایہ ۔
بیٹھا تخت مصر دے اتے، بھی اس پاس بٹھایا ۔
شاہ عزیز ڈٹھا ایہہ سپنا، رہیا قراروں خالی ۔
خوابوں اٹھ کھلویا کمبدا، عقل رہی متوالی ۔
تن کمبے آرام ن دل نوں، غالب ہیبت دھانی ۔
دم دم ودھے دلے وچ دہشت، چشم وسائے پانی ۔
سدّ مئبر کاہن سارے، ہور امیر وزیراں ۔
شاہ سنائی خواب تمامی، طلب کرے تعبیراں ۔
.......................................................
اوہناں کہیا ایہہ خواب پریشاں، کیا کہاں تابیروں ۔
اس دا علم ن ساڈے تائیں، کیا کراں تقریروں ۔
خاصے ستر مرد ازیزے، پکڑے قتل کرائے ۔
ونڈ خزانے مال تساں تے، میں سبھ عمر گوائے ۔
.....................................................
باقی دے سبھ قتل کریساں، جے ن کرسو کاری ۔
ظالم تسیں گوائی نئمت، بے کاری وچّ ساری ۔

یوسف پاسوں سپنپھل پچھن آؤنا

تاں اس ویلے ساقی تائیں، یوسف یاد پیا سو ۔
اوہ پیغام زندہ وچ اسدا، اس نوں بھلّ گیا سو ۔
دل وچّ شرم کریندا ساقی، میں بھلا پیغاموں ۔
پاس عزیز کہے وچّ بندی، ہے اک یوسف ناموں ۔
عقل ن شکل برابر اسدی، تقویٰ حد ن کائی ۔
صفت کراں جے لکھ لکھ واری، لکھوں اک ن کائی ۔
وڈی شان کمال وڈیرا، کیا کہاں میں شاہا ۔
تعبیراں دا علم تمامی، اسنوں مالم آہا ۔
.......................................................
حکم ہویا جا حالَ سناؤ، جے مشکل کھلھ جاوے ۔
ساقی گیا زنداں ولّ پر ہن، یوسف تھیں شرماوے ۔
منہ پور پلہ پا لکایا، تاں یوسف ولّ آیا ۔
ساقی نوں کر لطفَ محبت، یوسف نے فرمایا ۔
اے ساقی تقدیر الٰہی، تیرے وسّ ن کائی ۔
لاہ پردہ میں رنج ن تیتھیں، شرم ن کر کجھ بھائی ۔
ساقی نے لاہ پردہ مونہوں، پیریں سیس جھکایا ۔
عذر قصور کہے تے خوابوں، سارا حالَ سنایا ۔

سفنے دی تعبیر

کال نشانی لاغر گائیاں، یوسف نے فرمایا ۔
فربا تھیں تعبیر ارزانی، اددوں سال بتایا ۔
ہرے سٹے تعبیر ایہا ای، سالاں دی ارزانی ۔
ستّ اوہناں دی بعد جو ایویں، خشکوں کہت نشانی ۔
آونگے ستّ سال اجیہے، اول حکم الاہوں ۔
ڈنگر فربا ہری زرائت، کسرت غلہّ گھاہوں ۔
جو کجھ جمع اوہناں وچّ برساں، رکھے روک لوکائی ۔
کال زمانے سبھ کھا جاسن، اجے قرار ن کائی ۔
اول ستّ ورھے ارزانی، کسرت پیداواری ۔
کجھ کھاون کجھ انّ سٹیسن، کرن خمییت بھاری ۔
پھیر ستّ ورھے ن بارش ہووے، دھرت ن کجھ اگاوے ۔
ارزانی دا سبھ زخیرہ، اس وچّ کھادھا جاوے ۔
اس تھیں بعد ورھے مینہہ ہر جا، ہوگ زرائت سارے ۔
تیل تلوں انگوروں شیرہ، رسا کماد نتارے ۔
....................................................
سنیا شاہ بیان جداہیں، جاتا سچ یکینوں ۔
ایہہ کلام مئسر ہوئی، یوسف پاک امینوں ۔
......................................................
کہے امیر وزیراں تائیں، یوسف نوں لے آؤ ۔
بندوں کڈھ لیاؤ جھبدے، میرے پاس پہنچاؤ ۔
گئے امیر کرن تازیماں، ہر اک سیس نواوے ۔
عرض کرن اٹھ چلو حضرت، سن یوسف فرماوے ۔
بندی خانے وچوں جاں لگ، قیدی سبھ ن جاون ۔
جا کے کہو ازیزے تائیں، مشکل میرا آون ۔
شاہ کہے سن سبھناں تائیں، بخشی اساں رہائی ۔
تے خود یوسف باہر آوے، دیر ن لاوے کائی ۔
قاصد تھیں سن ایہہ گلّ یوسف، کہندا دوجی واری ۔
مڑ جا طرفے صاحب اپنے، آکھ حقیقت ساری ۔
جنہاں زناں ہتھ دیکھ وڈھائے، پچھ اوہناں تھیں حالے ۔
مالم پاک خدا نوں سارے، مکر نساواں والے ۔
پچھو کس خیانت کیتی، کس تھیں ہے بریائی ۔
جس تھیں میں وچ بندیخانے، ایڈ مصیبت پائی ۔

یوسف دا نہکلنک سدھ ہونا

صد منگائیاں شاہ مصر نے، زناں مصر تھیں سبھے ۔
تاں یوسف دا عمل کویہا، حالَ حقیقت لبھے ۔
شاہ کہے اے زنوں سناؤ، حالَ جو نظریں آیا ۔
کویں ڈٹھا تساں یوسف تائیں، خود ول جداں بلایا ۔
اوہناں کہیا وچ یوسف کائی، مول نہیں بریائی ۔
کل صفائی نظریں آئی، تے سبھ نیک کمائی ۔
تے اس ویلے کہے زلیخا، سچ ہویدا آیا ۔
ایہہ وچ رہیا امانت پورا، میں اس جدوں بلایا ۔
.......................................................
قاصد جا پیغام سنایا، حضرت یوسف تائیں ۔
حق ہویا اج ظاہر یوسف، چل ہن خوف ن کھائیں ۔
............................................................
سن کے حالَ امیراں تائیں، کہے مصر دا سائیں ۔
یوسف نوں لے آؤ مینتھے، پاس رکھاں اس تائیں ۔
....................................................
یوسف دی تعظیم گزارن، جاں دربارے آیا ۔
لہ تختوں شاہ سر منہ چمے، چھاتی نال لگایا ۔
تخت اتے لے یوسف تائیں، اپنے نال بہایا ۔
یوسف نال کرے کجھ گلاں، دانائیؤں ازمایا ۔
شاہ عزیز زباناں ستر، بولے یاد تمامی ۔
ہر ہر وچ زبانے پیندا، یوسف نال کلامی ۔
......................................................
وچ بولی عبرانی یوسف، کجھ کلام سنائی ۔
شاہ رہیا سن حیرت اندر، اس دی سمجھ ن آئی ۔
عرض کرے ایہہ کی فرمایا، یوسف راز دسایا ۔
بہت پسند پیارا یوسف، دل اسدے نوں آیا ۔

یوسف نوں عزیز نے خلیفہ تھاپنا

یوسف دی دانائی ڈٹھی، شاہ عزیز پکارے ۔
اج مکین امین اساڈا، توں ایں یوسف پیارے ۔
کر مینوں وچّ زمیں خلیفہ، یوسف نے فرمایا ۔
خلق نگاہ رکھاں جو مینوں، علم لگاتوں آیا ۔
یوسف دے دل طلب ایہائی، رہساں وچ مشگولی ۔
یاد رہے ربّ ہر دم دل دے، خدمت تداں قبولی ۔
شاہ خلیفہ کیتوسُ خلکیں، ہوش ڈٹھی آگاہی ۔
سال پچھے تس شاہ بنایا، چھوڑ گیا خود شاہی ۔

کہت دا مقابلہ کرن لئی اسدی ویونت

یوسف تائیں ملک مصر دا، جاں قبضے وچّ آیا ۔
بیل دتے ہر گھر تھیں لوکاں، جاری حکم کرایا ۔
کم چھڈو سبھ باجھ کفایت، کرو زرائت سارے ۔
جنگل کوہ گھراں وچ خلقت، غلہّ تخم کھلارے ۔
.........................................................
پنجواں حصہ گھر وچ لوکاں، رکھن حکم کرایا ۔
حصے چار لئے خود یوسف، ہر جا ملّ پہنچایا ۔
.............................................................
غلے تھیں ستّ شہر بھرائے، کیتے خرچ خزانے ۔
مصرعے گرد بنائے ہر جا، بہت ضیافت خانے ۔
............................................................
نئمت کھادھی شکر ن کیتا، دنیاں دے وچّ لوکاں ۔
ربّ کہے کر جبرائیلا، قہر میرے تھیں ہوکاں ۔

کہت دا حالَ

ایڈک کہت پیا اوہ بھارا، کیا بیان کراہیں ۔
سنیا کنے ن ڈٹھا ہرگز، اول آخر تائیں ۔
تڑپھے خلق بھکھی کر نعرے، پیش ن جاوے کائی ۔
سبھ نقدی لے یوسف اگے، آئی سبھ لوکائی ۔
آیاں تائیں حضرت یوسف، مول ن موڑے خالی ۔
لوک رہن ہر شام سبائیں، در پور کھڑے سوالی ۔
مسکیناں نوں مفت کھواوے، دیوے ملّ غنییاں ۔
ساری خلق مصر ول ڈھکی، اندر کہت قضیاں ۔
...........................................................
کیتا رہم سبھاں پور یوسف، مصرعے خلق اتاری ۔
خاص ضیافت خانے اندر، کھاوے خلقت ساری ۔
.........................................................
ہن سارے اقراری ہوئے، یوسف دے اسیں بردے ۔
عمراں شکر کراں اہسانوں، حق ادا کد کردے ۔
کال گیا مینہہ جھڑیاں آئیاں، جاں ستّ سال وہائی ۔
سبھ آزاد کیتے میں بردے، یوسف حکم سنائے ۔
مال اسباب مویشی، ملکاں، موڑ دتے سبھ تائیں ۔
کرو زرائت آکھ سنایا، وسو گھریں خود جائیں ۔
میں بھی بندہ خالق سندا، جسدی خلقت ساری ۔
ابدییت دی خدمت سبھ دے، سر تھیں اساں اتاری ۔

26. زلیخا دا مراد پانا

گیا عزیز جہانوں جس دن، یوسف تھیں چھڈّ شاہی ۔
سبھ مقصود مئسر ہوئے، جویں ارادة آہی ۔
عدل انصاف تریک توامی، خلقت دی آبادی ۔
شہر وسائے کرم کمائے، گھر گھر فرحت شادی ۔
.........................................................
قہر زمانے شاہ ازیزے، مرگوں عمر نکھٹی ۔
بے سر رہی زلیخا آجز، درد وچھوڑے لٹی ۔
.....................................................
سال گئے پچونجا عمروں، زلفوں گئی سیاہی ۔
نور اکھیں تھیں قوت بدنوں، حالَ جمال تباہی ۔
.....................................................
بیٹھا یوسف تخت جداہیں، ایہہ نت خبر پچھاوے ۔
کس نے ڈٹھا یوسف تائیں، مال لوے دسّ جاوے ۔
......................................................
مسکیناں دیاں زناں مصر تھیں، راتیں دنے ہزاراں ۔
آ یوسف دیاں دسن خبراں، تے ہوئیاں زرداراں ۔
جھوٹھیاں سچیاں گلاں کرکے، لٹ کھڑیا زر لوکاں ۔
ہتھوں خالی رہی زلیخا، وچّ برہوں دیاں جھوکاں ۔
........................................................
جس بت نوں ایہہ سجدہ کردی، ہور عبادت ساری ۔
اہا اک رہیا ہتھ اسدے، اسدی بہت پیاری ۔
ایہہ بھی وصل سوال کرن نوں، یوسف تھیں اک واری ۔
مینوں یار ملاوے ایہو، آس دلے وچ دھاری ۔
پے سجدے وچّ ہر دم بتّ تھیں، کردی عرض دوائیں ۔
میل میرا مہبوب کدائیں، صبر پوے میں تائیں ۔
......................................................
گھر تھیں باہر نکل زلیخا، روندی پھرے نتانی ۔
مگرے نکل ٹری اٹھ دائی، اوہ غمخوار پرانی ۔
........................................................
دائی دیکھ رووے دکھ اسدا، اسنوں خبر ن کائی ۔
دائی پور تاثیر دکھاں تھیں، رو رو کرے دہائی ۔

زلیخا دے دل روڑھے

تے اوہ حالَ زلیخا والا، ہن وچّ لکھن ن آوے ۔
ن دیوانی ن اوہ عاقل، عقلوں دور نساوے ۔
جان جہانوں خبر ن کائی، یوسف دلوں ن جاوے ۔
مینوں چھوڑ گیا کت یوسف، رو رو کے فرماوے ۔
.......................................................
نڑیاں دی اس کلی بدھی، یوسف دے وچ راہے ۔
کدے ہووے جے یار اسانوں، ویکھے نال نگاہے ۔
..................................................
اے یوسف توں کت ولّ جاندوں، ویکھ میرا دکھ جائیں ۔
میں دیدار تیرے دی خواہاں، آ دیدار کرائیں ۔
عالی قدراں والیا شاہا، ویکھ نتانیاں تائیں ۔
بے قدراں دیاں حالاں اتے، کریں نگاہ کدائیں ۔
.......................................................
اندر شور آواز ن سندے، لنگھدا لشکر سارا ۔
مڑ کلی وچ داخل ہندی، روندی حالَ آوارہ ۔

غم دی سی-حرفی

الفوں اج برہوں دی چمکے، بے بریاں کر سٹی ۔
تے تڑفاں سے ثابت ناہیں، جیم جلاں غم لٹی ۔
ہے حرام ہوئے سکھ مینوں، خے خواری وچّ پائی ۔
دال دکھاں نے توڑ گوائی، زالوں زبھا کرائی ۔
رے روندی زے زاری کردی، سین سکیندی تپدی ۔
شین شکار ہوئی میں تیری، صاد صبر وچّ کھپدی ۔
زادوں ضرب لگی دل برہوں، توئے طاقت تھیں ہاری ۔
زوئے ظہور غماں دا ہویا، اینوں عقل وساری ۔
غین غماں نے گھروں اجاڑی، فے فرکت نے لٹی ۔
قاف قرار گیا ای میں تھیں، کافوں کرم نکھٹی ۔
لام لٹی میں میم مروڑی، نون نیاری یارا ۔
واؤ وساری دل تھیں یوسف، ہے ہاری دل سارا ۔
لام لگائیاں غم دیاں تیغاں، الفوں آس ترٹی ۔
یہ یارا میں وچّ جدائی، ہجر جہنم سٹی ۔
ایویں کردی گریازاری، برہوں لامبو لاوے ۔
تپے کھپے کجھ پیش ن جاوے، ن بتّ یار ملاوے ۔
.......................................................
ایویں جاری رہی زلیخا، برہوں دے وچّ سوزاں ۔
تے ہن فرق ن جاپے اسنوں، راتاں تے وچّ روزاں ۔
ودھ سفید گئیاں ہو زلفاں، شیروں تے کافوروں ۔
ایہہ پوری وچّ عشقَ مراتب، شوق نہلائی نوروں ۔

اپنے معبود دی بے بزائتی دا احساس ہونا

لے بتّ نوں رکھ اگے روئی، یاروں جدوں آوائی ۔
اے معبود چکی مر میں ہن، کر مقصود روائی ۔
....................................................
ایہہ زاری کر بتّ دے اگے، باہر وار سدھائی ۔
تد نوں حضرت یوسف والی پاس سواری آئی ۔
اگے وانگ زلیخا اوویں، کردی رہی دہائی ۔
دھکے کھا رہی ڈگّ راہے، ملی مراد ن کائی ۔
.......................................................
مڑ کلی ولّ روندی آئی، دل وچّ غصہ آیا ۔
اے بتّ ظالم تیرے کولوں، میں کجھ نفع ن پایا ۔
توں وٹا جڑھ پٹاں ظالم، بہ گھڑیا بدکاراں ۔
کس پہاڑوں چکّ لیاندوں، بتسازاں مکاراں ۔
...................................................
پتھر بیڑیاں ڈوبن والا، توں میرے ہتھ آئؤں ۔
میں نتانی دے سر غیبوں، کس آفت چا لائیوں ۔
.......................................................
یوسف دا ربّ قدرت والا، سچ یکینو پایا ۔
جس بردے نوں تخت بہایا، سر تے تاج رکھایا ۔
یوسف دا ربّ سبھ تھیں چنگا، خلق اپاون ہارا ۔
توں میرا ربّ سبھ تھیں مندا، کم گواون ہارا ۔
یوسف دا ربّ دل دیاں جانے، جان چھپاون ہارا ۔
توں میرا ربّ کجھ ن جانیں، مفت ستاون ہارا ۔
یوسف دا ربّ حاضر ناظر، آس پچاون ہارا ۔
توں میرا ربّ چکے باجھوں، کتے ن جاون ہارا ۔
......................................................
یوسف دا ربّ طوبیٰ کردیاں، پار لنگھاون ہارا ۔
توں میرا ربّ پوجا کردیاں، دوزخ پاون ہارا ۔
یوسف دا ربّ رڑہدے بیڑے، بنے لاون ہارا ۔
توں میرا ربّ تردیاں تائیں، غرق کراون ہارا ۔
.........................................................
یوسف دا ربّ ربّ اساڈا، اسدی خلقت ساری ۔
توں میرا ربّ ہرگز ناہیں، قسم کراں سو واری ۔
تیرا نام نہیں ربّ مولوں، اکا ربّ اوہائی ۔
یوسف جس دی پوجا کردا، اسدے جیڈ ن کائی ۔
.......................................................
کھا غصہ کڈھ کلی وچوں، باہر سٹّ وگایا ۔
جا ظالم رل پیراں ہیٹھاں، توں کیا مغز کھپایا ۔
تے اک پتھر اوسے جتنا، سر اسدے وچ لایا ۔
توڑ گوایا خاک رلایا، صبر دلے نوں آیا ۔
............................................................
وڑ کلی وچ اﷲ اگے، رو رو سیس نوایا ۔
اے اﷲ توں واحد خالق، تونہیں جگت اپایا ۔
تیرا ہور شریک ن کائی، تیری سچ خدائی ۔
جو چاہیں سو تونہیں کردا، تیں بن ہور ن کائی ۔
......................................................
کر منظور بندی دیاں عرضاں، فضل تیرے نے بھارے ۔
تیں تھیں دور رہی میں عمراں، اج ڈھکی دربارے ۔
عرض قبول پئی درگاہے، ورھیاں رحمت باراں ۔
چھوڑ صنم در وڈے ڈگیؤں، خوشیاں ملن ہزاراں ۔
جاں یوسف مڑ سیروں آیا، اٹھ زلیخا روئی ۔
اگے وانگوں نکل جھگی تھیں، رستہ ملّ کھلوئی ۔
نعرہ مار پکاریا جاں اس، ڈٹھی عظمت شاہی ۔
سبھان اﷲ پاک خدا دی، واہ واہ بے پرواہی ۔

زلیخا یوسف دی حضوری وچ

جاں یوسف دے ایہہ آوازا، گوش پیا اک واری ۔
کیڈک کہاں تئسر ہویا، گزری حالت بھاری ۔
حاضر کرو پکاراں والی، یوسف نے فرمایا ۔
آن زلیخا نیڑے ڈھکی، کر کر سوز سوایا ۔
....................................................
یوسف جاتا ایہہ نتانی، حاجتمند بیچاری ۔
ٹر چلیا کہ خادم تائیں، اس دی کریو کاری ۔
جبرائیل خدا دے حکموں، اسماناں تھیں آیا ۔
اﷲ ولوں یوسف تائیں، آن سلام سنایا ۔
ہو جا کھڑا ن جائیں یوسف، اﷲ نے فرمایا ۔
فریادی دا اپنی کنیں، سن لے دکھ جو پایا ۔
.......................................................
نیناں والیا دکھیں پالیا، میریا بیپرواہا ۔
اکھیں کھوہل نظر کر میں ول، دیش مصر دیا شاہا ۔
.......................................................
میں دردیں رو عمر گوائی، اجے پچھان ن آئی ۔
کون ہوواں میں کون سداواں، کون نہیں میں کائی ۔
میں خود کون نہیں کی دساں، خود تھیں اج پرائی ۔
کی آکھاں میں کتھوں آئی، آئی تے کرلائی ۔
....................................................
سفنے دے اوہ قول تساڈے، پار نبھاون والی ۔
چھوڑ وطن وچ تیریاں تانگھاں، مصرعے آون والی ۔
بازاروں تیں وکدے تائیں، ملّ لیاون والی ۔
کر نازیں پروردا تینوں، عرض سناون والی ۔
.........................................................
کمروں کھوہل ستمگر تیغا، دیہہ یوسف ہتھ میرے ۔
سینہ چیر کڈھاں میں باہر، دھراں اگاڑی تیرے ۔
دیکھ پچھان لویں توں شاید، دل درداں وچ جلیا ۔
دردیں جلیا دکھیں پلیا، تیل فراکیں تلیا ۔
.........................................................
سن یوسف بھر اکھیں رویا، ایہہ اوہ مغربزادی ۔
جیں جیہا وچ مصر ن کوئی، اندر قدر آبادی ۔
ایہہ اوہ بیوی مصرعے سندی، جس دیاں عالی شاناں ۔
سلطاناں پور حکم چلاندی، جمی گھر سلطاناں ۔

سوال جواب یوسف-زلیخا

یوسف رووے زارو زاری، ویکھ غماں دا ہالہ ۔
رہم پیا دل رو رو پچھے، ہالہ درداں والا ۔
اج کیا ای حالَ زلیخا، یوسف نے فرمایا ۔
کہے زلیخا جو کجھ تینوں، ظاہر نظریں آیا ۔
.......................................................
یوسف پچھے دسّ زلیخا، کدھر گئی جوانی ۔
کہے زلیخا عشقَ تیرے تھیں، کر چھڈی قربانی ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، حسن کتھے اج تیرا ۔
کہے زلیخا ہجر رڑھایا، ہتھ ن پہتا میرا ۔
.........................................................
یوسف پچھے دسّ زلیخا، کتھے تیریاں چالاں ۔
کہے زلیخا گمّ گئیاں اوہ، تیریاں وچ خیالاں ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، اوہ کتھے رخ نوری ۔
کہے زلیخا صبر صبوری، جال گئی وچّ دوری ۔
.....................................................
یوسف پچھے دسّ زلیخا، عقل کتھے اوہ تیری ۔
کہے زلیخا عشقَ تیرے نے، کوٹ غضب وچ گھیری ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، کیوں ہلدا سر تیرا ۔
کہے زلیخا جمبش دیندا، تیرا عشقَ لٹیرا ۔
......................................................
یوسف پچھے دسّ زلیخا، کتھے مال خزانے ۔
کہے زلیخا نام تیرا لے، کھادھے لٹّ زمانے ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، رنگ-محل کتھائیں ۔
کہے زلیخا قدم ن پائیوں، اجڑ گئے تداہیں ۔
......................................................
یوسف پچھے دسّ زلیخا، کتھے محل منارے ۔
کہے زلیخا ڈگدے جاندے، کھا کھا درد ہلارے ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، حجرے کتھّ نیارے ۔
کہے زلیخا تیرے باجھوں، بھرے دکھاں تھیں سارے ۔
..................................................
یوسف پچھے دسّ زلیخا، کتھے تیریاں سئیاں ۔
کہے زلیخا جاں غم لٹی، چھوڑ گھراں نوں گئیاں ۔
یوسف پچھے دسّ زلیخا، اج کتھے اوہ دائی ۔
کہے زلیخا درد تیرے تھیں، کردی پھرے دہائی ۔
......................................................
فرمایا دسّ تکیہ تیرا، کی کجھ ہے ہر ویلے ۔
عرض کرے وچّ فرکت تیری، آہ غماں دے سیلے ۔
فرمایا دسّ قسمت تینوں، کی طعام کھلاوے ۔
عرض کرے اگّ برہوں والی، جسدا مزہ ن آوے ۔
..........................................................
فرمایا دسّ اج زلیخا، کس نوں کریں ندائیں ۔
عرض کرے دربار خدا دے، میریاں سوز دوائیں ۔
فرمایا دسّ اج زلیخا، کس تھیں ہے دل کھٹا ۔
عرض کرے بت بے بس کولوں، جو عملاں دا وٹا ۔
.........................................................
فرمایا دسّ اج زلیخا، نال کدھے پیوندی ۔
عرض کرے دکھ لگے مینوں، میں دکھاں دی بندی ۔
فرمایا دسّ اج دکھ تیرے، دا علاج کیائی ۔
عرض کرے اوہ مالم تینوں، میں تھیں پچھ ن کائی ۔
..........................................................
میں یوسف اوہ ملکاں والی، مغرب دی شاہزادی ۔
دیکھ اکھیں اج عشقَ تیرے نے، کیڈ گھتی بربادی ۔
سن یوسف بھر ہنجھو اکھیں، رو رو کے فرماوے ۔
منگ زلیخا جو ہنجھو حاجت، اﷲ کرم کماوے ۔
.....................................................
جے توں عرض قبولیں ناہیں، کراں ن عرض ضروری ۔
دور ہوئی میں وچ مہجوری، مڑ مرساں وچ دوری ۔
یوسف نے فرمایا رو رو، چھوڑ اندیسے سارے ۔
کمی خزانیاں رحمت ناہیں، اﷲ دے دربارے ۔

زلیخا اتے مرہمت

عرض کرے دو اکھیں اول، ملن مینوں میں دیکھاں ۔
منگ خدا تھیں لے دے یوسف، جے میریاں وچّ لیکھاں ۔
سن یوسف دربار الٰہی، اززوں عرض گزاری ۔
یا ربّ بخش زلیخا تائیں، پھیر اکھیں اک واری ۔
عرض پئی مقبول جنابے، اکھیں اگھڑ آئیاں ۔
کھلھ پیا سو نور ہجابوں، چمک پئیاں رشنائیاں ۔
یوسف تائیں اکھیں ڈٹھوسُ، جاں کھلھی بینائی ۔
رخ پور نور نظر وچّ آیا، بے ہوشی وچّ آئی ۔
پائی ہوش اٹھی پھر کہندا، یوسف دوجی واری ۔
ہور مراد کیائی دل دی، آکھ سناویں ساری ۔
عرض کرے اوہ جوش جوانی، بخش جمال خدایا ۔
کہ ہن اوہو حسن جوانی، بخش جمال خدایا ۔
ایہہ بھی یوسف عرض گزاری، پئی قبول شتابی ۔
ویکھدیاں قد سدھا ہویا، چڑھیا رنگ گلابی ۔
...........................................................
تیجی واری کہے زلیخا، عرض رہی اک بھاری ۔
منہ لکا نہیں ہن یوسف، اوہ بھی سن لے ساری ۔
کر لے عقد نکاح اساں تھیں، ہن ن تاب جدائی ۔
یوسف چپ پیغام اڈیکے، کہے جواب ن کائی ۔
تد نوں جبرائیل جنابوں، آن سلام سناوے ۔
منّ جویں تیں کہے زلیخا، پاک اﷲ فرماوے ۔
اپر عرش تیرا تے اسدا، عقد کیتا میں یارا ۔
دردوں غموں زلیخا تائیں، بخش دتا چھٹکارا ۔
رہی مراد بتوں ایہہ منگدی، تے کجھ ہتھ ن آیا ۔
اج سوال اساں تھیں کیتا، جو منگیا سو پایا ۔
............................................................
جاں یوسف نے صورتَ ڈٹھی، جوش محبت چایا ۔
حکمے نال خدا دے اوویں، اس تھیں عقد کرایا ۔
...........................................................
وسلوں مقصد حاصل کیتے، دل دی مرض گوائی ۔
بعد زلیخا دوجی عورت، ہور ن کیتی کائی ۔
.......................................................
شکرانے وچ عمر گزاری، دوہاں شکر-گزاراں ۔
تے فرزند زلیخا جائے، چھی ہملاں تھیں یاراں ۔
ایہہ یاراں پیغمبر ہوئے، اپنے وچّ زمانے ۔
واہوا اشکا گئیوں ن خالی، پہتوں انت مکانے ۔
ملیا ربّ کفایت ہوئی، مقصد دوہاں جہاناں ۔
پکڑ دلا راہ جاہ ن بھلا، کائی روز زمانہ ۔

27. یوسف دے بھراواں دا انّ لین آؤنا

جاں یوسف دے بندیخانے، دردیں حالَ وہاون ۔
جبرائیل سنیہا دتوسُ، ویر تیرے اتھے آون ۔
توں ہوسیں سلطان مصر دا، خلق جھکے در تیرے ۔
غلہّ ہوگ تیرے وچّ قبضے، پوسی کہت چوپھیرے ۔

سرحداں تے چوکیاں قایم کرنیاں

ہن بھائیاں نوں نت اڈیکے، یوسف نبی پیارا ۔
تے بھائیاں دے ملنے خاتر، قصد اٹھائیوس بھارا ۔
چوکیاں گردے مصر بیٹھائیاں، اک اک دی سرداری ۔
ہر اسوار رکھائے پنج سے، وچ فرماں-برداری ۔
.........................................................
کون ایہی ایہہ کہڑے تھاؤں، کیوں اس طرفے آیا ۔
کس اولاد کیائی مذہب، پلے کیا لیایا ۔
ایہہ ہالہ لکھ چونکی والا، اول عرض پچاوے ۔
حکم ہووے کروان مسافر، تداں مصر وچ آوے ۔
...........................................................
شطر دیوے اک پور کر غلہّ، جو کوئی ملّ لیاوے ۔
دھڑیاں ستّ اہسان زیادہ، باجھوں ملّ دواوے ۔
..........................................................
خلقاں الٹ پئیاں ول مصرعے، آون ملن مراداں ۔
کرن دوائیں راضی جاون، خوشی کرن دلشاداں ۔
شامیں لوک جو آون جاون، پاون فرحت بھاری ۔
شام ولایت شاہ ازیزوں، جا جا صفت کھلاری ۔

یوسف دی کیرتی دا پھیلنا

کرواناں جس ڈیرے لہندے، آن اندر کنانے ۔
سی یعقوب نبی دا حجرہ، تنہا ایت مکانے ۔
پاس نبی دے مصروں آیاں، صفت کہی کرواناں ۔
وانگ عزیز مصر دے والی، ہوگ ن وچ جہاناں ۔
نوری شکل بہشتی صورتَ، شیریں بات پیاری ۔
مسکیناں پور رحمت کردا، بیماراں غمخواری ۔
........................................................
سکھیں ملک وسایا سارا، ظلموں رسم ہٹائی ۔
اساں ن سنیاں دیس مصر وچّ ظلم کنندا کائی ۔
...........................................................
سن سن کے یعقوب پیغمبر، دنگ رہے تاریفوں ۔
شاہ عزیز ملی ایہہ نئمت، کسدے قرب شریفوں ۔
ایہہ خصائل باجھ پیغمبر، مشکل نظری آون ۔
والی مصر پیغمبر ہوسی، صفتاں ایہہ فرماون ۔
..........................................................
تے یعقوب نبی نوں ات ول، دلوں محبت دھانی ۔
کرواناں تھیں صفت ازیزوں، سندا رہے کہانی ۔

یعقوب دے پتراں دی باپ پاس فریاد

کہت پیا کنان ولایت، بھکھی مرے لوکائی ۔
پیغمبر دے پتاں قبضے، اجڑ رہیا ن کائی ۔
....................................................
ہو کے جمع پدر دے اگے، حاضر آن کھلوئی ۔
یا حضرت اج سن لے عرضاں، نین ہنجھو بھر روئے ۔
چالھی سال ہوئے تیں حجرے، یوسف دے وچ درداں ۔
نکل دیکھ احوال اساڈا، کال اڈائیاں گرداں ۔
.........................................................
سن پیغمبر نے فرمایا، تاں فرزنداں تائیں ۔
سنیاں بہت اناج رکھیندا، ملک مصر دا سائیں ۔
.........................................................
ٹر جاؤ فرزندو جھبدے، ناکیاں دی اسواری ۔
میرا جا سلام پچاؤ، آس ایہا میں بھاری ۔
فرزنداں نے عرض گزاری، اساں بزائت ناہیں ۔
سو چوداں نے درم کھوٹے، ساڈے پاس اساہیں ۔
..................................................
فرمایا کہ نصب سنائیو، ہاں اولاد خلیلوں ۔
اسرائیل نبی دے بیٹے، صدق صفحہ دلیلوں ۔
مڑ کہندے جے نصب ن منے، پھیر کیا ای چارہ ۔
فرمایا پھر عجز سنائیو، تے جیوں حالَ آوارہ ۔
کریو عرض وطن تھیں آئے، پونجی فقر لیائے ۔
دھکّ نصیباں ات پہنچائے، آئے نال قضائے ۔

یوسف دے بھائیاں دا مصر پہنچنا

سن فرزند تیاری کردے، ناکیاں دی اسواری ۔
کرکے گئے سلام پدر نوں، سارے جاندی واری ۔
ایہہ سارے دس وچ شمارے، جو ول مصر سدھارے ۔
بنیامین رہیا اک پیو تھیں، خدمت نت گزارے ۔
جاں تے یوسف باپ وچھنا، تے کنان زمینوں ۔
تس دن تھیں پیو کرے تسلی، حضرت بنیامینوں ۔
...........................................................
کٹّ بنی اسرائیل مسافت، مصر نواحی آئے ۔
حاکم چوکیداراں تائیں، ایہہ دوروں دس آئے ۔
.....................................................
حاکم چوکیداراں والا، دیکھ اوہناں ول آیا ۔
شوکت شان اوہناں دا ڈٹھا، نیوں نیوں سیس نوایا ۔
سابزادیو کتھوں آئے، کت جا دولت خانے ۔
کی مذہب تے نام کیا ای، چلے کس مکانے ۔
.........................................................
کہن اسیں کنانوں آئے، ہاں فرزند نبی دے ۔
دادا پاک اسحاق اساڈا، ساڈے پاک عقیدے ۔
ہاں اولاد خلیل اﷲ دی، پیو یعقوب پیغمبر ۔
باپ بھجائے مصرعے آئے، طرف عزیز تونگر ۔
اس کہیا کی کم تساڈا، مطلب اوہناں سنایا ۔
پھیر پچھے کی قیمت غلے، ہتھ تساں سرمایہ ۔
ایہہ گلّ سن سر نیویں کرکے، سبھناں نیر وہائی ۔
اسیں ہتھاں تھیں خالی آئے، پونجی فقر لیائے ۔
..........................................................
پھر حاکم لکھ عرضی گھلی، یوسف دے دربارے ۔
اک کروان آئے اج شاموں، دس گنتی وچ سارے ۔
وچ کنان وطن فرماون، ایہہ پیغمبر-زادیبر ۔
وانگ فرشتاں نوری شکلاں، تے سبھ ولی خدا دے ۔
...........................................................
حدوں ودھ ایہناں زیبائیاں، خوبیاں وچ سوہاندے ۔
تے ایہہ لین غلہّ ہن آئے، گھیر قضاع نے لیاندے ۔
حکم ہووے دربار پچاواں، جاں ایتھے کھلہاراں ۔
عرضی پیش گزاری قاصد، کرکے ادب ہزاراں ۔
لے یوسف ہتھ عرضی تائیں، حرف پڑھے دو چارے ۔
اوہ شامی کنانوں آئے، پیغمبر دے پیارے ۔
مالم کیتا بھائی آئے، نعرہ چھٹ گیا سو ۔
پئی غشی جھڑ تختوں یوسف، دھرتی آن پیا سو ۔
.........................................................
ہوش پئی جاں یوسف تائیں، حکم کرے دربارے ۔
مرد کچہری والیو جاؤ، اٹھ گھراں نوں سارے ۔
......................................................
پھر قاصد نوں پاس بلایا، پچھے حالَ زبانی ۔
دسّ پیارے کدوں کو آئے، کنانی کروانی ۔
کیا بزائت پاس لیائے، تے اوہناں حالَ کیائی ۔
پوشاکاں تن حالَ کویہا، دسّ حقیقت بھائی ۔
قاصد کہندا، پرسوں آئے پیغمبر دے پیارے ۔
کیا کہاں میں حالَ اوہناں دا، وانگ فرشتاں سارے ۔
تن پوشاکاں پرزے پرزے، تہ پور تر پیونداں ۔
شاید حالَ پسند ایہائی، نیکاں دے فرزنداں ۔
...................................................
ہاجب نوں لکھ گھلیا یوسف، مہر لگا پروانہ ۔
جھک ادبوں سبھ خدمت کریو، کنانی کرواناں ۔
پیغمبر دے بیٹے ہرگز، ن پاون تکلیفاں ۔
رہن نہیں دل تنگ کداہیں، وانگ غریب زئیفاں ۔
......................................................
اس دن تھیں پھر حضرت یوسف، چوکیاں سبھ اٹھائیاں ۔
ویر ملے اوہ جنہاں کارن، سو تدبیراں چائیاں ۔
تے ہاجب دن چوتھے آیا، لے یوسف دے بھائیاں ۔
شطر سوار وڑے وچ مصرعے، خلقاں ویکھن آئیاں ۔
...........................................................
یوسف اوہناں پچھانے پر ہن، یاد نکھیڑ ن کائی ۔
کون روئیل یہودا کہڑا، پر جانے سبھ بھائی ۔
آ جبرائیل خدا دے حکموں، انگل نال وکھاوے ۔
اے یوسف ایہہ ویر فلانا، ساریاں نام سناوے ۔
تداں پچھان رکھی سبھ یوسف، پچھے حالَ تماماں ۔
لے جاؤ کنانیاں تائیں، کردا حکم غلاماں ۔
میریاں خاص مہلاں اندر، کریو ایہناں اتارا ۔
خدمت دے وچ حاضر ہو کے، ادب گزاریو سارا ۔
.......................................................
چا نظر ول شاہ ن ویکھن، اہسانوں شرماندے ۔
تے یوسف کر نظراں ویکھے، حالَ احوال اوہناں دے ۔
کھان طعام سبھے سر نیویں، غالب ہیبت دھانی ۔
اک دوجے تھیں کمبدے کمبدے، ہولی کرن کہانی ۔

بھراواں نال ملاقات

کھا طعام ہوئے خوش سارے، کردے نیک دوائیں ۔
اپنے پاس بلاوے یوسف، پھیر بھراواں تائیں ۔
یوسف جانے ساریاں تائیں، ایہہ اوہناں مالم ناہا ۔
یوسف پاس ہوئے ایہہ حاضر، جس منہ برقع آہا ۔
یوسف قبطی بولی بولے، اپنا بھید چھپاوے ۔
پاس اوہناں عبرانی بولی، حرف ن مول الاوے ۔
مرد-وسیلہ وچ بٹھایا، یوسف نے فرمایا ۔
اے کروانو کہو جوانو، ڈیرہ کتھوں آیا ۔
کہیا اوہناں اسیں شاموں آئے، گھر ساڈے کنانے ۔
یوسف کہندا کس مطلب نوں، آئے ایت مکانے ۔
کہت پیا اوہناں عرض الائی، خوبی سنی حضوروں ۔
آس دھری ول تیں در آئے، قصد اٹھایا دوروں ۔
......................................................
باپ بڈھا یعقوب پیغمبر، وچ ضعیفی حالاں ۔
رات دنے وچ غم دے حجرے، چشم رہے تر نالاں ۔
تدھ سلام پچائیوس شاہا، کر کر گریازاری ۔
اوہ مشتاق تیرے ہر ویلے، نام لوے ہر واری ۔
......................................................
یوسف کہے پیغمبرزادیو، بڈھا باپ تساڈا ۔
کنانوں پندھ مصر دراڈا، واقف کویں اساڈا ۔
عرض کرن کرواناں کولوں، پتے تیرے ہتھ آئے ۔
پردیساں دیاں واسیاں اسنوں، تیرے حالَ سنائے ۔
......................................................
اک پدر دے پتر جوانو، کتنے ہو فرماؤ ۔
ایہناں کہیا اسیں باراں بھائی، جے تے سچ پچھاؤ ۔
دس حاضر اک پاس پدر دے، اک کھادھا بگھیاڑاں ۔
تس دن تھیں وچ دل پدر دے، غموں ترٹھیاں دھاڑاں ۔
........................................................
کہو کویں بگھیاڑے کھادھا، یوسف نے فرمایا ۔
اوہناں کہیا اوہ نال اساڈے، اک دن جنگل آیا ۔
گرگ ستمگر زورا کیتا، تے اساں خبر ن کائی ۔
چیر گیا تس کھا سدھایا، ایہہ سر سٹّ وہائی ۔
...........................................................
تسیں جوان اجیہے دسو، شیراں پکڑ مروڑو ۔
پٹ پہاڑ سٹو ڈھاہ دھرتی، کوٹ فولادی توڑو ۔
....................................................
یوسف پچھے ہن اس باجھوں، کیونکر کرے گزارا ۔
جاں فرزند پیارا اسدا، گرگ کیتا دو پارا ۔
یوسف دا اک چھوٹا بھائی، بنیامین سداوے ۔
عرض کرن ہن اسدے تائیں، ویکھے اگّ بجھاوے ۔
.....................................................
ہور کلام جوانو ساری، جو تساں آکھ سنائی ۔
اساں یقین ایہا تسیں سچے، ہوسی جھوٹھ ن کائی ۔
تے ایہہ گلّ جو یوسف والی، کردے ہو آشکارا ۔
اسدے وچ اساڈے تائیں، شکّ رہیا ای بھارا ۔
.....................................................
یوسف کہندا جے ہو سچے، اے مردو کروانو ۔
ہن ن جائیو ڈول زبانوں، لواں نتار بیانو ۔
جے تسیں سچے ظاہر ہوئے، ہوووگے اعتباری ۔
جھوٹھ کلاموں جے تساں لبھا، ایہہ ہے انت خواری ۔
اک رہے نوں گھر نوں جاؤ، لے غلہّ دس بھارے ۔
مڑ آئیو لے بنیامینے، حالَ پچھیساں سارے ۔
....................................................
منشا ابراہیم دو بیٹے، سی یوسف دے پیارے ۔
چہر منور یوسف وانگوں، جلوے حسن کھلارے ۔
وڈا منشا اسدے تائیں یوسف نے فرمایا ۔
لے خود ماپ اوہناں بھر بھرتی، پاسیں قدر سوایا ۔
.................................................
منشا عرض کرے یا حضرت، ایہہ کروان کتھاؤں ۔
حالَ جنہاں دے ایڈک شفقت، خدمت ادب اداؤں ۔
فرمایا فرزند پدر دے، ایہہ کنانوں آئے ۔
ویر میرے متریئیاں جائے، ایہہ تیرے سبھ تائے ۔
...................................................
بھیت ایہناں نوں دسیں ناہیں، ایویں حکم الٰہی ۔
خدمت کر توں جو کر سکیں، کریں نہیں کوتاہی ۔
.....................................................
بھرتی بھری غلاماں تائیں، یوسف نے فرمایا ۔
پوشیدہ وچ کوناں دھریو، اوہناں دا سرمایہ ۔

کنان وچ واپسی

کر بنی اسرائیل چلانے، شتریں گھتّ مہاراں ۔
شاد دلوں خوش حالَ ازیزوں، کردے شکر ہزاراں ۔
منزل کٹّ مراحل آخر، آن وڑے کنانے ۔
چمن قدم سلام کریندے، پیش پدر وچ خانے ۔
کیوں عزیز ڈٹھا پیو پچھے، کی ورتے ورتارا ۔
اوہ کہندے اسیں ڈٹھا حضرت، فضل کرم تس بھارا ۔
......................................................
اول شکّ پیا دل اسدے، سانوں سیلو جاتا ۔
تیرا نام لئیا جاں اس تھیں، تاں اس حالَ پچھاتا ۔
........................................................
شکّ اوہدا مڑ تازہ ہویا، سن یوسف دیاں گلاں ۔
مڑ مڑ ایہا حالَ چتاریا، وانگ پرانیاں سلاں ۔
.....................................................
سیلو ہو تسیں اے کروانو، اک رہے نوں جاؤ ۔
سچ کلام تساڈی ویکھاں، بنیامین لیاؤ ۔
جے اوہ بھی آ بھرے شہادت، تاں تسیں سارے سچے ۔
تے جے بنیامین ن آوے، ثابت ہوسو کچے ۔
رکھ لئیا اس شمؤن اساں تھیں، اندر بندیواناں ۔
سچوں جھوٹھ نطارہ کرنا، ساڈیاں وچ بیاناں ۔
آودیاں اساں تحفے دتے، تے اہسان کمائے ۔
خدمت سکیاں بھائیاں کولوں، ایڈ ن کیتی جائے ۔
......................................................
جو اہسان عزیز کماوے، کیڈک وصف سنائیئے ۔
گھلّ اساں سن بنیامینے، غلہّ مفت لیائیے ۔
اسیں نگاہ رکھانگے اس نوں، ساڈا ویر پیارا ۔
جے ایہہ نال اساڈے جاسی، ہوسی مطلب سارا ۔
.....................................................
بنیامین اساں تھیں گھلو، پتاں عرض سنائی ۔
نبی کہے میں گھلاں ناہیں، قول بنوں یکتائی ۔
....................................................
اوہناں عہد خدا دا دتا، کہندے موڑ لیائیے ۔
ربّ گواہ کرام فرشتے، اسیں دغا ن کمائیئے ۔

28. مصر ول دوسری یاترا
بھائیاں دے ہتھوں بنیامین دی درگت

ویر دلاں وچ بھجدے آئے، آتش حسد تپائے ۔
بنیامین عزیز بلایا، اسیں تفیلیں آئے ۔
انڈٹھا تاکیداں کر کر، سدّ گھلیا کنانوں ۔
گھر وچ باپ عزیز مصر وچ، عاشق دلوں ب جانوں ۔
ہر ہر گلّ الاہمے طعنے، جھڑکاں زلت خواری ۔
بنیامینے نال بھراواں، راہیں کارگزاری ۔
بنیامین دلوں پور دردوں، سبھے سختیاں سہیاں ۔
یوسف دا دل داغ پرانا، دل دیاں دل وچ رہیاں ۔
.........................................................
اوس زمانے شہر مصر دے، پنج سبھے دروازے ۔
حکم پدر تھیں سارے بھائی، کھنڈے نال اندازے ۔
دو دو رل اک در تھیں آئے، لنگھ گئے دس سارے ۔
بنیامین اکلا باہر، غم دیاں آہیں مارے ۔
.......................................................
یوسف پاس پیغام لیایا، جبرائیل الاہوں ۔
ویر تیرے اج آئے یوسف، چل دراڈے راہوں ۔
دس وچ شہر وڑے ہو دو دو، تیرا ویر اکلا ۔
باہر کھڑا دروں ہن روندا، دل نوں نہیں تسلا ۔
.......................................................
لاہ لباس شاہانہ یوسف، پہن پرانا جائیں ۔
ہو اسوار شطر تے جھبدے، اسنوں نال لیائیں ۔

یوسف دا بنیامین دی سہائتا نوں آؤنا

بنیامین ڈٹھا جاں اکھیں، کردا گریازاری ۔
صورتَ چند اداسی شکلوں، غم دی جگر کٹاری ۔
یوسف دیکھ ودھیرا رویا، مول قرار ن پایا ۔
چالی سالاں بعد دسایا، میرا ماں پیو جایا ۔
ہورس دروں گیا مڑ باہر، مڑ مصرعے ول آیا ۔
بنیامین ڈٹھا آ روندا، آن سلام سنایا ۔
بنیامین علیکم کہیا، یوسف ابری بولے ۔
بھائی نال کرے کجھ گلاں، درد خزانے کھوہلے ۔
......................................................
بنیامین کہے سن رو رو، حالَ کہاں میں کس دا ۔
میں یعقوب نبی دا بیٹا، اجڑیا گھر جس دا ۔
.........................................................
یوسف نام وڈیرا بھائی، میرا ماں پیو جایا ۔
میں سن باپ ن ہوش سمبھالی، جاں تے نظر ن آیا ۔
برکت گئی اساڈے گھر تھیں، خانے پئے اجاڑاں ۔
یوسف نوں لے گئیاں جاں تے، لٹّ غضب دیاں دھاڑاں ۔
........................................................
میں پور درد لیائے بھائی، متریئیاں دے جائے ۔
شہر وڑے چھڈّ مینوں روندا، مڑ کے لین ن آئے ۔
......................................................
کنگن موتیاں جڑیا آہا، یوسف دے وچ بازو ۔
پنجھی ملّ ہزار دیناروں، تلے قدر ترازو ۔
یوسف بنیامینے تائیں، دیوے بہت دلاسہ ۔
پاس رکھیں تس کہے زبانوں، توڑیں ن ہلاسا ۔
.....................................................
آ میں نال ملاواں بھائی، پھیر یوسف فرماوے ۔
شہر اکٹھے داخل ہوئے، لے بھائیاں تھیں آوے ۔

بھائیاں نوں منکش محلّ وچ اتارنا

اک سنہری کوٹھا یوسف، سی اگے بنوایا ۔
تیہہ گز لما، تیہہ گز چوڑا، زینت انت ن پایا ۔
....................................................
یوسف نے سبھ بھائیاں مورت، اسدے وچ لکھائی ۔
بھی یعقوب نبی دی مورت، بھی اپنی بنوائی ۔
جیوں جیوں بھائیاں جنگل اندر، اس تے ظلم کرائے ۔
سارے حالے ظاہر اس وچ، پورے نقش کرائے ۔
.......................................................
خدمتگاراں تائیں یوسف، کہندا جلدی جاؤ ۔
کرواناں کنانیاں تائیں، اس خانے لے آؤ ۔
لے برقع خود یوسف بیٹھا، اندر زریں خانے ۔
خدمتگاراں بھائی آندے، کر آداب شاہانے ۔
......................................................
ہویا حکم طعام لیاؤ، خادم طعام لیائے ۔
کھاؤ خرش پیغمبر-زادیور، یوسف حکم کرائے ۔
کھاون خرش دلیلاں کردے، خوشیاں وچ دلیلے ۔
دیواریں تصویراں لکھیاں، پئیاں نظر روئیلے ۔
گمّ گیا حیرانی اندر، بھلّ گیا تس کھانا ۔
عمل کمائے نظریں آئے، خوف دلے وچ دھانا ۔
.........................................................
روئیلا کی ہویا تینوں، ویر پچھن رو سارے ۔
بول ن سکے کرے اشارے، رو رو ولّ دیوارے ۔
بھائیاں ڈٹھا جو جو کیتا، ظاہر نظریں آیا ۔
روندیاں رخ دھوائے اشکوں، مرگ سجھی غم دھایا ۔
.......................................................
صاحب-زادیو کھانا کھاؤ، یوسف نے فرمایا ۔
کیوں اکھیں تھیں نیر وہائی، یاد کہو کی آیا ۔
عرض کرن اس خانے اندر، خرش ن کھادھی جاوے ۔
شاہ عنایت کرے اساں تے، ہورس تھاؤں بھجواوے ۔

بنیامین دا یوسف دی سک وچ ردن

بنیامین جو یوسف سندی، شکل ڈٹھی دیوارے ۔
زخم پرانا اگھڑ وگیا، چلے خون فوارے ۔
صورتَ دے ول ویکھے رووے، رو رو کے فرماوے ۔
ویر میرے دا نقشہ روشن، صبر دلوں لے جاوے ۔
....................................................
دن تے رات فراقَ جدھے نے، میری جان جلائی ۔
اسدی صورتَ مسریاں لوکاں، کتھوں لکھ منگائی ۔
ایہہ یعقوب نبی دا بیٹا، کس نے خبراں پائیاں ۔
تے ایہہ کون فرشتہ آہا، جس تصویراں لاہیاں ۔
........................................................
دس بھائی بہ پنجیں تاشیں، رل مل کھاون لگے ۔
بنیامین اکلا بیٹھا، تاش رکھائسُ اگے ۔
دھریا تاش اگے اوہ روندا، بیٹھا زارو زاری ۔
یوسف ویر وچھنے والا، زخم دلے وچّ کاری ۔
........................................................
یوسف کہندا، آ جا میتھیں، توں میں رل مل کھائیے ۔
تاش اکو تے توں میں بھائی، کھاون بہ ہن جائیے ۔
میں تیرا توں میرا بھائی، یوسف جان اسائیں ۔
مائی جایا بھائی اپنا، جان اساڈے تائیں ۔
جے تیں یوسف ویر وچھنا، میں بھی ویر وچھنا ۔
برقعے دے وچ نالے یوسف، آہیں کر کر رنا ۔
......................................................
بنیامین کہے جگ جیویں، شاہا عالی جاہا ۔
زریں خانا اول والا، دل میرے وچ آہا ۔
حکم کرو میں اوتھے جاواں، مینوں صبر ن آوے ۔
بیٹھ لواں رجّ رو اتھائیں، تداں بخار سدھاوے ۔
یوسف پچھے زریں خانے، کیا پسند دسایا ۔
بنیامین کہے دیوارے، یوسف نقش لگایا ۔
.....................................................
جبرائیل سلام لیایا، یوسف نوں درگاہوں ۔
دے پیغام کہیا اے یوسف، آیا حکم الاہوں ۔
بنیامین تیرے وچ غم دے، جان لباں پور آئی ۔
جاندی جان وچھوڑے اندر، دیہہ شتاب دکھائی ۔
......................................................
منشا حاضر سی اس ویلے، یوسف نے فرمایا ۔
زریں خانے جاہ فرزندا، حکم الٰہی آیا ۔
بنیامین تیرا اوہ چاچا، ماؤں میری دا جایا ۔
غم میرے وچ تڑپھ مریندا، ہجر طوفان چڑھایا ۔
........................................................
منشا دے ولّ بنیامینے، نظر پئی اک واری ۔
ایہہ یوسف دی صورتَ ڈٹھی، وگی ودھ کٹاری ۔

بنیامین اپر بھید دا کھلھنا

دنگ رہیا فرماوے لڑکیا، دسیں برخردارا ۔
کون ایہی توں کس دا بیٹا، جگر کدھے دا پارا ۔
یوسف دا میں بیٹا حضرت، منشا آکھ سناوے ۔
بنیامین پیا سن دھرتی، رو رو کے فرماوے ۔
میرا بھی اک ویر پیارا، آہا یوسف ناموں ۔
باپ تیرا بھی یوسف ناموں، میں قربان کلاموں ۔
.....................................................
منشا کہندا ن رو چاچا، زندہ تیرا بھائی ۔
توں جسدے وچّ غم دے روویں، میرا باپ اوہائی ۔
......................................................
چھاتی نال لگایا رو رو، پکڑ بھتیجے تائیں ۔
فرزندا دسّ جھبدے مینوں، تیرا باپ کتھائیں ۔
تخت اپر جس تھیں توں بیٹھا، منشا نے فرمایا ۔
باپ میرا اوہو بھائی تیرا، ماؤں تیری دا جایا ۔
.......................................................
بنیامین کہے فرزندا، اوہ مصرعے دا والی ۔
منشا کہندا اوہو یوسف، جس دا سایہ عالی ۔
.....................................................
منشا نے جاں یوسف تائیں، ساری خبر سنائی ۔
اٹھ یوسف خلوت وچّ آیا، نال لیاسُ بھائی ۔
.....................................................
بانہہ الھار گلاں وچ پائی، وچھڑیاں مل بھائیاں ۔
سرد ہوئے دو سینے تپدے، باراں رحمت آئیاں ۔
...........................................................
سائت بعد جو یوسف تائیں، ہوش بدن وچ آئی ۔
بنیامینوں پچھن لگا، پیو دا حالَ کیائی ۔
........................................................
اکھیں دے وچّ نیند ن آوے، کھاون مول ن بھاوے ۔
نام تیرا لے کرے پکاراں، درد جھلے غش کھاوے ۔
سن کے حالَ پدر دا یوسف، رو رو زار کریندا ۔
واہ دردا میں جمدا ناہا، تاں کیوں باپ تپیندا ۔
پھیر پچھے دسّ بھین میری دا، کیوں کر وقت وہاندا ۔
رو رو بنیامین کہے دکھ اسدا، حدوں گزریا جاندا ۔
جامہ نواں ن پایا اسنے، سال گئے ہو چالی ۔
ہو دیوانی رہی بچاری، تیریاں درداں والی ۔
جس راہوں تیں ویر لیائے، اتھے عمر گزاری ۔
پئی پکارے نکل یوسف، دیکھ لواں اک واری ۔
.......................................................
ویر میرا اوہ ماہ منور، یوسف نام پیارا ۔
کنھے ڈٹھا وچ جنگل روندا، یا کسے شہر وچارا ۔
ایہو حالَ ہمیشاں اسدا، وچ درداں ورتارا ۔
کھاون پیون بھلا اس تھیں، تیرا ورد گزارا ۔
........................................................
بنیامین کہے اے بھائی، روندیاں عمر وہائی ۔
اج مقصود دلے دا ملیوں، ہوئی دور جدائی ۔
اک سائت ہن تیرے نالوں، وچھڑیا ن چاہاں ۔
بھائیاں نال ن ٹوریں مینوں، وگے ن قدم اگاہاں ۔

بنیامین نوں اپنے کول رکھن دی ویونت

یوسف کہندا جھلّ ن سکدا، میں بھی درد وچھوڑا ۔
بھائیاں نال ٹریساں اول، پھیر کریساں موڑا ۔
چیز غلے رکھواواں تیرے، ساریاں موڑ منگاواں ۔
پھول کڈھاواں حکم شرع تھیں، تینوں کول رکھاواں ۔
....................................................
یوسف کہے غلاماں تائیں، بھرتیاں بھرو شتابی ۔
ن تولو بھر کوناں دیو، ہووے دور خرابی ۔
پردے وچّ غلاماں تائیں، یوسف نے فرمایا ۔
جام عقیق میرا لے جاؤ، رکھو پاس چھپایا ۔
بنیامینے دے وچ بھارے، رکھ دیو وچ پردے ۔
بھر چھٹاں جیوں یوسف کہیا، بردے اوویں کردے ۔
آکھ سلام گئے کنانی، تھوڑھی دور سدھائے ۔
جام گیا ای حضرت یوسف، مگر سوار دوڑائے ۔

بھراواں دا چوری وچ پھڑیا جانا

کرن سوار پکار جوانوں، چور تسیں کروانوں ۔
کھڑ رہے مت جاؤ اگے، پکڑ ولاں کنانوں ۔
ات ول منہ کر کہیا جوانا، کی تساں گمّ گیا ای ۔
جام عقیق ملک دا کہیا، تساں چرا لئیا ای ۔
.....................................................
اوہناں کہیا اساں قسم خدا دی، ہے معلوم تساہیں ۔
چور نہیں اسیں آئے ناہیں، کرن فساد اتھائیں ۔
کہن سوار تسیں جے جھوٹھے، پھر تساں کیا سزائیں ۔
اوہناں کہیا جس کولوں لبھے، پکڑ کھڑو اس تائیں ۔
............................................................
موڑ سوار گئے لے مصرعے، سبھ کنیانیاں تائیں ۔
یوسف اگے حاضر کیتے، چوراں وانگ تداہیں ۔
........................................................
یوسف کہے غلاماں تائیں، شتراں بھار اتارو ۔
سچ کہن پیغمبرزادے، یاں تے جھوٹھ نتارو ۔
..................................................
دس بھائیاں دے بھار جو پھولے، کجھ ن ظاہر آیا ۔
جان دیو اک باقی رہندا، یوسف نے فرمایا ۔
.....................................................
چور نہیں اسیں عیب ن کائی، ایہہ بھی کھولھ نتارو ۔
دیکھو صاف عقیدے ساڈے، طعنے پھیر ن مارو ۔
یوسف کہندا، مرد جوانو، چنگے نظریں آئے ۔
طعن الزام تساں کجھ ناہیں، ہو نیکاں دے جائے ۔
......................................................
جے تے چھٹّ ن پھولو اسدی، بھائیاں عرض سنائی ۔
اساں اتے ایہہ فخر کریسی، تے اپنی وڈیائی ۔
سانوں کہسی بھار تساہاں، پھولے نال خواری ۔
بے اعتبار تسانوں جاتا، میں رہیا اعتباری ۔
یوسف کہندا پھول غلاموں، کرو برابر سارے ۔
تاں ایہہ فخر چتارے ناہیں، مونہوں لاف ن مارے ۔
پھولی چھٹّ پیالہ لبھا، چور بنے کنانی ۔
شرمندے ہو بھائی سارے، ڈبے وچ حیرانی ۔
..................................................
آہا مصر اندر ورتارا، جے کو مال چراوے ۔
صاحب مال لوے شے دونی، ودھ سزا ن پاوے ۔
تے یعقوب نبی دے مذہب، چور رہے ہو بردا ۔
سو بھائیاں نے اول فتویٰ، کہیا شرع پدر دا ۔
..................................................
باپ بڈھے دا ایہہ ہے آسا، ہردم خدمت کردا ۔
پکڑ اساں تھیں رکھ کسے نوں، تھاں اس دی وچ بردا ۔
شاہا توں اہسان کنندا، سانوں نظریں آویں ۔
باپ بڈھا رو مرسی غم تھیں، چھوڑیں لطفَ کماویں ۔
......................................................
یوسف کہے پناہ خدا دی، جس دا عالم سارا ۔
چوراں چھوڑاں ہوراں پکڑاں، ظلم کریساں بھارا ۔
...................................................
بھائیاں بیٹھ جمع وچ گوشے، مسلاہت دی کاری ۔
رو رو نیر وہائے چشموں، سارے پئے وچاریں ۔
کہے یہودا مالم سبھناں، باپ لئیاں سوگنداں ۔
زامن دتا اﷲ صاحب، اساں سبھے فرزنداں ۔
.......................................................
بنیامین لئے بن جانا، روا ن سانوں مولے ۔
عجز لڑائی دوویں حاضر، جو کجھ شاہ قبولے ۔
جے اوہ ویر ن دیوے سانوں، گھتو جنگ پواڑا ۔
مرد اسیں سبھ شیر بہادر، پائیو مصر اجاڑا ۔
....................................................
سن مسلاہت بھائیاں تائیں، بہت پسند دس آئی ۔
بنیامین چھڈا لیائیے، کرکے جنگ لڑائی ۔
.........................................................
آہا افراہیم بھجایا، یوسف نے ول بھائیاں ۔
جا کے سن جو میریاں بھائیاں، کی صلاحیں لائیاں ۔
افراہیم گیا مڑ سن کے، ایہہ سبھے تدبیراں ۔
یوسف پاس سنائیاں جا کے، جو سنیاں تقریراں ۔
کہے یہودا بھائیاں تائیں، اجے ن تیغ وگائیو ۔
جاں میں نعرہ کڑک مریساں، تاں تسیں ہتھ اٹھائؤ ۔
ایہہ گلّ آکھ یہودا ٹریا، تیغ لئی ہتھ آیا ۔
یوسف اگے آن کھلویا، ن کر قہر سنایا ۔
چھوڑ عزیزا بھائی ساڈا، ن کر بہت قضیہ ۔
ن ستا اساڈے تائیں، جے تدھ خبر ن پئی آ ۔
کڑک مریساں اکو نعرہ، دیکھ لئیو کیا ہوسی ۔
نیل ندی دا پانی سن کے، وگنوں اٹک کھلوسی ۔
..........................................................
جدوں یہودے تائیں ڈٹھا، یوسف نے وچّ غصے ۔
برچھیاں وانگوں خونوں بھنے، وال کھڑے وچّ جسے ۔

یہودے دا جوش ٹھنڈا پینا

افراہیم چھٹیرا لڑکا، سی حاضر اس ویلے ۔
قبطی بولی کہ کے یوسف، اسنوں ات ول میلے ۔
اے فرزند قمر تے اسدی، جھبدے ہتھ لگائیں ۔
افراہیم گیا ہتھ دھریا، جھڑیا جوش ازائیں ۔
گیا غضب سبھ زور سدھایا، قوت رہی ن کائی ۔
چاہے نعرہ کراں غضب تھیں، طاقت کجھ ن پائی ۔
..........................................................
افراہیم گیا ٹر اوتھوں، آزز رہیا یہودا ۔
باہر ویر اڈیکن نعرہ، جوش کرن بے ہودہ ۔
اوڑک آپ اڈیک سدھائے، ولّ دربارے آئے ۔
کہن یہودے تائیں بھائی، کیوں توں کم گوائے ۔
کیوں نعرے نوں دیر لگائی، تیں دل خوف کیا ای ۔
کہے یہودا نسل پدر تھیں، ایتھے لڑکا کائی ۔
پشت میری ہتھ لا سدھایا، میرا جوش گوایا ۔
تپ وچ جوش غضب دے بھائیاں، قہر تنور تپایا ۔
دیکھ اوہناں ولّ یوسف تائیں، دل وچ غصہ آیا ۔
بھائیاں تائیں حاضر کرکے، پیش کھڑے کروایا ۔
فرمایا پیغمبرزادیو، بولو سچ زبانوں ۔
میں کی برا تساں تھیں کیتا، گھٹّ کیا اہسانوں ۔
.........................................................
بکریاں تساں ہوراں جاتا، خود نوں شیر بنایا ۔
تخت عزیز مصر دا لئیے، تساں ارادہ آیا ۔
.........................................................
دیکھو زور خدا نے دتا، یوسف نے فرمایا ۔
سلّ پتھر دا کوٹھا یوسف، ماریا پیر اڈایا ۔
پتھر ٹٹ گئے ہو پرزے، چھت کندھاں ڈھیہہ پئیاں ۔
دیکھ بھراواں حیرت دھانی، اکھیں اگھڑ گئیاں ۔
.......................................................
ہو پیغمبرزاد جوانوں، یوسف نے فرمایا ۔
چھوڑو چور وطن نوں جاؤ، میں ایہہ رہم کمایا ۔
جے کو ہور دلیری کردا، ویکھدیوں تس ہالہ ۔
دیکھ تساں ول میں دل گزرے، قدر نبیاں والا ۔
..........................................................
اوڑک ہو لاچار بھراواں، رو رو سیس نوائے ۔
لکھ لکھ شکر جو اج اساڈی، جان بچی غم جائے ۔
......................................................
کہے یہودا بھائیاں تائیں، تسیں سبھے مڑ جاؤ ۔
بنیامینے چوری کیتی، پیو نوں خبر سناؤ ۔
تے میں آپ ن جاواں مصروں، ہرگز مول کداہیں ۔
منہ اکھیں کی جا دکھلاواں، باپ پیارے تائیں ۔

واپس کنان پہنچنا

سن یعقوب نبی دے بیٹے، نوں کنانے آئے ۔
باپ اگے ہو عرض گزاری، چوریوں حالَ سنائے ۔
..................................................
نبی کہے امید ن مینوں، ہرگز بنیامینوں ۔
چوری اس نے کیتی ہوسی جاپے حالَ یکینوں ۔
راتی نفل پڑھے دن روضے، وڈا زہد کماوے ۔
تقوے وچ امانت پورا، تے اوہ کویں چراوے ۔
.....................................................
پھر یعقوب نبی فرماوے، فرزندو فرماوو ۔
ایڈک زور تساں وچ آہے، توڑ پہاڑ گواوو ۔
....................................................
فرزنداں نے عرض سنائی، جو جو حالَ وہائی ۔
اسیں عزیز مصر تے دھائے، اس نے غلبے پائے ۔
اوہ تنہا دس بھائیاں نالوں، قوت دے وچ ڈاڈھا ۔
اساں جیہاں اوہ کجھ ن جانے، زور ن پیا اساڈا ۔
.........................................................
سی یعقوب سوال سنایا، اک دن جبرائیلے ۔
لے کے ازن جناب الاہوں، گھلیں ازرائیلے ۔
........................................................
جبرائیلے حکم الاہوں، عزرائیل پہنچایا ۔
پاس نبی دے آن فرشتے، عرض سلام سنایا ۔
نبی پچھے دسّ ازرائیلا، تینوں قسم الٰہی ۔
یوسف دی توں جان نکالی، اجے تن وچ آہی ۔
.........................................................
عزرائیل کہے یا حضرت، میں ن جان نکالی ۔
اوہ زندہ ہتھ مال خزانے، ہے ملکاں دا والی ۔
یا پیغمبر بیٹا تیرا، وچّ خیرییت خوبی ۔
رتبہ اسدا وچ دلاں دے، مرغوبی مہبوبی ۔
سن یعقوب کہے کہ کتھے، حکم کتھائیں جاری ۔
حکم نہیں میں کیوں کر دساں، اس نے عرض گزاری ۔
جھبدے ربّ ملاوے تینوں، روز گئے رہ تھوڑھے ۔
یوسف نوں توں پاویں حضرت، ہوسن دور وچھوڑے ۔
......................................................
پیغمبر فرماوے پتاں، خط میرا لے جاؤ ۔
بنیامین یہودے تائیں، جا مصروں لے آؤ ۔

یعقوب دی چٹھی ازیزِ-مسرِ دے ناں

ایہہ یعقوب ابن اسہاکوں، نامہ، ہے غم-خانا ۔
طرف عزیز مصر دے والی، جو اج شاہ زمانہ ۔
مصری شاہ عزیزا تیرا مینوں نام ن آوے ۔
یاد ہوندا میں خط وچ لکھدا، شوق اہا فرماوے ۔
........................................................
یوسف نام میرا پتّ سوہنا، نور دیاں رخ چمکاں ۔
جنتیاں دا نقشہ نوری، ویکھاں چشم ن جھمکاں ۔
فرزنداں لے میرے کولوں، تس کھڑیا سہرائے ۔
کھادھوس گرگ نشانی کڑتا، خون-آلودہ لیائے ۔
...........................................................
یوسف دے میں وچ وچھوڑے، طلب دتی تسکینوں ۔
بنیامینوں ماہ-زبینوں، کردا سہب دینوں ۔
.....................................................
سنیا کیتا قید عزیزا، بنیامین پیارا ۔
ایہہ گلاں سن دل میرے دا، مان گیا ٹٹّ سارا ۔
میں سناں توں نیک خصائل، صفت نبیاں والی ۔
تے اہسان جگت وچ کیتے، وسدی خلق سکھالی ۔
.........................................................
ایہہ فرزند سعید اساڈا، کرے نہیں بریائی ۔
بنیامین ن چوریاں کردا، اوہ یوسف دا بھائی ۔
وانگ بزائت بھارے اندر، آپے جام رکھائیو ۔
اوہ فرزند پیارا میرا، سنیاں قید کرائیو ۔
کر اہسان اساڈے اتے، چھوڑیں بنیامینے ۔
خوف تیرے دل اﷲ والا، زخم ن لا وچ سینے ۔
........................................................
ایہہ خط دے شمؤن پسر نوں، پیغمبر فرماوے ۔
والی ملک مصر دے تائیں، نال سلام پچاوے ۔

29. یوسف دے بھراواں دی مصر ول تیجی یاترا

دیہہ ساقی اک جام برہوں دا، گجھیاں رمزاں والا ۔
جس تھیں جاون درد پرانے، تے دکھ رہے نرالا ۔
پیغمبر دے بیٹے سارے، تیجی وار سدھائے ۔
شتریں گھتّ مہاراں چلے، پیو نوں سیس نوائے ۔
انّ، پنیر، بزائت کھلاں، ہور ن گھر وچ کائی ۔
غلہّ لین چلے سبھ بھائی، ایہہ سرمایہ چائی ۔
کٹ منازل مصرعے پہتے، خبر یہودے پائی ۔
استقبال گیا ول بھائیاں، حالت گھراں پچھائی ۔

یعقوب دی چٹھی دا ملنا

دس بھائی رل شاہ مصر دے، آن وڑے دربارے ۔
دھردے خط پدر دا اگے، سیس نواندے سارے ۔
پیغمبر نے نامہ لکھیا، طرف تیری سلطانہ ۔
پڑھ لے کھولھ کیائی اس وچ، مائنی نال بیاناں ۔
.......................................................
یوسف کھولھ پڑھے خط سارا، وچھڑیاں دا ہالہ ۔
حرف پڑھے دو گھڑیاں سوچے، رووے کرے کوشالا ۔
....................................................
جتھے جتھے یوسف لکھیا، نامے دے وچکارے ۔
قطرے خون چشم پدر دے، پئے ڈٹھے اتھ سارے ۔
....................................................
آئے بھائی یوسف سندے، جمع ہوئے دربارے ۔
قیمت ہتھ پا پلے کائی، شرماون بچارے ۔
...............................................
ناکش مال اساڈا تھوڑھا، در تیرے وچّ آئے ۔
کر خیرات دیو کجھ غلہّ، ہاں افلاس ستائے ۔

یوسف دی کہانی چھنے دی زبانی

بھائیاں دا دکھ سنیاں یوسف، مہر دلے وچ آئی ۔
ہن چاہیا ہو ظاہر دیوے، بھائیاں نوں دکھلائی ۔
..........................................................
چھنا پکڑ سلائی یوسف، حکم کرے کروانوں ۔
مرد جوانوں عالی شانوں، جھوٹھ ن کہو زبانوں ۔
ترجمانوں اکھوایا ظاہر، جھوٹھ کہو جے کائی ۔
ایہہ صاحب دا چھنا ظاہر، کہسی حالَ کیائی ۔
......................................................
اوہ مالک نے جو شمؤنوں، سی کاغذ لکھوایا ۔
یوسف لے کے مالک کولوں، ہیسی پاس رکھایا ۔
اول اوہا کاغذ یوسف، سٹّ کہے وچ بھائیاں ۔
دیکھو ایہہ کس قلم وگائی، کس نے مہراں لائیاں ۔
..........................................................
اساں ن اس تے قلم وگائی، اساں ن مہر لگائی ۔
زردی جھلّ پئی رخ سبھناں، رو رو کرن دہائی ۔
.........................................................
بنیامینے نال تساہاں، کی ورتے ورتارے ۔
کنّ رکھو دل زن ن دھریو، حالَ کھلھن اج سارے ۔
........................................................
رکھ امید نفعے دی پیو تھیں، بنیامین لیاندا ۔
تے گھلن وچ باپ ن راضی، چھنا ایہہ فرماندا ۔
........................................................
اگلے وانگ ن ضایع کریو، ایہہ فرزند پیارا ۔
نال حفاظت گھریں لیائیو، قول لئیا اس بھارا ۔
کہن سبھے ایہہ سچ تمامی، جو کجھ توں فرمایا ۔
چھنے تھیں ایہہ حالت سمجھی، اساں تئجب آیا ۔
بنیامین کہے پچھ دیکھو، چھنے تھیں سلطانہ ۔
یوسف نوں بگھیاڑے کھادھا، بھائیاں قول زباناں ۔
.....................................................
یوسف تے خود ظلم کمایا، بگھیاڑے سر لایا ۔
پیغمبر دے درد وچھوڑا، حالَ مصیبت پایا ۔
کروانوں کر ظاہر آکھو، ایتھے جھوٹھ کیا ای ۔
سر نیویں رو کہیا سبھناں، اس وچّ جھوٹھ ن رائی ۔
....................................................
کہن سبھے ایہہ چھنا سچا، جھوٹھے اسیں تمامی ۔
یوسف وانگوں اج اساں تے، ویلا بے آرامی ۔
...............................................
پھیر چھنا چھنکایا یوسف، بھائیاں نوں فرمایا ۔
یوسف تائیں قتل کرن دا، تساں ارادہ آیا ۔
..................................................
نال یہودے اڑیاں لائیاں، سو سو قہر گزارے ۔
انت قتل تھیں ویر یہودا، کر منت کھلیارے ۔
.....................................................
چھنے دے وچ حضرت یوسف، پھیر سلائی لائی ۔
لاہ لباس کھوہے وچ سٹیا، تساں جوانوں بھائی ۔
....................................................
ایہہ فرمایا مالک آیا، قیمت تساں چکائی ۔
ویہہ درموں اس بندہ کرکے، ویچ نوشت پھڑائی ۔
.........................................................
کروانوں سبھ عمل کمائے، اج ہویدا آئے ۔
رو رو سبھناں عرض گزاری، اساں گناہ کمائے ۔
جلاداں نوں کہندا یوسف، پکڑ لئیو ایہہ سارے ۔
قتل کرو ایہہ سبھے ظالم، خوف رضاؤں ہارے ۔
.....................................................
آزز رہے نتانے سارے، پکڑ کھڑے جلاداں ۔
سائت وقت اڈیکن آخر، چلے توڑ مراداں ۔
یوسف موڑ کہے ہن چھوڑو، رہم میرے دل آیا ۔
پیغمبر نے اک فرزندوں، دکھ بتھیرا پایا ۔

یوسف دا اپنے آپ نوں پرگٹ کرنا

چہرے تھیں لاہ برقع یوسف، وچ تبسم آیا ۔
چمک پئی لشکار دنداں تھیں، نور اکھیں وچ پایا ۔
یوسف دیکھ پچھاتا بھائیاں، حیرانی وچ آئے ۔
ٹھیک ہوسیں توں بھائی یوسف، تے اساں ظلم کمائے ۔
........................................................
اوہناں کہیا اساں قسم خدا دی، اساں خطا کمایا ۔
بھائی یوسف تیرے تائیں، اﷲ نے وڈیائیا ۔
......................................................
یوسف اٹھ بھراواں تائیں، سینے نال لگاوے ۔
ویر میرے تسیں جان اساڈی، رہم میرے دل آوے ۔
یوسف شفقت لطفَ کریندا، ویر کریندے زاری ۔
بخش اساں نوں بھلے حضرت، خطا گئی ہو بھاری ۔
اج الزام تساہاں ناہیں، یوسف نے فرمایا ۔
جو میری تکدیرے لکھیا، میں دنیاں وچ پایا ۔
بخشے ربّ تساڈے تائیں، اوہ ہے بخشن ہارا ۔
اس دے باجھ ن بخشے کوئی رہم اسے دا بھارا ۔
....................................................
یوسف پچھے کہو بھراؤ، باپ میرے دا ہالہ ۔
کہیا اوہناں حدوں باہر، درد مصیبت والا ۔
اکھیں تھیں نابینہ ہویا، روندا وچ وچھوڑے ۔
قد خمیدا وانگ کمانے، غماں روان ن چھوڑے ۔

یوسف دے کڑتے دی کہانی

یوسف دا اک کڑتا آہا، جو آندا کنانوں ۔
آکھ سناواں ظاہر اسدا، سارا حالَ بیانوں ۔
جاں نمرود سٹایا آتش، نبی خلیل الٰہی ۔
ایہہ کڑتا لے جنت وچوں آیا ملک مباہی ۔
جبرائیل خدا دے حکموں، پاس نبی دے آیا ۔
ابراہیم نبی نوں اسنے، ایہہ کڑتا پہنایا ۔
اس کڑتے تھیں آتش بلدی، سرد گئی ہو ساری ۔
ایہہ کڑتا اسحاق نبی نوں، ملی وراست بھاری ۔
پھر یعقوب نبی نوں لبھا، ایہہ میراس اسہاکوں ۔
یوسف دے تس گل وچ پایا، کر تعویز وفاکوں ۔
سوہنی صورتَ یوسف سندی، جاناں وچ سمائی ۔
نظر لگے مت اسدے تائیں، سوچ پدر نوں آئی ۔
کر تعویز تبرک کارن، گل اسدے وچ پایا ۔
کھوہے وچّ وگائیوس بھائیاں، ایہہ تد نظر ن آیا ۔
...........................................................
لے جاؤ ایہہ کڑتا میرا، منہ پدر دے پاؤ ۔
بینائی وچ اکھیں آوے، دیکھ لوو ازماؤ ۔
.....................................................
نام بشیر مہبّ خدا دا، یوسف دا اک بردا ۔
دے کڑتا ایہہ نال بھراواں، تس روانہ کردا ۔

بشیر غلام دا حالَ

حالَ بشیر کہاں تدھ اگے، جو ایہہ کون کیا ای ۔
بنیامین جاں ہویا پیدا، فوت گئی ہو مائی ۔
اک کنیز خرید پدر نے، رکھی اسدی دائی ۔
ایہہ بشیر اسے دا بیٹا، تد وچّ گود ایہا ای ۔
ایہہ یعقوب نبی نے لڑکا، ویچ دتا تدبیروں ۔
بنیامین سبھی رجّ پیوے، بھکھا رہے ن شیروں ۔
رو کنیز عرض گزاری، اﷲ دے دربارے ۔
یا اﷲ جو راز دلے دے، تینوں مالم سارے ۔
...................................................
جویں میرا فرزند نبی نے، میں تھیں جدا کرایا ۔
اس دا پتّ پیارا کوئی، رکھ وچھوڑ خدایا ۔
ایہہ روندی دے چیخاں نعرے، منظوری وچ آئے ۔
عرض قبول گئی ہو تیری، ہاتف حکم سنائے ۔
جاں لگ تیرا بیٹا تینوں، موڑ ملاواں ناہیں ۔
تاں لگ پتّ پیارا اسدا، ن اس ملے کداہیں ۔
....................................................
آخر ایہہ بشیر مصر وچّ، یوسف دے ہتھ آیا ۔
خدمت دے وچّ رہیا مدامی، پر اس حالَ ن پایا ۔
.....................................................
نال بشیر پیار کریندا، یوسف شاہ زمانہ ۔
نال بھراواں کڑتا دے کے، کیتا تدوں روانہ ۔

30. بشیر غلام دا یعقوب پاس بشارت لے کے جانا
یوسف دے پیراہن دی بو یعقوب تک پوہنچنی

لے خوشبو پیراہن والی، واؤ گئی کنانے ۔
خشبوئیؤں یعقوب نبی دے، بھرے دماغ خزانے ۔
اے اولاد کہے پیغمبر، بو یوسف دی آوے ۔
جے ن کہو ن ہوش ٹکانے، بڈھا وہم الاوے ۔
سن اولاد کہے یا حضرت، سانوں قسم الٰہی ۔
اوہ خیال پرانا تینوں، گھتے وچ تباہی ۔
...................................................
کٹّ منازل گھر ول پہتا، کرواناں دا ڈیرہ ۔
کرے بشیر سبھاں تھیں اول، وچ کنانے ڈیرہ ۔
کڑتا کھولھ دلے وچ شوقوں، خوش خبری دی شادی ۔
اج یعقوب نبی نوں جا کے، کہاں مبارک-بادیک ۔

بشیر دا اپنی ماں نال میل

شطر سوار گیا کنانے، لبھدا پھرے مقامِ ۔
کھوہے تے اک بڈھی ڈٹھی، مل مل دھوندی جامے ۔
ایہہ یعقوب نبی دے جامے، ماؤں اسے دی ایہا ۔
کھوہے پاس بشیر کھلویا، تے بڈھی نوں کہیا ۔
اے بڈھی یعقوب نبی دا، مینوں دسّ ٹکانا ۔
بڈھی کہندی کم کیائی، توں کیوں اس ولّ جانا ۔
اوہ غم دے وچّ حجرے روندا، چھوڑ تئلک سارا ۔
کرے کلام ن نال کسے دے، ن کائی ورتارا ۔
یوسف دے وچّ درد فراکاں، کردا گریازاری ۔
چالھی سال وہائی حجرے، وچ مصیبت بھاری ۔
کہے بشیر بڈھی چھڈّ قصے، چھوڑ بیان اویہا ۔
میں یوسف دا اسدے تائیں، آندا سکھ سنیہا ۔
ہن بڈھی کر نعرہ دردوں، جھڑی زمیں غش آیا ۔
نہیں خلاف کدائیں وعدے، تیرے پاک خدایا ۔
نال میرے جو وعدہ یا ربّ، سو اوہ گیا کتھاہیں ۔
یوسف تھیں خشخبراں آئیاں، اج پیغمبر تائیں ۔
ہو حیران بشیر بڈھی تھیں، پچھے حالَ کیا ای ۔
تاں بڈھی نے رو رو ساری، حالت آکھ سنائی ۔
کہے بشیر تیرے فرزندوں، بڈھی نام کیا ای ۔
بڈھی کہے کویں کہ جھلاں، نام بشیر ایہائی ۔
لہ شتروں بھر اکھیں پانی، کہے بشیر بچارا ۔
وعدہ گیا خلاف ن مولے، ن کر شور پکارا ۔
وچ طفلی میں مشتریاں نے، کھڑیا ساں کنانوں ۔
نام بشیر ایہائی میرا، میں وچ نور ایمانوں ۔
اے مائی میں بیٹا تیرا، ن کر گریازاری ۔
دونہہ جگراں دے فضل الاہوں، اگّ بجھی اج ساری ۔
اٹھ بڈھی لے گئی پسر نوں، چشموں نیر اچھالے ۔
اج ملے اوہ زخم پرانے، درد فراکاں والے ۔

بشیر دا پیراہن لے کے آؤنا

نال بڈھی لے بیٹے تائیں، پیغمبر تھیں آئی ۔
سکھاں دی یا حضرت تینوں، یوسف خبر پچائی ۔
کیا کہاں سن نبی خدا دا، پیا تڑاک زمینے ۔
تینوں پیک کویں اج ویکھاں، نین میرے نابینے ۔
ہوش پئی پیغمبر تائیں، سائت بعد جدائیں ۔
تن وچ زور دلے نوں قوت، ملی پیغمبر تائیں ۔
آن بشیر نبی دے منہ تے، اوہ پیراہن پایا ۔
سائت پلک ن لگی کائی، نور اکھیں وچ آیا ۔
........................................................
قاصد ول منہ کر پیغمبر، حالَ پچھاوے سارا ۔
کون کوئی توں نام کیائی، حالَ سنا آشکارا ۔
.........................................................
حالَ بشیر سنایا سارا، سن رویا پیغمبر ۔
میں ن جاتا درد وچھوڑا، سوز پیاریاں اندر ۔
جاں سر پئیاں گئیاں کھلھ اکھیں، پئیاں وگ کزائیں ۔
لکھ لکھ شکر خدا دے تائیں، مکے دکھ اسائیں ۔
منگ بشیر کیا تدھ حاجت، اے میرے فرزندا ۔
وقت نزء آسانی چاہاں، عرض کریندا بندہ ۔
ہتھ اٹھا کہے پیغمبر، میرا دکھ ہٹایا ۔
ایویں دکھ نزء دا اس تھیں، رکھیں دور خدایا ۔
یوسف دا خط لکھیا ہویا، کرے بشیر حوالے ۔
پکڑ پدر نے ہتھیں کھولھے، پیچ وچھوڑے والے ۔
یا حضرت وچّ لکھیا ہویا، مینوں شوق پرانا ۔
خاک قدم چا پاواں اکھیں، کر کنان ٹکانا ۔
مینوں حکم خدا دا آیا، جبرائیل سنایا ۔
لکھ گھلّ خط بلا گھر سارا، رکھ مصر وچّ سایہ ۔
یا حضرت خوش خبری تینوں، جھبدے کرو سواری ۔
رزق فراخ آرام چنگیرا، مصرعے فرحت بھاری ۔
...........................................................
مصر تیرا تے میں بھی تیرا، تیری دولت ساری ۔
تینوں ویکھاں تے سکھ سوواں، وچّ دل دے بے داری ۔
درد بھرے دل اہل دلاں دے، مانن غم دیاں چھاواں ۔
نجّ جنیاں جن جانن ناہیں، بے درداں دیاں ماواں ۔

31. یعقوب دا مصر وچ پہنچنا

یوسف پاک کرم دا قطرہ، رحمت دے دریاؤں ۔
اﷲ نے وچ دوہاں جہاناں، دتوسُ شرف سفاؤں ۔
جاں یعقوب ڈٹھا خط سارا، شوق لگاماں چائیاں ۔
ناکیاں گھتّ مہاراں چلے، وصل اڈیکاں لائیاں ۔
اہل-کبائل اندر سارے، پیغمبر فرماوے ۔
یوسف میرا مصروں اندر، مینوں سدّ بلاوے ۔
بدل لباس کرو اسواری، شتریں گھتّ مہاراں ۔
ویہہ ویہاں سبھ نکے وڈے، گھر دے وچّ شماراں ۔
....................................................
جبرائیل بہشتوں آیا، لے ناکا شنگاری ۔
جنت دا اسباب مرصع، گوہر زریں کاری ۔
...................................................
ایہہ یعقوب نبی دی خدمت، جبرائیل لیایا ۔
پیغمبر نے کر بسم اﷲ، اس تے قدم ٹکایا ۔
..................................................
کنانوں پیغمبر چڑھیا، دیسیں خبراں گئیاں ۔
وچ وچھوڑے شام ولایت، نیر وہائی کئیاں ۔
......................................................
ٹور بشیر پہنچائیاں خبراں، آن ڈھکے کنانی ۔
سن اولاد کبائل آیا، پیغمبر رحمانی ۔
سن ہوئیاں دل خوشیاں تازہ، یوسف شکر گزارے ۔
استقبال کرو عمراواں، ہو ہو شاد پکارے ۔
....................................................
مصر قریب ہویا ای آخر، یوسف خبراں پائیاں ۔
نال امیر وزیر سپاہاں، کر چلیا زیبائیاں ۔
وانگ فرشتاں فوج شنگاری، جھنڈے سریں درخشاں ۔
کوکبیاں تھیں نور چمکدا، دمکن لال بدخشاں ۔
....................................................
پیغمبر نے جاں یوسف دی، خبر سنی اک واری ۔
دل ہو آب وگیندا جاندا، دو چشماں تھیں جاری ۔
.....................................................
پاس گئی یعقوب نبی دے، یوسف دی اسواری ۔
یوسف دی وچّ فوجاں زینت، زیبا نقش نگاری ۔
تاں اس وقت فرشتاں تائیں، ہویا حکم الٰہی ۔
جا یعقوب نبی دے ہوئیو، تسیں سوار سپاہی ۔
بیٹے نالوں شان پدر دی، ہووے دون سوائی ۔
کہے ن لوکی یوسف وڈا، کم یعقوب ایہائی ۔
..................................................
ویکھ فرشتے نوری شکلاں، مصری دنگ تمامی ۔
پیغمبر کنانی آیا، حاکم بھومی شامی ۔
.....................................................
ہتھ بنھ کہن غلام کنیزاں، لطفَ کرم دا ویلا ۔
سکھی ہوون لگا اج حضرت، مہبوباں دا میلہ ۔
یوسف کہے غلام کنیزاں، تسیں آزاد تمامی ۔
ایس خوشی وچّ اج تساں تھیں، چھڈے بند غلامی ۔
.......................................................
باہاں کھولھ ٹرے پیغمبر، دوہاں دلاں تھیں آئے ۔
چارے چشم دوہاں پور اشکوں، وچھڑے ربّ ملائے ۔
ڈھک فرشتے نیڑے آئے وقت ملن دے سارے ۔
باپ پتر دے خوشیاں اندر کھاون جگر ہلارے ۔
آن ملے پر جھلّ ن سکے، غشی پدر نوں آئی ۔
بدن مبارک تھیں اس دھرتی، نور فضیلت پائی ۔
...................................................
ہودے چاہڑ گیا لے یوسف، مصر وڑے آ سارے ۔
خوشیاں وچ مبارکبادوں، مصری کرن پکارے ۔
....................................................
یوسف تائیں کہیا پدر نے، دنیاں بھلی نہ جاوے ۔
ذکر الٰہی باجھوں میرے، دل وچ شوق ن آوے ۔
شہر باہر کراں عبادت، حجرہ کرو عمارت ۔
باقی عمر گزاراں حجرے، فضلوں ملے بشارت ۔
شرط ایہی پر دن نوں رہیں، جتھے جی چاہے ۔
رات سویں آ حجرے میرے، دلوں قرار ن جائے ۔
.....................................................
چالھی سال گئے وچ خوشیاں، پھلے باغ دلاں دے ۔
دیداراں وچ شاد تمامی، کھلے باغ دلاں دے ۔
جاں لگ اندر درد وچھوڑے، دکھ مصیبت پائے ۔
ایڈک خوشیاں غالب ہوئیاں، اوہ دن یاد ن آئے ۔

32. حضرت یعقوب دا چلانا کرنا

مڑ ناکا دھر قدم پچھاڑی، چل ول دیس پرانے ۔
سفری نے مڑ وطنی جاندے، جتھّ ہمیش ٹکانے ۔
.........................................................
نہیں وفا وچ بعد-بہاریں، پئیاں جگت پکاراں ۔
سدا ن باغیں بلبل بولے، سدا ن باغ بہاراں ۔
.........................................................
حکم ہویا جاہ جبرائیلا، پاس نبی کنیانی ۔
دے خبراں دن نیڑے آئے، چھوڑ وسیواں فانی ۔
چھوڑ مصر چل ول کنانے، جتھے وڈے سمائے ۔
تن تنہا اسواری ناکا، ہور ن نال لے جائے ۔
......................................................
چل پیغام جنابوں آیا، دنیاں چھوڑ نکاری ۔
چل ول ملن دیاں آساں، حکم ہویا غفاری ۔
..........................................................
یوسف تائیں صد پدر نے، حکموں خبر سنائی ۔
فرزندا شہنشاہ طرفوں، میں ول چٹھی آئی ۔
......................................................
توں فرزندا دائم وسیں، جنت دے گلزاریں ۔
دن کائی ہن پیا وچھوڑا، دل تھیں ن وساریں ۔
.......................................................
یوسف عرض کرے میں تینوں، ملاں اگے یا ناہیں ۔
نبی کہے ہر مومن تائیں، مومن ملے اگاہیں ۔
.......................................................
مینوں حکم ہویا کنانے، مصر حصے تیں آیا ۔
مالک میرے میرے تائیں، ایہا حکم پہنچایا ۔
ایہہ گل کہ منگوائی ناکا، کیتی ترت سواری ۔
لے چل مینوں وچ کنانے، حکم گیا ہو زاری ۔
یوسف روندا گیا پچھاڑی، زخم دلے وچ کاری ۔
ہتھیں ٹور مڑے سبھ بیٹے، کردے گریازاری ۔
...........................................................
تے یعقوب گیا اٹھ اک ول، قبر ڈٹھی وچ راہے ۔
اظفر مشک امبر دی بوؤں، جوش جھلیندے آہے ۔
مرد ڈٹھا اک سوہنی صورتَ، آہا قبر کنارے ۔
سوہنی قبر کہو کہ کسدی، نبی سوال گزارے ۔
اس کہیا اک نبی خدا دا، فہم بلند رکھاوے ۔
تے اوہ مرد پیارا ربّ دا، اس قبرے وچ آوے ۔
ہتھ اٹھا یعقوب نبی نے، عرض کیتی دربارے ۔
یا ربّ قبر ایہا میں لبھے، ہوون مقصد سارے۔
ہاتف کرے پکارا وڈا، نبی سنے خود کنی ۔
رحمت نال نبیا تیری، عرض جنابے منی ۔
شاد ہویا پیغمبر سن کے، خوشی مرادوں پائی ۔
آہا مرد جو حاضر اوتھے، عزرائیل ایہائی ۔
......................................................
حکموں جبرائیل مصر وچ، اوویں خبر پہنچائی ۔
اے یوسف یعقوب جہانوں، کر کے کوچ گیا ای ۔
......................................................
کتنے روز مصر دے اندر، رہی دکھاں دی زاری ۔
صبر پیا دل مدت پچھے، کردے شکر-گزاری ۔
اس دنیاں وچ آون-جاون، رہیا طریقہ زاری ۔
آخر حسرت تے پچھتاوا، اس بزائت بھاری ۔

33. یوسف دی موت دا حالَ

آ جبرائیل خدا دے حکموں، بعد سلام سنایا ۔
برساں ست گئیاں رہ یوسف، حکم الٰہی آیا ۔
اس دنیاں وچ توں ست برساں، رہسیں ہور پیارے ۔
پتّ پوتے توں اکھیں ویکھے، جاں لگ چھ سو سارے ۔
..................................................
مسلماناں نوں لے کے یوسف، شہروں باہر آیا ۔
مصروں دس کوہ نام حرم دھر، شہر نواں اک پایا ۔
.......................................................
وسے حرم وچ عیش خوشی تھیں، تے ست سال وہائی ۔
پاس زلیخا ملک-مقرب، مرگ پیام لیائے ۔
وقت نزء دا حاضر ہویا، آن زلیخا تائیں ۔
بہت خوشی غم تھوڑھا دل تے، متھے نقش رزائیں ۔
یوسف دا اک درد وچھوڑا، داغ جگر لے چلی ۔
اے مہبوب تیری میں بندی، تیں تھیں رہی اکلی ۔
.........................................................
چالی روز رہیا وچ غم دے، حالَ فراقَ اویہا ۔
جبرائیل سلام لیایا، آندوسُ مرگ سنیہا ۔
افراہیم سدھایا یوسف، گل وچ لے فرمایا ۔
اے فرزندا مرنے ویلا، اج میرے تے آیا ۔
........................................................
جیوں جیوں حکم الٰہی آوے، اوویں کریں تیاری ۔
حکمے باجھ ن کرنا کائی، کہیوس چھیکڑ واری ۔
تنّ بھرے ساہ ایہہ گلّ کہ کے، بدن گیا رہ خالی ۔
نکل روح گئی وچ جنت، حکم خدا دا عالی ۔
افراہیم سنے اسمانوں، پایا بلند پکارا ۔
یوسف تائیں، غسل کفن کر، لبھو نہر کنارا ۔
.........................................................
مل خوشبو کفن دے لوکاں، پڑھی نماز جنازہ ۔
افراہیمو دوجی واری، پیا بلند آوازا ۔
وچ نہر دے گور پدر دی، ویکھ دسے تیں تائیں ۔
ڈٹھوسُ پانی پاٹ گیائی، خشک گئیاں کھل جائیں ۔
کندھاں وانگ کھلوتا پانی، رہیا چار چوپھیرے ۔
تھلے ندی نمونہ قبروں، آیا نظر تھلیرے ۔
سی تابوت سفید پتھر دا، تس وچ یوسف پایا ۔
درجاں میل ندی دے تھلے، فرزنداں دفنایا ۔
لوک ہٹے پھر اوویں ملیا، پانی نہر چوپھیروں ۔
گم نشان قبر دا ہویا، پانی دے گھمگھیروں ۔
.......................................................
اک سو تے پچونجا برساں، یوسف عمر گزاری ۔
اس دنیاں وچ سختی نرمی، جو گزری سر بھاری ۔
......................................................
ایہہ دنیاں ہے جادو خانا، ول چھل نال بلاوے ۔
دل لائے وچ اس دے غافل، جاون یاد ن آوے ۔
........................................................
نازک بدن گلاں دے دستے، خاکوں باہر آئے ۔
نکے نکے کر پھیر خزاں نے، توڑ زمین رلائے ۔
......................................................
جیوں سفنے کسے شاہی پائی، چشم کھلھی ہتھ خالی ۔
ایویں نال تیرے تک اے دل، نسبت دنیاں والی ۔
.......................................................
آلمپری غلام رسولا، تیریاں عرض دوائیں ۔
جے ول فضل وگن دن راتیں، سو خوشیاں تدھ تائیں ۔
........................................................
جاں موسیٰ پیغمبر ہو کے، شہر مصر وچ آیا ۔
یوسف تائیں کڈھ ندی تھیں، اﷲ حکم پہنچایا ۔
لے تابوت دفن کر جا کے، وچ زمیں کنانے ۔
دادے باپ جتھائیں اس دے، لے چل ات مکانے ۔
موسیٰ عرض کرے یا خالق، مینوں دسّ نشانی ۔
یوسف دا تابوت کتھائیں، اندر ندی نہانی ۔
حکم ہویا یعقوب نبی دی، پوتی سارہ ناموں ۔
اس تھیں پچھ اجے اوہ زندی، دسے پتہ مکاموں ۔
سارہ کولوں حضرت موسیٰ، آن نشان پچھایا ۔
تیرے باجھ ن کوئی جانے، حکم الٰہی آیا ۔
شرط میری فرماوے سارہ، منّ لویں میں دساں ۔
تیرے جیڈ مراتب پاواں، جا جنت وچ وساں ۔
موسیٰ عرض کرے دربارے، مالم تدھّ خدایا ۔
فضل کراں میں سارہ اتے، حکم جنابوں آیا ۔
سن خوش خبری گئی اٹھ سارہ، دسے پتہ نشانی ۔
اس جاگھا وچ چاچا میرا، یوسف آپ نہانی ۔
حضرت موسیٰ پانی اتے، آسا آن لگایا ۔
پانی پاٹ ہویا دو طرفے، خشک تھلا دس آیا ۔
دس پیا تابوت میانوں، موسیٰ کڈھ لیایا ۔
وچ کنان گیا لے مصروں، پاس پدر دفنایا ۔
پشتاں چار پیغمبر چارے، دفن ہوئے کنانے ۔
ایہا ہالہ یوسف والا، آیا وچ بیعانے ۔

قصے دی سماپتی بارے

جس دن میں آغاز قصے تے، اسم اﷲ دا پڑھیا ۔
باراں سو تے نوے ہجری، سال مبارک چڑھیا ۔
سارا ماہ محرم مینوں، وچ تصنیف وہایا ۔
اج اخیر محرم سندی، جاں مقصد ہتھ آیا ۔
'اہسنل قصص' دھر نام قصے دا، میں لکھیا تنّ واری ۔
پورا سال ہویا تصنیفِ، نال ربے دی یاری ۔
چھ ہزار چھیاسٹھ چھ سو، بینتاں گنتی آئیاں ۔
ناکس شعر؎ کمال حقائق، ربّ دیاں بے پرواہیاں ۔
........................................................
پکڑ قلم بھر عشقَ المبا، ورقاں وچ وگائی ۔
رخت جلے وچ سوز برہوں دے، ویکھ رہن سودائی ۔
اصل بیانوں وچ سخن دے، میں ن گلّ رلائی ۔
صورتَ یوسف دی تفسیروں، سچی گلّ سنائی ۔
.................................................
یا ربّ لکھنے پڑھنے والے، رہن ن فضلوں خالی ۔
بخش ربا میں عیبی بندہ، آیا درے سوالی ۔
فضل کریں تے بخشیں سانوں، تونہیں بخشن ہارا ۔
ماں پیو تے استاداں بھائیاں، بخش امن چھٹکارا ۔
سانوں فضل تیرے دی یا ربّ، آس دلاں وچ بھاری ۔
دیہہ کلمہ توحید نزء وچ، سانوں جاندی واری ۔

..........................اتِ.............................

نوٹ=قصہ لمیرا ہون کرکے کیول چونویں بند لئے
گئے ہن، پرنتو کسے دی چال بنائی رکھن دی پوری
کوشش کیتی گئی ہے ۔