پنجابی غزلاں عاشق لاہور
1. اس وچّ پڑھ توں، اس وچّ لکھ توں
اس وچّ پڑھ توں، اس وچّ لکھ توں، اس وچّ کر تقریراں ۔
'ماں-بولی' دا پلہ پھڑ لے، بن جاسن تقدیراں ۔
ساڈے دیش پنجاب تے ازلوں، ہونی قابض ہوئی،
'سوہنیاں' وچّ جھنھاں دے ڈبیاں، مہرا کھادھا حیراں ۔
ساتھوں چڑھدی دھرتی کھسی، بولی وی اڈّ ہوئی،
ساڈے سر دی چنی پاٹی، پگّ وی لیراں لیراں ۔
سانوں ڈسکن وی نہ دندے، منہ 'تے جندرے لگے،
سانوں ہلن وی نہ دندے، چھنکن نہ زنجیراں ۔
رنگ-برنگے سوہنے پنچھی، ایتھوں تردے ہوئے،
تھوڑھے الو-باٹے رہِ گئے، بیٹھے جنڈ-کریراں ۔
اپنی بولی، اپنی دھرتی، چھڈیاں کجھ نہیں رہندا،
قدرت معاف کدے نہیں کردی، 'عاشق' ایہہ تقصیراں ۔
2. لامبو ساڈے سینے دے وچّ
لامبو ساڈے سینے دے وچّ، بل-بل اٹھدے ہاواں نال ۔
ایہہ نرالی اگّ نہ بجھدی، یارو ٹھنڈھیاں چھاواں نال ۔
عشقَ ترے وچّ سبھ کجھ کھسیا، دین ایمان تے دنیاں وی،
اپنی ذات-صفات کی دسیئے ؟ سانوں کی ہن ناواں نال ۔
لکھاں سال عبادت کرنی، اوکھا کم 'ملائک' دا،
حکم کریں تے میں وی ربا، بھارے بھار ونڈاواں نال ۔
مسجد-مندرد سبھ تھاں لبھیا، لبھّ-لبھّ کے لاچار ہوئے،
کہڑا منہ لے واپس جائیے ؟ آئے ہیساں چاواں نال ۔
اسیں نمانے صاد-مرادے، بھارے دکھ جدائیاں دے،
عشقَ نے ساڈا سبھ کجھ لٹیا، پٹھیاں سدھیاں داواں نال ۔
قاصد نوں کی سار ہے 'عاشق'، ساڈے 'تے جو بیتی ہے،
اوہدے وس دی گلّ نہیں لگدی، لگے تے میں جاواں نال ۔
(ملائک=فرشتے)
3. سو-سو سالاں عمراں ہوئیاں
سو-سو سالاں عمراں ہوئیاں، لگیا پل دا میلہ سی ۔
جیون دا کوئی مقصد نہ سی، سمجھو مرن دا حیلہ سی ۔
اپنے آپ نوں کداں بدلاں ؟ جان چھڈاواں دکھاں توں،
جدھر جاواں ادھر اگے، دکھڑا نواں-نویلا سی ۔
سکھر-دوپیہرے دنیاں دے وچّ، تینوں لبھّ-لبھّ ہار گئے،
آخر شاماں پئیاں سانوں، ہویا وخت کویلا سی ۔
آخر تیرا درشن ہویا، کتھے ہویا، سانوں کی ؟
مسجد سی، مندر سی، یا پھر، 'بال-ناتھ' دا ٹلا سی ۔
اپنی اگّ وچّ آپے سڑکے، آخر کندن ہویا میں،
اس دا رتبہ اچا ہویا، جہڑا ساڈا چیلا سی ۔
مینوں وحشت دے وچّ 'عاشق'، دور نہیں جانا پیندا سی،
میرے اپنے ذہن دے اندر، وڈا جنگل-بیلا سی ۔
4. دکھ دریا سمندر بن گئے
دکھ دریا سمندر بن گئے، ٹٹے سبھّ سہارے ۔
آساں نوں انجھ ڈھاواں لگیاں، کھر-کھر گئے کنارے ۔
ہن تے دل وچّ کدھرے وی کوئی، آسا امید نہیں وسدی،
اک-اک کرکے بجھے آخر، ایہہ سبھ نور-منارے ۔
لکھ کروڑاں پتر ہندیاں، رلاں میں کلم-کلی،
بیلے وچّ اک مائی کھلوتی، رو-رو پئی پکارے ۔
حرف وچارے اڈیاں چکّ-چکّ ایدھر-ادھر دیکھن،
خون دا وتر لاوے کہڑا ؟ سانوں کون پکارے ؟
اپنی جان تلی 'تے دھرکے، چھاتی تان کھلووے،
ماں-بولی 'تے پہرہ دیوے ! کوئی نہ پتھر مارے ۔
چر ہویا اے دھرتی اتے رونق-میلہ لگیاں،
آ جا سولی چڑھکے نچیئے، دیکھن لوک نظارے ۔
جو کجھ کرنیں اج ہی کرلے، کل کسے نہیں دیکھی،
اوڑک اک دن وجع جانے نے 'عاشق' کوچ-نگارے ۔
5. چلو باغاں دے وچّ چلیئے
چلو باغاں دے وچّ چلیئے، آئی رتّ بہاراں ۔
پھلّ تے کلیاں پالن دے لئی، ڈولھے رتّ پھہاراں ۔
ہن تے اپنا بھار وی سانوں، چکنا اوکھا ہویا،
کپڑے لیرو-لیرو کرو، تے گلما چیر لنگاراں ۔
ریجھاں، سدھراں نے سپنے وچّ، بات انوکھی کیتی،
باز تے شکرے رلدے پھردے، ہویا 'کٹھّ گٹاراں ۔
جند وچاری رو رو ہاری، اس دے اتھرو پونجھو،
رتّ جگر دی دے کے بخشو، زینت، زیب شنگاراں ۔
'عاشق' کدھرے ساڈے 'تے کوئی، قہر نہ آؤندا ہووے،
پنچھی ہجرت کر گئے ایتھوں، بھلکے بنھ قطاراں ۔
| |
