Urdu Poetry in Punjabi : Sarvarinder Goyal

ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ : ਸਰਵਰਿੰਦਰ ਗੋਇਲ



1. ?

ਕਾਮਿਲ ਹੋ ਅਗਰ ਤੁਮ, ਤੋਹ ਮੈਂ ਬੇ-ਮਿਸਾਲ ਹੂੰ, ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- ਹਾਜ਼ਿਰ ਹੂੰ ਹਰ ਜਗਾਹ, ਹਰ ਸ਼ੈਹ ਮੌਜੂਦ ਹੂੰ, ਲਾ-ਖੌਫ਼, ਲਾ-ਜਿਸਮੀ, ਲਾ-ਫ਼ਾਨੀ, ਲਾ-ਖ਼ਯਾਲ ਹੂੰ ! ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- ਖਾਨਾ-ਬਦੋਸ਼ ਹੂੰ, ਕਿ ਠਿਕਾਣਾ ਨਹੀਂ ਮੇਰਾ, ਆਬ-ਏ-ਦਰਿਯਾ ਸਾ, ਰਵਾਂ-ਏ-ਚਾਲ ਹੂੰ ! ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- ਪ੍ਰਦਾ-ਨਸ਼ੀਨ ਨਹੀਂ, ਨਾ ਬੇ-ਪਰਦੇਦਾਰ ਹੂੰ, ਨਾ ਸੁੰਨੀ, ਨਾ ਸ਼ਿਯਾ, ਨਾ ਹਰਾਮ ਨਾ ਹਲਾਲ ਹੂੰ ! ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- ਨਾ ਦੌਲਤ-ਓ-ਸ਼ੋਹਰਤ, ਨਾ ਖੁਸ਼ਾਮੰਦ-ਓ-ਰਸ਼ੂਖ ਸੇ, ਨ-ਕਾਬਲ-ਏ-ਖਰੀਦ, ਨਾ ਮੁਫ਼ਤ ਕਾ ਮਾਲ ਹੂੰ ! ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- ਨਾ ਰੰਜਿਸ਼ਮੰਦ, ਨਾ ਦਾਨਿਸ਼, ਨਾ ਯਾਰ-ਪਸੰਦ ਹੂੰ, ਨਾ ਮੁਖ਼ਾਲਿਫ਼, ਨਾ ਮੁਕ਼ਾਬਿਲ, ਨਾ ਮੁਹਾਲ ਹੂੰ ! ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- "ਸਰਕਸ਼" ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੂੰ ਮੈਂ ਜਾਮਾ-ਏ-ਪਰਚਮ ਕਾ, ਨਾ ਹਰਾ, ਸਫ਼ੈਦ , ਕੇਸਰੀ ਨਾ ਮੈਂ ਲਾਲ ਹੂੰ ! ਢੂੰਢਨਾ ਨਾ ਮੁਝੇ, ਕਿ ਮੈਂ ਸਵਾਲ ਹੂੰ-------- (ਕਾਮਿਲ = ਸੰਪੂਰਨ, ਲਾ-ਖੌਫ਼=ਨਿਡਰ, ਲਾ-ਜਿਸਮੀ= ਨਿਰੰਕਾਰ, ਲਾ-ਫ਼ਾਨੀ=ਅਮਰ-ਅਵਿਨਾਸ਼ੀ, ਲਾ-ਖਿਆਲ= ਸੋਚ ਤੋਂ ਪਰੇ, ਖਾਨਾ-ਬਦੋਸ਼=ਜਿਸ ਕੋਲ ਸਥਾਈ ਘਰ ਜਾਂ ਆਸਰਾ ਨਹੀਂ, ਆਬ-ਏ-ਦਰਿਯਾ=ਦਰਿਆ ਦਾ ਪਾਣੀ, ਰਵਾਂ-ਏ-ਚਾਲ=ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ, ਨ-ਕਾਬਿਲ-ਏ-ਖਰੀਦ= ਜੋ ਖਰੀਦੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ, ਰੰਜਿਸ਼ਮੰਦ=ਰੰਜਿਸ਼ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ, ਦਾਨਿਸ਼=ਦਾਨੀ,ਦਿਆਲੂ, ਯਾਰ-ਪਸੰਦ=ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ, ਮੁਖਾਲਿਫ=ਵਿਰੋਧੀ, ਮੁਕ਼ਾਬਿਲ=ਮੁਕ਼ਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਮੁਹਾਲ=ਅਸੰਭਵ, ਜਾਮਾ-ਏ-ਪਰਚਮ=ਝੰਡੇ ਦਾ ਕੱਪੜਾ)

2. ਵਸਲ

ਵਸਲ-ਏ-ਮਹਿਬੂਬ ਸੇ ਬਸ ਕਤਲ-ਏ-ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੂਆ, ਤਪਸ-ਓ-ਆਤਿਸ਼-ਏ-ਇਸ਼ਕ ਸਰਦ-ਯਾਰ ਹੂਆ ! ਮਸ਼ਰੂਫ-ਏ-ਜਹਾਂ ਥੇ ਯਾਦੋਂ ਮੈਂ ਤਨਹਾ ਭੀ, ਕਸਬ-ਏ-ਇਸ਼ਕ ਥਾ, ਅਬ ਦੇਖੋ ਬੇ-ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਹੂਆ ! ਵਸਲ-ਏ-ਮਹਿਬੂਬ ਸੇ ...................... ਗੁਲਸਤਾਂ ਉਜੜਾ ਨਹੀਂ ਥਾ ਅਭੀ, ਕਿ ਜਾੜੇ ਆ ਗਏ, ਕ਼ਬਲ-ਅਜ਼-ਵਕ਼ਤ-ਏ-ਬਹਾਰ ਰਸਨ-ਏ-ਜਰਾਰ ਹੂਆ ! ਵਸਲ-ਏ-ਮਹਿਬੂਬ ਸੇ ...................... ਤਸਕੀਨ-ਏ-ਕ਼ਲਬ ਥੀ ਇੰਤਜ਼ਾਰ-ਏ-ਯਾਰ ਮੇਂ, ਅਬ ਨਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਰਹਾ, ਨਾ ਰੂਹ-ਏ-ਬਹਾਰ ਹੂਆ ! ਵਸਲ-ਏ-ਮਹਿਬੂਬ ਸੇ ...................... ਕੁਛ ਕਰ ਗੁਜ਼ਰਨੇ ਕਾ ਜਜ਼ਬਾ ਰਖਤਾ ਥਾ ਇਸ਼ਕ ਮੇਂ "ਸਰਕਸ਼ " ਮੁਖਲਸ਼ੀ-ਏ-ਮੁਹੱਬਤ ਮੇਂ ਕੈਸ ਸਾ ਬੇ-ਜ਼ਾਰ ਹੂਆ ! ਵਸਲ-ਏ-ਮਹਿਬੂਬ ਸੇ ਬਸ ਕਤਲ-ਏ-ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੂਆ, ਤਪਸ-ਓ-ਆਤਿਸ਼-ਏ-ਇਸ਼ਕ ਸਰਦ-ਯਾਰ ਹੂਆ ! (ਵਸਲ-ਏ-ਮਹਿਬੂਬ=ਮਹਿਬੂਬ ਦਾ ਮਿਲਾਪ, ਤਪਸ-ਓ-ਆਤਿਸ਼-ਏ-ਇਸ਼ਕ=ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਅੱਗ ਦੀ ਗਰਮੀ, ਸਰਦ-ਯਾਰ=ਠੰਢਾ-ਠਾਰ , ਕਸਬ-ਏ-ਇਸ਼ਕ=ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਨੌਕਰੀ, ਜਾੜੇ=ਸਰਦੀ ਦਾ ਮੌਸਮ, ਕ਼ਬਲ-ਅਜ਼-ਵਕ਼ਤ-ਏ-ਬਹਾਰ= ਬਹਾਰ ਦਾ ਵਕ਼ਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆ ਜਾਣਾ , ਰਸਨ-ਏ-ਜਰਾਰ = ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ, ਤਸਕੀਨ-ਏ-ਕ਼ਲਬ=ਮਨ ਦੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ, ਰੂਹ-ਏ-ਬਹਾਰ=ਆਤਮਾ ਦਾ ਖਿੜਨਾ, ਮੁਖਲਸ਼ੀ-ਏ-ਮੁਹੱਬਤ= ਮੁਹੱਬਤ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ , ਕੈਸ=ਮਜਨੂੰ , ਬੇ-ਜ਼ਾਰ=ਉਦਾਸਹੀਣ )

3. ਆਸ਼ਕੀਆਂ

ਕਾਫ਼ਰ ਬੋਲੇਆਂ ਕੋਈ ਨਾ ਹੋਏ ਕਾਫ਼ਰ, ਪਾਕ ਬੋਲੇਆਂ ਕੋਈ ਨਾ ਪਾਕ ਹੁੰਦਾ ! ਸੁਆਦ ਚੂਰੀ ਦਾ ਜੀਭ ਨੂੰ ਨਾ ਲਗਦਾ, ਮਾਲਕ ਤਖ਼ਤ ਦਾ ਕਾਸਤੋਂ ਚਾਕ ਹੁੰਦਾ ! ਪੱਟ ਚੀਰਿਆਂ ਜੇ ਕਿਤੇ ਸਰ ਜਾਂਦਾ, ਕਿਉ ਸੋਹਣੀ ਦੇ ਵਿਜੋਗ ਚਂ ਫ਼ਿਰਾਕ ਹੁੰਦਾ ! ਆਈ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਘੂਕ ਜੇ ਨਾ ਸੋਂਦਾ, ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਲਿਆਂ ਹੱਥੋਂ ਨਾ ਹਲਾਕ ਹੁੰਦਾ ! ਲਾ-ਏ-ਲਾ ਨੂੰ ਲੈਲਾ ਜੇ ਨਾ ਪੜ੍ਹਦਾ, ਕੈਸ਼ ਖ਼ਾਕ ਨਾਲ ਕਦੇ ਨਾ ਖ਼ਾਕ ਹੁੰਦਾ ! ਤੇਸੀ ਨਾਲ ਪਹਾੜ ਦੱਸ ਕੌਣ ਚੀਰੇ, ਜੇ ਇਸ਼ਕ ਨਾ ਅੰਦਰ ਲੋਲਾਕ ਹੁੰਦਾ ! ਕੋਈ ਪੈਰ ਥਲਾਂ ਵਿਚ ਕਿਉ ਸਾੜੇ, ਜੇ ਊਠ ਲੈਕੇ ਬਲੋਚ ਨਾ ਡਾਕ ਹੁੰਦਾ ! 'ਸਰਕਸ਼' ਗੁਰੂ ਸੋਈ ਜੋ ਸੱਚੇ ਵਾਕ ਆਖੇ, ਤੇ ਆਸ਼ਿਕ਼ ਸੋਈ ਜੋ ਬੇਵਾਕ ਹੁੰਦਾ! (ਚਾਕ=ਨੌਕਰ, ਫ਼ਿਰਾਕ=ਵਿਛੋੜਾ, ਕੈਸ਼=ਮਜਨੂੰ, ਲੋਲਾਕ=ਰੋਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਣਾ ਬਲੋਚ=ਪੁੰਨੂੰ (ਸੱਸੀ ਦਾ ਆਸ਼ਿਕ਼) ਡਾਕ ਹੋਣਾ=ਦੌੜ ਜਾਣਾ, ਬੇਵਾਕ=ਬੇ ਪ੍ਰਵਾਹ,ਨਿਡਰ)

4. ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ

ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ ਕਾ ਰੂਬਰੂ ਹੋਣਾ, ਚੇਹਰੇ ਤੋਂ ਹੈਂ ਮਗਰ, ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੈਂ ਤੇਰੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਸਾ ਹੂਬਹੂ ਹੋਣਾ ! ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ ਕਾ ਰੂਬਰੂ ਹੋਣਾ.......... ਇੰਤਹਾ-ਏ- ਸਾਦਗੀ ਕਿ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੈਂ ਦੀਦਾਰ ਕੇ , ਯਕੀਨਨ ਹੈ ਸ਼ਰ-ਏ-ਬਾਜ਼ਾਰ ਫ਼ਕੀਰੋਂ ਕਾ ਬੇ-ਆਬਰੂ ਹੋਣਾ ! ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ ਕਾ ਰੂਬਰੂ ਹੋਣਾ.......... ਸੰਗਦਿਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤੰਗ-ਦਸਤ ਭੀ ਹੈ ਯੇ ਯਹਾਂ ਸਾਰਾ, ਮੁਫਲਿਸ ਹੈ ਕੇ ਜਹਾਂ ਅਦਨੇ ਕੀ ਆਰਜ਼ੂ ਹੋਣਾ ........... ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ ਕਾ ਰੂਬਰੂ ਹੋਣਾ.......... ਜਿਸਮ-ਓ-ਰੂਹ ਸਾ ਨਾਤਾ ਹੈ ਖ਼ਲਕ-ਓ-ਖਲੀਕ ਕਾ, ਕਿ ਗੈਰ-ਮੁਮਕਿਨ ਹੈ ਗੁਲ ਸੇ ਜੁਦਾ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹੋਣਾ ! ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ ਕਾ ਰੂਬਰੂ ਹੋਣਾ.......... ਪ੍ਰਸ਼ਤੀਸ਼-ਏ-ਖੁਦੀ ਨੇ ਬੇ-ਖੁਦ ਕਰ ਦੀਆ "ਸਰਕਸ਼" ਮੈਂ ਹੂ ਮੈਂ ਸੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਤੂੰ ਹੀ ਤੂੰ ਹੋਣਾ ! ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਨੂਰ-ਏ-ਨਬੀ ਕਾ ਰੂਬਰੂ ਹੋਣਾ..........

5. ਜਨਮ-ਮਹਲ

ਮੋਹੇ ਅਗਰ ਕੋਈ ਆਕੇ ਪੂਛਤ, ਹੈਂ ਰਾਮ ਕਹਾਂ ਵਸਇਣ, ਕਹਾਂ ਪ੍ਰਭੂ ਕੋ ਜਨਮ ਹੂਆ, ਕਹਾਂ ਰਾਸ ਰਸਾਏ ਰਸਿਞਾਂਣ , ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ ! ਨਾ ਨਗਰ ਨਾ ਮਹਲ ਹੈ ਭਾਵਤ, ਮਨ-ਭਾਵਤ ਹੈ ਵਣ, ਨਾ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਚੋਰ ਚਾਕਰੀ, ਨਾ ਚੁਗਲੀ ਨਾ ਹਰਣ ! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ.......... ਵਹਾਂ ਸਮਯ ਚਲੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਸੇ, ਨਾ ਪਹਰ ਚਲੇ ਨਾ ਸ਼ਣ, ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਫੂਲ ਖਿਲਤ , ਜੀ ਦੇਖਤ ਹੋ ਪ੍ਰਸ਼ੰਨ ! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ.......... ਨਾ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਵਣਜ ਵਪਾਰੀ, ਨਾ ਦੌਲਤ ਨਾ ਧਨ, ਨਾ ਲਗੇ ਕੋਈ ਰੋਗ ਬਿਮਾਰੀ, ਨਾ ਮਨ ਕੋ ਭਟਕਣ ! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ.......... ਨਾ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਵਿਸਤਰ-ਵਸਤਰ, ਨਾ ਮੁਕਟ-ਭੂਸ਼ਨ, ਨਾ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਆਰ-ਸ਼ਿੰਗਾਰ, ਨਾ ਇਤਰ ਭੀਤਰ ਦੁਸ਼ਨ! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ.......... ਨਾ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਸ਼ਾਸ਼ਕ ਹੈ, ਨਾ ਕੂਟਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸ਼ਨ, ਨਾ ਬਣਾਏ ਕੋਈ ਮੰਦਿਰ ਮੋਰਾ, ਨਾ ਉਗਲਏ ਵਿਸ਼ਿਯਤ ਭਾਸ਼ਣ! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ.......... ਨਾ ਕੋਈ ਕਿਸੀ ਕੋ ਪੂਜਤ ਹੈ, ਨਾ ਕਰੇ ਦਾਨ-ਕਰਪਨ ਪ੍ਰਭੂ-ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਪ੍ਰਭੂ ਹੈ, ਬਿਨ ਮਾਂਗੇ ਹੋ ਦਰਸ਼ਨ ! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ.......... ਨਾ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਭਵਨ ਉਸਾਰੇ, ਨਾ ਭੂਮੀ-ਪੂਜਣ, ਰਾਮ ਜਣੇ ਇਸ ਮਾਟੀ ਸੇ, ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸੇ ਕਣ -ਕਣ! ਇੰਟ ਪੱਥਰ ਕਾ ਮੰਦਿਰ ਨਾਹੀ, ਮੋਰਾ ਮੰਦਿਰ ਮਨ !! ਮੋਰੇ ਰਾਮ ਵਸਤ ਹੈਂ ਕੁਟੀਅਣ ਮੈ, ਯਾ ਵਸਤ ਤੋਹਰੇ ਮਨ !

  • ਮੁੱਖ ਪੰਨਾ : ਪੰਜਾਬੀ-ਕਵਿਤਾ.ਕਾਮ ਵੈਬਸਾਈਟ